list de Provincie,
Kerknieuws.
iGeen vlieg
in huis Af
Onderwijs.
Gemengd Nieuws.
Land- en Tuinbouw
als ge sproeit met (J
verburen, dan doen wij niot hetzelfde
als andere partijen die door omstandig
heden gedwongen dat doen. Wij verhef
fen tot politiek beginsel, dat dc gemeen
schap ingrijpend moot optreden, waar on
der het kapitalisme, de individueole voor
ziening in de woningbehoefte niet mo
gelijk is."
Verder kregen de groepen, waarmee
men nu in het collego zit nog dezo
veeg uit do pon:
„Do burgerpartijen, waarmee we de
overeenkomst sloten en tegen wie ouzo
houding buiion do overeenkomst geen
andere kan zijn dan tfjgenover elke an
dere burgerpartij, zijn dezelfde die nog
voor vier weken verklaarden, dat ver
laging van liet electriciteitstarief (voor
licht) niet kon worden ingevoerd; die
do .belasting op de balcons en erkers
wilden instellen en die geen bezwaar
hadden tegen allerlei andere verslechterin
gen! En thans weten zij het gold voor
alles te vindon, en nog voor heel voel
meerl Dit is het merkwaardige verschijn
sel, dat wij beleven en gaarne aanvaarden,
maar dat tegelijkertijd wel sterk demon
streert do ineenstorting van bet burger
lijk bloc in Amsterdam."
Waarna aan het slot nog deze uitspraak
van den heer Ed. Polak volgde: In plaats
van dc homogeniteit in het college zullen
wij de homogeniteit 'betrachten met de
fractie.
Het is voor ons absoluut onverklaar
baar hoe onder deze omstandigheden do
A.R. raadsfractie tof vo.rm.ing van een
collogo van B. en W. kon meewerken, of
liever, hoe zij zich onder dit roodo juk
konden buigen.
En wij verstaan hot dan ook, dat een
aantal loden van do 'Anti-Revolutionaire
Kiosvereeniging te Amsterdam een loden
vergadering heeft aangevraagd, naar aan
leiding van de oplossing der wethouders
crisis en het aandeel, door do anti-revolu-
tionairo raadsfractie daarin genomen.
Met. belangstelling wachten wij af, ïioo
do fractie hare houding zal rechtvaar
digen.
DE ALASTRIM.
Van alastrim naar eehfo pokken?
De directeur van den gemeentelijken
geneeskundigen en gezondheidsdienst te
Amsterdam deelt mede, dat hem na per
soonlijk onderzoek gisteren ingesteld is
gebleken, dat de gevallen van alastrim
te Rotterdam een steeds ernstiger karak
ter aannemen, dat er verschillende pa
tiënten zijn met den haemorrhagischen
vorm van deze pokziekte, zoodat deze
clinisch niet te onderscheiden zijn van
echto pokken. Hij moet dan 90k ernstig
raden, zich to laten inenten.
In verband mot hot bovenstaande bad
„Hot Volk" gisteravond een kort onder
houd met Dr J. Hekman, directeur-
geneesheer van het ziekenhuis aan den
Rorgweg te Rotterdam, onder wiens lei
ding ook hot hulpziekenhuis aan de Ililde-
gardisstraat, waar de aLasirim-patiëntein
worden verpleegd, .staat.
Deze deelde modo, dat hij in don loop
van den ochtend met. de doktoren L.
Hoijermans, directeur van den G.G.D. te
Amsterdam, J. Peters van den zelfden
dienst, II. O. van Herwerden, directeur
van1 den G.G.D. tn Rotterdam, H. W.
lloosen, hygiënist bij dezen dienst en
P. II. Kramer eerste geneesheer van het
Ziekenhuis Bergweg, alsmede Dr J. Di
Hulshof Pol, oen bijeenkomst hoeft ge
had, waar de toestand van de patiënten,
dio verpleegd worden in hot hülpzieken-
htits aan do Hildogard is straat, nader werd
bekeken..
Op het «ogenblik worden daar 47
t.iënlen verpleegd, waarvan do groots,te
meerderheid volwassen is.
Van onkele van dozo patiön-
10 n; m r> c I; d. e toost a n d zeer ern
stig worden r each t.
