I No. 63
Donderdag 12 December 1929
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank K.V. Goes
zaken
uws.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrêle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen, voort. Er zijn nog geen definitieve re-
ALLE
per 1 December vervallende
worden verzilverd door
Middelburg.
rechter.
i 10 December 1929
ïr te Middelburg wa-
■sonen gedagyaard:
.uffeur te Terneuzen,
I ran Joh. Scheele
praak f 15 b. of 15 d.
winkelierster te Mid-
eediging van 'Tanne-
>ch f 10 b. of 10 d.h.
5 d.h.
koopman, Zierikzee,
van F. j. van Aken
praak f 15 b. of 15 d.
tidsknecht te Foute,
il van 1 potlood em
toebehoorende aan
e. Eisch f 15 b. of
b. s. 10 d.h.
jaar, leurder te Zie-
;tal van 2 doozen
inde aan J. C. Coo-
Eisch en uitspraak
landbouwersknecht
ifstal van een visch-
aan C. Ingelse te
15 of 15 d.h. Uit-
h.
Dpman te Axel, we-
Marinus Bakker te
aak f 10 b. of 10 d.h.
landbouwersknecht
island, wegens mis-
k Luitwieler aldaar
h. Uitspraak f 10 b.
aar,_ vlasser te St.
idiging yan den ge-
F. de Bol. Eisch
ik f 10 b. of 10 d.h.
ar, steenhouwer te
ndeling van S. de
f25 b. 'of 25 d.h.
15 d.h.
mosselschipper te
zich niet op vorde-
ibbende aanstonds
m den Bos verwij1-
lak 10 gld of 10 d.
ar, schippersknecht
ei'd, is hooger be
en het vonnis der
imber j.L, waarbij
veroordeeld tot 8
af.
sigarenmakers J.
beiden te Zierik-v
als leden van de
irding" aldaar. Bij
elburg hadden zij
ingesteld om dat
te verklaren, waar
royement is ge-
ia aantal door hen
edragingen, welke
ling ten onrechte
wangedrag, dat in-
lyement wettigt,
delburg was van
hun opgelegde ge-
geslaagd en heeft
mnissen thans be-
onderdag 12 Dec.
(van 126: 298
ing. 12.152 Coh-
fwarter. 23Gra-
Lezing over: Het
4 Gramoföbnmu-
5.306.30 Concert
et. 6.45-7.15 Land-
45 Fransch voor
■tie. 8.01—8.25 Gra-
staat het met de
8.35 Gramofoon-
ig uit 1001 Nacht
ivolgende uitzen-
Concertgebouw te
rtgebouw Orkest
al. N.C.R.V.-Uitz.
10.30 Zang door
iiekendienst. 11—
ituur. 11.30—11.45
-12.30 Voor de
Concert, zang,
Uitzending voor
us Fraaie Hand-
tje. 56 Lezing.
iO Lezing. 7.30—
van een Samen-
es Heils te Am-
10.35 Morgenwij-
oonmuziek. 12.20
ert op Cinema-
iVestminster Ab-
05 Muziek voor
Orkest, bas. 9.40
insieur de Fleu-
-Ienderson. 10.20
1725 M. 12.50
4.05 Concert 6.55
ramofoonmuziek
Zang- en kamer-
6.20—7.20 Con-
onmuziek. 11.30
50 Orkestcon-
cembola-concert.
Dr en piano.-—
Orkestconcert.
15 Orkestconcert
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorsfstraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.G5
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
sultaten bereikt.
- p)e toestand der gewonden is bevredi-
P p D C T p O i A Q f gend, en er zijn verder geen sterfgevallen
1 meer te betreuren, zoodat het aantal
dooden dus op tien gebleven is.
Economische politiek.
Bij de behandeling van de Staatsbegroo-
ting in de Tweede Kamer, werd o.a. ge
vraagd een korte uiteenzetting van de
economisch© politiek der Regeering.
Het antwoord hierop door Minister Ver
schuur gegeven - schijnt ons van genoeg
zaam belang om er hier iets van mede
te deelen.
