Voor huis en hof. Een veelbesproken werk. Het Vrouwenhoekje. Lees vooral de adver tentie: De auto van „Sneeuwwit" en „Klok- zeep" komt. Dammen. iaeaal absolute vrijhandel zou zijn, maar als men met een mooie leuze naar den kelder gaat, is alleen de eer gered. De rijksminister van landbouw in Duitsch- land zei het deze week in don Rijksdag zoo terecht: „Ik ben ,geon vriend van staatsmonopolies, maar in dit geval (hot ging over hot maisproblcem) moeion allo bezwaren ter zijde worden gesteld, aan gezien het algemeen belang een re geling in den zin van een staatsmono polie eischt. En de invoer van produc ten van over zee moot worden beperkt." Een bladzijde verder lees ik, juist ter wijl ik bezig ben dezen brief te schrij ven, dat onze afgevaardigde v. d. Ileuvel zijn interpellatie over do landbouw-crisis heeft gehouden, en ik lees: Minister Ruys zegt, dat eerst in het najaar van 1929 de groote daling van de prijzen is ingetreden, en daarmee de crisis. De toekomst, hoewel niet hoopvol, is nog onzeker. Het oogenblik voor diep ingrijpende maatregelen is nog niet aangebroken. Ja, het staat er! Werkelijk het staat er! Het oogenblik nog nio aangebrolo n. De drenkeling is nog maar één keer kopje onder geweest en 200 lang hij het niet voor de tweede maal is geweest, is het oogenblik voor ingrijpende maatregelen nog niet aangebroken. Misschien dat morgen het uitgebreide verslag van de Kamerzitting een eenigs- zins ander beeld geeft van de woorden van den minister. Ik hoop het, voor den landman en voor heel onze streek en zoo niet dan hoop ik dat onze Ka merleden het Zijne Excellentie zullen dui delijk maken, dat het oogenblik wél is aangebroken. (Zooals men weet, heeft de Minister later ietwat meer positieve toezeggingen gedaan. Red.) Lente in den tuin. In normale jaren moeten verschillende tuinwerkzaamheden in Maart min of meer langeren tijd onderbroken worden. Dit jaar viel het erg mee, zoodat we al een hee] eind op streek zijn. Enkele gure dagen kun nen den verderen .groei van 't eerst ge zaaide wat tegenhouden, doch langzamerhand valt er steeds meer leven te bespeuren, neemt het getal Lenteboden voortdurend in aantal toe. Er valt in 't begin van April nog heel wat te do-en, willen we onze mo- mentelijke nalatigheid iniet het heel® jaar be treuren. In den bloementuin is het meer dan tijd o-m de rozen onder het mes te nemen, voor zoover zulks nog niet is geschied. Zoodra de „Koningin der bloemen" haar wïnter- kleed heeft afgelegd is het meteen tijd om te snoeien. Bij klim- en treurrozen levert dit snoeien geen moeilijkheden op-, kunnen we volstaan met h-et wegnemen van doode en zwakke scheuten, terwijl de „zware blijven zitten. Doel van het snoeien is zooveel mogelijk bloem- hout te krijgen en gelijktijdig voor voldoende licht en lucht te zorgen. Voor de andere rozensoorten is het saioeiein niet zoo ge makkelijk en die er geen kennis van heeft, doet verstandig een vakman te ontbieden,. Men zou anders groote kans loopen de ro zen grondig voor een jaar te verknoeien. Als regel worden de zwakgroeiende soorte-n korter (op 3 44 oogen) gesnoeid dan de krachtiger groeiende. Maandrozen worden kort gesnoeid, tot op 10 k 12 c.M. boven den grond, terwijl men bij stamrozen vooral op den vorm van het kroontje moet letten en de lange takken tot op een der sterkste oogen moet terugsnijdan. Om het snoeien van rozen gced te leeren, dient men 's zomers goed cp- den bloei te letten en heeft, men bovendien de kans eens een vakman aan het werk te zien en van -dezen het hoe en waarom te hooren èn te zien toepassen, dan levert het geen