DE ZEEUW
TWEEDE BLAD.
Staten-Generaal.
ONDER VERDENKING.
Uit de Provincie.
VAN
WOENSDAG 6 NOV. 1929. No. 32.
TWEEDE KAMER.
De begroot! ngsdeoatten.
In do vergadering van gisteren is een
aanvang gemaakt met de algemeene be
schouwingen over de Rijksbegrooting voor
1930.
Eerste spreker was éle heer 'F 1. Vos
(Middenpartij) die betoogt, dat de Tweede
Kamer weinig aandacht besteedde aan
de belangen van hen, die een plaats
innemen tusschen arbeiders en kapitalis
ten. Spr. zal zich ook aan de behartiging
van die belangen geven. Hij is voor vrij
handel, voor sociale wetten, voor een po-
litieleger, voor verhooging van het belast
baar minimum in de belastingwetgeving.
Spr. wenscht voorts opruiming van tol
len en instelling van een afzonderlijk
departement van landbouw.
Spr. brengt in den loop van zijn rede
eenige onderwerpen ter sprake, waarom
trent de Voorzitter opmerkt, dat zij
bij de desbetreffende hoofdstukken thuis-
hooren.
De heer F1. Vos: Mijnheer de voorzit
ter, dan kan ik mijn uur niet vol krijgen.
(Hilariteit.)
De V oorz itter: Dat is ook niet noo-
dig.
De heer Vos die de domheid be
ging als onervaren parlementariër het
eerst te spreken, af.
De heer Knottenbelt, V.B., houdt
beschouwingen over het parlementaire
stelsel, zooals dat zich ten onzent heeft ont
wikkeld. Hij constateert een zekere lus
teloosheid in de politiek. Het volk ziet
in het parlement niet meer den behar
tiger van het volksbelang. Het vertrou
wen in heLparlement moet worden her
steld, hetgeen slechts mogelijk is als de
besten der natie aan het politieke le
ven deelnemen.
In een parlement moet ook minder en
korter worden gesproken. Onjuist noemt
spr. de voorstelling, gegeven in het voor-
loopig verslag, dat de S.D.A.P., de V.D'.
partij, en de R.K. Staatspartij een; de
mocratisch bewind zouden voorstaan in
tegenstelling met de andere partijen. Ware
democratie behartigt de belangen van het
g e h e e 1 e volk, niet van één groep, zoo-
als de S.D.A.P.. De liberale beginselen
acht spr. veel meer in staat de democra
tie te behartigen.
Spr. zet verder uiteen, dat het liberale
stemmencijfer is vooruitgegaan. Velen
hebben in da „verkiezing van den heer
Floris Vos een verschuiving naar links
van het liberale kamp gezien. Doch het
is eerder aan te nemen, dat diens verkie
zing gevolg was van zijn actie tegen de
tollen, dan van zijn program. Wat de
rechtsoha partijen aangaat, de coalitie was
slechts een belangengemeenschap.
Nu herstel daarvan is mislukt, is een
extraparlementair kabinet gevormd. Dit
kabinet noemt zich althans extraparle
mentair, maar inderdaad is het een
reohtsch parlementair kabinet. In plaats
van zich te omringen van de bekwaam
ste mannen, heeft de formateur de voor
keur gegeven aan een kabinet, dat uitsiui
tend uitging van de rechtsche beginselen.
Als echter dit kabinet de meening is
toegedaan, dat al.een de rechtsolie partijen
het monopolie bezitten van de chnsielyke
levensbeschouwing, dan komt spr. toyon
deze stelling op, Ónder de liberalen zijn
ve.e overtuigde christenen.
Spr, ontw.kke.t voorts verschillende be
zwaren tegen de in de Troonrede geopper
de mogolykhoid van een onderhandelings-
tarief. De tariefmuren zijn reeds zoo hoog
en men mag die niet nog eens ver-
hoogen, al noemt men ze dan ook on
derhands,ingstariefmuren. Uit internatio
naal oogpunt zijn die zeer bedenkeiyk.
Uit do daden van het kabinet zal moeten
blijken, of samenwerking moge,ijk is.
