No. 103
Vrijdag 31 Januari 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Goes
AMSTEL-
BATTERU
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Prijs per stuk 25 ct,
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ALLE
per 1 Februari vervallende
worden verzilverd door
D irecteur-H cof dredacteur
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Pirma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.*~
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentie n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
De landbouw en de grondbelasting.
Bij 'de behandeling van het wetsont
werp tot afschaffing van de Verdedigings
belasting II en van 'de opcenten op den
suikeraccijns, is in de Eerste Kamer van
verschillende kanten aangedrongen op ver
laging van de grondbelasting.
Eerst werd er door den heer De Ge
selaar op gewezen, dat opcenten op de
bestaande grondbelasting uit den booze
zijn.
In 1914 toen de nood drong en vlug
gehandeld moest worden, werden zon
der tegenstand de crisis-opcenten gevo
teerd, maar nu is het dan ook de tijd,
om deze opcenten, die de landbouw-be-
langen schaden, af te schaffen.
Door den heer Van Citters werd
dit onderwerp meer in den breede be
sproken.
Na er op gewezen te hebben, dat
tegenwoordig de opcenten op de grond
belasting omhoog vliegen, vervolgde hij:
„Nu hoort men deze opcenten verde
digen met de redeneering, dat deze kos
ten kunnen worden afgewenteld, maar
dan zou ik willen vragen, aan welk kan
toor die menschen zich moeten melden,
om de opcenten afgewenteld te krijgen,
die zij ieder jaar op hun belastingbiljet
verhoogd vinden
Dit is een zeer drukkende last op hun
bedrijf. Vroeger heeft men zeer angstvallig
het aantal opcenten, dat geheven mocht
werden, bepaald op 10 of 20, maar men
is op het oogenblik al zoover, dat de
provincie, sinds de laatste wetswijziging,
mag .gaan tot 50, de gemeente tot 80
op het gebouwd en 20 op het ongebouwd,
verder 20 opcenten als crisisheffing, ter
wijl bovendien meer en meer de mode
ontstaat, dat gemeente-besturen in den
vorm van wegbelasting ook over aan
grenzende perceelen een onderhouds-be-
lasting heffen, die gebaseerd is op de
grondbelasting, waardoor voor sommige
gemeenten de grondbelasting met 80 tot
100 opcenten wordt vermeerderd.
Er zijn gemeenten .in ons land, waar
men op die wijze driemaal grondbelas
ting betaalt!
Hoe zwaar de opcenten drukken kan
men zien uit de publicatie van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek over de
uitkomsten van de Rijksfinanciën over
1927.
Het Rijk hief toen aan hoofdsom en
opcenten f 20.447.000, en het totaal aan
opcenten bedroeg f 24.266.000, dat is meer
dan 100 pet. Dat was in 1927, en na
dien tijd is het nog gestegen!
Wanneer men spreekt over de grond
belasting, denkt men aan grondeigenaren,
die men zich licht voorstelt als een soort
markiezen van Carabas, van wie men
alles kan halenMaar degenen, die
aangeslagen worden, zijn voo^r
het overgroote gedeelte heel
kleine menschen. Dat blijkt wel
hieruit, dat er ruim 1 millioen aanslagen
in de grondbelasting zijn op het onge-
bouwd en 778.000 aanslagen in het ge
bouwd, in totaal ruim f 1.778.000 aan
slagen in de grondbelasting. Als men
daartegenover stelt, dat' er maar 190 dui
zend aanslagen in de vermogensbelasting
zijn, dan blijkt daaruit, dat het over
groote deel der aanslagen
drukt op den kleinen man. Dat
zijn de kleine bedrijven en kleine eigena
ren van huisjes, kleine renteniertjes. De
statistiek van ons grondgefiruik is nogal
achterlijk. Maar uit de „Mededeelingen
van den Landbouw" kan. men vrij nauw
keurig afleiden, dat in 1928 60 pet. van
het grondgebruik was in handen van den
eigenaar, het overgroote 'deel daarvan in
perceeltjes van 1—5 H.A."
