No. 82 Dinsdag 7 Januari 1930 44e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland Kleine boeren en landarbeiders. Hendrikse Co's Bank H.V. Boes V n£ Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle Buitenland, Binnenland Belangrijkste Nieuws. per Januari vervallende C0UP0KS En LOSSINGEN worden verzilverd door Vrijdag- 'g- ohage een menwerking en land- dealgen di van het tn R.K. Ne* id en het Lde uit de Ie Handels- ran Nederl. leratievan löoöpi. V eag let Centraal lesteld een zou heh- i, op' welke roducenten gorden ver- riring zou roducenten tiigen. De beteren len maken, 1 ervoor be- lisch mo |g van den geacht. J intensieve Ibelangstél- pijl de yer- distribu- luoten zou lemaafct in verbruiks» ian gelei- strekken. Is van de pganisaties deze ge- de da- rals land- I de voor- jtie^Comiité lond hier- lamenwer- luwers en 6 Jan. Concert 3ud.-Min. lanciëele ieente. 9 ludio-opv. |an", van C. R. V. kunst der |ing over ert. M. 8.20 Istrumen- Ikest-con- Itaufer in bfoonmu- pst, koor laad. |ron ver in gie>- Jzws aan te bren- I zendtijd, lij gebrek ladviezen een |e dagen volgens IV.A.R.A. zendtijd |eer, dat lioi-Raad dat de aantal leader is nu, dat Isterraad in de ilflengter Jen, zoo- gelden Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraaf 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie Nö. 11. Postrekening No. 44455. Bijkantoor te Middelburg. Firma F. P. DHUI J, L. Burg. Tel. No. 259. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementscrijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.— Losse nummers f0.05 Prijs der Advertentie! n: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl. Bij abonnement belangrijke korting. Naar aanleiding van wat onlangs door den heer Aarnoutse over de positie van de kleine boeren en van de landarbei ders in onze provincie geschreven, werd en wat in verband daarmede door andere inzenders werd opgemerkt, ontvingen wij nog verschillende brieven waarvan som migen wel en anderen niet voor publi catie wareri bestemd. Wij meenen goed te doen hierover thans geen ingezonden stukken meer op te nemen, niet omdat de zaak waarover het hier gaat, van weinig belang zou zijn, maar omdat mede door de wijze waarop de heer Aarnoutse deze kwes tie aanpakte (zooals later bleek was zijn schrijven niet als ingezonden be doeld) de discussie zich althans bij sommigen in een verkeerde richting dreigt te ontwikkelen. Wel echter Willen wij, in verband met de ontvangen brieven over dit onder werp nog enkele opmerkingen maken. Een der briefschrijvers een kleine landbouwer wijst er op, dat tal van kleine landbouwers die niet over eigen kapitaal beschikken, de grootste moeite hebben het hoofd boven water te hou den. Hun toestand is vaak van dien aard, dat zij in de onmogelijkheid ver- keeren, hoogere loonen te betalen; niet weinigen, zoo schrijft hij, zijn met wan hoop in het hart, het nieuwe jaar be gonnen. Een andere briefschrijver, die vroeger zelf landbouwer was en jarenlang voor f 5,40 per week werkte, uit zich in onge veer denzelfden geest. Hij is van oordeel, dat men in de gegeven omstandigheden beter arbeider kan zijn dan kleine boer; vooral nu de loonen na -den oorlog zeer aanzienlijk zijn verhoogd, zoodat z.i. al thans op Walcheren niet van een mis stand kan worden gesproken. Hij voegt hieraan toe, dat ,met de verhooging der löonen de tevredenheid onder de arbei ders niet is toegenomen, maar dat er om gekeerd meer ontevredenheid is dan voor- heen. Hij ontkent niet, dat er arbeiders zijn, die zich met een bescheiden bestaan tevreden stellen, maar daartegenover staan vele anderen bij wie de ontevreden heid en onverschilligheid steeds grooter wordt. Hiertegenover betoogt echter een andere schrijver, dat hij. uit eigen ervaring weet, dat de positie vapi de arbeiders, met na me op Walcheren, ver van gunstig is, ter wijl hij met de meeste beslistheid ontkent, dat de landarbeiders gaarne zouden sta ken. De groote meerderheid is gaarne tot overleg bereid en zou niets liever zien, dan dat geregeld overleg ken worden