No. 287
Zaterdag 7 September 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
vROSSEM'* ZEEPAARD I5«.
FLOB&'S IOEIDEBBESCBDIT
Gerei. Kerk te Amsterdam-Zuid
HendriM Go's Bank N.V. Gees
EERSTE BLAD.
Meer en betere Eieren
De Wetenschap
noopt een ieder
A. C. VAN DER REST,
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
DE OORSPRONG VAN HET GEZAG
Voedert steeds
JOH. QUINTEN
LICHTE MARYLAND BAAI
IN PATENTVERPAKKING
BANK-ASSOCIATIE N.v. - GOES
5 Obligation 100
Verkrijgbaar In stukken van
f lOOO.-, f 500.-, f 100- en 1 50.- bl]
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per post, 13,=.
Losse nummers 0 ?ü,0fc
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 I'
Bij abonnement belangrijke korting.
Dat ontzag voor het gezag voor een
ordelijke samenleving eetn der onmisbare
voorwaarden is, wordt zelfs in onzen
tijd, nu er een algemeen, en bijna sys
tematisch streven is om het gezag te
ondermijnen, in de practijk nog wel toe
gegeven.
De revolutionaire partijen, die het ge
zag van Gods Woord verwerpen en die
de gedachte, dat wij de Overheid als
dienaresse Gods hebben onderworpen te
zijn, als ouderwetsche dwaasheid be
schouwen, zijn tocli in den grond der
zaak van gezagsoefening niet afkeerig.
De „bewuste" socialisten b.v. zijn voor
standers van het gezag en van gehoor
zaamheid aan liet gezag. Zij1 erkennen
niet, dat de bron van bet gezag in God
ligt, maar dit neemt niet weg, dat ge
bieden en gehoorzamen van bet socdar
lisme onafscheidelijk zijn.
Terecht is de opmerking gemaakt, dat
wat nu reeds gezien is in Tiet optreden
van da parfij tegenover hare dissentiëe-
rende leden er op wijst, dat, mociht ooit
de socialistische toekomststaat op aarde
verwezenlijkt worden, de wereld een
oefening van gezag zou aanschouwen,
waarbij zelfs de overdrijvingen waaraan
kerk en burgerstaat zich op dit stuk
hebben schuldig gemaakt, verkieslijk zou
den worden.
Trouwens, dit is een verschijnsel, dat
we niet alleen fnj de z.g. revolutionaire
groepen aantreffen. Wat zijn er niet vele
regeerders geweest en .wat zfn er ook
in het maatschappelijk leven niet vele
machthebbers, die, terwijl zij zelf geen
hooger gezag erkennen, als echte poten
taten ontzag voor hun gezag opeischen en
die niets zoo erg vinden, dan dat hun
gezag wordt aangetast en miskend.
In het eene zoowel als in het andere
geval hebben wij te doen met een cari-
catuur van het gezag, dat gezien jvordt
als het recht van den sterkste, als ee>n
kwestie van macht en kracht.
Maar hoe dan ook: dat gezag
voor het menscbelijk samenleven noodig
is, wordt vrijwel door alle richtingen
toegegeven.
Bij de vraag echter, waar de oorsprong
van het gezag te vinden is en waaraan
de eene mensch het recht ontleent om
over den ander zeggenschap uit te oefe
nen, loopen de meeningen uiteen.
Voor de vrijzinnigheid dit woord in
zeer algemeenen pin genomen is dit
een lastige kwestie.
Men wil gezag uitoefenen, men wil het
gezag hooghouden, terwijl men tegelij
kertijd het gezag van den Oppersten Sou-
verem, de Koning der Koningen, de bron
en -oorsprong van alle gezag onder de
menschen verwérpt.
Met allerlei theorieën heeft mem ge
tracht aan het gezag een redelijken grond-
sipg te^ geven, waarvan de voornaamste
zijn die van' den Engelscheu wijsgeer
Hobbes en van demi Franschen wijsgeer
Rousseau.
De eerste dacht zich de zaak zoo,
dat oorspronkelijk da menschen als dui
vels tegenover elkaar stonden. Een ieder
deed wat recht was in1 zijne oogen, er
was een voortdurende strijd van allen
tegen allen, een schrikkelijke toestand die
het menscbdom met ondergang bedreigde.
