Dinsdag 22 October 1929
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
1
I
STER-TABAK
Kendrikse Go's Bank H.V. Goes
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Hfjir
^ooï'^o/rren
Binnenland
Kerknieuws.
Belangrijkste Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Olt nummer bestaat uit 2 bladen.
EFFECTEN
COUPONS
DEPOSITO'S
ASSURANTIËN
D irecteur-H oof dredacteur
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorstslraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie Na 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. Na 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnsmghisprsjs:
Per 3 maanden, francs per post, 13. -
Losse nummers r ffl.05
Prjjs der A d v e r t e n 11 n
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ei
Bij abonnement belangrijke korting.
Virijhieild of dwang.
De „Midd. Crt." betoogde, dat het ver
schil tusschen haar en ons inzake de
Zondagsviering is, dat zij anderen hiet
wil verhinderen den Zondag op hunne
wijze door te brengen, terwijl Zondags
heiliging aan den overkant beteekemit:
anderen, die er niet zoo over denken,
dwingen den Zondag op dezelfde wijz,e
door te brengen als zij, die dien dag pp
hunne, en dat is blijkbaar de eenig toe
laatbare, wijze heiligen.
Deze voorstelling klopt niet met de
werkelijkheid.
Er is geen sprake van, dat zij, die op
een Christelijke Zondagsviering prijs stel
len anderen zouden willen dwingen den
Zondag op dezelfde wijze door te bren
gen, als zij dat gewoon zijn te doen-
Wel echter meenen wij, dat het tot de
taak van de Overheid jjeboort de Zon
dagsrust zooveel mogelijk te bevorde
ren, teneinde de Zondagsheiliging niet
onmogelijk te maken.
Maar daarin steekt juist de dwang,
volgens de „M. Crt.", waartegenover dan
staat de opvatting van de vrijzinnigen,
die een ieder willen vrijlaten.
Dit laatste is echter niet juist.
Als hier van dwang sprake is, dan is
het bij hen 'die z.g. de vrijheid huldigen,
terwijl ze in werkelijkheid een groot deel
van het volk willen dwingen Op den
Zondag te arbeiden.
Wanneer men b.v. eiseht, dat de trei
nen des Zondags op meer dan volle
sterkte zullen rijden, dan beteefcent zulks,
dat duizenden spoorwegbeambten genood
zaakt worden den geheelen dag in touw
te zijn, dat zij gedwongen worden te
arbeiden en den Zondag te ontheiligen.
Men verlangt dat booten en ponten
ongehinderd zullen varen, dat trams en
autobussen, met name in den zomer, des
Zondags veel meer zullen rijden dan op
gewone dagen en men dwingt daarmee
het personeel op den Zondag arbeid te
verrichten/het wordt hen onmogelijk ge
maakt van de Zondagsrust te genieten.
En men is tevens oorzaak, dat in al
lerlei nevehbedrijVen arbeid moet wor
den verricht. Hoe drukker het verkeer
is op den Zondag, hoe meer er In café's
en uitspanningen enz. gewerkt moet
worden.
Nu ligt het antwoord; natuurlijk al bij
voorbaat gereed: wij laten1 een ieder vrij',
wij dwingen niemand omi op Zondag ar
beid te verrichten.
Maar die „vrijheid" beteekent dan toch
maar, dat zij die op handhaving van het
gebod Gods prijs stellen', van allerlei bet-
trekkingen worden uitgesloten, terwijl er
bovendien eem indirecte dwang is in dien
zin, dat het voor velen steeds moeilijker
wotrdt zich. te onttrekken.
W'xj hebben hier dus te doen met eeïi
schijnvrijheid", die 'in wezenl van dwang
zeer weinig verschilt.
Ook hier geldt, dat de hoogste vrijheid
is gebondenheid, gebondenheid aan Gods
Woiord en Wet.
Radoslawoff f.
De Bulgaarsche oud-minister-president
Wasseli Radoslawoff is na een ernstige
ziekte van zes maanden te Berlijn op
75-jarigen leeftijd overleden.
