DE ZEEÜW TWEEDE BLAD Staten-Gener?al Niet door eigen kracht Uit de Pers. Uit de Provincie, FE U I L L ETON. Voiorja.axsw-e-el-de op de groote b 1 o-eomcn tant-o-onstel 1 ing te Sassenheim. Twee ver schillende tulpen, genaamd Peeir Gynt on Bernard Shaw, ingezonden door de firma Jan Goemans te Sassenheim. VAN DONDERDAG 20 FEBR. 1930, No. 120. TWERDE KAMER. De Indische begrooting. Die heer L. de Visser, Comm., die blijkbaar in Rusland ook al niet meer als „volbloed revolutionair" wordt aan gezien, heeft gisteren zijn uiterste best gedaan om een behoorlijk rood cijfer te krijgen. Hij heeft fel geprotesteerd tegen de behandeling van deze begrooting in dit -onbevoegde parlement. Spr. noemt 'het optreden der (comm.) partij-Wijnkoop in de verkiezingen een onbeschaamde mis leiding, aangezien deze partij niet op het standpunt der Communistische Internatio nale staat en dit wei voorgaf te doen Deze partj verhinderde, dat althans een stem uit het Indonesische volk in het parlement gehoord kon worden. Spr. komt op tegen de voorstelling, alsof Moskou in Indonesia zou stoken. Het verzet wordt gewekt door het koloniale regime van de overheorschers. Spreker, die herhaaldelijk tot de ord:e wordt geroepen, noemt vee voorbeelden, die z.i. aantoonon, dat het Indonesische volk geterroriseerd wordt. Het onderwijs wor.lt verwaarloosd; s eohts 9 pet. der schoolrijpe jeugd ontvangt onderwijs. Met do gezondheidszorg is het geen haar beter. Op een bevolking van 511/2 mil- lioen zijn slechts 527 artsen. In Neder land bedraagt hun aantal 4930. Men vindt nu nog dal de regeering te royaal is, doch royaal is zij alleen voor natte, en droge ruzie Het volk is vo'slagen rechteloos, heeft geen arboidsbestemming, geen zieken- en geen ouderdomszorg De poenale sanctie heeft rampzalige gevolgen; de mishande ling in de bedrijven is afschuwelijk. Spr. ko-mt verder op tegen het optreden der regeering tegen de nationale vereenigin- gem en mr Soemantri, en bestrijdt den heer Albarda, dien hij geen haar beter noemt dan de rageering, die door spion nen valsche geruchten laat verspreiden. De heer Albarda heeft ten vori-gen jare de communisten, die aan de galg zijn opgehangen en voor wie spr. am nestie vroeg, schuldig verklaard aan moord, verkrachting en wreedheden, op gezag van de regeering I Hij toont daar door sociaal fascisme, dat ook bleek uit het d-oo-rhem verdedigd optreden van de beulen van Berlijn I De heer voorzitter: „Ik wil die uitdrukking niet meer hoorenl" De heer de Visser: ,,Hij is geen haar beter dan do regeering, die van spionnen gebruik maakt." De v c or z i tt er: „Als u zoo door gaat, ontneem ik u het woord I" De heer de Visser: „Ik kan. er niets aan doen, maar ik moet de waarheid zegge-n." Spr. wijst op de terreur, die in Berlijn geheursciit hcefi en w.aar de communisten gewoonweg' werden neergeschoten door de sociaal-democratische beulen. Er is maar één weg tot de bevrijding van het Indonesische volk, (lie .isdoorzetten. Rede minister De Graaft. De Minister van Koloniën, de heer de, Graaff, betuigt zijln erkentelijk heid voor den steun, die van verschillende zijlen aan de regeering- is verleend. De voorzichtigheid, die met' de Indische fi nanciën moet worden betracht, behoeft geen aanleiding te zijn tot een nieuwe strenge periode van bezuiniging. Echter moet een goede reserve worden ge kweekt en moet er voor worden gezorgd, dat het accres der uitgaven gelijiken tred houdt met den aanwas van de inkomsten. Dat er in Indië nog zeer veel te verbete ren is op ieder gebied, de rageering zal de laatste zijh. o-m dit te ontkennen. Maar voorziening in deze behoeften mag niet leiden tot een avontuurlijke geld politiek. Een vrijlgevige leeningpojitiek, zoo-als de heer Cramer heeft geschilderd. door Annie Lucas. 