moeilijkheden op. Per slot van re kening is het zoo erg niet als er eens kleine fouten worden gemaakt, men leert er het beste door. In den vruchtentuin valt ook nog heel wat- te verrichten, vooral in den bessentuin. Jonge stekken kunnen uitgezet worden en- we mo gen ook wel eens aan de bemesting der bessen denken. Aal- en kruisbessen groeien) vrijwel in eiken tuingrond en zelfs zonder eenige zorg brengen ze bessen voort. Daar schijnen velen zelfs zóó van doordrongen te zijn, dat ze enkel tijdens het bloeien en Kristin Lavransdochter van Sigrid Undset. Slot. Na de mededeelingen over de schrijfster en een uiteraard korte weergave van den inhoud van -dit omvangrijke werk, thans enkele op merkingen ten besluite. Wie dit driede-elig werk uitsluitend uit kunstoogpunt beoordeelt, kan moeilijk anders dan prijzen en inog eens prijzen. Het is terecht genoemd een literair monument„ een stuk wereldliteratuur van meer dan gewone waarde, staande midden in -dezen tijd en toch niet van dezen tijd. In de geteekend-e menschen van zes eeuwen geleden- vjnden we ons, twintigste eeuwers, volkomen terug. De schrijfster heeft een pauwgezette en diepr gaande studie van de geschiedenis der Noor- sche middeleeuwen gemaakt. Het is wel onmogelijk, dat deze drie boe ken de lezers onbewogen laten. Ze vormen met elkaar „een werk van wondervolle kracht, vol van psychologische fijnheid', rol van robuste schoonheid". Een bcoord-eelaar in de Groene Amsterdam mer komt tot de stoute uitspraak, dat er in de gansche wereldliteratuur geen werk te vinden is, dat zóó volledig, zuiver en. men- S&teiilk den saeascb, het plukken eens naar de struiken omzien, y De struiken worden geplant on als zo gere geld wat bessen voortbrengen is de zaak in orde. Breng in <jez0 stiefmoederlijke be handeling eens verandering, bemest de strui ken in het voorjaar met wat kunstmest, of haal de bovenste grondlaag ter dikte van ongeveer 10 o.M. weg en vervang deze door versc-hen grend. Dit weirk moet met de noodige voorzichtigheid gebeuren, daar de struiken endiep wortelen, zoodat ze „gemakkelijk be schadigd werden. Dit ververschen van den grond is ook goed met het oog op de rup- senplaag, waar de struiken nog al eens van te lijden hebben, omdat de bladeren voor deze rakkers oen wa.ro lekkernij schijnen te zijn. Vroeg kalken in het voorjaar en later bestrooien miet roet helpt eveneens tegen de rupsen. Aan den voet van sommige vruohtboo- men ontspringen soms heele hossen scheuten. In de eerste plaats onttrekken deze scheu ten heel wat sappen aan den boom en br-vendien staat het verschrikkelijk leelijk. 's Zomers worden ze vaak afgesneden, doch dit middel haat niet, omdat z-e in nog grooter aantal terugkeeren. Omwerken van den grond en sterk kalken geeft vaak goede resulta ten, nadat men eerst de stam onder heeft blootgelegd en de scheuten bij den oorsprong heeft weggesneden. Uitloopers die aan dio stammen voorkomen moeten eveneens glad langs den stam worden afgesneden. Alles eten? Moeten kinderen alles eten, wat op tafel komt? vraagt het Handelsblad. Neen, natuurlijk, want volwassen menschen eten ook niet wat hun niet behaagt. Kweekt men op die manier dan niet (kk'sk'eurigie, verwende kinderen? Dat hangt van de geheele opvoedings wijze af. Er zijn o-uders die zoo afschu welijk consequent zijin, met het eten, wel te verstaan, in vele andere opvoedkundige opzichten zijn ze soms laakbaar meegaand dat zc de zuurkool die- een kind des middags niet heeft willen eten, inp-laats van avondboterham geven en als het kind dan no-g weigert, dan wordt het den volgenden ochtend weer