Schoonmaaktijd
Een veelbesproken werk.
Het Vrouwenhoekje.
Dammen.
betalingsvoorwaarden, on dat, wie dit
voordeel kan ontberen, het in den regel
ook liever zal ontberen. Iemand, die meer
dan 5 lichtpunten wil hebben, zal toch
vocrdeeliger zijn met een eigen instal
latie, dus de huurkoop zal wel beperkt
blijven tot arbeiders en kleine midden
standers. Voor kleinere installaties is een
langere betalingstermijn vastgesteld dan
voor oen grootere, daar beide voor f200
stroom moeten hebben gebruikt voor de
installatie eigendom is. Op het verstrek
ken van gratis installaties is men ook
in Gelderland teruggekomen. Het stellen
van een termijn van drie maanden voor
aansluiting heeft tweeërlei voordeelen,
men beperkt het benoodigde kapitaal en
werkt snelle aansluiting in de hand. Men
mag geen middel ongebruikt laten om
een net zoo spoedig mogelijk productief
te maken. Bij komst van een anderen
bewoner zal deze huur moeten blijven
betalen tot f 200 stroom is verbruikt.
Het ligt geenszins in de bedoeling huur
koopinstallaties alleen in de kommen der
gemeenten verkrijgbaar te stellen. De in
stallaties worden oompleet afgeleverd, dus
met inbegrip van eenvoudige snoerpen-
dels met kap en lampen. De prijzen zullen
voor een installatie van 4 lichtpunten
en 2 stopcontacten niet veel van f 40
per installatie afwijken.
De heer De Ridder bespreekt de
antwoorden van Ged. Staten op de afdee-
lingsverslagen en spr. betoogt, dat men
zich niet moet houden aan de theorie,
maar letten op de praktijk; en nu zal
het voorstel z.i. geen uitbreiding van het
verbruik met zich brengen, wel als men
overgaat tot een kostelooze aansluiting
als in Gelderland met groot succes is toe
gepast, mede door een tentoonstelling,
waarna 3600 aanvragen in korten tijd
inkwamen.
Spr. stelt voor f 50.000 te bestemmen
voor z.g.n. kostelooze aansluiting en doet
dit in den vorm van een motie.
De heer Doeleman kan niet nala
ten, er op te wijzen, dat er toch in dit
stelsel nog een bevoorrechting zit. Met 4
lichtpunten f 40, mag voor 2 geraamd
worden f 25, voor 5 f 45.
Spr. berekent, dat de kleine man f 11,60
premie krijgt, bij het huurkoopsysteem
Spr. stelt voor te bepalen, dat alleen zij
met een zuiver inkomen van f 1200 ten
hoogste per jaar of voor huizen met ten
hoogste f 5 per week huurwaarde aan
woningbouwverenigingen en andere
huiseigenaars in huurkoop wordt gege
ven.
De heer Overhoff heeft 't voorstel
zeer toegejuicht; de kostelooze installatie
en meer lichtpunten dienen toch in kos
ten te worden omgezet.
Spr. wil waken tegen verlies voor een
overheidsbedrijf, het geeft den tegenstan
ders maar stof in handen voor critiek.
Spr. ziet geen mogelijkheid het voor
stel van den heer de Ridder practisch uit
te voeren. Spr. wil in ieder geval het
voorstel niet in gevaar brengen. Men had
moeten bepalen, dat de afbetaling langer
kan duren in het belang van den kleinen
man.
De heer Van Dixhoorn vraagt, of
de heer de Ridder zijn plan ook op alle
buitenbewoners zou willen toepassen.
De heer van 't Hoff meent, dat men
gerust kan zijn, dat de P. Z. E .M. er
niet aan te kort komt.
Spr. blijft nog bezwaar hebben tegen
f 200 aan stroom en huur voor alle in
stallaties.
Hierdoor betalen de kleinen veel langer
en veel meer. Spr. zou daarom liever een
bepaald aantal K.W.U. nemen.
Spr. voelt steeds voor gratis aanslui
tingen, maar het voorstel-de Ridder zal
z.i. tot onbillijkheden leiden.
Spr. meent, dat men met de prijzen
naar beneden moet, dan stijgen het de
biet en de aansluitingen vanzelf.