FEUILLETON
door
J. v. d. BOSCH.
i)
-o—-
„Loop vlug naar mijnheer Van Henteu
om vraag, pf hij zoo gauw mogelijk wil
komen voor de geit. Wat dat beest toch
mankeert I"
„Zouden wij eerst niet eten?" vroeg
moeder.
„Dan moet Kees maar naeten. 'kHeb
geen rust voor mijnheer Van Henten hier
is. 'tZnu een groot verlies zijn, moe
der."
„Ik kan er niet aan denken. Ga dan
maar gauw, Kees. Waar is die jongen
nou?"
Joost lachte smakelijk.
„Hij is al bijna op het dorp, moeder."
Dat was wat overdreven. Het was een
dikke twintig minuten naar het dorp.
Maar Kees was toch al een flink eind
Op weg. Geen o ogenblik had hij aan eten
fedacht. Hij holde maar verder, terwijl
et, zweet in straaltjes van zijln gezicht
liep. Wat hinderde dat? 'tWas voor de
geit. Mijnheer Van Henten zou het beest
wel gauw beter maken.
Bjjjgan* m Mmmi IwwWw fcjj <U
De heer Merchant, V.D., ziet in den
uitslag der verkiezingen een meer demo
cratisch accent. Grondslag van een par
lementair kabinet moet zijn dat het zich
stelt op de basis .van de Sitroomingen,
die in het nieuwe parlement tot uiting
komen. Een extra-parlementair kabinet
daarentegen stelt zijn beleid op zakelijke
overwegingen, die aan de overtuiging van
het parlement vreemd is. Geheel onjuist
is de stelling als zou een parlementair
kabinet partijen aan zich gebonden moe
ten hebben of een soort bindende op
dracht hebben.
Spr. ziet in dit Kabinet eenvoudig een
rechtsch parlementair kabinet. De extra
parlementaire allures daarvan brengen
daarin geen verandering.
De formatie van dit kabinet is eenigs-
zins geschied met den Franschen slag. Er
was zelfs geen tijd voor de ultgenoodig-
den om met relaties te overleggen. On
juist is de meening als zou geen ver
antwoordelijkheid bij de rechtsche par
tijen bestaan. Is de Katholieke partij niet
verantwoordelijk als haar voorzitter een
Kabinet formeert en drie eminente 'krach
ten uit die partij! wegneemt.
De heer Marchant komt nu op de finan-
cieele politiek. Steeds wordt de toestand
door den minister te ongunstig ingezien
en steeds weer blijkt, dat er groote over
schotten bestaan. Hierdoor wordt ieder
jaar te veel belasting betaald en worden
productieve uitgaven nietgedaan.
Spr, had boven verlaging van. de ver-
dedigingsbelasting II de voorkeur gege
ven aan afschaffing van den vleeschac-
cij'ns. Voorts komt hij er tegen op; dat,
nu een economische wapenstilstand zal
worden gesloten, nog gauw even een on
derhandelingstarief zal worden ingevoerd
en dat het subsidie aan de burgerwachten
zal worden verhoogd. De benoeming van
den Minister van Koloniën is met verwon
dering en teleurstelling ontvangen wegens
zijn anti-democratische richting. Het ver
heugt spr. echter, dat een staatscommis
sie voor herziening der Indische staats
regeling wordt afgewezen.
Ver-volgens betoogt spr. dat de leiding
van de aanwending van het kapitaal meer
en meer in enkele handen wordt gecon
centreerd en dat gewaarborgd dient te
worden, dat deze niet lichtvaardig met de
volksbelangen omspringen. In dien strijd
kan men geen enkel democratisch ele
ment missen; de christelijke partijen mo
gen dit bedenken.
De heer Ling beek (H.G.S.) acht op
de formatie van dit kabinet van toepas
sing de woorden: in raadselen wandelt
de mensch op aard. Een kabinet steu
nende op de rechterzijde kregen we niet,
maar .yat 'kregen we dan? Ziedaar de
puzzle.
„Spr meent, .dat, -waar het kabinet niet
steunt op de partijien der rechterzijde,
de formateur zich voor de keuze zijner
ministers ook had kunnen wenden tot
andere partijen. Waarom men alleen per
sonen uit de voormalige coalitiepartijen!
geschikt achtte, is een raadsel.