Radoslawoff stond aan heit hoofd van
de regeering, toen Bulgarije "in den groo-
ten wereldoorlog de zijde van Duitschland
en Oostenrijk koos. De politiek van Ko
ning Ferdinand voerde hij getrouw uit.
Een speciale rechtbank, welke werd
ingesteld om de leden .vanzijn kabinet
te vonnissen veroordeelde Radoslawoff en
Tontscbeff na den oorlog tot levenslange
gevangenisstraf. Beide oud-ministers
vluchtten toen naar Berlijn.
In den afgeloopen zomer besloot bet
kabinet Liaptsjeff hun, nu zij in 1924
van amnestie uitdrukkelijk uitgesloten wa
ren gebleven, alsnog amnestie te ver-
leenen.
Radoslawoff leed toen reeds aan de
ziekte, welke thans een einde aan zijn
leven heeft gemaakt
Zware overstroomingen in Italië.
Tengevolge van hevige wolkbreuken bo
ven Savona en omgeving, zijn twee beken
dermate gezwollen, dat zij de aangren
zende velden en de lagere gedeelten heb
ben overstroomd. Op enkele punten in
de stad bereikte het water een hoogte
van een meter, zoodat talrijke zaken ,en
kelders onder water gezet werden. Ook
de parken werden door bet water ernstig
beschadigd. In de omgeving werden ver
schillende wijnbergen verwoest.
Ook in Spezzia werden de straten door
den regen overstroomd. Verschillende far
brieken werden blank gezet, zoodat het
werk neergelegd moest worden.
De Magra is eveneens gezwollen en
heeft uitgestrekte landerijen onder water
gezet.
Ook uit Modena, Bolonge en Ivrea
komen berichten over overstroomingen.
Op verschillende plaatsen is het tele
foon- en telegraafverkeer verbroken.
Boven de Italiaansche Riviera .heeft
een hevig noodweer gewoed. De wijnoogst
in het getroffen gebied is grootendeels
vernield. In de havens sloegen verschei
dene schepen van bun ankers los en dre
ven naar zee. Vele booten zijn gezonken.
De ononderbroken werkweek.
De betrokken commissie van den opper
sten econumistischen raad in Rusland,
heeft een voorloopig plan opgesteld voor
da invoering van de onafgebroken pro
ductie in de industrie, volgens hetwelk in
bet op 1 October aangevangen jaar 1929
1930 van de 1.377.048 arbeiders, die in
de unie-inidustrie werkzaam zijn, 994.960
(72.3 pet.) tot da onafgebroken productie-
regeering zullen overgaan. Met 238.000 is
dat nu reeds het geval. Op de petroleum-
velden, in de ijzermijnen, de papier- en
conservenindustrie zal de onifgebroken
productie algemeen worden ingevoerd; in
de hoogovenbedrijven voor 80 pet.
Clemenceau ziek.
Glemenceau is gisteravond door zijn
dokters onderzocht. Het onderzoek duurde
een uur. Naar Havas meldt deden zij in
bet bijzonder onderzoek naar een longaan
doening, waarvan zich teekenen voorde
den.
Zij achten het noodzakelijk dat geduren
de den heelen nacht een verpleegster bij
den zieke 'bleef wa'ken.
Dreigend conflict in de Engelsche wol
industrie.
Gisteren is te Badford de uitslag van. de
stemming der arbeiders over de voorstel
len der patroons nopens loonsverlaging in
de textiel- en wolindustrie 'bekend ge
maakt. Alle vakvereenigingen waren tegen
de voorstellen, de eene met grootere, de
andere met geringere meerderheid, maar
in totaal toch dusdanig dat 79,6 procent
van bet totaal aantal uitgebrachte indivi-
dueele stemmen tegen, 16.6 procent voor,
en 3.7 procent neutraal tegenover de voor
stellen stond. Aangezien de patroons reeds
verklaard hebben arbitrage te zullen wei
geren staat een nieuw conflict voor de
deur, waarbij meer dan 250.000 arbeiders
betrokken zijn.
Graanirizamelingscampagne In Rusland.
