DE ZEEDW
anskneclit,
TWEEDE BLAD
Iburg.
71.
Goes
gen
K
Olmen
cnecht,
icht,
rbeider,
acht,
tbode,
1
Brieven uit de Residentie.
FEUILLETON
Niet door ei^en kracht
esloten
de ont-
ilen voor
ER,
Nisse.
:bruati (5e
bij
loutelande.
Den Helm,
tkapelle.
zeei dege-
loekhandel
flours en
dappelen
ïrijpskerke.
'ostkapelle.
OOP,
•Vl. Prima
nv. Flinke
Te bevr. bij
lieuwdorp.
CHTEN,
Z.-Vl.
gegevens
gd Make-
>m. Reuzel
95 ct., vet
1.10, Var
iade f 1.20
ismarkt.
(osthuis,
cmd onder-
JRIJPMA,
lur
U I S,
met vóór-
N SLUIJS,
lundvleesch
ravenstraat
'aliteit.
's avonds
v. Kerk te
Is. H. v. d.
r de afdee-
IVIJK,
direct te
:n Boekh.
:lburg.
crediet
de Koe.
emeldinge.
ma Rijns-
racht 91 °/0,
S. Wage-
e bevragen
:woutsdijk.
f. A. DE
Seroos-
Ierseke.
Borsselen.
l. MESU,
A. DE
dorp.
fER, Bier-
rV
x A
VAN
DINSDAG 11 FEBR. 1930. No. 112.
Gedurende een maand hebben wij nu
in onze stad een belangwekkende ten
toonstelling. Zij wordt gehouden in de
historische Grafelijke zalen op het Bin
nenhof, die daarvoor door de Regeering
beschikbaar zijn gesteld en ze is door
den Minister-President in eigen persoon
geopend.
Deze tentoonstelling is georganiseerd
door de bekende vereeniging „Volken
bond en Vrede", wier huidige voorzitter
de ook in onze kringen zoo goed be
kende Prof. Anema is.
Vele hooggeplaatsten in den lande heb
ben in het eere-comité van deze ten
toonstelling zitting genomen en ook van
officiëele zijde is volle medewerking ver
leend, om haar te doen slagen.
Doel is, om mede door wat men te
zien geeft, de beteeken is van de inter
nationale vredes-idee en van den arbeid
van den Volkenbond nader te brengen
en sterker te doen spreken tot ons volk.
Dat. is een aantrekkelijke gedachte.
Nu zouden wij wel niet durven be
weren, dat alles wat hier bijeen gebracht
is en het is heel watl direct met
een en ander ten nauwste samenhangt.
Maar och, eenig verband is allicht aan
te wijzen. Zoo is er wel een en ander,
dat voor het welslagen der tentoonstel
ling even goed gemist had kunnen wor
den, maar dat neemt men er in dit geval
gaarne op den koop toe bij. Omdat er
overigens interessants genoeg te zien is.
Van historische beteekenis, met name
ook voor ons land, is b.v. de aanwezig
heid van het oorspronkelijke vredes-trac-
taa.t van Munster (1648), dat ons onaf
hankelijk volksbestaan tot een onbetwist
baar feit maakte. Er zijn aanwezig de
vredes-verdragen van Nijmegen, Rijswijk
en Utrecht. Ook zijn er de in den loop
der tijden gepubliceerde ontwerpen voor
een organisatie der Staten en voor het
stichten van een Volkenbond.
Dat alles nu nog eens te zien, heeft
beteekenis. Ook al zou het alleen maar
wezen om den historischen zin te scher
pen, die in onzen tijd maar al te zeer
afslijt.» En zij die met name geen vreem
delingen zijn in de werken van Groen
van Prinsterer, die weten, dat juist hij
er telkens weer zoo krachtig den nadruk
op legt, dat de christen de sprake der
historie moet kennen en altijd weer het
heden moet zien bij het licht van het
verleden en de lessen van dat verleden
niet mag vergeten. Hier is historie te
zien, maar pok meer.
