No. 276
Maandag 26 Anpstns 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De Haagsche Conferentie.
Buitenland.
LANGS EEN DIEPEN WEG
firn rn 'Ti i *p m i t171,1
ct
Belangrijkste Nieuws.
BELGISCH - FRANSGH
DUITSCH - ENGELSCH e.a.
BANKPAPIER
Hendrikse S Po's Bank N.V. Bobs
Binnenland
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
FEUILLETON
het eerste ooóenblik
af.dat U Cadum Zeep
éebruiktzult O een
Aenot onderdaan,
hetwelk U
waarschijnlijk nooit
tevoren éehad heeft
tegen voordeelige koersen,
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3,—
Losse nummers *9.0R
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30
Bij abonnement belangrijke korting.
Van het Haagsche front geen nieuws.
De toestand van onzekerheid duurt nog
Steeds ■voort. Nog altijd zijn er pessimisten
en optimisten, maar dit is wel zeker, dat
de beslissing op het hoofdpunt nog niet ge
vallen is.
Vrij zeker is ook, dat de conferentie ten
minste nog tot Woensdag of Donderdag
zal duren. Eerst Dinsdag komt de Rijn
land-commissie weer hijeen. Heeft men
dan intusschen een oplossing van de
financieele moeilijkheden gevonden, dan
krijgen wij Woensdag de slotzitting.
Men kan den toestand thans als volgt
resumeeren: de conferentie leeft nog;
Frankrijk, Italië, België en Japan, zoeken
naar verdere middelen ter voldoening van
Engelands ©ischen; de Rijnlandoontrole
wordt waarschijnlijk op zulk een wijze ge
organiseerd, dat de Duitsche regeering zal
kunnen beweren: „het is niet zoo erg",
terwijl Briand van zijn kant ook zal kun
nen zeggen, dat hij op dit gebied een groot
succes heeft behaald.
Ten slotte zal het dan ook wel komen tot
de vaststelling van een datum voor het
vertrek der Fransche troepen. Dit zou dan
de sluitsteen zijn van het heele bouwwerk
der Haagsche conferentie. Komt er echter
geen accoord met Snowden tot stand, dan
kan er heelemaal niet gebouwd worden.
Succes of mislukking, wat zal het wor
den?
De gisteravond te 9.40 hervatte bespre
kingen tussc'hen de delegaties der aanbie
dende mogendheden waren om halfeen na
middernacht 'geëindigd.
Toen werd medegedeeld, dat de nota met
het nieuwe aanbod aan Snowden gereed
was gekomen. Zij zou hem echter niet
meer in den loop van den nacht worden
aangeboden. Men wenschte tot vanmorgen
te wachten.
Nedieirl. vlieger Sn Italië Verongelukt
Wolff seint uit Innsbrück! dat Volgen»
de „Alpenzeitung" d!e Nederlander I. Re-
delé, Ö'ie met zijn spprtvliegtuig van Hol
land naar Bozen was gevlogen omi zijn
vadetr, die voor ©en gezondheidskuur in
Meran verblijft, op te zoeken, bij het
naaken van. kunistvluchten boven heit
vliegveld St. Jacob bijl Rozien van een
hoogte van 800 M. is tomen te vallen.
Hij Ikreieg daarbij zulke zware verwondin
gen, dat bij eenige minuten na jzijn over
brenging naajr bet ziekenhuis overleed.
D® Incidenten In Palestina.
Uit Jerusalem wordt gemald) dat de
spanning tusschen 'Arabieren en Joden
als gevolg van de incidenten1 bij1 den
Klaagmuur tot bloedige bofsihge® Eeeft
geleid.
Vrijdagmiddag voor het intreden' van
den sabbalt kwam het tot een. straatge-
62)
door
H. ZEEBERG.
Or—O
Ontzet sprong hij daarop terug.
Want d© patiënte slaakte hartroerende
krijschemde gillen en schreeuwde: ,,'tls
niet waar; mijn man is dood, dood; ik
heb geen man meer".
Trude en. Wies tochtten haar wat tot
bedaren, te brengen, maar het was tever-
geefsche moeite. Onstuimig woelde zij in
het ledikant heen en weer 'en trok zich
schier de haren uit het hoofd, terwijl
haar angstwekkend gegil door merg en
been drong.
„Bat is verschrikkelijk" mompelde Henk.
