No. 143
Woensdag 19 Maart 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
NEDERLANDSCH'INDIË
STER-TABAK
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Vooi'^o/jien
«ai
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
ad 96%
Inschrijvingen op bovengenoemde
leening worden tot a.s. Maandag
24 Maart gaarne aangenomen door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT BLKEN WERKDAG.
AbonnsjwentsprSss
Per 3 maanden, franco per pos». 11
Los?© nnmiwera I&.05
Prfjs der Advertentiën:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 April a.s. op „De
Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog in
deze maand verschijnende nummers
gratis.
Op dezelfde rails.
Het is opmerkelijk, dat de strijd van
de S. D. A. P. altijd in hoofdzaak gaat
'tegen de Christelijke partijen.
Wie de dingen oppervlakkig beziet en
ook kennis neemt van de oppervlakkige
wijze waarop de massa door de Soc.-Dem.
propagandisten bewerkt wordt, zou eigen
lijk iets anders verwachten.
Het heet immers altijd weer dat de
groote vraag waarop het aankomt deze
is: hoe een betere positie voor den arbei
der te verkrijgen; hoe de politieke en
sociale invloed van den arbeider kan wor
den versterkt.
En nu is in het Communisme een
macht aan het opkomen waarvan nu
reeds te zeggen valt, dat zij bezig- is om
alles wat op sociaal gebied bereikt is
te vernietigen. Communisme beteekent
armoede, werkloosheid, knechtschap,
geestelijke en stoffelijke dwang.
Het Communisme beteekent niet alleen
voor de arbeiders, maar dan toch voor
de arbeiders zeer in 't bijzonder, de diep
ste ellende. Het beteekent vernietiging
van allen waren volksinvloed.
Het Communisme is een anti-democra
tische, arbeiders-vijandige, de welvaart
van land en volk bedreigende beweging.
Daaruit zou moeten volgen, dat de strijd
van de S. D. A. P. dus wel in de aller
eerste plaats zal gaan tegen het Commu
nisme.
Dat is echter niet het geval.
Zeker, de Communisten worden weieens
bestreden en hunne gruweldaden weieens
op de kaak gesteld, maar al te ver gaat
men daarbij toch niet. Dat is wei geble
ken bij het debat over de Indische begroo
ting in de Tweede Kamer. Men mag dan
sommige Communistische methoden ver
afschuwen; als de Communisten de zaak
in brand steken, dan wenschen de Soc.-
Democraten van de partij te zijn.
Neen niet tegen het Communisme gaat
de strijd in de eerste plaats, maar wel
tegen het Christendom.
Hdewel vast staat, dat door de Chris
telijke partijen onnoemelijk veel gedaan
werd tot versterking van den volksinvloed
en tot verbetering van sociale misstanden
denk slechts aan de groote sociale wet
ten, die zoo goed als zonder uitzondering
onder Christelijke Kabinetten tot stand
kwamen! en hoewel vaststaat, dat door
de Christelijke vakbeweging zeer veel is
bereikt, toch heeft de Socialistische pers
voor wat van die zijde gedaan wordt, geen
goed woord.
De groote strijd gaat altijd weer tegen
de Christelijke beginselen en hen, die
deze beginselen verdedigen.
De vorige week toonde dat nog weer
de heer Vliegen, toen hij in „Het Volk"
een lang artikel schreef om duidelijk te
maken, dat het groote onzin is van Gods
Woord en wet voor het sociale en staat
kundige leven te spreken.
„In eigen hand" stond er boven.
De mensch moet het zelf zien klaar
te spelen en hij zal het ook wel klaar
spelen.
Over Gods ordeningen voor heel het
leven, behoeft men zich niet te bekomme
ren. De mensch is zijn eigen meester. Hij
heeft God niet noodig. Hij verwerpt God
en Gods ordinantiën en neemt de teu
gels „in eigen hand".
Dat is precies hetzelfde wat ook de
Communisten willen. Beiden hebben het
zelfde uitgangspunt en glijden voort
zij 'tniet in precies hetzelfde tempo
op dezelfde rails, waarbij de wissel op
revolutie staat.
De tariefwapenstilstandconferentie.
De eerste commissie der tariefwapen-
stilstandconferentie is gisteravond onder
leiding1 van Colijn weer bijeengekomen
voor de bespreking der laatst overge
bleven kwesties, namelijk de zoogenaam
de Oostenrijksche moeilijkheden en de
kwestie der uitzonderingslijsten.
Eindelijk zijn de moeilijkheden, die
Oostenrijk had met betrekking tot de ver
lenging van de handelsverdragen mét
Zwitserland en Zuid-Slavië geheel uit den
weg geruimd door private besprekingen
lusschen de gedelegeerden van deze lan
den, waardoor Oostenrijk voor deze han
delsverdragen geen uitzonderingen meer
behoefde te verlangen.
