No. 83
Woensdag 8 Januari 1930
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Kleine boeren en landarbeiders.
HeÉiise&Co's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
w
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Beiangrijkste Nieuws*
ALLE
per I Januari vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
VER-
y v;
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorsfstraaf 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkanfoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUI J, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersif 0.05
Prijs der Adverteniiën;
14 regels f1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
n.
Wanneer wij aannemen, dat de positie,
met name van tal van kleine boeren, van
dien aard is, dat zij niet in staat zijn de
loonen van land-arbeiders, ook al zijn
die op zichzelf te laag, te verhoogen, dan
komt vanzelf de vraag aan de orde, wat
er gedaan kan worden om hierin verbe
tering te brengen en tot meer gezonde
verhoudingen te komen.
In de Tweede Kamer is hierover bij de
behandeling van de Landbouwbegrooting
in den breede gehandeld, maar afdoende
maatregelen werden door geen der spre
kers aan de hand gedaan. Er was veel
gepraat in de ruimte, waaruit blijkt, dat
er meerdere afgevaardigden zijn, die den
landbouwer een goed hart toedragen,
maar waar men niet zoo heel veel wijzer
van werd. De steen der wijzen bleek ook
hier nog niet gevonden.
Misschien dat een wettelijke regeling
van de pachten eenige verbetering kan
brengen, maar naar gebleken is, uit wat
omtrent de ingediende ontwerpen van be
voegde zijde werd opgemerkt,, mogen hier
niet te hooge verwachtingen worden ge
koesterd.
Bij de vaststelling van de pachtsom zal
toch altijd met de verkoopwaarde van den
grond rekening moeten worden gehouden,
waaruit blijkt, dat, zoolang de grondprij
zen zoo hoog zijn als thans het geval is,
de pachten niet zullen dalen, wat uit den
aard der zaak ook geldt van de hypotheek
renten.
Alleen vermeerdering van cultuurgrond
en mogelijk bevordering van het tuin
bouwbedrijf, zal hier misschien uitkomst
kunnen geven.
Wat betreft de vermeerdering van voor
tuinbouw geschikte gronden, moet hier
echter al dadelijk aan toegevoegd worden,
dat hiervan niet veel kan worden ver
wacht. Door de droogmaking van de Zui
derzee, de ontginning van woeste en de
01 twatering van andere gronden, kan wel
eenige verbetering worden verkregen,
maar als men rekening houdt met de na
tuurlijke vermeerdering van het aantal
gegadigden, dan kan de invloed hiervan
toch nooit zoo groot zijn.
Hierbij mag ook niet uit het oog wor
den verloren, dat in sommige streken de
vraag niet is, hoe krijgen we meer grond
ter beschikking, maar, hoe zullen we den
beschikbaren grond behoorlijk kunnen be
werken. De voortdurende ontvolking van
het platteland, ook in Zeeland men zie
er de bevolkingsstaatjes maar op na
heeft ons hier wel het een en ander te
zeggen.
Een andere zaak, zeker van niet min
der belang, is de onevenredige verhouding
tusschen productiekosten en de prijzen
dér producten.
Dat hier iets wringt, kan ook de niet-
vakman begrijpen.
Hierin zou verbetering kunnen komen
door betere voorlichting bij den uitvoer
en voorts ook, als het niet gelukt de
hooge tarieven in het buitenland te ver
lagen door de invoering van een on
derhandelingstarief, zoodat wij: niet bij' het
afsluiten van verdragen, enz. aan handen
en voeten gebonden zijn, maar in staat
zijn, betere voorwaarden te bedingen.
De tegenwoordige regeering is althans
niet ongenegen dit vraagstuk onder de
oogen te zien.
Dat is althans iets, al is het voorloopig
niet veel meer dan een vogel heel hoog
in de lucht.
De vraag is echter, of het al niet te
laat is, om in deze richting iets van be-
teekenis te bereiken. In tal van landen
zijn de tariefmuren zóó hoog, dat men
soms wel geneigd is, zooal niet over ver
laging te praten, dan toch zekere toezeg
gingen te doen, dat verdere verhoogingen
achterwege zullen blijven. Zelfs neemt
men hier en daar den schijn aan, dat men
van verlaging niet geheel afkeerig is, en
dan wordt het er voor onze Regeering
alweer niet gemakkelijker op, in andere
richting te sturen.