De eenheid tusschen de rechtsche par
tijen is blijkbaar niet groot genoeg om
een politieke eenheid te vormen. Wat is
er veranderd, dat we na 1925 een inter
mezzo-kabinet hadden en dat het thans
heet: ieder weet, dat er een rechterzijde
is? De puzzle is voor spr. nog steeds
niet opgelost.
De heeren Albarda en Marchant wa
ren bereid de Roomsche wenschen in te
willigen. Op iedere veiling wordt de hoog
ste bieder kooper; de heeren Marchant
en Albarda hebben grof geboden, maar
desondanks gingen antirev. en chr.-histo-
rischen met den koop strijken. Rome
zag in het samengaan met die partijen
b ijkbaar nog grooter voordeel. Het ideaal,
dat .Rome daarbij voor oogen zweeft, is
Nederland weer terug te brengen tot het
Roomsche geloof. Dat idoaal schijnt min
der goed ta bereiken door oen rood-
roomsch verbond, doch boter door het
samengaan met separatistische partijen,
die tenslotte zullen kunnen heengaan als
Rome's doel is bereikt.
Spr. betreurt dezen afval van het oude
Gouzoiii„nd der vaderen. Het is uit naam
van het Geuzonvolk, dat spr. protesteert
tegen dit kabinet onder Roomsche sign ar
tuur, een signatuur waartegen ons volk
tachtig jaren lang heeft gestreden.
'De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdag 1 uur.
ste huizen van het dorp. Daar was de
mooie woning van mijnheer Van Henten
al. Gelukkig, de motorfiets stond voor
de deur. Hy was dus niet uit.
Met een ruk trok Kees aan do bel,
waarop ijlings het dienstmeisje verscheen.
„Er is toch geen brand, jongen? Is me
dat een lawaai I 'tls om je een ongeluk
te schrikken I Jij' bent een jongen van
Waanders is het niet? Wat is er?"
„De geitde geitvan Waanders,"
„Is die ziekl?"
„Ja, hard ziek. Vader zei, of mijnheer
eh zoo gauw mogelijk
„Ja, dat weet ik niet hoor, Mijn
heer
„Wat is er aan de hand, Stientje?"
Een breedgeschouderd, forach gebouwd
heer, hij leek wel een heerhoer, kwam
in de deuropening.
„O, mijnheer, lonze geit is zoo erg ziek.
We denken, dat ze dood gaat. Of u
„Heel erg ziek, jongen?"
„Ja, mijnheer. En als ze dood gaat,
hebben wij geen geit meer. En wij kun
nen geen nieuwe fcoopen. En
„Al goed. Wie ben üji?"
„Kees Waanders, mijnheer."
„Bij dan overweg?"
„Ja, mynheer."
„Goed. Ik kom onmiddellijk. Wacht
maar jongen. Je moogt meeryirlen."
Da veearts trok zijn loeren motorja»
ma m «wrt «p at* mm vu
Wolfaartsdijk. Wegens het overlijden
van den heer Notoboom verklaarde het
hoofdstemburea.u tot lid, van den gemeen
teraad te zijn gekozen dhr M. KI c aster-
man, nr 3 van de lijst van den V.B.
Schore. Do grondwerken aan de nieuwe
uitwateringssluis zijn thans zoover gevor
derd, dat deze over enkele dagen als ge
ëindigd kunnen worden beschouwd. De
dijk is .opnieuw onder profiel gebracht,
terwijl de grond uit den spui boezem is
verwijderd. N"ar wij vernemen zal de
nieuwe sluis nog niet in werking wor
den gesteld, doch zal hiermede worden
gewacht, tot dat het grondwerk' geheel
gezet iszoodat het polder-bin
nenwater voorloopig enkel door de oude
sluis zal worden afgevoerd.
V.oor den cursus in costuumnaa.ien,
welke in deze gemeente zal worden ge
geven vanwege de vakschool voor meis
jes te Goes hebben zich 17 dames aan
gemeld. D© eerste les zal worden gegeven
Donderdag 7 November a.s.
Met ingang van 12 November a.s. is
dhr G. Meijaard alhier aangesteld bij de
Militaire politie*, met standplaats Nieuwer-
sluis.