De ontwikkeling der internationale vre
desbeweging, alles wat medegewerkt heeft
aan het tot standkomen ,der Vredes-con-
ferenties, waardoor onze Residentie een
internationaal centrum werd. Dan is er
ook veel aandacht geschonken aan den
Volkenbond en zijn werk. Dank zij de me
dewerking van het gemeente-bestuur van
Locarno, ziet men hier o.m. enkele cu
riosa uit de zaal, waar zulke belangrijke
conferenties gehouden zijn. Daar is de
klok, die er hing en op wier slinger voor
komt de handteekening van Europa's eer
ste mannen uit die dagen. Volkenbonds-
vereenigingen uit alle landen kwamen met
een grootere of kleinere inzending.
Wie vóór 6 Maart eens in de Resi
dentie komt, raden we zeeT aan een
poosje in de Grafelijke zalen te vertoe
ven, Op zichzelf zijn ze de moeite van
het doorwandelen reeds meer dan waard,
maar het vele, dat er nu tentoongesteld
is, trekt stellig bijzonder de aandacht.
Op deze historische plaats dat alles te
bezien, is als het ware een dubbel genot.
Er zijn speciale inzendingen, die de
aandacht trekken. Zoowel omtrent allerlei
vredesarbeid, als omtrent de sociale, de
economische en de moreele ellende van
den oorlog.
Als men zulke dingen ziet en men
leest daar die felle affiches tegen den
oorlog, dan wordt weer gesterkt die krach
tige begeerte, die er leeft in het hart,
naar vrede onder de volkeren. Vrede
door recht
Welk christen zou er niet naar ver
langen?
Al wat gedaan wordt om den vrede
onder de volken te versterken en om de
echte vredes-gedachte onder de menschen
te populaxiseeren, heeft ook zijn sym
pathie en zijn steun. Heeft ook zijn gebed.
Van zekere zijde wordt het wel (met
min-edele bedoelingen!) uitgekreten, dat
wij, christenen, omdat we den eisch van
nationale ontwapening gevaarlijk vinden
en ijveren voor gelijktijdige internationale
ontwapening, militairistisch zijn, en vrien
den van den oorlog.
Wij hebben de overtuiging, dat meer
deren, die zooiets wel eens in de hitte
van den verkiezingsstrijd zeggen, het zelf
niet gelooven.
De leuze: nooit meer oorlogI heeft -
mits goed verstaan onze hartelijke in
stemming. Maar zoo ergens, dan dient
vooral hier niet gespeeld te worden met
woerden. Met mooie woorden en mooie
beloften is de wereld reeds zoo dikwijls
bedrogen uitgekomen.
De ware, de principiëele triomf van
den vrede ligt in de triomf van het recht.
Wie dat verstaat, is een vriend van
den vrede. Ook van alle werk voor den
vrede.
Het schilderachtige plaatsje Oberstdorf, in Beieren, waar onze Koninklijke Fa
milie vertoeft, staat op het oogenblik in het middelpunt der belangstelling. De
vorige week hadden er groote sky-feesten plaats. Een groep jeugdige deelnemers.
door Annie Luoas
8.) o—
Eén ding was er waardoor de droef
heid van deze afmattende angstige da
gen niet weinig vermeerderd werd; na
melijk de afwezigheid van Allan, en de
onmogelijkheid om hem te bereiken. Ge
durende dien zomer en het begin van
het najaar had hij buitengewoon hard
gestudeerd, ear eindelijk laat in den herfst
had hij een lang beraamde reis door
het noorden van Schotland ondernomen.
Op den morgen van den tienden was
er een brief van hem geweest, waarin hij'
meedeelde, dat hij en zijln reismakker den
volgenden dag hun tocht zouden aan
vangen. „En daar wij!," zoo schreef .hij,
,v.an plan zijn een afgelegen en weinig
Dezocht gedeelte te doorkruisen, kunnen
wij geen bepaald adres opgeven, en zult
gfo in de eerste weken waarschijnlijk wei
nig van ons hooren." Deze mededeeling
dad t oen weinig indruk gemaakt, te min-
ior, daar Allan altijd een luie schrijver
was geweest. Maar thans werd eiken dag
mot reikhalzend verlangen en betraande
oog®. naar den postbode uitgekeken; doch
tot dusver, helaas, te vergeefs.
HOOFDSTUK V.
Op zekeren avond, kort voor het einde,
kwam er eindelijk een brief aan het
adres van Margaret. Met een uitroep van
verlichting scheurde zij het couvert open,
maar een oogenblik later viel het papier
haar uit de bevende handen.