ge pleegd. Weer een andere briefschrijver vestigt de aandacht op de moeilijke positie, waar in met name vele kleine boeren verkeeren, wat z.i. mede een gevolg is van de sociale -wetten, waarvan de kosten op den boe renstand worden afgeschoven. He smid, de timmerman, de schilder en andere vaklieden, zoo betoogt hij, verha len de premiën die zij hebben te betalen op de boeren, die echter dit voorbeeld niet kunnen volgen, daar zij afhankelijk zijn van de prijzen, die voor hunne pro ducten betaald worden en waarop zij wei nig invloed kunnen uitoefenen. Vooral in dezen tijd, nu de prijzen van meerdere artikelen buitengewoon laag zijn, hebben velen de grootste moeite het hoofd boven water te houden. Wat van dit alles te zeggen? Dat de toestand, met name van vele kleine boeren veel te wenschen overlaat, kan als vaststaand worden aangenomen. In de Tweede Kamer is hierop onlangs ook zeer in den breede de aandacht ge vestigd, en al kreeg men den indruk, dat sommige sprekers zich voor overdrijving niet wisten te hoeden, dit neemt niet weg, dat in wat zij opmerkten, zeker een sterk element van waarheid was. Natuurlijk volgt daaruit niet, dat de toestand van de boerenarbeiders rooskleu rig is. Integendeel, de sterke klaagtoonen, die van alle kanten over. de positie der hoeren gehoord worden, wijzen er op, dat de arbeiders, enkele uitzonderingen daar gelaten, wel in benarde omstandigheden moeten verkeeren. Er zou hier dus zijn gemeenscha p- pelijke nood. Morgen hierover meer. Hevige ontploffing in een electriciteitsfabriek. Gistermiddag is in de eleotriciteitsfa- briek van Klinkenberg een oiieschakelaar optploft, hetgeen met een geweldigen knal gepaard ging, zoodat overal in de buurt groote ontsteltenis ontstond, welke nog toenam, doordat de hemel bloedrood werd gekleurd en geweldige rookwolken dé far bliek en omliggende terreinen geheel aan het gezicht onttrokken. Duizenden spoed den zich naar de plaats, waar naar men vermoedde het ongeluk had plaats gehad. Hoewel het slechts de ontploffing van een olieschakelaar gold en de brand spoe dig gebluscht was, traden in de voorste den van Berlijn ernstige storingen in de verlichting op., zoo b.v. in Lichtenberg, Tempelhof, Neukölm en elders. Het geheel© Zuidelijke stadsgedeelte van Groot Berlijn was ten .slotte geheel in duisternis ge huld. Het stelen van postzakken. In 'n commentaar op de recente diefstal len van postzakken zegt 'de directeur1- generaal van de posterijen: „D© postkantoren staan thans voor een zeer moeilijk vraagstuk, wegenisi het feit dat de banken thans groote bedragen in anngeteékende brieven plegen te ver zenden in plaats van in kisten, door eigen wachters beschermd en op eigen riisico. Diat bespaart hun jaarlijks dui zenden ponden sterling. Niettemin zijn van de 40 millioen post zakken, in het afgeloopen jaar zonder incidenten vervoerd, slechts 89 geroofd. Die verhouding tusschen de verliezen en. de waarde van de brieven en pakétte», die thans worden vervoerd, is thans ge ringer dan vóór den oorlog. De plannen der anti-fascistische samenzweerders. Het .onderzoek naar de plannen der anti-fascistische organisatie, welker leiders dezer dagen werden gearresteerd 'en in verhand waarmede zoowel te Parijs als te Genève huiszoekingen plaats hadden, heeft uitgewezen, dat deze organisatie een aanslag op de Italiaansche delegatie bij den volkenbond en een anderen o.p de koninklijke familie van België, bad beraamd. De politie twijfelt er niet aan, dat er een nauw verband bestond tusschen het in België ontdekte complot en dat in Frankrijk. Verder is vastgesteld, dat Tarchiani; een der gearresteerden, onlangs een be zoek aan. Genève heeft gebracht, om zich op de hoogte te stellen van den plaatse- lijken toestand in het secretariaat van den volkenbond. Tijdens dit bezoek moet hij in betrekking hebben gestaan met de te Genève gearresteerde anti-fascisten. Prinses Marie José te Rome. Zondagmorgen tegen 10 uur is te Rome het salonrijtuig, dat naar Brussel was gezonden om de Belgische Konink lijke familie af te