No. 284
Woensdag 4 September 1929
43e Jaargang
3
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Geref. Kerk te Amsterdam-Zuid
Hendrikse Co's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
5 Obligation 100 /0
hi. De maatregelen,
>ffen, zijn nu juist
ees voor invoeren
s land slechts spo-
>er dergelijk© argu-
oerd om bij de he-
ig oor te vinden,
roer of verhooging
Tegen dergelijke
s weinig te doen
de Rotterd., wan-
oorzaak zijn, dat
u geklaagd en ge-
jaar de miserabele
laagd kon worden
van de geleverde
stig voor gewaar-
gedrongen op zoo-
akking met een
mede, dat het ge-
idden in de toma-
dezelfde klachten
Dat lijikt nergens
artikel, overgeno-
Vereeniging yan
waarin ernstige
ebracht. Zoo, dat
t gewicht van 12
10, een enkele
wijize, waar geen
t legt een lak op
t smet op onzen
n d.en grootsten
uitvoer van onze
in dezen .niets te
a enkelen klant
1, dat men in de
linbouw begint te
iraarvoor men tot
nen heel gaarne
uis, dus met de
a onder op wilde
inden wilde hou-
f van het U.C.R.
1. Dit streeft er
product zoodanig
toets der critiek
alles wat wordt
eischen voldoet,
-ruit, dat dezelfde
art aan gewicht
ren in Londen
lie producten te
'.C.B. merk, dus
worden geïmpor-
it nog zoovelen
gaan hun eigen
onder tuinders,
Zij breken daar-
r benadeelen ook
i exporteurs,
espreking, door
»n, heeft men
het U.C.B. meer
■mheid lijkt het
langs den weg
liet komt. Geen
r begint te spre-
regeering in te
menschen, die
ten, kunnen zoo
rerken en doen
een wetsontwerp
en regels voor
en worden vast-
«1 er langs den
het schijnt, niet
hier de Staat
k>oh het is ook
die het gevaar
uitvoer beseffen,
irleggen en zeg-
igen, geven we
handelaars nog
ak in den han-
lief te hebben.
ken.
ren met doode-
Engeland en
met bijna acht
ezer dagen ge-
492 in 1927 op
stellend, en de
moderne ver-
levert, worden
nonstreerd.
hygiëne te be-
gelukkig, geen
uit de gevol-
en verheugen-
en-sterfte was
.tsgewijze nog
verleden jaar.
van het ver
lig gedaan, en
luw op de be-
sns internatio-
!et men ervan
neemt aan-
:ers-vraagstuk
de, dat het in
is geworden,
demie, terwijl
teeds op zich
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs'
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers f 0.03
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30
Bij abonnement belangrijke korting.
Tweeërlei maat
De Socialistische pers bevat geestdrif
tige beschouwingen over het optreden
van de Engelsche Arbeidersregeering.
Deze "heeft n.l. een besluit genomen,
waarvan bet heet, dat het niet zal na
laten diepen indruk te maken op allen,
die fnet het werk dezer regeering van
verre of dichtbij te maken hebben.
Wat er dan wel aan de hand is?
De Regeering heeft bepaald, dat alle
arbeiders 'werkzaam in staatsbedrijven,
voorzoover ze een vol jaar in dienst
zijn, een vacantie van zes dagen zullen
krijgen, met behoud van loon.
Waarom dit nu zulk een diepen in
druk moet maken is ons niet duidelijk.
De zaak komt toch hierop neer, dat
thans in Engeland gebeurt, wat in ons
land als iets heel gewoons wordt be
schouwd.
Het verschil is alleen, dat de Regeerin-
gen, die in ons land soortgelijke rege
lingen troffen, als reactionnair worden
uitgekreten, terwijl het in Engeland als
een bewijs geldt, dat de Regeering zich
van haar leidende taak bewust is.
Trouwens het is niet alleen op dit
gebied dat met tweeërlei maat wordt
gemeten.