De moeilijkheden, die Oostenrijk had
ten opzichte van de verlenging van de
handelsverdragen met Hongarije en
Tsjecho-Slowakië, vonden na urenlange
discussies onder leiding van Co-lijn deze
oplossing-, dat Oostenrijk gemachtigd wordt
deze handelsverdragen op te zeggen, ter
wijl aan Tsjecho-Slowakië eveneens een
dergelijke uitzondering wordt toegestaan
ten opzichte van het verdrag met Hon
garije.
Hongarije heeft in het algemeen be
lang zich er niet tegen verzet, dat aan
Oostenrijk en Tsjecho-Slowakië de op
zegging dezer handelsverdragen wordt ge
oorloofd ofschoon Hongarije vreest,
dat het gevolg daarvan zijn zal, een
verhooging van de invoerrechten van de
landbouwartikelen van Hongarije in deze
twee landen.
Door dit bewijs van goeden wil van
Hongarije is vermoedelijk de grootste
moeilijkheid, die de conferentie nog be
dreigde, opgelost.
Men heeft thans wel de algemeen©
overtuiging, dat inderdaad een conventie
zal gesloten worden en dat de conferentie
Vrijdag of uiterlijk Zaterdag zal afloo-
pen.
Wantoestanden in de Russische
spoorwegen.
Uit Warchau wo-rdt gemeld, dat de
volkscommissaris voo-r 't verkeerswezen
op 'n inspectiereis talrijke wantoestan-
op de Russische spoorwegen heeft vast
gesteld.
In zijn hierover uitgebracht rapport
verklaart hij, dat de reizigerstreinen nog
steeds groote vertraging hebben.
De locomotieven verke-eren voor het
grootste gedeelte in een slechten toe
stand en de prestaties van de reparatie-
werkplaatsen zijn zéér gering.
De Communistische agitatie in China.
Volgens berichten uit Ho-nkong zijn in
bet Z.W. van China weer onlusten uit
gebroken ein hebben communistische op
standelingen verscheidene plaats-en. over
vallen en geplunderd.
In een der plaatsen is ook een Fraiv
sche missiestatie overvallen. De overste
is weggevoerd. Men vreest, dat hij ver
moord is.
Twee regimenten Canto,n-troep-en, die
gestationeerd lagen nabij de Bias-booht
zijn, naar uit Hongjiongt gemeld wordit,
aan het muiten geslagen.
De officieren van bei-de regimenten
veerden gedood.
Het onlangs in verband met de cam
pagne te-g en -de zeeroovers in de Bi as-
bocht opgerichte radio-station werd ge
heel vernield.
Een aJdeeling militairen en drie kar
nonneerbooten zijn -uit Canton naax de
plaats van den opstand gezonden om
-de muiterij te onderdrukken.
Weer overstrooming in Frankrijk.
Uit Poitiers wordt gemeld, dat tenge
volge van den aanhoudenden regenval
van -de laatste dagien het water van de
Chain zoodanig gestegen is, dat giste
ren de laagstgelegen wijken van Poiitiers
onder water kwamen te staan.
In de -omgeving is het verkeer op
talrijke straatwegen onderbroken,.
Ook te Chatell-erault staan tengevolge
van het stijgen van de Finne eveneens
vele straten onder water.
Tengevolge van het stijgen van de
Yonne en de Loing is ook de Sein© ge
wassen.
Op een plaats in Parijs staat het 1.26
M. boven den normalen stand.
Men rekent op een nieuwen was, zon
der dat er echter vrees bestaat voor de
nabijliggende huizen, daar éflle voorzorgs
maatregelen genomen zijn.
De inzameling van geld voor de slacht
offers van de overstroomingen in Zuid-
Frankrijk heeft tot dusver achttien mil-
lioen frank opgebracht
De toeneming der werkloosheid in
Engeland.
Ihi het Lagerhuis is aan minister Tho
mas de vraag gesteld, of hij- gezien had,
dat -de werkeloosheid in Duitschlamd
over h,aar hoogtepunt heen was en de
twee -ëers-te weken in Maart een terug
gang -getoond had, -terwijl zij in Enge- i
land nog steeds bleef oploopen? De mi-- j
mister antwoordde, -dat een speciale- reden
bestond in -den val van de prijzen, van
grondstoffen, waardoor alle fabrikanten
mondjesmaat ruwe materialen en half
fabrikaten bas-telden, om niet te duur in
ta koop-en. Het ergst was die val in de
kafoenprijzen en -de toeneming! in Enge
land was dan ook 'de laatste maaïwl
bijna uitsluitend aan Lancashire te wijten
geweest.