Door den heer Van Citters wérd er-
verder pp gewezen, dat de afschaffing
van deze opcenten niet gepaard behoeft
te gaan met een offer uit de schatkist
ten laste van den gewonen dienst, om
dan te vervolgen:
„Tweemaal heeft de Minister in de
stukken gezegd, dat hij het zoo wen-
sehelijk vond, de opcenten op den sui
ker-accijns af te schaffen, ook als een
welwillend en hoffelijk gebaar jegens de
Economische Commissie te Genève. Ik
zou willen, dat de .Minister nu ook nog
eens een vriendelijk gebaar wilde maken
jegens de Nederlandsche landbouwers en,
als ik niet onbescheiden ben, zou ik wil
len vragen, nu eens niet te overwegen,
maar ons een hoopvolle toezegging te
geven, dat nog vóór het begin van 1931
die opcenten van de aanslagbiljetten zul
len worden verdreven."
Het antwoord yan Minister De Geer
was weinig hoopvol.
In de toekomst, zoo betoogde hij,
zal misschien iets in deze richting
gedaan kunnen worden.
Daar moesten de heeren het mee doen.
Erg .hoopvol klinkt dat voor den land
bouw niet.
Het zal daarom noodig zijn, meer dan
tot nu toe de aandacht van de Regeering
op de landbouwbelangen te vestigen.
De vlootconferentie.
Na de vergadering van gisteren legde
Ramsay MacDonald in ongedwongen
vorm een verklaring af voor een groot
aantal journalisten. Hij betoogde het vol
gende:
Zonder indeeling der vloten van de
groote zeemogendheden in categorieën
zou een overeenkomst niet mogelijk zijn
en zou daarin ook geen vrede gevonden
kunnen worden. Maar de strenge afschei
ding in categorieën komt voor ons beter
gelegen dan voor de kleinere vloten. Door
de beraadslagingen onder elkaar op de
basis van tegemoetkomendheid zijn wij
reeds veel verder gekomen. Nog hebben
wij, zoo zeide hij, geen oplossing gevon
den, maar wij hebben toch al een belang
rijken afstand afgelegd. Wij weten nu
tenminste hoe ver wij zijn.
Hij zeide, dat de indeeling der zeemogend
heden ook te Genève zou moeten worden
voortgezet, daar er veel mogendheden wa
ren met belangen, die hier niet vertegen
woordigd waren.
Hier zullen wij slechts de hoofdpunten
die de groote zeemogendheden betreffen,
tot een goed einde trachten te brengen.
Het nieuwe Spaansche Kabinet.
Het nieuwe Spaansche Ministerie is
reeds samengesteld:
De oriënteering van het nieuwe Kabi
net is conservatief. Met uitzondering van
den minister-president en den Hertog van
Alva, gaat het hier om een aantal vrij
wel onbekende personen.
Een gunstige reputatie als deskundig
minister geniet de nieuwe minister van
Marine, evenals trouwens die van Fi
nanciën. Door vooraanstaande politici
wordt deze regeering echter de slechtste
genoemd, welke de laatste 25 jaar aan het
bewind is geweest.
Nadat de ministers den eed hadden af
gelegd, zette de nieuwe minister-president
generaal Berenguer, in enkele woorden de
voornaamste doeleinden van zijn Kabinet
uiteen. Zijn taak zal vooreerst bestaan
in hét kalmeeren van de openbare opi
nie vervolgens in de afwikkeling van
de bestuurshervorming en ten slotte in
het bewerken van den overgang van den
uitzonderingstoestand, naar een consti
tutioneel en normaal régime.
Volgens berichten door de Liberté
ontvangen via de Spaansche grensplaats
Hendaye wordt door daar aangekomen
reizigers een minder gunstig beeld van
den toestand in Spanje opgehangen. Te
Madrid zou de politie slechts met moei
te den politieken demonstranten de baas
zijn geworden, toen zij zich voor het ko
ninklijk paleis verdrongen onder het ge
roep: „Leve de Vrijheid".
Te Barcelona zou het tot ernstige bot
singen zijn gekomen.
Volgens andere berichten van reizigers
uit Spanje zou de toestand zoo kritiek
zijn, dat slechts een zeer sterke regeering
hem meester kan worden. Men heeft
voorts den indruk gekregen, dat Primo
de Rivera heelemaal niet van plan is
zich in alle opzichten van het politiek
terrein terug te trekken.