De centrale va'kvereenigingsraad te
Moscou gaf enkele weken geleden bevel tot
het uitzenden van een aantal ambtenaren
naar bet „graanfront", ten einde het ver
zet der hoeren tegen de inlevering van
graan te bestrijden. De raad heeft nu moe
ten verklaren, dat deze poging dreigt te
mislukken, doordat een groot aantal amb
tenaren bevreesd is naar de boerendistric
ten te gaan. De meerderheid der aangewe
zenen is nog steeds, onder voorwendsel
van ziekte, te Moskou. Een lid van het
vakvereenigingssecretariaat verklaarde,
dat er onder de leden der vakvereenigin
gen een betreurenswaardige tegenzin
groeit tegen bet bijwonen van vergaderin
gen; in enkele gevallen was het zelfs noo-
dig de politie te hulp te roepen, teneinde te
voorkomen, dat de arbeiders naar buis
gingen in plaats van de vergaderingen op
de fabrieken bij te wonen.
Korte berichten.
Op grond van de weerberichten,
die voor Westelijk Europa beter .weer
doen verwachten, is het vertrek van de
Graf Zeppelin voor de reis naar Spanje
voorloopig op Woensdagmorgen half ze
ven vastgesteld.
Door de dichte nevels ondervond
bet Hamburgscbe verkeer grooten last.
LjchteOeurke
ROOKTABAK
ROODE-STER
tmeodorus
NIEMEIJER
GRONINGEN
Altijd cp zaJk
In de havens kon bijna niet gevaren wor
den.
Te Bonn is Zaterdag de executorale
verkoop in het faillissement der Zoeb-
koff's voortgezet. In totaal is thans 285000
mark ontvangen, hetgeen nog niet de helft
is van de schulden van mevr. Zoebkoff,
welke 600.000 mark bedragen.
Gisteren was het de laatste dag der
veiling.
Het Noorden van Argentinië is door
een aardbeving geteisterd, waardoor een
reeks huizen vernield is.
Eén persoon werd gedood, verscheidene
personen werden gewond.
In Kamsjatah is de sinds 60 jaren
gedoofde vulkaan Gorelyi weer in wer
king getreden.
Aan den top van den berg Kliatin-
hewelin ziet men ook groote vlammen,
terwijl lavastroomen beginnen te vloeien.
Te Chicago hebben vierhonderd
negers, die twist hadden over de keuze
van hun geestelijken leidsman, elkaar dus
danig met scheermessen bewerkt, dat er
meer dan twintig werden gewond, van
wie enkele ernstig. Zestig negers werden
gearresteerd.
Te Sydenham in den omtrek yan
Londen is een geheimzinnige epidemie
van typheuse koorts uitgebroken. Sedert
het begin van de maand heeft men vijf
tig gevallen waargenomen waarvan
één met doodelijken afloop. De meeste
gevallen hebben een goedaardig karakter.
De oorsprong van de epidemie is nog
onbekend.
Poincaré heeft gisterochtend de twee
de operatie ondergaan, welke reeds lang
van te voren was aangekondigd. De ope
ratie is goed verloopen en duurde l1/*
uur. Ze vas zeer moeilijk.
Te Stockholm is een zekere Fer
guson, een Britsch onderdaan, gearres
teerd onder verdenking van communis
tische agitatie in opdracht van de derde
internationale. Ferguson vertoefde sedert
8 dagen in Zweden,
Door het eten van paardenvleesch,
waarvan naderhand kon worden uitge
maakt dat het bedorven was, zijn meer
dan 50 inwoners van het Oost-Vlaamscbe
stadje Temsche ziek geworden. Velen
moesten, ter verpleging, in het ziekenhuis
worden opgenomen. Een der vergiftigde
personen verkeert in levensgevaar.
De raad van beheer van de Jïatio-
nale Maatschappij van Belgische Spoor
wegen heeft een bedrag van 60 millioen
frank uitgetrokken voer de uitvoering van
belangrijke werken in de onmiddellijke
omgeving van Antwerpen. Deze werken
betreffen het nieuwe Noord-Westerstation
en het brengen op vierdubbel spoor van
de lijn AntwerpenMechelen.