Een andere vraag betrof den atihteir-
uitgang van -de recru teering voo-r het vrij
willige leger, mede in verband1 met de
werkeloosheid. Minister Shaw antwoord
de, dat dit een periodiek verschijnsel
was, dat steeds terugkeerde. Met de wer
keloosheid had het al heel weinig, te
maken, want oo-k in betere tijden kwa
men zeer weinig werfcelo-ozen hun
diensten aan het leger aanbieden. Een
Sichotsch -afgevaardigde gaf den minis
ter, -onder luid gelach, den raad, het
eens met mooiere uniformen, te pro-bee,-
ren, want de -tegenwoordige uniformen
waren niet erg geschikt om den trots
van den soldaat op te wekken.
Zoo gauw hebt U
kou gevat, lastig zijn
de gevolgen. Neem
steeds een paar
Wyb'crt-tabletten.
Korte Berichten.
Volgens een bericht uit New-York
is aldaar in een sanatorium de weduwe
van den sp-oorwe^koning Harriman over
leden. Zij- bezat een vermogen van $30
milli-oen, doch verbeeldde zich straatarm
te zijn.
Een telegram, dat afkomstig is uit
Shanghai, bericht, dat communisten be
gin Maart een aanval deden o-p Fwan,
welke plaats zij innamen. Alle ambtenaren
en 2000 mannen, vrouwen en kinderen
werden vermoord.
Tot nader order is de invoer van
papegaaien in België ten strengste ver
boden. Er wordt echter een uitzondering
gemaakt voor papegaaien en parkieten,
ingescheept voor de afkondiging van dit
besluit en niet komende uit Zuid-Ame-
rika. Deze zullen voor invoer worden
toegelaten, na veertien dag-en in obser
vatie te zijn geweest.
De Antwerpsche wisselcommis
sionair W., heeft sedert enkele dagen
do stad verlaten met achterlating van
een tekort van verscheidene millio-enen
francs. Dit deficit zou te wijten zijn aan
ongelukkige speculaties en het bezoe
ken van speelclubs. Men vermoedt, dat
W. naar Nederland of Engeland is ge
vlucht.
Op een vraag in het Engelsche
Lagerhuis of de posterijen het Neder-
landsch stelsel van radio-distributie- pveir
de telefoon dachten te aanvaarden, heeft
de minister geantwoord, dat de nadee--
len de voordeelen overtreffen, maar dat
uit Nederland bericht is ontvangen, dat
er proeven wórd-en genomen met een
nieuwe wijze van toepassing van dit stel
sel.
Volgens een mededeeling van den
Duitschen mijnwerk-ersbond kan in .den
loop van dit jaar alleen in het Roct-
gehied op het ontslag van 50.000 ar
beiders gerekend worden. ,In de eerste
helft van deze maand zijn 4500 mijn
werkers ontslagen.
„Ik ben een volmaakt te
vreden kerel, mijn carrière
is gelukt en ik heb prettige
vrienden. In den beginne
was het eenige, waarnaar
ik heimwee had, mijn pijp
maar sedert deze heerlijke
tabak ook in Indië verkrijg-
baar is, blijft er niets meer
te wenschen over."
Waterleiding Paramaribo.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen
een brief van den voorzitter en den
secretaris namens het comité Waterlei
ding Paramaribo, waarbij', ten vervolge
op een telegrafisch verzoek van 15 Febr.
1.1. om de beslissing inzake aanleg van
een waterleiding aan te houden tot de
-ontvangst van een spoedig te zen-den
adres, wordt meegedeeld, -dat volgens bij
het comité o-ntvangen inlichtingen eer
lang bij de Tweede Kamer een wetsont
werp betreffende die waterleiding zal wor
den ingediend en dat het comité in af
wachting van de behandeling daarvan zich
van verdere actie ter zake kan onthouden.
Mevrouw Alexandra Kollontaï.
Het Tweede Kamerlid de heer Albarda
heelt aan de ministers van Justitie en
van Buitenlandsche Zaken de volgende
vragen gesteld:
Heeft de rege-e-ring aan mevr. Alexandra
Kollontaï, de gezante te Oisil-o van de
Russische Sovjetrepubliek, een pasvisum
v-0|Or Nederland geweigerd?
Is die weigering gegrond o-p de overwe
ging!, dat de regeering geen termen aan
wezig achtte o-m mevrouw Kollontaï in
Nederland toe te laten?
Moet hieruit wo-rden afgeleid, dat de
regeoring als gedragslijn heeft aangeno
men, alleen d i e vreemdelingen in het
land toe te laten, voo-r wier toelating
bij 'haar goede redenen bestaan en heeft,
zij dus afscheid genomen van den regel,
dat allen worden toegelaten, tegen wier
toelating geen ernstige bezwaren bestaan?
Indien de weigering van een pasvisum
voor mevrouw Kollontaï niet berustte op-
de overweging, in de tweede vraag/ver
meld; waarop berustte die weigering dan
wél? I
Het vervoervra a cjstuk.