Krabt) sndijke Bevolking. Vertrokken:
Jans Louisse naar Kruiningen A 184;
J. L. Overbeek© naar Naaldwijk; C. v.
Boven naar Brammen, A. J. Valk en gezin
naar Brammen; J. v. d. Velde en gezin
naar Kruiningen, Julianastraat 37; Joh.
de Kok, naar Amsterdam, Therese
Schwartplein 16, Jacobus van Velzen naar
Rotterdam, Charlois, Uittenhagestr. 218 b.
Ingekomen: Joh. Bijlsma en gezin van
Leeuwarden, P. A. Verhage van Koude
kerk©, D. G. Krijger van lerseke, M. H.
van ©Doorn van Kruiningen, H. G. H.
van Hussen van Dreumel.
Zoutelande. Bevolking. Ingekomen
Pi eter Verhage, van Meliskerke; Pieter
Dingemanse, van Biggekerko; Edith May
Onions en .zoon, van New-York; Adriana
Maria Maljaars, van Grijpskerke.
Vertrokken: Willem, van Velsen naar
lerseke; Christiaan Kleinepier naarWest-
kapelle; Laurina de Voogd naar Dom
burg; Janis Corbijn en gezin naar Kou
dekerks; Cornelia Kodde naar Middel
burg; Maria Francke naar Aagtekerke;
Lydia Christina Bergsma en gezin naar
RijswijkWillem de Kam en gezin naar
De Lier.
Arnemulden. Bevolking. Ingekomen uit:
Middelburg, C. L. v. Tiggele, G 5; 'sH.
Arendskerke, E. Pa. Vos, C 60; Rotter
dam, A. .de Graaff en gezin, A 140.
Vertrokken naar: Vlissingen, Nieuw-
straat 40, J. Schroevers; 0'. en W. Sou
burg, D 31 A. Meeuwse en gezin;
's Gravenhage, „Huize Bloemendaal", T.
de Nooijer; Utrecht, Kievitdwarsstr. 26,
P. Schoonenboom; Middelburg A 51, Aa.
do Meulmeester; Middelburg M 277., Ne.
Krijger; O. en W. Souburg, A 252, Wed.
T. Besuijep geb. Dekker; Bergen op Zoom
„Vrederust", M. Duine; Middelburg, Hout-
kaai 116, Ma. Kluijfhout; Middelburg, '1
33, Ga. Ventevogel.
Domburg. Maandagavond vergaderde de
gemeenteraad. Met alg. st. werd besloten
een overeenkomst met de gemeente West-
kapelle aan te gaan inzake onderhoud
van een nieuw bestraten weg, die op
op bet grondgebied van beide gemeenten
loopt. De jaarwedde en toelagen van den
Gemeente-veldwachter werden daarna
vastgesteld overeenkomstig de circulaire
van den Commissaris1 der Koningin.
B. en W. stelden voor om ten behoeve
van het verkeer en speciaal voor de auto
bussen een boom aan het begin van de
Stationsstraat, bij de Markt, te rooien en
den boeJr StationsstraatMarkt te be
straten. Dhr Geldof meende, dat dan ook
het muurtje om het Kerkplein daar ter
plaatse iets moest worden achteruit ge-
I zet, omdat 'hij dan gevaar voqr de voet
gangers vreest. Hij zou echter liever twee
hoornen aan de Westzijde van de straat
EEN GESCHENK VOOR H.M. DE KONINGIN.
De majoor der Chineezen te Batavia, de heer Khouw Kim An heeft aan H. M.
de Koningin bovenstaand fraai borduurwerk aangeboden. Dit geschenk is uit
Indië medegenomen door don heer A. Zimmerman van de firma W esse link en
Dijkhuis uit Batavia. De lijst en het borduurwerk zyn geheel met de hand ver
vaardigd.
eerst wat angstig, maar dat ging gauw
over, snorde hij al heel spoedig over den
begrinden weg, op het huisje aan 'den
overweg aan.
Even vergat Kees de geit. Wat was dat
fijn! Om zoo de wereld ta zien voorbij
vliegen. 1
De motor ronkte zwaar
HOOFDSTUK II.
„O, vader, moeder, kom eens kijken.