Dit duurde tot het gevaar van dezen
toestand tenslotte werd ingezien, waar
om een „verdrag" werd opgesteld vol
gens hetwelk allen van hun macht en
vrijheid afstand daden, ten behoeve van
één, die als volstrekte alleemheerscihier
over allen zou regeeren eni aan wiens
„gezag" allen' zich zonden hebben te on
derwerpen.
Geheel anders oordeelde RousSaau. Hij
had veel boogere gedachten van den na
tuurtoestand dar menschheid. De natuur-
menschen, zoo leeraarde hij, leefden aan
vankelijk als kinderen zoo vrij en zoo
blij. De voortschrijdende ontwikkeling was
echter oorzaak, dat zij wel maatschappe
lijk moesten saamleven, en zoo kwam
het tenslotte tot een stilzwijgend verdrag
tot een „contract social", waarbij de indi-
vidueaie willen werden' omgezet in een
algemeenen wil.
Hieruit volgt dus dat het hoogste ge
zag feitelijk bij; het vodk berust en dat
volgens deze volkssoevereiniteit de Over
heid niet anders is dan dienaresse van
het in zichzelf souvereine volk.
Deze verdragstheoriën. vinden in onzen
tijd weinig verdedigers meer.
Men heeft het dwaze en kinderachtige
er van ingezien, maar het is aan hen
die Gods Woord niet erkennen nog steeds
niet gelukt er een andere en meer houd
bare theorie voor in de plaats te stellen.
Het gezagsvraagstuk blijft voor hen een
moeilijk punt. Ziji hebben geen fundament
en geen houvast eni het gevolg is d'at
zij ook zwak staan als het geldt de
handhaving van het gezag-
Hoofdvertegenwoordiger:
Heernisseweg 6 GOES.
van juiste zorg voor het artikel,
en bekwaamheid in bediening,
zijn Geneesmiddelen, Verbandstoffen,
Bandages, Verpleglngsartlkelen enz.
te halen bij
Ass. Apotheker Lange Kerkstraat 42, GOES - Telef. 168.
hoofdzetel is van de automobielindustrie,
in betrekkelijk korten tijd gegroeid tot een
stad van 1.400.000 zielen. Zoo'n stad beeft
als alle wereldsteden haar vuiloprui-
mingsmoeilijkheden. Maar nu gaat Henry
Ford er zich mee bemoeien. Hij heeft voor
zich zelf de nieuwe rol bedacht van opper-
vuilverwijderaar.
Hij heeft n.l. aan de gemeentebesturen
van Detroit en van de plaatsen in de buurt
aangeboden, voortaan voor hen alle het
vuil te redderen. Hij wil bet tec'hnisch-
wetenschappelijk gaan metamorfoseeren
in vetten en meststoffen. De burgemeester
van Dearbon, bet plaatsje bij Detroit waar
Ford de groote, almachtige figuur is, toont
zich enthousiast over het plan. De steden
in quaestie zullen er volgens dezen bur
gemeester voor millioenen dollars pro
fijt van hebben.
nister Martelli, die er op wees, dat in de
laatste campagne een productie is bereikt
van bijna 7 xnillioen ton en het succes
prees, dat behaald is door Mussolini's ini
tiatief, 'heeft de commissie een motie aan
genomen, waarin de krachtsinspanning
van de boeren wordt geprezen en waarin
de commissie ben uitnoodigt, bun uiterste
krachten in te spannen, ter verkrijging
van het einddoel, Italië's broodvoorziening
te verzekeren.
„Germania" deelt mede, dat twaalf
kazernes tegelijk, bijna alle nieuw ge
bouwd, ten verkoop worden aangeboden.
Dit geschiedt thans door het rijksgoede-
renbeheer te Wiesbaden. Al deze gebou
wen waren tot nu toe bij de Engelsche
troepen in gebruik.
Zwaar onweer boven Duitschland.
In verschillende streken van Duitsch
land is Donderdag door hevige onweders
groote schade aangericht.
Zoo woedde boven 'Erfurt en omgeving
twee nur lang een hevig onweer, dat door
zware hagelbuien begeleid werd. In Buess-
leben sloeg de bliksem in een 'herberg in,
zoodat in een minimum van tijd 4 boerde
rijen in vla'mmen stonden.
Ook bet Munsterland is geteisterd, Het
meeste schade werd aangericht in het dis
trict Steinfurth. In de streek Borghorst
werden 12 boerderijen in de asch gelegd.