Als 'in andere Ianiden op sociaal ge
bied dezelfde maatregelen werden ge
troffen die in ons land door de recht-
sche Kabinetten werden 'voorbereid en
uitgevoerd, dan zou het gejuich in het
socialistische kamp niet van de lucht
zijn.
De gebeurtenissen in Palestina.
De algemeene toestand in Palestina
is volgens de laatste berichten rustig,
alhoewel er nog berichten over troe
belen in het Noorden zjjn binnengeko
men. Een aanval op de politie-barakken
te Hattin, acht mijlen ten Westen van
het Meer van Tiberias, werd afgeslagen.
Er hebben vele arrestaties plaats gehad
en 'de regeering heeft maatregelen ge
troffen, teneinde de arrestanten voor on
afhankelijke rechtbanken te laten terecht
staan.
Het departement van Koloniën zal een
commissie van onderzoek instellen, on
der voorzitterschap van Sir Walter Shaw,
gewezen opperste rechter in de Straits
Settlements. Deze commissie zal ook drie
leden uit .het parlement bevatten; één
voor elk der drie groote partijen.
Deze commissie zal nog in den loop
van September naar Palestina reizen ten
einde een onderzoek in te stellen naar
de oorzaken van de troebelen en vooral
om na te gaan in hoever "het oproer als
een vooruit georganiseerde actie te be
schouwen valt.
De Engelsche regeering is niet van
zins eene wijziging te vragen in het
mandaatsregime, waaronder zij Palestina
regeert; ook denkt zjj er niet aan de
beloften, vervat in de nota van Balfour,
in te trekken.
Zoodra de nieuwe commissie" rapport
zal hebben uitgebracht, zal de regeering
over de te volgen politiek overleg plegen;
deze politiek zal echter binnen het kader
van het mandaatstelsel blijven.
Uit Jeruzalem wordt nog gemeld:
Een naburig dorp, Lifta, dat het cen
trum der onlusten vormt, is door Brit-
sche troepen omsingeld, waarbij 200 Ara
bieren gevangen genomen werden.
Voorts hebben in Beneden-GaJilea ver
scheidene overvallen van Bedouïnen
plaats gehad, welke echter konden wor
den afgeslagen.
Bij Zemach werden de Bedouïnen door
pantserauto's verdreven.
De vooruitgang van de haven van Gent.
De correspondent yan de N. R. Crt.
te Brussel meldt:
De jongste statistiek der havenbewe-
Gent, door het bestuur dezer
Lt ï.r i SePubBceerd, levert nogmaals
en klinkend bewijs van den onzin in de
ewermgen van zekere uitgesproken Bel-
I e, ^^onisten beBloten, als zou de
,Tlsche souvereiniteit op de We 9-
tcrschelde, waarin ook het zeekanaal
GentTemeuzen uitmondt, de ontwikke
ling en welvaart der zeehavens van Gent
en Antwerpen in den weg staan.
Zoo was Augustas j.l. een ware re-
cord-maand voor de Gentsche haven.
Niet minder dan 267 schepen, metende
283.354 netto Moorsom-ton, liepen deze
haven binnen. Een dergelijk maandcijfer
was sedert het graven van het kanaal
onder de regeering van koning Wil
lem I nog nimmer geboekt. Verge
leken bij1 de cijfers van Augustus 1928
bedraagt de aanwinst 23 schepen en
77.133 ton.
Voor de eerste acht maanden van 1929
wijst dezelfde statistiek verder op een
totaal van 1838 binnengeloopen schepen,
metende 1.863.724 M. T. tegen 1701 sche
pen en 1.467.944 ton voor dezelfde pe
riode in 1928.
Rykoff voorspelt een nieuwen wereld
oorlog.
Uit Moskou wordt gemeld, dat Rykoff,
de voorzitter van "den raad van volks
commissarissen Maandag bij de bevor
dering van de cadetten der militaire aca
demie te Moskou tot officier een rede
heeft gehouden, waarin hij o.a. zeide,
dat de politieke besprekingen tuss'chen
Rusland en de burgerlijke staten den
laatsten tijd zeer gespannen zijn gewor
den.
