No. 218
Woensdag 28 Augustus 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Soes
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 September vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Binnenland
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs'
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf Ü.OS
Prijs der AdvertentlSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 l
Bij abonnement belangrijke korting.
-*-■ Die; op,en!b;are school.
De tactiek van de bestrijders der Chris
telijke school is de laatste jaren een andere
geworden.
Om de afbraak van de Openbare school
te stuiten zoo mogelijk, tracht men de mee
ning ingang te doen vinden, dat deze
school toc'h eigenlijk is de Christelijke
school bij uitnemendheid.
Wie dus voor zijn kinderen Christelijk
onderwijs begeert, moet ze zenden, niet
naar een school met den Bijbel, maar naar
de z.g. neutrale openbare school, die im
mers de kinderen heeft op te leiden tot
alle Christelijke en maatschappelijke
deugden?
De groote meerderheid van ons volk
heeft echter, wat dit betreft en terecht
geen vertrouwen in de Openbare school.
Waarschijnlijk in verband daarmede
beeft Ds P. Bruning te Krommeniedijk
een brochure geschreven, waarin hij han
delt over het godsdienstig karakter van de
Openbare school en waarin volgens de
N. R. Grt. de volgende stellingen worden
ontwikkeld:
1. Tot de christelijke deugden, welke
volgens art. 42, alin. 1, wet 1. o., 'bij het
onderwijs mede moeten worden aange
kweekt, behooren o.a. dankbaarheid jegens
en vertrouwen op bet Wereldbestuur. 2.
Het is redelijk, die gezindheden te 'koeste
ren, aangezien wij alle goeds aan dat be
stuur danken. Dit werkt immers in de
zoogen. levenlooze natuur groeikracht,
enz., en in ons men'schen verstand en toe
nemend gemeenschapsgevoel, waardoor
wij de dingen leeren gebruiken, en gedron
gen worden om elkander te helpen, meer
en meer. 3. 's Menschen leven wordt er ge
lukkiger door, dat hij ze koestert. Aange
name .dingen verschaffen meer vreugde,
wanneer men er bij denkt aan Goedheid
die ze geeft. En vertrouwen op het We
reldbestuur maakt sterker door 't wekken
van uitzicht op beter, waar wij lijden ten
gevolge van vooralsnog te weinig kennis
en gemeenschapsgevoel. 4. Het ontbreken
van genoemde gezindheden is gevaarlijk
omdat allicht de mensch, zonder dank
baarheid zelfzuchtig wordt en veel-
eischend; zonder vertrouwen onheil zal
aanrichten, omdat 'hij met ongeduldigen
zin gaat overhaasten. 5. Zij kunnen leiden
tot quietistisch 'berusten en afwachten,
zullen dit echter niet doen wanneer in bet
oog wordt gehouden dat verstand, enz.,
aan den mensch zijn gegeven om voor ver
betering werkzaam te wezen. 6. Terecht
beeft de wetgever voorgeschreven, dat bij
het onderwijs mede tot het koesteren van
genoemde deugden moet worden opgeleid.
Merkwaardige stellingen.
Immers, hier wordt 'bij het omschrijven
van de Christelijke deugden, waarhij nog
wel de bedoeling voorzit bet religieus ka
rakter van do Openbare school beter te
doen uitkomen, van den Christus niet ge
rept.
Iets specifiek Christelijks valt hier niet
te ontdekken.
Deze stellingen kunnen zonder eeni'g be
zwaar onderschreven worden door aan
hangers van richtingen die vierkant tegen
over het Christendom staan.
En indien ze ons iets te zeggen hebben,
dan is het wel dit, ,dat de openbare school
toch nooit bruikbaar kan zijn voor hen
die op een Christelijke opvoeding voor
hunne kinderen prijs stellen.
Cholera in Britsch-lndië.
Sedert dp laatste week van Juni_ zijn
uit de tot Bombay behioorende districten
11-000 gevallen van cholera gemeld, fer-
^ijl 4272 personen tengevolge van deze
epidemie zijn gestorven. Zes ambtenaren
van den regeerings-gezondheidsdienst zijn
werkzaam in de besmette streken.
De emigratie naar Australië.