Verscheidene dagen te voren gedateerd
uit een klein dorpje in het noorden, gaf
do brief niet de minste inlichtingen om
trent Allan's tegenwoordig verblijf. Het
was een kort zakelijk epistel, dat getuigde
valn jong en onbekommerd genieten.
De frissche wind, en de versterkend©
berglucht hadden alle muizenissen uit zijln
hoofd weggevaagd, aldus schreef hij1, en
hij had een gevoel, alsof hij weer een
jongen was. „Het is te hopen, dat de
lucht van het lage land mij weer tot be
daren zal brengen, anders is het te vree
zen, dat Dr Allan Mayburg, wanneer hij
in zijn nieuwe kwaliteit van zegevier
rende intocht in Hadford-Leigh houdt, nog
een eo.ht kwajongensachtigen indruk zal
maken in het gild zijiner eerbiedwaardige,
oudere collega's."
De tegenstelling tusschen Allan's niet
kwaads vermoedende, onbezorgde levens
lust, en hun eigen diep© droefheid, en
do vreeselijke gedachte aan de wreed©
ontgoocheling, die haar broeder wachtte,
en aan de smart, die hij zou gevoelen,
Al weet hij, dat zoolang er menschen
en naties naast elkander wonen, ook al
ccnfereeren ze veel en al spreken ze
veel mooie woorden, de vrede altijd door
gevaar loopt en blijft loopen.
Immers, zijn hart gaat uit naar een toe
komst, waarin de bergen vrede zullen
dragen en de heuvels heilig recht
Die toekomst moge soms ver weg schij
nen, zij komt.
Omdat de Koning des Vredes komt.
Die ook is de Koning van het recht
Wie Hem verwacht, die heeft den vrede
lief en is een vredemakerl
J. H.
DE ONDERWIJS-BEGROOTING.
Aan het Voort Verslag over hoofdstuk
VI (Onderwijs, K- en W.) der Rijksbe-
grooting voor 1930 is het volgende ont
leend
Enkele leden klaagden, dat de L.O.-
wet 1920 nog steeds niet volledig is
ingevoerd. N u 's lands financieele toe
stand gunstig te noemen is en een vol
komen deskundig, in de praktijk van het
onderwijs geschoold minister is opgetre
den, spraken de leden, hier aan het
woord, de hoop uit, dat deze zal trach
ten. den toestand weer ©enigszins in goe
de banen te leiden, voornamelijk betref
fende verbetering van de lichamelijke op
voeding; verlaging van het aantal leer
lingen per onderwijzer; verbetering van
de opleiding van de onderwijzers en ver
betering van de onderwijzerssalarissen.
Dezelfde leden .spraken er hun leed
wezen over uit, dat de minister niets
doet voor het voorbereidend onderwijs
en voor het onderwijs aan zwakzinnige
en onvolwaardige kinderen.
Vele andere leden verklaarden zich te
gen .subsidieering van het voorbereidetnid
onderwijs.
Eenige leden vroegen een wettelijke
regeling van de spelling der Nederland-
sche taal. Andere leden konden zich vol
komen vereenigen met een vasthouden
aan de spelling-De Vries en Te Winkel.
Eenige leden vestigden de aandacht op
de üeui\:resultaten van het staatsexa
men tot toelating tot de Universiteit.
Vele leden bevalen het nijverheidson
derwijs, vooral het lager-, in de bijzon
dere aandacht van den minister aan.
Eenige leden waren verontrust over
de resultaten van ons volksonderwijs, on
danks de bijna f 10J millioen, die daar
aan jaarlijks ten koste worden gelegd.
Eenige Leien zouden gaarne vernamen
of het niet mogelijk warev maatregelen
in het leven te roepen, krachtens wel
ke voortdurend en behoorlijke zorg aan
monumenten zou worden gewijd, zoodat
men niet telkens voor omvangrijke en
kostbare restauraties zou komen te staan.
Behoud in goeden toestand van het
stadhuis te Veere werd een natio
naal belang genoemd.
Eeniige leden hoopten, dat de minister
al zijn invloed zal aanwenden tot be
houd van den voorgevel van het afge
brande Leidsche stadhuis.