Rykoff voorspelde, dat een nieuwe we
reldoorlog voor de deur staat, waarvan
een oorlog tusschen Rusland en China
de inleiding zal zijn. Hij sprak de hoop
uit, dat de nieuwe officieren van het
roode leger, die 'thans de militaire aca
demie verlaten, alles zullen doen om
den geest van strijdvaardigheid van het
roode leger te bevorderen.
Naar gemeld wordt, worden op het
oogenblik aan de militaire scholen in
Rusland 5000 officieren opgeleid.
De overstroomingen in Britsch-lndië.
Een in de dringendste bewoordingen
vervat telegram is te Karatsji van den
hoofdingenieur te Sukkur ontvangen,
waarin wordt gezegd, dat de overstroo
ming Sukkur nog niet heeft bereikt, doch
dat volgens alle aanwijzingen de over
strooming van de Indus en die van de
rivieren in 3e Runjab te Mithhankot
samenkomen, waardoor bij Sukkur, waar
de dam is gelegen groot gevaar dreigt.
Duitschland en België.
In een interview met een vertegen
woordiger ,van de „Etoile Beige" heeft
dr Stresemann o.m. gezegd, dat minister
Curtius en hij bereid waren, alles in het
werk te stellen om tot de ontwikkling
der economische betrekkingen tusschen
Duitschland en België bij te dragen. Hij
geloofde, dat het succes, dat tot dusverre
tusschen beide landen was bereikt, een
opwekking zou kunnen zijn voor het
sluiten van een handelsverdrag.
Scheepsramp bij de Philippijnen.
Het s.s. „Mayon" van de Manila Rail
road Company is naar gemeld wordt gis
termiddag tijdens een tyfoon vergaan.
Van de 37 passagiers zijn er slechts 9
gered.
Volgens een N.T.A.-bericht gebeurde de
ramp in de golf van Ragay bij het eiland
Luzon.
Groote brand te Merxem.
Gistermorgen ïs brand uitgebroken in
een opslagplaats in Merxem, een voor
stad van Antwerpen, waardoor groote
voorraden jute en katoen verloren gingen.
Ook de fabrieken der General Motors
werden door het vuur aangetast, ten
gevolge waarvan ongeveer 100 automobie
len een prooi der vlammen werden. De
schade wordt op enkele millioenen francs
geschat.
Die noodlottige brand te SmethWck.
De gruwelijke brand in een chocolade-
winkel te Smethwick bij Birmingham,
waarbjj ®'f menschen zijn verongelukt,
heeft groote ontroering in de kleine
plaats gewekt. De oorzaak van den brand
is onbekend. Om half zes Maandagoch
tend was een politie-inspecteur langs het
huis geloopen en had niets bemerkt Vijf
minuten later, toen een beambte zich
naar het onmiddellijk naast de kazerne
woning gelegen station begaf, zag hij rook
uit de vensters opstijgen. Eenige oogen-
blikken later stond het huiis in lichte
laaie.
Vijf en twintig menschen lagen nog ter
ruste toen de brand uitbrak. Een groot
aantal van hen snelde in nachtgewaad
de straat op, doch de op de bovenste
verdieping huizende gezinnen werden vol
komen verrast. Wat zich in het bran
dende huis heeft afgespeeld, was afgrij
selijk.
Een geheele 'familie, die boven den
winkel woonde, bestaande uit vader, moeF
der en vier kinderen, waarvan de oudste
jongen zes jaar was, kwam in de vlam
men om. Een verdieping booger woon
de mrs Aston, met haar dochter en twee
zoons. De dochter en een der zoons wis
ten uit een dakraam te ontsnappen; de
moeder, die haar gebrekkigen jongsten
zoon niet wilde verlaten, verbrandde met
hem.
Nog een verdieping hooger woonde de
familie Jones. Voor ham" was elke kans
op redding onmiddellijk buitengesloten.
