Donderdag 5 December 1929
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hentlrikse Go's Bank N.V. Goes
A
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
4
Buitenland.
Binnenland
Staten-Generaal
Beiangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 December vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
D irecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Til.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f8.—
Losse nummers f 0.05
Pr ij s der Adverteniiën:
14 rogels f1.20, elke regei meer 30 et
Bjj abonnement belangrijke korting.
•f* Het mooie gebaar.
D'e Sociaal-Democraten zijn de men-
schen van het mooi© gebaar.
Dat is weer ©ens duidelijk gebleken,
bij de behandeling van de begrooting
van Arbeid in de Tweede Kamer.
Op boogen toon werd er de Regeering
een verwijt van gemaakt, dat zij! de com
ventie van Washington betreffende den
acht-urendag nog iüiet ratificeerde. Dat
was natuurlijk een bewijs van achterlijk
held. De heer Kupers meende bier van
laakbare onverschilligheid 'te mogen spre
ken.
Neen, dan is het in andere landen
waar de Socialisten achter de Regeerings-
tafel zitten, anders. Gewezen werd op
België en Tsjecho-Slowakije, die 'onvoor
waardelijk ratificeerden en op Duitschland
en Engeland, waar men voornemens
is dat te doen. Dat is toch heel wat
anders dan wat d'e Nedarlamteche regie
ring doetl
Ja, zoo schijnt het.
En wie miet den schoonen schijn
genoegen neemt, die kan met deze so
cialistische critiek zijn instemming betui
gen.
Maar wie niet alleen op den schijn
afgaat, wie zich niet tevreden stelt met
het mooie gebaar, die zal er toch een
weinig anders over denken.
Dit werd o.a. door den heer Slatemaker
da Bruine 'helder in het licht .gesteld.
Hij wees er op:, dat men in Duitschland
nog geen Arbeidswet heeft op ,de basis'
van 48 uur, en dat men in Engeland
zelfs nog geen Arbeidswet heeft als bij
ons, en dat men daar ook niet voorne
mens schijnt te zijn de conventie volledig
uit te voeren. Verder betoogde deze spre
ker, dat de landen die wel geratificeerd
bebben, de moeilijkheden hebben opgelost
op een wijzei, die nauwelijks is overeen te
brengen met internationale goede trouw,
door gebruik te maken van de bepaling
der Conventie die enkele afwijkingen toe
laat in tijden van buitengewone drukte. Ip
Frankrijk is de diensttijd beperkt tot 12
uur, in Duitschland eveneens tot 12 uur,
£a België tot 10 uur.
En toch durft men met zulke regeling-en
de conventie ratificeeren.
Het is, zooals men 'ziet, de politiek
van het mooie gebaar.
Door Minister Verschuur werd mede
gewezen op wat in andere landen ge
beurt en waar men, hoewel de conventie
geratificeerd werd of de spoedige rati
ficatie aankondigt, regelingen handhaaft,
die ver achterstaan bij die in ons 'land.
Terecht verklaarde de Minister, dat, als
Nederland ratificeert, de conventie zal
worden uitgevoerd zonder omwegen
en te goeder trouw.
Een verstandige politiek.
En de critiek van de Sociaal-democraten
in dit op-zicht is dan ook volkomen on
gegrond.
Aan het mooie gebaar, aan den scho
nen schijn, al draagt die dan een so
cialistisch etiket, hebben onze arbeiders
niets. i I
Rumoerige Rijksdagzitting.
Het is gisteren in den Duitschen Rijks
dag steeds rumoerig geweest, zoodat de
zitting verscheidene keeren onderbroken
moest worden. De vice-voorzitter deelde
onder hevig tumult mede, dat een drietal
der niet aanwezige communisten voor
acht dagen uitsluiting in aanmerking kwa
men. De communist Madalena werd uit de
zaal verwijderd, waarop de overige com
munisten met een ooverdoovend lawaai
antwoordden, dat niet ophield, toen mi
nister Severing zijn rede wilde vervolgen.
Toen de communistische afgevaardig
de Konen _den minister toeliep: „Weg
met den minister van Arbeid Severing!",
ontstond groot tumult in "het sociaal
democratische kamp, waarop de zitting
wederom werd onderbroken. De afgevaar
digde Könen, die buiten de zitting was
gesloten, verscheen wederom ten too-
neele, waardoor hij zich een uitsluiting
voor den tijd van acht dagen op den hals
haalde. Hij wenschte de zaal echter niet
te verlaten en ging voort met allerlei on
vriendelijkheden aan het adres van Seve
ring te lanceeren.