onthaald op die zuurkoolVolhardend is het zeker, maar verkeerd is het ook. Want er zijn wel eens kindoren die een innerlijlken, in werkelijkheid niet te overwinnen tegen zin in een bepaalde spijs hebben en die overgeven, als ze gedwongen worden, die toch te eten. En we zullen maar niet ver tellen welk weerzinwekkend middel som mige ouders dan we-1 eens toepassen, om het kind toch „smaak" in die sp-ijls te doen krijgen. Waarschijnlijk zal het -gevolg wel niet smaak, maar levenslange weer zin zijn. Die wel niet zoo heel vaak, maar dan toeh so-ms voorkomende afkeer van 6e- paalde gerechten is verwant met de re actie, die sommige menschen vertoonep als 'fke aardbeien eten en dan netelroop krijgen. Wil men probeeren o-f een kind wer kelijk een tegenzin tegen een gp-weigerd gerecht heeft, dan kan men het probeeren met een kleine portie en zoo noodi-g een belooning uitloven voor het vlot op eten ervan. Als men dan onder het eten op het kind let, dan ziet men wel, of de weerzin echt is of dat men met een gril of met onwil te doen heeft. Bekend is, dat. vele kind-eren een af keer van visch en ook vaak va.n rile-e-sch hebben en opdringen is ook in zoo'n geval verkeerd. Evenals trouwens het dwingen verkeerd is als de moeder meent, dat het kind niet voldoende eet. Dwang heeft in dergelijke gpvallen meeir schadelijke. Het is ook niet te vergelijken met his torische romans als van Van Lennep en Mevr. Bosboom Töussaint. Bij de laatste gaat het in hoofdzaak oen de historische personen], toestanden en gebeurtenissen. Sigrid Undset legt het accent op wat de menschen beleven, Qp- hun karakters, op hun zwakheden en ge breken, op hun edelmoedigheid, liefde en op offeringsgezindheid. Haar werk gewaagt van veel stijj-d, van diep-ingrijpende zielsconflic ten, maar ook van een liefde die alles aan durft. Moeilijk kan ontkend, dat deze boeken een groote literaire waarde bezitten. Anders wa ren ze trouwens ook niet met den Nobelprijs bekroond geworden. Ze worden dan ook, omdat ze den le-zer op buitengewone wijze aangrijpen in tal van lan den gelezen. Ook in Christelijke kringen in ons eigen land. D-e vraag is echter: is dit goed te keuren en aan te moedigen of moet hier tegen worden opgekomen? Zeer terecht schreef dr Tazelaar onlangs in „De Reformatie", dat we als C-hristenen1 ten opzichte van de waarde van een boek objectief moeten blijven, maar t.o.v. de w a a r- d e e r i n g subjectief Imo-etenzijn. Bij de waardeering hebben we het steeds aan ons beginsel te toetsen. Ieder mooi boek past nog niet in alle handen. Wiat de volwassenen misschien geen kwaaa doet, kan hef wel den j-s-ugdigea -ic-aa. jVjat goed ia voor een ervaren gevolgen, dan het inderdaad te weinig eten zou hebben. Be-handeling van slechtetende kinderen blij-ve den medicus overgelaten, maar de ouders moeten er rekening mee houden, dat het niet willen eten vaak een ge volg is van dwang om te eten, toen hot kind nqg kleiner was. Kinderen be hoeven niet meer te eten dan ze lusten en ze behoeven dingen, die ze niet lusten, niet te eten als ze een tegenzin hebben. Enkele recepten. Boonensoep. Nadat de bo-onen (bruine of witte) gekaofct zijn (V2 L. boo- nen op 2,2 L. water), wrijft men ze door oen zeef. Men fruit fijn gesneden uien in botor lichtbruin, doet deze er bij, laat allcis doorkoken, vet dan de soep naar nanr keuze met natuurboter of plantenvet, zout de soep naar smaak en laat ze dan ongeveer een kwartier op een zacht vuur doorkoken. Men kan er ook een weinig so> aan 'toevoegen. Aardappelcroquetten. 