No. 22
Vrijdag 25 October 1929
44e Jaargang
4
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Ce's Bank K.V. Soes
EERSTE BLAD.
n
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
ij fiat-Koud
Wee#'
Binnenland
Belangrijkste Nieuws»
EFFECTEN
COUPONS
DEPOSITO'S
ASSURANTIËN
Uit de Provincie.
laatste hebben
>k! een doosje
egeten. De po
op het spoor.
ende tijger
lierentuin.
Londen toot
temde tijger te
ij op Sumatra
dene inlanders
an. Hij is de
metende tijger
intuin ooit be-
origen dag met
n èïl reptielen
t, alle een ge-
mith daar ter
ïen dierentuin
Hm woest en
oodra iemand
een Londemsch
laatste die Su-
>zien de Neder-
m kortgeleden
verboden heb-
ziefcte in
in Argentinië
.et een nieuwe
papegaaien-
■or papegaaien
de provincie
enos Aires, zijta
3 torven en lig-
Tal van men-
d. en ar wordt
meer sterf ge
ien uitgemaakt
aak zijn en op
medische auto-
s bet publiek
n te ontdoen.
isdadigera-
n wordt gemeld,
ran Denemarken
Ï.4 jaar gearrea-
ering van een
llrtfke misdrijven
kantal diefstallen
pnhuizm en op
r
delingen aange-
van ruiten en
iwartier in een
bo goed georgar
van da politie
Ihond. Op eesa
foorderpolder te
driejarig knaap-
l'aan een ketting
door het dier
Méllijk geneesi-
hgeroepen. Twee
|als afgebeten.
'©meld, dat de
Iben beeft de
Ig te trekken,
(zen maatregel
Mand door mi-
jirig beeft laten
ins.
Ie Rotterdam-
Ide zaak tegen
ien bekenden
aan den Oost-
lende getuigen
at de Officier
idigen, die de
Inde kleeding-
loeken, waren
|j. Hage uit
op den oeh-
I toen hij van
iplaats Ame
len langs den
1 den dijk twee
lesprek gezien.
hij geluisterd
twee personen
le spraken
|o drong er bijt
samen zouden
ke maakte he
boid wed voor
ie opgemerkt,
an als Lans."
en riep uit:
te toen zijn
gekregen, dat
wist, anders
zijn.
Hage er zich
gevolgd werd
faarvan in zijn
jas.
veldwachter
zoodat nie-
kon verla-
roerd, wisten
te verlaten.
zij door in al-
veldwachters
|teur Hermans
naar de bin-
man onder
ligend. Met
invalide
j tribune rond,
iet gevonden,
verboor weer
D (recfeur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tal.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tal. Na 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprije:
Par 9 maanden, franr-e per post, fSUr-
Lesae Riimraers - - - «0.65
Prijs dar AdvartentlBn:
114 regels f 1.20, elke regel meer 30 ei
B|j abonnement belangrijke korting.
Gezagsondermijning.
„Ik zal bandhaven", het orgaan van
den Nationalen Bond tegen de Revolutie,
geeft weer enkele krasse staaltjes van
de wijze, waarop van Communistische
zijde getracht wordt het gezag in bet
leger te ondermijnen.
Op een geraffineerde wijze gaat men
daarbij te werk-
Onlangs werden in enkele garnizoe
nen aan onze militairen gesloten, enve
loppen uitgereikt, waarop met duidelijke
letters vermeld stond:
„Sudosofine",... „Het nïedw-
■ste middel tegen transpireerende voe
ten en voetblaren. N. V. Chemische
Fabrieken A. K. R. A. Haarlem."
In de enveloppe bevond zich een
manifest, waarvan wij hier het slot
laten volgen:
„Wij moeten in bondgenootschap met
de Oostersche onderdrukte bevolking
met de Sovjet-Unie, met de revolu-
tionnairen gezamenlijk strijden voor
vernietiging van het kapitalisme, ook
in Holland.
Demonstreert op 1 Augustus!
Tegen den Imperialistische® Oorlog!
Voor de verdediging der Sovjet-
linie!
Voor de verbroedering van de sol
daten, matrozen met de arbeiders en
boeren.
Voor den burger-oorlog bJf het uit
breken van een kapitalistischen oor
log en de vestiging van de dictatuur
van het proletariaat."
Volgens „Ik zal handhaven" gaat deze
revolutionnaire propaganda uit van de
Communistische Partij Holland (Groep de
Visser) die met de Sovjet-regeering te
Moskou in nauw verband staat.