Zoo gauw hebt U
kou gevat, lastig zijn
ide gevolgen. Neem
steeds een paar
Wybert-tabletten.
De Burgemeester van 's Gravenhage.
Naar aanleiding van het bericht in de
„Residentiebode", als zou do burgemees
ter van Den Haag voornemens zijn in
1930 zich, wegens gezondheidsredenen
niet beschikbaar te stellen voor een her
benoeming. verzocht Mr Patijn mede te
doelen, dat hjj omtrent aanvaarding van
een eventueele herbenoeming geenerlei
beslissing heeft genomen en dat zjjn ge
zondheid niets te weinschen laat.
Kon. Netel. MidderestandsboraL
In een onder leiding van 'den algemee-
nen voorzitter, den heer Ed. G. Schür-
mann dezer dagen te 's Gravenhage ge
houden vergadering der beide groepsbe
sturen werd een commissie samengesteld
om aan het bondsbestuur rapport uit te
brengen over de vraag, of het „uitverkoop
wezen" hier te lande al of niet wettelijk
geregeld dient te worden, en tevens, op
welke wijze de strafbaarstelling van het
plegen van oneerlijke concurrentie ver
scherpt kan worden. Daarin werden be
noemd als lid en voorzitter Mr M. J.
Wolff te Arnhem, en als leden de heeren
S. K. Citroen, Den Haag; R. J. Koop
meines te Rotterdam; J. A. Neuyen, Am
sterdam en C. J. de Vrieze te Winschoten.
iWeer een afgebroken radio
rede.
Zondagavond heeft de heer Vogt voor
den A.V.R.O.-zender zijn getrouwen in
het geweer geroepen, in verband met
het advies, dat de Radio-raad thans go-
reed heeft over de verdeeling van den
zendtijd. Dit plan is onder geheimhou
ding aan de omroepvereenigingen mede
gedeeld en zal in een Donderdag te hou
den vergadering door daar worden be
sproken. Niettemin meent de directeur
van de A.V.R.O. te moeten mededeelen,
dat de V.A.R.A. vrijwel al haar wenschen
zag ingewilligd en dat uitvoering van de
voorgestelde regeling voor de A.V.R.O.
niet minder d^n de strop beteekende-
Daartegen moest worden geprotesteerd
en hiervoor werden de luisteraars te
wapen geroepen.
Gisterenavond herhaalde de heer Vogt
dit protest tegen het dreigend „onrecht".
De V.A.R.A. had intusschen bij1 den
minister op haar beurt geprotesteerd
tegen zijn optreden en verzocht niet toe
te staan ,dat dit zou worden herhaald.
Waarschijnlijk als gevolg van dit ver
zoek heeft men bij' de P. T. T. gisteren
avond Hilversum gecontroleerd en blijk
baar de gegrondheid van de klacht der
socialistische omroepvereeniging ingezien-
Althans op een gegeven moment zweeg
de stem des heeren Vogt midden in een
zin en verbrak niets dan het lichte ge
kraak van luohtstoiingem de stilte.
Na eenige minuten wachten kwam dé
omroeper mededeelen, dat op last van
den directeur generaal der P. T. T. de
rede was afgebroken en Nico Treep en
zijn mannen vervolgden hiun concert.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Giessen-Oudkerk, J. van
Rennes, cand. te Zeist.
Bedankt voor Dinxperloo, A. 'Keuzen-
kamp te Uit'huizermeeden. Voor Groot-
Ammers, J- G. Woelderink te Hoornaar.
Voor Odoorn, L. C. ten Bruggenkate, cand.
te Ossendrecht.
Geref. Kerken.
Beroepen te Haulerwijk, J. Dijkstra te
Grijp s'kerke. Te Groningen '(6e pr.pl.)Dr
L. v. d. Zanden te Smilde. Te Nieuwerkerk
('Zeel.), J. Snoek te Vrijhoeven-'s-Grevel-
duin-Gapelle.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te "Werkendam '(2e maal) L.
Baas te Teuge.
Bedankt voor Rotterdam, C. S. v. d. Ven
te Arnhem.
