No. 119
Woensdag 19 Februari 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Goes
STER-TABAK
a 987/
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Vooi'fto/nen
Belangrijkste Nieuws.
Provincie NOORD-HOLLAND
uitgifte van 4 l/2 0 obiigatiën
inschrijvingen worden tot a.s.
Donderdag aangenomen door
Staten-Generaal
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f3.—
Losse nummers f0.05
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
S. D. A. P. en revolutie.
Vaak heeit het den schijn alsof de
S. D. A. P. mijlen ver verwijderd staat
van de Communisten; dat er tusschen de
S. D. A. P. en de Communisten, zooals
die in Rusland optreden en ook in onze
Indiën verwarring trachten te stichten
en de revolutie te doen uitbreken, niet de
minste overeenkomst bestaat.
Toch is dit een verkeerde opvatting.
„Het Volk" zelf heeft er de aandacht
op gevestigd.
Toen de Belgische oud-minister Van der
Velde verklaarde, dat de Sociaal-demo
craten de Communistische revolutie ver
dedigen, werd dit door „Het Volk" onder
schreven.
De heer Van der Velde sprak zich als
volgt uit:
„De Socialistische Arbeidersinternatio-
nale is niettemin en wil met de Russische
Revolutie zijn. Zij is er, ondanks alles,
van overtuigd dat er ten slotte groote
dingen uit zullen voortspruiten. Zij ver
dedigt de revolutie en heeft haar, wat de
bolsjewiki ook mogen beweren, steeds ver
dedigd tegen de aanslagen van reactie.
Maar ook dan verdedigt men de revolu
tie, als men zonder zwakheid en zonder
vrees de fouten, de vergissingen en de
misdaden aanklaagt, die haar dreigen te
onteeren."
En „Het Volk" verklaarde hiermede in
te stemmen, door op te merken, dat het
daaraan geen woord behoefde toe te voe
gen.
Kort gezegd komt dit alles hierop neer:
De S. D. A. P. verdedigt'de Rus
sische revolutie.
Er worden daar vergissingen begaan
en misdaden die haar dreigen te onteeren,
maar toch, de S. D. A. P. is niettemin
en wil zijn met de Russische revolutie,
waaruit tenslotte, ondanks alles, groote
dingen zullen ontspruiten.
Geloofsvervolging.
„De Banier", het orgaan van de S. G. P.,
vestigt er nogeens de aandacht op, dat
het streven van de S. G. P. inderdaad is
den geloofsstrijd te ontketen.
Zij wil wel vrijheid van geweten, zoo
dat een ieder tenslotte kan gelooven of
niet gelooven wat hij wil, maar geen vrij
heid van leer en beweging. Daartegen
moet de Overheid optreden. Zij stelt als
eisch, dat dé Overheid de ware kerk zal
beschermen en hen, die van de Gerefor
meerde leer afwijken met kracht en ge
weld zal beletten hunne leeringen te ver
breiden.
De Overheid dus gesteld boven de kerk.
Precies hetzelfde systeem als thans in
Rusland wordt uitgeoefend, maar dan
natuurlijk in andere richting, althans tot
op zekere hoogte.
Want zooals de Sovjet-Regeering de
Roomsche kerk tracht uit te roeien, zoo
moet volgens de opvatting van de S. G. P.
de Overheid het ook in ons land doen.
Maar, het spreekt vanzelf, daarbij blijft
het niet.
De Overheid moet de wacht betrekken
bij de kansels in a 1 1 e kerken om de
verbreiding van niet-Gereformeerde lee
ringen tegen te gaan en hen die zich
daaraan niet wenschen te onderwerpen
desnoods met het zwaard te bestrijden.
Als de S. G. P. dan ook afkeurt wat er
thans in Rusland gebeurt, dan is dat niet
omdat de Sovjet-regeering zich met het
godsdienstige leven bemoeit, maar wel,
dat zij daarbij te ver gaat en zich niet
beperkt tot hen, die van Gods Woord af
wijken.
Dat zulks in de practijk tot een geloofs
strijd, tot het uitbreken van den burger
oorlog moet leiden, is duidelijk. „De Ba
nier" deinst daarvoor niet terug. Zij kiest
nadrukkelijk de vervolging boven een
vrijheid, die verleend zou worden als de
Overheid ontslagen werd van haar roe
ping om den waren godsdienst te hand
haven.
Voor deze duidelijke verklaring kunnen
we dankbaar zijn.
Het is nog niet lang geleden, dat een
der voormannen van de S. G. P. verklaar
de, dat omtrenten de toepassing van
Art. 36 nog geen klaarheid was verkregen,
maar dat z.i. de Overheid toch niet het
recht zou hebben de godsdienstoefeningen
van andersdenkenden te verbieden en de
predikers van de, van de Geref. opvatting
afwijkende leer te straffen.
