No. 118
Dinsdag 18 Februari 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Sank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Provincie NOORD-HOLLAND
a 987.7.
Binnenland
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
uitgifte van 4 0 obligatiën
inschrijvingen worden tot a.s.
Donderdag aangenomen door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUI J, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELK EN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3
Losse nummers f 0.05
Prijs der Advertentie n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting
V Christelijk Lyceum voor Zeeland.
Op Vrijdag a.s. zal, zooals reeds per
advertentie werd aangekondigd, te Mid
delburg een belangrijke vergadering wor
den gehouden.
Getracht zal dan worden te komen tot
de oprichting van een vereeniging, die
zich ten doel stelt de stichting van een
Christelijk Lyceum voor Zeeland.
Dat er aan zulk een inrichting voor
Middelbaar en Voorbereidend Hooger On
derwijs in onze provincie behoefte be
staat, behoeft geen betoog.
Op dit gebied is Zeeland nog arm.
Een groot deel van onze provincie is
overdekt met Christelijke scholen voor
lager onderwijs, maar een Chr. H. B. S.
of een Christelijk Gymnasium zooals in
andere provinciën, zocht men hier tever
geefs.
Getracht wordt nu in dit tekort te voor
zien en te komen tot de stichting van een
Lyceum, dat zoowel in de behoefte aan
Chr. Middelbaar als aan Chr. Voorberei
dend H. O. kan voorzien.
Dit doel kan worden bereikt, mits er
is eendrachtige samenwerking, van allen
die Christelijk onderwijs voor hunne
kinderen noodzakelijk achten.
En die samenwerking is mogelijk.
Dat is gebleken, bij de stichting en de
onderhouding van „Vrederust", welke
stichting de liefde heeft en de belang
stelling van heel ons Zeeuwsche volk.
Het was daarom een goede gedachte
van het Voorl. Comité, om te trachten op
denzelfde'n grondslag waarop „Vrede
rust" staat en bloeit, ook de voorstanders
van. Chr. M. O. en Chr. V. H. O. hij een
to brengen en te komen tot de stichting
van een Lyceum op Gereformeer-
o p n grondslag.
Wij wekken gaarne onze lezers op, (ie
vergadering, die a.s. Vrijdag te Middel
burg gehouden zal worden, bij te wonen.
Blijke het daar, dat er voor deze be
langrijke zaak warme belangstel
ling is, zoodat binnen niet te langen
tijd de -tichting van een Christelijk Ly
ceum oen feit kan worden.
Christen-vrouwen.
„De socialisten verstaan het, dat zij ter
versterking hunner positie de vrouw nioo-
dig hebben.
Vandaar hun hardnekkige propaganda
om de vrouw voor het socialisme te win
nen.
Die propaganda voeren zij ook en voor
al door het weekblad „De proletarische
vrouw", waaraan Mevrouw Pothuis
Smit leiding geeft.
Met hoeveél energie die propaganda
wordt aangepakt, moge blijken uit het
feit, dat eene actie in vrouwenkringen
gedurende de laatste maanden van 1929
op touw gezet, het abonnenten-tal met
5569 opvoerde, zoodat dit in 1929 op 53.181
kwam.
Meer dan vijftigduizend vrouwen wor
den alzoo geregeld bewerkt door een or
gaan, dat in felheid van socialistische
overtuiging moeilijk kan worden over
troffen.
Meer dan vijftigduizend vrouwen ont
vangen wekelijks het blad, dat vooral
onze Christelijke actie en met name onze
Christelijke vrouwenbeweging als de ge
vaarlijke tegenstandster bestrijdt."
Terecht voegt de „Standaard" waaraan
wij het bovenstaande ontleenen hieraan
toe, dat over den verkeerden invloed van
deze actie niet gering mag worden ge
dacht.
Immers, deze 50.000 vrouwen, op zich
zelf reeds een belangrijk aantal, mogen
we niet zien los van hare omgeving.
Zij oefenen naar alle kanten invloed
uit, en wel het allermeest op hare kinde
ren, op het opgroeiend geslacht.
Daaraan mag inzonderheid door onze
Christen-vrouwen weieens terdege aan
dacht worden geschonken.
