Donderdag 17 October 1929
44e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
ONZE PIANO'S
A. S. J. DENKER - GOES.
Hendrikse S Go's Bank N.V. Eoe§
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Wij zenden U gaarne gratis afbeeldingen en prijzen.
Grootste Orgel- en Pianobedrijf van Nederland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Opiaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
zijn mooier van toon. Zij
zijn bijzonder iicht in
aanslag. Hei meubel is
mooi en wordt geleverd
passend bij Uw meubelen.
De keuze uit een
voorraad vara 300 Piano's
en Orgels zai U gemak
kelijk worden gemaakt!
Bijzonder voordeelige prijzen
(ook geldig voor huurkoop)
EFFECTEN
COUPONS
DEPOSITO'S
ASSURANTIËN
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUI J, L. Burg. Tol. No. 239.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers f 0.05
Prijs der AdvertentlSn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Veere.
In Veere bestaat thans eea burgemeea
ters-vacature.
Wij zijn ©enigszins benieuwd, welken
megel bij1 deze benoeming zal worden ge
volgd.
Wanneer gelet wordt op de stemmen-
eijfers, dan is bet duidelijk, d&t de af
getreden burgemeester, die tot de vrij
zinnige richting behoorde ia geen geval
door een geestverwant kan worden op
gevolgd.
Bij de jongste verkiezingen verkregen
de verschillende partijen de volgende
stemmen: A. R. 178, C.-H. 86, S. G- P.
29, R.K. 15, V.D. 61, V.B. 42 en 'Soe.
Dem. 38.
Op de candidaten der rechtsche parijen
werden dus uitgebracht Xds S. G. P. in
begrepen) 308 st en op die der linksche
partijen 141 st.
Het ligt dus voor de hand, dat hier ©en
man van rechts benoemd zal moeten
worden.
Verder blijkt uit deze stemmencijfers
nog, dat van de rechtsche partijen de A.R.
piartij verreweg de sterkste is. Van de
308 rechtsche stemmen, verkregen hare
candidaten 59 pet.
In verband mei da henoenümig te Hil
versum, schreven wij, niet te weten, wel
ken regel bij deze benoemingen wordt
gevolgd.
Maar dit is zeker: als met de stem
mencijfers rekening wordt gehouden en
aks er geschikte A.-R. candidaten zijn,
dan krijgt Veere een Anti-Revolutionairen
burgemeester.
Er zijn vaak twijfelgevallen, als o.a. te
Hilversum, waar het uitermate moeilijk is
een bepaalden regel te volgen.
Maar dat is te Veere niet het geval.
He cijfers zijn hier sprekend-
De velling Zoebkof.
De eerste dag van de veiling van den
inboedel van mevrouw Zoebkof heeft 72
duizend mark opgebracht, hetgeen aan
merkelijk minder is, dan weid verwacht.
Engelsche kunsthandelaars, die op de vei
ling waren verschenen, verklaarden, nog
nimmer zoo voordeeÜg op een veiling
ie hebben gekocht.
Een kostbare, met diamanten versiarda
pot, die .door koningin Victoria bj een
plechtige gelegenheid werd gegeven,
bracht 620 mark op. Heden was de ver
zameling poreelein van mevrouw Zoeb
kof aan de beurt. Hierbij werden af en
toe goede prijzen betaald. Voor Chinee-
sche schalen en kannen werden van, 200
tot 300 mark betaald. Twee Fransche
pendules brachten 400 mark op. Een.
groot, uit zeshonderd stukken bestaand
Berlijnsch servies, vervaardigd naar mo
dellen van Frederik den Groote en ver
sierd met teekeningen van Mensel, ging
voor 30.000 mark over in het )>ezit van
een Berlrjnschen verzamelaar: het is een
schitterend geschenk aangeboden door de
stad Berlijn aan kroonprins Friedrich Wil
helm bij diens zilveren bruiloft.
Vechtpartij In den gemeenteraad varï
Pressburg.
In de buitengewone zitting van den
gemeenteraad van Pressburg, waarin als
voornaamste punt het aftreden van den
burgemeester Dr Okanik aan de orde
kwam, hadden heftige tooneelen, die op
een vechtp.artij uitliepen, plaats. De wet
houder Masar noemde den communist
Koren, die, ondanks „het feit, dat hij sinds
jaren uit zijn partij is gestooten, nog
steeds niet als gemeenteraadslid bedankt
heeft, een politieke deern© en besloot
zijn rede met een krachtig „Bah'l'
Hierop ontstond èen ontzettend lawaai,
dat de voorzitter slechts met de grootste
moeite kon onderdrukken. Plotseling vloog
het gemeenteraadslid Koren op, en viel
Masar aan, dien hj eenige harde klappen
toediende. Eerst na jsemgen tijd gelukte
het de beide mannen te scheiden. De
zitting moest worden gerdaagd.
