No. 121
Vrijdag 21 Februari 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
SPAARBANK
Hendrikse Cos Bank N.V. Soes
AMSTEL-
BATTERU
EERSTE BLAD.
PUROL
Priis per stuk 25 cfc.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
HOLLANDIA SPECERIJEN
Zuixer-hygiënisch-gemakkelyk
Ruwe Huid
Ruwe Handen
Ruwe Lippen
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
met 4 Rentevergoeding.
ovecal vecku/4bacur,
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firrna F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentie n:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
Handhaving der moraal.
In de memorie van antwoord op het
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over
de Rijksbegrooting, komen o.m. de vol
gende uitspraken voor:
„Dat de Staat tot roeping heeft te wa
ken voor de bevordering der openbare
zedelijkheid en de bestrijding der open
bare onzedelijkheid, wordt volmondig er
kend, al blijft de Regeering zich bewust,
van de grenzen v^n haar kunnen. Beves
tiging van de Christelijke grondslagen van
ons volksleven stelt het Kabinet zich op
zijn terrein ten taak en ter zake van on
dermijning van godsdienst, gezag en eer
baarheid, is de Regeering, voorzooveel
dit binnen haar bereik ligt, op waakzaam
heid .bedacht.
Dat het huidige tijdsgewricht, mede met
het oog op de gebeurtenissen, die zich
elders in ons werelddeel afspelen, tot
ernst stemt, wordt ook dezerzijds be
seft."
Dit Kabinet het spreekt wel vanzelf
beantwoordt niet ten volle aan onze
wenschen.
Wij zouden liever gezien hebben, een
Ministerie, steunende op de rechtscbe par
tijen en nog liever zou het ons geweest
zijn, als op .grond van den uitslag der
verkiezingen een overwegend Anti-revo
lutionair Kabinet had kunnen optreden.
Maar dit neemt niet weg, dat er toch
pok reden is tot groote dankbaarheid.
Als wij zien, wat in andere landen ge
beurt, hoe daar vaak bij de Regearingen
een streven is om de Christelijke grond
slagen te ondermijnen, dan stemt het tot
blijdschap, dat er in ons land een Ka
binet is dat volmondig verklaart voor de
ondermijning van godsdienst, gezag, en
eerbaarheid te willen .waken.
Critiek behoeft niet achterwege te
blijven.
Maar dit mag niet beletten te waar-
deeren, het goede dat wij in dit Kabinet
ontvingen.
1p
De kabinetscrisis in Frankrijk.
Chautemps heeft de opdracht tot kahi-
netsvorming- aanvaard.
Tardieu heeft aan Chautemps medege
deeld, dat hij geen deel wenschte uit te
maken van zijn kabinet.
Chautemps heeft Tardieu de porte
feuille van Marine en het vice-voorzitter-
schap van den ministerraad aangeboden,
benevens de zekerheid, dat hij hoofd der
Fransche delegatie ter vlootconferentie
zou kunnen blijven.
Tardieu heeft aan de pers een verkla
ring gegeven over zijn besprekingen met
Chautemps. Deze zegt, dat in het onder
houd in het bijzonder de onderhandelin
gen te Londen ter sprake zijn gekomen.
Ter wille van de continuïteit van de
Fransche politiek te Londen, wenschte
Chautemps Tardieu in zijn kabinet op te
nemen.
Tardieu is ook bezield met den wensch,
dat de Fransche belangen te Londen be
hartigd zullen worden volgens het stand
punt, dat het parlement in December
heeft goedgekeurd, maar noch de poli
tieke gebeurtenissen der laatste dagen,
noch de parlementaire toestand, zooals
hij na de crisis van Maandag geworden
is, stellen hem in staat aan een kabinet-
Ohautemps zijn medewerking te verlee-
nen. Het toetreden tot dit kabinet, zei
Tardieu, zou als een desavoueering uitge
legd kunnen worden van de meerderheid,
die hem tot nog toe 'bij zijn internationale
onderhandelingen in Den Haag en te
Londen gesteund heeft.
Chautemps verklaarde aan de journa
listen: „Ik heb Briand opgezocht, die mij
zijn medewerking verleend heeft.
Toen hij het Elysee verliet, verklaarde
Chautemps, dat hij aangenomen 'had om
het kabinet te vormen. Hij dacht, dat het
kabinet in den loop van den dag van mor
gen gevormd zal zijn.