Een lid wees O'p de gevaren, welke
de flora en fauna van het duin loepen
door onttrekking van water in steeds
grootere hoeveelheden.
OUD-GOUVERNEUR FRUYTIER.
Zijn herplaatsing bij de arbeidsinspectie.
in het Voorloopig verslag der Eerste
Kamer nopens de begrooling van arbeid
vverdt medegedeeld, dat in verband met
de indiening van de nota van wijzigingen,
in bet bijzonder met het oog op de ver
hooging van artikel 7 met f8000 voor
vermeerdering van personeelsuitgaven bij
de Arbeidsinspectie, verscheidene leden
den minister verzochten om nadere toe-
tichting van hetgeen in de pers is ver
meld omtrent een evenlueele herbenoe
ming van Ir L. A. Fruytier bij dezen
dienst.
Deze. leden waren algemeen van mee
ning, dat een dergelijke herplaatsing bij
de Arbeidsinspectie alleen dan zou kun
nen geschieden, wanneer daar een vaca
ture bestaat.
Is zulks het geval, dan behoort de we
der in den dienst opgenomen ambtenaar
genoegen te nemen met de beschikbare
opengevallen plaats.
Zoo het inderdaad juist is, dat de zeer
bekwame, te 's Gravenhage gevestigde to
ads hij tot de ontdekking kwam, dat zijln
v,ader stervende was, terwijl hij met volle
teugen van het leven genoot; dit alles
was bijna meer dan de arme Margaret
kon verdragen. En 't gevoel van verlaten
heid drukte haar met verdubbelde
zwaarte.
Die plotselinge vermeerdering van
droefheid deed haar voor een. oogenblik
de zelfbeheerschinig verliezen, die zij tot
nu toe .altijd in de tegenwoordigheid ha-
rer moeder had weten te bewaren. Haar
hoofd zonk voorover op de uitgestrekte ar
men en haar gansche lichaam schokte van
bitter, onbedwingbaar geween.
Juist onder deze uitbarsting van droef
heid trad Dr Charlton de kamer binnen.
Een oogenblik aarzelde hij, om haar zijln
tegenwoordigheid op te dringen, bij deze
natuurlijk uiting van smart, die, zoio
meende hij, haar goed zou doen. En hij'
kon haar ook geen troost brengen, daar hij
juist uit de ziekenkamer 'terug keerde,
waar hij dien dag een treurige verandering
had opgemerkt. Maar in zijn hart gevoelde
hij diep medelijden met het arme .meisje,-
en hij kon toch niet heengaan zonder haar
een woord van vriendelijke deelneming
toe te spreken.
Geheel verdiept in haar smart had Mar
garet niets van z$n tegenwoordigheid ge
merkt, totdat hij1, na eenige oogenblikken
stilzwijgend naast haar gestaan te hebben,
met zachte stem sprak: „Lieve juffrouw
specteur ir Huijgens naar Maastricht werd
overgeplaatst om den oud-gouvemeur van
Curapao in de residentie benoemd te
krijgen, dan achtten de leden, hieT aan
het woord, zulks zeer onrechtvaardig
Zij vragen zich af, welk algemeen be
lang met. zulke mutaties gemoeid is. lm
mers, alleen wanneer een algemeen be
lang op bet spel staat, zijn dergelijke over
plaatsingen te rechtvaardigen.
Het was dezen leden niet gelukt het te
dezer zake in gevaar gebrachte algemeene
belang, dat vooral in het onderhavige
geval wel zeer evident zou moeten zijn,
op te sporen.
Electrificatie. Voor aanleg
huisinstallaties in alle plaatsen: J. M. Pol
derman, Goes. Tel. 129. Adv.
Middelburg. De aflee'ing Middelburg
der schippersvereeniging „Schuttevasr"
vergaderde Zaterdagavond in café Cen
traal onder voorzitterschap van den heer
A. C. de Vos, die het betreurde, dat
men het trouwe lid, den heer P. Ver
meulen, moest missen, die eenige maan
den geleden plotseling overleed; zijn na
gedachtenis zal bij de vereeniging steeds
'in eere blijven.
Besloten v^erd de nooiige stappen te
doen bij Waterstaat en bij de gemeente
Middelburg o.m, indien mogelijk, in eenige
zaken in het belang der scheepvaart ver
betering te verkrijgen.