Men kan het betreuren, dat 'hier vroe
ger, toen de omstandigheden nog geheel
anders waren, het vrijhandolsdogma v.rd
gehuldigd, ook als dit was tot schade van
onze producenten, maar ongedaan ma
ken van wat vroeger misdreven werd,is
minder gemakkelijk.
Mr Pierson,. één der liberale verheerlij-
kers van den zg. vrijen handel, heeft het
vroeger openlijk uitgesproken, dat, wie
den vrijen handel huldigde, zich als regel
met mindere productie en met lagere loo
nen tevreden zou moeten stellen, en zoo
is het in de practijk ook gegaan.
Er is hier door dik en dun aan den
z.g. vrijen handel vastgehouden, met het
gevolg, dat het nu minder gemakkelijk is
dan het oppervlakkig wel schijnt, een an
deren koers in te slaan.
Een onzer briefschrijvers deed een ra
dicaal middel aan de hand.
„Laat", zoo schreef hij, „de Regeering
den graanimport stop zetten en ons een
loonenden tarweprijs garandeeren, dan
zullen w ij wel gaan bouwen en de
landbouw was gered".
Deze oplossing is echter wel wat al te
simplistisch. Wij wonen nu eenmaal niet
op een eiland, dat met de overige wereld
niet te maken heeft, maar het kleine
Nederland maakt deel uit van het groo
ts wereldgeheel, is daarvan to vele op
zichten afhankelijk en zal daarmee elk
oogenblik moeten rekenen
Dit neemt niet weg, dat het jammer
blijft, dat bij de tariefwetgeving wel altijd
met de belangen van den nandel gerekend
is, meer dan met die van land- en tuin
bouw,
Opzegging van 100.000 tabaksbewerkers.
Naar de centrale bond van Duitsche
groothandelaren in de tabakbranchsi mee
deelt, hebben' de bijl den bond aangeslo
ten firmla's gisteren hun arbeiders opge-
zeigld. Biij' ctezett mlaatregel zijh in geheel
Duitschland 1000 firma's met in totaal
oibgeveer 100.000 arbeiders betrokken.
Naar die vakvereeniging van het per
soneel meedeelt, betreft het hier alleen
een maatregel van voorzorg. De ïüeuwe
bepalingen voor den tabakshandel hebben
den firmla's in Duitschland aanleiding ge
geven, de prijzen opnieuw vast te stel
len, waarbij inlichtingen zijn ingewonnen,
of onder deze voorwaarden een meer ren
dabel bedrijf voor de toekomst gewaar
borgd is.
In verband met deze berekeningen is
,tot deze opzegging besloten.
Het anarchistisch complot.
In aansluiting op de dezer dagen ge
publiceerd o berichten uit België betref
fende een anarchistisch complot tegen den
kroonprins van Italië en zijh bruid prinses
Marie José van België, waarin ook de
naam van den Nederlandschen
anarchist Maurits Stevens werd
genoemd, wordt het navolgende medege
deeld
De politie te Brussel hlaid zich tot
de politie te Amsterdam gewend met
verzoek, een .onderzoek te willen instel
len naar genoemden Maurits 'Stevens,
secretaris van de anarchistische jeugdin-
ternationale en té Amsterdam woonachtig
Bijl de Brussel gearresteerde anarchisten
was immers in notities diens naam en
adres 'gevonden, terwijl de politie te Brus
sel mededeelinlgen had ontvangen, dat
Stevens bij het complot betrokken zoude
zijln.
De centrale recherche te Amsterdam1
heeft daarop een uitgebreid onderzoek
ingesteld, waaruit bleek,, dat Stevens nog
steeds te Amsterdam vertoeft en Neder
land in het laatste half jaar niet heeft
verlaten.
Door de recherche 'gehoord, verklaarde
Stevens, dat het zeer wel mogelijk is,
dat buitetolandscha anarchisten zijh naam
en adres kennen, omdat deze in het or
gaan der „Anarchistische Jeugd Interna
tionale" vermeld staan. Op grond van het
ingestelde onderzoek meent de centrale
recherche dan ook, dat Maurits Stevens
bij het complot niet is betrokken.
De werkloosheid in Engeland.
Het aantal werkloozen in Engeland be
droeg op 30 December 1.510.200, di'.