Het Belgische Jubeljaar.
De Antwerpsche correspondent van de
Msb. schrijft:
Het Belgisch jubeljaar is waarlijk niet
schitterend ingezet. Het parlement geeft
sedert de laatste weken eerder den in
druk van een bijeenkomst van twistende
erfgenamen, dan van 'n feestelijk jubilé.
Minister-president Jaspar heeft na tie
verkiezingen van Mei '29 de plechtige
belofte afgelegd, dat voor het aanbreken
van het jubeljaar 1930 de Vlaamsche
kwestie zou zijn opgelost. Maar wij staan
nu reeds bijna twee maanden in den
vollen glans van het jubeljaar. Men weet
hoe vooral de liberale partij in echt natio-
alengeest met de eene hand aan de
Vlamingen wil geven, wat zij hun met de
andere dubbel poogt te ontfutselen.
In dezen staat van zaken kan men het
begrijpen dat de Vlamingen meer dan
ooit ongeduldig worden. Er is onder hen
een radicale minderheid, welke besloten
schijnt niet alleen om zich van de feesten
van het jubeljaar te onthouden, maar
deze zelfs tegen te werken met hand en
tand. Het zijn de Vlaamsche nationalisten
en vooral de uiterste elementen in deze
organisatie van Vlaamsche jongeren, 'die
van nu af al begonnen zijn om hun
verbittering tegen het huidige statuut van
België en zijn regeering bij elke gelegen
heid te laten spreken.
Zij behoeven slechts te wijzen op de
studenten-relletjes te Leuven; op het feit
dat het portret van den koning in ,een
cinema werd uitgefloten; op de manifes
taties te Antwerpen bij de komst van den
kroonprins; op de betooging van vorigen
Zondag in de Scheldestad, toen een frans-
kiljonsche organisatie van oudstrijders
door Vlaamsche nationalisten werd uit
gejouwd enz., om te doen zien, hoe ten
gevolge van dit extremistisch optreden
het feestjaar niet al te best is ingezet.
Wat bij deze eerste anti-iuhel-actie
vooral opviel, was, dat er een zekere
weloverlegde krijgstaktiek gevolgd werd.
Te Antwerpen bijvoorbeeld hadden de
nationalistische wachten zich in twee
groepen geschaard. Terwijl de eerste
gToep het bont maakte en de politie
naar zich toe trok, bleef de tweede
groep stil in reserve .om een goede kans
af te wachten. Deze omstandigheid en
het feit, dat elders reeds stink- en tranen-
verwekkende bommen door deze heet
hoofden werden gebruikt, wijst er eens te
meer op, dat men hier staat voor een
georganiseerde beweging tot sabotage van
het jubeljaar, welke te Antwerpen zijn
centrum heeft.
Te Antwerpen is men bevreesd voor
de expositie. Wij lezen onder den titel
„De Sabotage van het Nationaal Jubi
leum" in de Nieuwe Gazet:
„Heel die beweging jou nog niet zoo
erg zijn, indien het hier gewone feeste
lijkheden gold.
In het nationaal jubileum Tiebben wij
echter een ontzaglijk kapitaal belegd en
onze hoop gesteld op een gouden jaar
voor onze stad, voor onzen naam, voor
onze faam en voor onze zaken. En nu
is het een ernstige vraag, of wij' die
wereldtentoonstelling, waarvoor zoo hard
en geestdriftig gewerkt is en waarop wij
zulke heerlijke verwachtingen mogen bou
wen, zóó maar zullen laten saboteeren,
of wij den goeden naam van de sinjoren
zoo maar in het gedrang zullen laten
brengenof wij de pogingen om de vreem
delingen hier vandaan te houden en de
expositie op een financieele ruine te doen
uittoepen, zóó maar ongestraft zullen
laten.
De beste verdediging ligt echter in
de handen van het parlement, dat door
een snelle en afdoende oplossing van
't Vlaamsche vraagstuk de noodige rust
zou schenken aan het Vlaamsche land.
Dr Borms te Leuven.
