No. Ill
Maandag 10 Februari 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Mrih&Co's Bank O. fioes
Belgisch Geld
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
tegen voordeelige koersen
koopt en verkoopt
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco par post, f3,
Losse nummers f0,
Prijs der Advertentie n:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUI J, L. Burg. Tel. No. 259.
De antithese.
Mr P. J. Troeistra, dia zich in verband
mat zijn gezondheidstoestand uit het po
litieke .strijdgewoel te,rug heeft moeten
trekken, en zich thans in de rustige rust
van het ziekenvertrek bezighoudt met het
samenstellen van zijlne gedenkschriften,
bomt nu tot de erkenning dat hij zich
meermalen vergist heeft.
In 1918 beging hij de groote vergissing,
dat hij meende dat ons land rijp was
voor de revolutie en dat nu wal met ver- j
loochening van de democratische begin
selen, een greep naar de macht kon wor
den gedaan.
En reeds jaren te voren beging hij
een niet minder belangrijke vergissing,
door de antithese dood te verklaren.
..Ik vermoedde niet, schrijft hij, nu zelf,
dat nog zoo vele jaren nadien de Neder-
lanidsche politiek door het in stand blij
ven der antithese zou warden vertroe
beld. Ik heb in die jaren werkelijk ge
meend, dat, de antithese heel wat gauwer
zou sterven dan geschied is; ik heb haar
eenige malen dood verklaard, maar daar
om was zij nog niet dotod."
Inderdaad niet.
Ter verontschuldiging van Mr Troelstra
kan worden aangevoerd dat hij niet de
eenige was die zich wat dit betreft ver
gistte.
Over de .antithese zijn altijd zonderlinge
begrippen in omloop geweest, zoowel wat
betreft den oorsprong als het eiinde.
Hoe vaak hebben we het niet kunnen
lezen dat het Dr Kuyper was, die de
antithese had „uitgevonden" en dat die
uitvinding van Dr Kuyper nu dood was en
begraven.
En men begreep niet dat de antithese er
altijld geweest is en dat zij in meerdere
cf mindere mate de politiek zal blijven
beiheerschen.
Zoolang daar menschen zijn en partijen
die van oordeel zijn dat in het politieke
leven diet met God en met de Godde
lijke ordinantiën gerekend behoeft te wor
den, die "het souverein gezag van God
dein Heere miskennen, die in de plaats
van het Woord van God stellen mensche-
lijk inzicht en menschelijk verlangen, zoo
lang zal er ook blijven de antithese, de
aJles-beheerschenlde tegenstelling.
Men kan die antithese dood verklaren'
en haar begraven zoo veel men wil, dit
mieemt niet weg dat zijl leeft en dat zij
het leven ook van ons volk zal blijven
beheerschen.
Dat Mr Troelstra zich in 1913 in de
verhoudingen vergistte als hiji toen deed
was voor een staatsman van zijlne sta
tuur erg.
Maar veel ergier nog was de vergissing
omtrent het afsterven der antithese, wier
bestaan terecht eenmaal werd aangeduid
als een ontroerende werkelijkheid omdat
daaruit spreekt verzet tegen Gods Woord
en Wet.
En Europa zwijgt.
Verschrikkelijke dingen worden uit Rus
land gemeld.
Volgens een mededeeling van den voor
zitter der Russische bisschopssynode aan
den bisschop van Chelmsford zijn sinds
het uitbreken der bolsjewistische revolu
tie 3 bisschoppen, 1560 geestelijken en
over de 7000 nonnen en monniken zonder
vorm van proces gedood. Bovendien ver
toeven nog 48 bisschoppen, 3700 geesten
lijken en 8000 monniken en nonnen in
de Russische gevangenissen.
Hierbij komt dan nog de slachting, die
onder de protestanten is aangericht
En Europa zwijgt
Wanneer economische of politieke be
langen geschaad worden, dan regent bet
protesten. Dan boort pjen spreken van
het verbreken of het niet aanknoopen van
diplomatieke betrekkingen.
Maar nu daar een strijd tegen den gods
dienst gevoerd wordt als in de geschie
denis zijn weerga niet heeft, hoort men
van niets.
In Rusland wordt de vervolging onge
stoord voortgezet. Het bloed der marte
laren vloeit als nooit tevoren.
En Europa zwijgt!
De werkloosheid in Engeland.