206.643 moer dan op 16 Dec., maar
10.530 minder dan een jaar geleden.
Er is wat normaal is een graote
vermeerdering van het aantal werkloozen
geregistreerd, onmiddellijk na Kerstmiin.
Hot "aféleyen en do pandhuizen.
De „Luster Lloyd" schrijft,, dat sedert
menschenheugenis te Boedapest niet
zoo'n vroolijk oudejaarsfeest gevierd is
als dit jaar. Van een der moderne bars
wordt verteld, dat de toeloop er zoo reus
achtig was, dat tot 's ochtends 8 uur de
politie de menschen, die naar binnen wil
den, in de file moest houden, terwijl in
de uren van middernacht, tot 7 uur in
de Andréssy-straat het automobielverlceer
zoo druk was als anders alleen op mooie
zomerdagen.
Waar halen de menschen, vraagt het
blad, bij de heerschende oeconomische
crisis het geld daarvoor vandaan? In
antwoord hierop vermeldt het, dat op 31
December in de Boedapester pandhui
zen 7593 voorwerpen tot een gezamenlijk
bedrag van 187.300 pengö werden ver
pand. Intusschen weid echter in den
oudejaarsnacht natuurlijk een heel wat
grooter bedrag door het k-: g ut gejaagd
Smuts' contra Eoover.
Generaal Smuts, die op het oogenblik
te Boston vertoeft, heeft in een inter
view zich tegen het denkbeeld van pre
sident Hoover verklaard om schepen
met levensmiddelen in tijd van oorlog
onschendbaar te verklaren. Hij wees er
op, dat het denkbeeld om den oorlog
op deze wijze humaner te maken reeds
herhaaldelijk is geopperd doch dat tel
kens bij eerste gelegenheid de verwe
zenlijking daarvan onmogelijk is geble
ken.
De a.s. vlootconferentie.
President, Hoover zal op een klein de
jeuner de Amerikaansche gedelegeerden
naar de vlootconferentie te Londen ont
vangen, 'die naar New Vork vertrekken
om zich daar op 9 dezer in te schepen.
De „Times" betoogt in een hoofdartikel
over de aanstaande vlootconferentie te
Londen, dat 'n practische stap in de goe
de richting zou gedaan kunnen worden
door een verdere beperking van de groot
te der slagschepen.
Het blad begrijpt niet, waarom op de
Washingtonsche conferentie -de maximale
tonnenmaat moest worden vastgesteld op
35.000 ton.
In werkelijkheid is nooit een afdoende
reden aangevoerd, waarom een slagschip
zelfs maar half zoo groot moet zijn. De
eenige verdediging voor deze zoo in den
smaak vallende schepen is, dat een an
der land ze heeft gebouwd, of zal houwen.
Het i-s de wedijver, die het slagschip van
35.000 ton in het leven riep. De strategie
vereischt ze niet, en de zuinigheid ver
oordeelt ze.
Het zou een moedige en tot de volks
verbeelding sprekende stap geweest zijn
ten behoeve van den vrede en de zuinig
heid, indien Groot-Brittannië, Amerika en
Japan, de eenige drie landen, die speci
aal 'belang hebben bij slagschepen, konden
besluiten, liever op gezond verstand te
steunen. Een dergelijke overeenkomst zou
niet nalaten een machtigen invloed te
hebben op alle volgende en minder imak-.
kelij'ke zaken der conferentie.
Voor de vlootconferentie worden meer
dan 1000 bezoekers te Londen verwacht.
Bleihalve de afgevaardigden en hun staven
en de marine-deskundigen worden 300
correspondenten verwanht. Het is onzeker,
hoe lang de conferentie zal duren. In
olfficieele kringen wordt verzekerd, d'at
zijl twee maanden en zelfs langer zal
duren.
Het beroepsgeheim van den journalist.
Te Johannesburg is tulsischen de over
heid en de pers een conflict gerezen door
dat twee journalisten geweigerd hebben,
de magistraat inlichtingen te verschaffen
over een onwettige loterij, daar ter stede
gehouden. Een dezer journalisten, ©en
zekere Louw, was aanwezig bij de trek
king, de andere, een zekere Go'pe, is in
het bezit van bijzonderheden nopens het
uitbetalen van de prijzen. Beiden wer
den voor de rechtbank gedaagd, die met
gesloten deuren vergaderde en beiden be
riepen zich op het journalistieke beroeps
geheim en weigerden inlichtingen.
