No. 285
Dinsdag 17 September 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
1
STER-TABAK
1
ijipr
F
NEDERLANDSCH-INDIË
EERSTE BLAD.
TROONREDE 1929.
Buitenland.
BeSangrïjkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-eontrêle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Overat verse h
472 0 0 6 leening
Korte berichten.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie Na. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L Burg. Tei. No. 259.
Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprfjsi
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.0f
Prijs der A d v e r t e n 110 n
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 H
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 October a.s. op „De
Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog in
deze maand verschijnende nummers
gratis.
H. M. de Koningin beeft hedenmid
dag de vereenigde zitting der Statea-Ge-
fieraal geopend met bat uitspreken van de
volgende rede:
Leden van de Staten-Generaall
Te midden van U, Lede» der Staten-
Generaal, voel Ik Mij gedrongen uiting
te geven aan ootmoedige erkentelijkheid
voor den zegen, dien de Almachtige ook
dit jaar over Mijn dierbaar Volk heeft
verspreid.
Die zegen zij een spoorslag te meer
voor alle deelen van het Rijk en zijne
inwoners van eiken landaard, om hunne
beste krachten bjj voortduring te bleven
geven aan de vreedzame ontwikkeling
van het hechte geheel .van Moederland
en Overzeesche Gewesten.
De betrekkingen welke met de andere
Mogendheden worden onderhouden, zijn
Van den meest vriendschappelijken aard.
Dat da bier te lande in het belang van
den wereldvrede gehouden besprekingen
tot overeenstemming hebben mogen lei
den, stemt tot groote voldoening.
Da verwezenlijking der plannen van
den Volkenbond ter vreedzame oplos
sing van internationale geschillen zal door
Mg krachtig worden bevorderd, in de
overtuiging, dat versteviging van de inter
nationale rechtsorde den weg zal helpen
banen tot gelijktijdige en w^erzijdscbe
vermindering van bewapening.
Pogingen, die zouden kunnen] leiden
tot wegneming van de belemmeringen in
het handelsverkeer tusschen de volkeren,
kunnen op, Mijnen daadwerkelijken steun
rekenen.
De wensch naar totstandkoming een er
nieuwe regeling met België kon nog niet
worden vervuld. Ik vertrouw dat een
juister begrip van de wederzijdsche rech
ten en behoeften, waartoe de gedachten-
wisseling, die in het vorige zittingsjaar
plaats had, bevorderlijk kon zijn, het be
reiken van overeenstemming tea goede
zal komen.
De toestand van. handel en nijverheid
geeft in menig opzicht ptat tot dankbaar
heid.
Niettegenstaande de oogst ook dit jaar
over het algemeen niet onbevredigend
mag heeten, zouden land- an tuinbouw
zich breeder ontplooien, zoo de prijzen
der voortbrengselen gelijken tred hielden
met de productiekosten. Vertrouwd mag
worden, dat de onlangs tot stand ge
komen wettelijke maatregelen ter bevor
dering van onzen uitvoer, heilzaam zul
len werken op, den afzet ia hot buiten
land.
Oip Uwe medewerking zal een beroep
warden, gedaan ter behandeling van de
thans aanhangige wetsontwerpen, voor-
zoover rij daartoe, gewijzigd dan, wel
Ongewijzigd, jn aanmerking komen.
Het jeeds ten vorigen jare aangekon
digde ontwerp tot herziening van het
huwelijksvermogensrecht zal U thana
spoedig bereiken; ook overigens zal ver
nieuwing van recht op onderscheiden ge
bied worden bevorderd.
Met krachtige bestriding van de werk
loosheid zal worden voortgegaan.
Naar ik vertrouw, zal het rapport der
staatscommissie voor de herziening ran,
Je Lager-Ondemfswet 1920 binnen niet
'■e langen tijd worden' ingediend'. Met den
meeaten fcpaad zullen alsdan de ver-
eischte voorstellen tot herziening van de
Lager Onderwijswet 1920 aanhangig wor
den gemaakt.
Het zal Mijn ernstig streven zijn het
financieel evenwicht te handhaven. Daar
toe zal op den weg van versobering van
's Rijks dienst behooren te worden voort
gegaan en zal voorzichtigheid geboden
zijh ten opzichte van wettelijke maat
regelen, welke lasten Dp 's Lands schat
kist kunnen leggen.
Da uitgaven voor leger en vloot Zullen
beperkt blijven tot het beslist jioodige
voor handhaving van de onzijdigheid en
verdediging der onafhankelijkheid van den
Staat.
Indiening van een wetsontwerp inzake
do kanaalverbinding van Amsterdam met
den Rijn wordt bespoedigd.
Een voorstel tot wijziging van da Zui-
derzeesteunwet zal U worden voorgelegd.
De verbetering der wegen en rivier
overgangen zal krachtig worden voort
gezet.