Tijdens de pauze werd Könen, nadat
hij de zaal verlaten had, door een afde-e-
ling crimineele politie gearresteerd, t-er-
wiji een tweede groep politiebeambten
ervoor zorgde, dat hij niet ontvluchtte.
Naar aanleiding van deze arrestatie kwam
het in de wandelgangen van den Rijks
dag tot stormachtige scènes tusschen
de sociaal-democratische en .communisti
sche afgevaardigden.
Na heropening der zitting bego-nneU
de communisten wederom lawaai te ma
ken, toen Severing weer bet woord ver
kreeg. Dit leidde tot uitsluiting van zev-e-n
andere communisten. Eindelijk toen er
nog een aantal hunner partijgenooten
buiten de zaal was gezet, kon Severing
rustig zijn rede vervolgen.
Dreigende algemeene staking in Grieken
land.
Yolgens bérichten uit Athene dreigt
thans in heel Griekenland de algemeene
staking.
Sedert gisterenmorgen staken te Athe
ne de arbeiders en het kantoorpersoneel
van de tram, de autobussen, de gas-
en electriciteitsfabrieken.
De algemeene Grieksche vakvereeni-
gingsbond tracht een staking voor het
geheele land te proclameeren.
Minister-president Venizelos noemt in
een schrijven aan de vakvereenigingen
de gevraagde loonsverhoogingen niet ge
rechtvaardigd en de staking een revolu-
tionnaire daad. Hij voegt hieraan toe,
dat de vakvereenigingen eerst de regee
ring ten val zullen moeten brengen, voor
zij, hun doel zullen bereiken.
De Sovjet-propaganda.
Het Engelsche hoogerhuis opende gis
teren het debat over de motie van lord
Birkenhead, waarin de aandacht van de
regeering gevestigd wordt op eenige re
cente gevallen van revolutionnaire pro
paganda der sovjets en verklaard wordt,
dat de diplomatieke erkenning van de
sovjet-regeering op dit oogenblik niet
wenschelijk is.
Thomson, de minister van luchtvaart,
verklaarde; dat Engeland en Rusland zich
wederkeerig verplicht hadden, zich van
alle vijandige propaganda te onthouden
en die verplichting had ook betrekking
op de propaganda der derde internatio
nale.
Het zou een daad van wanhoop zijn
te -weigeren geloof te schenken aan de
woorden der sovjet-regeering. En aldus
zou men voor altijd het aanknoopen van
relaties met Rusland onmogelijk maken.
De Britsche regeering heeft in het ver
leden voldoende getoond, dat zij vijandige
propaganda niet duldt. Ze zal die ook
in de toekomst niet dulden.
Dit antwoord van den Minister kon
echter niet verhinderen, dat een motie-
Birkenhead, waarin het Hoogerhuis zich
tegen de hervatting van de diplomatieke
betrekkingen met Rusland verklaarde,
werd aangenomen met 43 tegen 21 st.
Intusschen deelde de regeering mede,
dat de onlangs aangewezen diplomatic
ka vertegenwoordigers van Engeland en
Rusland waarschijnlijk volgende week hun
post zullen innemen.
Het Belgisch Kabinet geformeerd.
Jaspar, de Belgische kabinetsformateur,
is gisteren te twaalf uur den koning of
ficiéél gaan mededeelen, dat zijn regee
ring definitief is samengesteld en wel uit
dezelfde ministers .en in dezelfde verdee
ling van functies als de vorige regeering.
Om de formaliteiten te vergemakkelij
ken, zal in de Staatscourant een koninklijk
besluit worden gepubliceerd, waarin het
ontslag van de vorige regeering gewei
gerd wordt.
Jaspar verklaarde na afloop der audiën
tie bij den koning aan de. journalisten,
die bij het koninklijk paleis wachtten, dat
er in den schoot der regeering thans vol
ledige overeenstemming bestaat over
taal-, fiscus- en sociale problemen.
De werkloosheid in Engeland.
