No. 132
Donderdag 6 Maart 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Cos Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
COUPONS EN LOSSINGEN
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Staten-Generaal.
Belangrijkste Nieuws.
Alle perl Maart vervallende
worden verzilverd door
Gemeenteraad van Middelburg,
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT Ei KFN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franr.n per post f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
Zonder ons te willen bezighouden met
de niet gemakkelijke vraag, of, en zoo ja
welke uitwerking dergelijke bijeenkoms
ten hebben, spreken wij er toch onze
blijdschap over uit, dat de bestrijding
van den godsdienst in Rusland door de
Bolsjewisten, de belijders van alle kerke
lijke kleur en gezindte in Nederland heeft
samengebracht en aangespoord tot één
gezamenlijk, krachtig protest.
Na de druk-bezochte bijeenkomst in Am
sterdam, welke men van communistische
zijde in de war wilde sturen, maar die
zonder incidenten althans in de zaal
is verloopen, is gisteren in Rotterdam
in drie volle zalen geprotesteerd tegen de
godsdienstvervolging in Rusland.
Zoowel in Amsterdam als in Rotter
dam traden in die bijeenkomsten voor
gangers van tal van kerken en richtin
gen op.
Het blijkt dus nog altijd mogelijk
ondanks de groote verschillen, die er
bestaan dat deze groepen en rich
tingen elkander vinden, als het er om
gaat op te komen tegen dien gemaen-
scihappelijken vijand, die in onze dagen
al driester optreedt.
Onze plaatsruimte laat niet toe het
door iederen spreiker gesprokene ook
maar in het kort te vermelden.
Terecht ,is er door velen hunner op
gewezen, v dat het gebed het machtigste
wapen in dezen strijd is. Er is dan
ook in deze protest-vergaderingen en
.wij maken er tot onze groote blijdschap
melding van gemeenschappelijk voor
de verdrukten in Rusland gebeden.
Dat kan. Ja, dat moet.
Een der sprekers zei het heel eerlijk:
„We komen vanavond niet om op te
bouwen, of boog een gevel op te trekken,
maar hierin zullen we het eens zijn, dat
in de strooming der menschen tenslotte
is een zijn uit 'God en een zijn niet uit
God. En waar deze tijd, met z'n vele el
lende, ons ook laat zien, dat de een zoo
en de ander zus gaat, daar zijn wij zelf
nog God dankbaar, dat ons zoo duidelijk
getoond wordt, dat in de wereld, hoe dan
ook, God niet is weg te werken. Het ge
loof in God, als Schepper van hemel en
aarde, is bet fundamenteele ééne, dat ons
allen hedenavond één doet en kan doen
zijn".
Het is verder onze hartelijke wensoh,
dat vervuld moge worden, wat een der
Amsterdamsche sprekers hoopte, dat het
protest kome tot onze Overheid en de
Overheden van andere landen, opdat iets
kunne worde gedaan om ons getuigenis
te brengen in Rusland.
Zegene God het zoo in breeden kring
gesproken woord. Maar bovenal: schenke
Hij uitkomst, opdat op ons ootmoedig
gebed voor de verdrukten in Rusland
uitredding kome.
De vlootconferentie te Londen.
MacDonald heeft den Franschen pre
mier Tardieu uitgenoodigd het a.s. eind
der week bij hem op zijn buitenhuisje te
Chequers te komen doorbrengen. Tardieu
wordt Zaterdagavond laat te Londen ver
wacht en zal waarschijnlijk Maandag
weer naar Parijs terugkeeren. De bespre
kingen tusschen de beide staatsmannen
zullen een particulier karakter dragen,
aangezien Tardieu geen deel uitmaakt
van de Fransche delegatie, die op het ein
de dezer week te Londen wordt verwacht
Volgens den diplomatieken medewerker
van de Daily Telegraph zou men zich gis
teren met de volgende vraagstukken heb
ben bezig gehouden, die a.s. Vrijdag ter
sprake zullen komen.
1. Zullen oorlogsschepen beperkt wor
den volgens hun indeeling naar de ton
nage of naar de geschutssterkte?
2. Zal de tonnage van kruisers met ge
schut van zes-inch (ruim 15 cM.) beperkt
worden?
3. Zal een samenvoeging van kruisers
met geschut van acht inch (ruim 20 cM.)
en 6-inch worden toegestaan?