15) o In den beginne was het een moeilijke tijd geweest, maar Allan had aich niet verdiept in mogelijke bezwaren, en al de last van huishoudelijke zorgen en be zuinigingen kwamen voornamelijk op Mar- varet neer. Oogenschijnlijk was §r weinig verandering in hun leven gekomen, ten r.inste binnenshuis, en toch, hoe groot vas het verschil. Den dag na zjjn thuis- omst had Allan, als iets, dat van zelf prak, de plaats van zijn vader inge- onien. In den beginne viel het hen allen, •;t den dartelen Cecil toe, niet moei- k zich te onderwerpen aan zijn rus- g en vast bestuur. De gemoederen waren eene onderworpen stemming, de har- ■"-n verzacht door het leed. Maar toen de dagen verstreken, en r1 jeugd hare rechten deed gelden, en i oude fouten en eigenaardigheden rugkeerden bij de herleving van de oude noegens en de oude belangen, toen be zon het ongewone juk te drukken. zou kunnen leiden tot ontreddering der financiën. Of de middelen voor 1930 te hoog geraamd zullen blijken, kan spr. niet zeggen. Daarvoor zijta. die te veel aan fluctuatie onderhevig. Den heer 7oefces antwoordt spr., dat rechtstreeksche bemoeiing der regeering met den rubberprijis slechts dan is te ver wachten, als de inlandsche rubbercultuur dit eischt. De belangen van de inlandsche bevolking zijn bij de regeering primordiaal. Het stakingsartikel is -geenszins gericht tegen hetstakingsrecht, maar wel tegen de opruiing tot slaking met het doel het economisch leven te ontwrichten. Den heer Cramer zegt spr., dat iemand, die in een vergadering; opwekt tot strijd te gen het 'gezag, als een opruier wordt ge kenmerkt. De regeering wensc'nt een welvaartspo- litiofc te voeren in den ruimsten z,in. Voor het oogenblik behoeft de regee- rinjgl zich niet te zeer te richten naar het einddoel, zooal-s dat doo-r verschillende sprekers is genoemd. Hoe tenslotte de ver houdingen zullen worden, is een geheim van de toekomst, waarover men niet kan discussie-eren. Op het oogenblik moet een politiek worden gevoerd, die van het „lo-s van Nederland" verre staat. Een vaste com missie voor Koloniale aangelegenheden heeft de heer van Roeizelaer voorgesteld. De be-oordeeling of instelling van zulk een commissie gewenscht is, ligt alleen bij de Kamer zelf. Eventueel zo-u Spr. met de nieuwe instelling rekening "houden. Wat betreft de doorvoering dér be duurshervorming, het was spr. een vol doening, dat daarmede aan bijna alle zij den geheel of tot op zekere hoogte instem ming is betuigd. De grondslag voor de staatkundige volksontwikkeling dient ge zocht in de staatkundige autonomie der volksgemeenschappen. Daarmede bleken de heeren Colijn, Van Kempen en Cra mer het eens te zijn. Deze volksgemeen schappen behoeven feitelijk geen toeken ning, maar wettelijke bevestiging van staatkundige autonomie. Daarboven moe ten besturende organen van collegialen vorm worden geplaatst. Men moet zich vooral niet vastklampen aan de voor stelling van regionale rechtsgemeenschap pen, gegroeid uit adat-gemeenschappen en van provinciale rechtsgemeenschappen, gegroeid uit regionalen. Het bestuur in Indië is niet als een blokkendoos op te bouwen. Spr. geeft de voorkeur aan één provin cie Sumatra behalve Atjeh, omdat hij de daar bestaande afdeelingen wil doen voortleven in de provincie. Een tweede argument ligt in versnippering. In elk stadium van de bestuurshervorming zal