Het hantal immigranten in "Australië
gedurende het jaar eindigend 30 Juni
l?29, toont een aanzienlijke serminde-
"?gaan vergeleken bij het vorige jaar.
uit jaar bedroeg het aantal immigranten
«9-646 tegen 110.628 in het jaar daar-
our. Vier-en-tachtig percent van de im
migranten zjjn van Britsche nationaliteit.
Ernstig bergongeluk.
Een ernstig bergongeluk heeft in het
kanton Graubunderlanid plaats gehad.
Een Duitsche familie uit Bannen werd
bij een toer in het hooggebergte Zondag
door een lawine van steenen overvallen.
Mevrouw Schlieper werd terstond ge
dood, terwijl haar dochter ernstige ver
wondingen opliep, die -echter niet le
vensgevaarlijk zijn. De tweede dochter,
de zoon en de gids bleven ongedeerd-
Het lijk van mevrouw Schieper is naar
Romontogna overgebracht, waar haar
mafc, die den toer niet had meegemaakt,
is aangekomen. De dochter is in het
ziekenhuis van Samaden opgenomen.
Tegen den godsdienst.
In Rusland zou, volgens het „Berliner
Tageblatt" nu ook al een decreet uitge
vaardigd zijn, waarbij verboden wordt
om de namen van godsdienstige per
soonlijkbeden (Jezus Christus), en even
zoo alle namen van Godheden (God, Je
hova, Allah, Boeddha, Zeus, Jupiter) met
een hoofdletter te schrijven. Ook de na
men van heiligen moeten, in godsdiens
tig verband, klein geschreven worden
(bijv. de evangelist jmarcus, de heilige
nikolaas) dezelfde namen als gewone
persoonsnamen moeten met een hoofd
letter.
Joegoslavië en het Vaticaan.
Uit Belgrado wordt bericht, dat de on
derhandelingen betreffende een concor
daat tusschen Joego-Slavië en het Va
ticaan in de maand September zullen
beginnen. De pauselijke nuntius fe Bel
grado zal den Heiligen Stoel vertegen
woordigen.
Een nieuw record.
Een Duits-ch vlieger beeft boven het
vliegveld van Orly een afstand van
1669.600 K.M. afgelegd met een gemid
delde snelheid van 133.309 K.M. en zich
daarmee voorloopig in het bezit gesteld
van den Zenithbeker. L
Vier Finnen gefusilleerd.
Blijkens een Reuter-telegram aan de
Engelsche bladen uit Helsingfors zijn vol
gens bericht uit 'Moskou vier Finnen,
vroegere officieren in het Roode Leger,
doodgeschoten op grond van spionnage
ten bate van Finland. Diplomatieke in
terventie mocht niet baten.
De executies vallen samen met de ver
volging voor het hof te Abo van een
groot aantal. Finsche .bolsjewisten, be
schuldigd van spionnage ten bate van
de 'Sovjet-republiek.
De prins van Wales als vlieger.
Volgens de „Daily Mail" heeift de prins
van' Wales, die al een paar jaar lang in
vliegtuigen: zit, zich de laatste maanden
in het besturen van een| vliegtuig ge
oefend onder leiding van een zoor be
kwamen en betrouwbaren vlieger-officier.
De ontruiming van het Rijnland.
Omtrent de te Den Haag tusschen de
Duitsche en de Engelsche delegatie ge-
vomde onderhandelingen inzake de ont
ruiming van het Rijnland door de En
gelsche troepen, wordt uit Berlijn gemeld,
dat reeds vérgaande besprekingen heb
ben plaats gevonden over de quaestie
van het transport der Britsche bezettings
troepen bij het verlaten van het Rijn
land.
De verschillende technische .quaeatïes,
zooals het spoorwegtransport, het over
brengen der Britsche hospitalen en van
andere inrichtingen zijn reeds tot in bij
zonderheden geregeld. Als ,eenig positief
resultaat der besprekingen is te Berlijn
echter slechts bekend, dat Engeland on
der alle omstandigheden zijn troepen in
den kortst mogelijken tijd terug zal trek
ken. Van Engelsche zjjde wordt verze
kerd, dat de regeering MacBonald haar
standpunt hieromtrent in elk. geval zal
handhaven. Wanneer en pp welke wijze
de Britsche regeering het terugtrekken
der bezettingstroepen officieel aan de
andere mogendheden zal mededeelen, ïs
nog niet bekend, doch het zal slechts een
quaestie van tijd zijn.
