Donderdag 7 November 1929
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hgndrikss Go's Bank N.V. Goes
Ztfr
EERSTE BLAD.
IG pepermunt niet kent,
kent de origineel© pepermunt niet.
Aangesloten bij het Bureau voor Opïaag-contröle
Dit nummer bestaai uit 2 bladen.
1
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
EFFECTEN
COUPONS
DEPOSITO'S
ASSURANTIËN
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11,
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers f 0.05
Prijs der Advertentiërt:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 of
Bij abonnement belangrijke korting.
lijkheid.
der openbars onzed-e-
In de afdeelingen der Tweede Kamer
is bij de behandeling van de Justitie
begroting een hartig woordje gesproken
over de bestrijding dei" openbare onzede
lijkheid.
Wij ontlaenen aan het Voorloopig Ver
slag:'
„Wat betreft de bestrijding der open
bare onzedelijkheid werd opgemerkt, dat
de wet van 20 Mei 1911 tot bestrijding
van zedeloosheid ongetwijfeld goede
resultaten-heeft opgeleverd. Wanneer men
let op den korten tijd, binnen welken
andere wetten om herziening vragen, be
hoeft men zich niet te verwonderen, dat
na 18 jaren ook deze wet wijziging en
aanvulling behoeft.
De zedeloos-heid treedt steeds brutaler
op, de bevorderaars er van en da ver
spreiders van onzedelijke geschriften wor
den steeds meer vindingrijk in het ont
gaan der .wettelijke bepalingen. Dat de
■wetgever daartegenover niet lijdelijk "kan
blijven, ligt voor de hand. In den .loop
der jaren is uit den aard der zaak veel
materiaal uit de gevoerde strafprocessen
verzameld, dat goede diensten zal kun
nen bewijzen, wanneer moet worden nar
gegaan, welke wijzigingen dienen te wor
den aangebracht.
Dringend noodig is, dat hier spoedig
en afdoende worde ingegrepen. Ontzet
tend is de toeneming der zedeloosheid
in alle kringen, van hoog tot laag. De
propaganda voor het Nieuw-Maithusia-
nisme, de verspreiding van anti-conoeptio-
neele middelen gaat ongestoord voort.
Weekbladen als „De Zwarte Kat" en
„Pan", met liederljjken inhoud en adver
tenties, en allerhande pornografische ge
schriften worden allerwegen straffeloos
verspreid. Het bekende boek van den
Amerikaanschen kinderrechter Lindsay
kon onder den titel „Huwelijk in Kame
raadschap" een Nederlandsche vertaling
en op ruime schaal verspreiding vinden.
De hier aan het woord zijnde leden
vertrouwden derhalve, dat inzak© de be-
str jdinp der zedeloosheid de Minister zich
uiterst diligent zal toonen.
Men gaf het denkbeeld in overweging
om voor dit deel der wetgeving tijdelijk
een speciale commissie in het leven te
roepen, die den Minister zou kunnen die
nen van bijstand en advies, en die telkens
een rapport zou moeten uitbrengen, wan
neer zij mat een onderdeel van haar taak
gereed zou zjjn. Maar pok al werd de
wetgeving gewijzigd, ook dan nog voor
zag men niet veel resultaat, wanneer
niet een speciale inspectie en contróle
in het leven wordt geroepen. Ook dit
aehtte men noodzakelijk en, waar een
der allerhoogste maatschappelijk© belan
gen op het spel staat, ten ©enenmale
gemotiveerd. Een zedelij'kheidsinspectie
analoog aan de arbeidsinspectie die
dan ook op gezette tijden haar versla
gen zou uitbrengen, oordeelde men zeer
noodig.
Sommige leden, zich bij dez© beschou
wingen aansluitende, merkten nog op, dat
de steeds driester optredende .openbare
onzedelijkheid voor een deel moet wor
den geweten aan 'het feit, dat men, bij
gebreke eener algemeens wetgeving, vooï
de handhaving van de openbare zede
lijkheid in hoofdzaak op de zorg van
de plaatselijke overheid is aangewezen,
met gevolg, dat een groot verschil
in opvattingen in de onderschei
dene gemeenten aan den dag treedt en
da bevolking van in dit opzicht te tole
rante deelen des lands blootgesteld wordt
aan ©en invasie van lieden, die elders
in hun uitspattingen worden gehinderd.