spr. zooveel mogelijk aan de Kamer me- dedeelingen doen. De beslissing ligt ech ter in Indië. Het zou staatsrechtelijk bedenkelijk zijn als de Kamer bij voorbaat haar oordeel te kennen gaf over voorstellen van den Gouverneur-Generaal, waarover de beslis sing in Indië ligt. Spr. komt thans tot de huiszoekingen op 29 December 1929, die noodig waren, omdat de Regeering kon verwachten, dat de aangekondigde ongeregeldheden inder daad zouden uitbréken. Langerwach- ten zou onverantwoordelijk z ij n geweest. De Regeering heeft den Volksraad aanvankelijk ingelicht, doch een verzoek om nadere inlichtingen af gewezen, omdat het onderzoek dit nog niet toeliet. Spr. gaat hiermee volkomen accoord en hij brengt hulde aan de Re geering in Indië, die te rechter tijd in greep. Welk ook het einddoel der politiek in Indië zou zijn, één ding staat vast, dat geestelijk en materieel belang der bevol king iederen dag behartigd moet worden. Een rustige ontplooiing der volksbewe ging is daarvoor noodig en de Regeering heeft den plicht tot wering van eiken invloed, die de rustige ontwikkeling ver stoort. Vaststaat, dat de Regeering de tot haar beschikking staande machtsmidde len zal gebruiken tegen ieder,-die deze ontwikkeling wil storen. De heer Albarda stak zich gisteren een pluim op den hoed voor het voeren van den strijd voor de belangen der inlandsche bevolking. Doch die pluim past veel meer den zendelingen, den missionarissen en den be stuursambtenaren, die deze belan gen hebben behartigd. De heerschappij, waaraan men tot nu too onderworpen was geweest, had zich gekenmerkt door toegevende liefde. Er was veel vrijheid van handelen gelalen, eigenaardigheden waren ontzien, ieders bijzondere smaak was aangemoedigd ge worden. En hoewel er in zaken van belang onvoorwaardelijke gehoorzaamheid gevergd was, toch werd niemand in on beduidende aangelegenheden door druk kende voorschriften of hinderlijke beper kingen gekweld. Maar thans was alles geheel anders. Allan Mayburn's gemoed was niet koud en hard, gelijk zijn manier van doen maar al te zeer deed vermoeden. In tegendeel, het .welzijn van zijne jongere aan zijn zorg toevertrouwde broers en zusters lag hem na aan het hart. Maar hij leefde zijn leven alleen, afgezonderd van het hunne, en op 'die wijze ont steld er een slagboom van terughouding en verkoeling. Het optreden van Margaret was geheel verschillend. Zij was nog altijd de lief hebbende, gedu'dige, zelfopof 'erende oud ste zuster, die geen ander gezag uit oefende dan door den invloed 'der liefde, en die nergens de eerste plaats innam dan aan het hoofd der tafel, en bij het be stuur der huishouding. Maar de anderen hingen haar nog aan als te voren, be- De heer Albarda verweet spr. onaan doenlijkheid. Onaandoenlijk noemt spr. hem, die de bevolking opzweept tot strijd tegen het Nederlandsch gezag doch de ge volgen voorbijziet die uit een dergelijken strijd onder een bevolking als in Indië onvermijdelijk moeten voortkomen. Spr. doelt dus niet op een onaandoenlijkheid in woorden, doch in feiten: een on aandoenlijkheid, die zich niet bekommert om de jammer en ellende, die uit dat op treden moet voortvloeien. Van harte hoopt spr. dat het die onaandoenlijkheid zal zijn, die de heer Albarda zal weten te overwinnen. De heer Cramer, S. D., repliceert en betoogt, dat in het laatste decennium de werkzaamheid van den Indischen staat is toegespitst op den état gendarme en voor onderwijs, gezondheidszorg enz. veel te weinig is gedaan. Spr. breekt te 4 uur 35 zijn rede af, om haar Donderdagmiddag 1 uur voort te