Een wetsontwerp betreffende de pu
bliekrechtelijke regeling 'der collectieve
arbeidsovereenkomsten zal worden inge
diend.
In voorbereiding ïs feen wettelijke re
geling omtrent de instelling van bedrjjfs-
raden.
Herziening van de sociale" verzekering-
zal worden ter hand genomen.
In voorbereiding is eene wettelijke re
geling der werkloosheidsverzekering.
Overwogen wordt verbetering der eco
nomische voorlichting van nijverheid en
handel. 4
Met den middenstand zal nog nau
wer dan tot heden voeling worden ge
houden.
Voortgezet wordt bet onderzoek m
hoeverre, zoolang bet vrije ruilverkeer
niet internationaal gehuldigd wordt, door
een onderhandelingstarief de nadeeleln
voor een deel van onze nijverheid ,en
landbouw van elders geheven bescher
mende invoerrechten zpuden kunnen wor
den getemperd.
Ten aanzien van den politieke» toe
stand in Nederlandsch-IncÜë blijft waak
zaamheid geboden. Intusschen valt te
wjjzen op de teekenen van een veldwin
nend inzicht, dat slechts door daadwer
kelijke deelneming van alle groepen der
bevolking aan het opbouwend werk der
Overheid bet algemeen belang ia waar-
beid wordt gediend.
Het bedrijfsleven in Nederlandsch-Indië
ondervond den terugslag der voor som
mige landbouwproducten ongunstige ver
houdingen op de wereldmarkt. De al
gemeen e toestand kan niettemin bevre
digend worden genoemd.
Op hetgeen in de laatste jaren Op bet
gebied van da ontvoogding van Neder
landsch-Indië is verricht, wordt niet te
ruggekomen. Afgescheiden van ^pidera
vereischten zal aau do beginselen der
ontvoogding in de sfeer van het cen
traal bestuur geen uitbreiding worden
gegeven vóór en aleer de grondslagen
van die ontvoogding zijn bevestigd door
verdere uitvoering van de wet pp 'de
bestuurshervorming van 1922,
Aan dia uitvoering zal met voortvarend
heid worden gewerkt zooj door uitbrei
ding, over de verdere deelen van den
Archipel, van het gebied waarop haar be.
ginselen toepassing vinden, als door ©en
krachtige toepassing van dia beginselen
binnen dat gebied.
Da economische toestand van Suriname
bljjft ernstige aandacht vorderen. Tegen
over een voortgezette uitbreiding van de
koffiecultuur en van de bauxietnijvorheid
staat een teruggang van1 de goud- en ba
latawinning. Ook voor de 'suikerrietteelt
fcijjn de vooruitzichten minder gunstig.
ÜawTk.d.IJT-rciJl
l
ÖOOK3ABAK
BOOM-STEP
THEpOOflUS
NIEMEIJER
GRONINGEN
l
Reden tot verheugenis biedt da voort
schrijdende opbloei van Curasao. Op een
duurzame versterking van de ter plaatse
aanwezige gezagsmiddelen tot .handhaving
van rust en orde blijft ISjjö aandacht
gevestigd.
Met da innige bede, dat God' Uw ar
beid mildelijk! moge zegenen, verklaar Ik
do gewone zitting der Staten-Genetaal
geopend.
Deze troonrede geeft in meerdere op
zichten reden tot tevredenheid en dank
baarheid.
Zij geeft al zoo ongeveer het beste dat
wij in de gegeven omstandigheden zouden
kunnen verwachten.
Wij hebben een extra-parlementair Ka
binet, maar dan toch een Kabinet dat
naar rechts georiënteerd is.
Deze rede getuigt er van.
Zij begint met ootmoedige erkentelijk
heid uit te spreken voor den zegen, dien de
Almachtige ook dit jaar over ons volk
heeft verspreid en aan het slot wordt de
innige bede uitgesproken, dat God den ar
beid van de Staten-Generaal mildelijk
moge zegenen.
Het zijn slechts enkele woorden, maar
die toch niet zonder beteekenis zijn. N
Als het Kabinet voor het volk verschij
nende, hegint met openlijk God te danken
voor wat Hij schonk en Gods zegen over
den komenden arbeid in te roepen, dan
mag dat zeker tot dankbaarheid stemmen.
Wij hebben het ook in ons land wel anders
gekend.
Wanneer wij aan de verschillende para
grafen van deze troonrede aandacht
schenken, dan valt het op, dat die, betrek
king hebbende op Buitenlandsche
Zaken, zich nauw aansluit bij het A.JR.
program.
Krachtige bevordering van de pogingen
tot vreedzame oplossing van geschillen, om
te komen tot versteviging van de interna
tionale rechtsorde en tot gelijktijdige en
wederzijdsche vermindering van bewape
ning is een van de wenschen in ons pro
gram tot uitdrukking gebracht.