Baptisten Gemeenten.
Bedankt voor Deventer, A. P. Baren-
dregt te Emmererfscheidenveen.
K erkorgel. De vorige week werd
in de Hervormde Oosterkerk te Haar
lem "heit nieuwe rein-electrische Dekken
Ojrgel ini gebruik gesteld.
Binnenland.
Vergadering van het Hoofdbestuur der
Z. L. M.
Weer een radiorede afgebroken.
Bijzonderheden over don vermoedelijkon
moordenaar van het meisje te Rotter
dam.
De Maasbode over een Directeur-generaal
van den Landbouw.
De moordzaak-Lans.
Buitenland.
Overstrooming in Italië.
Aardbeving in Argentinië.
Dreigend conflict in de Engelsche wol
industrie.
De voorganger, Ds van. Paasen,
earn rede uit, naar aanleiding van Psalm
103:1. j l
Aan de orgelbouwers A. S. J. Dekker
te Goes werd een woord van dank ge-
bracht voor dit schitterend geslaagde or
gel. Volgens het deskundig rapport heeft
deze firma met bet instrument welver
dienden roem geoogst.
Vele belangstellenden van Haarlemi en
uit de omgeving waren aanwezig om de
ingebruikneming van dit eerste rein-elec
trische kerkorgel bij te wonen.
Speciaal de muziek: March© Funèbre
et Chant Séraphiqua van Guilmant, wer
den onder ademlooze stilte aangehoord.
Vermelding verdient nog, dat de speel
tafel een verdieping lager is geplaatst
dan het orgel, en alleen met electrisch
beweegbare kabel met het instrument is
verbonden, en dat de grootste pijp ruim
51/2 M. lang is en. een omvang; heeft
van niet minder dan 1 M.
De WLootpredifcanjten. Inl te
genspraak met de eerste berichten, dat
ds J. H. Vaandrager, benoemd vlootpredi-
fcaat, Vlissingen als standplaats' zou zijn
aangewezen, wordt thans uit betrouwbare
bron vermeld, dat bijl in Den Helder
wordt geplaatst. Hij zal op 1 Dec. a.s.
te Monnikendam afscheid preken en op 7
Dec. in Den Helder worden ingeleid. Ds
van dar Giesen te Oiosterhomt (G.) krijgt
Vlissingen als standplaats1.
De kindermoord te Rotterdam.
Gisternacht te ongeveer 1 uur zijn de
inspecteurs Beekman en Grevelink van
hun tocht naar Limburg teruggekeerd en
reeds een kwartier later weiden aan de
pers eenige mededeelingen •mrrireV
Verdachte Visser, alias Trjs de tuin
man, sliep al rustig in zijn cel toen de
politiemannen de pers ontvingen.
Bij de uitvoerige controle is gebleken,
dat bet geenszins vagt staat, dat Willem
Visser op Woensdagmiddag, Woensdag
avond en Woensdagnacht (de moord-
avond) geweest is, waar bij volgens zijn
bij bet verhoor afgelegde verklaringen
geweest mcret zijn. Zijn alibi is zeer on
voldoende.
Wel staat het vast, dat hij Donderdag
avond 10 October (dus ongeveer 24 uur
na den moord) tusschen zeven uur en
half acht per fiets in Maastricht is aan
gekomen en dat dit rijwiel den dag daar
op, Vrijdags dus, spoorloos is verdwenen.
Dit laatste vooral, n.1. het per gewone
fiets aankomen in Maastricht wordt door
de politie als zeer bezwarend beschouwd,
want Visser heeft bij het verhoor perti
nent verklaard en volgehouden, dat hij
in de laatste maanden niet meer op een
gewone fiets beeft gereden.
De man heeft dus pertinent gelogen in
verschillende voor zijn onschuld .belangd
rijke feiten.
Zijn verleden is niet bepaald gunstig
te noemen. In 't Rijksopvoedingsgesticht
te Avereest heeft hij een deel van zijn
jeugd doorgebracht, hij leefde onder ver
schillende valsche namen, was zeer ge-