Wanneer nu bedacht worilt dat een
dergelijke propaganda niet alleen in het
leger wordt gevoerd, maar dat overal
o-a. ook in vakvereenigingen enz. ge
tracht wordt de revolutionaire ideeën in
gang te doen vinden, dan zal het duide
lijk zijn, dat waakzaamheid meer dan
Ooit geboden is.
De aanslag op den Italiaanschen
kroonprins.
De dader van dezen aanslag, Fernando
Derosa, is aan een lang verhoor onder
worpen door de politie. Terugkomend op
zijn eerste verklaringen, zei'de bij, dat bij
ep 22 dezer naar België gekomen was en
naar Antwerpen gereisd was, om
dat bij veronderstelde, dat de Brusselsche
stations streng bewaakt werden. Hij kwam
Woensdag avond te Brussel aan. Hij ver
klaarde naar Brussel gekomen te zijn om
Prins Umberto te vermoorden om gewe
tensoverwegingen, omdat bij lid was van
de Tweede Internationale.
Na koning Albert brachten de ministers
Jaspar en Hijmans alsook Baron Ti'baut,
president der Kamer, een bezoek aan de
Italiaansche Ambassade, waar de prins in
gezelschap van prinses Marie J'osé de le
den der Italiaansche Kolqpie ontving. Zij
wenschten hem geluk met zijn ontsnapping
aan den aanslag.
Alle avondbladen keuren den aanslag in
scherpe bewoordingen af. De Nation Bplge
en de Vingtième Siècle eischen een stren
ger toezicht op de in België uitgeweken
anti-fascistische Italianen en de socialis
tische Peuple meent dat het fascistisch ge
weld wedergeweld uitlokt. Het veroordeelt
den aanslag, maar herinnert tevens aan
zekere provocatiemiddelen, welke door het
Italiaanscb facisme reeds vroeger werden
gebruikt.
De aanslag op den prins werd te Rome
bekend in de eerste uren van den middag.
Het nieuws verwekte onder de bevolking
een reusachtige verontwaardiging.
De pers geeft als haar meening te ken
nen, dat de Belgische justitie dengene, die
'het Italiaansche nationale gevoel gekwetst
heeft, onmeedoogend zal weten te straffen.
De Kabinetscrisis in Frankrijk.
De president 'der republiek heeft Dala-
dier, den voorzitter der radicaal-socialis
tische partij, tegen vanmiddag twaalf uur
naar het Elysée ontboden.
Aan een ander telegram ontleenen wij
nog, dat Daladier heeft verklaard dat de
partijen van links zich dienden te veree
nigen voor het vormen van een regeering.
Dat was voor hen een onvermijdelijke
plicht
Een professor te Luik vermoord.
Professor Bertrand, van de Luiksehe
Universiteit, is gistermorgen vermoord
door een Russisch onderdaan.
Naar men uit Brussel meldt, is de
moordenaar de 26-jarig© Nioolaas Gorin
nit Odessa. De professor was onmid
dellijk dood. De diader kon worden aan
gehouden- Hij' verklaarde uit wraak te
hebben gehandeld, daar hij het mislukken
van zijn eindexamen aan den verslagene
toeschreef- Prof. Bertrand was 57 jaar
oud en doceerde aan 'de Luiksehe uni
versiteit sedert 1910- Het was een zeer
populaire figuur in de Belgische weten
schappelijke wereld.
Veerboot gezonken.
Naar uit Milwaukee wordt gemeld, be
schouwt men een veerboot uit Gram
haven, die zich tijdens een hevigen storm
op het Michiganmeer bevond, als ver
loren, daar de stuurhut, verschillende
lijken van lieden1, waarvan men jvïst dat
zij zich aan boord bevonden, en een
boot zijn aangespoeld.
Een horloge, op een der slachtoffers
gevonden, was ie middernacht, waar
schijnlijk op 24 October blijven stilstaan-
Er waren 52 personen aan boord, die
dus waarschijnlijk allen zijn omgekomen.
De kapitein van een ander schip deelde
mede, dat hij wrakstukken had gevon
den, een leege redd'ngsboot en een ma
tras. De wrakstukken droegen evenwel
geen enkel kenteeken.