Ditzelfde geldt ook van de Defensie
paragraaf, waarin beperking van de
uitgaven tot het beslist noodige naast
handhaving van de onzijdigheid en verde
diging der onafhankelijkheid van den
Staat in uitzicht wordt gesteld.
■Handel en nijverheid komen er
in deze rede vrij mager af. Met genoegen
zagen we echter, dat verbetering der eco
nomische voorlichting overwogen wordt,
en dat nauw contact met den middenstand
wordt toegezegd.
Land-en Tuinbouw hebben mede
niet over een overmaat van belangstelling
te roemen. Naast enkele goede wenschen
voor de uitbreiding van den afzet in het
buitenland staat de verzekering dat de
thans aanhangige wetsontwerpen, waar
mede wel gedoeld zal zijn op die betreffen
de de pachtovereenkomsten, al dan aiet
gewijzigd, gehandhaafd zullen blijven.
Yan het land- en tuinbouwonderwijs
jrordt niet gesproken, wat echter geen re
den behoeft te zijn om te vreezen, dat
daaraan niet de noodige aandacht zal wor
den geschonken.
Is deze paragraaf vrij sober, dit geldt
nog meer van die van Binnenland-
sche Zaken, waarin feitelijk alleen
krachtige bestrijding der werkloosheid
wordt genoemd. Een bewijs dat de betrok
ken bewindsman zich toch in de eerste
plaats Minister van Landbouw ge
voelt?
Het trekt de aandacht dat in de On-
derwijs-paragraaf uitsluitend van
het Lager onderwijs wordt gesproken.
Na ontvangst van het rapport der Staats
commissie zullen met den meesten spoed
de voorstellen tot wijziging van de L.O.-
wet aanhangig worden gemaakt. La wel
ken zin?
Yan het Hoog er Onderwijs wordt
niet gerept evenmin als van het Middel
baar en het Voorbereidend onderwijs. De
Minister blijft zijn arbeid toch niet beper
ken tot het Lager onderwijs?
De financieele paragraaf is
kort maar krachtig. Handhaving van het
financieel evenwicht en daarom: versobe
ring van 's Rijks dienst en voorzichtigheid
hij het doen van nieuwe uitgaven. Wü wil
len hopen dat de heer de Geer meer zal ge
ven dan hier wordt toegezegd en dat de al
te zware belastingdruk zal worden ver
laagd.
Arbeid laat een frisch geluid hooren.
Meerdere belangrijke maatregelen worden
in uitzicht gesteld, waarhij uit den aard
der zaak veel zal afhangen van de wijze
waarop deze plannen worden uitgewerkt.
Dit geldt inzonderheid van de toezegging
inzake de publiekrechtelijke regeling der
collectieve arbeidsovereenkomsten, de in
stelling van bedrijfsraden en de herzie
ning der sociale verzekering.
De Indische paragraaf is langer dan
gewoonlijk.
Hot is een kloek geluid dat hier ge*
boord wordt. Geen1 reactie. Vooruitgang,
maar op een stevige basis en onder kr&cbr
tige leading.
Gezien 'cle politieüri© omstandigheden, in
hoofdzaak als gevolg van de toenemende
verdeeldheid waardoor een krachtige prin-
cipieele politiek belemmerd wordt, een
troonrede waarover we als geheel ge
nomen tevreden' kunnen zijn.
Engelsch-Amerikaansche vlootpariteit.
Reuter verneemt dat de Engelsche re
geering geen bezwaar maakt tegen het
Amerikaansche verlangen naar .pariteit
met de Engelsche vloot, maar de Brit-
ache vloot moet in staat zijn om in
de Britscbe behoeften en verantwoorde*
lijkheden te voorzien in alle deelen van
de wereld* Het bouwprogram van de ad
miraliteit is daarom niet ingericht in ver
houding, tot het Amerikaansche program*
maar enkel op de Britscbe verplichtin
gen gegrond. Ten einde aan deze ver
antwoordelijkheden te voldoen heeft de
admiraliteit bepaalde vlootstandaarden
voorbereid, die door de regeering zorg
vuldig zijn nagegaan. De Dominions zijn
volkomen op de hoogte gehouden tijdens
het geheels verloop der Britseh-Ameri-
kaansche onderhandelingen. Het verdrag
van Kellogg is de basis van deze onder
handelingen. Het voornaamste probleem
is dat van het aantal en de tonnenmaat
der kruisers, doch ofschoon de verschil
len thans beperkt zijn tot een geringen
omvang (n.l. 3 kruisers met 20 c.M. ka*
nonnen) zijn beide landen tot nog toe
niet in staat gebleken het eens te worden.