1 pond koude gekookte aardappelen, 2 eieren, w t peper, zo.ut en nootmuscaat, misschien een paar lepels melk, 40 gram (2 afgesüe- ken eetlepels) boter, des verkiezen de eetlepel gehakte pete-rse.ie, eenige lepel? paneermeel, een ijzeren potje frituur vet (Delftsche slaolie, Deifrite of IJel.ia Wrijf of maal d© aardappelen fijn, ver meng zo met één van de eieren, de ge smolten boter, de kruiden en zooveel melk als voor den samenhang strikt nao- dig blijkt. Vorm van het mengsel k.eine balletjes, do-op ze 11 voor -n in het nog ove-rgehc-uden geklopte ei, wentel ze door paneermeel en bak ze dan in het heet.e vet. (Slaolie en delfrite- dampend, D-ellia iets minder warm) bruin en knappend. Citroenrij-st met vanille vla 2 ons rijst, 4/5 L. water-sap- van 3 citroe nen, citro-enschil, 2 ons suiker, 72 L. va- nillevla. Bereiding: Wasch de rijist, zet ze op met het ko-ude water, het citroenschilletje en wat zout. Ko-ok ze heel gaar, maar niet droog. Roer er dan het uitgeperste citroensap en de suiker -do-o-r, haal er het schilletje uit en doe de rijst in een vl-aschaaltjei. Laat ze wat afkoelen ep giet er dan de koude vanillevla over. Gezondheidsbrei. IV2 ons g'ort wasschen en een nacht in 2Ve Liter water laten wee-ken. Den volgenden dag! met het. weekwater 2L/2va 3 uur zachtjes laten kor ken. Dian voegt ge er i/2 flesch bessen sap, een stukje pijpkaneel, een stukje citroenschil en IV2 ons suiker met IV2 ons gewasschen krenten en ro-zijiien bij. Alles samen nog 1/2 uur laten koken en voor het op-dienen citroenschil en kane-el- pijipje verwijderen. Marmer. Marmer is, hoe vree-md het den lee-k ook moge klinken, een uiterst p-oreuze steensoort, waaruit vlekken, vooral als die reeds een poosje -erin gezeten hebbeni, zich uite-rst moeilijk, soms in het geheel niet meer laten verwijderen. Terwille van de- vrouw -des huizes in wier kamers en gangen de schoorsteen mantels en waschtafels, nachtkastjes, vlo-en ren en nog zooveel andere- dingen uit deze steensoort zijn gemaakt, volg'en hier deze wenken uit den bundel: „Wat gij' moet we ten": lo. Marmer, dat vuil is, maakt men schoon door het rijkelijk met zeepsop af te wasschen en te wrijven met e-en wollen lap. 2o. Wie vlekken uit marmer mo-et' ver wijderen, waarvan zij! het ontstaan niet kent, maakt een mengsel van 2 doelen natrium carbonaat, 1 de-el puimsteenbrij en 1 deel kalk, legt dit op- de vuile plek ken en wascht het na een p-aar uur af. 3o. Verwijder inktvlekken uit gepolijst marmer do-or het bloot te- stellen aan de inwerking van wijnsteen- of citroenzuur. 4o. Wrijf vetvlekken in met een mengsel van 2 de-elen soda, 1 de-e-1 puim-s teenpü-e- der, 1 deel kalk en wat water. Wasch ze na eeni-gen tij'd af met zeepsop. 5o. Verwijder wijnvlekken met wijn steenzuur o-f citroenzuur. 60. Reinig het marmer der waschtafel do-or er een dunne brij van kalk en zeep sop- 20 a 30 seconden qJ te laten liggen. Dan afwassche-n en wrijven met talk of witte- was. 7o. Ijzerroest uit marmer verwijdert men met benzine en krijt, waarmee men de vlek dik belegt. Zoo- noolig o 11 de z-es mensch, kan iemand met weinig onderschei dingsvermogen, inzicht e-n ervaring schaden. Over de literaire waarde van Kristin La vransdochter zullen alle lozers het vrijwel eens zijn. Maar minder over de waardeering. Sommigen willen er geen kwaad, anderen- geen goed woord over hooren, een derde groep aarzelt weer. Bij het waardeeren stellen we o-nszelf vra gen als: kan ik mij, op- grond van mijn overtuiging, op grond van Gods Woord, ver- eenige-n met geest en strekking? Kan ik dit of dat boek zonder gevaar voor geestelijke schade te duchten, zelf lezen en anderen in handen