Vrijdag vergaderde het Britsche kabi
net teneinde te beraadslagen over den
toestand, die geschapen is door de moei
lijk op te lossen kwestie der werkloos
heid.
De ministers Mosley, Lansbury en John
ston, die met den minister voor de werk
loosheid Thomas de behandeling van het
werkloosheidsprobleem jn handen hebben,
hebben met voorbijgaan van Thomas een
van diens standpunt afwijkend memoran
dum bij bet kabinet ingediend.
In dit memorandum wordt scherpe cri-
tiek geoefend op de maatregelen, waar
mede minister Thomas denkt de werk
loosheid te kunnen bestrijden en de indie
ners .stellen nieuwe maatregelen voor,
die sterk afwijken van die van Thomas;
c.a. wordt de pensionneering vastgesteld
van arbeiders op hun 60ste jaar, waar
deer een groot aantal arbeiders van de
arbeidsmarkt wordt afgevoerd.
In de zitting van gisteren besprak het
kabinet o.a. de kosten, die .aan de uit
voering van de- voorstellen der drie minis
ters verbonden zouden zijn.
Naar verluidt, zou in hot kabinet ern
stig verschil van meening heerschen, aan
gezien Thomas het zijn drie collega's
ten zeerste kwalijk neemt, dat zij hun
memorandum hebben ingediend zonder
hem vooraf te, raadplegen.
De drie ministers verklaren echt-er, dat
zij Thomas herhaaldelijk hebben gezegd,
dat zij het niet eens zijn met de door
hem getroffen maatregelen.
Het autoverkeer In België.
De Belgische minister van openbare
werken heeft besloten, langs de groote
wegen: BrusselOstende, Brussel—Es-
schen, BrusselHerbestal, BrusselArlon
BrusselFransche grens (Bergen) tele
foonposten op te richten, waar de auto
mobilisten in geval van panne of on
geluk direct om hulp kunnen vragen.
Op eiken kilometer afstands zal een
dergelijk telefoon-toestel geplaatst worden
hetwelk ook gebruikt mag worden door
de politie en het personeel der wegen.
De jaarbeurs van Nisjni Nowgorod
opgeheven.
Volgens'éen bericht uit Moskou- heeft
de Russische regeering beslaten tot af
schaffing van de beroemde jaarbeurs-van
Nisjni Nowgo-ro-d.
Het besluit tot opheffing van deze se
dert eeuwen bestaande jaarbeurs is gen-o
men op de overweging, dat zij fei-telijk
overbodig is geworden, nu de etaats-
hiamdel en -nijverheid zich steeds meer
cintwi-kkelen. Er wordt op gewezen, dat
de betoe-kenis van deze jaarbeurs, vo-o-r
de ontwikkeling van den (handel tus
schen Rusland en het verre Oosten reeds
aanmereklijk is verminderd.
De jaarbeurs van Nisjni Nowgorod da
teert reeds uit het midden van de 16e
eeuw.
Oorspronkelijk werd zij in een klein
plaatsje in de buurt van Nisjni Nowgo
rod gehouden en in het begin van de
19e eeuw naar Nisjni Nowgorod ver
legd. De jaarbeurs was het middelpunt
van den handel tusschen Europa en
Azië. De voornaamste goederen, die daar
verhandeld werden, waren manufactu
ren, hont- en pelswaren, leder en thee.
„Vleeschlooze" dagen.
Naar uit Moskou wordt gemeld, heeft
de raad van volkcommissarissen van de
Sovjet-Unie besloten tot invoering van
elf „vleeschlooze" dagen per maand voor
het geheele land. Op deze dagen zal het
verboden zijn vleesch te verkoopen. De
Gpoe is belast met de controle op de na
leving dezer verordening. Zij wordt ge
motiveerd met de mededeeling, dat Sov
jet-Rusland niet meer voldoende slacht
vee bezit om te voorzien in de dagelijk-
sche behoeften. In de toekomst zal vleesch
slechts op „vleeschkaarten" verstrekt wor
den.
De winter in het Noorden.
Donderdagavond heeft in Noord-Jut
land een sneeuwstorm gewoed, die het
verkeer bemoeilijkte. Op vele plaatsen
moesten de autobusdiensten den dienst
staken. Ook'het spoorwegverkeer onder
vond vertraging, daar talrijke treinen in
de sneeuw zijn blijven steken.
Blijkens een bericht uit Stockholm is
in de omgeving van de Zweedsche hoofd
stad en te Stensele (Dalekarlië) de tem
peratuur plotseling aanzienlijk gedaald.