De heer de Ridder vroeg het door
hem ingediende voorstel nader onder de
oogen te zien bij Ged. Staten.
Dhr Reilingh zou nooit met zulk
een motie medegaan, dat ligt te veel op
technisch terrein.
De heer J o z i a s s e voelt niet veel
voor huurkoop, maar zal medewerken,
omdat het debiet er door verhoogen zal.
De heer D i e 1 e m a n verzekert, dat alle
wenschen zullen worden overgebracht. De
bedoeling is ieder der onderdeelen ren
dabel te maken, het is geen sociale be
doeling. In Gelderland deed men het ook
Kristin Lavransdochter van
Sigrid Undset.
Er is den laatsten tijd in tal van bla
den en tijdschriften van de meest uiteen-
loopende richting geschreven over Kris
tin Lavransdochter, het werk van de
Noorsche schrijfster Sigrid Undset, dat
met den Nobelprijs voor letterkunde is
bekroond en dat allerwegen, ook in ons
land, zulk een verbazingwekkenden op
gang heeft gemaakt.
De wijze, waarop echter over dit drie-
deelig werk wordt geoordeeld, ook door
recensenten van ongeveer gelijke geestes
richting, maakt het voor velen niet ge
makkelijk tot een weloverwogen conclusie
te komen. Meer speciaal is wel de vraag
gewettigd: is het raadzaam, dat onze jon
ge menschen deze 'boeken lezen? Kunnen
ze dit zonder gevaar doen?
Het kan niet ontkend worden, dat het
in onze dagen voor vele ouders en op
voeders buitengewoon moeilijk is, om aan
de rijpere jeugd alleen lectuur in handen
te ge\en, die gunstig op hare vorming
werkt en om van haar te houden alle
blad en boek, dat hcas? in zedelijk en
1 alleen waar men succes verwachtte. Men
moet ook hier het aan de P.Z.E.M. over
laten.
Het stellen van een grens is moeilijk en
te meer waar velen niet voor de buiten
wacht willen weten hoeveel zij verdienen.
Ook komt het voor, dat een rijke boer
renteniert in een kleine arbeiderswoning.
De heer Doeleman blijft er bij, dat
men personen een premie geeft. Hij wil
alleen zijn voorstel intrekken als Ged.
Staten toezeggen met de bezwaren reke
ning te willen houden.
De heer van't Hoff acht het onbillijk
dat men menschen in een gemeente, waar
men niet aansloot, cadeautjes gaat geven.
Dit tegenover personen in andere gemeen
ten, die uit eigener beweging aansloten.
De heer D i e 1 e m a n wil alleen een
snellere uitbreiding van het debiet; het
gaat dus alleen om het belang van het
bedrijf zelf. Er i§ verschillend inzicht
over een maximum bedrag in geld of in
KWU.
Bij verlaging van den stroomprijs
duurt het bereiken van f 200 wel langer,
maar dan verdient de P.Z.E.M. minder
op de stroomlevering. Het idee van den
heer Doeleman zal worden overgebracht.
De heer M o e 1 k e r wil gaarne mede
helpen aan uitbreiding van het electrici-
teitsverbruik.
Spr. wil gaarne weten of alom gebruik
kan worden gemaakt van den huurkoop.
De heer Overhoff kan niet mede
gaan met het voorstel-Dieleman, om alles
over te laten aan de P.Z.E.M. ter behan
deling.
De heer Onderdijk verklaart, dat
men moet oppassen niet al te royaal te
worden, dit kan later altijd nog geschie
den.
De heer van 'tHoff waarschuwt er
tegen een streek alles te geven en de an
dere niets. Een dergelijk voorstel moet
men in de afdeelingen onderzoeken.
De heer Dieleman trok zijn voor
stel in.
De heer Overhoff wil nog eens goed
vastleggen, dat men de werkelijk betaalde
huur moet nemen en niet de huurwaarde.
De heer De Ridder trekt zijn voor
stel in.
De heer Doeleman handhaaft het
zijne, doch yvijzigt de f5 in f6.
De heer Dieleman vindt het gevaar
lijk zonder nadere beschouwing met
cijfers te werken.