De Minister begon met op den voor
grond te stellen, dat de economie van
ons land onmogelijk is los te maken
van de wereld-economie. Wij kunnen
eischen, en wij kunnen sociale maatrege
len verzoeken, maar wij hebben ons in
de eerste plaats af te vragen: hoe wer
ken de „world forces" de krachten die
de wereld beheerschen.
„Wij .staan zoo vervolgde de Minis
ter tegenover groote economische we-
reldverschijnselen en als zoodanig be
schouw ik als het meest belangrijke het
opnemen van honderden millioe*-
nen kleurlingen'in het groote pro
ductieproces. Wij zien, dat honderden mil-
lioenen opgenomen zijn ten deele in het
gewone kapitalistische productieproces en
dat andere honderden millioe-
nen gereed staan daarin opgenomen te
worden.
Wij zjen het angstige verschijnsel dat
wij pp de wereldmarkt z.eer gevaar
lijke concurrenten krijgen met den
dag meer.
Welk© gevolgtrekkingen daaraan ver
bonden zullen moeten worden, of onze
Europeesche Staten en Amerika voortdu
rend weer zullen moeten profiteer-en van
hun. voorsprong door het bezit van het
kapitaal en of zij steeds meer jn de rich
ting zullen moeten gaan van In q u a 1 i-
teitsproductie hun kracht te zoeken,
dit zijn alle vragen, die ons wel degelijk
mogen bezighouden".
Het klinkt niet opwekkend wat de Mi
nister hier opmerkte.
Maar dit verandert niets aan het feit,
dat de juistheid van zijn betoog moeilijk
ontkend kan worden.
Wij verkeeren soms in de meening, dat
het met onze pultureele en sociale ont
wikkeling steeds crescendo zal gaan.
Maar het is volstrekt niet uitgesloten,
dat ons op economisch en sociaal gebied
zware tijden te wachten staan.
BURGEMEESTERSBENOEMING TE
VEERE.
Uit den aard der zaak waren we eenigs-
zins benieuwd naar wat de „Middelb.
Crt." wel van de burgemeestersbenoe
ming te Veere zou zeggen.
Herhaaldelijk was immers betoogd, dat
hier van de benoeming van een A.-R.
geen sprake kon zijn. Het werd voorge
steld, dat de benoeming van een A.-R.
burgemeester, al zoo ongeveer het ergste
was, wat men zich voor Veere denken
kon.
Welnu, het valt mee.
De „M. Crt." heeft wat zij bij vorige
gelegenheden over deze benoeming
schreef, ingeslikt. Met huid en haar. Er
bleef niets van over.
Het heet nu wij lazen het met ge
noegen I dat er van dezen burgemees
ter een mild (een woord dat nu heel
anders geduid wordt dan vroeger!) re
giem is te verwachten en „dat Veere
met den nieuwen burgemeester inge
nomen kan wezen."
Goed zoo.
Daarmee is, al wordt nog zoo nadruk
kelijk het tegendeel betuigd, geheel te
ruggenomen wat vroeger in verband met
leze benoeming geschreven werd. De te
rugtocht is volkomen.
Het behoeft geen be*oog, dat wij dit
met veel genoegen constateeren.
De Spoorwegramp te Namen.
De Nederlandsche Gezant, Jhr dr van
Nispen tot Sevenaer, heeft heden namens
Nederland, den Belgischen minister van
buitenlandsche zaken, zijn deelneming
met de spoorwegramp te Namen betuigd,
Het parket zet het onderzoek naar de
oorzaak der spoorwegramp te Naman
De Sklarek-affaire.
In de strafzaak, ingesteld tegen de ge
broeders Sklarek is opnieuw besloten, de
gevangenhouding te verlengen.
Het „verlof" van opperburgemeester
Böss is door den opperpresident voor-
loopig tot 31 Januari verlengd.
Steeds meer bedrog.
Gisteren zijn bij een bouw- en leidek
kersfirma te Mühlheim aan de Roer de
boeken door de justitie in beslag geno
men, daar men vermoedt, dat deze fir
ma zich sedert 1924 aan bedrog tegen
over de gemeente heeft schuldig gemaakt.