De minister van justitie heeft thans
bepaald, dat de wet haar loop moet heb
ben, indien de journalisten blijven wei
geren. Volgens de Zuid-Afrikaansche wet
kunnen zij1 weg,ens „contempt of court"
(minachting voor de rechtbank) acht da
gen lang worden opgesloten; en eventueel
telkens opnieuw.
De Journalistenvereeniging heeft zich
de zaak der twee journalisten aange
trokken en is bereid om, wanneer zij
inderdaad gevangen worden gezet, een
proces tei beginnen, teneinde van hooge
rechterlijke instanties een uitspraak te
verkrijgen omtrent de quaestie van de
persvrijheid.
Korte betichten.
Naar uit Moskou gemeld wordt, is
de commissaris van buitenlandsche za
ken, Tschitscherin Maandagavond in
Moskou aangekomen, waar hij onmiddel
lijk met een ziekenauto naar een zieken
huis werd vervoerd.
Tschitscherin is dermate uitgeput, dat
besprekingen met de hoogste instanties
der partij door hem niet kunnen wor
den gehouden. Hij zal minstens 10 dagen
te bed moeten blijven.
Volgens een Poolsche statistiek zijn
in 1929 in de Poolsche dorpen en gemeen
ten niet minder dan 19.646 gebouwen
door brand vernield.
Ernst Bernard Taohow, di© da auto
bestuurde, waarin da moordenaars van
Rathenau zaten, en die wègens medeplich-
tigïueid aan den moord op den staatsman
tot 15 jaar gevangenisstraf was yerwr-
deald, is gisteren voorwaardelijk in vrij
heid gesteld na de helft van zijn straf
te hebben ondergaan.
Volgens een telegram uit Boekarest
is het in de Roemeensche hoofdstad na
communistische betoogingen tot felle bot
singen tusschen communisten en de poli
tie gekomen. Tal van betoogers zijn inge
rekend.
Do schouwburgdirecteuren in Pa
rijs hebbein besloten alle theaters te slui
ten. Z.ij willen daardoor protesteeren te
lgen de fe hooge belasting der schouw
burgen. De termijn der sluiting is nog
niet bekend gemaakt.
De kerken in-Engeland en Wales
en de Vereenigde Staten hebben Zondag
19 Jan. vastgesteld als een bededag voor
het succes der vlootconferentie.
Dezer dagen maakten wij1 melding
van eed raadselachtige griepachtiige epi
demie te Brighton en Hove, waardoor
honderden personen waren aangetast en
waaraan verscheidenen bezweken. Thans
wordt gemeld, dat is vastgesteld, dat de
ziekte moet worden g'eweten aan het ge
bruik van besmette melk. D© boerderij
waar deze melk vandaan kwam, staat
thans onder scherpe controle. Men hoopt
thans de epidemie te bezweren.
Voor de eerste m'aal sinds het be
staan van de Sovjet-linie is te Moskou
op een der pleinen een staatswinkel voor
paardenvleesch geopend. Het vleesch is
zonder levensmiddelenkaart verkrijgbaar.
In de buurt van Lerma op den
straatweg van Santander naar Madrid is
een autobus van een brug gereden en in
de rivier terecht g'ekoniqn. Zes personen
werden bij dit ongeluk gedood en zes ern
stig 'gewond.
In de gistermiddag gehouden zitting
van den Bierijjnschen gemeenteraad wil
den de communisten een interpiellaitië
bonden, in verband met de botsing,en
die m het Oosten van de stad tusschen
cojmmunisten en politie hadden plaats
gehad. Toen hun de toiestemming tot het
houden van deze interpellatie werd ge
weigerd, schopten zijl zooveel kabaal, dat
die zitting na eemgen tijd moest w,orden
gesloten, zonder dat een enkel punt van
de agenda was behandeld.
De maand November van het af-
geloqpien jaar is op de Britsche eilanden-
da natste maand sedert vijftig jaar ge
weest.
PRINSES JULIANA IN DEN
RAAD VAN STATE.