Sik doet zoo raar."
Kees kon nog nauwelijks op het dorp
zytn, zij zouden juist gaan eten, toen
Joost met dezen uitroep naar binnen
kwam gevlogen.
„Bet beest gaat dood," voegde hij er
nog bjj.
„Allen sprongen op en liepen vliegens
vlug naar het bleekveld achter het huisje.
Zelfs 'klein Klaartjo liet zich van haar
stoel vallen en sukkelde mee.
Joost had geen woord te voel gezegd.
Een paar stuiptrekkingen, enSik
was dood.
„Het dier is dood." zei Waanders op
somberen toon. Moeder sprongen do trar
nen in de oogen. Gerrit zei niets. Maar
Joost pakte de geit beet en zei: „Bon je
werkelijk dood, arm dier?" Flip en Klaar
tjo liepen er maar rond, nieuwsgierig;
dat .was eens wat anders dun anders, een
▼Mond garat
Op den weg naderden twee meisjes.
Lien on Cor, die vlugger loopen gingen,
toen zij .allen, op de bleek zag staan.
„Wat is er? Is de geit...?" hygde
Lien. v
„Dood," zei Joost.
„Maar, moeder, nu hebben wy! geen
geit meer! Waar moot nu de melk....?"
vroeg Cor.
„Koopen, natuurlyk," antwoordde
vrouw Waanders stroef.
Waanders keek zijn vrouw aan. Hef
korte, stroeve antwoord, dat zij Cor had
gegeven, zei hem genoeg. Zijn vrouw
was in opstand.
„Dat 'Is een slag, moeder," zei hiji.
„We moeten dien geduldig dragen."
„Gemakkelijk gezegd," was het ant
woord. „Kunnen we oen nieuwe geit koo
pen?"
„Neen, dat zal nog lang duren. We
moeten er voor gaan spare Zonder
gaat ook niot."
„Voor sparen?' 'zeide zy. „Dat zou
dubbele onkosten zijn. 'lcMoet toch voor
het vervolg melk gaan koopen? Dat 'ia
heel wat geld voor zoo'n gpzin."
„'kZal den '"boer vragen. We krijgen,
het misschien weT wat goedkooper."
„Réken er maar niet te vast op. En al
deed hij het, dan blijft het nog een heel
bedrag per week."
„Gelijk heb jo. Maar wie moeten toch
taters woofa wat wegitggs», *at f
wille» rooien, vooral om do eens boom,
die zeer mooi staat, te sparen.
Ook de heer De Visser zou liever dio
hoornen rooien.
'Dhr Almekinders meent, dat dit niet
genoeg zou helpen, terwyl dhr Van Sluys
van dezelfde meening is.
Dhr Elout wijst er op, dat met het
rooien van die twee hoornen het verkeer
wordt gedwongen links te houden om
de bocht te kunnen maken. Hij meent, dat
de moeilykheid daar ter plaatse boven
dien niet zal worden opgelost.
Het voorstel van dhr Geldof om de 2
hoornen bij de pomp "te roo.en en de be
strating daar uit te breiden wordt daar
na aangenomen met 4 tegen 3 st., die
van de heeren Elout, v. Sluys en Alme
kinders.
Dhr Baljeu te Middelburg vroeg voor
een door hem te geven teekencursus de
O. L. School nog te mogen gebroken.
Werd toegestaan met 4 tegen 3 stemmein,
die van de heeren Van Sluijs, De Visser
en Almekinders. j
Naar aanleiding van een ontvangen
verslag van de besprekingen gevoerd in
zake de aanschaffing van een destructor
voor afgekeurd vleesch wordt besloten
te berichten, dat de gemeente in principe
tot medewerking bereid is, echter onder
voorwaarde, dat daaraan voor de gemeen
te geen kosten zijn verboden. Dit besluit
werd genomen met 6 tegen 1 stem, die
van den heer Houmes-
Nadat de grond eerst aan den open
baren dienst was onttrokken werd be
sloten een perceel grond aan de P.Z.E.M.
voor het bouwen van een transformator-
huisje in effpacht te geven voor den
tijd van 40 jaren tegen den prys van'
15 cent per vierk. M.