Zij zou voor het onderhoud van open
bare gebouwen, waarvoor in de begroo
ting bedragen waren uitgetrokken, reke
ningen hebben uitgeschreven, zonder dat
de gedeclareerde herstellingen uitgevoerd
zijn.
Naar verluidt moet het in beslag ge
nomen materiaal zeer bezwarend voor de
betrokken firma zijn. Ook enkele hoogere
ambtenaren zouden bij deze zaak betrok
ken zijn.
Het Hoogerhuis genegeerd.
Sir Austen Chamberlain, de vorige En-
gelsche minister van buitenlandsche za
ken, heeft in het Lagerhuis een belang
wekkende kwestie ter sprake gebracht.
Henderson had aangekondigd dat de
uitwisseling van gezanten tusschen Enge
land en Sovjet-Rusland nu haar beslag
zou krijgen, maar volgens het geteekende
protocol zou dat niet gebeuren zonder
de goedkeuring van het „parlement."
Het Lagerhuis heeft die goedkeuring
verleend, maar het Hoogerhuis heeft,
gelijk men zich herinnert, op het voor
stel van Lord Birkenhead, verleden week
er met nadruk zijn afkeuring over uit
gesproken. Kan men, aangezien Lager
huis en Hoogerhuis samen het parlement
vormen, nu wel zeggen, dat het „parle
ment" de uitwisseling der gezanten heeft
goedgekeurd? vroeg Chamberlain.
Henderson schoof in zijn antwoord de
moeilijkheid luchthartig op zij door te
zeggen dat men onder het „parlement"
het Lagerhuis moest verstaan, maar de
constitutioneele kwestie is daarmee niet
uitgemaakt.
Men mag benieuwd zijn, wat het Hoo
gerhuis nu nog zal doen.
De werkloosheid in Engeland.
Er is in het Engelsche parlement een
witboek rondgedeeld, waarin de gedetail
leerde plannen vervat zijn, die Thomas
en degenen zijner collega's die zich met
de kwestie der werkloosheid bezighouden,
hebben uitgewerkt of hebben doen goed
keuren en welke ten doel hebben, ver
betering te brengen in den bestaanden
toestand op het gebied der werkloos
heid.
Men gelooft, dat deze plannen wanneer
ze uitgevoerd zijn, werk zullen verschaf
fen aan gemiddeld 190.000 menschen per
jaar.
Het aantal werkloozen in Engeland be
droeg op 2 December 1.302.000, d.i. 17.442
meer dan in de voorafgaande week, doch
47.906 minder dan in de overeenkomsti
ge periode van het vorig jaar.
Weer een motie tegen de Engelsche re
geering in het Hoogerhuis aangenomen.
In het Engelsche Hoogerhuis is gisteren
weer een conservatieve motie met 46 te
gen 13 stemmen aangenomen, waarin spijt
wordt uitgedrukt over de politiek der
regeering jegens Egypte, die onmiddel
lijk geleid heeft tot het ontslag van den
kundigen hooge-commissaris, Lord Lloyd
en die zou kunnen leiden tot veronacht
zaming van de eerste belangen van het
rijk. n.l. de verbindingen van Engeland
door het Suezkanaal met Jndië en het
Verre Oosten. Lord Parmoor verdedigde
de regeeringspolitiek als eene van ver
trouwen en goeden wil, maar niettemin
werd Lord Salisbury's motie aangenomen.
Gevangenisoproer te Auburn.
In. jie gevangenis van Auburn (Am.)
waar zich ruim 1500 gevangenen bevin
den, is een muiterij uitgebroken. De mui
ters hebben verschillende .oppassers als
gijzelaars medegenomen, terwijl zij den
directeur in een cel hebben opgesloten.
De gevangenis is door urccpan omsin
geld, terwijl ook de politie en de brand
weer hulp verleenen.
De troepen, die van traangasbommen
zijn voorzien, rukken tegen de gevange
nis op. Ook een bombardeervliegtuig is
onderweg.
De overheid wil de muiterij zoo spoe
dig mogelijk onderdrukken, om een her
haling van de bloedige tooneelen van den
afgeloopen zomer te voorkomen.