Daaromtrent is nu klaarheid verkregen.
De Overheid wordt geplaatst boven de
kerk.
De geloofsvervolging wordt nu zonder
meer gepredikt.
Het is nu althans duidelijk waarheen de
leiders van de S. G. P. ons trachten te
voeren.
Duitschland's financiëele en economische
toestand.
Ongeveer 200 toonaangevende perso
nen op hot gebied van het economische
leven en de wetenschap hebben met be
trekkina Jiot den financieelea en eoonomi-
schen toestand van Duitschland, een op
roep gepubliceerd, waarin zij het nood
zakelijk noemen, de financieele en econo
mische politiek grondig, te wijzigen.
Deze politiek moet consequent gericht
zijn op een definitieve regeling van de
openbare financiën en op een verhooging
der productie van het geheele economi
sche leven.
De door de buitenlandsche verplichtin
gen verhoogde verantwoordelijkheid van
het rijk voor een financieele gedragslijn,
ook in de afzonderlijke landen en ge
meenten, maken het noodig^ dat het
scheppen van orde in de openbare huis
houding wordt beschouwd ale een uni
forme taak van rijk, landen en gemeenten,
welke taak onder leiding van het rijk
uitgevoerd moet worden.
Tot de uitvoering van een nieuw plan
kan echter niet worden overgegaan, in
dien het besef niet doordringt, dat aan de
verplichtingen slechts voldaan kan wor
den, als de volkshuishouding een over
schot oplevert.
De tegenwoordige financieele politiek,
waardoor de noodige overschotten op
groote schaal aan belastingen weggaan,
is met deze gedachte niet vereenigbaar.
De belastingen moeten vooral daar ver
laagd worden, waar dit het meeste ef
fect 'kan hebben om de intering van
bet kapitaal en de karpitaalsvlocht tegen
te gaan.
De onderteekenaars van de verklaring
zien in de bevordering van nijverheid
en landbouw en in de verheffing van
de welvaart onder de breedste lagen der
bevolking de eerste voorwaarde voor een
economischen en cultureelen opbloei, die
slechts bereikt kan worden, indien het
economische leven zich ten volle bewust
is van zijn verantwoordelijkheid tegen
over staat en volk! en de staat beant
woordt aan de behoeften van eeu streng
zakelijke economische politiek.
Huiszoeking in het Liebknecht-huis te
Berlijn wegens voorbereiding van hoog
verraad.
Gistermorgen werd het Liebknecht-huis
te Berlijn, waarin het centraal bestuur
der Duitsche communistische partij1 i® ge
vestigd, door een groote politiemacht be
zet en werd het gebouw uiterst nauw
keurig doorzocht. Om het gebouw werd
een keten va.n politie-agenten geposteerd,
die alle ingangen bezet hield.
Officieel wordt door het hoofdbureau
van politie medegedeeld, dat de huis
zoeking plaats vond ingevolge het be
sluit van den vierden strafeenaat van bet
rijksgerecht wegens het voorbereiden van
hoogverraad.
Het gaat voornamelijk om de opruien
de geschriften: „Wat moeten wijl, politiet-
agenten, thans doen?" èn „Politie-agenten
als slachtoffers van het Young-plan",
alsmede om materiaal, waaruit k!an blijl-
ken, dat deze geschriften in het Lieb-
kinecht-huis zijn vervaardigd-
De politie heeft twee groote vracht
auto's boeken en papieren naar het hoofd
bureau getransporteerd.
De actie der politie duurde drie uur.
In het huis werden 10 personen gearres
teerd, die de politie in haar ambtshande
lingen poogden te "belemmeren. Negen
hunner werden na legitimatie weer vrijge
laten.
Na afloop van de huiszoeking werd op
het dak van het gebouw de sovjet-vlag ge-
heschen, die door de menigte met het
zingen der internationale werd Begroet.
Als gevolg van de aankomst van de
politiemannen ontstond er in de volk
rijke omgeving van het Liebknecht-huis
een oploop van talrijke werkloozen en
andere „belangstellenden", die door ge
joel v,an hun meeleven met het geval blijk
gaven.
Met veel geestdrift werd het „Roe
de frcntlied" uiigegalmd. Middelerwijl be
gonnen enthousiaslelingen uit nabur'ge
straten op te dringen naar het Rülow-
plein, tengevolge waarvan de afzetting een
wijle verbroken werd. De politie sprong
toe en ranselde de menigte met den gum
mistok .terug.
Bereden agenten zorgden voor verdere
afzetting, waarna de menigte scheldend en
zingend wegtrok.