Met name werd hier ook gedacht aan
excessen op het gebied van het dansen,
het badleven e.d. Zoo goed als de mis
bruiken met betrekking tot den handel
en het gebruik van sterken drank
beteugeld worden door een algemeene
wet, even goed dient ook ter bestrijding
van het hierboven omschreven kwaad de
wetgever algemeen geldende voorschriften
te stellen, vooral nu gebleken is, dat
da bestaande bepalingen van het Wet
boek van Strafrecht op onvoldoende wijze
d# openbare onzedelijkheid bfistrjjden. I»
afwachting daarvan drong men intusschen
aan op strengere toepassing 'der bestaan
de voorschriften, met name wat betreft
de bestrjding der pornografie."
Over de vraag of de hier genoemde
denkbeelden voor uitvoering vatbaar zijn
evenals over de vraag hoe ver de
Overheid bij de bestrijding van de open
bare onzedelijkheid heeft te gaan, kan
verschil van meening bestaan.
Dit neemt niet weg, dat het tot dank
baarheid stemt, dat in de afdeelingen dei-
Tweede Kamer zulk een krachtig geluid
werd gehoord.
Hier ligt voor Minister Donner een
schoone taak.
DE HEER COLIJN OVER DE SOCIALE
POLITIEK.
Wij laten hier, als vervolg van wat
op het 'tweede blad vermeld werd, nog
volgen, hetgeen door den heer Colijn
omtrent de sociale politiek werd opge
merkt;: p
Het is van het jaar tien jaar geleden,
dat te Washington de eerste internatio
nale arbeidsconferentie bijeen kwam. Men
kwam daar bijeen onder den indruk van
een zekere geestesstemming. De oorlog,
die pas achter den rug lag, had de ver
schillende standen in de maatschappij1
veel dichter bij1 elkaar gebracht dan vroe
ger bet geval was; zij hadden saam het
zelfde leed .gedragen, zij1 hadden saam
voor hetzelfde doel gewerkt, en toen meh
nu, naar de meening van de toenmalige
machthebbers, er in geslaagd was op po
litiek gebied een vrede in het leven fa
roepen, die aan de vredesbehoefte der
volkeren beantwoorden zou, toen meen
de men ook, dat het oogenblik .gekomen
was, oen ock op sociaal terrein de grond
slagen te leggen voor een nieuwe wiereld
en voor toestanden, die verzoening zou
den brengen in de tegenstelling tusschm
kapitaal en arbeid. Van die geestdriftvolle
verwachtingen is niet veel 'terecht geko
men- Dat is ook niet onverklaarbaar,
want er is na dien tijd op velerlei ge
bied zoo'n diepe depressie opgetreden,
dat bet ook niet mogelijk was om die
vragen op te lossen.
De tegenstellingen zijn dus gebleven,
Wij behoeven ,èr niet over uit te weiden,
wie daarvan in de voornaamste plaats
schold dragen. Er is Schuld aan beide
kanten: er is .schuld in de arbeiders-
wereld, die niet heeft ingezien, dat een
pauze noodzakelijk was; er is ook wel
schuld geweest,aan den kant der werk
gevers, die soms ook wel onwil hebben
getoond om rekening te houden met de
nieuwe geestesrichting, die zich had ge
openbaard- Met dat al, wie nu ook de
oorzaak daarvan zjjn, het probleem is
er nog,Tiet probleem van vrede te schep
pen ha de sfeer van het bedrijf en van
den arbeid. Ik leg er den nadruk op,
dat ik spreek van vrede in die sfeer; dat
beteekent dus, dat ik mij niet kan ver-
eenigen met de denkbeelden, die zoo
even bier door den beer Vliegen zijn
ontwikkeld en waarbij1 de strijd in bet
middelpunt staat, de strijd om het stel
sel, dat hij wil omver werpen of omver
geworpen wil zien-
Niet zoo heel lang geleden, in den ïoop
van dezen zomer heeft een befcemide Zwit-
sersche Socialist, Eugen Diet^gen, die
zichzelf Marxist noemt, een werkje ge
schreven, waarin hij aantoont, dat de
onverzoenlijke klassenstrijdtheorie met
zelfmoord van de maatschappij gelijk staat
Daarom heeft hij dat geschrift ook den
titel gegeven: „Fort mit den Klassen-
krieg". Dat moet ook het motto worden
van werkgevers en arbeiders, maar ook
van de Overheid.