Naar aanleiding van de Verschillende
ziektegevallen, welke bezichtigd werden,
had een samenspreking plaats tusscbon
bovengenoemde medici. Er was verschil
van mooning of bij omrnige van do ern
stige zieken nog gedacht moest worden
aan zeer ernstige alastrinvgova.llcn, dan
wol of men t.o doen had met
echto p 0 k k c r..
Commissie van overleg met de Prov.
Ambtenaren.
Gisterenmiddag is in een dor zalen,
van .het Provinciaal Bestuur bovengo-
xiioemdo commissie geïnstalleerd door den
voorzitter den heer mr P. Diekman,
met dc volgende rode:
Bij do besluiten der Prov. Staten van
Zeeland van 17 Januari 1928 cn 19 No
vember 1928 is ecu reglement vastge
steld betreffende den rechtstoestand van
do ambtenaren in dienst der provincie
Zeeland..
Volgons art. G van dit reglement wordt
een Commissie van O verleg in
gesteld. Do voorzitter en plaatsvervan
gend voorzitter daarvan worden door het
College van Gedeputeerde Staten aange
wezen..
Dit Collega heeft mij tot voorzitter
en mijn ambtgenoot, mr Stieger, .tcrt plv.
voorzitter aangewezen.
Op woLtigo wijze zijn voorts ecnigo lo
den en plv. leden apkozon door algemeen
landelijke organistmes, wier d.o-el is de
behartiging van hot personeel in dienst
van publieke lichamen en waarvan ten
minste 5 leden jn dienst dor provincie
Zeeland zijn; terwijl aan dit gekozen
getal het College vyn G. S., daartoe be
voegd krachtens art. G 2c lid, eenigcm
hooit toegevoegd.
Zoo zijn in de Commissie als leden
thans 1
P. Ph. Paul, bureel-ambtenaar Prov.
Waterstaat, Middelburg. J. J. Eijko, idem
to Nouzen. G. C. Dalman, hoofdcom
mies ter Prov, Griffie, Middelburg. J.
J. van Weijnsbergon, technisch ambte
naar Prov. Waterstaat, Middelburg. D.
Duurinck, kapitein Prov. Stoomboot-
dienst op de Westorschelde, Neuzen. A.
F. de Waal, deklcnecht Prov. Stoomboot-
dienst op de Westerschelde, Hontenisse.
A. Kögig, Vlissingen. P. C. va.n BouSe-
kom, machinist Prov. Stoombootdiensl
op de Westerschelde, Vlissingen. P. J.
de Jonge, directeur Prov. Stoomboot-
dienst op de Westerscheldei, Vlissingen.
P. da Bruijne, directeur Prov. Stooim-
bootdienst op de Oosterschei de, Middel
burg. Ir J. J. van Leeuwen, Hoofdinge
nieur Prov. Waterstaat, Middelburg. H.
Pieters, assistent Prov. Bibliotheek, Mid
delburg. Ir J. Slooves, Directeur N.V.
P.Z.E.M., Vlissingen. B. Lokerse, bode-
schrijver Prov. Griffie, Middelburg.
En als plaatsvervangende leden:
J. Yerhage, boöedigd klerk Arr.-Ilerht-
bank, Middelburg. J. Janse, concierge
Rijkskweekschool, Middelburg. J. Pouwer,
technisch ambtenaar Prov. Waterstaat,
Goes. A. Salome, idem Bresbens. Th. A.
do Smit, kapitein Prov. Stoornbootdienst
op de Westerschelde, Vlissingen. Th. P.
van Zutphen, stoker Prov. Stoomboot-
dienst op de Westerschelde, Vlissingen. P.
H. J. Willemse, machinist Prov. Stoorn
bootdienst op de Westerschelde, Vlissin
gen. W.. J. Roest, stuurman Prov. stoorn
bootdienst op de Westorschedde, Vlissin
gen. J. L. P. de Zwarte, agent Prov.
Stoornbootdienst op do Westerschelde,
Vlissingen. D. van der Voorde, ontvanger
staigerrcchten, Wolpliaarlsdjjk. Ir P. L.
Lraël, ingenieur Prov. Waterstaat, Goes.
J. Hoekstra, .amanuensis Prov. Biblio
theek, Middelburg. Ir. G. do Regt, In
genieur N.V. P.Z.E.M., Vlissingen. H. P.