In antwoord op een vraag over de be
strijding der werkloosheid antwoordde
Thomas in het lagerhuis, dat de regee-
ringsplannen, welke hij den 4den Novem
ber aan het lagerhuis Voorlegde, geleide
lijk tot uitvoering zullen worden gebracht.
De stijging van het werkloozencijfer
heeft niets abnormaals, zelfs minder dan
in de correspondeerende maanden van het
vorige jaar.
Het aantal werkloozen bedroeg den
25sten November L285.500, d. i. 11.969
meer dan de voorafgaande week, maar
110.005 minder dan verleden jaar op dit
tijdstip.
De Amerikaansehe begrooting.
De Amerikaansehe begrooting voor hef
dienstjaar 19301931 sluit met een eind
cijfer van 4.590.915.809 dollar. De uitga
ven voor personeel zijn hooger geraamd,
daar verbetering van salarissen noodig
wordt geoordeeld.
Omtrent den bouw van de door heit
congres reeds goedgekeurde 15 kruisers
en het moederschip voor vliegtuigen
wordt in de toelichting medegedeeld, dat
met den bouw van de 3 kruisers, waar
voor opdracht aan particuliere werven is
gegeven, wordt voortgegaan. De overige
3 kruisers van de eerste groep, waarvan
de bouw met het in werking treden van
het Kellog-pact is uitgesteld, zullen eerst
op het einde van het volgende dienstjaar
op stapel worden gezet.
De uitvoering van het overige gedeelte
van het programma zal afhangen van het
resultaat der Londensche conferentie.
Het ChineeschRussisch conflict.
Volgens een bericht uit Washington, is
daar het Russische antwoord op het me
morandum der Amerikaansehe regeering
ontvangen.
In dit antwoord wordt gezegd, dat de
stap der Vereanigde Staten niet anders
kan worden beschouwd dan een poging
om een geheel niet te pas komenden druk
te willen oefenen op de aan den gang
zijnde onderhandelingen.
De sovjetregeering kan van geen enkele
zijde ©en inmenging op deze onderhande
lingen, of in het conflict dulden.
Dit antwoord heeft op het departement
van buitenlandsche zaken te Washington
veel verwondering gewekt. Men begrijpt
daar niet, dat in den stap der Vereenigde
Staten iets anders dan een zuivere stap
tot bevordering van dén vrede kan wor
den gezien.
Men ontkent beslist, dat, zooals Rus
land beweert, er .eenige kwestie van het
oefenen van druk is geweest.
Meer thee, minder bier.
Uit de Engelsche statistieken over 't jaar,
eindigende op 31 Maart, blijkt dat de be
lasting op bier 76 millioen pond heeft
opgeleverd of 7% millioen minder dan
de raming. Daarentegen is er in Engeland
voor een waarde van 418 millioen thee
ingevoerd of 6 millioen meer dan het
vorig jaar.
De ellende onder de Boedapester
doktoren.
Aan de officieel© cijfers omtrent de in
komstenbelasting ontleent de Uj Nemze-
dék. dat van de 2858 Boedapester dok
toren 9.2 pet. in het geheel geen inkomen
heeft, 63 pet. hebben 'een inkomen van
tusschen de 400 en 2000 pengö 'sjaars
(175875 gulden), 13 pet. verdienen tus
schen de 2000 en 3000 penö (8751320
schen de 2000 en 3000 pengö (8751320
gulden). 8.2 pet. van 30005000 pengö
(RS202200 gulden) en slechts 013 pet.
van 900010.000 pengö. Voor het overige
komt in Boedapest op iedere 324 inwo
ners een dokter voor.
Korte berichten.
Op 'de grooie ©lectrische central©
Golpa-Zschornewitz, nabijl Ritterfeld, zijn
thans de beid© nieuwe Turbogeneratorén
van 100.000 Kilowatt in bedrijf genomen.
Hiermede is deze central©, die aan de
spoorlijn naar Halle en Leipzig ligt, de
grootst© electrische centrale van Europa
en zelfs de grootste met bruinkolen ge
voed© electrische centrale van de wereld
geworden.
De Prins van Wales heeft generaal
van Rettow-Vorbeck, den vroegeren op
perbevelhebber van de Diuitsche troepen
in Oost-Afrika, ontvangen. De audiëntie
duurde meer dan een half uur.