Over een in dit jaar te houden Gon
delvaart ter gelegenheid van den 50sten
verjaardag van H. M. de Koningin, werd
druk gediscussieerd. Staande de verga
dering gaven zich reeds tien leden voor
deelname op. Het bestuur zal zich met
de vereeniging „Uit het VolkVoor het
Volk" in verbinding stellen» teneinde hot
plan te doen slagen.
Vandaag is de heer D. H. Loode-
wijk, commies bij den Raad van Arbeid
alhier, 25 jaar werkzaam bij de Soc.
Verzekeringswetgeving.
Goes. Te beginnen met morgen zal
met behulp van de klok in den stadhuis
toren drie maal per dag de juiste tijd
worden aangegeven, en wel te 8 uur v.m.,
te 12 uur, en te 1 uur.
Wij vestigen de aandacht op de
geannonceerde belangrijke vergadering:,
die, uitgaande van dan Chr. Besture,n-
bend, morgenavond in „de Prins van
Oranje" over de Ziektewet gehouden
wordt. Waar zoowel werkgever als werk
nemer hierbij belang beeft, kan zeker
op een drukke opkomst gerekend worden.
Kapelle. Onder voorzitterschap van dhr
H. Eversdijk kwam de Tuinbouwvereeni-
ging Kapelle en omgeving in algemeen©
veigadering bijeen. In zijn openingswoord
heet de voorz. alle leden welkom. Spr.
hoopt dat 1930 een goed jaar moge zijn,
over 1929 viel niet te klagen wat de
tuinbouw betreft.
Ingekomen stukken en mededeelingen:
Ontslagaanvrage als controleur door dhr
N. Eversdijk, welke wegens drukke werk
zaamheden daartoe niet meer in staat is.
Wordt verleend op de meest eervolle
wijze. De voorz. dankt hem voor zijn trou
we plichtsbetrachting. Voor de bestrijding
van de bastaardsatij'avlinder stelt het be
stuur voor f 10 uit de kas 'te voteerenl.
Dhr J. A. Mol noemt dit evenals dhr J.
Burger pover en stelt voor f20. Met meer
derheid van stemmen werd besloten f20
uit te trekken.
Ingewilligd werd het bestuursvoorstel
om voor den te stichten proeftuin te
Kapelle f25 te voteeren voor 1930 en
als lid toe te treden.
De secret.-penningm. D. Ganseman
brengt verslag uit over gehouden beheer
en deelt mee dat o.m. aangekocht werden
38875 boonstaken, 310 k.g. Rijhsche spek-
boonen en 960 k.g. dubb. Princesseboonen.
Dé inkomsten bedroegen f505.45 en de
uitgaven f 136.97, aldus een batig slot van
f368.48. De vereeniging telt 240 leden.
Namens de commissie tot nazien van
deze rekening adviseerde dhr J. A. Mol tot
goedkeuring. Aldus werd besloten.
Voor nazien der rekening 1930 werden
benoemd de heeren J. A. Mol en Jolia
Oele.
Verslag controleur: Dhr N. Eversdijk
deelde mee dat de door de leden ver
kochte aardbeien over de veiling waren
geloopen zoodat hiervan het aantal bij d©
veiling nekend is en staat geboekt.
Verkocht werden 20210 k.g. frambo
zen aan den middenprijis van f42.47, wel
ke opbrachten f8583.60, 95612 k.g. dubb.
princesseboonen middenprijis f 10.34, to
taal opbrengst f9886.07, Rijhsche spekboo-
nen 643Ö5 k.g. middenprijis f 13.77, to
taalopbrengst f 8859.69. In totaal ver
kocht voor f27329.36.
Verkiezing bestuursleden; aftredend H.
Evorsd()k voorzitter en J. v. Wingen, 2e
voorzitter, beiden werden herkozen met
groote meerderheid. Als afgev. voor de al-
gemeene vergadering der veiling werd
de voorzitter, H. Eversdijk, benoemd en
als secundus de seer., D. Ganseman.
Bcnoepid werd als controleur dhr Jac.
EvorsdijK. Eén sollicitant had zich aange
meld.
Het salaris van den 'secr.penningjm.
werd vastgesteld op f70 dat van den
'controleur op f5 per dag. Diensten buiten
om voor de veiling, worden met deze
geregeld.