De yader, de moeder en hun 21-jarige
zoon waren .reddeloos verloren.
Tal van personen werden ernstig ge
wond bij het springen uit de vensters.
Hevige hitte in het Noorden der V. S.
Een abnormaal hevige hitte voor dezen
lijd van het jaar, meer dan 20 graden bo
ven normaal, heerschte gedurende de afge-
loopen drie dagen in het geheele Noorden
der V. S. Te New-York was de maximum
temperatuur eergisteren 91, gisteren 92 en
hoewol zij vandaag iets wals gedaald, on
dervond men veel last van de hoog©
vochtigheid der lucht.
Anti-Vlaamiaehe relletjes.
Zondag heeft een bende „goede Bel
gen" te Knock© een vijftigtal piepjonge
Vlaamsche studentjes aangerand, die een
uitstapje langs de kust deden en de
snoodheid 'hadden Jeeuwenvlaggetjes te
dragen.
Een paar vurige vaderlanders dreven
den moed zoo ver, herhaaldelijk met
een auto door de groep Vlaamsche jon
gens te rijden en dezen zelfs per auto tot
op de voetpaden te achtervolgen.
Er werd natuurlijk geroepen: „A bas
les boches a Berlin".
Uit dit alles zou zeer zeker een ge
vecht zijn ontstaan, indien niet een paar
studenten-geestelijken hun Vlaamsche
broeders hadden aangezet niet te re-
ageeren.
Intusschen is het weer eens te meer
bewezen, dat de Vlamingen, die met 80
pCt. in de IJzer-loopgraven stonden, in
vredestijd ,nog steeds verdrukt worden
door de vurige vaderlanders, die tijdens
den oorlog veilig thuis bf in het buiten
land zaten.
Onweer In Zuid-België.
In de streek van Bergen heeft Dinsdag
ochtend een zwaar onweder gewoed. Bij
Baudour is een man onder een boom door
den bliksem doodelijk getroffen. Te Ghlin
werd een wielrijder door den bliksem ge
troffen en eveneens gedood. Te Cambron
Gastau raakte een groote pachthoeve in
brand, die geheel in de asch werd gelegd.
Ex-keizerin Zita van Oostenrijk.
Ex-keizerin 'Zita van Oostenrijk zal om
streeks 15 September te Brussel aankomen
met hare kinderen prinses Adelaide, 16
jaar en de prinsen Robert 14, Felix 13 en
Karei Lodewij'k 11 jaar. Deze 'zullen in
verschillende instituten in de Belgische
hoofdstad als leerlingen worden inge
schreven, maar in een bevriende woning
verblijf houden. De exkeizerin komt zich
met kroonprins Otto en de andere kinde
ren en gevolg eerst einde October of begin
November definitief te Brussel vestigen.
'Otto zal niet voor October 1930 aan de
universiteit te Leuven gaan studeeren.
Korte berichten.
Naar Reuter uit Forli meldt, heeft
mevrouw Mussolini het leven geschonken
aan een dochter, die Anna Maria ge
noemd werd. Moeder en dochter maken
het goed.
De Berlijnsche politie is nog steeds
druk in 'de weer om een spoor te vin
den van de personen, die Zondag een
bomaanslag op den Rijksdag hebben ge
pleegd. Zij schijnt ©enige gegevens te heb
ben gevonden, maar weigert iets naders
mede te deelen.
Op 1 Juli j.l. bedroeg het aantal
ingeschreven radioluisteraars in Denemar
ken 265.905, in Italië ongeveer 70.000,
Noorwegen 64.102 en Zwitserland 75.720.
In Zevenburgen (Roemenië) zijn
bij ©en grooten brand Ü20 huizen van
een dorp verwoest. Verscheidene perso
nen werden gedood, terwijl er 60 ern
stige brandwonden bekwamen.