4. In welke klasse moeten de moeder
schepen voor watervliegtuigen ingedeeld
worden?
Communistische betoogingen te Berlijn.
De politie houdt er rekening mede, dat
bij de vandaag bepaalde communistische
betoogingen Neukölln en Wedding weder
om het middelpunt zullen zijn. De com
munisten zullen, naar de autoriteiten aan
nemen, trachten tot de binnenstad door
te dringen om daar incidenten te verwek
ken. De politie is op haar qui vive, ten
einde oogenblikkelijk handelend te kun
nen optreden. Er zullen voorts van politie-
wege alle mogelijke maatregelen geno
men worden om verstoring van het werk
in de fabrieken en werkplaatsen direct
tegen te gaan.
De overstroomingen in Zuid-Frankrijk.
Er zijn geen nadere berichten uit het
overstroomde gebied, behalve het eene
gunstige uit Moissac, dat de schatting
van het aantal slachtoffers dat reeds op
honderd gesteld was, waarschijnlijk zal
blijken sterk overdreven te zijn. Zoodra
de Tarne is beginnen te vallen, zijn al
weer van alle kanten menschen komen
opdagen, die zich op een of andere wijze
hadden kunnen redden. Het aantal slacht
offers wordt nu nog op tusschen 40 en
50 op zijn hoogst geschat.
Te Villemar is de schade, veroorzaakt
door de overstrooming van de Tarne, aan
zienlijk. 130 huizen zijn ingestort. Er zijn
tot nog toe 6 dooden. De straten zijn be
dolven door een laag rood slijk van 20
c.M. In de benedenstad zijn de straten
ontoegankelijk gemaakt door een zwarte
brij, die een afschuwelijke stank ver
spreidt.
De landbouw in Rusland.
Stalin, de dictator van Sovjet-Rusland],
foleeft een hoofdartikel gepubliceerd in de
Sovjet-pers, dat enorm- opzien heeft ge-
haard. Hij wendt zich hierin tegen een
overijlde invoering van het communisme
in den landbouw. Hijl waarschuwt voor
het gevaar, dat ontstaat wanneer men
de pogingen voortzet den boeren de col
lectiviseering met geweld op to dringen.
Al te ijverige partij^enooten, aldus Stalin,
willen, verblind door de bereikte resul
taten, het socialisme onder de boeren
met één slag invoeren. Door den al te
groioten ijver zijtn de boeren ontstemd.
De communistische, gleweldmaatregelen
brengen den graanopbrengst in gevaar,
hetgeen toch de belangrijkste taak va.n het
oogenblik is. Staiin wendt zich tegen po
gingen Om z.g.n. pseüdoi-coilectieven uit
-den grond te stampen. Die communisti
sche partij moet langzamer handelen,
wanneer zij haar doel wil bereiken.
Korte berichten.
De motie van vertrouwen in het ka-
binet-Tardieu is door de Fransche Kamer
aangenomen met 316 tegen 260 stemmen.
De Belgische Kamer heeft gisteren
gestemd over het geheele ontwerp inzake
de vervlaamsching van de Gentsche Hooge-
school. Het ontwerp werd in zijn geheel
aangenomen met 125 tegen 25 stemmen
en 6 onthoudingen.
Na een bijeenkomst, die nog drie
uur geduurd heeft, is de Duitsche minis
terraad eindelijk tot volledige overeen
stemming gekomen nopens de voorstellen
van minister Moldenhauer tot dekking
der tekorten op de begrooting 1930.
Een vrachtauto met 13 menschen,
die in volle vaart over een dichtgevroren
meer reed, is bij Savestehus in Finland
door het ijs gezakt. Het gelukte nog 8 ar
beiders te redden. De overige zijln ver
dronken.
'Uit Athene wordt gemeld, dat in de
B'Ocht van Phaleron een Italiaansche
vliegboot bij het opstijgen in botsing kwam
met een in de nabijheid liggende boot.
De boot sloeg om en vier van de negen
inzittenden verdronken.
In het tuchthuis te Rijssel heb
ben gisteren 65 strafgevangenen getracht
uit te breken.
De poging werd echter verijdeld, door
dat de raddraaiers bij hun ontsnapping
uit de cel in aanraking kwamen met een
onder sterken stroom staande leiding en
daardoor zwaar gewond werden.