halen, gearriveerd. In de Koninklijke stationswachtkamer had do kennismaking plaats met de leden van het gevolg. Toen de Belgische en Italiaansche vors*- telijke personen in de galakoetsen plaats namen, bracht de menigte een luideovai- tie. Een afdeeling cavalerie ging den stoet vooraf, welke uit 14 rij'tuig|en bestond. In de eerste galakoets hadden de beide koningen plaats genomen. De jonge bruid kreeg een extralovatie. Onder de met lauweren versierde eere^ bogen, welke voor de ontvangst waren opgericht, heette d© gouverneur de gak ten namens het gemeentebestuur welkom. In de stad' hingen overal Belgisch© en Italiaansche vlaggen. Bloemejn en guir landes gaven een feestelijken aanblik. In het Quirinaal ontving de refgeering met Mussolini aan het hoofd de Belgische gasten. Opstand In Albanië. Volgens tot dusver nog onbevestigde mededeelingen aan de Londensche bladen moet in Albanië een tegen koning Zogoe ■gerichte opstandige beweging zijn' uitge broken. D© opstand zou een gevolg zijn van Zo goe's moderniseeringspogingen. Men brengt met deze beweging in ver band de afwezigheid van den Albanee- schen koning bij de huwelijksfeesten te Rome. Korte berichten. Dn het Noorden der Vereen. Staten is op een spoorwegovergang een autobus waarin 40 mannelijke en vrouwelijke stu denten zaten, door een trein gegrepen en vernield. Vijf studenten en de chauf feur zijn gedood, terwijl 3 mannelijke en 3 vrouwelijke studenten levensgevaar lijk gewond werden. Het aantal gevallen vap zelfmoord is in de eerste dageni van het nieuwe jaar te BerlSj'n in ontstellende mate toe genomen. Vrijdag hebben niet minder dan 16 personen een poging tot zelfmoord ge daan. Zes konden nog in het leven wor den behouden, voor de overige 10 kwam de hulp te laat In de meeste gevallen werdj door de betrokkenen gepoogd zich te dooflen door de gaskraan open te draaien. Zaterdag in de vroege morgen-uren hield vooir een pelterijenhandel op de Martinplatz te B|onn een automobiel stil, waaruit eenige mannen 'stapten. Terwijl de motor bleef ronken, sneden zij het hekwerk voor de deur weg|_ en foroeleit- den deze met breekijzers. Vervolgens maakten - zij zich meester van een hoeveelheid pelterijen ter waar de van 70.000 Mjark en verdwenen daar mede op dezelfde wij-ze al's zij gekotmien waren. Van de auto of de dieven geen spocr. Gisteren zjjn te Londen teruggekeerd de leden van de Commissie Shaw, welke belast was met het onderzoek naar de oorzaken van de recente ongeregeldheden in Palestina. De commissie hield zes uren per dag zitting gedurr Me negen weken. In dé eerstkomende weken zal waan schijnlijk het rappprt der commissie wor den gepubliceerd. Naar officieel uit Moskou wordt ge meld, werden in een voormalig keizerlijk slot te Leningrad belangrijke documenten ontdekt, o.m. het dagboek van Tsaar Ni- colpas I, alsmede - brieven van de laatste tsarina en van den ex-keizer. Zeer bin nenkort zullen deze documenten door den staat gepubliceerd worden. ZateTdag werd op het traject Pe- king-Kalgan een D-trein overvallen door Chineesche roovers en geheel geplunderd. Eenige passagiers boden tegenstand, doch werden direct ontwapend. Na hun misdrijf volvoerd te hebben zijn de bandieten spoorloos verdwenen. Een van de véle maatregelen, welke genomen zijn opa ordeverstoringen bij het huwelijk van den Italiaanschen kroon prins met Prinses Marie José te voorko men, is het vliegverbod in geheel Italië, v,an nu tot na de huwelijksplechtigheid welke Woensdag plaats zal hebben. Tot dusver zijn in. Tunis 39 men- schen aan de pest gestorven. De autoriteiten hebben strenge maat- regelen getroffen, om uitbreiding van de epidemie te verhinderen. Alle scholen zijn gesloten. Uit Jeruzalem wordt gemeld, dat in het Noorden des lands als resultaat van een razzia op groote schaal van po litie en troepen, twee Arabische roovers zijn gepakt, die betrokken waren bij de onlangs voorgekomen aanslagen van ban dieten. De rivieren in de Harz zijn dooi de aanhoudende regens en door 't smel ten van de sneeuw sterk gewassen. In het dal van