De stad Ringen, die tot nog toe
door 340 Engel schen bezat was, zal nu
een Fransch garnizoen van 60 man
gen.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer komt a.s. Dinsdag
avond balf-negen in vergadering bijeen,
waarin mededeeling van de besluiten der
centrale afdeeling zal worden gedaan.
Den volgenden dag om' 11 uur worden
ïn openbare vergadering een aantal wets
ontwerpen behandeld, waaronder het
wetsontwerp tot regeling van den rechts
toestand van ambtenaren.
Donderdag 12 dezer om 11 uur verga
deren de afdeelingen.
Holland-Indië-vluchten.
Het derde retourvliegtuig, de P.H.-A.E.O.
dat eergisteren op weg van Boedapest
naar Schiphol te Deventer is geland, is
aldaar gisterochtend 11.17 opgestegen en
om 12 uur op het vliegveld Waalhaven
aangekomen, waar het, zooals gemeld, ge
heel zal worden nagezien.
Wijziging inzake de L. O.-wet.
In de memorie van antwoord 'inzake
het ontwerp tot wijziging van art. 193 der
L. O. wet en van paragraaf 11 van art.
LVIV der wet van 16 Februari 1923 deelt
de minister mede, dat hij nog niet in
staat is omtrent het tijdstip, waarop het
rapport van de commissie-Rutgers kan
worden tegemoet gezien, iets met zeker
heid mede te deelen.
De Haagsche conferentie.
De r§geering heeft thans van den pre
sident van de Haagsche .Conferentie be
richt ontvangen, dat het in het voornemen
ligt. de conferentie op 3 Januari k. in
Den Haag te doen bijeenkomen.
Last van de baren.
Het Tweede Kamerlid Weitkamp heeft
den minister van buitenlandsche zaken
da volgende vragen gesteld:
1. Is het den minister bekend, dat nijl
de landbouwers te Holthem© en den Vel
de, onder de gemeente Gramsbergen,
igxoote ongerustheid heerscht over de enor
me hoeveelheden water, die, in strijd met
een bestaande overeenkomst, vanwege de
Duitsche autoriteiten, naar een voor eeni
ge jaren onder beheer van den provin
cialen waterstaat gegraven waterleiding
afgeleid worden, waardoor hun landerijen
dreigen te verdrinken?
2. Zoo ja, is de minister dan bereid'
bif de Duitsche regeering aan te dringen
op het handhaven van den normalen toe
stand?
Inwisseling van Zilver bons.
Bij Kon. Besl., opgenomen in „Stbl."'
499, is bekend gemaakt dat van 1 Decem
ber jl. af ten kantore van het agentschap
van het Ministerie van Financiën te Am
sterdam tegen wettig betaalmiddel kun
nen worden ingewisseld de bij besluit
van 15 Februari 1919 ingetrokken zilver
bons van f2.50 en de bij besluit van 28
Januari 1921 ingetrokken zilverbons van
fl, beide aangeduid als zilverbons van
de eerste soort.
TWEEDE KAMER.
Belasting betalen op postkantoren.
Aan de orde is de stemming over het
amendement-Bakker op het eenig artikel
van het ontwerp tot verhooging van het
zevende hoofdstuk B der Rijksbegrooting
voor 1929 (belasting betalen op postkan
toren) strekkende em het crediet te hal-
veeren teneinde den maatregel alleen in
de steden en op het platteland van N.-
Holland, waar zij; reeds bestaat, in te voe
ren.
Het amendement wordt aangenomen
met 5121 stemmen.
Het ontwerp wordt aangenomen met
746 stemmen.
De pensioenen der oud-gepenslonneerden.
De eerste motie Ter Laan, strekkende
om de regeering uit te noodigen de voor
herziening der pensioenen van de oud-
gepeneionneerden en hun weduwen en
weezen noodige wetswijzigingen te bevor
deren, wordt verworpen met 493-1
stemmen.
De tweede motie-ter 'Laan, uitspreken
de, dat de weduwen van vóór 1909 gepen-
sionneerden alsnog in de pensioenwet op
genomen dienen te worden, wordt verwor
pen met 4931 stemmen.
Begrooting van Financiën.
Deze begxooting wordt z. h. s. aangeno
men.
Begrooting van Arbeid, Handel en
Nijverheid.