Groote ontploffing te Hollywood,
In het laboratorium van de Vereenigde
Filmateliers te Hollywood, had gister
middag een ontzettende explosie plaats,
waardoor het geheel© laboratorium werd
verwoest en verscheidene onontwikkelde
films een prooi der vlammen werden-
Een persoon werd op slag gedood, ter
wijl vele anderen zware verwondingen
opliepen. 50 arbeiders werden bij de
eerste ontploffing ep Straat geslingerd-
In het geheel deden zich vier ^ontplof
fingen voor, die ,een schade a'anricht-
ten van verscheidene millioenen dollars-
De spoorwegramp hij Neurenberg.
Over dit spoorwegongeluk vernemen
wij nog de volgende bijzonderheden: De
ramp had plaats op ongeveer 300 M.
voor het station. Beide treinen botsten
op het linkerspoor naar Neurenberg met
volle kracht tegen elkaar- De locomotie
ven zijn vast in elkaar gereden en de
voorste raderen staan ongeveer 40 c-M.
boven de rails. Zy zijn zwaar gehavend.
De tender van een der locomotieven heeft
het dak van den volgenden bagagewagen
geheel afgesneden. De volgende reizi
gerswagen is omgekanteld.
Gedood zijn de postagenten JBauer "en
Obermayer uit München. de postbode
Stachul; eveneens uit München en de
machinist Baer uit Neurenberg.
Ook onder de gewonden die alle op een
Engel schman uit Nottingham na, uit
Duitschland afkomstig zijn, bevinden rich
geen Nederlanders.
Storm op de Canadeesdtoe meren.
In geen tien jaar heeft op de groote
meren van Canada een storm gewoeld
zoo hevig als Woensdag.
Twee vrachtschepen hebben schipbreuk
geleden. De bemanningen konden ech
ter gered' worden:
Ook van de andere' schepen, die in
den storm waren, zijn geen berichten
binnengekomen over verliezen aan,men-
«ehenfevens.
De storm heeft ernstige m&teriëele
schade aangericht.
v. De vermiste Oceaan-vlieger.
Uit New-York wordt geseind, dat nog
geen enkel bericht ontvangen is "omtrent
den Amerikaan Diteman, die in Harbour-
grace (New-Foundland) was opgestegen
om naar Londen te vliegen.
Reuter meldt, uit Londen, dat mem
eergisteren en gisteren den heelen dag
langs de westkust van Ierland heeft uit
gekeken naar de komst van den gewezen
paardenfokker, die echter niet kwam op
dagen-
Ook in den loop van den nacht zijn
geen berichten omtrent den roekcloozen
Amerikaan ontvangen. Geen enkel ra
dio-station en geen enkel schip op den
Atlantischen Oceaan kon eenige tijding
melden.
De vlieger, die Diteman eerst voor be
trekkelijk korten tijd lêerde vliegen, gaf
zijin ernstige bezorgdheid te kennen, daar
Diteman ondanks het feit, dat hij een
brevet heeft weinig meer dan een vlie
ger-leerling is.
Dis Antwerpscho wereldtentoonstelling.
Vandaag zal oud-mmister Posthuma,
voorzitter van het Nederlandsche ten
toonstellingscomité, vergezeld van den
secretaris, den heer Dusseldorp een be
zoek brengen aan de terreinen der Anjt-
werpsche expositie- Het bezoek van het
voltallige comité en de Nederlandsiche
pers is thaimsl definitief vastgesteld op
19 en *20 November ai s.
De belangstelling in Nederland voor
deelneming aan de tentoonstelling neemt
nog steeds toe, Een week geleden moest
de .bebouwde oppervlakte van het Ne-
derlandsch paviljoen gebracht worden op
10.000 vietrk. M. en nu, voor een paar
darren heeft Nederland bij het Antwerpsch
bestuur andermaal om een vergrooting
van 1000 vierk. M. gevraagd.
Korte berichten.
Uit geheel Spanje komen berichten
binnen over zware onweders. De kust
vaartuigen moesten de havens binnent
loopen. In Torre veroorzaakte een wolk
breuk aardverschuivingen, waarbij een
man door een vallend rotsblok werd ge
dood.
Hevige winden van stortregens ver
gezeld gaande, woedden gisteren over En
geland. Uit vele deelen van het land wor
den overstroomingen gemeld, waarbij be
langrijke schade werd aangericht.
De datum van het huwelijk van prin
ses Marie José en .prins Umberto is nog
niet vastgesteld. Mogelijk wordt het huwe
lijk aan 'het einde van het jaar gesloten.
MacDonald zal zich vandaag naar
Engeland inschepen.
een paar Wybert-
tabletten I Zij bescher
men tegen verkoud
heid en infectie.
Het gie&prekke nfarlef op de localei
telefoonnetten!.