Zeker, er is een organisatie van Chris
ten-vrouwen, de Nederl. Christen-vrou
wenbond, een organisatie, die nog wel
dit groote voordeel heeft, dat vrouwen
van uiteenloopende politieke en kerkelijke
richting daarin samenwerken.
Er is een organisatie.
Maar het aantal leden is nog veel te
gering. -i
Tegenover de 50.000 socialistische vrou-
j wen, die de roode banier van de revolu-
tie volgen, behoorde minstens een even
groot aantal Christen-vrouwen te staan,
dat het Kruis van Christus in het mid
delpunt stelt en dat in hare organisatie
samenwerkt om de Christelijke grondsla
gen van ons volksleven te bewaren en te
versterken.
De vrouwen kunnen op dit gebied zoo
veel doen. Er kan van haar, wanneer zij
eendrachtig samenwerken, zooveel in
vloed ten goede uitgaan, tot zegen van
land en volk.
Dit wordt nog niet algemeen beseft.
Vandaar, dat het aantal leden van den
N. C. V. B. in vergelijking met de Socia
listische organisatie, nog betrekkelijk ge
ring is.
Met name in Zeeland valt hier nog
wel een en ander te doen.
Er zijn wel enkele bloeiende afdeelin-
gen ,maar hun aantal is nog te gering,
terwijl ook de bestaande afdeelingen veel
sterker konden zijn.
Laten onze vrouwen hierover eens na
denken.
Laten ze waar nog geen afdeeling van
den N. C. V. B. bestaat zulk een organi
satie stichten en waar wel een afdeeling
bestaat deze zooveel mogelijk sterken.
Eensgezinde samenwerking kan ook
hier tot groote daden in staat stellen.
De vlootconferentie.
De subcommissie van deskundigen ter
conferentie ging gisteren kalm haar gang,
alsof er geen vuiltje aan de lucht was.
De eigenlijke conferentie verkeert op
het oogenblik in zeer moeilijke politieke
omstandigheden. Aan Engelschen kant
maakt men in het minst geen geheim
daarvan.
Er duiken weer verhalen op over de mo
gelijkheid van een politiek accoord, dat
de Franschen in de gelegenheid zou stel
len hun eischen te verlagen. Men meent
zelfs, dat Amerika tot eenige tegemoet
koming bereid zou zijn. Voorloopig echter
is er niet de minste reden om dit aan te
nemen. Zoowel aan Engelschen als Ameri-
kaanschen kant is men nog volstrekt on
geneigd iets in die richting te doen. De
eenige uitweg dien men op het oogenblik
ziet, is dan ook een overeenkomst op de
basis van hoogere cijfers.
Het behoeft geen betoog, dat er in het
Italiaansche kamp een weinig opgewekte
stemming heerscht bij dit vooruitzicht.
De conferentie is in groote verlegenheid,
maar daarvoor is het een conferentie.
De Communistische samenzwering op den
Balkan.
In verband met de ontdekking eener
communistische samenzwering wordt nog
nader gemeld, dat de politie eenige da
gen geleden bericht kreeg, dat de commu
nisten luidens orders uit Weenen en
Moskou groote ongeregeldheden op touw
wilden zetten, die tegelijkertijd moesten
uitbreken in alle Balkanstaten. Op deze
wijze zou Stalin de communistische min
derheden hebben willen tevreden stellen,
die hem verwijten hebben gemaakt we
gens gebrek aan activiteit. De politie deelt
mede,-dat in het bijzonder den 28sten
Februari, dat is den dag van den 12en
verjaardag van de-n ro'oden soldaat en den
20sten Maart, eveneens een communisti
sche feestdag, als data voor ongeregeld
heden waren bepaald, waarop ook over
den geheelen Balkan een algemeene sta
king was voorbereid. De politie legde be
slag op een aanzienlijken voorrraad brie
ven, gewisseld met de hoofdsteden van
Europa. Daaronder is een van de belang
rijkste documenten een brief, die uit Wee
nen naar Athene werd gestuurd en met
onzichtbaren inkt geschreven is. In dien
brief werd de komst van een communis-
tischen agitator aangekondigd. Dezen agi
tator meent de politie gevonden te heb
ben in den persoon van den Duitschen
communist Ernst Krube, die in zijn hotel
werd in hechtenis genomen. Men vond
op hem een geldsgedrag ter waarde van
150.000 drachmen en een groot aantal pa
pieren is eveneens in beslag genomen.