Voortgezet wordt de behandeling van
hoofdstuk 10 der Rijksbegrooting voor
1930, afdeeling arbeid.
De heer J o e k e s, V. D., constateert
met genoegen de verbetering in de ver
houding tusschen de arbeiders- en werk
geversorganisaties. Spr. wijst met name op
de collectieve arbeidscontracten, die in
1928 298.000 arbeiders omvatten. Het
verheugt hem, dat de minister de moge-
Binnenland.
De Minister van Arbeid in de Tweede
Kamer aan het woord.
De nieuwe gouverneur van Curasao.
De Haagsche conferentie komt 3 Januari
a.s. bijeen.
Nederlanders in Franschen spipnnage-
dienst?
Buitenland.
Dreigende algemeen© staking in Grieken
land.
De betrekkingen tusschen Engeland en
Rusland.
Het Belgische Kabinet keert terug.
Rumoer in den Duitschen Rijksdag.
Hevige storm hoven Engeland.
Iijkheid wil scheppen tot verbindendver
klaring; intusschen wijst hij op de stakin
gen, die weliswaar in aantal niet toena
men, maar een groeiend aantal arbeiders
omvatten. Hieruit blijkt, dat de tegenstel
ling tusschen werkgevers en werknemers
nog bestaat.
De minister stelt zich op het standpunt,
dat de 8-urenconventio niet kan worden
doorgevoerd, o.m. niet, omdat andere lan
den haar ook niet ratificeeren. Het ziet er
echter naar uit, dat Engeland en Duitsch
land deze conventie spoedig zullen aan
vaarden. De regeerirtg dient nu reeds te
overwegen, deze conventie door te voeren
zoodra de ons omringende landen haar
zullen hebben geratificeerd.
Mej. M e ij e r, R. K., meent, dat de
grootere werkzaamheid voor vrouwen in
de industrie medebréngt, dat meer vrou
wen moeten worden werkzaam gesteld bij
de arbeidsinspectie. Voorts wenscht zij 'n
onderzoek naar de positie der vrouwe
lijke arbeiders in de fabrieken.
De heer Bakker, G. H., zegt, dat aan
de Arbeidswet niet mag worden 'getornd,
al vindt hij. het ideaal: georganiseerde re
gelingen met de arbeidswet als een stok
achter de deur.
Spr. vraagt, of men niet kan komen tot
een internationale regeling van de Zon
dagsrust aan boord van schepen. De be
scherming van den landarbeid moet z.i.
beginnen met die van vrouwen en kinde
ren. In de bestekken van rijkswerken
moeten worden opgenomen de bepalingen
van de arbeidsovereenkomsten. Dit moet
toch eerst gebeuren, ivil de minister te
eeniger tijd kunnen komen met een bin
dendverklaring.
De heer K o r t e n h o r s t, R. K. wijst
op de bedrijfsorganisatie als een vraag
stuk, dat om oplossing vraagt.
Het begin moet z.i. liggen in de rpge-
■ling van het vakvereenigingsrecht. 'Wat
spr. wil is een algemeene wet op de 'be-
drijfsvereenigingen.
MejW e s t e r m a n, Lib.verheugt
zich erover, dat in het werktijdenbesluit
voor winkels, dat 1 Januari in werking
treedt, geen onderscheid van sekse wordt
gemaakt. De vrouwen zullen nu niet door
mannen vervangen worden. Spr. zou gaar
ne van den minister willen vernemen of
hij van verkorting van arbeidstijd ver
mindering der werkloosheid ziet. De over-
werkregeling dient soepel te worden toe
gepast, anders zou door inkrimping en
opheffing der bedrijven de werkloosheid
toenemen.
De heer Hiemstra, S. D„ wijst er
op, dat de rijksbemiddelaar in het noor
den des lands bij verschillende landbouw
ondernemingen is betrokken, hetgeen het
niet wenschelijk maakt, dat hij optreedt
in deze conflicten, die meest den land- en
tuinbouw betreffen.
Spr. dringt voorts aan op regeling van
de arbeidstijden der landarbeiders.
Hij dient een motie in, waarin de Ka
mer als haar oordeel uitspreekt, dat wet
telijke regeling van den arbeidstijd der
landarbeiders gewenscht is.
Deze motie zal op een nader te bepalen
dag worden behandeld.
De heer K u i p e r, R, K., sluit zich aan