Toenemende sierfte en achteruitgaande
geboortecijfers.
In den Pruisischen Landdag is ernstig
gesproken over den gezondheidstoestand
van het Duitsche volk.
De woordvoerder van het centrum wees
erop, dat de sterftecijfers in het jaar
'29 buitengewoon zijtn gestegen, terwijH
de geboortecijfers zeer zijh afgenomen.
In Berlijn en andere groote steden zijfn
meer sterfgevallen dan j geboorten vastge
steld. 'Wanneer de medische kunst niet
zulk een hoog peil bad bereikt, aldus spre
ker, zonden wij reeds over het algemeen
een uitstervend volk zijld.
Minister Hirtsiefer bevestigde een en
ander in hoofdzaak en verklaarde, dat het
tijdstip, waarop de bevolking zich niet
meer vermeerdert, doch stil blijft staan en
afneemt, biji verdere ontwikkeling van de
huidige omstandigheden z.i. niet veraf
meer kan zijn. De geboortecijfers zullen
in het hijzonder dalen, wanneer de tijdens
en na den oorlogstijd géboren „lichtingen"
den huwbaren leeftijd bereikt hebben. Er
zijn reeds statistici, die berekenen, dat
over 10 tot 20 jaar het bevolkingscijfer
van Duitschland onder de 60 millioen
gedaald zal zijh.
riiikknl ie LaI A
Dubbel is het genot met
Wybert-tablètten, dl keel
is tegen ontsteking be
veiligd, de adem zuiver!
Communistische actie bij de Duitsche
Marine.
In een bericht van den commandant
van het marinestation' te Kiel worden
mededeelingen gedaan omtrent de commu1-
bfetische actie bij de marine en de gebeur
tenissen te Kiel.
In October 1929 kWara het commando
er van op de hoogte ,cL*i de communisten
in eenigo gevallen er in geslaagd waren
zich invloed te verschaffen onder het ma
rine-personeel. Het in samenwerking met
de politie 'ingestelde onderzoek wees uit
dat de K.P.D. ijverige pogingen in het
iwerk stelde om contact te krijgen met ma
rine-mannen. Zoo hebben b.v. aan een
communistisch oudejaarsfeest in Dec
1928 heel wat marinemensohem deelge
nomen. In verschillende als communis
tisch bekend staande kringen heeft men
bij de marine dienende personen in ge
sprek gezien met communisten. Door uit
latingen van een communistisch leider
kwam men voorts te weten, dat de com
munisten reeds over verscheidene vertrou
wensmannen bij de marine beschikte®.
In het voorjaar van 1929 vonden aan
boord van het Russische stoomschip Kras-
ni Profintern bijna dagelijks vergaderingen
plaats, toen het schip voor Holtenau in
het ijs lag. Deze vergaderingen werden
druk bezocht door zeelieden ter koop
vaardij en de andere schepen die in het
ijs vast lagen. Aangezien de vertrouwens
lieden der communisten bijl het 'leger en
biji de vloot niet als leden der K.P.D.
geboekt zij®, is het heel moeilijk hun
schuld te bewijzen. Het eenige bewijs
voor het feit, dat een marineman com
munistische neigingen heeft, moet men
putten uit zijn omgang met communisten.
De wet betreffende de Gentsche
Universiteit
Biij de vaststelling van de agenda der
Belgische Kamer voor de volgende week
is het voorstel der regeering aangeno
men, bepalend, dat de algemeene be
spreking van de wet tot volledige ver-
nederlandsching van de Rijksuniversiteit
te Geht op 5 Februari of ten laatste
den volgenden dag zal aanvangen. In een
Donderdag gehouden bijeenkomst van li
berale leden van Kamer en Senaat is
«en amendement geredigeerd, strekkend
tot behoud van de 'Fransche technische
scholen "Her universiteit te Gent. Ook
blijken de liberalen vast besloten hun
stem aan het voorstel der regeering tot
verneiderlandsching der universiteit te ont
houden indien zij voor d'ien tijd niet alle
waarborgen hebben gekregen omtrent bef
grondig onderwijs van de Fransche taal
op de Vlaamsche lagere en middelbare
scholen en de mogelijkheid van oprichting
in het Vlaamsche land van officieele scho
len met Fransch als onderwij'staal.