„Het besté is, dat wij weggaan", schrei
de Trade. „Wies kan alleen moe nog
het beste kalmeeren."
Beneden in de huiskamer drong het
gegil der arme vrouw tot die beiden
door.
Henk trok Trade naar zich toe.
„O kind, wat moet jullie lijden", zaide
"jj alleen.
Zij snikte hartontroerend, het hoofd
«gen, hem aangeleund, terwijl haar schou-
heftig schokten.
Over den brief, dien Trade hem gaschre-
vecht tusschen Arabieren en Joden, dat
meer dan twee uren duurde.
Negen (volgens een ander bericht twee)
Joden en drie Arabieren werden gedood,
terwijl! bet totaal aantal gewonden aan
beide zijden meer dan 100 bedraagt.
Alle zaken zijn gesloten en de politie
is belangrijk versterkt.
Op Malta en te Kaïro loopen er ge
ruchten, dat er vier oorlogsschepen en
een bataljon troepen naar Palestina ge
zonden zijn wegens de onlusten te Jeru
zalem tusschen Joden en Arabieren over
den Klaagmuur.
Een nader bericht uit Londen meldt,
dat de Engelsche admiraliteit bevestigd
heeft, dat de oorlogsschepen Barham en
Sussex op verzoek van den Engelschen
commissaris-generaal naar Palestina zijn
gezonden. De staat van beleg is al
daar afgekondigd.
Volgens andere berichten is de kruiser
Sussex van Malta vertrokken- Het linie
schip Barham lag gereed voor vertrek
en het vliegtuigschip Courageous werd
gereed gehouden om zoo noodig dadelijk
een bataljon troepen naar Palestina te
kunnen overbrengen1.
Uit Egypte is reeds een bataljon, be
staande uit drie compagnieën uit Kaïro
en één compagnie uit Moscoar naar Pa
lestina vertroxken.
Het aantal slachtoffers van de botsing
van Vrijdag wordt nu opgegeven als 16
Arabieren en 9 Joden gedood en 107
personen gewond.
MiaitfDioinialld! naar Londen.
De Engelsche premier is Zaterdagmor
gen om 9 u. 20 min. van Lossiemouth
per vliegtuig naar Londen vertroxken.
Het slechte zicht en de ongunstige weers
omstandigheden noopten den bestuurder
te Cramlington te landen, vanwaar mén
om 11 uur naar Catterich zou doorvlie
gen. Het weer werd echter nog slechter,
zoodat besloten werd naar Cramlington
terug te keeren. Eerst om 2 u. 20 min.
werd de tocht naar het Zuiden voortge
zet. Om ongeveer 6 uur 32 was het toe
stel te Hendon.
De premier verklaarde voor zijn ver
trek uit Lossiemouth, dat hiji naar Dow-
ningstreet ging, om daar de berichten
uit Den Hiaag te ontvangen.
Vliegongeluk hij Futdia.
Het vliegtuig D 757 is Zaterdagmor
gen te Elm hij Fulda in den mist ge
raakt en neergestort.
De bestuurder Bauer en twee inzitten
den, de Amerikaan Gross uit Louisville
en majoor van politie Rückert uit Frank
fort a. cl. Main zijn omgekomen. Mej.
Neubauer uit Berlijn en mevrouw Rüekert
zijn ernstig gewond.
Volgens een nader bericht is mej'. Neu
bauer aan haar verwondingen overleden.
Men zag het vliegtuig verscheidene ma
len boven het bosch heen en weer zwen
ken. Ten slotte viel het in het bosch.
Het vliegtuig is geheel vernield.
ven had, repte Henk meit geen enk al
woord.
Ongetwijfeld was haar mededeeling, dat
hun verloving maar verbroken moest wor
den, haar innige overtuiging geweest.
Maar nu hij er was, moest zij toch wel
begrijpen, dat haar inzicht niet het juiste
was .geweest.
Henk ,zag den stoel van Meerendomjk
staan. _En opeens dacht hij aan hem,
over wien nog niet was gesproken. Wat
zou ook die man lijden I Hij zeker nog
het meest van allen. Diep medelijden
vervulde hem.
Begreep Trude, als zij zag, hoé hij op
den ledigen stoel staarde, dat Henk ajan
den afwezige dacht?
„Henk?" vroeg ze.