Niet isoleeren in vijandelijke kampen,
maar het opwekken van diet gevoel van
©en arbeidsgemeenschap en ik acht het
verheugend, dat de Jtegeering in haar
Troonrede blijk heeft gegeven, diezelfde
richting te willen inslaan. Maar hierbij
zal omzichtigheid noodig zijn om te voor
komen, dat de Regeering, die ten slotte
boven de tegenstellingen van belangen
moet staan, niet getrokken wordt in het
eep of andere kamp- Want de bedoeling
moet Zijn het kweeken van verzoening
Ware democratie bestaat naar mijn miee-
J ning .niet in het partij' kiezen voor een
bepaald© volksgroep, maar in het har
monisch verzorgen van alle belangen van
Ihet geheele volk-
Daarom moot omgichtigbeicl worden be-
'j'- 'tc-iLiL- nL iri-ALi
:LL,.; kicL. L. V
«KVSIA^
STHOfMj
Worth
rvzamsw
a crown.
mmmmmm
tracht. Ik heb er al op gewezen, dat
naar onze opvatting de taak der Over
heid niet is om recht 'e gaan uitden
ken, en dat aan de maatschappij op
te leggen, maar óm het M, dat in d.e
maatschappij gegroeid is, te vinden
en dat verder te ontwikkelen.
In verband hiermede wil ilc een enkele
paragraaf uit ons verkiezingsprogram noe
men en die onder "de aandacht van de
Regeering brengen- Dit betreft den eïsch
voor het streven naar een betera be
drijfsorganisatie.
Waj zeggen daarin, dat de g ;meen-
schapsgedadhte in onderneming en be
drijf behoort te wonden nagestreefd, maar
dat ook gewaarschuwd moet worden voor
overijlde stappen, om van boven af dooij
wettelijke maatregelen een publiekrechte
lijke organisatie van het bedrijf in het
leven te roepen, omdat wij meenen, dat
zulk een organisatie in de eerste plaatsi
uit het leven zelf moet opkomen. De
Overheid beperke zie1 daarom, voors
hands tot voorzichtige bevordering van
wat op natuurlijke wijze groeit, en wij
voegen er aan toe, dat in verband daar
mede, zal kunnen "worden overgegaan tot
de verbindend-verklaring van coll. ar
beidscontracten, althans voor wat betreft
de voornaamste dingen die daarin voor
komen-
En nu wij het toch over het stembus-
program hebben, zij het mij geoorloofd
nog twee andere maatregelen te noemen,
die naar ons oordeel zeer gewichtig zijn.
Ten eerstebetere regeling van de
werkloosheidsverzekering, en
ten tweede: herziening van de invali
diteit»- en ouderdomswet.
De laatste voorziening heeft naar ons
oordeel den voorrang. ïk heb de Memo
rie van Antwoord ook met voldoening
vernomen, dat de Regeering bereid is een
zoodanige herziening te bevorderen.
Ik vraag nu alleen of daarvoor onver
mijdelijk moet worden gewacht tot 1932,
■want dat is een vraag, die ten nauwst©
met de financiën samenhangt. Indien ik
wel ben ingelicht, is voor een redelijke
voorziening noodig een bedrag van 8mü-
lioen per jaar, maar ik heb het gevoel»
dat die er eigenlijk zijn. Wat toch is
het geval? Wj hadden destijds een ge
distilleerd-accijns, die 45 millioen op
bracht, en waarvan de opbrengst nu ge
raamd is op 37 millioen. Het verschil
is 8 millioen. Nu zijn er twee dingen
mogelijk- Of de accijns blijft op het lage
peil, waarop die nu is, maar dan wil
de Minister haar verhoogen om weer de
vroegere opbrengst te krijgen; of na de
maatregelen die de Minister thans heeft
genomen stijgt de opbrengst weer tot
het vroegere bedrag, en in beide geval
len is het geld dus aanwezig; in het
een© geval tengevolge van normale stij
ging van de opbrengst en in het andere
tengevolge van de maatregelen, die door
den Minister in uitzicht zijn gesteld.