Ook van Boven- en Beneden-Rijn komen
berichten over groote aangerichte schade.
In het telefoonnet aan de Duitech-Neder-
landsche grens werd zware schade aange
richt. -Ook werd een station van de
Rijnsch-Westfaalsche electriciteitsfabriek
door inslaan van den bliksem vernield.
Veel vee kwam om. In ongeveer 4 uur telde
men 1300 bliksemstralen.
De Belgische oorlogsvloot.
Een senator heeft zich ongerust ge
maakt over bet bericht, dat België thans
definitief zijn „oorlogsvloot" van
Duitschland „geërfd" gelijk men weet
gaat verkoopen. Hij zond aan den minis
terpresident een schrijven, waarin bij ver
zocht de vloot toch te behouden.
De „Neptune" is om inlichtingen uitge
gaan bij de militaire autoriteiten. Het blad
ontving daar de mededeeling, dat de oor
logsbodems reeds te koop zijn sedert 1926;
zij zouden reeds lang verkocht zijn, indien
er maar een ernstig kooper kwam opda
gen.
De schepen hebben, zooals zij daar lig
gen, niet de minste militaire waarde; het
zou schatten geld kosten, indien België
met deze kern een oorlogsvloot zou willen
bouwen. Bovendien zou men in dat geval
de kust in staat van verdediging dienen te
stellen.
Ford als vuilverwijderaar.
Detroit is, dank zij het feit, dat het de
De „Graf Zeppelin".
De „Graf Zeppelin" zal vermoedelijk
Woensdag voor een vlucht over Duitsch
land opstijgen. De vlucht zal ongeveer 18
uur duren en onder leiding van kapitein
Lehmann staan.
Volgens het bericht van een Ameri-
'kaansch nieuwsagentschap moeten de on
derhandelingen van dr Eckener in de Ver.
Staten over de oprichting en financiering
van een geregëlden Zeppelindienst over
den Oceaan met succes zijn bekroond.
'Het agentschap verklaart uit goede bron
te hebben vernomen, dat het tot stand ko
men van een geregelden dienst tusschen
Europa en Amerika absoluut verzekerd is.
De benoodigde luchtschepen zullen over
2 jaar in bedrijf kunnen worden gesteld.
Glemenceau beeft een vertegenwoor
diger van Havas ontvangen, die naar zijn
gezondheid kwam informeeren. De oud
premier verklaarde dat bij onwel was ge
weest en dat zijn beenen niet zoo erg stevig
meer waren. Hij weigerde op politieke
quaes ties in te gaan en zei alleen: laat mij
toch in vrede werken.
Gistermiddag is brand uitgebroken in
een automobielfabriek te Suresnea. De
schade is aanzienlijk.
Het Britsc'he departement van Kolo
niën meldt, dat bet volgens de berichten
in alle districten in Palestina rustig is.
De Britsche troepen zijn actief bezig met
het zoeken naar verboden wapens eü met
het aanhouden van verdachte personen.
SPAARBOEKJES 4b()8 OCt.
SPAARBUSJES
Korte berichten.
Een aantal soldaten die aan de ma
noeuvres te Salisbury '(Eng.) deelnamen,
hebben zich voor lichten zonnesteek moe
ten laten behandelen. Van Woensdag, toen
zij hun kamp verlieten, af tot bun terug
keer Donderdagmiddag waren zij meer
dan dertig uur bijna hankoudend in touw
geweest. De opperbevelhebber gaf vergun
ning de mannen met vrachtauto's den te
rugweg te laten afleggen.
Op het militaire vliegveld van Riga is
een gevechtsvliegtuig gevallen. Het ben
zinereservoir vatte vlam, met het gevolg,
dat twee der inzittenden, een luitenant en
een sergeant, verbrand zijn. De derde in
zittende, een onder-officier, wist zich met
groote moeite uit de overblijfselen van de
machine te bevrijden. Ook hij; heeft zware
brandwonden opgeloopen.
Onder voorzitterschap van Mussolini
is op de prefectuur te Forli een vergade
ring gehouden van de permanente graan-
commissie. Na een uiteenzetting van mi
Eerste Kamer.
Aangezien de voorzitter van het centraal
stembureau binnen den termijn, gesteld in
art. 116 2e lid der Kieswet, geen mededee
ling heèft ontvangen van den heer J. P. J.