De Prins van Wales als piloot.
Naar de „Daily Mail" meldt, heeft de
prins fan Wales gedurende de laatste
jaren geregeld vlieglessen genomen en is
hij thans een zeer kundig piloot. Hij
maakt de laatste dagen verschillende
vluchten in gezelschap van squadron lea
der Don, een van de knapste en meest
betrouwbare „piloten in Engeland.
Vliegongevallen.
Zondagmorgen zijn nabij de Italiaan-
scbe vlieghaven Cameri twee vliegtuigen
op ongeveer 1000 M. hoogte met elkaar
in botsing gekomen. De toestellen vielen
en de beide bestuurders waren op slag
dood.
Niabq Metz is gistermiddag even na "de
opstijging een militair vliegtuig gevallen.
Een onder-officier is omgekomen, ter
wijl zijn collega ernstige verwondingen
heeft opgeloopen.
Op den eersten dag van de „lucht-
derby" te Cleveland heeft een ernstig
ongeluk een schaduw geworpen.
Twee vliegers kwamen om en da
vrouw van een hunner werd doodelijk
gewond.
De reis v;a|ni de Zeppelin.
De Zeppelin heeft gisterenmiddag te
3.35 Amst. tijd over Marcicopa (Ari
zona) gevlogen. Boven Arizona heeft het
luchtschip een onweer ontweken en vloog
op een hoogte van 5000 voet over de
plaats Aztec.
Het luchtschip werd om 19 uur M.E.T.
te Wilcox (Arizona) waargenomen. Het
vloog met groote snelheid in oostelijke
richting.
Te Lakehurst worden reeds omvatten
de maatregelen voor de ontvangst -en
het bergen van het luchtschip getroffen.
De stad New-York maakt zich gereed
voor een grootsche receptie, welke die
van de eerste reis nog zal overtreffen.
Dr Eckener zal plechtig op het stadhuis
worden ontvangen. Dr Eckener is voor
nemens ongeveer 4 dagen te Lakehurst
te blijven, zoodat de terugreis naar
Europa Zondag zal worden aanvaard.
Kolonel Lindbergh heeft naar aanlei
ding van de wereldreis verklaard, dat het
luchtschip in het tegenwoordige stadium
van het verkeer door de lucht voor de
vaart over den Oceaan beter geschikt is
dan het vliegtuig. Hij hoopte, dat in
Amerika spoedig een geregelde lucht
scheepvaart voor passagiers zal worden
geopend.
Dr Eckener verklaarde, dat een gere
gelde passagïersdienst technisch .geen
moeilijkheden meer oplevert, doch dat
het wel noodig is, op verschillende plaat
sen hallen en ankermasten te bouwen.
De onlusten In Palestina.
De „D'aily Chronicle" wijdt beschouwin
gen' aan dé troebelen 'in Palestina. Het
blad stelt de vraag, boe het mogelijk is
geweest, dat wandaden op Zoo groote
schaal hebben kunnen voorkomen „in een
gebied, waarvan de Britten een bestuurs-
mandaat hebben.
Het blad wenscht, dat de verzekering
zal worden gelg-even, dat in de toekomst
op afdoende wijze zal worden gezorgd
voor de bescherming der inwoners. Daar
toe is men verplicht zoowel tegenover
degenen, die in Palestina wonen, als je
gens de Joodsche gemeenschap overal ter
wereld, die er toe heeft meegewerkt, van
Palestina de nationale woonplaats der
Israëlieten te maken.
De „Daily Mail" schrijft: Er moge nog
een onderzoek noodig zijn om de directe
aanleiding voor de jongste uitbarsting
vast te stellen, doch de kiem ervoor was
gelegd, toen de ooaiitie-regeering een be
gin maakte met de rjdele en gevaarlijke
poging om Palestina bet vaderland te
maken van de Joden.
De „Morning Post" betreurt de onvoor
bereidheid van de autoriteiten om aan
de uitbarsting het hoofd te bieden. Al
vorens volledige inlichtingen zullen zijn
verkregen, is het niet mogelijk te zeg
gen, wie er te kort zijn geschoten. Het
schijnt echter, dat de autoriteiten ver
rast zijn.