Volgens de laatste berichten is het na
het bombardement met traangas gelukt,
den directeur te bevrijden.
Nadat het oproer was .onderdrukt en
het scheen alsof de orde hersteld was,
is het een deel der gevangenen gelukt
hun medegevangenen opnieuw op te
ruien en tot een doorgaan te bewegen.
Op het oogenblik hebben zich ongeveer
200 gevangenen in het zuid „ettelijk deel
van het gebouw gebarricadeerd.
Sterke troepenafdeelingen doen opnieuw
aanvallen op den zuidwestelijken vleu
gel van het 'gebouw, waarbij zij zich
bedienen van traangasbommen. Men wil
trachten de stalen deuren met zuurstof
apparaten te openen.
De toestand ra China.
Volgens telegrammen uit neutrale bron
zou Shanghai geheel door opstandige troe
pen omringd zijn.
De Chineesche regeering stroepen trach
ten weliswaar den spoorweg Shanghai-
Nanking te behouden, doch de troepen
van den opstandigen generaal Tsjang
Tsjeng Tshoei doen krachtige pogingen,
om den spoorweg te bezetten en Shang
hai te nemen.
De commandanten yan de buitenland
sche oorlogsschepen te Shanghai hebben
verklaard, dat zij geen .macht hebben,
Shanghai tegen plundering te beschermen.
Volgens een via Londen ontvangen tele
gram uit China is te Shanghai de staat
van beleg afgekondigd. Na 8 uur mag nie
mand zich meer pp straat vertoornen.
De .wijk der buitenlanders is reeds se
dert lang in staat van verdediging ge
bracht. De overheid is klaarblijkelijk voor
het uitbreken van onlusten .bevreesd.
De plannen van den heer Van Lear Biack
De heer Van Lear Blacik, de bekende
Amerikaansche weretdludbtreiziger, zal,
naar de „Tel." verneemt, binnenkort zijn
wereldreizen per vliegmachine hervatten.
De vliegtuigenfabriiak Fokker te Amster
dam fcomit einde dezer maand gereed
met den bouw van. het vliegtuig, dat voor
deze reizen bestemd is. Het is een F VII b
vliegtuig met drie Wright-motoren van
300 P.K. elk.
In de eerste helft van Januari a.s. zul
len van Schiphol uit proefvluchten on
dernomen worden. Einde Januari of be
gin Februari vertrekt de heer Van Laar
Blank dan van Croydon, met de hee-
ren Geysendorffer en Scbolte, onze ver
maarde Nederlandsche piloten, als be
stuurders en den Amerikaan Wolfgang,
van die Wright-f abri eken, als werktuigkun
dige. Ook de valet van den beer Van
Lear Blaak maakt de reizen mee.
De eerste groote reis gaat over Frank
rijk, Spanje, Noord-Afrikaansone kust, Pa
lestina, Irak, Perzische Golf, Briitsdb-In-
dië, Burma Siam, Indo-China, China naar
Tokio. Van Tokio is het voornemen o-m
naar Korea te vliegen, vervolgens via
Mandsjoerije, Siberië, Rusland, Polen,
Duitschland terug naar Croydon.
Het vliegtuig wordt dan per schip den
Atlantischen Oceaan overgezonden, ter
wijl de heer Van Lear Black en zijn
gezelschap per Cunard-lina naar de Nieu
we wereld vertrekken. Daar vangen rei
zen aan door Canada, de Vereenigde Sta
ten, Midden- en Zuid-Amerika, waarbij:,
zoo mogelijk, Patagonië bezocht zal wor
den.
Een kostbaar schip.
Over geen schip, dat op weg naar En
geland was, heeft men zich ongeruster
gemaakt dan over de Leonardo da Vinei,
het stoomschip dat door Mussolini uitge
kozen is, om de meesterstukken der Ita-
aansche schilderkunst, beeldhouwkunst,
meubelkunst, enz. voor de groote Lon-
densche tentoonstelling over te brengen.
De schatten, die het aan boord heeft,
zijn op 168 millioen gulden gewaardeerd.