En 'daarom veroorloof ik mij aan de
Regeering de vraag te stellen, of zij nog
niet zou willen overwegen de mogelijk
heid om de herziening van de Invalidi-
teits- en Ouderdomswet ietwat vroeger
in werking te doen treden dan in het
'jaar 1932.
Prins Max van Baden, f
Zooals reeds gemeld is prins Max van
Baden gisterochtend in het ziekenhuis
te Cottstanz overleden-
Prins Max van Baden werd den lOden
Juli 1867 geboren als zoon van prins
Wilhelm, een broer van groothertog Frie-
drich I, te Baden-Baden. Zijin moeder was
prinses Maiie, geb. Romanowsky, her
togin van Leuchtenberg.
Da Badenacha eerste kamer koes hem
in 1908 tot haar voorzitter en prins Max
verwierf zich al spoedig aller vertrouwen.
Toen in 1918 in verhand met de 'ge
beurtenissen aan het front en de stij
gende groote onrust in het land „de
groot© hervormingen" in het rijk en in
Pruisen niet langer konden uitblijven,
weid prins Max tot het kanselierschap
geroepen. Hij1 volgde als jnodanig graaf
Heriliug op. Het was 3 October 1918.
Het was toen echter te laat.
Het ligt nog in aller herinnering, hoe
kort daarop da berichten yan het front
al dreigender en dreigender klonken, hoe
Max van Baden, op aandringen van de
opperste legerleiding, het aanbod aan de
geallieerden deed, om een wapenstilstand'
te sluiten, ön ho© ten slotte het Duitsch©
keizerrijk ineenstortte in den chaos der
Noyember-revolutie.
Prins Max van Baden regelde nog de
bijzonderheden van de abdicatie van den
keizer, waarna hij het ambt van. rijks
kanselier overdroeg aan den socialisten
leider Kbert, den lateren .eersten presi
dent der Duitsche republiek-
Prins Max trok zich toen terug op zijn
landgoed Salem aan het meer van Con-
stanz.
Die actie tegen 'de communisten in Japan.
Volgens officieel© me-dedeeling zijn in
totaal in Japan 825 communisten gearres
teerd en in staat van beschuldiging ge*-
steld.
De razzia in April, waarbij 295 commu
nisten zijn ingerekend, is ondernomen,
nadat bekend was geworden, dat 20 te
Moskou afgerichte communistische pro
pagandisten, heimelijk naar Japan waren
teruggekeerd om er een propaganda-cen-
trale op te richten.
Ernstig vliegongeluk In» Engeian'd1.
Zooals reeds gemeld, js een -Duitsch
vliegtuig van den dienst LondenAmster
damBerljjn te Mardin (Kent) brandend
omlaag gestort.
Het vliegtuig had Croydon verlaten om
via Amsterdam naar Berlijn te vertrekken,
met 4 passagiers §n een equipage van
4 personen aan boord.
Gemeld wordt dat een der beide over
levenden van 't vliegongeluk Prins Ernst
zu Schaumburg-Lippe, is, die een paar
dagen te Londen vertoefd had voor zar
ken. Hij had zware brandwonden opgeloo-
pen en, ofschoon hij nog bij kennis was,
toen hg gered werd, is hij thans bewuste-
loos.
De omgekomen piloot was de vlieger
kapitein Bruno Rodschinka; de eveneens
gedoode marconist heette Nicklas. De me
chanician Willy Ulrich, werd zwaar ge
wond en overleed later.
Behalve deze zijn nog gedood: Jones,
passagier, bestemd voor Amsterdam,
Milns en Gaspar, passagiers bestemd voor
Berlijn.
Behalve prins zu Schaumburg Ljppe
werd gewond Kidstone, een beroemd
motor-racer.
Beiden zullen, naar men verwacht, wel
hersteilen. Het aantal dooden bedraagt
dus zes.