Alsnu volgde aankoop boonstaken, zaai-
boonen, enz. Dhr J. A. Mol pleitte voor
deugdelijke waar, wil afnemen van be
trouwbare, solide firma's welke hun goe
den naam niet we.nsc.hen te verliezen.
N.a een drukke bespreking werd besloten
alleen deze firma's in aanmerking te doen
komen. Eveneens werd besloten, hoewel
dte leden verplicht werden tot directe
opgave dit uiterlijk aan te houden tot
Zaterdagavond a.s. Na dien datum zal tot
aankoop overgegaan worden
Getracht zal worden .zooveel mogelijk
een zelfde soort te betrekken. Voor de
In Crystal Palace bij Landen is Donderdag de grootste vogeltentoonstelling
ter wereld geopend. Meer dan 10.000 exemplaren zijn er vertegenwoordigd in
de meest uiteenloopende variëteiten. Een Yorkshire kanarie maakt todiet.
Mayhurn, ik wilde dat ik u kon helpen
en troosten. Maar in zulke oogenblikken
al,s gij thans doorleeft, baten geen woor
den. Laat mij u liever helpen door daden,
en sta mij toe, zooveel in mijn macht
is, de plaats van uw afwezigen broeder
te vervullen.
Ik begrijp dat het een stechte ruil is.
Wilt gij mij echter uw vertrouwen niet
schenken? Wilt gij mij niet zeggen, wa,ar
mee en op welke manier ik u help,en kan?
Gij hebt, dat spreekt vanzelf, oudere en
betere vrienden, maar, geloof mij, daar is
niemand, die meer medelijden met u .ge
voelt in deze groote en plotselinge droef
heid."
„Diat geloof ik gaarne, Dr Charlton,"
antwoordde Margaret zonder op te zien.
„Ik ben ouderloos," vervolgde hij. „Ik
verloor mijh moeder, toen ik nog een
kind w.as, maar niet te jong om haar
onherstelbaar gemis te gevoelen. Mijn va
der stierf plotseling, toen ik een vroolijfce,
onnadenkende jongen was, ver weg, op
school."
„Dan .zult gij voor Allan kunnen voe
len," riep Margaret snel het hoofd opbeu
rende. „Er is een brief van hem, maar
daarmee is alle hoop vervlogen, dat hij'
nog tijdig genoeg hier kan zijln. Och,
Dr Charlton, en ha,re tranen begonnen
opnieuw te vloeien „dat kan ik niet
dragen. Dit doet den beker overloopen."
„God doet onzen beker nooit overloo
pen. Hij zorgt voor ons, juffrouw May-
bum."
„Ik weet dat het niet goed van mij is,
om zoo iets te zeggen," sprak zij op be
droefden toon. „Maar het is of God zoo
wreed voor ons is. Wij waren zoo ge
lukkig. Ik ,kan .niet zeggen: „Uw wil ge
schiede".
„Daar zijn dingen, die God alleen ons
leeren kan. Dit is er een van. Ik behoef
u niet te zeggen, hoe gaarne Hij dit doen
wil, hoe bereid Hij is om geduld te oefe
nen met ons geloof en ons gebrek aan
vertrouwen in Hem."
„J,a, dat vertrouwen ontbreekt mij,"
sprak zij schielijk. „O, gijl weet het niet.
Alles is zoo vreemd, zoo ongewoon. Er
schijnt niets anders te zijn als verdriet."
„Maar God is er ook nog, juffrouw
Mabyum. De troost, de hulp, de sterkte,
die gij noodig hebt, vindt gij in deze drie
woorden: „God weet alles" T toTre
juffrouw Maybura, vergeet niet, dat God
Liefde is, dpt wij. Hem den. p'^aeriiauin
geven. Vergeet niet, dat Hij1 weet wat
maaksel wij zijn, dat Hiji onze droefheid en
onze nooden kent. Hij bedroeft ons niet
van harte. Hij heeft altijd de beste be
doelingen met elke smart, die Hij ons aan
doet. Hij heeft ons altijd iets te leeren."
„Maar ik kan dit alles niet beseften,
Dr Chariton, het is boven, het staat bui
ten mij."
(Woedt vervolgd