geven En nu komen we met deze vragen tot Kris tin Lavransdochter. Is het een onzedelijk hoek? Neen. Het spreekt wel van zonde, van vele en zware zonden. Maar Kristin voelt die ten slotte kis zonde en heeft er berouw over. Dat berouw vindt ge in onze p-erverse romans niet. D-e strekking aldus dr Tazelaar is: teekening van schuldbesef, van berouw, van een hijgen om vergeving. Kristin Lavrans dochter mag dan ook niet op- één lijn gesteld worden m-et de maar al te vele zwoelzinnet- lijke romans van onzen tijd. Natuurlijk hadden wij, Orthodox-Protestan ten, dat schuldbesef, dat berouw over de zoade wel graag anders geteekend gezien. uur ververschen. Helpt benzine niet, dan 1 chloroform gebruiken. Zeer voorzichtig zijn. B-randende voorwerpen en vuur verre houden I 80. Wit marmer, dat hardnekkige vlek ken heeft, behandelen met zwavel-elher of met zwavel-magnesia. 9o. Poets -gekleurd en wit marmer met e-en mengsel van 4 deel en terpentijn op 1 de-el witte was. lOo. Gebruik voor zwart marmer zwarte was. Ho. Maak marmerfiguren schoon met een mengsel van gebrande kal'k en zeep sop, die samen oen dunne brij vormen Strijk van deze mélange een dun laagje cup het marmer uit en spoel het na 24 uur goed af met lauw water. Nogmaals: Is de een of andere vlek -gemaakt in marmer, wacht dan vooral niet te lan-g met het verwijderen daarvan. Het vuil dringt anders te diep- in en kan moeilijk of in het geheel niet meer verwijderd worden. Want manner is zeer poreus I Gelieve alles, deze rubizk betreffende, te adresseeren aan P. Mons, Westerstraat 221, Amsterdam. Probleem No. 138. Auteur: J. Rendering, Amsterdam. 12 3 4 5 47 48 49 50 Zw. 4 sch. op: 9, 15, 31, 42 en dam op 1. Wit 4 sch. op: 14, 23, 29, 30 en dam op 3. Wit speelt en wint. Oplossingen. Maart-problemen voor 7 April in te zenden aan bovenstaand adres. Mededeeling. Beginnende met de volgende week zal een aanvang worden gemaakt met een nieuwen oplosserswedstrijd, waarvoor prijzen beschikbaar zijn gesteld. Nadere bijzonderheden worden in de volgende rubriek bekend gemaakt. Cursus voor beginners. XXV. Nadat wij in voorgaande rubrieken uit sluitend slagzetten hebben behandeld, gaan wij nu over tot het positiespel en eenige bijzondere standen. Men zal hier bij zien, dat dit laatste nog belangrijker is dan het goed berekenen van een slag- zet. De kroonschijven. Schijf 3 van Zwart en 48 van Wit noemt men kroonschijf. In het begin van de partij is het spelen met dit stuk zwak. Nemen wij eens het volgende spel. 1. 33—28 2. 39—33 3. 44—39 4. 31—27 5. 37—31 47 48 49 50 Waarom is nu het bezit van de kroon schijf voor wit belangrijk? Omdat wit Sigrid UndSet is blijkbaar niet alleen onber kend m>et Luthers opvatting over zonde en schuldvergeving, (hoewel zij vroeger tot de Luthersehe Kerk heeft behoord), „maar kent ook niet wat de beste R. IC. schrijvers en dichters over het zonde-probleem hebben ge schreven, geklaagd en gezongen. Den Christus als schuldverzoener zien we zoo goed als niet. Wiat hadden we gaarne geteekend gezien de genade Gods, verheer lijkt aan een boetvaardige zondares. Maar toch mogen we niet zeggen, dat het in dit boek aan schuldbesef ontbreekt. Vooral het slot is genoemd een „apotheose van licht na het zwart van het zondeduister". Er is echter iets anders, waardoor dit boek niet in aller hand-en past. Wie het leest, stoot zich telkens aan weer zinwekkend© tooneelen en- tafereelen, die een blik gunnen in een poel van onzedelijkheid. Al willen we direct in aanmerking nemen, dat in het boek d-e ruwe Noren uit de donkere Middeleeuwen geteekend worden, tooh is h-et te