Rusland en China.
Uit Chaxbin wordt gemeld, dat een Chi
nee scha brigade, ia afgezonden om het
hoofd te bieden aan den gespannen toe
stand in de buurt van Lingkiang. Deze
stad was Zondag j.l. door Russische troe
pen bezet, na .pen gevecht, waarbij een
aantal kanonneerbooten tot zinken werd
gebracht.
De Cbineezen rukken thans op, ten
einde Linkiaug te heroveren daar de Rus
sen van uit deze plaats de scheepvaart
op beide rivieren van CMneesche sche
pen kunnen beletten.
Een officieel telegram tut Moekden
meldt, dat de onderhandelingen tusschen
China en Sovjet-Rusland voortduren.
Een bericht uit Moekden zegt, dat het
Chineesche hoofdkwartier te Kirin zeer
verontrust is door den opmarsch der
Sovjettroepen langs 'de Soengari-rivier,
waar zij Kwatsjau, in de omgeving van
Foetsiin, ingenomen zouden hebben en
Eau bedreigen, een belangrijke stad op
den weg naar Charbin.
Een telegram uit Charbin meldt, dat
de toestand langs de Soengari-rivier zich
op alaxmeerende wijze ontwikkeld heeft-
Er is zwaar gevochten. Foetsjin wordt-
door den Russischen opmarsch bedreigd-
Muiterij op een Fnaneclhen kru'ser.
Op het Fransche oorlogsschip „Wal-
deck-Rousseau", dat zich thans in de
Zuid-Chineesche haven, Amoy bevindt,
brak kortgeleden wegens disciplinaire
maatregelen een muiterij: uit, waaraan het
grootste deel der bemanning deelnam.
Daar de commandant niet bij machte
was, de muiters in bedwang te houden,
werd den Amerikaanschen kruiser ^Pitts-
bourgb" draadloos om hulp verzocht.
De Fransche muiters werden toen door
een afdeeling Amerikaansche matrozen
overmand.
Twee raddraaiers werden door een in
derhaast bijeengeroepen krijgsraad ter
dood veroordeeld en op het dek opge
hangen.
Het incident werd te Shanghai eerst
door de mededeeling der Amerikaansche
matrozen bekend.
Dubbel is het genot met
Wybert-tabletten, de keel
is tegen ontsteking be
veiligd, de adein zuiver!
Korte berichten.
In het Zuid-westen van Engeland
staken 5000 mijnwerkers, om de niet-
georganiseerde mijnwerkers tot toetreding
tot de vakvereeniging te dwingen. Alle
mijnen in het betrokken gebied zijn. ge
sloten. De staking was reeds 14 dagen
geleden aangekondigd.
Vanaf .20 October zullen de Belgi
sche mijnwerkers een loonsverhooging van
3 pet krijgen. Deze zal verdubbeld worden,
voor de transportarbeiders, die onderden
grond werken.
De yereeniging van Oost-Vlaamsche
folkloristen beeft van het stadsbestuur te
Gent het verzoek ontvangen, het volgend
jaar aldaar een tentoonstelling van het
volksleven van 1830 tot 1930 te organi-
seeren. Deze tentoonstelling zal onder
gebracht worden in het Gentscha Fol-
kloref-Museum.
De directie van de Nationale Maat
schappij van Belgische Spoorwegen heeft,
ingevolge de buitengewoon talrijke over
tredingen van het rookverbod, welke se
dert ©enigen tijd in de spoortreinen wor
den geconstateerd, aan de treinconduc
teurs last gegeven, tegen alle rookende
passagiers, die in coupé's voor niet-roo-
kers worden aangetroffen, onmiddellijk
proces-verbaal op te maken.
Het 151ste Fransche regiment in
fanterie heeft Koblenz gisteren 'verlaten
en zich naar Metz begeven. De bevolking
nam van bet vertrek der troepen vrijwel
geen notitie. Het tö Ems in garnizoen
liggende Fransche bataljon infanterie is
gisteren uit de stad vertrokken.
Het stoffelijk overschot van 86 Ame
rikaansche soldaten in den wereldoorlog
overleden in kampen te Archangel, dus
op Russisch gebied, zal met een Rus
sisch schip naar Havre worden gebracht
en van daar aan boord van een Ameri-
kaansch oorlogsschip rar Yew York wor
den getransporteerd. Een Amerikaansche
gravencommissie heeft het gebeente dezer
doodeoa uit de graven verzameld'.