Korte berichten.
Te Tokio komt sedert eenige dagen
een epidemie van typhus en roodvonk
voor. De overheid heeft onmiddellijk alle
maatregelen genomen en barakken inge
richt voor tweeduizend ljjiders, maar
desondanks blijven de ziekten zich uitbrei
den. Het roodvonk heeft een goedaardig
karakter, aan typhus zijin reeds meer
dan 20 menschen overleden.
De Bank van Frankrijk heeft haar
wissel-disconto van 3,5 op 3 pet. en de
beleeningsrente van 5,5 op 4,5 pet. ver-
Uit het drubkersbedrijf.
Naar het Hbld. verneemt, hebben de
bij het geschil inzake het verplichte lid
maatschap van het Pensioenfonds voor de
grafische vakken betrokken partijen
thans besloten de kwestie aan een rech
terlijke beslissing te onderwerpen. Er is
een modus gevonden, tengevolge waar
van het zgn. comité van actie hangende
de procedure geen verdere stappen on
derneemt; niettemin zal de Alg. Nederl.
Typografenbond een aantal leden, die
weigeren de pensioenpremie te betalen,
royeeren, teneinde hen in staat te stel
len in rechte tegen dat royement op
te komen.
Classificatie van het spoorwegpersoneel.
Naar de Volkskrant verneemt, zal op
17 Februari te Utrecht onder leiding van
den Personeelraad een gecombineerd be-
sturencongres gehouden worden, ter be
handeling van het rapport der classifi
catie-commissie.
Hoofdbestuur en afdeelingsbesturen van
St. Raphaël zullen op denzelfden dag
een vergadering houden ter bespreking
van dezelfde aangelegenheid. Slechts en
kele afdeelingen van St. Raphaël hebben
zich tegen het rapport uitgesproken.
FINANCIEELE BETREKKING TUS-
SCHEN RIJK EN GEMEENTEN.
Inzake de financiëele betrekkingen tus-
schen rijk en gemeenten heeft de minis
ter van binnenlandsche zaken en land
bouw een circulaire gezonden aan de ge
meentebesturen, waarin er de aandacht
op gevestigd wordt, dat de verordenin
gen betreffende percentage huurwaarde,
afwijking grondslagen, classificatie ge
meente volgens de wet op de personeele
belasting eerst van kracht zijn met in
gang van het belastingjaar, dat aanvangt
nadat sinds de vaststelling der verorde
ning vier maanden zijn verloopen. Zij
zal dus vóór 1 September 1930 moeten
zijn vastgesteld.
Het verdient verder overweging, al be
staat dienaangaande geen voorschrift, bij
die gelegenheid tevens een beslissing te
nemen over het aantal op de hoofdsom
der grondbelasting te heffen opcenten en,
indien noodig van het aantal op de hoofd
som der vermogensbelasting te heffen op
centen, hoewel hiervoor de urgentie niet
zoo groot is. Voor een geregelden gang
van zaken is van veel belang bovendien,
dat zóó tijdig de besluiten betreffende
classificatie voor de gemeentefondsbelas
ting en opcenten op de hoofdsom der ge
meentebelasting worden genomen, dat
goedkeuring vóór 1 Januari 1931 moge
lijk is.
Ook aan Ged. Staten der provinciën
is 'n schrijven gezonden, waarin, ter voor
koming van vertraging wordt aangedron
gen op vaststelling in de zomerzitting
van elk jaar, van het getal opcenten
op de hoofdsom der grondbelasting voor
het volgende belastingjaar althans op
vaststelling van het aantal opcenten,
door de, provinciën op de hoofdsom der
grondbelasting voor 1931 te heffen, in de
zomerzitting der Staten van 1930, daar
het is te voorzien, dat als gevolg van de
inwerkingtreding van de wet van 15 Juli
1929 het aantal der opcenten voor het
jaar 1931 zal worden herzien.
Vuile handen. Vloeibare zeep
en zeep-automaten zijn voordeelig in ge
bruik. J. M. Polderman, Goes. Adv.