De heer Doeleman trok zijn motie
in, nadat de heer Onderdijk had toe
gezegd dat de kwestie in den Raad van
Bestuur zal worden besproken.
Nadat met 25 tegen 9 stemmen beslo
ten was den heer van 'tHoff voor de
vierde maal het woord te verleenen, ver
klaarde deze, voor te zullen stemmen,
niettegenstaande zijn bezwaren.
Het voorstel van Ged. Sta'en werd
aangenomen z.h.st.
Ue overige voorstellen werden alle z.
hoofd. st. aangenomen.
Dienstlo kalen te
V 1 i s s i n g e n.
Het voorstel tot verhooging van het
crediet voor den houw van üienstlokalen
te Vlissingeri voor den stoombootdienst,
van f 25.000 np f 40.000 deed in een
der afdeelingen een lid van Ged. Staten
zeggen, dat ook zij het betreuren met
eene supl. begroeting te moeten komen,
doch hier is het oorspronkelijk plan zeer
uitgebreid, o.a. met zwaardere fundee
ring en een kluis. Ook hebben zij een
architect geraadpleegd over het aesthe-
tisch voorkomen van het gebouw.
Het voorstel wordt z.h.st. aangenomen.
Wijziging b e g r o o t ing 1929.
Bij de wijziging der begroeting 1929
werd in een afdeeling de vraag gesteld
of, waar nu voor den weg Middelburg
Koudekerke de som wordt verhoogd van
f 15.125 op f 23.725 of met 60 pet., dit
voor heel den weg tot Westkapelle moet
worden verwacht. Van de zijde van Ged.
St. werd allereerst hulde gebracht aan
de bewoners van Walcheren ,die in ruime
mate medegewerkt hebben aan het tot
stand komen van dezen weg. Verschil
lende gemeenten droegen flink bij en
op een wijze zooals men nergens in
Zeeland aantreft. Voor dit wegvak moe
ten hoogere onteigeningssommen betaald
worden dan begroot.
Uit verdere antwoorden blijkt, 'dat het
hier niet betreft het maken van den weg
MiddelburgWestkapelle doch alleen het
geestelijk opzicht schade zou kunnen doen.
Wie met het lectuurvraagstuk eenigs-
zins op 'de hoogte is, weet wel, dat het
een der moeilijkste van onzen tijd is. En
dia moeilijkheid wordt nog vergroot, als
over een belangrijk werk de meeningen
zoozeer ui'teenloopen, als b.v. een recen
sent in het Geref. Jongelingsblad Kristin
Lavransdochter bij zijn lezers (dat zijn
dus voor het grootste deel jonge men
schen) met nadruk, 'bijna enthousiast,
aanbeveelt en een A. R. blad het in de
meest krasse bewoordingen veroordeelt.
Het is dan geen wonder, dat er onzeker
heid en verwarring komen.
Een bespreking van dit werk en van de
schrijfster kan dan ook niet overbodig
worden geacht.
Eerst iets in het kort over de schrijf
ster. Blijkbaar keurt zij het af, dat er aan
haar persoon aandacht wordt geschon
ken, want de verslaggevers, die op haar
afkwamen, toen zij den Nobelprijs ver
kregen had, werden niet al te vriendelijk
ontvangen. Het liefst licht zij den sluier
niet op, dien het heden van haar verle
den dat een leven van strijd en wor
steling en bewogenheid inhoudt scheidt.
Sigrid Undset, die tot voor een paar
jaar in ons land vrijwel onbekend was
in stand houden van den tegenwoordi-
gen weg MiddelburgKoudekerke, want
voor den nieuwen weg worden de gelden
tot 75 pet. uit het wegenfonds verschaft
en komen daarvoor geen gelden op de
prov. begrooting voor.
Het voorstel wordt z.h.st. aangenomen.
Bij de wijziging der 'begrooting 1930
deelde de heer Stieger mede, dat nog
enkele wijzigingen moeten worden aan
gebracht, naar aanleiding van de bespre
king in de geheime vergadering; o.a.
wordt de post voor feestelijkheden van
memorie op f 5000 gebracht.