De „D'aily Herald" beto-Qgt: De nieuwe
labour-regeering, die toch al haar han
den' in elk opzicht vol heeft, krijgt nog
een nieuw probleem op te lossen, 'twelk
door haar voorgangers al te lang verwaar
loosd was. Het blad wil een grondig
onderzoek, zoowed naar de grieven van
beide partijen als naar de voorwaarden
waarop aan Engeland het mandaat was
Talrijke deputaties vani Joden hebben
zich tot president Hoover en staatssecre
taris Stimson gewend om hun bezwaren
tegen het Engelsche bestuur in Palestina
kenbaar te maken.
Stimson verzekerde, dat de Amerikaan-
sche regeering in deze aangelegenheid
reeds al het mogelijke heeft gedaan. Hp
wees ook op het krachtige en ernstige pro
test, dat den' Engelschen gezant is over
handigd en waarin pp de ontzettende
gruwelen, die in Palestina plaats heb
ben, wordt gewezen.
Hoo-ver verklaarde, dat de Amerikaan-
sche regeering zich ernstig bezorgd maakt
over de onlusten in Palestina, doch van
de Engelsche regeering „de verzekering
beeft ontvangen, dat alle noodige maat
regelen zijn getroffen om den* toestand
meester te worden.
De oorzaak van de spoorwegramp bij Buir.
De door het rijksministerie van ver
keer en door de administratie der rijks-
spoorwegen naar Buir gezonden com
missie, die de oorzaak moest opsporen
van de ontsporing van den D-trein van
Warschau 'naar Parijs, is gisteren terug
gekeerd.
Naar van bevoegde zijde gemeld wordt,
beeft het onderzoek "tot nog toe uitgewe
zen, dat de oorspronkelijke voorstelling
over de oorzaak van de ramp niet ge
heel juist is. De machinist van den D<-
trein, die wegens werkzaamheden aan de
lijn over een ander spoor moest rijden,
had van den dienstchef van het station
Düren een verkeerde instructie gekregen
die voor de vorige dagen gold en vol
gens welke op het juiste spoor achter
het station Buir voorzichtig gereden moest
worden. De nieuwe instructie, die voor
Zondag uitgevaardigd was, luidde dat
voor het station Buir over een wissel
op verkeerd spoor overgegaan moest wor
den. Daar de machinist deze instructie
niet ontvangen had, meende hij, dat hij
het station Buir 'met de voorgeschreven
grootere snelheid passeeren kon. Toen de
trein met deze snelheid daarin reed, moest
hij ontsporen, daar voor' het berijden van
wissels een beperkte snelheid voorga-
schreven is.
Tot zekere hoogte is de machinist schul
dig omdat hij het dubbele signaal voor
het berijden van den wissel niet opge
merkt beeft Naar het resultaat van het
onderzoek schijnt dus de hoofdschuldige
de dienstchef van het station D{iren te
zijn; vastgesteld moet echter nog worden,
of hij de nieuwe instructie tijdig ontvan
gen heeft.
Maandagavond zijn in het ziekenhuis
te Buir nog twee gewonden overleden.
Het stoffelijk overschot der dienBtvrouw
en van den bagagemeester zijn gisteren
avond naar de resp. woonplaatsen overge
bracht.
Het dioode meisje, wier naam men niet
kon vaststellen, is als Franpaise geïden
tificeerd. Het lijk zal naar Parijs vervoerd
worden. De overige dooden zullen vanmid
dag te vijf uur voorloopig te Buir worden
begraven. Die stoker van den trein, die
door het raam van de locomotief sprong
en zoo gespaard bleef, is naar Hamm
teruggekeerd.
Volgens informatie in het ziekenhuis
is de toestand van den zwaar gewonden
machinist Aoig onveranderd. Men kan hem
dus nog geen verhoor afnemen.
Rusland en China.
Naar de correspondent van het Berli
ner Tageblatt" nit Sjanghai meldt, wordt
daar ter stede een officieus bericht ver
spreid volgens hetwelk een telegram zou
zijn ontvangen van Tsjang tso Pin, deiu
Chineeschen gezant te Berlijn, waarin
deze meldt, dat Moskou niet meer vast
houdt aan zijn eisch, dat eerst de vroe
gere directeur van den Dost-Chineeschen
spoorweg in zijn functie moet worden
hersteld alvorens Rusland tot onderhan
delingen bereid is. In het officieus be
richt .wordt gemeld, dat de Sovjet-Unie
klaarblijkelijk een nieuwen koers w'il in
slaan.