De Paus tegen Sovjet-Rusland.
De Paus heeft een brief gericht aan
kardinaal Pompili, den vicaris-generaal
van Rome en hiermede het aangekondigd©
offensief der katholieke kerk tegen het.
bolsjewisme en in het bijzonder tegen
bolsjewistisch Rusland geopend.. De
correspondent van de Vossische Z-e-itung
te Rome, seint, dat uit den scherpen
toon van dien brief voldoende blijkt, dat
de onderhandelingen, die te Rome in stilte
tusschen het Vaticaan en Moskou zijp
gevoerd, als definitief mislukt dienen te
wo-rden beschouwd.
De brief begint aldus: „De vreeselijke
eSa God-slasterende 'misdaden, die eiken
dag opnieuw tegen God en tegen de zie
len van het Russische volk worden ge
pleegd en zich voortdurend verscherpen,
hebben ons ge-moed diep- getroffen." De
Paps herinnert er voorts aan Bteeidisi te belbP
ben getracht het Russische volk te be
schermen. Tevens deelt hiji mee, dat tot
nu toe niet bekend was, dat hij tijdens de
conferentie van Genua, aan de daar ver
tegenwoordigde regeering-en had voorgef-
steld, de Sovjet-regeering alleen te erken-"*
nen, indien deze zich bereid verklaarde
de gods-dienstige vrijheid en het bezit
van de Kerk te eerbiedigen. Een dergelijk
besluit zou ook andere kerken dan de r.-
katholieke ten goede zijn gekomen. Men
heeft deze punten echter geofferd aan
wereldsche belangen, die intusschen h©ter
beschermd waren geweest, indien de
verschillende regeeringen met de rechten
Gods rekening had-den gehouden.
Helaas, vervolgt -de Paus, is men niet
in een interventie getreden. Het is intus
schen toch gelukt den patriarch Tycihon
te redden van de doodstraf en met behulp
van giften uit de heele wereld 150.000
kinderen te redden van den hongerdood,
totdat onze medewerkers gedwongen wer
den hun werk van barmhartigheid te sta
ken, daar men liever duizenden onschulf-
dig in den dood dreef, dan ze te laten
redden door christelijke naastenliefde. De
brief wijlst er voorts op-, dat het bols
jewisme voornamelijk de jeugd bedreigt
en bederft, laster verspreidt en tegen de
menschelij'ke natuur indruischt. De Rus
sische kerk heeft nooit nagelaten te bid
den voor verbetering van dezen toestand.
Zij heeft zelfs een bijzondere commissie
benoemd, die de wereld moet inlichten
over de afschuwelijkheden, die het bolsje
wisme pleegt. No-g tijdens het jongste
Kerstfeest heeft men .jn Rusland honder
den kerken gesloten. De feestdagen zijin
afgeschaft. Men is zoover gegaan de arbei
ders te dreigen hun de brood- en woon-
Kaa.rten Te ontnemen, indien zij geen af-
stalnd -deden van hun gel pof. In alle Rus
sische steden zijn goddelooze- carnaval®-
fe-esten gehouden, waaraan de buitenland-
sche diplomaten moesten deelnemen.
Elke veertig minuten een moord.
De commissie ter behandeling van mis
drijven heeft het sensationeele feit ont
huld, dat er in de Ver. Staten elke veer
tig miniuten een moord wordt gepleegd.
De commissie adviseert tot een groo-tere
gestrengheid in de w-etgeving over t© gaan
en de bevoegdheid tot het dragen van
wapenen tot de politie te bepierken.
Korte berichten.
In het hoogovenbedrijf van Krupp te
Essen-Borbeck, is een ernstig ongeluk ge
beurd. In de ventielkamer gingen plotse
ling de veiligheidskleppen open. Door het
uitstroomende gas zijn twee bazen en drie
arbeiders vergiftigd. Drie van hen konden
in het' leven behouden blijven, doch één
baas en een arbeider zijn omgekomen.
Door den sterken regenval der laat
ste dagen is nabij Florence een huis in
gestort. De bewoners, een vrouw met
zoon en dochter zijn ernstig gekwetst
onder de puinhoopen vandaan gehaald.
Te Livorno is een bende geldverval-
schers aangehouden, die voor honderd
duizenden lire valsche bank- en muntbil
jetten had gemaakt. De nagemaakte bil
jetten waren haast niet van echte te on
derscheiden.