De heer Onderdijk deed uitkomen,
dat voor het feest te Middelburg bij ge
legenheid van den jaardag der Konin
gin, sprekers fractie heeft tegen gestemd.
To kwart over 12 werd de buitenge
wone zitting door den voorzitter in naam
der Koningin gesloten.
Wat er bij een uitverkoop gebeuren kan.
Het was in een groot magazijn te
Rotterdam, zoo vertelt het „Ned. Week
blad". Het tooverwoord „Uitverkoop" had
talrijke vrouwen naar binnengelokt. Het
was er druk. Groote stapels goed lagen
er wanordelijk door elkaar.
Op een tafel lag bont gemengd een
berg blouses, allemaal te koop tegen
f 2.89 het stuk. feegearig-e vingers woelden
er door, trokken en duwden. En zoo
gebeurde bet, dat op een oogenblik twee
vrouwen tegelijk dezelfde blouse in han
den kregen." Ieder bad een mouw te pak
ken.
Waarschijnlijk zouden beiden in nor
male omstandigheden het ding weer gauw
hebben losgelaten. Maar bet feit, dat een
ainder er ook belangstelling voor toonde,
prikkelde plotse'ing enorm het verlangen
naar bezit. En tegelijk riepen twee vrou
wenstemmen om de juffrouw: beiden wil
den het pronkstuk koopen.
De jpffrouw stond voor een moeilijke
beslissing Eerst trachtte zij de grage
koopsters gerust te stellen; er zou nog
wel net zoo'n blouse in den stapel zijn.
Maar dat was mis. Er was maar één
zoo'n prachitblouse en elk der koopsters
bad een mouw stijf vast. Toen probeerde
de juffrouw de aandacibt af te leiden,
er waren toch nog zooveel andere mooie
blouses bij.. Maar do beide vrouwen had
den voor niets belangstelling dan voor
die ééne blouse.
Toen werd de juffrouw wanhopig en
daar de kooplust der beide rivalen lang-
zamerband .in strijdlust dreigde te ont
aarden, riep zij er den afdeelingschef bij.
Die liet zich' het geval uitleggen. Ook
hij trachtte te bemiddelen. Maar al gauw
begreep bij, dat hier geen arbitrage mo
gelijk was.
En daar bad hij een ingeving.
Met een stem van aezag, vroeg hij
aan de eerste koopster: „Waar woont
u, mevrouw?"
„In de Oranjeboomstraat", zei mevrouw
lichtelijk verbaasd.
Dan tot de tweede: „En waar kprnt
u vandaan?"
„Uit Katenidreéht", zei de tweede me
vrouw beslist.
„Dan mag u de blouse hebben, want
u komt het verste weg."
Enkele recepten.
Zand taart deeg. Gebruik hier
voor bloem, boter en suiker. Door toe
voeging van ei wordt het gebak iets min
der bros.
De grondverhouding voor het d.eeg is:
3 (bloem), 2 (boter), i (suiker), dus b.v.
3 ons bloem, 2 ons boter, 1 ons suiker.
Meer boter maakt bet gebak fijner, meer
suiker geeft een harder gebak. Gebru'k
bij voorkeur lichte basterdsuiker of poe
dersuiker.
Kneed eerst de boter met de suiker
door elkaar, werk daarna de bloem vlug
erin.
Werk zoo vlug mogelijk en met koele
hand. Bak dit soort deeg in een matig
warmen oven.
Zandtaartjes. 3 ons bloem, 2 ons
boter, 1 ons lichte basterdsuiker.
Maak op de bovenbeschreven wijze een
deeg.
Besmeer de kleine zandtaartvormpjes
met zachte boter. Vul de vormpjes voor
Yi met deeg. Bak de taartjes in een matig
warmen oven mooi bruin en gaar.
(enkele jaren geleden werd zij vergeefs
voorgedragen voor den Nobelprijs, dien ze
nu met Kristin Lavransdochter heeft be
haald en daardoor tevens internationale
bekendheid verwierf) werd in 1882 te Ka-
lund'borg in Denemarken geboren als
dochter van een Deensche moeder en een
Noorschen vader.
Toen ze slechts twee jaar oud was,
verhuisden haar ouders naar Kristiania
(het tegenwoordige Oslo). Daar bracht ze
het grootste deel van haar jeugd door.