Biij Kon. besluit is aan den heer Th.
M. Th. van Wei-deren baron Rengers, te
Oenkerfc, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als lid van de Staatscommissie
voor het vervoervraags-tuk, ingesteld bij
Kon. besluit van 12 Mei 1923, met dank
betuiging voor de als zoo-danig bewezen
diensten; en in die Staatscommissie be-
n-o-emd tot lid mr H. van der Vegte, oud
minister van Waterstaat, te 's Gravenhage.
Ontslag bij de Bataafsche,
Tegenmaatregel als gevolg van de prijzen
politiek der Standard Oil.
Naar aanleiding van het Aneta-tele-
gram, waarbij werd medegedeeld, dat een
groot aantal Europeesche employe's van
de Bataafsche Petroleum-Maatschappij te
Pangkalan Brandan is ontslagen, heeft de
„N. R. Ct." zich tot de directie van de
Bataafsche Petroleum-Mij gewend, die
mededeelde, dat de maatregel om per
soneel te ontslaan pas na zeer langduri
ge en- rijpe overweging is genomen als
onderdeel van een gebiedend noodzake
lijk geworden bezuiniging op de uitgaven
Binnenland.
De Eerste Kamer over de begroeting
van Defensie.
D-e Tweed© Kamer over de wegenwet
en -de werkloosheid.
Het wetsontwerp inzake de Vlissings-clhle
haven door de Eerste Kamer aange
nomen.
„De Maasbode" over het advies van den
Radio-raad.
Buitenland.
D-e werkloosheid in Engeland.
Overeenstemming op- de -tarievenconfe-ran-
tie bereikt?
Communistisch© a-otie in China.
Overstroomingen in Frankrijk.
Lord Baifo-ur overleden.
De positie van het Engelsche Kabineit.
4'/ 2 leening 1930
in stukken van f 1000.—f500.— en f 100.—
der maatschappij, ten gevolge van den
uiterst drastischen en rigoureuzen prijs
oorlog, welken de Standard Oil Cy. of
New-York tegen de Bataafsche in het ge-
heele Oosten is begonnen.
De Amerikaansche maatschappij schijnt
deze politiek te hebben ingezet als con
tra-zet tegen het bewerken van de markt
in New-Engeland door de Bataafsche
maar verliest uit het oog, dat de Bataaf
sche niets anders heeft gedaan, dan het
zoeken van afzet in New-Engeland, ech
ter tegen dezelfde prijzen die de Stan
dard Oil bedingt, zoodat haar optreden
geen vijandig, maar een normaal
concurrentiekarakter droeg. De Standard
is nu in Ned.-Indië, in de Straits, China
en Japan een prijzenpolitiek begonnen,
waarbij de maatschappij in vele gevallen
met verlies moet werken. Onder deze om
standigheden heeft de Bataafsche moe
ten besluiten als tegenmaatregel krach
tige bezuinigingen in te voeren, welke
zoowel bestaan in een inkrimping van de
bestaande exploitatie als in een beperking
van geprojecteerde uitbreiding, door b.v.
af te zien van nieuwe boringen.
Hierdoor is een deel van het personeel
overcompleet geworden. Het personeels-
ontslag beperkt zich dan ook niet tot
Pangkalan Brandan op de Oostkust van
Sumatra, doch heeft ook betrekking op
Pladjoe in Palembang, Balik Papan op
de Oostkust van Borneo enz. In het geheel
zal het aantal employé's, dat ontslag
krijgt in Ned.-Indië, wel 80 k 100 bedra
gen. Voor het meerendeel is dit technisch
personeel, meestal tot de jongere krach
ten behoorende, waaronder Amerikanen,
Galiciërs, Duitschers, tnaar ook vele Ne
derlanders. Zij krijgen vrije passage naar
Europa en een ruime salarisuitkeering,
welke hun gelegenheid geeft het uit te
zingen tot zij elders werk hebben gevon
den. Het lijkt niet onwaarschijnlijk, dat
een deel van de ontslagenen emplooi zal
zoeken bij de Koloniale Petroleum Mij.
De directie beschouwt den maatregel
als een noodmaatregel, waartoe de om
standigheden haar hebben gedwongen,
maar die zij zakelijk verplicht is te ne
men. Het valt niet te voorzeggen hoelang
de strijd zal duren en de Bataafsche heeft
zich op den toestand in te richten.
De maatregel brengt ook mede, het
voorloopig stopzetten van allerlei werken,
als het bouwen van personeelswoningen,
het aanleggen van moderne wegen op de
boorterreinen ter verzekering van een
sneller transport enz. Dientengevolge zal
er ook een inkrimping plaats vinden van
de Inlandsche arbeidskrachten,