In heit Zuiden van Zui-d-Slavië heeft
een wolkbreuk groote verwoestingen aan
gericht. Een spoorweg is op- velschillende
plaatsen weggespoeld.
De oeconomische commissie van den
Duitschen Rijksdag heeft een voorstel aan
vaard, waarin het aantal café's, proefloka
len, koffiehuizen, enz. in Pruizen op 1 per
400 inwoners wordt bepaald. Indien dit
voorstel -door den Rijksdag wordt aange
nomen, z-ullen ongeveer 70.000 herbergen
in Diuitschland moeten worden geslo-te-n.
Een ambtenaar van den gezondheids
dienst te Washington die een aantal pape
gaaien onderzocht had, is aan papegaai en-
ziekte overleden. Het lab-oratorium van
den 'gezondheidsdienst deelt mede, dla.t
men ex nog niet in geslaagd is den ver
wekker van de ziekte op te sporen.
Op de lijh ParijsRouaan heeft Za
terdag de eerste trein met een radio-
installatie voor de reizigers geloop-en.
Vrijdagnacht is brand uitgebroken in
het artilleriepai'k te Vincennes. De schade
is zeer groot. De naburige patronen- en
kruitfabrieken konden worden behouden.
Het werk de-r brandweer werd bemoeilijkt
doordat er voortdurend granaten ontplof
ten.
De Christelijk-Historische Unie.
In -de dezer dagen gehouden vergade
ring van het hoofdbestuur der Chr.-Hist.
Unie, werden naaT de N e d e r 1. meldt,
breedvoerig© besprekingen gewijd aan de
belangen der Chr.-Hist. peis.
V-oor -de verkiezing van drie leden van
bet Hoofdbestuur zullen aan de Alge
meen© Vergadering worden, aanbevolen de
beiide aftredende leden S-noeck Henk-e-
mans en Tilanus en v-o-or de- vacature-de
Visser de h.h. Mr A. van der Hoeven te
Rotterdam en Prof. Dr J. R. Slotemaker
de Bruine, te Wassenaar.
Besloten- werd aan Dr J. Th. de Vis
ser, bij zijn nederleggen van het lid
maatschap van het Hoofdbestuur, een
schrijven te richten van hartelijke dank
zegging voor het vele, ook in deze func
tie, do-or hem gedaan voor de Unie, en
v-oor -de bevestiging van het Christelijfc-
Historisch beginsel -onder ons volk.
Ten sl-o-tte werden uitvoerig besproken
de voorstellen, door een tiental kiesver-
©eni'gingen ingediend, ter behandeling op
de Algemeene Vergadering der Unie van
23 April a.s.
Over enkele dezer voorstellen zal na
der overi-eg met de voorstellers worden
gepleegd. Ten aanzien der overige werd
het advies van het Hoofdbestuur vast
gesteld.
Zuiderzeewerken.
Naar aan de „Leeuw. Ct." wordt ge
meld, wenden de gemeentebesturen van
Lemsterland, Kuinre, Blankenham, Blok
zijl, Stad Vollenhove, Ambt Vollenhove,
Genemuiden, Kampen, Zwartsluis en Urk
krachtige pogingen aan om nu de afsluit
dijk WieringenZurich zijn voltooiing
nadert, daarna het eerst met de droog
legging van den N.O.-polder te begin
nen.
Op uitnoodiging en onder leiding van
den heer H. Pollema, burgemeester van
Lemsterland, heeft een bespreking der ge
meentebesturen plaats gehad, en is een
adres aan regeering en Zuiderzeeraad ver
zonden.
Kapelle. De raad dezer gemeente kwam
Vrijdagmiddag voor de eerste maal in
1930 in voltallige zitting bijeen.
De voorzitter heet de leden en Secre
taris hartelijk welkom en hoopt dat 1930
in beroep of bedrijf gunstig mag zijn.
Voor rampen en onheilen werden wij in
1929 bewaard. Wel dreigde een 300 H.A.
van de vruchtbaarste gronden verloren
te gaan, door verzakking van den Zee
dijk aan den Calimateuzen Willem Anna-
polder te Biezelinge, doch met aller
kracht en inspanning is het gelukt dit
t^ behouden. De landbouw en tuinbouw
was minder goed te noemen, de aardbei
en uitgezonderd. Hiervan waren de prij
zen ongekend hoog. De bedrijven gaven
bevredigende uitkomsten, de groentendro-
gerij steeg geweldig. Werkloosheid kwam
niet voor. Wat de financiën betreft deze
gingen in stijgende lijn. Vele verbeterin
gen werden aangebracht, zoodat geen ver
mindering maar wel verhooging van be
lasting staat te wachten. Verschillende
straten werden beklinkerd en opnieuw
verlegd, een nieuw postkantoor voor Ka
pelle en Biezelinge verrees. Een onder-
grondsche telefoonkabel werd gelegd, zoo*
Binnenland.