Haar vader een békend oudheid
kundige beschouwde Sigrid, de oud
ste van zijn drie meisjes, zoo ongeveer
als een zoon. Reeds vroeg legde ze een
rijke fantasie aan den dag, gepaard met
grooten leeslust en snuffelde zij in oude
archieven en documenten, waartoe haar
vader gemakkelijk toegang had. Al spoe
dig had zij zich een ideaal gevormd: een
wetenschappelijke vrouw te worden. Tus-
schen vader en dochter ontstond een
hechte band.
Bijzonder bemiddeld was biet gezin ech
ter niet en daarom moeten de drie doon-
ters na den dood van hun vader op
eigen beenen staan. Sigrid gaat, na een
handelsschool bezocht te hebben, naar
een kantoor, waar zij tien jaar blijft
Laat ze even bekoelen, keer dan om
en laat de taartjes verder bekoelen.
Gestoofde aardappelblokjes.
Benoodigd: 1 K.G. koude aardappelen,
2 afgestreken eetlepels boter, 4 afgestre
ken eetlepels bloem, 1 ui, L. water
met 2 Maggi's bouillonblokjes, 1 a 2 eet
lepels azijn, wat peper en zout.
Bereiding: Laat de fijngehakte of ge
snipperde uit lichtbruin worden in bo
ter, strooi er do bloem in en laat die mee
een lichtbruine kleur aannemen; roer er
wat peper en zout door, wrijf er de Mag-
gi's blokjes in fijn en giet er dan onder
voortdurend roeren langzamerhand het
kokende water bij en den azijn,
Snijd de koude aardappelen in niet te
kleine blokjes, doe ze in de saus en laat
ze in de gesloten pan zachtjes stovsn (on
geveer Yi uur).
Enkel* wenken.
Houten gereedschap verven.
Als de huisvrouw zelf haar houten ge
reedschap, zooals drooghekjes, wasoh- en
vuilnisbakken, door verven een tint van
nieuwheid wil geven, menge zij' een wei
nig glycerine door de aangemaakte verf.
Dit voorkomt bladderen en geeft aan de
voorwerpen een bijzonderen glans.
Oude parapluies nooit weggooi
en voordat ge er een of meer baleinen uit
genomen hebt. Ze kunnen gebruikt wor
den om gootsteenen door te steken.
Marmer glanzend wrijven.
Om aan marmer een mooien glans te
verleenen, wrijve men het met een meng
sel van tachtig deelen terpentijn en twin
tig deelen witte was.
Glycerine bij lijm. Wil men lijm
een grooter kleefkracht geven, dan voege
men er een beetje glycerine aan toe. Dit
komt ook ten goede aan de duurzaamheid.
Gelieve alles, deze rubriek betreffende,
te adresseeren aan P. Mons, Westerstr.
221, Amsterdam.
Probleem No. 136.
Auteur: P. Heuveling v. Beek, Singapore.
1 2 3 4 5
47 48 49 50
Zwart 6 sch. op: 7, 8, 9, 11, 17, 31 en
dam op 36.
Wit 8 sch. op: 18, 22, 23, 29, 33, 39,
44 en 47.
Wit speelt en wint.
Oplossingen binnen 8 dagen na laatste
plaatsing in elke maand.
Cursus voor beginners.
XXIII.
Ook in de volgende stelling mag de
slag niet genomen worden.
1 2 3 4 5
16
26
36
46
15
25
35
45
47 48 49 50
Nu zou op den slag een damzet van
zwart volgen.
Uit dezen tijd dagteekenen haar eerste
boeken.
Deze boeken vestigen de aandacht op
haar. Zij krijgt een staatss tiperviimni,
waardoor zij in staat is een studiereis
paar Italië te maken.
In 1912 treedt zij in het huwelijk met
den schilder Anders Svarstad, uit welk
huwelijk drie kinderen geboren worden.
Na een moeilijk, veelbewogen leven, vol
van strijd en conflicten, volgt echtschei
ding. Zij leeft nu met en voor haar
kinderen in een landhuis te Lillehammer
een der schoonste streken van Noorwe
gen. Behalve aan haair kinderen en haar
huishouding geeft zij zich aan haai letter
kundigen arbeid.