Ten gevolge van de komst van dr
Borms te Leuven, waar hij in den Eden-
schouwburg voor het Vlaamsch studen
tenverbond het woord zou voeren, be
vond de oude universiteitsstad zich weer
als bet ware in staat van beleg. De
beele politiemacht, de gendarmerie van
Leuven en omstreken en 150 bereden
en onbereden gendarmen uit Brussel wa
ren op de been om alle wanordelijk
heden te voorkomen. Het stationsplein
zag zwart van volk, maar de eigenaar
van den schouwburg hield, op aandrin
gen der .autoriteiten, ds schouwburg ge
sloten. De Vlaamsche studenten vertrok
ken daarop in optocht met muziek en
vaandels naar de voorstad Kessel Loo,
waar dr Borms, die op een tafel was
geklommen, de studenten eerst buiten en
daarna irn een zaal toesprak. Een groepje
OVERAL VERKRIJGBAAR IN HALF-ONS BUSJES EN
IN GOEDGEVULDE 10 CTS. WITTE STROOIBUSJES
tegenbetoogers werd door de Vlaamsche
studenten na enkele stokslagen op de
vlucht gedreven, maar andere ongeregeld
heden blijken zich niet te hebben voor
gedaan - I'll
Communistische relletjes te Athene.
De ambtswoning van den burgemeesr
ter van Athene was Woensdag het too-
neel van communistische onlusten. Met
veel tumult drong een 100-tal commu
nisten het gebouw binnen, verwoestte het
meubilair en vernietigde een hoeveelheid
documenten.
Eerst na geruimen tijd, toen de po
litie assistentie had gekregen, konden de
indringers verwijderd worden.
Enkele uren later verschenen zij ech
ter opnieuw en verlangden den burge
meester persoonlek te spreken. Weder
om ontstonden er ongeregeldheden, waar
bij nu en dan schoten gelost werden.
De politie slaagde er tenslotte weer in,
de orde te herstellen.
De godsdienstvervolging In Rusland.
Lord Birkenhead, later nog: gesteund
door Lord Cushendun, heeft gisteravond
de godsdienstvervolgingen in Rusland in
bet Engelsche Hoogerhuis ter sprake ge
bracht. Hij zciide, dat de ingekomen be
richten voldoende betrouwbaar waren om
iedere Engelsche regeering, die aan de
traditie der Engel&che politiek hechtte,
te nopen de betrekkingen met zulk een
regeering onmiddellijk af te breken. Door
de geheele beschaafde wereld was een
kreet van afgrijzen gegaan. Bovendien
bad de Russische rageering haar belofte
nopens het zich -onthouden van com
munistische propaganda ook al herhaal
delijk geschonden, maar d-e regeering wil
de dit niet erkennen.
Lord Parmoo-r antwoordde, dat Hen
derson duidelijk in het Lagerhuis gezegd
had, dat hij- binnenkort een volledig rap
port van den Engelscben gezant te Mos
kou verwachtte en daarna zou handelen.
Spr. herhaalde, dat propaganda van de
De-rde Internationale door "de Engelsche
regeering beschouwd werd als te vallen
onder de door de Russische regeering
afgelegde belofte, zoodat het Huis ge
rust kon zijn, dat de regeering niet van
haar standpunt zou wijken.
De aartsbisschop van Canterbury zei-
de, -dat hij met deze verklaring van Lord
Parmo-or voorloopig genoegen z-oiu ne
men, maar dat hij op de kwestie te
rug zou komen, zoodra de officieele rap
porten in het bezit der regeering waren
gekomen.
Korte berichten.
Weldadige regens zijn in West-
Australië, Zuid-Australië en Victoria ge
vallen en hebben een eind aan de bosch-
branden gemaakt.
Twee transcontinentale expres-trein-en
kunnen niet verder, omdat de spoorweg
is weggespoeld. Een van de treinen was
op weg naar het Oosten met passagiers
en overzeesche post. De versperring van
de lijn zal vermoedelijk ©enige dagen
duren.
Als gevolg van den achteruitgang
van het verkeer op de Duitscbe rijks
spoorwegen is de directie voornemens
to-t arbeidsinkrimpinjg over te gaan. De
seizoenwerkkraohten, die anders in dezen
tijd van het jaar tewerk worden gesteld,
zullen ditmaal niet worden aangesteld.
Het resultaat van een inval, welke
de Berlijnsche politie in enkele lokalen
in de Rückertstrasse heeft gedaan, is ge
weest, dat veertien verdachten, w.o. vier
vrouwen, in hechtenis zijn gehouden.
Twee hunner hebben bekend aan ver
scheidene rooftochten van de auto-bandie
ten -te hebben deelgenomen, terwijl de
twee anderen ontkennen.