Russische gedelegeerden naar Den Haag.
Naar wjj reeds meldden, heeft de volks-
colmmissaris van buitenlandsche zaken
vari S,avjet-Rusland, Litwinof, zich tele-
-grafisch tot den Volkenbond gewend om
mede te deelen, dat de Sovjet-regeering
op de eerste Volkenbondsconferentie voor
de codificatie van het internationaal recht,
die op 13 Maart a.s. te Den Haag zal
worden gieopend, vertegenwoordigd zal
worden door den ambassadeur te Rome,
den heer Dmitri Koerski. Twee adjunct-
waarnemers, n.l. de heeren Georges Lach-
kevitsj en Wladimir Eigorief zullen hem
vergezellen. Eveneens berichtten wijl, dat
Litwinof den secretaris-generaal van den
Volkenbond had verzocht zich met den
Nederlahdschen gezant te Bern in ver
binding te stellen opdat aan dezet hee
ren een visum voor Nederland worde
verstrekt.
De Haagsche correspondent, van het
Alg. Hbld., verneemt nu, dat er van de
zijlde der Nederlandsche regeering gée-
nerlei bezwaren bestaan om aan dit ver
zoek te voldoen. Trouwens, reeds eerder
hebben vertegenwoordigers van Sovjet-
Rusland ter bijwoning van internationale
conferenties, zooals b.v. in 1922, bij de
conferentie met de Russen over 'de cre-
diel-v er leening (in aanfluiting op de con
ferentie van Genua), bij de Ronde Kruis-
conferentie en de radio-conferentie, in
ons land vertoefd.
Ijzerfabrieken van Krupp in Limburg?
Het Krup p-concern voert, naar de Tel.
meldt, momenteel serieuze onderhandelin
gen tot aankoop van groote fabrieksterrei
nen, gelegen tegenover de ammoniak-fa-
briek en genaamd „De Graetheide", al
waar men voorheen bruinkoolontginnin
gen had. Wanneer deze onderhandelingen
een gunstig resultaat hebben, ligt het in
de bedoeling aldaar groote ijzer- en staal
fabrieken te vestigen.
Teleurgestelde visschers.
Dezer dagen is van de Engelsche re
geering de afrekening binnengekomen
der verschillende Hollandsche zeevis-
schers voor den tijd, dat zij gedurende
den wereldoorlog werden vastgehouden
in Engeland.
Vrij algemeen klaagt men over de slech
te vergoedingen, die verstrekt zijn. Zoo
is een visscher uit Terheide, die in 1916
op de Nora, IJmuiden 178 voer, voor
den tijd van bijkans acht weken in een
Engelsche haven vastgehouden. De scha
de voor derving van de vangst had deze
visscher berekend op circa f 150, afge
zien van de schade, die hij anderzijds
door zijn gevangenneming had ondervon
den.
Toen hem dezer dagen een afrekening
werd toegezonden, bemerkte hij tot zijn
schrik, dat hem een schadevergoeding
van f 6,56 was aangeboden. Zeer begrij
pelijk heerscht er dan ook ontstemming
onder de visschersbevolking, over de wij
ze, waarop de Engelsche regeering deze
zaak afdoet.
Vervoer van vrachtgoed door de
spoorwegen.
Het Tweede Kamerlid Biierema heeft
den minister van waterstaat de volgende
vragen gesteld:
1. Is het den minister bekend, dat het
speciaal tarief nr. 2 (vroeger nr 22) voor
het vervoer van vrachtgoed door de Ne
derlandsche Spoorwegen slechts wordt
toegepast voor de verzending van bepaal
de goederen van Amsterdam en Rotter
dam naar Nederlandsche spoor- en tram
stations
2. Is het den minister bekend, da.t dit
speciaal tarief een aanzienlijke vrachtver
laging beteekent, wat aan beide genoemde
bapdelssteden een voorsprong .geeft bo
ven andere plaatsen in oins land, terwijl
het bovendien tot gevolg heeft, dat de bui
tenlandsche granen en peulvruchten goed-
kooper van uit de importhavens over de
Nederlandsche Spoorwegen worden ver
voerd dan de binnenlandsche producten?
3. Is de minister bereid, maatregelen te
nemen, ook andere plaatsen in de voor-
deelen van het speciaal tarief nr. 2 te
doen deelen?