De haven van Antwerpen.
De Brusselscbe correspondent van de
„Maasbode" meldt:
Eenigen tijd geleden hebben wjj mede
gedeeld, dat het Antwerp sche reedersblad
„Neptune" scherpe klachten uitte in ver
band met de moeilijkheden, die de met
hout.,geladen schepen In de haven van
Antwerpen ondervonden om hun lading
kwijt te raken.
Het blad in kwestie komt thans op
deze aangelegenheid terug en zegt, dat
sedert dien de toestand nóg erger is
geworden. Op het pogenblik liggen 7
schepen met een volle lading hout voor
anker hun beurt af te wachten om ge
lost te worden.
De toeneming van het houtverkeer in
de haven van Antwerpen was voor
zien. In den thans beBtaanden toestand
Binnenland.
De Haagscho Conferentie komt tot een
beslissing.
De wethouderscrisfe te Amsterdam.
De 4e Cbr. Sociale Conferentie te Lan
teren.
Voorstellen voor den Gemeenteraad te
Goes.
Buitenland,
Cholera in Britsch-Indië.
De spoorwegramp bij Buir.
De ontruiming van het Rijnland.
De onlusten in Palestina.
dient spoedig verandering te komen, zegt
„Neptune", willen wij de haven van Ant
werpen niet door de Baltic and inter
national maritime conference die deze
situatie reeds eerder heeft besproken
op den index zien zetten.
Korte berichten.
Sir Percy Loraine, die Lord Lloyd
als 'booge commissaris in Egypte op
volgt, is gisteren uit Londen naar zijn
post vertrokken.
Koning Alfonso van Spanje heeft
gisteren in Santander zijn luchtdoop ont
vangen. Hij vloog een half uur in een
watervliegtuig.
De electriscbe centrale in het
Eisackdal, de grootste van Europa, welke
den Brennerspoorweg en Boven-Italië van
stroom zal voorzien, is gisteren geopend.
Op 19 Aug. bedroeg bet aantal
werkloozen in Engeland 1.162.300, of
5708 minder dan in de voorafgaande
week en 145.860 minder dan een jaar
geleden,
Benige beambten van het marine-
depót te Kiel en een aantal bandelaars
aldaar zijn aangehouden wegens zwende-
larij met uitrustingstukken.
Een gebouw in de Zimmerstrasse
te Berlijn, waar talrijke filmmaatschap
pijen haar opslagplaatsen hadden, is gis
teren door brand totaal vernield.
Tweede Kamer.
Bij brief van 23 Augustus bad mr dr
L. N. Deckers bericht gezonden, dat hij
zijn benoeming tot lid van de nieuw
gekozen Tweede Kamer niet aanvaardt.
De voorzitter van het Centraal .Stem
bureau heeft nu in zijn plaats benoemd
verklaard den beer J. C. van Beek te
Deurne.
Zooals men „weet zal de heer van
Beek voor deze benoeming bedanken, om
voor den "betreffenden kwaliteitszetel
plaats te maken voor den heer Schaep-
man.
Nieuw-Beieriand en zijn burgemeester.
Vrijdag is de raad van Nieuw-Beieriand
in spoedeischende vergadering bijeen ge
weest. In die vergadering hebben de wet
houders verslag uitgebracht over hun be
zoek aan den Commissaris der Koningin
op Donderdag j.l. waarbij hun o.m. was
medegedeeld, dat de beer Q. Ninaber
in bet begin van September waarschijn
lijk naar de gemeente zal terugkeeren
om zijn functie van burgemeester te her
vatten.
De vergadering heeft naar aanleiding
daarvan met algemeene .stemmen een
door den heer De Winter ingediende mo
tie aangenomen, waarin o.m. wordt ge
zegd, dat de terugkomst van den heer
Ninaber niet wenscbelijk wordt geacht,
zoolang bet justitioneels onderzoek,
waartoe in vorige raadszittingen is 'beslo
ten, niet is afgeloopen.
De Commissaris der Koningin had
medegedeeld, dat aan den burgemeester
geen ongevraagd, maar een ziekteverlof,
is verleend tot 1 September, waarvan bi]
den raad niets bekend was.