Veel opzien heeft in het Protestantsche
Noorwegen haar overgang van de LuLher-
scha tot de R.K. klerk gebaard. Zij meen
de na haar sterk onevenwichtig leven
in die kerk de begeerde levensvastheiid
ta vinden en is nu eau ijverig propa
gandiste voor het Roomsch-Katholicisme
geworden.
Een aanzienlijk bedrag van den Nobel
prijs heeft zij bestemd voor de verpleging
van achterlijke kinderen uit R.K. gezinnen
Een opsomming te geven van al de
door haar geschreven werken heeft voor
het doel, dat wij ene stelden, geen sin en
Wit.
1. 27—21?
2. 32X12
3. 12X23
4. 47X36
5. 38X27
Zwart.
16X27
23X41
19X28
28—32
24—30 en 20X47
Nog mooier is de valstrik in deze stel
ling.
1 2 3 4 5
47 48
Wit.
1. 27—21?
2. 32X12
3. 12X23
4. 46X37
50
Zwart.
16X27
23X41
19X28
26—31
Op 37X26 speelt zwart weer 28-32 en
2430 en op 33X22 slaat zwart 31X44
met schijfwinst.
Al deze voorheelden moet men gere
geld repeteeren. Later zullen zij voor het
partijspel van groot nut blijken te zijn.
De voorbeelden hadden alle betrekking
op opsluitingen, waarbij wit niet op ruit
22 speelde (voor zwart ruit 29).
Wij gaan nu over tot standen, waarin
deze ruiten wel worden bezet. Dat geeft
moeilijk spel voor beide spelers. Soms
dringt wit zelfs tot op ruit 17 zonder
eenig nadeel.
Wit. Zwart.
1. 33—28 18—23
2. 39—33 12—18
3. 44—39 7—12
4. 31—27 17—21
5. 37—31 21—26
6. 41—37 20—24
7. 47—41 14—20
8. 27—21 18X27
9. 31X22 12—18
Het beste was 17 geweest en daarna
1218. Dan kan wit niet voortdringen
1 2 3 4 5
Wit kan nu ook 3731 spelen. Aardig
is echter, dat ook kan:
10. 22—17 11X22
11. 28X17
Nu is het beste voor zwart 1621,
waarop wit 1711, 3228 en 38X16'
speelt. Op 27 heeft wit dan door 17
11, 3731 en 33X2 en zwart neemt de
dam weer af door 17.
Op 17 van zwart kan wit spelen.
12. 17—11 6X17
13. 37—31 26X28
14. 33X11
Zwart heeft wel een stuk meer, doch
staat sterker.
Als zwart na 28X17 nu 1014 speelt
antwoordt wit met 3227. De lezer moet
nu eens de damzetten 'zoeken, die volgen
als zwart hierop 17 of 27 speelt.
Ruwe, rood* of schrijnende handen
weer gaaf, zacht en mooi door Purol
blijft daarom achterwege. Wel kan mee
gedeeld, dat de schrijfster reeds weer
bezig is aan een tweeden driedeeligen ro
man, waarvan inmiddels twee deelen ver
schenen zijn.
Indien het waar is, dat Sigrid Undset
in een van hare werken „Jenny" en hier
en daar in Kristin Lavransdochter auto
biografie geeft [d.w.z. beschrijving van
haar eigen leven), dan is dat wel zeer on
stuimig geweest en heeft de zonde
een bijzonder groote macht in haar le
ven gehad. Zij heeft dan wel een gewel
digen levensstrijd gestreden.
In al de werken van Sigrid Undset staat
het huwelijksprobleem op den voorgrond.
In verschillende romans staat de vrouw,
die zich meer de moeder van haar kin
deren voelt dan de echtgenoot© van haar
man en de uit deze houding voortspruiten
de problemen, in het centrum der be
langstelling.
In zekeren zin is dit ook het geval
bij „Kristin Lavransdochter". Eerst in
haar laatste werken, geschreven na haar
overgang tot, de R.K. kerk, schijnt zij zich
vooral te wijden aan deteekening van de
R.K. opvatting van leven en huwelijk.
'(Wordt vervolgd.)