„Ja kindje?"
„Jekuntvaderóók ver
gevennietwaar?"
„Zeker, Trude", zei hij. „Zeker. Ik denk
zonder eenige bitterheid aan hem, integen
deel: met diep medelijden".
't Lichte even in haar bruine oogen,
nat van tranen.
„Ik wist het wel" zeide zij. „Vader
zal zoo 'ontzettend lijden. Maar denk je
niet, dat de Heere hem troosten zal en
vergeven?"
„Als vader oprecht tot onzen Heiland
gaat, dan zhl hem alles vergeven wor
den", antwoordde Henk op vasten toon,
„Ja, daar ben ik van overtuigd. De
menschen kunnen we wel laten rusten".
Gemeiraal Liman von Sanders.
Generaal Liman von Sanders, de op
perbevelhebber der verbonden legers op
bet schiereiland Gallipoli tijdeus den we
reldoorlog is 74 jaar oud te Munchen
overleden.
Nadat Turkije aan den wereldoorlog
had deelgenomen, werd hem het bevel
opgedragen over het Turksche leger
corps dat in de Dardanellen opereerde
Het gelukte hem de aanvallen der Engel
schen en Franschen op Gallipoli af te
slaan. Later nam hij in Palestina de lei
ding op zich van de krijgsoperaties tegen
de Engelschen, tegen de overmacht was
hij echter niet opgewassen. Hij werd in
zijn hoofdkwartier te Nazareth overvallen
(Sept. 1918) hij' wist te ontkomen ë'n
trachtte hij Aleppo nieuwen tegenstand te
organiseeren. Inmiddels bereikte hem de
tijding van den wapenstilstand. Hij gaf
het bevel over aan Mustapha Kemal
Pasja en vertrok naar Constantinopel,
waar hij door de Engelschen werd ge
vangen genomen. Eerst in 1919 werd hij
vrijgelaten.
Sneltrein Wansc'ha u-Parijs gederailleerd.
Op het traject KeulenAken heeft gis
termorgen e en ontzettend spoorweg onge
val plaats gehad, waarbij twaalf personen
om het leven zijn gekomen, elf reizigers
ernstig en circa dertig licht werden ge
wond-
De doorgaande trein Parijs-Warschau,
bestaande uit locomotief met tender,
slaapwagen, een postwagen, een Duitsch
restauratie-rijtuig, drie Boolsche wagens
derde klasse en drie Duitsche wagons
eerste en tweede klasse, reed met een
snelheid van circa 90 K.M. langs dit tra
ject, ofschoon er herstellingswerkzaam-
heden aan de rails plaats hebben en het
verkeer derhalve over een zijspoor is
gelegd. Op-dit oogenblik sarong de lo
comotief uit de rails, waarop zeven van
de tien wagens eveneens derailleerden.
De locomotief en tender vielen om,
de postwagen werd in den slaapwagen
gedrukt, terwijl de ander© wagens, die
dwars pp de rails kwamen te staan,
slechts licht werden beschadigd. De
meeste dooden en gewonden werden dan
ook uit den geheel versplinterden slaap
wagen gehaald. De dooden zjjü grooten-
deels "Polen, Franschen en Amerikanen.
Neder Land-era zijn er niet bij-, even
min als onder de gewonden. De machinist
van den trein, wien een arm werd afge
knepen, is op weg naar het ziekenhuis
overleden. De stoker sprong op het
oogenblik, dat de ramp plaats haid, van
de locomotief en liep alleen een paar
ontvellingen op. Onder de dooden bevond
zich .ook de hoofd-oonducteux van den
trein en de juffrouw van de retirade.
Gemeld wordt, dat de machinist in
Diiren de schriftelijke aanwijzing had ge
kregen om met het oog op de werkzaaml-
heden aan 'de rails en aan een "brug
in de nabijheid van Düxeü op het traject
DürenKeulen langzaam te rijden, tiaar
Met afgrijzen, dacht Trude er nqg aan,
hoe men haar 'en de haren behandeld
had, ©enige dagen vóór de arrestatie.
„Ja, de menschen kun je wel laten
rusten", vond Henk ook. „Maar allen la
ten je toch niet alleen in het ongeluk,
Trude?"
„Neen, jij bijvoorbeeld niet."
„Daarop doel ik niet. Ik bedoel de
menschen uit Midstad".