Dhr Westenburger vroeg naar aanlei
ding daarvan inlichtingen inzake de over
name van het Electrisch net, die de voor
zitter gaf- In verband met de kwestie
van het bouwen van dit huisje vroeg
Dhr de Visser om wegneming van het
prikkeldraad om de muziektent, hetgeen
B. en W. toezegden.
Besloten werd ,geen afgevaardigde te
zenden naar de vergadering van de Alg.
Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer,
waarin de reclame voor de Noordzee-had-
plaatsen wordt behandeld.
Omtrent 'de aanschaffing van brand-
bluschapparaten wordt besloten nog een
te houden demonstratie af te wachten.
Van bewoners der Volkswoningen was
een adres ingekomen om wegens de ver
hooging der huishuur een tweeden toe
slag van f0.25 te mogen ontvangen. B.
en W. stelden voor, daartoe niet over
te gaan.
Dhr Geldof wilde den toeslag weer
geven. Wanneer andere huiseigenaren
meer huur vragen is dit z.i. nog geen
reden, dat ook de gemeente een hoogere
huur vraagt. Dhr Elout meent, dat waar
by do eerste verhooging reeds met al
gemeene stemmen. f0.25 meer was ge
geven de consequentie medebrengt, dat
bij de thans in werking getreden verhoo
ging ook f 0.25 meer toeslag gegeven
wordt. Het voorstel van B. en W. om
geen hoogeren toeslag te geven, werd
daarna met 6 tegen 2 stemmen, die van
de heeren Geldof en Elout aangenomen.
Thans werd overgegaan tot behande
ling der gemeentebegrooting voor 1930.
De voorzitter zeide, dat B. en W. ern
stig hebben gestreefd naar bezuiniging.
Als bewijs daarvan kon hij de verblijden
de mededeeling doen, dat zij thans kon
den voorstellen, de gemeentelijke Inkom
sten-belasting met 1 pCt- te verlagen,
zoodat deze voor het volgend belasting
jaar 1 Va pCt. zal bedragen.
Dhr Geldof verheugt z'ch over de be
lastingverlaging. Hij meent, dat de nieuwe
regeling van de financi'ele verhouding
tusschen Rijk on Gemeenten voor Dom
burg niet. onvoordeelig zou zijn Bij dozg
algemeene beschouwingen wil hij «rhter
zyn spijt uitdrukken, dat cjozcn zomer
een openluchtmeeting door den burge
meester verboden is.
Da voorzitter merkte op, dat deze
kwestie in geen enkel verband met de
becrooting staat, zoodat dit niet aan de
orde is.
Bij den post verlichting, vroeg dhr
Geldof, of B. en W. niet willen onder
zoeken of olectrische straatverlichting
niet goedkooper zou zijn. Dhr van Sluys
mogelijk een nieuwe te koopen."
Gerrit \Va,s naar zijn tuintje geloopen;
de beide meisje® waren naar binnen ge
gaan, onder don indruk van het gebeurde;
Flip en Klaartje keken nog vol belang
stelling naar het doode dier. Maar Joost
hoorde het gesprek tusschen vader en
moeder.
„Geef mij 's Zaterdags maar waf i min
der, moeder."
.Hij kreeg iedere week eien kwartje. Dat
was voor de kerk, vijf cent voor de
Knapenvereeniging en nog een zakcentje.
„Och, jongen, je meent hot wol goed,
maar wiat botoekent dat nu?"
„Ieder dubbeltje is er één, moeder.
Houdt u dat er maar af."1
Joost, al was hy nog maar vijftien;,
kende de zorgen maar al te goed. Hij had
nooit anders geweten, of moeder moest,
ieder dubbeltje driemaal omkooren, vóór
zjj het uitgaf.
„Heel goed, Joost," knikte Waanders
goedkeurend. „Ik rook een pijpje minder.
En als moedor dan pok oen dubbeltje of
twee kan bezuinigen, dan komen \vo wel
tot 4 wee kwartjes per week. 'tZol wiel
gaan." i'
Hij sprak opgewekt. Zooals zoo vaak,
verwonderde vrouw Waanders zich or
over. Hoe was het toch mogolyfc I Z ij koa
heelemaal niet opgewekt zijp.
(W.wit rmrolg&ï