Het Tweede Kamerlid van den Heuvel
heeft aan den minister van Waterstaat de
volgend© vragen gesteld:
le. Is de minister bereid mede te
deelen welke motieven Z.Exc. hebben ge
leid om, niettegenstaande vrijwel alle Ka
mers van Koophandel, de Middenstand, de
Nijverheidsraad, vele landbouworganisa
ties 'en 160 gemeentebesturen gegronde;,
tot dusver niet weerlegde bezwaren heb
ben ingebracht tegen het gesprekkentai-
rief op de locale telefoonnetten, toch
met 1 Januari tot invoering van bedoeld
gesprekkentarief over te gaan?
2e. Is de minister bereid alsnog deze
bezwaren, zoo mogelijk, tel weerleggen?
3e. Is de minister bereid rapde te def®-
len, welke technische bezwaren "er zijh
om' het gesprekkentarief achterwege te
laten bjj automatische streeknetten?
4e. Acht de minister, afgezien van "de
andere bezwaren tegen het gesprekken
tarief, oofc in hetgeen het bestuur der
posterijen meedeelt, n.l. dat verwacht
wordt, dat bij invoering van het gesprek
kentarief de locale gesprekken met 30 pet.
zullen verminderen, niet een bezwaar te
gen dit tarief?
5e. Is de minister bereid mede te dea
len, welke bezwaren, in tegenstelling met
andere jaren, zich hebben voorgedaan,
waardoor in het verslag aan de Koningin
thans de opgave van het aantal locale ge
sprekken achterwege moest blijiven, .juist
op het oogenblifc, waarop het van be
lang is deze aantallen te kennen?
6e. Is de minister bereid deze opgave
alsnog te verstrekken?
7e. Is de minister bereid, indien, on-
dajiks de ernstige bezwaren, toch de in
voering van het gesprekkentarief wordt
doorgezet, deze invoering te beperken tot
da drie geautomatiseerde telefoonnetten te
Haarlem, Utrecht en Arnhem, en na zeke
ren tijd, op grond van de dan beschikbare
gegevens, het vraagstuk opnieuw te 'be
zien en in dien tusschentij'd de beteekenis
van da ingebrachte bezwaren te doen
bezien?
8e. Is de minister bereid, vóór tot alge-
meene of beperkte invoering van het ge
sprekkentarief wordt overgegaan, alsnog
het denkbeeld te overwegen om alleen
voor zékere speruren een gesprekkentarief
in te voeren, ten einde daardoor niet
urgente gesprekken te brengen naar de
niet drukke uren.
De aanslag op Prins Humbert
Onze gezant te Rome heeft, naar aan
leiding van den aanslag op den Italiaan
schen Kroonprins, opdracht ontvangen te
genover de Italiaansche regeering uiting
te geven aan de gevoelens van sympa
thie der Nederlandsohie regeering.
Gouverneur Fruytier.
De gouverneur van Curasao, ir L. A.
Fruytier, is gistermiddag in ons land te
ruggekeerd.
Bij de aankomst te IJmuiden gister
middag is alleen de luit. ter zee le kl.
J. Lagaay, commandant van Hr. Ms. tor-
pedobootjager „Kortenaer", welke met de
„Hertog Hendrik" fcort na den overval
naar Curasao is geweest, aan boord van
de „Venezuela" gegaan om den gouver
neur te begroeten.
Eerst kort voor negen uur legde de
boot achter de loodsen van de K.N.S.M.
aan de Surinamekade aan.
Onmiddellijk nadat de loopplank was
uitgelegd ging, met eenige familieleden
van den heer Fruytier, pastoor Hendriks
uit Laren aan boord om den gouverneur
te begroeten, die kort daarop met zijn ge
zin in de douaneloods verscheen. Van
eenige officieele begroeting was geen
sprake.
Da onderbroken postvluchten.
Het publiek heeft zich afgevraagd, zegt
het „Vaderland" of de verdere verzending
per trein en boot van de luchtmail, welke
o.i. is verzonden met het tweede vlieg
tuig, dat in Setoel tot dalen gedwongen
was en niet verder kon gaan, nog extra
kosten medebrengt en zoo ja, op welk
lichaam die kasten worden vérfhaald.
Nu inmiddels ook het vierde postvlieg
tuig, zelfs nog op Europeesch gebied, een
ongeval heeft getroffen, dat verder vliegen
onmogelijk heeft gemaakt, hebben wij te
bevoegder plaatse hieromtrent eens ge-
informeeid.
