No. 123
Maandag 24 Februari 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
PH M LH PS
SPAARBANK
Hmdriku Co's Bank H.Ï. Gees
EERSTE BLAD.
ONTVANGTOESTEL 2511
Belangrijkste Nieuws.
met 4 Rentevergoeding.
Ajangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Prijs toestel No. 2511 f 330.-
Binnenland
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT FLKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f3.
Losse nummers fO.OS
Prijs der Advertentie n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
V Een goed begin.
De Vrijdag te Middelburg gehouden
vergadering om te komen tot de oprich
ting van een Christelijk Lyceum kan als
goed geslaagd worden beschouwd.
De opkomst was uitstekend.
De zaal was geheel gevuld met een
schare belangstellenden van verschillende
kerkelijke richting.
Gaf de formuleering van den grond
slag aanvankelijk eenige moeilijkheid, ten
slotte konden allen zich vereenigen op
de basis waarop voor de stichting „Vre
derust" sinds tal van jaren vruchtbare
samenwerking mogelijk bleek.
De verdere behandeling der statuten
liep vlot van stapel.
Algemeene instemming vond een voor
stel om een bepaling op te nemen, dat in
't bestuur geen enkele kerkelijke richting
kan overheerschen. Ook hierbij werd „Vre
derust" als voorbeeld genomen.
Gevoeld werd, dat, hoezeer het ook noo-
dig is, dat bij een inrichting als deze
stevige principiëele lijnen worden
getrokken, aan den anderen kant toch
ook al het mogelijke moet worden gedaan
om zoo breed mogelijke samenwerking te
verkrijgen.
Dit geldt niet alleen ten opzichte van
de verschillende kerkelijke richtingen,
maar eveneens van de verschillende dee-
len der provincie.
7*al de stichting van een Christelijk
Lyceum werkelijkheid worden, dan is het
noodig, dat zooveel mogelijk alle deelen
der provincie daartoe meewerken.
Dat is in Zeeland in verband met de
eigenaardige ligging niet gemakkelijk.
Vandaar, dat over de plaats van vesti
ging lang en breed gesproken werd en dat
sommigen voor Middelburg, anderen voor
Goes het pleit voerden.
Een beslissing werd niet genomen.
Terecht, naar bet ons voorkomt, werd
geoordeeld, dat het beter was, niet deze
vergadering te laten beslissen, maar de
beslissing te leggen in. banden van ben,
die door hun toetreden als lid van de
Vereeniging van hunne belangstelling
blijk geven.
Natuurlijk zal het ook straks niet moge
lijk zijn alle wenschen te bevredigen.
Maar dit behoeft geen beletsel te zijn
om te komen tot trouwe, hartelijke samen
werking, van allen, die voor Zeeland prijs
stellen op een inrichting voor Christelijk
Middelbaar en Voorbereidend Hooger On
derwijs.
Het was een goed begin, Vrijdag.
Een begin, dat hoop geeft voor de toe
komst.
Met kracht nu gewerkt aan den uit
bouw der pas gestichte vereeniging!
Do eerste vaart der „Europa".
De „uitreis" van het reusachtige stoom
schip van deh „Nord-Deutsche Lloyd",
da „Europa", die eerst wegens1 dan lagen
waterstand nog twijfelachtig, was, werd
Zaterdagmorgen vroeg de gebeurtenis in
de Hamburgscfee haven.
Ondanks den nog steeds aanhouden
den Oostenwind, en den daardoor ver
oorzaakten lagen waterstand, trachtte
man van de werf van Blohm en Voss
de reis te wagen.
Het geduld der reusachtige menschm-
menigte, die het schouwspel wilde gade
slaan, yverd op een zware proef gesteld;.
Toen de waterstand tegen negen uur nor
maal was, kon men van den tegenover-
liggenden oever waarnemen, dat het zee
kasteel getrokken werd door groote,
zware sleepbooten.
Men zag, dat de „Europa" langzaam
van den. werksteiger werd. losgemaakt,
om in de Kuhwaerd er-haf en te komen,
de lucht trilde van het gillen der stoom
schip golfde een dikke, zwarte rook en
Uit de gigantische schoorsteenen van heit
sirenen.
Te 9.15 werd de Obem-Elbe bereikt,
doch spoedig raakte de „Europa" hij de
Altonascbe haven den grond.