In sommi-ge streken der Belgische
Ardennen is nog meer sneeuw gevallen.
Nabij Beauraing en Geiinne, in het Z-uid-
Oosten der provincie Namen, ligt de
sneeuw 30 tot 40 c,M, boog.
De Gouverneur van Curagao.
Uit Willemstad wordt d.d. 20 dezer
geseind dat majoor B. W. F. van Slobbe,
de nieuwbenoemde gouverneur van Cura
gao, is aangekomen pn in zijn functie
officieel is geïnstalleerd in een buitenge
wone vergadering van den Kolonialen
Raad.
Het Hamerlid Dr Bierema.
Naar aanleiding van het bericht/dat Dr
Bierema, liberaal lid van de Tweede Ka
mer, bereid zou zijn, zich beschikbaar
te stellen voor het voorzitterschap van
het Waterstaatschap Hunsingo-, in verband
waarmee het in zijn bedoeling zou liggen
zich niet herkiesbaar te stellen als lid
van de Tweede Kamer, verneemt bet Va
derland, dat dr Bierema hieromtrent nog
geen besluit heeft genomen.
Wel is hij, aldus het blad, tot de over
tuiging geko-men, dat hij in '1933 voor
de beslissing zal staan, óf voor het Ka
merlidmaatschap te bedanken, óf in Den
Haag te- ko-men wonen, in welk geval
hij jid van de Tweede Kamer zal blijven.
Doch, zooals gezegd, een beslissing is
nog n.iet genomen en behoeft eerst tegen
1933 te worden genomen.
Botsing tusschen locaal-
spoor en auto. Hedenmorgen plm. 11
uur had met. den locaalspo-o-rtr&in Goes—
Wolphaartsdijksche veer, 'daar waar de
spoorlijn den provincialen weg kruist, een
aanrijding plaats tusschen de vrachtauto-
van den heer Jo-h. van den Berge en
den wagon der lo-caalspoor. Gelukkig had
de spo-o-rwagen weinig vaart do-ordat de
bestuurder de auto zag naderen. D-e auto
werd vrijwel geheel vernield. De bestuur
der (de eigenaar zelf) bekwam wonder
boven wonder slechts betrekkelijk geringe
kwetsuren aan een zijner boenen-.
De tram kreeg slechts geringe averij.
Het ongeluk moet worden geweten aan
onoplettendheid van den chauffeur. De-
politie heeft de auto in beslag genomen.
Dit is het eerste ongeluk op dit ge
vaarlijke kruispunt. Men zij op zijn ho-ede.
Doodelijk ongeval. Gisteren
is in de ammoniakfabriek te Sluiskil een
Fransoh bedrijfsingenieur, die bezig was
met het co-ntroleeren van de machines,
dcor een der raderen van een machine
gegrepen en vermorzeld. Het lijk is naar
het ziekenhuis te Sluiskil overgebracht.
Goes. Loop der bevolking- tot 21 Fe
bruari 1930.
Ing-eko-men: L. Meijer, kok, van Watten-
scheid (D.), Groote Marlet 17; J. Fore
man, geb. Willemse, zonder beroep, van
Den Helder, St. Jaco-bstraat 52; D. C.
Veerhoek, dienstbode, van Wo-lphaarts-
dijk, 'sH. H. Kind. straat" 38; C. W.
Scbetters, landb. knecht van Geldrop, 's H.
II. kind. straat 3; A. C. J. Maes, ambt.
prov. griffie, van Middelburg, Alb. Joa-
chimkade 3; S. J. H. Verbeek, electri-
cien, van Kruiningen, de Ruyterlaan .24;
M. P. Ver-duijn, dienstbode, van Kapelle,
Groote Markt. 24;
Vertrokken: S. de Putter en ©chtgen.,
gom. veldwachter naar St. Laurens, A 5;
M. Vogel, timmerman, naar Rotterdam,
Aelfcrechtskade 90a; G. Rijsdijk, electri-
cien, naar Ridderkerk B 283; P. Mieras,
sjouwerman, naar Middelburg, Wagen
plein 118; Wed. H. van der Velden,
geb. Boers, zo-nder beroep, naar Monster
Molenstraat 22; M. J. Roose, dienstbode
naar Rotterdam, Mathenesserlaan 481; A.