Naar uit Riga gemeld wordt, zou 'de
secretaris-generaal van de Russische com
munistische partij, Stalin, een zenuw
schok hebben gehad, tengevolge waar
van hij zwam- ziek in,een sanatorium,
te Gorkis, op 30 mijl af stands van Mos
kou gelegen, moest worden opgenomen-
Drie vooraanstaande psychiaters heb
ben hem tweo maanden volledige rust
voorgeschreven en hem verboden zich
met Sitaatsaangelegenheden te bemoeien,.
Te Essen heeft de politie Maandag
avond met den sterken arm een eind
moeten maken aan kloppartijen tusschen
nationaahsocialisten en communisten.
Daarbij zijn 2 agenten gewond- -Pas toen
op de vechtersbazen was geschoten,
kozen dezen het hazenpad.
lw elk gevial niet la laat.
Blijkens eeh verslag in „De Banier"
werd Maandag in "do yprgadering van
de 'Staatk. Gsref. Kiesverecn. te Woerden
behandeld het punt: Candidaatstellinga.s.
Gemeenteraadsverkiezing.
De volgende Gemeenteraadsverkiezing
is pas in 1931.
Men is dus daax in elk geval niet fca
laat.
Overeenkomst met Dulfschland.
De minister van financiën brengt ter
kennis, dat hij' ter uitvoering van het op
28 April 1928 te Berlijn tusschen Neder
land en Duitschland gesloten verdrag met
slatprotocol voor samenvoeging van de
douanebehandeling aan de grens in het
scheepvaartverkeer opi den Rijn, welk ver
drag met slotprotoool is goedgekeurd bij
de wet van 22 Juni 1929, met den mi
nister van Financiën van het Duitsche
rijk een overeenkomst heeft gesloten.
De tekst van dez© overeenkomst
welke o.a. .in paragraaf 4 aangeeft, op
welke wijze de diensttijden voor de kla
ring te Lohith en te Emmerik worden
geregeld is opgenomen in <Je Staats
courant van gisteren.
Rechtstoestand ambtenaren.
D© minister van Justitie heeft de toege
zegde wijziging (betreffende de z.g. ar
beidscontracten) van het wetsontwerp
houdende regelen inzake den rechtstoe
stand van ambtenaren, bij de Kamer in
gediend. Een nieuw artikel 134 bepaalt
n.l. o.m., dat bij' of krachtens algemeenen
maatregel van bestuur bepalingen worden
vastgesteld betreffende de gevallen, waar
in en de voorwaarden waaronder door of
vanwege het Rijk indienstneming op ar
beidsovereenkomsten naar burgerlijk recht
'kan plaats hebben.
De heeren Marchant c.s. hebben amen
dementen ingediend om in art. 2 te doen
vervallen: „d. militairen als zoodanig"
en in art. 3 eerste lid in te voegen ach
ter „bestaande": „en die, welke voorko
men in de wet op de krijgstucht'.
De nieuwe directeur-generaal van
Waterstaat.
Naar de N. R. Cirt. verneemt, zal tot di
recteur-generaal van Waterstaat, tot instel
ling van welk ambt indertijd besloten
is, worden benoemd ir J. A. Ringers,
directeur-hoofduitvoerder van do Maat
schappij tot uitvoering van Zuiderzeewer
ken (M. U. Z.) en hoofdingenieur met ver-
Lof van den Rijkswaterstaat.
De postvluchten naar en van Indië.
Blijkens telegrafisch bericht van de bet-
manning van het retourvliegtuig is diit
gisteren om 8 u. 10 uit Konstantinopel
vertrokken en om 14 u. 25 (pl. tijd) te
Boedapest aangekomen. Aan boord is
alles wel.
Vandaag wordt de reis voortgezet. Het
vliegtuig kan vanmiddag om 14 u. 30 op
Schiphol worden verwacht.
Opbrengst Rijksmiddelen.
September is voor de schatkist een
goede maand geweest.
De totaal-opbrengst der Rijksmiddelen
was over die maand f40.041.039 of bijna
f 4 millioen, hooger dan in dezelfde maand
van het vorige jaar.
Van Januari tot en met September
werd ontvangen, 373.780.111. In hetzelf
de tijdvak van het vorige j,aar wias da op
brengst f364.929.806.
Ten bate van het Leeningfonds 1914
werd in 'September ontvangen f 5.759.276
en ten bate van het Wegenfonds f 504.958.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 6 tot en met 12
October zijn in ons land aangegeven 20
gevallen van buiktyphus, 13 van alistrim,
waarvan 12 in Zuid-Holland, 7 te Rotter
dam en 1 in Arnhem, voorts 354 gevallen
van roodvonk, waarvan 99 in Zuid-Hol
land, 59 te Rotterdam en 65 te Amster
dam, dan 80 gevallen van diphterie (32 in
Zuid-Holland, 18 te Rotterdam, 7 in Haar
lem en, 6 in Arnhemj)., 5 gevallen van nek-
kramp> 36 van besmettelijke kinderver
lamming, waarvan 4 te Baflo, 6 te
'sGravenhage en 6 te Numansdoxp en
3 te Hoensbroek, vervolgens 3 gevallen
van slaapziekte en 4 van de ziekte van
Weil, waarvan 3 te Rotterdam: en een te
Woudenburg in de provincie Utrecht-
L. J. Oost er h off.
Oip: 1 Noy. a.s. zal het "25 jaar geleden
zijd, dat de heer J.*L. Oosterhoff, burge
meester der gemeente Westiomgeradeel
als zoodanig in functie trad.