Bij het opkomen van den vloed tracht
ten verschillende sleepboooten opnieuw
de „E.uropa" vlot te brengen.
Tegen kwart voor elf werd het schip
gedeeltelijk in de Kurwerder-hafen ge
sleept, om het daar weer in het vaar
water to brengen.
Langzamerhand werd het schip in het
vaarwater van de Elbe getrokken. On
der luid gejubel van de menigte, toen
bet schip voorbij voer, begeleid door on
telbare 'kJeine schepen, verdween de
„Europa" langzaam uit het gezicht.
Sneeuw in het Apennijnsch gebied.
In het gebied der Apennijnen heeft het
gesneeuwd.
Op sommige plaatsen ligt de sneeuw
80 c.M. dik. Het verkeer is op verschil
lende plaatsen gestremd.
Te Triest heeft de bora een snelheid
van 122 K.M. per uur bereikt. Verschei
dene gewonden moesten worden opgeno
men.
In de Via. Madonna del Mar zijn van
vele buizen de daken afgeslagen.
Ook uit Sicilië komen berichten over
den storm. Veel schade is aangericht
te Catanzaro Marina waar de huizen in
bet water staan en de spoorweg door
een aardverschuiving is vernield.
Communistische agitatie.
Het verder onderzoek der in het „Karl
Lkbknecht Huis" te Berlijln in beslag: geno
men documenten van de communistische
partij heeft allerlei nieuwe gezichtspunten
geopend.
Onder de vele paperassen en brochures
werd ook een1 document aangetroffen, dat
een compleet „opmarschplan" van de K.
P. D. en haar strijdorganisaties behelst.
Berlijn zou het einddoel van dien op~
marsch worden, dia uit alle .dealen des
rijks, met name uit Midden- en Noord-
1 Duitschland, zou worden ondernomen,
Krupp en Thijssen van verraad verdacht.
Het O. M. te Berlijn heeft een onder
zoek gelast naar aanleiding: van voor de
firma's Krupp Thyssen compromit-
teerehde mededeelingen in een onlangs
verschenen brochure „Die blutige Interna
tionale der Rüstungs-industrie", door Otto-
Lefamann, betreffende transacties in het
buitenland, door genoemde firma's om
streeks tien jaar geleden afgesloten, waar
door zij zich aan landverraderlijfce han
delingen en militair verraad zouden heb
ben schuldig gemaakt.
'Volgens mededeelingen van Lehmann
zou de Firma Thyssen gedurende den
oorlog aan de N ed er 1 an dsch e in
fanterie pantserplaten "hebben geleverd
voor mark per stuk, waarvoor zij
het Duitsche leger 117 mark per stuk be
reikende. Men ziet hierin landverraad.
Voorts moeten zoowel Thyssen als Krupp
lijdens den oorlog groote hoeveelheden
oorlogsmateriaal naar Nederland en
Zwitserland hebben uitgevoerd, of
schoon zij wisten, dat dit materiaal via
de neutrale landen naar de Ententemo-
giendheden werd geieveTd.
Van gezaghebbende zijde" wordt het vol
gende medegedeeld: Het is juist, dat bij
den advocaat-generaal een aanklacht is in
gediend tegen Krupp en Thyssen, en wel
door een Duitscher in het buitenland,
op grond van ©en voordracht, die prof dr
Keiler te Ziirich heeft gehouden.
Dr Keiler heeft bj! zijn verhoor ver
klaard, dat hij op grond van eigen erva
ring niets wist, maar zijln mededeelingen
had gedaan op grond der reedis geruimen
tijd geleden verschenen brochure van Leh
mann, niet met het .doel om de firma's
Krupp en 'Thyssen van landverraad te
beschuldigen, maar om aan te toonen, hoe
de nationale bewapeningsindustrieën on
derling zij'n samengeweven.
De stad Bonn in financiëele moeilijkheden
De stad Bonn bevindt zich 'sinds eeni-
gen tijd in financieele moeilijkheden. De
begrooting van 1929 sluit met een tekort
van 4ti millioen mark, dat het gemeente
bestuur 'hoopt te kunnen dekken door ver
hooging van de bedrijfsbelasting en de
belasting op het grondbezit en door het
treffen van een aantal 'bezuinigingsmaat
regelen. In de Zaterdag gehouden zitting
van den gemeenteraad heeft de opper
burgemeester der stad verklaard, dat de
regeeringspresident te Keulen een inter
ventie der regeering heeft aangekondigd
voor het geval de supplementaire begroo
ting en de verhooging der belasting door
den raad worden geweigerd. Desondanks
werden verschillende voorstellen verwor
pen. Voor stemden alleen de sociaal-de
mocraten; men verwacht, dat thans door
Er is geen instrument in 'f orkest,
of de hoogste en laagste tonen
daarvan komen in de juiste
klankverhouding en ieder in hun
eigen timbre vol en krachtig over.