zetten. Aanval op het gezin Naar aanloi ling van oen door Mevr. Wibaut gehouden rede voor de sociaal democratische Vroiuwenjclub over de posi tie der vrouw schrijft de „Maasbode": E enerzijds was hier een totaal negee- ren, van betgeen door het christendom voor de verheffing van de positie der vrouw is gedaan. Anderzijds het zoo stellig mogelijk po neeren van stellingen, waartegen, een christelijke levensbeschouwing zoo fel mo gelijk in opstand komt. De eerste conclusie waartoe mevrouw Wibaut kwam luidt kort en kras: „De instelling van het huwelijk be- teekende de volkomen onderwerping van de vrouw aan den man." Feller en onbeschaamder werd een god delijke instelling wel nimmer afgemaakt- De vrouw, de moeier zooveel mogelijk in en voor haar gezin is de christelijke leuze. Mevrouw Wibaut offert het gezin des noods op aan de zoo beet begeerde „zelfstandigheid" der vrouw. Maar deze kan alleen worden verkregen door werken. Daarom de achtste conclusie: „Alleen de maatschappelijke arbeid, ook in het huwelijk, kan de vrouw geheel vrij ma ken, naast een uitgebreide moederschaps- zorg door de gemeenschap". De vrouw, de moieder het huis uit, envadertje staat zooi diep mogelijk er ia. 'tls wel een scherpe oorlogsverklaring aan heit christelijk hiiwelijfcsr en gezins- i de aal. Maar geen nood. „De toekomst zal een nieuw gezin scheppen, waar alleen de geestelijke' band ouders en kinderen zal samen houden. Kinderen zullen worden opgevoed tot ware gemeenscbapskinderen". Dat was de eind-coAclusie. Mevrouw vergeet één zaak: Wie bet gezin ontwricht, ontwricht de gelieele ge meenschap. BELANGRIJKE ORDER DER NEDERL. SPOORWEGEN. Naar hot Hdbl. verneemt hebben de Ned. Spoorwegen belangrijke orders ge plaatst voor de levering van nieuw, elec- trisch materiaal, dat bestemd is om op het thans in aanleg zijnde baanvak Am sterdamAlkmaar en op de lijn Uit geestVelzenIJmuiden dienst te doen. De vervaardiging van dit materiaal, dat van gelijk type zal zijn als hetgeen nu tussühen Amsterdam en Rotterdam loopt, is uitsluitend aan de Nederiandsohe in dustrie gegund. Zoo werden bij Werk spoor tien motorrijtuigen derde klasse en negentien bijwagens derde klasse be steld; bij Beynas elf motorrijtuigen twee de klasse met bagageruimte en acht mo torrijtuigen derde kiasse. De levering moet vóór Maart 1931 geschieden .daar men met electrificatie in Mei van het vol gende jaar gereed hooipt te komen. Het ligt ten minste in de bedoeling,, wanneer geen groote tegenslagen dit werk belemmeren, met ingang van dien nieu- praatten en overlegden alles met haar, en plaagden haar met de oude gemeen zaamheid. En toch werden haar zachte verma ningen zelden in den wind geslagen, haar weinig voorkomende berispingen hadden steeds de gewenschte uitwerking, en hare wenschèn en verzoeken golden als een bevel. Het ging Allan naar wensch in zijn praktijk, langzamerhand verloor Marga ret haar meisjesachtige neigingen en ma nieren en ontwikkelde zij zich tot ©ene ernstige, zorgdragende vrouw. Men was weder vroolijk en gelukkig. Even als jónge 'boomen 'buigen ook jeug dige harten zich voor den storm, maar zij verheffen zich weer ongedeerd, zoo dra de zon d_oor de wolken .breekt. Het gevoel van vérlies, en smart, en smach tend verlangen had plaats gemaakt voor dat van weemoedige herinnering. Vroolijk© stemmen en veerkrachtige voetstappen weerklonken andermaal in de gezellige kamers van jiot door allen ge liefde oude buis. En toch ontbrak er iets, waardoor het oude huis nooit het dierbare 'tehuis van weleer kon worden "iets dat voor altijd was