Engeland en Rusland.
In het Lagerhuis zijn gisteren nieuwe
vragen nopens de godsdienstvervolgingen
in Rusland gesteld. Henderson deelde
mede, dat hij slecnts voorloopige, losse
berichten van den gezant te Moskou had
ontvangen, maar dat hij spoedig in het
bezit hoopte te zijn van een uitvoerig
en gedetailleerd rapport.
Op de nadere vraag, of hij de zaak
reeds met Sokolniko-f, den Russischen
gezant., besproken had, antwoordde de
minister, dat hij natuurlijk eerst op on
weerlegbare feiten wachten moest, voor
men een dergelijk onderwerp ter sprake
kon brengen. Met de opmerking van een
paar conservatieve leden, dat de Russen
hun woord reeds zoo vaak geschonden
hadden, kon hij daarentegen in ge-ene-n
deele meega au.
De zoogenaamde feiten, die men hem
daaromtrent had medegedeeld, waren te
cd ben uilig geweest, om jer het geringste
diplomatieke protest op te 'kunnen ba-
seeren.
Felle koude ln Zwitserland.
In Zwitserland is sinds 'Zondag e-en
aanmerkelijke temperatuurdaling ingetre
den, Het geheel© Noorden en Westen des
lands zijn met een sneeuwlaag van 20
tot 25 c.M. bedekt. Terwijl in het Bern er
Oberland de temperatuur tot ongeveer
9 graden en in Engadin tot 11 en 12
graden onder nul is gedaald, heerscht in
bet gebergte een temperatuur van z-elfs
13 graden onder nul. Het Zuidelijk deel
der Alpen is nog sneeuwvrij, doch ook
hier werden reeds een temperatuurdaling
en toenemende bewolking waargenomen.
Welke kaas vraagt het Londensche
publiek?
Die „Empire Marketing Board" heeft een
onderzoek ingesteld naar de vraag, welke
bij het Londensche publiek bestaat naar
de verschillende kaassoorten. Daarbij i,s
gebleken, dat Ciheddarkaas -de eerste
plaats inneemt (herkomst N.-Zeeland, Ca
nada en Engeland).
Van de landen buiten het Britsche rijk
importeert Nederland de grootste hoe
veelheden k.aas. Van 500 winkels, die wer
den bezocht, waren er 84, die Goudsche
kaas, 242 die- Edammer kaas en 52 die
beide verkochten. Echt erg,a an beide
kaassoorten in populariteit
achteruit. De z.-g. „processed" kaas
(gem,al enkorstlooze en portiekaas) ver
dringt de Nederlandsche. Sommige winke
liers hebben den verkoop, van onze kaas
geheel gestaakt.
De meeste eerste qualiteit Goudsch©
wordt doo-r de Jood'sche bevolking gege>-
fcen. In verschillende winkels in Joodsche
buurten wordt bij'na uitsluitend Goudsche
verkocht. In één winkel in White-chapel
werden meer dan'100 volvette kazen per
week verkocht. De goedkoopere Goud
sche werd slechts in een paar winkels
in arme buurten aangetroffen.
Edammer vindt een grooter afzetgebied
dan Goudsche. In 60 p-ct. der winkels
wordt deze kaas aangetroffen en in 81
pet. der groote zaken. In enkele win
kels had men Edammer kaas in twee
qualite-iten met prijsverschillen van 2 h
3 d. per lb., maar doorgaans biedt men
slechts één qualiteit aan.
De regeering van Tardieu afgetreden.
De Fransche regeering is verslagen met
286 tegen 281 stemmen.
Het ging over de afzonderlijke behan
deling van artikel 3 ter (aftrekking van
de inkomsten van de vrouw, die handel
drijft), waarvoor de regeering de kwestie
van vertrouwen had gesteld.
Nadat de 'uitslag van de stemming be
kend was gemaakt, verlieten de minister
van Justitie en de minister van Finan
ciën onmiddellijk de zaal, terwijl men
„Leve Tardieu!" rie-p.
De Kamer werd voor onhepaalden tij'd
verdaagd.