Dat is de schitterende eigen
schap van het Philips Ontvang
toestel 2511, het toestel dat bij
referendumopdegrooteOlympia
Radio Tentoonstelling te Londen
don eersten prijs behaalde.
Prijs, compleet met Philips
„Meesterzanger" en Philips
Anfenneveilighéid, f 493.25
met Philips „Meesterzanger"
een volmaakte combinatie
IP
den regeeringspresident een bezuinigings
commissie voor de stad Bonn zal worden
benoemd.
Beleedigingen van den godsdienst.
De president van. politie te Berlijn
deelt mede, dat pip de communistische!
proipagamdatemtoonstelling, welke door de
communistischs arbeidsgemeenschap voor
arbeiderscultuur „Ifa" is georganiseerd,
ook da vrijdenkers een afdeeiing hebben,
welke bij wijze van kerk is ingieridhlt.
De kerkramen'worden voorgesteld
door teokeningen. Op do eerste komt de
ciaricatttur van een geestelijke voor, voor
wien een vermagerde oude arbeider
knielt, met het onderschrift: „Ik bid voer
je en jij werkt voer mij".
De tweede teekening beeldt een gees
telijke en een officier met een met bleed
bedekten degen af. Het opschrift luidt:
„Steek den vijand de bajonet in het lijf,
dat is de ware godsdienst. De fcerik is
de ware vrede."
Voorts is op de plaaits van het altaar
een groote figuur opgesteld naar de be
kende teekening van Otto Gross, die den
Ohristus aan het klruis met een gasmas
ker voor en soldatenlaarzen voorstalt.
De politie heeft al deze teefceningieji
in beslag laten nemen en een instruc
tie tegen de tentoonstellers geopend.
De vlootconferentie volgens
de Amerikanen mislukt.
Admiraal Jones, de voornaamste mari
tieme adviseur van de Amerikaansche de
legatie, vertrekt Woensdag naar de Ver-
eenigde Staten en komt niet meer naar
Londen terug. Officieel wordt als reden
opgegeven, dat Jones ziek is. Men meent
echter, dat het in de Amerikaansche dele
gatie niet 'heelemaal pluis is. Jones zou
het met de politiek der Amerikaansche
delegatie niet eens zijn en daar hij de be
langen van de admiraliteit verdedigt, kan
men begrijpen, dat, bie weinig de Ver-
eenigde Staten tot nog toe bereid waren
toe te geven, dit voor Jones zelfs nog te
veel is. De Amerikanen schijnen op een
goed einde van de vlootcönferentie niet
meer te rekenen; in hun. kringen wordt
gezegd, dat de conferentie dood is, en
men beter doet, haar een eervolle begra
fenis te geven.
Een aanslag tegen Trotzki beraamd.
De Berlijnsche uitgever van de geschrif
ten van Trotzki heeft van den Praagschen
journalist Ludwig Hemych een waarschu
wing ontvangen, dat te Praag woonach
tige leden van het voormalige witte Rus
sische leger een aanslag tegen Trotzki
hebben beraamd. Zij zijn voornemens
Trotzki in zijn woning op het Prinsen
eiland bij Konstantinopel te overvallen en
neer te schieten.
De uitgever heeft dezen brief aan de
autoriteiten doorgegeven en Berlijnsche
vrienden van Trotzki hebben een afschrift
gezonden aan den Turkschen gezant om
de Turksche regeering in de gelegenheid
te stellen voorzorgsmaatregelen te nemen.
Trotzki zelf moet ook door een telegram
zijn gewaarschuwd.
Korte berichten.
Een millionair te Indore betaalde
14.000 pd. st. voor de operatie der en
ting met een apenkiier.
Tengevolge van het breken van een
stalen draad, stortte in een kolenopslag-
plaats in de wijk Bronx te New York,
een lawine van ongeveer 1Ö00 ten kolen
op een binnenplaats. Hierbij; werden 17
personen bedolven. Tot nog toe kon men
slechts twee personen, wier levensgees
ten reeds geweken waren, te voorschijn
halen. Men koestert weinig hoop, de an
dere slachtoffers levend te redden.