verdwenen, de nooit te vervangen band van het ouderlijk gezag. wen zomerdienst-1931 op genoemde tra jecten electrisch te gaan rijden. Tal van groote gebouwen moeten vóór dien tijd nog worden opgetrokken, o.a. een re mise bij Amsterdam even voorbij de split sing van de ljjnen naar Haarlem en Zaandam; voorts een groot transformatie station bij Uitgeest, waar de binnenko mende stroom van 59.000 volt wordt om gezet in een stroom van 10.090 volt. Vervolgeus zullen onderstations worden gebouwd bij Alkmaar, Uitgeest, Bever wijk, Santpoort, Krommenie en Zaandam, waarin de wisselstroom door gelijkstroom zal worden vervangen van 15J0 volt. Bovendien vragen nog tal van moei lijkheden in tusschenliggende stations om oplossing. In Alkmaar zal o.a. een tun nel worden gegraven als verbinding tus- sphen het eerste en het tweede perron. Zoo zijn er meer bezigheden, die gro-o- tendeels 's nachts moeten worden uitge voerd, daar overdag de treinenloop het werken onmogelijk maakt. Nog werden bij Heemaf besteld 86 voortbewegings- m-o-to-ren, 18 electrische uitrustingen voor derde klasse motorrijtuigen, 32 uitrustin gen voor uithangrijtuigen en 31 motor- generatoren. Aan Vickers in Manchester werd op dracht gegeven dertig voortbewegingsmo- toren te leveren evenals elf eieetrischis uitrustingen voor tweede klasse motorrij tuigen en 58 stroom-afnemers. Verder zijn nog twaalf eerste en tweede klasse door- gamgsrijtuigem [voor D-tre-inen) bij de Wesl-Deulsche Wagenfabriek besteld en twintig derde klasse coupérijtuigen bij de Hannoverscbe Wagenfabriek. Tenslotte vermeiden wij de bestelling van 5J0 groentenwageiis, waarvan er 290 aan Werkspoor zijn gegund, 159 aan de West-Deutsclie Wagenfabriek en 159 aan de Hannoverscbe Wagenfabriek, alle 500 te leveren vóór 15 Mei a.s. De brand te Middelburg. Cecil Maybum had het gymnasium ver laten, 0111 ouder leiding van Al.an in de medicijnen te gaan studeeren, en in de apotheek behulpzaam te wezen. Deze ver andering viel in "'tgeheel niet in den srnaak van het jonge mensch en het duurde niet lang of het nieuwe- leven begon hem tegen te staan. Hij vond het vreeselijk o-m gedurende de mooie, zon nige zomerdagen in een benauwde apo theek opgesloten te zitten, maar nog erger was het zich te moeten verdiepen in dingen, waarin hij niet het minste be lang stelde, en genoodzaakt te zijn om zich in te spannen zonder lof of belooning te oogsten, of om zijne luiheid te over winnen zonder den prikkel van naijver en onderscheiding. Allan stoorde zich echter aan het een noch aan het ander. Hij beschouwde Cecil's tegenzin als een voorbijgaande gril. Hii beweerde, dat het met elk ander vak hetzelfde zou geweest zijn. Cecil moest eerst leeren dat niet vermaak maar plicht het doel van het leven is. Zijn plicht was het, de wenschen ,z(jns vaders, ten opzichte van den knaap na te komen en te zorgen, dat Cecil zich een goede toe komst verzekerde. Op zekeren k pud en dag in December was Allan genoodzaakt naar Rainsford te gearbeid do-or verschillende der brand weerlieden en sterke staaltjes van durf in klimmen, meermalen met levensgevaar, zijin geleverd. Het moet dan 00-k daaraan en aan het goed watergeven, vooral door de gehuurde autospuit alsook do-o-r de beide andere motorspuiten worden toege schreven, dat de brand ditmaal tot het aangetaste pe-rceel beperkt bleef. Wel was het een zware brand, doch e-an vuurre gen als o-p 7 Dec. werd het ditmaal gelukkig niet. Door het nu gebeurde is Middelburg zijn derde gelegenheid kwijt, waar des zomers honderden vreemdelingen den in- wtndigen mensch