Winkster, bode-schrijver Jh-ov. Griffie,
Middelburgterwijl de heer mr van der
Harst als secretaris door G. S. benoemd,
de Commissie wil dienen en een plaats
vervangend secretaris nog door het Col
lege moet worden aangewezen.
Ambtenaren in dienst der Provincie
kunnen lid der Commissie zijn, zegt heel
eigenaardig het slot van het 2e lid van
art. 6. Dit spreekt wel vanzelf, waar
do Commissie er eene is van overleg
tusschcn ambtenaren en het College van
G. S., omtrent onderwerpen die ambte
naren ten nauwste rakend.
Die Commissie kan de hoofden van
dienst, dio aan G. S. uit dien hoofde
toch reeds advies over het een en an
der, rakende onder hen ressorteorende
ambtenaren uitbrengen, of voorstellen
aan het Collego doen, hoeren, alvorens
zelf alvies aan het Collego te geven.
Aan mij als Voorzitter js thans de
taak IJ te installeeren.
Niet het minst in de eeuw, die achter
ons ligt, bleek de ontwrichting van het
maatschappelijk leven en kwam er dien
tengevolge een krarhtigo reactie in de
kringen der werknemers, die leidde tot
organisatie. En deze, heeft meer e-n meer
mvloed uitgeoefend en denkbeelden in
hoofden in harten doen postvatten, dat
er inderdaad is een gomeonschap, een
arbeidsgemeenschap, waarin werkgevers
on werknemers oigen rechten en plichten
hebben, waarin het gewenscht, ja nood
zakelijk en menschwaardig is ook sarnon
to spreken;- samen vast lo stollen de
voorwaarden van samenwerking. Het in-
slituut van modczoggingschap in een of
andoron vorm, dat van het collectieve
arbeidscontract of welke andere ook, re
gelde en «geit meer on moer de onder
linge verhouding on trarlit verzoening
tot stand to brengen, waar vaak strijd
Leerscht, voortgesproten menigwerf uit bij
zondere persoonlijke, of standsbclangen.
Naar mato nu do overheid meer zich
moet bewegen op sociaal gebied en een
omvangrijke maatschappelijke taak te
vervullen kreeg, werd de behoefte leven
diger ook bij bot Overheidspersoneel: bij
ambtenaren en werklieden in. dienst eener
overheid, tot samensprekon.
Zoowel in het Rijk als .in meerdere
gemeenten en Provinciën heeft dit geleid
tot bot instellen van een permanente com
missie .van overleg. Dat is ook do oor
sprong van onze Commissie van Over
leg, waarvan hot ossentiëele bestanddeel
is, dat gereglementeerd thans is do wijze
van overleg plegen omtrent do arbeids
voorwaarden en bet loon eu de aange
legenheden van liet personeel in 't alge
meen tussche 't provinciaal overheidsge
zag en de organisatie 'ilor ambtenaren cn
werklieden yoor wat de kern aangaat,
aangevuld voorzoover een of andere cate
gorie minder goed vertegenwoordigd was
door de keuzo der organisaties, vanwege
G. S.
De verhouding van do overheid tot
hot personeel is een geheel andero (lan
in het particuliere loven do verhouding
tusschen patroon of werkgever en werk
nemer, waar vrije personen met elkander
een privaatrechtelijke overeenkomst aan
gaan, terwijl hier de overheid beslist per
slot van rekening en de werknemer
slechts de vrijheid heeft, wanneer het
hem niot bevalt, den dienst te verlaten.
Do uiteindelijke beslissing moet blijven
bij do ovorheidsc.olleges, omdat deze de
volle verantwoordelijkheid blyvon dragen
en nevens d.e belangen van Juin personeel
ook die der belastingbetalende burgers
hebben in acht te nemen.
Het karakter van de Commissie van
Overleg is adviseorend en niet bindend.
Anderzijds heeft de overheid met de
instelling van de Commissie van Over
leg erkend dat de arbeidsvoorwaarden
niet eenig en alleen vastgesteld kunnen
worden naar redenen, die men uit de
overheidstaak kan afleiden, maar dat
daarbij ook wel degelyk meespreken de
algemeene en bijzondere toestanden in
het maatschappebjK leven en die in een
bijzonder bedrijf, hetwelk de ovorheid
moet uitoefenen en waarbij de werxne-
mer, die zijn levenskracht aan zijn ambt
of functie wijdt, zijn eigen recht heeft
op een behoorlijk bestaan, zoo ©eco
nomisch als ethisch.