Het geringe verkeer op de Duitsche
sporen, een gevolg van den zachten win
ter en de malaise in handel en nijverheid,
heeft het noodzakelijk gemaakt den ar
beid in de spoorwegwerkplaatsen in te
krimpen. 'Om ontslagen te vermijden
heeft de hoofddirectie met de vakveree-
nigingen een vergelijk getroffen, dat voor
de eerstvolgende acht we'ken op werkver-
korting van drie uur per week voor eiken
arbeider neerkomt. De arbeiders zullen
daardoor circa 3 mark par week loon
derven.
Onweders met hevigen regenval heb-
Binnenland.
Installatie commissie afbefalmgBsysleem..
Eem stooonbootdienst AntwerpenBres-
fcems.
Buitenland.
Onweders in Griekenland.
De stad Bonn in financieele moeilijk
heden.
Krupp en Thijssen van verraad verdacht.
Sneeuw in de Alpenijnen.
ben bijna overal in Griekenland groote
schade aangericht- In de hoofdstad zijn
twee vrouwen verdronken en is een
vrouw door den bliksem gedood.
Te Bombay heeft een valtvere.eni-
ging genaamd „De Roode' Vlag", die
verscheidene stakingen in de kaïtoemspin-
nerijen uitlokte, te kampen met een s,ta.-
fcing van zijn eigen employé's, die er
over klagen, dat zij sedert verscheidene
maanden geen salaris hebben ontvangen.
In een vuurwerkfabriek te Le Mans
(Fr.) is door een. ontploffing een loods
ingestort, waarin elf vrouwen zijn omge-
werk waren. Twee vrouwen, zijn omgeko
men.
Een lawine heeft enkele buitenhui
zen te Bolo'gnola bedolven. Tot dusver
zjrn negen slachtoffers gevonden. Vijf
menschen zijn gered en twaalf wonden
nog .vermist.
Heit, heeft de laatste drie dagen
op de Sc'hotsche hooglanden zoo intens
gevroren, dat bet vermaard® bergmeer
Loch Lomond geheel dichtgevroren is en,
de postboot niet meer door het jj» heen
De Finsclhe Landdag heeft mief 99
tegeni 79 stemmen een motie dar ar
beiderspartij verworpen, strekkende .om
de regeering uit te noodigen tot navol
ging van, het Deensche voorbeeld van
ingrijpende vermindering van het leger.
Da minister-president heeft echter wel
vóór de stemming beloofd, dat de re
geering een voorstel tot hervorming van
de weermacht en vermindering van de
hooge uitgaven op de begrooting van
oorlog zal uitwerken.
Te Lyons (Nebraska) zijn vijf jcvnge
mannen pverleclen na het drinken van
een vloeistof, die zj voor wijn versleten,
Eem zesde verkeert in kritieken toestand.
Catanzaro (It.) is door een hevige
zeebeving getroffen. Zij zette zich voort
tot in het laaggelegen gedeelte der stad
en veroorzaakte ernstige schade in het
aangrenzend gebied. Een paniek maakte
zich van de volking meester.
Installatie commissie afbetalings-systeem
De minister van Justitie heeft Zater
dag een commissie geïnstalleerd, aan wel
ke is opgedragen te onderzoeken, of, en
zoo ja, op welke wijze de overeenkomsten
van koop en verkoop op afbetaling bij de
wet moeten worden geregeld.
Minister Donner beeft daarbij een rede
gehouden, waarin hij er op wees, dat aan
bet afbetalingssysteem reeds vele ver
handelingen werden gewijd.
Uit verschillende gezichtshoeken is het
vraagstuk bekeken; onderscheidene, meer
malen in elkaar tegengestelde richtingen
wijzende, wenschen zijn geuit. Misschien
dat daarover de gedachte zou kunnen rij
zen: waarom dan nu nog een commissie,
is de zaak niet reeds rijp voor regeling?
Maar het antwoord luidt dan, dat de
wensch naar voorlichting van een com
missie juist niet voortspruit uit een ge
brek aan geopperde denkbeelden, dooh
eerder uit een te veel van, dikwijls in 'het
algemeen gehouden, als mogelijk en wen-
schelijk voorgestelde oplossingen van zich