Asselbergs to Bergen op Zoom, benoemd
tot lid van de Eerste Kamer, of bij zijn be
noeming al of niet aanneemt, heeft het
centraal stembureau den heer E, B. Du-
mol e y n te Hontenisse benoemd
tot lid van de Eerste Kamer.
Tweede Kamer.
De benoemde Tweede Kamerleden Jhr.
mr Ruys de Beerenbrouck en Jhr. mr de
Geer hebben hun geloofsbrieven niet bin
nen den bij de wet bepaalden termijn in
gediend. Thans zal de voorzitter van het
centraal stembureau in de plaats van jhr.
Ruys de Beerenbrouck tot lid van de
Tweede Kamer benoemd verklaren mr Go-
seling te Amsterdam en in de vacature-de
Geer jbr. mr Reelaerts van Blokland.
Aangezien jhr. Beelaerts minister is, zal
Binnenland.
Vergadering van de Coöp. Suikerfabriek
Sas van 'Gent.
De heer E. B. Dumoleijn te Hontenïs&a
tot lid der Eerste Kamer benoemd.
Benoeming Tweede Kamerleden.
Verhouding N ederiand-B elgië
Buitenland.
Thans ru^t in Palestina.
Ook in Duitschland onweders.
ook deze zijn zetel niet innemen, waarna
dan benoemd zal worden verklaard jhr.
Rutgers van Rozenburg.
Denkt aan de voetgangers.
Op vragen van het Eerste Kamerlid
Smeenge:
1. Is de minister niet van oordeel, dat
bij de wegen verbetering, naast de be
langen van het snel- en rijwielverkeer,
ook die van de voetgangers in het pog
dienen te worden gehouden?
2. Zoo ja» wil de minister dan bevor
deren, dat bij den aanleg van pieuwe
of de verbreeding van bestaande wegen
door den aanleg van wandelpaden ook
aan de belangen der voetgangers de
oudste categorie van weggebruikers
aandacht worde geschonken?
heeft de minister van waterstaat ge>-
antwoord:
1. Deze vraag wordt uit den aard der
zaak bevestigend 'beantwoord.
2. Voor den aanleg en de verbetering
van Rijkswegen zijn laatstelijk bij beschik
king van 15 Augustus 1920, La. B., af-
deeling Waterstaat T, normale 'dwarspro
fielen vastgesteld, waarbij ook is gerekend
op den aanleg van eenvoudige voetpaden,
behoudens voor die wegen, welke uit
sluitend voor het verkeer met motorrij
tuigen en rijwielen zullen worden be
stemd. Echter is het niet de bedoeling
om, waar in en nabij bebouwde kommen
het plaatselijk verkeer bijzondere voor
zieningen voor de voetgangers eisoht, de
kosten van die bijzondere voorzieningen
voor Rijksrekening te nemen. Deze wer
ken zullen in samenwerking tusschen be
langhebbenden, en het Rijk kunnen tot
stand komen.
De staking' In Ihiet Zaanscihe houtbedrijf.
D© bond van werkgevers heeft een
brief verzonden aan de vier samenwer
kende organisaties van werknemers,
waarin zij' zich bereid verklaren de be
sprekingen over de liquidatie van bet
conflict voort te zetten, en waarin het
verder heet:
Alvorens u echter tot een conferentie
uit te noodigen, achten wij het voor
de algemeene afwikkeling van zaken
noodzakelijk, dat één punt komt vast
te staan, en wel dit: dat gij' u vereenigt
met ons laatste tegenvoorstel betreffen
de de arbeidsvoorwaarden, en dat deze
dus verder buiten discussie blijven.
Na (de .ontvangst van dit bericht kunt
gij binnen zeer korten termijn een uit-
noodiging tot verdere bespreking over
de z.g. liquidatie van het conflict tege
moet zien. Wij achten het onzen plicht,
uw aandacht erop te vestigen, dat, nu
beide partijen den wil getoond hebben
om den strijd te beëindigen, dit zoo spoe
dig mogelijk moet gebeuren; immers wij
vreezen, dat wanneer het conflict nog
verder duurt, door den afloop van het
seizoen de moeilijkheden om tot een
oplossing te geraken, nog vrij watgroo-
ter zullen worden clan zij tot nu toe ge
weest zijn
i