ko-men versterken. Op- 7 Dcc. het voorgedee-lte van. het Grand Ho tel en de lunchroom der firma Ooisterhuis en nu de ook voor vreemdelingen toe gankelijke sociëteit. Te ruim 7 uur rukte ook motorspuit 1 in en liet het verdere toezicht over aan het personeel der gemeentewerken. In de bioscoop is zeer veel water schade aangericht, maar toch laat het zich aanzien, dat dit bedrijf spoedig weder zal kunnen werken. De burgemeester, de heer P. Dum-on Tak, was niet in de stad. Die wethouders en verschillende raadsleden waren ic»p hot terrein van -den brand aanwezig. Het perceel van de Sociëteit was in het midden der vorige eeuw gebouwd op de plaats waai- vroeger kleine onaanzienlijke huisjes -stonden en had geen enkele ar chitectonische waarde. Deze brand heeft weer eens duidelijk ge toond de noodzakelijkheid van go-ed blus- sching-smateriaal. Immers, de nieuwe aulo- brandspuit van de firma Bickers leverde uitstekend werk, eerst aan de achterzijde, later aan den voorkant van he-t brandende perceel. D-e beide oude tnotorspuiteni der gemeente w-erden ook in werking; gesteld, -doch konden zoo hoog niet spuiten en h-et duurde niet lang of een dezer geraakte defect en het duurde een uur eer het toestel weer gebruikt kon yvorden. Ware de auto-spuit er niet gew-e-est, dan ware de ramp zeker niet te overzien geweest. gaan, een vrij aanzienlijke provincie-stad cgeve-er tien mijlen van Hadford-Leigh verwijderd. Bij zijn vertrek drukte hij Cecil op Jiet hart gedurende zijne af wezigheid onder geen voorwen-dsei uit te gaan, en gaf hem verschillende aanwij zingen omtrent patiënten, die wellicht zouden komen. Vooral drong hij aan Gp de bereiding van zekere poeders, die in den loop van den dag gehaald zou den worden. „Maak die nu dadelijk klaar, Cecil," riep hij hem bij het weggaan toe. „D-e heer Stansfield heeft zich nog gister be klaagd, dat hij zo-o dikwijls moest wach ten. Waarschijnlijk komt hij ze v-an. mid dag zelf halen." „Ik zal er voo-r zorgen," antwoordde Cecil achteloos, en daarop kuierde hij- de apotheek uit, en begaf zich naar d-e eetkamer. Bii zijn binnenkomen kwam Ella hem tegemo-et onder den uitroep: „Margaret zegt, d at wij niet langer moeten wachten, Cecil. Zal ik mij maar klaar gaan maken?" Hii had haar namelijk belo-ofd dien middag met haar te zullen schaatsen rijden. (Wordt vervolgd.) Gisterenmiddag is men alhier steeds' doorgegaan met het spuiten op- de nog smeulende en af en to-e weter brandende resten van hetg,e-en eenmaal de socië teit de Vergenoeging was. Af en toe ko-n een spuit inrukken, zoo-iat ten slotte de motorsp-uit 1 alleen bleef vo-o-rtvve-ifcen Na de-n voorgevel hee-ft men later no-g andere stukken van de ruïne naar bene den gehaald en dit gxf gelegenheid het vuur dat no-g steeds bleef bestaan aan de zij-Je van de bioscoop, te bereiken. Te ruim zes uur was men ook dit meester en werd de ruïne e-en zwarte massa. Er is bij. het blasschlngswerk zeer hard Centrale gasvoorzieni.ng. De Goesehe Crt. meldt, dat de centrale gasvo-orziening van de middengroep nog lang niet van ,de baan is. „Dezer dagen kan zots een gunstig -rapport van net bureau der vereeniging^van Ned. gemeen ten worden verwacht". „Dit rapport geeft inlichtingen over gaslevering uit België, waar men thans reeds druk do-ende is Antwerpen en Brussel van ^n centraal punt uit, van gas te voorzien."- De Bel gische co-mbinaue zou zoowel aan Bergen' op Zoom als aan de Zeeuwsche ge meenten in de middengroep gas willen leveren tegen 3 ct. per kub. Meter. De

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 5