Eiken dag zond het schip draadloos be
richt over zijn positie naar Londen. Het
werd vergezeld door een sleepboot van
de Italiaansche marine.
Men maakte zich zeer bezorgd, hoe
het met het schip tijdens den storm in
de Golf van Biskaje zou gaan.
Gisterenmiddag is het schip echter te
Gravesend aangekomen.
Hevige incidenten in de Belgische Kamer.
Het debat over de regeeringsverklaring
ging in de Belgische Kamer gepaard met
hevige incidenten.
Minister-president Jaspar verwierp de
socialistische bewering, dat de regee
ring reactionnair is en wees in dit ver
band op haar sociale wetsontwerpenen
de verlaging der belastingen, waarvan
vooral de arbeiders profiteeren.
Huysmans onderbrak: Ik breng hulde
aan de frontisten, die u van de nood
zakelijkheid, de taalkwestie op te los
sen, overtuigd hebben."
Jaspar: De frontisten zijn de vijanden
van mijn land!
De frontist Declercq: Gij zijt bang voor
ons.
De Waalsche socialist Hubin, die zich
destijds onderscheidde met bij gebrek aan
andere argumenten zijn tegenstanders in
het gezicht te spuwen, wilde ook zijn
standpunt over de taalkwestie uiteen
zetten.
Hij wendde zich tot de frontisten en
riep: Wij hebben gezien, dat de Vlaam-
sche beweging verraders en vervalschers
n.aar het parlement heeft gezonden.
De frontist Ward Hermans onderbreekt:
Wie bedoelt u?
Hubin: U!
Hermans: Breng daarvan de bewijzen.
Hubin: Die moet u zelf geven!
Hermans: Heb maar geduld, u zal naar
wensch bediend worden.
De voorzitter riep Hermans tot de orde.
De frontist Declercq: U is een partijdig
voorzitter. Wij willen ons niet laten be
ledigen.
Hubin: In Wallonië verplichtte men
degenen, die met den vijand geheuld
hadden, zich te doen vergeten; in Vlaan
deren maakt men er Kamerleden van.
Hermans: U is een leugenaar!
Heel deze scène speelde zich af onder
een oorverdoovend tumult.
De voorzitter schorste ten slotte de
zitting en deed tijdelijk de openbare en
perstribunes ontruimen.
Bij de hervatting der zitting ontston
den nieuwe incidenten. De voorzitter
zeide, dat Hubin beleedigende woorden
had gesproken en riep hem tot de orde.
Hubin antwoordde: Toen ik mij tegen
over den man bevond, die de valsche
documenten naar Utrecht heeft gebracht
en er geld voor kreeg, kon ik mij niet
weerhouden, hem te zeggen, dat hij een
vervalscher is!
Korte berichten.
In de wandelgangen van heit paleis
van justitie te Parijs heeft de wagens
afpersing aangeklaagde en in eerste in
stantie veroordeelde directeur van La La-
bri Parola Républicaise op een van de
directeur van de klagende onderniemmgi
twee schoten gelost, die echter misten.
Voor tLe dader gearresteerd bon worden,
schoot hij zich een kogel in de borst.
Zijn toestand is hopeloos.
De Theems is weer ernstig gezwol
len en het is niet onmogelijk, dat in
den bovenloop nog ernstiger overstroo-
mingen zullen voorkomen dan verleden
jaar.
De Ziektewet.
De aandacht van de werkgevers wordt
erop gevestigd, dat vóór of op 16 Decem
ber a.s. het van den Raad van Arbeid
ontvangen formulier inzake de Ziektewet
moet zijn ingezonden.
Ook de werkgevers, die aangesloten zijn,
of die voornemens zijn zich aan te slui
ten bij een bedrijfsvereeniging, zijn ver
plicht dit formulier ingevuld terug te
zenden.
De uitvoering van de Ziektewet.
Vanwege het Nationaal Hanzebureau
van den Nederl. R.-K. Middenstandsbond
wordt het volgende meegedeeld:
Het blijkt, dat het Kon. besluit van 2
dezer ,dat de werkgevex-s verplicht, vóór
15 dezer aan de Raden van Arbeid inlich
tingen te geven omtrent hun voornemen
betreffende de verzekering van hun perso
neel, tot misverstand aanleiding geeft.