rauw en te fel, om door ieder gelezen te kunnen worden. De openbaring der zonde wordt er op niets en niemand ontziende wijze in uitgebeeld, nogeens, niet om pervers of gemeen te zijn, maar dan toch zóó. dat h-et schade aan de ziel van sommige lezers zou kunnen doen. Nu raken we hier een moeilijk en teer punt. Ook ia sommige boeken en schetsen 5044 kan spelen, zwart 88X37, wit 42X31. Wit behoeft zich dus niet te la ten opsluiten aan zijn linkervleugel. Doch om nog een andere reden is het bezet laten van ruit 48 voor wit noodig. Laten wij nu eens verder spelen op een manier, waarbij wit de kroonschijf op speelt. 0. 42—37? 7. 48-42? 20—24 15-20 Deze stand geeft zeer goed weer, waar om wit's stelling zwak genoemd kan wor den. Hij kan aan zijn linkervleugel in het geheel niet meer spelen. 1 2 3 4 5 47 48 49 5U 2822 van wit zou zwart met 2328 en 1917 beantwoorden met winst van een schijf. En nu de zet 2722, die zooals wij bij een vorige gelegenheid zagen, nogal eens uitkomst brengt. Wij spelen verder: 27—22 31X22 18X27 12—18 Nu zal men zien, dat deze stand vrij wel op hetzelfde neerkomt als het spelen van 4641? in plaats van 4741 in een opsluitingspartij. Wit kan n.l. schijf 22 niet beschermen door 3731. Er moet dus volgen: 10. 22—17 11. 28X17 11X22 1— 7 En de schijf op 17 gaat voor wit ver loren. In deze variant komt heel goed de waar de van de kroonschijf uit. Het spreekt vanzelf, dat dit alles evenzoo geldt ten opzichte van zwart's schijf op ruit 3. Nu zal de lezer allicht denken: „Als ik zwart nu eens niet op ruit 26 laat ko men, dan ondervind ik toch geen nadeel van het spelen met de kroonschijf". Wij zullen nu eens op een andere ma nier spelen en daarbij zal blijken, dat ook dan het spelen van de kroonschijf nadeel brengt. 1. 31—26 2. 37—31 3. 42—37 4. 4842 5. 31—27 18—23 12—18 7—12 1— 7 47 48 49 50 In zooverre is wit's plan logisch, dat zwart nu niet direct op ruit 26 kan spelen en de opsluiting nemen. Een dadelijk ver liezend nadeel heeft wit dus niet, een schijf gaat ook niet verloren. Wij zullen echter zien, dat zwart toch een positie- voordeel gaat behalen. 517—21 6. 26X17 11X31 7. 36X27 Wit kon niet met schijf 37 slaan, want dan heeft zwart dam door 2329 enz. 712—17 8. 37—31 17—21 9. 31—26 7—12 Zwart kon wel 7—11 spelen met tijde lijke schijfwinst door 11X31, maar wit herstelt zich door 3228 en 38X36. van Christelijke schrijvers (sters) wordt het leven .vaak wat al te rauw geteekend, zoo dat wij niet graag alle Chr. boeken allen en een iegelijk ter lezing zou-den willen ge ven. En hetzelfde A. R. blad, dat Kristin Lavransdochter zoo scherp en zander pardon afkeurde, moe-st in een correspondentie, zijn feuilleton te-gen een cgitisehen lezer in be(- scherming nemen en schreef toen„Al zijn de gevaren, waarin de stadsjeugd met name verkeert, hier we-1 wat plastisch geteekend, de moreele strekking is deze: dat de zonde wordt geteekend in al hare bittere teleur stellingen. Op dezen donkeren achtergrond komt de heldere lichtstraal des geloofs te scherper uit". Hier hebben we in den „grond der zaak dezelfde kwestie als bij Kristin Lavransdoch ter. Alleen bij het laatste wat zwaarder geac centueerd. Onze conclusie is dan ook, dat Kristin Lavransdochter een boek van rijke literaire waarde is, maar alleen bestemd voor hen, die door levenservaring gerijpt zijn. In geen geval zouden wij jonge menschen durven adviseeren het te lezen. Het is dus geen boe-k, dat in de bibliotheken onzer jeugdorganisaties behoort en in de huiska mer voor ieder beschikbaar ligt.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 6