Bij het heengaan der politie na de huis
zoeking echter liep er weer een massa
volk te hoop. Twee agenten werden in
gesloten en moesten schoten in de lucht
lossen.
Sterke Schupo-patrouilles doorkruisten
daarop de zijstraten en sloegen alle sa-
menscholenden uit elkaar.
De crisis in Frankrijk.
President Doumergue heèft gistermor
gen de voorzitters van kamer en senaat
ontvangen en later verschillende bekende
politici.
Volgens een verklaring van den kamer
voorzitter is op een oplossing, van de
crisis voor vanavond niet te rekenen.
Poincaré, die van verschillende kanten
als de toekomstige minister-president is
gonoemd, laat door een blad, dat hem
gewoonlijk als spreekbuis dient, verklaren,
dat hij zich nog niet gezond .genoeg ge
voeld om de lasten van het minister-presi
dentschap op zich te hemen.
De socialistische kamergroep1, die, even
als de andere groepen, over de kabi
netscrisis "beraadslaagde, publiceerde een
verklaring, dat de socialistische partij be
reid is, de verantwoordelijkheid voor de
vorming van de regeering op zich te
nemen.
De socialisten zullen ook .een door de
radicalen gevormd kabinet steunen, mits
dit beslist lintech is.
Tardieu, wiens toestand reeds veel ver
beterd is, doch die op last van zijn doc
toren het bed toch nog niet mag verlaten',
ontving in den loop van den middag ver
schillende leden van zijn kabinet.
Korte berichten.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 10 Februari 1.520.000 of
11.402 meer dan de week tevoren.
De iepziekte is nu ook in Engeland
verschenen. De iepen te Folkestone zijn
erdoor aangetast.
Prof. Percy Groom, van het Imperial
College of Science and Technology, zet
in de Fngelsche pers uiteen, dat zij door
een zwam veroorzaakt wordt en voor
ziet, dat er ook in Engeland niet veel
tegen uit te richten zal zijn.
Tengevolge van de aanneming van
een door de Nationaal-socialisten inge
diende motie van wantrouwen, welke
door den Saksischen Landdag met 63
tegen 24 stemmen werd goedgekeurd, is
de Regeering-Bünger ten val gebracht.
Bij ontstentenis van de voornaam
ste Fransohe gedelegeerden, die wegens
de politieke crisis afwezig zijn, is het
werk van de vlootconferentie gisteren
slechts weinig opgeschoten ofschoon het
overleg tusschen de andere delegaties
voortduurt en Mac Donald met Grandi
en Siimson heeft gesproken.
Bij Calasari in Roemenië is op
den Donau een veerboot omgeslagen. Al
leen de veerman heeft zich kunnen red
den. De elf passagiers, boeren uit den
omtrek, zijn verdronken.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is op Dinsdag 25
Februari des avonds te half negen ter
vergadering bijeen geroepen.
De Ziektewet.
De Ziektewet, welke 1 Maart a.s. in
werking treedt, bevat de bepaling, dat
de uitkeering van ziekengeld geheel of
gedeeltelijk kan worden geweigerd, indien
de ongeschiktheid tot werken bestond op
het tijdstip, dat de verzekering een aan-
Ontmoet ge wel eens
iemand,die zegt: „Ik houd
niet van een pijp tabak?"
Laat hem eens kennis
maken met
Spoedi® zal hij tot een
echten liefhebberzijn be
keerd en U dankbaar zijn
voor den goeden raad.
vang nam. Aan verzekerden, die op 1
Maart reeds ziek zijn, kan dus de uit
keering worden geweigerd, zoowel door
de ziekenkassen van de Raden van Ar
beid als door de bedrijfsvereemigingen.
Er wordt echter, naar men meldt, in
de kringen van de bedrijfsvereenigingen
naar gestreefd, dat genoemde arbeiders
dadelijk voor uitkeering in aanmerking
'komen. Dit wordt in de eerste plaats
billijk 'geacht voor de arbeiders, die met
1 Maart uitkeering ontvangen krachtens
de bepalingen van een collectief arbeids
contract of uit een reeds bestaande fa-
bneksziekenkas, maar ook voor de ar
beiders, voor wie straks de ziektegeld-
regeliing begint, wil de Federatie van
bedrijfsveroenigingen maatregelen treffen,
waardoor zij,, die op 1 Maart 1930 ziek
zijn, in elk geval ziekengeld ontvangen.
Dé Zuiderzeewerken.
Van Wielingen meldt men aan de „N.
R. Crt."
D© Maatschappij tot uitvoering van Zui
derzeewerken heeft Maandag de werk
zaamheden, die met Kerstmis waren stop
gezet, hervat. Het materieel was de vo
rige week reeds in zee gebracht.