Tardieu, die wegens griep het bed moet
houden, heeft een ontslagbrief van het mi
nisterie opgesteld, die de ministers aan
'den President der Republiek hebben over
handigd.
Doumergue heeft het ontslag van de
regeering aanvaard en de ministers ver
zocht zich met de afdoening der loop-ends
zaken te belasten.
Brianid zal vandaag niet naar Londen
gaan, zooals voorzien was.
Het bericht, dat het Kabinet-Tardi-eu
in de Fransche Kamer verslagen is, heeft
in de kringen der vlootconferentie groote
opwinding veroorzaakt.
Men geeft de vrees te kennen, dat de
werkzaamheden der conferentie vrij ern
stig belemmerd zullen worden door de
Fransche regeerin-gscrisis.
De godsdienstvervolging in Rusland.
Uit Moskou wordt gemeld, dat van offi-
ciëele zijde wordt medegedeeld, dat on
danks het protest van het buitenland en
den oproep van den Paus en andere hoog
waardigheidsbekleders der West-Euro-
peesche kerken, de politiek ten aanzien
van dezen godsdienst ongewijzigd zal wor
den voortgezet en dat genoemde protesten
geen indruk op de Sovjet-regeering ma
ken. De communistische dictatuur heeft
o.a. tot taak de arbeiders en de boeren
in den geest van het atheïsme op te voe
den en er kan geen sprake van zijn, dat
hierin inmenging kan worden geduld.
Het „Verbond van Goddeloozen" ver
langt een invoerverbod van bijbels in
Sovjet-Rusland.
Naar uit Moskou wordt bericht, bevat
de „Prawda" een artikel, waarin beweerd
wordt, dat de regeering niet zal toelaten,
dat iemand, wie dan ook, zich zal mengen
in de verhouding van kerk en regeering.
De Russische regeering zal alle pogingen
tegengaan en eventueele voorstellen van
buitenlandsche mogendheden van de
hand wijzen.
De „Iswestia" legt er den nadruk op,
dat de regeering economisch en politiek
van de kapitalistische wereld onafhanke
lijk is.
Treinramp in Engeland.
T© Ruthe-rgden biji Glasgow is gister
avond wen trein op een anderen trein, die
voor den eersten uitreed, maar tengevolge
vanl den dichten mist oponthoud had ge
had, gebotst.
E,r zijh circa 70 mienschen ge-wond, van
wie er nog verscheidene onder den wrak-
hoop liggen.
Enkele gewonden zijn met auto's, an
dere met een hulptrein naar een zieken
huis gebracht.
Officieel wordt gemeld, dat bijl hef
spoorwegongeluk 51 passagiers gewond
zijn: 24 moesten naar een ziekenhuis
gebracht worden; van 6 is de toestand
ernstig. De meeste gewonden zijn za
kenvrouw en.
De economische conferentie te Genève.
De eerste dag dezer conferentie is vrij
kalm verloopen, omdat -de groo-te tegen
stellingen, die ongetwijfeld bes-taan, nog
niet naar voren zijn gekomen.
Het debat werd ingeleid door den Oos-
tenrijkschen minister van Handel, Hai-
nisch, waarna de Noorsche oud-minis
ter van Buitenl. Zaken, Lykke en de
Belgische minister van Buitenlandsche Za
ken, Hymans, aan het woord kwamen.
De redevoering van Hymans was ver
reweg de belangrijkste. Hij voorspelde,
dat, indien deze conferentie er niet in
slaagt het tarievembestand te verwezenlij
ken, een nieuwe tarieven-oorlog onver
mijdelijk is.
Het bestand is niet het voornaamste,
noch het eenige doel der conferentie,
maar slechts een voorafgaande stap, die
ten doel heeft een gunstiger atmosfeer
voor de onderhandelingen te scheppen.
Hymans zette verder uiteen, dat in
verscheiden landen de tarieven reeds ten
deele geconsolideerd zijn. Vo-or 24 pet.
is dit het geval in de Belgisch-Lux ©m-
burgsoh© tel unie, voor 40 pot. in Italië,
voor 50 pot. in Zwitserland, voor 72 pet.
in Frankrijk, voor 54 pet. in Duitschland,
voor 541/2 pc-t. in Tsjecho-Slowakjj© en
voor 68 pet. in Oostenrijk. Bovendien
zijn de twee Europeescbe staten, die geen
geconsolideerde tarieven kennen (Enge
land en Nederland) overtuigde voorstan
ders van het do-uanebestand.