—Dammen. Woensdagavond speelde
Goes II tegen Souburg II voor den Zeeuw-
schen Dambond. De uitslag is alsvolgt:
Souburg IIGoes II: D. v. SoelenA.
Hendriks 2—0; M. de Witte (niet opgeko
men)G. Schrijver 02; J. WalraveJ.
Crucq 20; N. DommisseL. C. de Waard
20; W. KerkhoveL. H. Wekers 02;
J. v. EenenaamJ. Mange 2—0; B. Da-
vidseH. Wezepoel 11; J. Vermaat
M. Harinck 2—0; S. v. Eenenaam—B.
Magielse 0—2;B. v. d. Vijver—P, Corne-
lisse 0—2. Totaal 11—8.
Binnenland.
De eere-promo'tie van Prinses Juliana.
De Eerste Kamer over de Staats bègroo-
ting.
De „Leidsebe wonderdokter" voor den
Kantonrechter.
Jubileum afd. Ohr. Nat. Werkmansbond
te Vlissingen.
Buitenland.
Toenemende sterfte in Duitschland.
De Kabinetswisseling in Spanje.
Communistische acties bij de Duitsche
marine.
r Een beslag. Gisteren is door een
deurwaarder ten verzoeke van de reederij
Sheaf Steam shipping Company Limited,
gevestigd ta New Castle, on Tyne, conser
vatoir beslag gelegd op het bij de Maat
schappij „De Schelde" te Vlissingen, ter
reperatie liggende Zweedsche stoom
schip „Talvaldis", thuis behoorende te
Riga, reederij M. Stahl en Co. te Riga,
zulks ter verzekering van de door de
„Talvaldis" aan het stoomschip „Crest"
van genoemde Engelsche reederij veroor
zaakte schade bij een op de Schelde dezer
dagen plaats gehad hebbende aanvaring.
Hansweert. Aan den heer A. Lutgert,
hoofdkommies aan boord van het Recher
chevaartuig „Albatros" alhier, is de eere
medaille van Oranje Nassau in zilver ver
leend.
Krabbendijke. Op de weegbrug, ge
naamd „Krabbendijke" zijn in 1929 gewo
gen: Beetwortelen 6310890 K.G.; Aardap
pelen 2934957 K.G.; Ajuin 711907 K.G.;
diversen 1027713 KG.
AnwmuMcut. Woensdagavond hield de
Geref. Meisjesvereeniging „Wees een Ze
gen" haar jaarlijksche vergadering, on
der leiding van ds Runia.
Do penningmeesteresse brengt een gun
stig financiëel rapport uit, waaruit blijkt,
dat ei' nog een batig saldo is van f 6.
Aan 17 behoeftige gezinnen werden
verschillende gemaakte kleedingstukken
uitgereikt. Het verslag over het afgelo
pen vereemigin-gsjaar van de Secretaresse
luidde tamelijk gunstig.
Verder werd de avond afgewisseld met
voordrachten en samenspraken onder het
gonot van een ko-pje chocolademelk. Door
een diaken werd namens de diaconie den
meisjes hartelijk dank gebracht voor het
we!rk, in het bolang*der armen verricht
Hierna sluiting met dankgebed.
Donderdagmiddag kreeg de 18-jarige
M. S., werkman op de fabriek te Middel
burg, een hoeveelheid gloeiend zand op
beidie handen. De brandwonden hierdoor
veroorzaakt, waren van dien aard, dat
hij zich onder geneeskundige behandeling
moest stellen.
SerooskerkB. (W.) Donderdagavond j.l.
vergaderde- alhier de A.R. Propagandas
club Dr A. Kuyper.
Door dhr J. de Wolf werd een inlei
ding geleverd over „Ons nieuwe Kabinet"
en door J. C. Verton over „School en
Schoolstrijd".
Blggekedce. Op feestelijke wijze her
dacht de Geref. Knapenvereen. „Obadja",
Donderdagavond baar tienden jaardag.
De leider, de heer A. Janse zeide o.a.
in. zijn openingswoord, 'het een voorrecht
te achten, -dat het hem vergund is, nu
oveccdveekujjibawr.
MSér. 'Peters flwsengracét ïïlfóft
AMSTE RDAM TEl.48882