Te Valencia kwam een autobus in
botsing met een muildierwagen, die tegen
een anderen muildierwagen werd geslin-
lgerd. Drie personen werden .bij het on
geval gedood.
Van het Hof.
H. M. de Koningin heeft gister op
Het Loo in gehoor ontvangen den g'ezant
van Tsjecho-Slowakijb, die H. M. namens
den president van TsjechOhSliOwakijie het
grootkruis van den Witten Leeuw met
den halsketen is komen overhandigen.
De nieuwe voorzitter dier Tweede Kamer.
Als ernstig candid'aat voor president
van de Tweede Kamer, die ook buiten
zijn eigen fractie hier en daar persona
grata zou zijn, wordt de 'katholieke af
gevaardigde mr Van Schaik genoemd. Ge
lijk bekend is, behoort mr Van Schaik,
met Staatsraad Kooien, ook tot hen, die
gedoodverfd worden met het leiderschap
der Roomsch-Katholieke Staatspartij, nu
jhr 'Ruys de Reerenbrouck daarvau af
stand heeft moeten doen.
Nederland en de Volkenbond.
De Nederlandsche gedelegeerden op de
Valkenbondsvergadering hebben hun taak
in de verschillende commissieisl op de
volgende wijze onder elkaar verdeeld:
Eerste commissie; juridische quaesties:
mr J. Limburg en plaatsvervanger prof.
van Eysinga. Tweede commissie, tech
nische quaesties: H. Colijn en als' plaats
vervanger raden Djajadiningrat. D'erde
commissie, ontwapening: jhr Loudon.
Vierde commissi©, budgetaire questies:
prof. van Eysinga en als plaatsvervanger
prof. Franqois. Vijfde commissie, sociale
en humanitaire quaesties: prof. Francois
en als plaatsvervangers mevr. C. A. Kluv-
ver en de heer van 'Wettetm. Zesde com
missie, politieke quaestieö: Galijn en als
plaatsvervanger jhr Loudon en raden Dja
jadiningrat.
Burgemeesters.
Op zijn verzoek is ingaande 1 Sept. j.l.
eervol ontslagen als burgemeester der
gemeente Nijmegen, met dankbetuiging
voor de langdurige en goede diensten
door hem in zijne betrekking bewezen,
F. M. A. van Schaeek Mathon.
Abonnementen einz. hij de Spoorwegen.
Door de Kamer van Koophandel a enz.
te Rotterdam werd besloten tot den
Spoorwegraad een brief van den volgen
den inbond te richten:
I. Achtdaagsch© abonnemen
ten. In de commissie voor de tariefbe-
langen uit uwen raad is op 2 Nov. 1928
de aangelegenheid van de abonnements
kaarten met korten geldigheidsduur ter
sprake gekomen, naar aanleiding waar
van deze commissie in overweging ge
geven heeft, de proef voort te zetten
en voor 1929 een niet te kort tijdvak
daarvoor te bestemmen, met welk ad
vies de Spoorwegraad zich in zijn ver
gadering van 8 Januari heeft vereenigd.
Zooals ook blijkt uit hetgeen door den
heer Van der Lugt in die vergadering
werd opgemerkt, wordt dit denkbeeld
door onze Kamer ondersteund. Nu in
tusschen van eenig besluit van de di
rectie van de Spoorwegen tot herhaling
van de tijdens de Olympische Spelen
in 1928 genomen proef nog niets geble
ken is, begint onze Kamer te vreezen, dat
de aangekondigde beslissing in negatie
ven zin is uitgevallen. Onze Kamer blijft
het van belang achten, dat in het be
lang van den handel aan deze abonne
mentskaarten een kans gegeven wordt,
en verzoekt den Spoorwegraad daarom
er op te blijven aandringen, dat met deze
abonnementskaarten opnieuw een proef
genomen zal worden óver een riïet te
kort tijdsverloop en zoo mogelijk over
meerdere jaren.