Da heer Oosterhoff was vroeger o.a.
werkzaam als secretaris vani Amomuiden
en yan Terneuzen.
Binnenland.
Relletjes te Maastricht.
Het vierde Holland-Indië postvliegtuig ver
trokken en het eerste teruggekeerd.
De staking te Sluiskil.
De Tweede Kamer zet de behandeling van
het ambtenarenreglement voort.
Buitenland.
De verhouding Rusland-China.
Muiterij op een Franschen kruiser.
HET SOCIALISTISCH-COMMUNiS-
TISCH AVONTUUR IN OOSTELIJK
GRONINGEN.
Over de thans geëindigde landarbeiders
staking (p Groningen, waardoor tal van
arbeiders in de ellende zijn gestort, geeft
onze N. P r. G r. G r t. nog de volgende bij-
zonderbeden:
Er bestond tusschen de boeren en de ge
organiseerde arbeiders in Oostelijk Gro
ningen een collectief contract. De moder
nen hadden dit contract tegen 1 Maart op
gezegd; de christelijken niet, zoodat 't col
lectief contract voor hen gewoon doorliep.
Zij hadden hun goede argumenten om in
dezen het voorbeeld van den modernen
bond niet te volgen. De moderne bond had
opgezegd, omdat de uitkomsten van het
bedrijf in het laatst verloopen jaar iets
gunstiger waren geweest. Men wilde daar
van de arbeiders mede laten profiteeren.
De christelijke bond daarentegen achtte dit
vleugje van opleving niet voldoende om
onmiddellijk 'n loonsverhooging te vragen.
Men redeneerde hier aldus: in het land
bouwbedrijf zijn de economische uitkom
sten zeer wisselend; geen jaar is gelijk aan
zijn voorganger; erlangt men loonsverhoo
ging, zoodra het even beter gaat, dan er
kent men daarmede, dat de werkgevers in
hun recht zijn, wanneer zij op loonsverla
ging aandringen, zoodra het even minder
wordt. Op die wijze gaan de loonen voort
durend op en neer. Juist om de stabiliteit
in de arbeidsvoorwaarden te bevorderen,
zegden de Christelijken in dat geval het
collectief contract niet op, en volgden zij
niet het voorbeeld van den modernen hond,
die tot de contractsopzegging in Maart ge
dreven werden doorde communisten
en door niemand anders, en die het thans
zeker wel duizendmaal spijt, dat zij het
voorbeeld van den Christelijken landarbei-
deröbond niet hebben gevolgd.
Het is bekend, dat onder de socialistisch
georganiseerde landarbeiders in Oostelijk
Groningen vele communisten schuilen. De
zulken doen gaarne aan een staking mede.
Al was het alleen maar om hun haat tegen
de tegenwoordige staatsorde te luchten en
de door hen begeerde wanorde te bevorde
ren. Maar daarnaast speelt in zulke geval
len de tegenzin tegen de „verburgerlijkte"
moderne arbeiders ook een groote rol. Als
de communist de leiding van die moderne
arbeiders een hak kan zetten, dan wrijft
hij zich in de handen.
Dat de communisten van plan waren uit
deze staking munt te slaan, bleek reeds in
de dagen vóór de verkiezing der Tweede
Kamer. Bekende communisten als de heer
Wijnkoop uit Amsterdam, de heer van Bu-
rink uit Rotterdam en mevrouw R. Stel
Vos uit Groningen belegden in het sta-
kingsgebied vergaderingen om hun ideeën
te verkondigen.
Duidelijker kwam de communistische
invloed aan den dag op de algemeene ver
gadering van den modernen landarbei-
dersbond, die in den voorzomer van dit
jaar plaats vond. De heer Hiemstra, voor
zitter van-dien bond, kreeg toen van com
munistische zijde nit Oostelijk Groningen
heel wat te hooren. In zijn antwoord ging
hij zelfs zoover dat hij constateerde eeu
soort van samenspanning om te trachten
de organisatie te overmeesteren. Maar
toen opgemerkt werd, dat dan desnoods
zonder het hoofdbestuur de staking zou
worden uitgeroepen, deinsde het H. B.
voor dit schrikbeeld terug de verkie-