Door deze r.aadpleging wordt zeker het
overheidsgezag niet naar beneden ge
haald. Integendeel is ,het het belang van
de overheid voor de vervulling van
haar taak dat er vrede en harmonie
heerschen en in opgewekte tevreden
heid met de overtuiging dat men onder
billijke voorwaarden arbeidt, aan de ge
meenschappelijke taak ten bate Van het
algemeen gewerkt wordt.
Die raadpleging sluit allerminst ook de
leiding uit. Deze blijft immers onbe
paald waar zij thans is, en moet ook
blijven, wil het niet op onberekenbare
schade voor de Maatschappij uitloopen.
Maar samenwerking, samenspreking is
noodig, over ,de voorwaarden, waaron
der men moet arbeiden.
Evenmin als door de instelling van een
scheidsgerecht de overheid als instituut
onder de controle van dat scheidsgerecht
komt, maar slechts een waarborg gegeven
wordt tegen onrechtmatige handelingen
van overhèidspersonen, wordt het over
heidsgezag en de leiding door gemeen
overleg geschaad.
Ook al kiest men de beste overheids
personen, die door hun 'kennis, ruimte
van blik, onbevangenheid van oordeel
en onpaxtijdigheidszin, waarborg bieden
voor de meest objectieve en deugdelijke
beslissingen, toch 'blijven zij menschen
en kunnen iets verkeerd inzien en feilen.
Zal het gemeen overleg slagen, dan
zal dit voor oen zeer groot gedeelte
van U afhangen. Politiek moet aan Uw
beraadslagingen en de vaststelling van
Uw advies vreemd zijn. Een eenzijdig let
ten op do persoonlijke belangen van een
bepaalde groep mag niet plaats hebben.
Een deugdelijk, zaakkundig en objectief
advies dient gegeven te worden; een
advies waarvan de Betrokken overheid
evenals de Kroon ten opzichte van de ad-
viezon van den Raad van State, niet
gauw, en dan nog niet dan gemotiveerd,
afwijkt in het meer algemeen belang.
Het is een schoone taak, waarvoor wij
staan: Daarom is do keuze van Uwe
personen ook zoo gewichtig geweest en
van zulk een- groot Belang. Niet ieder
hooft do gave om ..een objectief advies
te geven.
Nimmer mogen wij vergeten dat het
karakter van de werkzaamheden der Com
missie bepaald wordt door den aard van
den overheidsdienst, die een geheel bij
zonder karakter heeft en waarbij! het ge-
zagsedement in alle verhouding zich zal
doen gelden.
Zoo kan die prachtige eensgezinde sa
men werking bevorderd worden, die Zee
land tot een der gelukkigst, bestuurde
Provincie's maakt en strekkon zal tot
do bevordering van de welvaart op stof
felijk en zedelijk gebied van ons schoone
gewest, waaraan wij onze liefde hebben
verpand.
Moge God's zegen op Uw arbeid rusten.
Ik verklaar U hiermede voor geïnstal
leerd.
Goes. De Goesche Crt. weet de oorzaak,
waardoor de stationsklok de laatste da
gen den dienst heeft geweigerd. De sta
tionschef was een week met vacantie,
en tijdons zijn afwezigheid kon. men niet
bij- de klok 11
Nieuwdorp. Gisteravond, omstreeks '11
uur brak brand uit in de schuur van
Gebrs Vordonk. In "minder dan geen tijd,
stond de schuur in lichte laaie. Het was
een groote vuurzee, die op kilometers
afstand zeer duidelijk zichtbaar was.
De brandklok klepte en spoedig was
dan ook de brandspuit ter plaatse van
het onheil, doch de geheele schuur was
toen reeds uitgebrand.
Thans restte nog het huis, dat tegen
de schuur stond aangebouwd. Aanvan
kelijk werd al het huisraad, meubels,
enz. naar buiten gedragen, doch al spoe
dig was men den brand in zooverre
meester, dat het huis als gered kon
worden beschouwd.
De brand heeft zeer voel materiëele
schade aangericht, terwijl ook de ge
heele oogst en bovendien een hengst,
een veulen en een vijftal kalveren een
prooi der vlammen werden. Oorzaak on
bekend.