De Deutsche Lufthansa deelt omtrent
de oorzaak van de ramp mede, dat het
toestel, nabij Catersham in zulk een dich
ten mist geraakte, 'dat de piloot zich ge
noodzaakt zag een noodlanding te maken.
Bij deze landing raakte één der vleugels
een heuveltop, waardoor de machine zoo
danig beschadigd werd, dat zij in brand
vloog.
De eerste personen, die* op de plaats
verschenen, waar het vliegtuig D 903 is
verongelukt, geven schokkende beschrij
vingen van het beeld, dat zich voordeed.
Het vliegtuig moet met ontzaggelijke
kracht tegen de kronen van de boomen
zijn gekomen en is nog ongeveer .100
meter door de toppen heen gesuisd, waar
bij jisl wiel en andere deelen van het
vliegtuig afgerukt werden.
Ten slotte vielen de kajuit en drie
Binnenland.
Begrootingsdebatten in de Tweede Kamer.
Rede van den heer Colijn-
Voorloopig Verslag over de begroetingen
van financiën en koloniën.
Memorie van Antwoord van den Minister
van Buitenlandsche Zaken.
Buitenland.
Het vliegongeluk in Engeland-
Het Skiarek-schandaal.
'De hongersnood in China.
Vulkaan-uitbarsting in Zuid-Amerika-
motoren, terwijl het gehavende vliegtuig
nog een vaart van 100 mijl per uur
had, op den grond.
Bij het neerbotsen op den grond volgde
een, volgens een andere lezing, twee ont
ploffingen, waardoor de wrakstukken van
het vliegtuig terstond in vlammen waren
gehuld.
Commandant Kidstone sprong enkele
seconden, voordat het vliegtuig den grond
raakte uit het vliegtuig en bleef onge-
deerd. Aan prins von Schaumburg-Lippe
gelukte het, niettegenstaande hij ernstige
brandwonden had bekomen, uit de bran
dende overblijfselen te kruipen. Zijn ge
zicht, armen en boenen waren geschroeid,
zoodat hij er verschrikkelijk uitzag. Toch
verloor hrj het bewustzijn niet en kon
enkele aanwijzingen omtrent het aantal
reizigers geven.
De overige inzittenden, die waarschijn
lijk het bewustzijn verloren hadden, zijn
verbrand en hun Ijken waren onherken
baar geworden.
Zoo gauw hebt IJ
1 kou gevat, lastig zijn
de gevolgen. Neem
I steeds een paar
Wybert-tabletten.
De zaak Sklarek.
De gearresteerde Berijteuschel wethou
ders Gabel en Degener zijn ter beschik
king van den rechter van instructie ge
steld. Ze worden beschuldigd geschen
ken van de gebroeders Shlarek te heb
ben aanvaard en zich hiermede schuldig
te hebben gemaakt aan schending van
hun ambtsplicht. Ze kunnen volgens de
Duitsche wet wegens passieve omkooperi]
tot een maximum van vijf jaar gevan
genis worden veroordeeld. Van hetzelf
de misdrijf wordt overigens ook burge
meester Schneider, oud-wethouder Sehun-
ninv en de „stadtamtsrat" Sakolowski be
ticht.
De jwee communistische wethouders
schijnen buitengewoon zwaar te zijn be
last.
Thans is ook bekend geworden hoe
burgemeester Böss eigenlijk heeft gehan
deld met de duizend Mark, die hij na
aankoop van de bontjas voor liefdadige
doeleinden heeft bestemd.
Burgemeester Böss zou hebben ver
klaard, dat de geheele affaire nimmer
een zoo tragische wending zou hebben
genomen, indien men hem tijdens zijn
verblijf in de Vereenigde Staten spoedi
ger op de hoogte van den waren stand
van de zaken had gesteld. Naar men in
bepaalde kringen beweert zou Scholz,
waarnemend opperburgemeester, dit met
opzet hebben verzuimd, om Böss ten val
ta brengen. Om dan daarna tot opper
burgemeester van Berlijn te worden be
noemd.
Da fractie van de Duitsche volkspartij
van den Böriijnschen gemeenteraad heeft
zich echter niet .alleen met de houding
van Scholz solidair verklaard, maar zelfs
ook besloten te ptemmen voor de "door
da communisten ingediende motie van