Sanderse, slagersknecht, naar Schoonho
ven, Lo-pikerstraat; J. A. van 'tVeer, ma
gazijnbediende, naar Amsterdam, Stad
houderskade 95; P. B-reugelmans, kellner,
naar Hulst, Markt 60 B-; K. Fischer, or-,
ge-lmaker, naar Zeist, Steinlaan 27.
Aagtekerke. Donderdagavond vergader
de de afd. Aagtekerke d-er Vereaniging
tot Ohr. verzorging van krankzinnigen in
Zeeland -ander voorzitters chap van dhr
J. Boisselaar. Door den secretaris
werd het jaarverslag uitgebratoht. Uit het
verslag van- den penningmeester bleek,
8innen!and.
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over het Wegenfonds.
De verdachte van, den kindermoord te
Rotterdam -op vrije voeten?
Botsing -tu-sschen 1-ocaalspoor en auto
te Wólfaartsdij'k.
Buitenland.
De Kabinetscrisis in Frankrijk.
De tarieven-oo-nferenti-e te Genève. Rede
van de-n heer Co-lijn.
De godsdienstvervolging in Rusland.
De vlootconferentie niet geslaagd?
dat de inkomsten bedroegen f 149.93, uit
gaven fl45,571;/2. Nu was aan de orde
verkiezing van twee bestuurslade-n. Dhr
S. -Wisse (aftr.) deelt de vergadering me
de, dat hij, gezien zijn vergev-ord-erden
leeftijd niet meer voor benoeming in aan
merking wenscht te komen. In zijn plaats
werd geko-zen C. de Visser, terwijl werd
herkozen dhr J. Bossedaar. Vervolgens
richt de voorzitter zich tot dhr S. Wisse
met een woord van dank vo-or hetgeen
hij al die jaren voor de afd. heeft ge
daan evenals to-t den penningmeester
dhr J. Mo-eins„ die als zoodanig heeft be
dankt. In zijn plaats werd door het be
stuur -gekozen dhr J. de Visser Jz. Tot
afgevaardigd-en naar da Alg. verg. te Ber
gen -op Zoom werden gekozen A. Verba,ge
Jz. en A. Verhage Gz,. Niets meer aan
de orde sluit het oud-bestuurslid dhr G.
E. Overweg de vergadering met dankge
bed.
Biggekerke. De vereeniging van gedi
plomeerden aan de land- en tuinbouw-
cursussen op Walcheren, hield Woensdag
avond alhier een goed bezochte en geani
meerde jaarvergadering, onder leiding
van den heer P. Besuijen.
De secretaris, -de heer A. W. Karelse,
bracht verslag uit van de werkzaamhe
den in het afgeloopen jaar, waaruit bleek,
-dat de vereeniging een tweetal leerzame
proeven had genomen met stikstofbemes
ting en voederbieten, waarmede 'n prach
tig resultaat word bereikt. Besloten werd
ook -dit jaar voort te gaan met het aan
leggen van proefvel-den, waarmede enke
le loden der vereeniging zich wederom
zullen heiasten. Voorts werd besloten, ter
gelegenheid van -de wereldtentoonstelling
dezen zomer een excursie to maken naar
Antwerpen. Door -dhr A. W. Karelse
werd hierna een goed verzorgde causerie
gehouden over het onderwerp: „Theorie
en Practijk",, dit natuurlijk op het ge
bied van land- en tuinbouw en veehou
derij. Spr. wees o.a. -op het vourreohi, dal
wij thans genieten, doordat we door de
ontwikkeling van dezen tijd zooveel voor
hebben boven vorige geslachten, die de
ruime voorlichting van thans moesten
missen. Nadat -de volgen-de vergadering
was bepaald te Koudekerks, sloot de
voorzitter de vergadering.
Bruinisse. Gisteravond spraken de hee-
ren De Kam en Dirks uit Zierikzee in de
consistorie der -Geref. Kerk alhier in het
belang der Vrije Universiteit.
De eerste schetste in het kort de -ge
schiedenis der Vrije Universiteit en de
uitgebreide beteekeni-s der V. U., wat de
ze ze-ggen wil voor ons Geref. volk. Hij
spreekt een woord van opwekking, om
te bevorderen, dat -de V. U. niet alleen in
stand blijft, maar ook worden uitgebreid,
r/y.Sebf. filters Prinsengracht ?20/ffi
AM 5T E R DAM TEL .48882