Ned. Herv. Kerk.
Drietal to Utrecht, A. Meijers te Hoog©-
veen, J. H. F. Remmo to Amsterdam en
Ph. J. Vreugdenhil te Gorinchem.
Beroepen to Kanteais, C, A. Snoep to
Zoutkamp.
Aangenomen naar S oh ar mer-I I arksted 0,
J. P. J. Palmboom to Boxmeer.
Bedankt voor Wilnis, J. G. Woelderink
to Hoornaar.
Gerof. Kerken,
Bedankt voor Lutjegast, M. v. Dijk to
Hills (N.-Am.)
1J j
f IN#/ twarUn band
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te Schiedam, A. M. Berkboff
te Amsterdam-West.
Oud-Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Krimpen a. d. IJssel,
P. Beekman te Ederveen (G.).
Ds F. W. J. Brümmer, Ned.
Herv. predikant te Ilansweert, hoopt Zon
dag 13 Oct. a.s. afscheid te nemen van
zijn tegenwoordige gemeente, en Zondag
20 Oct. d.a.v. intrede te doen in Hengelo
(0.), na bevestigd te zijn door Prof. Dr. G.
van der Leeuw, van Groningen.
Emeritaat. Het provinciaal kerk
bestuur van Overijsel heeft eervol emeri
taat verleend wegens voortdurende onge
steldheid aan de predikanten dr Th. L. W.
van Ravesleyn, pred. der Nederl. Herv.
gemeente te Windesheim' en ds J. A. Wen-
sinck, pred. der Nederl. Herv. gemeente te
Diepenveen.
Theol. studenten. Bij' het get-
houden admissie-examen voor 'toelating
aan de Theol. School te Kampen had
den zich aangemeld 12 candidaten, waar
van 8 zijn afgewezen. Toegelaten zijn
de heeren: H. J. Meijerink te Laren (G.);
P. J. Richel te Den Haag; II. W. Riet
veld te Doetinchem; R. Zijlstra te Kam
pen.
Voor het admissie-examen voor de
theologische faculteit aan de Vrije Uni
versiteit- hadden zich 29 candidaten aan
gemeld. De candidaten weiden in twee
groepen verdeeld, van de eerste, welke uit
lö candidaten bestond, is er één niet opi-
gekomen en 5 werden afgewezen. Get-
slaagd zijn de heeren: F. E. Boonstra,,
Haren (Gr.); R. Dirkzwager, 's Graveur
hage; K. Doornbos, Stadskanaal (Pekel-
derweg); A. Elshout, Rotterdam; A. de
Groot, Langeruigeweide; Js. Janssen» Jr.,
H. Numan, beiden te Assen; L. Overduin,
Leiderdorp; P. Rullmann, Wassenaar.
De Unie-Collecte bracht op te Baar
land (Kerkcoll.) f 16.46; Driewegen (Z.l
f67.55; 's Gravenpolder (Geref. Kerk)
f 12.90; Grijpskerke (Z.) f66.81; Koude-
kerko 'tZand ,(Z.) f 54.83; «en te Melis-
kerke f44.40.
Gezakt bij het examen.
In „Ons Muloblad" wijst A. van Andel op
het hooge percentage afgewezenen bij de
M.U.L.O.-examens en zegt:
De oorzaak van veel teleurstelling bij
onze candidaten moet ik helaas veelal bij
henzelf zoeken. De TJtrechtsche voorzit
ter van de 2e examonweek zinspeelde in
zijn afscheidswoord ook reeds op het zeer
slechte gehalte der candidaten. Over onzo
groote kinderen is in het algemeen een
geest van slapheid en verwijfdheid geko
men. Ga 's avonds wandelon: een einde
loos goflaneer langs de straat, meestal
per rijwiel. Den jongens vooral neem ik
hier veel kwalijk. „Uilonbril", leverkleu
rige wijde broek, blauw jasje met kope
ren knoopen enz. zijn tegenwoordig zaken
van het allerhoogste belang. Ziet men
hior en daar de jongelui reeds niet met
gouden schakelarmbandjos om de pol
sen? Bah! Cigaret voor, cigaret na, en
bij dat laatste gedoe doen velen onzer
meisjes mee; maar dat weten wij zoo niet,
en dus is het zoo erg nietl
Er is en er wordt in de groote men-
schen-maatschappij terecht geklaagd over
arbeidsschuwheid. Onzo tegenwoordige
jongelui hebben een veel ernstiger kwaal
onder de leden: inspanningsschuwheidI
O, dat ellendige sflappe in houding en
manieren, in denken en doeTy, in leerein
en 3pell Dat bederf moet er uitl Eerder
kan er geon hoop op beter resultaat
komen. Het is mij bij de examens van dit
jaar gebeurd, dat een candidaat (een
meisje) niet kon antwoorden, vanwege
het kauwgummi in haar lief mondje.