de Bode is het voorjaar. Overal hebben de heesters reeds knoppen. Groe ne varens staan langs de wegen, zelfs kan men reeds enkele bloeiende bosch- bloemen vinden. Te Romse, in het Z. van Oost- Vlaanderen beeft de R.K. vakvereeniging van textielarbeiders zich solidair ver klaard met de sedert Maandagochtend sta kende socialistische textielarbeiders. Het aantal stakers bedraagt thans reeds 7000. Bij deze staking zijn ook enkele kunst zijdefabrieken, ververijen en fabrieken van witgoed betrokken. Ir. FRUYTIER BIJ DE ARBEIDSINSPECTIE. Met de benoeming van Ir. L. A. Fruy- tier tot hoofdinspecteur van Arbeid te 's Gravenhage zal, naar de „Telegraaf" meldt, een lang gekoesterde wens c,h van dezen functionaris in vervulling gaan. Want reeds toen hij destijds benoemd zou worden tot hoofdinspecteur van den Arbeid te Groningen, meende hij aan spraak te mogen maken op het district 's Gravenhage. De toenmalige minister van Arbeid, Mr Dr D. A. P. N. Kooien, bleek tot een der gelijke, z.i. willekeurige mutatie niet ge negen te zijn. Voordat de officiëele benoe ming echter afkwam, trad het kabinet, waarin minister Kooien zitting had, op 8 Maart 1926 af. Nogmaals beproefde toen de heer Fruytier zijn kans, ditmaal bij den hepr Slotemaker de Bruine, die even min aanleiding vond om de belangen van anderen op te offeren aan die van den heer Fruytier. Deze bleef dus te Gronin gen tot zijn benoeming als gouverneur van Guragao. Hoewel zijn optreden als zoodanig dat op 'n fiasco, uitliep, voor den tegenwoordi- gen minister van Koloniën een reden was om hem geen moment langer te handha ven, schijnt, daarentegen minister Ver schuur thans juist eenige buitengewone capaciteiten in den heer Fruytier ontdekt te hebben, die hem bijzonder geschikt maakt voor de Arbeidsinspectie. Want anders is het onmogelijk te verklaren, waarom de tegenwoordige hoofdinspec teur te 's Gravenhage, de heer Ir J. H. J. Huygens, na 7H jaar tot volle'tevre denheid met toewijding zijn functie te hebben uitgeoefend, plotseling gedegra deerd zal worden naar het district Maas tricht. Een dergelijke verplaatsing tegen den wil van dan betrokkene heeft zich in de geschiedenis der Arbeidsinspectie nog nimmer voorgedaan. De conclusie ligt voor de hand: ooüte- que conté moes! hier eien plaats "vrijgemaakt worden. Want dat het niet in de bedoeling van dezen! minister ligt om een dergelijke rouleering tot een systeem te maken, blijkt wel uit diens woorden, dat, hioewelhij'deze plaats verwisseling nuttig achtte voor de practi- sch© ervaring van den heer Huygené, hier toch geen verdere consequenties aari verbonden moesten worden 1 Ook voor den heer Zaalberg, den direc teur-generaal van den Arbeid, is deze benoeming geheel uit de lucht komen val len. Aanvankelijk had het n.l. in de be doeling gelegen, dat de heer Frujrtier te Dordrecht gedetacheerd zon worden. Hoogere geesten, 'hebben echter op het laatste moment'anders beschikt. Intusschen heeft men in de betrokken, kringen met groot ongenoegen van deze benoeming kennis genomen, zoadat de Vereen, van Hooger Technisch Personeel bij de Arbeidsinls'pectie reeds een. request tot den minister heeft gericht, waarin geprotesteerd wordt tegen de benoeming van den heer Fruytier en met klem wordt aangedrongen om deze benoeming alsnog ongedaan te maken. GROOTE BRANDEN. Een circulaire aan de gemeentebesturen. De minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw heeft aan de gemeentebe sturen, onder dagteekening van 3 Janu ari, de volgende circulaire gericht: In het afgeloopen jaar hebben in onder scheidene gemeenten branden gewoed van een zoodanigen omvang en beteekenis, dat zij in het midden van de openbare belang stelling de vraag hebben gesteld, of de gemeenten aan de inrichting van haar brandweer de zorg wijden, welke in ver band met haar draagkracht van haar mag worden verwacht. Ik heb mijn ern stige aandacht op dit vraagstuk gevestigd. Niet alleen vormen branden een ernstig gevaar, dat menschenlevens moeten wor den betreurd, maar bovendien hebben de feiten in het