Commissie inzake het dansvraagstuk.
Naar gemeld wordt, ihieeft de onlangs
door de regeering ingestelde oommissie
inzake het Dansvraagstuk een aanvang
gemaakt met haar arbeid.
De Commissie stelt zich op de hoogte
van de dn het binnenland met betrekking
tot het dansen bestaande toestanden, ter
wijl door haar tevens wordt nagegaan,
of en zoo ja, welke maatregelen in die
zen reeds plaatselijk werden getroffen.
Ook hetgeen in het buitenland, in het bij
zonder in de West-E uropeesche Staten,
tover dit onderwerp werd geconstateerd en
geregeld heeft hare aandacht.
Van particuliere zijde bereikten de com
missie reeds zeer belangrijke gegevens.
Intusschen zal de Commissie het op
prijs stellen, wanneer haar mededaeling
wordt gedaan van beschouwingen en fei
ten, die voor haar arbeid van belang
kunnen zijn. Het secretariaat der com
missie is gevestigd: Brugscihiestraat 17,
Soheveningen.
TWEEDE KAMER.
Aan de orde was eerst de stemming
over het hoofdstuk Marine van de Indi
sche begrooting. Het wetsontwerp werd
aangenomen met 57 tegen 32 stemmen.
Tegen: S.D., V.D., de communisten en de
heer Fl. Vos.
De Voorzitter stelt voor, toe te
staan de interpellatie-aanvraag van den
heer De Visser over de werkloosheid en
die te behandelen op een nader te bepa
len dag.
Aldus besloten.
De haven van Vlissingen en de
loodsgelden.
De heer v. d. Bil t, Lib., maakt eenige
opmerkingen. Hij vraagt of Nederland
op den duur wel zal kunnen berusten in
de huidige regeling der loodsgelden. De
franc is gedaald tot een zevende der oor
spronkelijke waarde waardoor een een
zijdige bevoordeeling van België plaats
heeft. Over deze kwestie moeten onder
handelingen gaande zijn geweest 'die zijn
afgebroken. Spr. vraagt hoe 'het hiermee
staat en of deze onderhandelingen kun
nen hervat worden.
De heer Brautigam, S. D., staat
sceptisch tegenover de ontwikkelingsmo
gelijkheden van de haven van Vlissingen
De loodsgelden zijn niet alleen te hoog
ten opzichte van België, maar ook ten
opzichte van Duitschland. De loodsgelden
dienen in overeenstemming te worden ge
bracht met de thans in het buitenland
geldende tarieven. Dit zal mogelijk zijn,
omdat het loodswezen met een overschot
werkt.
De heer K r ij g e r, C. H., vraagt den
minister van de eerste de beste gelegen
heid, die zich voordoet, gebruik te ma
ken om de loodsgelden voor Nederland
en België gelijk te maken.
De heer B o n g a e r t s, R. K., hoopt,
dat de minister over deze gelijkmaking
der loodsgelden overleg zal plegen met
den minister van Defensie. Heeft men
bezwaar, speciaal voor Vlissingen de
loodsgelden te verlagen, dan zou het te
overwegen zijn om die tarieven over de
geheele linie te herzien.
De Minister van Waterstaat,
de heer R e y m e r, onderstreept niet vol
komen de opmerking van den heer Brau-
tigam over de geringe ontwikkelingsmo
gelijkheid van de Vlissingsche haven. Pas
als de haven gereed is en kan concurree-
ren, is er aanleiding een oordeel uit te
spreken. De kwestie der loodsgelden heeft
met het ontwerp niets te maken. Dat een
wanverhouding is ontstaan in de heffing
der loodsgelden, wordt niet ontkend, de
minister van Defensie heeft aan spr me
degedeeld, dat, als de loodsgelden gewij
zigd zouden worden, deze wijziging over
de geheele linie zou moeten worden aan
gebracht. Spr. is gaarne bereid, in dezen
overleg te plegen met de ministers van
Defensie en Buitenl. Zaken.
Het ontwerp wordt aangenomen z. h. s.
Aan de orde was daarna het wetsont
werp tot goedkeuring van de hoofdstuk
ken I, II en IV van de door de 9de Vol
kenbondsvergadering op 26 September
1921 vastgestelde algemeene Akte nopens
vreedzame regeling van internationale
geschillen.