Hoe vele malen moest mijn collega, een
dame, de ellebogen van de tafel weretn,
ja zeker, ellebogen onder het hoofd als
men geëxamineerd wordt.
Een andere collega aan een kopschool
met 300 leerlingen verzekerde mij: ,,'t.Zijn
allemaal „broerlingen" tegenwoordig".
(Excusez du peu s.v.p.ll).
Evenwel, ik had me voorgenomen niet
met voorbeelden te gaan illustreeren wat
ik als hoofdoorzaak zie van veler „zak
ken". Liever eindig ik met het aanwijzen
van een geneesmiddel, van een 'der vele
geneesmiddelen. Als ik nu niet spreek
over God en godsdienst is dit niet, omdat
ik daarvan geen heil verwacht, of dat
ik de waarde ontken van een waarachtig
godsdienstige opvoeding. Daar verwacht
ik juist alles van! Thans blijf ik op
school-paedagogisch terrein. En dan moet
het den kant op van bewuste karakterop
voeding.
Hier ligt voor den opvoeder de zwaarste
taak. Het puberteitskind van onze dagen
moet dagelijks met zulke sterke en hooge
karakters, met zulke plichtsgetrouwe op
voeders in aanraking komen, dat slap-
beid i® zulk een, omgeving bijna oinmo-
gelijk wordt. Voor wie lezen kan, wil ik
wel zeggen, bij welken opvoedkundigen
regel ikzelf ben opgevoed: Eisclit van
uw leerlingen het onmogelijke en ge kunt
verwachten het mogelijke; eiseht Lpt mo
gelijke en ge ontvangt het middelmatige;
eischt het middelmatige en ge krijgt
knoeiwerk 1" 1
Een tjalkschip in nood. Zater
dagavond te 8 uur gaf oen tjalksohip, "gelegen
onder de Vliehors, tusschen Texel en Vlie
land, noodseinen. Do schipper stak?, om do
aandacht te trekken, alles wat aan boord
brandbaar was, in brand. Oirekt voor de te
Cocksdorp geslatioimeerde reddingsboot uit,
doch te 12 uur keerde deze onverrichterzako
terug; bet schip was door de onstuimiga zoo
niet te bereiken. De tjalk ,gaf echter nog
steeds noodsignalen. Die bemanning van do
reddingsboot had van een anderen schipper
vernomen, dat de schipper van de om hulp
vragende tjalk bij het leeghoozen van zijn
sloep was losgeraakt en weggedreven. Te mid
dernacht voor het stoomschip „Bomrif" uit
olm de tjalk! assistentie te verleenen. ITalf
twee gelukte het verbinding te krijgen. De
tjalk) werd naar de reede van Cockdorp go-
sleept, waar men te half drie arriveerde. Do
vrouw van den schipper vertelde, dat zij
met haar vier kinderen een vreeselijkcn nacht
had doorgebracht.
Een crisis in de glasteelt?
Sedert verleden jaar de tomatenteelt min
der loonend bleek, althans een belangrijk ge
deelte van den tomatenverbouw, beginnen er
in de kringen der vaklieden steeds duidelijker
uitgesproken vermoedens te worden gehoord
omtrent een naderende crisis in de glasteelt
aldus schrijft D(r Ir I. R(ietaema), direc
teur der R. IC. Land- en Tuinbouwschool te
Breda, in „De R. K. Boerenstand". En doze
vrees voor een crisis is volkomen gegrond.
Een crisis zal haast met zekerheid komen.
De ongehoord snelle uitbouw van oen paar
hoofdtakken der glasteelt (tomaten en drui
ven) heeft toevallige oorzaken gohad, n.l. dat
deze beide gewassen in de laatste jaren groote
uitvoerproducten zijn geworden.