afgeloopen jaar bevestigd, dat niet gering te schatten economische, artistieke en historische waarden door brand kunnen verloren gaan. Een en ander is de reden, dat ik mij veroorloof erbij u, voor zooveel noodig, op aan te dringen, aan den toestand uwer brandweer uw volle aandacht te wijden. Niet alleen het plaatselijke, maar in vele gevallen ook het verder strekkende alge meen belang zou daardoor in hooge mate worden gediend. Ik vestig daarbij in het bijzonder de aandacht op de artikelen 121 en 122 der Gemeentewet. Indien er een terrein is, waarop samenwerking der gemeente goe de resultaten moet kunnen opleveren, is het het brandweerwezen. Daar, waar ge meenten op zichzelf niet krachtig genoeg zijn om een behoorlijke brandweer te on- Binnenland. De Tweede Haagsche Conferentie. Voorloopig Verslag der Tweede Kamer over de pachtwetten. Overleden de heer Tijo H. van Eeghen. Schrijven van den Minister van Binnenl. Zaken aan de Gemeentebesturen over de groote branden. Buitenland. Ontploffing in een electriciteitsfabriek te Berlijn. Anti-fascistische plannen. Hevige koude in Italië. Ernstig treinongeluk in Tunis. ALLE derhouden, kan hierin door samenwerking met naburige .gemeenten worden voorzien. Een ruime toepassing van deze artikelen op dit gebied acht ik in het algemeen be lang. Communistische actie in Indi8. Naar „Het Volk" meldt, heeft het par tijbestuur van de S. D. A. P. een' schrijven tot den ministerraad gericht naar aan leiding van de arrestatie van de kop stukken der „Partij Nasional Indonesia". Daarin wordt o.m. gezegd, dat het be stuur uit de telegrafische berichten den indruk heeft gekregen, dat geen enkele aanwijzing werd gevonden, welke een razzia, als door de Indische regeering werd ondernomen, zou kunnen recht vaardigen. Zelfs wanneer inderdaad be slissende aanwijzingen voor ongeregeld heden bestonden, blijft de wijze, waarop werd opgetreden naar de overtuiging van het partijbestuur zeer verwerpelijk'en het eischt van de regeering ten spoe digste „de meest volledige opheldering" over deze ernstige gebeurtenis, en waar mogelijk herstel van het toegebrachte leed, alsmede volstrekte vrijheid voor de Indonesische nationale beweging om zich langs wettelijken weg té ontwikke len. Nationale commissie tegen het alcoholisme De vorige week is de nationale commis sie tegen het alcoholisme té Utrecht bij een gekomen onder voorzitterschap .van Prof. Dr. J. R. Slotemaker de' Bruine, die in zijn openingswoord wees op de te ver wachten wijziging van de bestaande Drank wet en op pogingen, die van Indië uit werden gedaan om te kómen tot nadere aansluiting met de commissie. Langdurige besprekingen werden gevoerd over de te nemen maatregelen om te komen tot bete re naleving of herziening van het in 1919 gesloten Verdrag van St Germain en Laye, waarhij beperking van alcohol-in voer in Afrika werd beoogd. VoorLopig zal nog worden afgewacht, of van Enge land uit daartoe stappen zullen worden gedaan. De commissie voor alcoholcursussen voor studenten bereidt met, de Groning- sche Studenten-Geheelonthouders-vereeni- ging een cursus van lezingen te Gronin gen voor; daarna zullen Amsterdam en Utrecht aan de beurt komen. He statistiekcommissie zal aan het Cen traal Bureau voor de Statistiek verzoe ken, voor een jaar de telkaarten voor de crimineele statistiek te laten, uitzoeken en deze te sorteeren naar de dagen van de week en het alcoholgebruik bij het ple gen van het misdrijf. Aan de regeering zal worden verzocht, verbooging van de rijkssubsidie voor de drankbestrijding te overwegen. Een onderzoek zal worden ingesteld naar bet houden van spaarkastjes in her bergen, welk kwaad in de Zuidelijke pro vincies meer nog dan elders schijnt voor te komen. Tenslotte werden de internationale toe standen op drankbestrijdersgebied be sproken; het internationaal bureau te Lausanne verkeert, door het ophouden van de subsidie, daaraan verleend door de wereldliga tegen het alcoholisme, in groote moeilijkheden,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1930 | | pagina 1