Nederland en Duitschland.
D© heer Kortenhorst heeft aan de mi
nisters va;n arbdirl, handel en nijverheid
en van buitenlandsche zaken de volgen
de vragen gesteld:
Kunnen de ministers mededeelen welk
resultaat de etappen der Nederlandsch©
regeering hebben gehad ten aanzien van
de aanvulling van het verdragstarief door
verlaging der Duitsche invoerrechten op
de in 2 van hel Protocol, behoorend
bij het tusschen Nederland en Duitsch
land op 26 November 1925 gesloten
Douane- en Credietverdrag, genoemde ar
tikelen?
Kunnen de ministers mededeelen,, of
aan de Nederlandsohe regaering rechts
middelen ten dienste staan om in het
bezit te komen van haar rechtmatige
aanspraken?
Kunnen de ministers mededeeling doen
over den stand der onderhandelingen met
Duitschland, 'ten aanzien van de verhoo
ging van het uitvoerquantum voor steen
kolen?
Zoo gauw hebt U
kou gevat, lastig zijn
de gevolgen. Neem
steeds een paar
Wybert-tabletten.
Binnenland.
Brand te Middelburg.
De Tweede Kamer over de Indische be
groeting.
Vergadering der Prov. Staten van Zee
land.
Memorie van Antwoord der regeering be
treffende de begrooting van Binnenl.
Zaken en Landbouw.
Pornografische blaadjes in beslag geno
men.
Buitenland.
Huiszoeking te Berlijn.
De kabinetscrisis in Frankrijk.
Dujtschlands economische toestand. Een
oproep van toonaangevende personen.
U—BM3—H—I I
TWEEDE KAMER.
De Indische begrooting.
Bij de voortzetting van de behandeling
der Indische begrooting bestrijdt de heer
Joekes, V.-D., de sombere financiëele be
schouwingen van den heer van Kempen,
hij acht den financiëelen toestand kern
gezond.
Echter zou men den financiëelen toe
stand nog kunnen verstevigen door hef
fing van een zwaardere winstbelasting en
besnoeiing van de militaire uitgaven, die
136 millioen bedragen. Spr. critiseert het
optreden van de Vaderlandsche Club, die
eenzijdig de Nederlandsche belangen be
hartigt en dringt aan op een wijziging
van het kiesstelsel voor den Volksraad
om uitsluitende groepenvertegenwoordi-
ging te voorkomen. Hij komt op tegen de
uitlatingen van den heer Colijn, die na
tionalisten en communisten over één kam
scheerde.
Inzake de jongste huiszoekingen vraagt
spr. of wapens zijn gevonden, omdat zon
der wapens geen verzet mogelijk is. Wa
ren er betrouwbare aanwijzingen voor
zulk een verzet, dan was het optreden der
regeering gerechtvaardigd; zoo niet, dan
was het een groote staatkundige fout.
De heer W ij n k o o p, Comm., zegt, dat
Indië het brandpunt wordt van den ko
menden wereldstrijd, De vrijmaking van
Indië is nog een kwestie van tijd en in
spanning der Inlandsche bevolking.
De bevrijdingsoorlog waartoe de Sov
jetrepubliek den eersten stoot heeft gege
ven is in vollen gang.
Spr. bestrijdt vervolgens zoowel de Re
geering en de Rechtsche partijen als de
S. D. A. P., die met twee monden spreekt
en in Indië dan ook geen voet aan den
grond kan krijgen.
Hij dient twee moties in, de een strek
kende tot terugroeping der militaire bezet
ting in Indonesië, de tweede tot afschaf
fing van de poenala sanctie, de heeren
diensten en de gedwongen koelie-contrac
ten.
De moties worden niet ondersteund en
komen niet in behandeling.
De heer A1 b a r d a, S. D., vergelijkt de
revolutionaire elementen in Indië met de
nationale helden uit de 16e en 17e eeuw.
Hij erkent het recht op zelfstandigheid
voor Indonesië onvoorwaardelijk, maar
dit behoeft niet te beteekenen, dat men
het onmiddellijk voor verwezenlijking vat
baar acht.
Spr. neigt er toe aan te nemen, dat Ne
derland niet behoort tot de landen met
het slechtste koloniaal bewind, maar
dit belet hem toch niet te spreken van een
onderdrukkingspolitiek.
Hij is er van overtuigd, dat een geweld
dadige beweging evenzeer daar als hier de
arbeiders in ellende zou storten, maar
als er zulk een beweging ontstaat, dan
is dat de schuld van de Regeering. Spr.
eindigt met te protesteeren tegen de
plaats gehad hebbende huiszoekingen en
arrestaties.