Europa leerde tomaten kennen, Nederland
leerde tomaten telen en druiven verzenden,
waarvan het de teelt reeds tevoren had uit
geoefend.
Noch do toeneming van het, aantal men
schen in West-Europa, noch hun hooge wed
vaart of hoogore levensstandaard, noch do
betere vervoermiddelen zijn in staat om op
den duur afzet te kunnen bieden voor hot
gewas van zich zoo reusachtig snel verme
nigvuldigende broeierijen. En dat des to min
der, omdat één der omstandigheden, die gun
stig zjjn geweest voor de tuinderij hior to
lande, n.l. de steeds beter wordende vervoer
middelen, ook gunstig is voor onzo mededin
gers. Met de tuinderij in Nederland ontwik
kelde zich die in Italië, dat meedoet in don
wedloop naar de beste markten. Hot is het
oude lied: de Zuiderzon doet de cultuur in
deze streken concurrentie aan, een strijd,
die reeds eeuwen aan den gang is, die reeds
vele slachtoffers heeft geëischt en nog wel
meer zal eischen.
Dr Rietsema wijst in dit verband op do
teelt in Nederland van sinaasappelen, citroe
nen en ananassen in broeikassen, welke door
het verbeterde verkeerswezen bijna geheel is
uitgerooid. Het snelverkeer hoeft ons uit Zuid-
Frankrijk een bloemenovervloed gebracht, die
onzen bloem enk weekers tot ernstig nadoel
werd; sindsdien is het onzen .bloemisten nog
slechts mogelijk, ooi mot, enkele soorten van
bloemen die hier bijzonder wal), gelukken, of
slecht hot vervoer verdragen, m de vroego
wintermaanden winst te maken.
Onze vroege aardappelenteelt is door do
Italianen, om een nieuwer voorbeeld to heb
ben, zóó geknakt, da,t het do vraag is, [of zij
ooit woer tot haar ouden luister zal geraken.
Nog nieuwer zijn de klachten over tomaten
en druiven.
Wij moeten niet vergeten, aldus Dr Rietse
ma, dat het ons hier met behulp van glas
vaafc slechts gelukt om dingen voort te bren
gen, die men in Zuidelijker landen zonder
het buitengewoon dure hulpmiddel kan ver
bouwen. Wiel beschouwd, is het een groote
dwaasheid, hier met hooge kosten tomaten
en druiven te verbouwen, die beter van
smaak, zooveel goedkooper in 't Zuiden groei
en en op betrekkelijk goringon afstand van
de centra van gebruik.
Waarlijk, 'het ziet er niet naar uit, dat wij
op den ouden weg nog lang kunnen doorgaan.
Wel hebben wij. langen tijd door onzo uitne
mende organisatie en door pnze energie en
oude handelsbetrekkingen een voorsprong ge
had op de Italianen, Algerijnen, en Spanjolen,
maar daar kan een eind aan komen, zooals
er, dank zij een ietwat onverwachte opleving
een eind is gekomen aan do Bla.pheid-.der Ita-
liaansche mededingers.
We zullen moeten zien op andore wifzo aan
den kost te komen. In de Hollanden is do
ooft- en groenteteelt bezig „plaats te ruimen
voor den verbouw van bloemgewassen, bollen,
rozen, snij groen, e.d. Het is mogelijk, dat het
dien kant uitgaat, doch lang niet zeker. Blij
vende goede uitkomsten zullen, volgens Dr
Rietsema, alleen .te verwachten ztfn met zulke
gewassen, waarin we niet veel mededingers
op de markt ontmoeten, en dat zijn niet 'in
de eerste plaats tomaten en druiven, doch
moeilijk vervoerbaar goed, wintergewassen,
voorjaarsgroen ten, komkommers, e.d.
De 'resultaten van het landbouwbedrijf.
In de jaarvergadering van de Noord-Rrab.
Mij van Landbouw, gaf de lieer P. M. iSnecp
een beschouwend jaaroverzicht.
Wat do bedrijfsresultaten in het landbouw
bedrijf in bet algemeen betreft, deelde epr.
mede, dat, indien pacht en 5 pot 'rente wordt
berekend, in 1926 van de 95 gecontroleerde