Zoo wordt bijv. beweerd, dat een werk
gever verplicht is, vóór 15 December te
beslissen, of hij bij een bedrijfsvereeni
ging wil aansluiten, terwijl dan alleen
Binnenland.
De Tweede Kamer kwam gereed met de
behandeling der begrooting van Kolo
niën en begon met die van Onderwijs.
De veerdienst Anna JacobaZijpe.
Vier binnenschepen vermist.
De kindermoord te Amsterdam.
Buitenland.
De Engelsche regeering en het Hooger
huis.
Rumoerige zitting der Belgische Kamer.
Weer oproer in een Amerikaansche ge
vangenis.
De toestand ln China.
in aanmerking zouden kunnen komen die
bedrijfsvereenigingen, welke op dit oogen
blik reeds erkend zijn.
Wij kunnen aan de hand van inlich
tingen van de meest bevoegde zijde ont
vangen, mededeelen, dat bedoelde bewe
ringen ten eenenmale onjuist
zijn. Zooals ook kan blijkefx uit de toe
lichting, waarvan de formulieren, door de
werkgevers in te vullen krachtens bo
vengenoemd besluit, vergezeld gaan, is
het voldoende, dat de werkgevers mede
deelen, wat zij voornemens zijn te doen.
Zij kunnen op hun voornemen terugko
men en zijn te allen tijde ,dus ook na
15 December, gerechtigd, zich aan te slui
ten bij een erkende bedrijfsvereeniging.
Kerst- en Nieuwjaarsverloven.
Een binnenkort te' verwachten Leger
order bevat de volgende Ministeriëele be
schikking betreffende het verlof ter gele
genheid van de Kerstdagen en van den
Nieuwjaarsdag.
Den militairen, aan wie ter gelegen
heid van de Kerstdagen en van den
Nieuwjaarsdag verlof wordt verleend,
kan worden vergund te vertrekken na
12 uur op den dag, die aan den eersten
verlofdag voorafgaat en terug te keeren
per eerste reisgelegenheid op den dag,
volgende op den laatsten verlofdag.
Aan het verlofspersoneel, dat tenge
volge van den grooten afstand van de
woonplaats van gezin, ouders of naaste
familieleden, nimmer of nagenoeg nim
mer gebruik maakt van bewegingsvrij
heid op Zon- en feestdagen kan, voor
zoover het niet gestraft is en de dienst
belangen naar het oordeel van den regi
ments- of korpscommandant, zulks toe
laten, verlof worden verleend van 25 De
cember (vertrek op 24 December op zoo
danig uur, dat de haardstede uiterlijk
om 23 uur kan worden bereikt) tot en
met 1 Januari 1930 (terugkeer per eerste
reisgelegenheid op 2 Januari).
Het getal werkdagen, in dit verlof be
grepen, moet voor zooveel mogelijk in
mindering worden gebracht van het getal
werkdagen algemeen verlof, waarop over
eenkomstig L. O. 1927, nr 173, aanspraak
bestaat
Het werktijdenbesluit voor winkets.
De Rotterdamsche Middenstandsveree-
niging Handel en Nijverheid schrijft in
een gisteren aan den gemeenteraad gezon
den adres:
dat zij met groote verbazing heeft ken
nis genomen, dat de vakgroep winkel
en magazijnbedienden van den Nederl.
Bond van handéls- en kantoorbedienden
zich tot den raad heeft gewend om dezen
te verzoeken, dat van 1 Januari 1930 af
aan alle winkelbedienden een vrijen
Donderdagmiddag (en dus ook avond)
worde verzekerd door de verordening
op de winkelsluiting zoodanig te wijzi
gen, dat het verboden zal zijn, na dien
datum op Donderdagen, des namiddags
na 1 uur winkels voor het publiek open
te hebben;
dat het adressante voorkomt, dat zulk
een sluiting voor de behoeftebevrediging
van de bevolking der gemeente en mede
voor het verkeer ter plaatse dit streven
der winkelbedienden als hoogst roekeloos
moet worden aangemerkt;