De moeilijkheden met die Coöp. Suikerfa
briek Zeeland.
Nederlandsch schip gezonken.. Twee main
verdronken.
Stukken v-oor de Prov. Staten van Ze-e
land.
Buitenland.
De werkloosheid in Engeland.
Het aantal moorden in Amerika.
Winterweer in bet Noorden.
De Paus tegen Sovjet-Rusland.
dat de palen verdwenen, Een brandvrije
kluis werd gebouwd. Met toeslag der ge
meente verkregen ook de bewoners aan
den Dijkwelschen zandweg aansluiting
met de waterleiding, wat mede bevorder
de nieuwbouw aldaar. De beide Bewaar
scholen ontvingen meerder subsidie. Het
B. A. zegde toe de helft van de kosten
te willen dragen in de verpleging van
armlastige krankzinnigen. Besloten werd
tot electrificatie met ondergrondschen ka
bel. 22 nieuwe woningen werden gebouwd
het aantal inwoners steeg van 2706 tot
2751. De kassencultuur nam met 850 M2.
oppervlakte toe. 44 vergaderingen werden
door B. en W. gehouden en 11 door den
raad.
Weth. Zegers beantwoordde deze rede
en hoopte, dat de geuite wenschen in ver
vulling mochten treden. Dhr v. d. Graaff
dankt voor den goeden toon, die te be
luisteren was.
Dhr J. Zaanen berichtte zijn benoeming
tot lid van de Commissie tot wering van
schoolverzuim te aanvaarden. Goedkeu
ring van Ged. Staten van de onderhand-
sche verhuring van het postkantoor en
woning. Door hetzelfde college werd aan
gedrongen op zorg voor de brandweer.
B. en W. te Goes berichten onderhande
lingen te willen voeren inzake gasvoor-
ziening. Ged. Staten bewilligden hierin,
mits passende in het kader der centrale
voorziening.
Het B. A. beantwoordde het rapport
van de Commissie tot nazien van de reke
ning 1928 (zie hierover het afzonderlijke
bericht).
De Commissie tot wering van schoolver
zuim bood haar jaarverslag aan.
De voorz, deelt mee. dat voor een goed
vergaderlokaal voor de Commissie is
zorg gedragen.
B, en W. besloten de aanvrage van het
bestuur van de Chr. school in te willigen
om twee borden te plaatsen aan het be
gin van de school voor autobestuurders
enz. ter waarschuwing, waarop staat
school. De voorz. deelt verder mee, dat
aan de bestrijding van den bastaardsatijn-
vlinder volle aandacht is gewijd. De daar
toe bestemde circulaires zijn verzonden.
Dhr A. Gyzel te Biezelinge werd alsnog
niet bereid gevonden de vastgestelde f5
per jaar te betalen voor ingebruikneming
gemeentegrond.
Het verzoek van de Landarbeidersveree-
niging „Eigen Erf" om een voorschot in
gevolge de Landarbeiderswet tot verkrij
ging van grond gelegen in Pauwkens-
hoek tot een bedrag van f 6608 voor 1
H.A. 10 c.A. werd niet ingewilligd. B. en
W. kwam de prijs te hoog voor. Wel durf
de men hier op ingaan indien de prijs
kwam op f 5000. De heeren van Wingen
en Fraanje waren voor voteering. Gewe
zen werd door beiden op dure woningen,
die veelal betrokken moeten worden, zon
der grond. De waarde van den grond is
hier veel meer dan in andere streken.
Bij stemming stemden beiden voor, de
andere leden tegen.
Reclame's hondenbelasting. Ingewilligd
werden de verzoeken van de heeren J.
Klap, J. Tanis en N. de Regt voor een
half jaar ontheffing in den aanslag, af
gewezen die van de Wed. Van Driel en
F. de Nooyer.
Adres oud-leerlingen van den Tuin-
bouwcursus Kapelle. Verzocht werd om
meerder en beter toezicht tot bcscher-