Hymans wees nog op het algemeen
belang van het douanebes-tand, vooral
voor de kleinere staten, die achter de
tariefmuren -dreigen te verstikken, wan
neer de groote mogendheden zich op
een zuiver nationaal standpunt blijven
stell-en.
Vandaag zal de Engelsche minister van
handel Graham, die met Hymans het
initiatief tot deze conferentie heeft ge
nomen, het woord voeren.
Korte berichten.
De Engelsche minister van Biimen-
landsche Zaken Clynes heeft in samen
werking met de gevangeniscommissi© be
sloten, het aantal gevangenissen in Enge
land belangrijk te verminderen.
Medegedeeld wordt, dat de oorlogs
toet ere idselen in Noord-China voortgezet
worden. De strijdkrachten van Sjansi en
andere Noordelijken, die gemobiliseerd
zijn, bevinden zich op weg in Zuidelijke
richting tegen Tsjang Kai Sjek. Er 70U
reeds een gevecht geleverd zijn.
Binnenland.
De classificatie van het spoorwegperso
neel.
Uitspraak in het geding betreffende het
pensioenfonds der typografen.
H.M. de Koningin keert 25 Februari in
Den Haag terug.
Buitenland.
De Communistische samenzwering o-p den
Balkan.
De godsdienstvervolgingen in Rusland.
Koude in verschillende landen.
Het Fransche kabinet afgetreden.
De economische conferentie te Genève.
Pessimisme ter vlootconferentie.
Treinramp in Engeland.
Te Gent is bij het eindigen van een
wielerwedstrijd de tr^p van een tribune
bezweken, daar d.e aandrang van de ver
trekkende toeschouwers te groot was. Een
twintigtal personen viel in een diepte
van 3 M. De helft van hen werd min
of meer ernstig gewond.
Omtrent den toestand der Koningin
van Zweden wordt het volgende1 co-ipmu-
niaué gepubliceerd: De Koningin had gis
teren een zeer pijnlijken en langdurigen
aanval van benauwdheid. Haar toestand
is ernstig.
In een rede, die de Engelsche labour-
afgevaardigde Will Thorne te Cambrid
ge heeft gehouden, heeft deze voorspeld,
dat voor het einde van deze herfst nieu
we algemeene verkiezingen zullen worden
gehouden.
Naar uit Maan in Transjordanië
wordt gemeld, neemt de sinds eenige we
ken heerschende sprinkhanenplaag
voortdurend in omvang toe. In de laat
ste tien dagen is, alléén in het gemelde
district, reeds een 60 ton groote massa
sprinkhanen verzameld en vernietigd.
Men vreest, dat het geheele te veld staan
de gewas verloren is.
Naar een Joodsch blad in Palestina
meldt, is er sprake van, dat alle dood
vonnissen, die na de jongste ongeregeld
heden zijn geveld, zullen worden omge
zet in 15 jaar dwangarbeid.
De temperatuur in Amerika is na
een hevigen sneeuwval zóó gedaald, dat
het laagste punt van dezen winter werd
bereikt. Wegens de gladheid moet het
autoverkeer belangrijk beperkt worden
en is het rijden levensgevaarlijk gewor
den. Talrijke personen zijn doodgevroren
en de aandrang van dakloozen bij de
asylen is zeer groot.
Naar uit Jeruzalem geseind wordt,
heerscht er op het oogenblik in Palestina
een felle koude. Het autoverkeer tusschen
Bayroeth en Damascus moest wegens
den zwaren sneeuwval worden gestaakt.
In verscheidene deelen van het land ligt
de sneeuw meer dan een halven meter
hoog.
Opbrengst Rijksmiddelen.
De opbrengst der gewone rijksmiddelen
bedroeg over de maand Januari f 44.456.586
In dezelfde maand van het vorige jaar
ook voor Badio-Centrale's
en elk radio-toestel
Dubb.MAGHEETSYSTEEM /30-
4gli|A^ER5YSTEEM/40-
NV Peters Prinsengracht 220/24
\M5TERDAM Tel. 48882.