De een na de andere auto der huiten-
landsche gedelegeerden, aldus het „Va-
derl.", reed vanmorgen het Binnenhof af,
toen de portier van den Raad van State
den mooien looper uit ging leggen. En
van alle kanten kwamen reeds de leden
van den Raad. De fotografen speurden
iets nieuws. En plotseling ging het van
mond tot mond: de Prinses komt op de
vergadering van den Raad van State.
En werkelijk bleef de afzetting der po
litie, die anders na het wegrijden van den
laateten gedelegeerde wordt opgeheven,
gehandhaafd,
Eu de yroote inapaoteur, die door Bi|a
imposante gestalte over het geheele plein
mi i i TT i to r ■-
Binnenland.
De Tweede Haagsche Conferentie.
Voorloopig Verslag der Eerste Koteer Over
da bêlastingontwerpen.
Prinses Juliana in den Raad van State.
De Alg. Synode der Ned. Hfefv. Kerk
over het reorganisatie-plan. 1
Overleden de heer D. Mulder, Oud-burge»
meester van Ovezand, Driewegen, en
Nisse.
Die onrust in Indië.
Buitenland.
De a.s. vlootconferentie'.
Het huwelijk van den Italiaanscheu
Kroonprins en Prinses Marie José van
België.
Die veirdeeling der directeurszetels der In
ternationale Bank.
Het anarchistisch complot.
domineert wee den snoodaard, die
kwaad wil, zijn greep moet van ijzer zijn
posteerde reeds zijn agenten in den
omtrek van den mooien looper.
Dat was een 'buitenkansje voor de foto
grafen. De buitenlanders pleegden overleg
met bevriende hinnenlanders, de plaatsen
werden verdeeld, en werkelijk, een paar
minuten voor half twee kwam een sein
van agent tot agent door naar het Binnen
hof: de auto is in aantocht. Even later
reed H. K. H. Prinses Juliana in een
open auto, wapperende standaard voor
op, aan.
De Prinses zag er leuk uit, met een mo
dieus hoedje, nauwsluitend om het hoofd
en een getailleerden donkeren mantel. Zij
heeft den leeftijd nog niet om bezadigd te
zijn.
Zij gunde den livreibediende dan ook
nauwelijks tijd de reisplaid terug te slaan,
zij greep haar actetasch, stapte over de
plaid heen, sprong uit den wagen en stak
hartelijk en zonnig haar hand den vice-
president, Mr Dr F. A. G. 'graaf van
Lynden van Sandenburg toe en begroette
daarna Jhr Mr Dr J. D. H. Beaufort.
Dan wipte zij het blauwe 'Stoepje op, langs
den salueerenden inspecteur en pórtier
en 'wandelde, druk pratend met de beide
heeren de gang in naar de trap.
De fotografen hadden nauwelijks tijd
om te knippen, zoo vlot ging alles. Maar
zij werken met groote lenzen en daaróm
zullen dezer dagen wel vele foto's ver
schijnen, met wie weet welke vreemde
onderschriften.
Raad van defensie.
Bij Kola. besluit van 4 Deo. is aan
mr W. L. b'axotn de Vos van Steenwijk,
ih verband mat zijh benoeming tot voor
zitter van de eerste 'Kamier der Staten-
Gemeraal, o!p zijh verzoek, eervol ontslag
verleend a,ls niet-mjlitair lid van den
raad van defensie, met dankbetuiging voor
de door hem in deze betrekking bewe
zen diensten.
Voorts zijh benoemd tot niet-militair lid
Vain genoemden raad jhr mr C. de
Savornin Lobman, lid van de Eerste Ka
mer der Staten-Generaal,im mr P. Droog-
leever Fortuyn, burgemeester der ge-
meanite Rotterdam.
Alastrim en encephalitis.
In de week van 29 December 1929
tot en met 4 Januari 1930 is te Rotter
dam voorgekomen 1 geval Variola minor
(alastrim).
In de week van 29 December 1929 tot
en rnet 4 Januari 1930 werden geen ge
vallen van encephalitis na inenting ter
kennis van het Staatstoezicht op de Volks
gezondheid gebracht.
Aflevering van entstof door de koepok-
inrichtingen
In de week van 29 December 1929 tot
en met 4 Januari 1930 werd afgeleverd
door de entstofinrichting te Amsterdam
koepokstof voor 1374 personen, te Rotter
dam. 130, te Groningen 5, totaal voor
1509 personen.
- -■