De Britsche regeering heeft aan Hoover
duidelijk gemaakt, dat elke Engelsch-Ame-
rikaansche overeenkomst afhankelijk is
van een overeenkomst tusschen de vijf
vlootmogendheden.
Engeland zal aandringen op afschaf
fing der duikbooten met steun deT Ver.
Staten.
Bomaanslagen In Duitschland.
Vrijwel alle bomaanslagen, die in de
laatste maanden in Duitschland zijn ge
pleegd, zijn thans opgehelderd, dank zij
het onderzoek_en de door eenige gearres
teerden afgelegde bekentenissen. Alleen
omtrent den aanslag te Lüneberg en om
trent den aanslag op den Rijksdag is men
nog niet' veel wijzer geworden.
Bevestigd wordt, dat alle te Altona ge
detineerde personen, die in verband met
de homaanslagen werden gearresteerd,
onder strenge bewaking naar Berlijn zul
len worden gebracht.
De Zondag in Rusland afgeschaft.
In verband met de invoering van de on
onderbroken arbeidsweek heeft het volks-
Binnenland.
Opening der ."Staten-Generaal. H. M. de
Koningin spreekt de troonrede uit.
De opbrengst der Rijksmiddelen.
'Staking in de bouwvakken te Bergen op
Zoom.
Dreigend conflict "in Sas van Gent.
H. ,M. de Koningin reikte gisteren een
vaandel uit aan de mariniers.
De staking te Zaandam beëindigd?
De advocaat-generaal bijl het Amsterd'am-
sche Gerechtshof vraagt vrijspraak van
de beklaagden in de Giessea-Nieuwketk-
eche moordzaak.
Buitenland.
De Zondag in Rusland afschaft.
De "besprekingen tusschen Engeland en
Amerika over de beperking der vloot-
bewapening.
De Zeppelin boven West-Duitschland.
Inschrijvingen en aflossingen
volgens prospectus worden
gaarne aangenomen door
commissariaat van arbeid de normale ar
beidsweek op vijf, voor bepaalde onderne
mingen op zes dagen vastgesteld. De rust
dag moet 40 achtereenvolgende uren du
ren. Het aantal rustdagen mag niet min
der dan 60 per jaar bedragen voor onder
nemingen met het zes-dagensysteem, en
72 voor degene met het vijfdagenstelsel.
Daarin zijn de dagen begrepen, waarop de
arbeid normaal onderbroken wordt voor
herstellingen, controle, enz. Vijf van deze
dagen zijn bovendien revolutionaire feest
dagen: 1 en 2 Mei, 7 en 8 November en 22
Januari. Alle religieuze feestdagen, ook de
Nieuwjaarsdag en de bijzondere rustdag
gen, worden afgeschaft.
Ziedaar de consequente toepassing van
het communisme. De Zon- en Chr. feest
dagen afgeschaft, maar de revolutionaire
feestdagen ingevoerd 1
In Palestina heeft een treffen plaats
gehad tusschen Britsche troepen en Ara
bieren ten N.O. van Nazareth; hierbij wer
den 16 Arabieren gedood en een aanzien
lijk aantal gewond. De Britsche troepen
zouden geen verliezen geleden hebben.
Officieel wordt gemeld, dat in ver
hand met de ontdekking van een contra*-
revolutionaire organisatie te Leningrad 70
personen zijn gearresteerd.
ALASTRIM, VACCINATIE, ENCEPHA
LITIS.
Hef middel (inenting)
elrger dart «fe kwiaal?
Aan een schrijven van 'den heer B. W.
C. van Dort Kroon, arts te Z altbommel
in de N- 5L Cit is-het volgende ont
leend:
Alastrim, zoo leerde ik vroeger be
grijpen, is een soort van pokken, met
een eigen karakter, geheel verschillend
van onze oude variolae, dia al 10 jaren
o.a. ook in Engeland voorkomt, waar zij
al dien tijd haar zelfde wezen behouden
beeft en nooit'in echte etterpokken (va
riolae) is overgegaan, al spreekt men
daar niet van Alastrim maar van pokken.
Pokblaasjes, waarin zich een melkwit
vocht gaat vormen, die dan indrogen
om nooit litteekens te geven, omdat er
geen ettering bij te pas komt. Een heel
apart soort dus, net ais waterpokken
een apart soort is en die dus wel een
eigen oorzaak of verwekker zullen heb
ben, alle drie.
Welnu dan, dan is het zeker ëea met
te gewaagde conclusie, dat de inenting
met koepokstof, het vaccin tegen hef
echte oude variolaé-gif, allerwaarschijn
lijkst niet het aangewezen mid
del is ter bestrijding. Een apart gif
eischt een apart tegengif, zou ik mee-
nen. En Ik mag dunkt mij zoo blijven
redeneeren, zoolang een dringend bewijs
voor het nut der inentingen met geleverd
la. Eén tegengif voor twee verschillende