In het algemeen brengt de verdere ver
zending per trein en (of) boot geen extra-
kosten mede, omdat de afrekening voor
het internationale vervoer geschiedt naar
statistieken, welke daartoe eenmaal in de
drie jaar gedurende eenige weken worden
gehouden. Het sporadisch voorkomend
extra vervoer als bedoeld is daarop uiter
aard van geen invloed.
Niettemin is de K.L.M. contractueel
tegenover den Postdienst verbonden om in
dergelijke gevallen de naar diens aanwij
zingen snelst mogelijke vervoermiddelen
voor de poststukken te bezigen. Indien
dus bijzondere middelen (bijv. het char
teren van een ander vliegtuig of het
benutten .van een specialen autodiemst)
naar het inzbicht van den Postdienst
■moeten worden aangewend en kunnen
worden toegepast, dusdanig, dat de ver
zending van de post daardoor bespoe
digd wordt, zullen wèl extra kosten moe
ten worden gemaakt.
Deze komen alsdan ten laste van de
K.L.M.
Binnenland.
De Tweede Kamer over de relletjes te
Maastricht.
Gouverneur Fruytier te Amsterdam aan
gekomen.
Voorloopig Verslag over de Waterstaat»-
begrooting.
Buitenland.
Storm in Canada en Engeland.
De vermiste Oceaan-vlieger.
De Fransche kabinetscrisis.
Do spoorwegramp te Neurenberg.
RUK&BEGROOTÏNG 1930.
Waterstaat
Aan het Voorloopig Verslag over het
IXe hoofdstuk (Waterstaat) der Rijksbe-
grooting voor 1930 is het volgende ont
leend:
Algemeens beschouwingen.
Geklaagd werd dat de aan den minister
gerichte brieven vaalk zeer laat in zijh
bezit kotmen.
Sommige leden drongen aan op verlee
ning vanj financieelen steun van rijkswege
aan polders ter tegemoetkoming in de
belangrijke uitgaven voor de verzwaring
en de verhooging van, rivierdijken, waar
toe zij door bevelen van Ged. Staten
worden gedwongen. Andere leden meen
den .dat het verleenen van dergelijken
steun zou leiden tof een, algeheelen om
mekeer in de beginselen van het be
heer van waterstaatswerken, waartoe zij
geen aanleiding zagen.
Andermaal werd gewezen op het_ont-
hrefcen van een behoorlijke vervoerstatis-
tiek. Eenige leden wilden vernemen, in
welk stadium het onderzoek naar de
droogmaking van de Friesche wadden, ver
keert. r
Betreurd werd dat wederom niets blijkt
van een kanalenplan voor Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Autobussen. Sommige leden merk
ten op, dat de practjjfc van de gewijzigde
wet op de openbare middelen van vervoer
heeft doen zien, dat deze wet onvol
doende is wat betreft autobussen. Ge
klaagd werd over de ongelijkhe:d van de
keuringsvoorschriftenmen bepleitte in
stelling van een Tijkskeuringsdienst.
Spoor en Tramwegen. Met te
vredenheid hadden verscheidene leden
kennis genomen van heit laatste verslag
van.de Nederl. spoorwegen. Verscheiden
leden betreurden dat de heer ir Kalff
heeft gemeend uit de leiding van 'dit
bedrijf te moeten treden.
Sommige leden drongen aan op ver
ging der tarieven.
Men wilde van regeeringswege aan
drang uitoefenen, om zooveel mogelijk sa-
menvoering van afzonderlijke tramwegi-
maatschappijien te verkrijgen.
Scheepvaartverbinding Am
sterdamRijin. Algemeen was men
ontstemd over den gang van zaken rniet
betrekking tot de plannen voor den aan
leg van een scheepvaartverbinding van
Amsterdam met den Boven-Rijin; terwijl
in naburige landen niets onbeproefd
wordt gelaten, om de positie van met Am
sterdam en Rotterdam concurreerende ha
vensteden te versterken, moet helaas wor
den geconstateerd, dat hetgeen de laatste
jaren ten aanzien van den bewusten vaar
weg 'is geschied, de oplossing van het
vraagstuk noodeloos heeft vertraagd- Het
vraagstuk "is gekomen in ,eem noodtoe
stand, die in oorzaak en gevolgen wordt
geteekend om. door de wijze waarop
het raadsbesluit van Amsterdam van 4
April IJ. is lot stand gekomen.
Treinbotsing. Gisternamiddag
is onder Kijkuit, gemeente Axel, een
trein op een aldaar stilstaande» goede-