De heer J o e k e s, V.-D., kwam er te
gen op, dat de oplossing van belangen-
geschillen uit het voorstel is gelicht, om
dat die in strijd zijn met onze wetge
ving.
De heer V1 i e g e n, S. D. A. P., betoogt,
dat een eindelooze strijd te voorzien is
over de kwestie, of iets een rechtsgeschil
is of een belangengeschil.
De heer W ij n k o o p, Com., staat afwij
zend tegenover dit ontwerp. Al die ver-
Binnenland.
De Eerste Kamer aan den begrootings-
arbeid.
De Tweede Kamer over de Vlissingsche
haven.
Weer een vergadering van aandeelhou
ders der Zeeland.
Gemeenteraad van Middelburg.
Buitenland.
Gaat de vlootconferentie weer aan den
arbeid?
Vandaag communistische betoogingen
verwacht.
De overstroomingen in Zuid-Frankrijk.
Een meerderheid voor het kabinet-Tar-
dieu.
halen over ontwapening en vrede moeten
eerst waar blijken door daden.
De heer Knottenbelt, Lib., zegt, dat
deze akte moet worden gevoeld als een
belangrijke stap in de richting van vreed
zame oplossing van geschillen.
Minister Beelaerts acht deze akte
een belangrijke vooruitgang. De regeering
heeft er geen bezwaar tegen in het al
gemeen belangengeschillen aan arbitrage
te onderwerpen, maar wel heeft zij er
bezwaar tegen, zich te voren te binden.
Het wetsontwerp wordt z. h. st. goed
gekeurd.
Gisteren vergaderde de Gemeenteraad
van Middelburg onder voorzitterschap v an
den Burgemeester.
Afwezig mevrouw De Graaf, met ken
nisgeving en de heer de Veer, die be
richt had, dat als hij om twee uur niet
a'anweizig was, hij niet uit de Eerste
Kamer weg kon.
ingekomen stukken.
Die voorzitter deelt mede, dat de
verpachting der kermis voiorloiopig f4401
heeft opgebracht, verleden jaar was het
f4354.
Verder dat B. en W. met ingang van
1 April eervol ontslag hebben verleend
aan den heer R. J. Domenie, als com
mies ter secretarie en dat ziji met ingang
van 1 Mei hebben benoemd tot adjunct
commies 2o kl. de heer H. J. Adri^abse,
thahs klerk.
Bijl het verslag der gezondheidscom
missie, vroeg de heer J ar on i mus, wat
bedoeld is met de 42 rapporten, die zijn
uitgebracht en de mededeeling, dat B. en
W. do wenschelijkheid hebben betoogd de
onbewoonbaarverklaring der hiertoe aan
gewezen perceelen nog eenigen tijd uit te
stellen. Is het de bedoeling Jater al deze
woningen onbewoonbaar te verklaren.
De v o o r z. zeide, dat de onbewoon
baar-verklaring slechts slaat op 7 wonin
gen.
De heer Jeronimus kon er niet
afnders uit lezen, dan dat ook de 42
woningen bedoeld worden. Wat is daar
da|n mede aan de hand?
De v o o r z. antwoordde, dat voor die
woningen ©en aanschrijving tot verbete
ring is gedaan en meent, dat wat de heer
Jerohimus aanhaalt er niet uit te lezen
valt. In ieder geval is het niet juist.
Bij de kwestie der verlichting op den
Veerschen weg, meende de heer Paul,
dat het erger is met de verlichting op be^
doeldenj weg, dan B. en W. doen voor
komen. Op 6 Dec. b.v. hebben de lan
taarns niet 'gebrand, en er zijn reeds
ongelukken door ontstaan. De electrischa
kabel ligt toch op dien weg en dan
kaïn] men toch_ beginnen de bestaande
lantaarns eilectrlsch te spaken. Dieza weg
dient de eerste der buitenwegen te zijn,
waar de verlichting verbeterd woirdt.
De v o o r z. was zelf eens wezen kijken,
eb verzekerde, dat bij reorganisatie de
Veersche weg een der eerste zal zijd, die
voor verbetering in aanmerking komt.
Het nadere rapport van den directeur
der arbeidsbeurs inzake het te werk stel
len'van ongeschoolde arbeiders te. Sluis-