2. Onpersoonlijke of zaak-
abonnementen.- Ook deze aangele
genheid j.s in de commissie voor de
tariefbelangen behandeld. Vond de com
missie toen geen aanleiding op verwezen
lijking van dit denkbeeld aan te dringen,
in de vergadering van den Spoorweg
raad van 8 Januari j.l. werd intusschen
besloten, nader de aandacht op het ge
dane voorstel te vestigen. Onze 'Kamer
zou het op prjjs stellen, wanneer uw
Binnenland.
Hevige onweders boven verschillende
streken van ons land.
Het conflict te Zaandam nog niet opgelost.
Aanvallen op de Nederlandsche havens.
Buitenland.
De Zeppelin te Friedrichshafen gearri
veerd.
De tiende Volfcenbondsvergadering.
De onlusten in Palestina.
Verkrijgbaar in stukken van
f lOOO.-, f 500.-, f 100- en f 50.- bij
raad thans zou kunnen besluiten er bij
de directie van de Nederlandsche Spoor
wegen op aan te dringen, ook met dit
stelsel een proef te nemen. Dan zou
kunnen blijken of onze opvatting, dat
deze abonnementen-in een behoefte van
den handel zullen voorzien, de juiste is.
De staking in Groningen.
Uit Winschoten wordt gemeld:
Het heet hier, dat tot beëindiging van
de staking een voorstel is te verwachten,
om voor dit jaar de loonen met 10 pet. en
die voor 1930 met 12 pet. te verhoogen.
De zoutindustrie.
De boring van de Koninklijke Neder
landsche Zoutindustrie te Oele is beëin
digd op een diepte van 494 M. De zout
lagen eindigen op 488 M. en hebben een
totale dikte van 54 M. zout. Er zijn vier
zoutlagen, die gescheiden zijn door steen
lagen.
Weldadigheidspostzegels.
In December 'zullen weer postzegels en
briefkaarten worden uitgegeven ten bate
van het misdeelde kind. Op herhaald aan
dringen van de centrale propaganda-com-
missie zullen de zegels dit jaar uitdruk
king geven aan het doel, waarvoor zij be
stemd zijn.
Van de twee series briefkaarten zal er
een gekleurd zijn.
Incident in den Rotterdam-
schen gemeenteraad.
In de gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Rotterdam
is het bij de behandeling van vragen
van het communistische lid den heer
Van Buxink betreffende de te werk ge
stelde werkloozen te Leebroek, „die zijn
teruggekomen omdat hun verblijven kri
oelden van de wandluizen" tot een in
cident gekomen.
De heeren Van Burink en "Van den
Dungen dienden een motie in, waarin de
raad B. en W. verzoekt, te bevorderen,
dat alle teruggekomenen weer te werk
zullen worden gesteld en dat hun een
uitkeering zal worden gedaan over de
dagen waarop zij niet gewerkt hebben,
gelijk aan het gemiddelde van hun loon
te Leebroek.
Deze motie werd niet ondersteund.
De heer Van Burink vindt dat het top
punt. Nu het ,het geld der kapitalisten
moet "kosten, draaien de heeren Ter Laan
en zijn vrienden weer om.
Hij zal doorgaan .met zijn opruiing en
als hij naar de werkverschaffing kon
gaan, zou hij niet eindigen; de werkloozen
op te "hitsen en te .zeggen, dat het tijd
werd, dat de heeren met de dikke buiken
in de wandluizenkrotten zitten.
Nadat de heer Ter Laan het woord
heeft gevoerd, verwijt de heer Van Bu
rink den heer Ter Laan verlakkerij, be
drog, zwendel.
Wethouder Nivard is in zijn ziel over
tuigd, dat de heer Van Burink geen ar
beidersbelangen behartigt en die bedoe
ling ook iiiet heeft.
De heer Van Burink: Smerige Jezuïet.
Spr. gooit ©en glas met water in de
richting v*m den heer Nivard, en windt
zich zeer op. Het projectiel miste zijn
doel. Andere leden houden don teer v.
B., die zijn tegenstander te lijf wilde gaan,
tegen.