„O, neen, dominé Minnaar is reeds
tweemaal geweest. En juffrouw Mi eras
ook. Zij heeft er zoo'n spijt van, dat
het uitgelekt is. Maar dat moest zoo zijn.
Het was Gods wil. Begrijp jij het, Henk?"
I.
Trad© was nu wat rustiger geworden.
Henk vond het een geschikt oogenblik
om eens kalm te praten.
Met zijn scherp oog had hij wel gezien
dat hier iets gebeuren moest. Het was
voor de beide meisjes niet vol te houden,
dat dag en nacht waken bij de patiënte.
En dan moesten andere omstandigheden
ook geregeld worden. Meerendonk kwam
vooreerst niet weer
Trade's vraag: „Begrijp jij het, Henk?"
was een welkome aanleiding, om rustig op-
alles in te gaan.
„Neen, kind. Maar we kunnen1 dat ook
niet begrijpen. Wie zal zeggen, wat Gods
bedoelingen met dit alles zijn? Laten wij
er ons ook maar niet in verdiepen,
Van
Era bard stub
Keep.dat tot het
laatste vliesje
éebruikt kan
werden
25
de trein, volgens de verklaringen van
passagiers en ooggetuigen, met de ge
wone D-toeinsnelheid reed, vermoedt
men, dat de machinist o f dit briefje
niet gelezen heeft, óf, wat bijna onge
looflijk schijnt, zicih aan de orders niet
heeft gestoord.
Het .duurde geruimen tijd voor men
zich over den omvang van de ramp een
overzicht kon vormen, daar het aanvan
kelijk onmogelijk was in don slaapwagen
te komen. Men moest het dak op ver
schillende plaatsen openbreken ten einde
langs dezen weg de dooden en gewon
den uit den wagen te halen."
Korte berichten.
V-oor reis-, verblijf- en representatie
kosten harer gedelegeerden bij: do Haag
sche Conferentie was aan de Fransche
regeering een crediet toegestaan van eau
half millioen francs. Dit bedrag is ontoe
reikend gebleken; de minister-president
vroeg, in een adres aan den President der
Republiek, een tweede crediet, eveneens
v,an een half millioen francs.
De kappersbedienden te Kassa in
Tsjecho-Slowakije hebben wegens het niet
bandhaven van de Zondagsrust eene de
monstratie gearrangeerd, door stinkbom
men in de kapperswinkels te vprpen,
waar Zondags gewerkt werd.
"Generaal Smuts die de volgende
maand met zijn vrouw in Europa wordt
verwacht, zal ook een bezoek aan België
brengen. Zijn verblijf in Europa zal on
geveer zes maanden duren.
In het plaatsje Radsyn (Polen) is
een gezin van zes personen na het ge
bruik van voedingsmiddelen onder ver
giftigingsverschijnselen gestorven.
Groothertogin Charlotte van Luxem
burg heeft op het kasteel van Berg het
leven geschonken aan een prinsesje. Dit
is het zesde kind uit haar huwelijk met
prins Felix. t
"Zaterdagmiddag is in Egypte een
Vickers Victoria-vliegtnig voor troepen
vervoer, dat zeven man aan boord had,
dat is veel beter. Wij kunnen alleen bid
den voor vader en moeder en voor ons
zelf. En dan geloof je toch ook, dat God
op Zijn tijd het aflos wel zal maken)
Trude?"
„Ja", antwoordde zjj, „het is alles voor
mij nog wel donker, maar ik geloof, dat
deze beproeving zal overgaan en wij etr
allen 'gelouterd uit te voorschijn zullen
komen."
„Dat is het goede standpunt", vond
Henk. „Maar dat houdt ook in, dat wij
niet bij de pakken mogen gaan neerzitten.
Daarom moeten wij eens kalm praten',
kind. Als jij er tenminste toe in staat
bent."
„Ja", zeide zij, „nu jij- bijl mij! komt, zal
het wel gaan1."
Henk kon niet nalaten, even flauw te
glimlachen.
Trude zag het en hoog, beschaamd,
haar hpofd, omdat zij begreep, waaraan
hij dacht.
„Ik meende", fluisterde ze, „dat je on
der deze .omstandigheden
„Laat ons er niet over praten, Trude",
zei Henk. „Je waart toen wat overspan
nen. Als je kalm nadenkt, zal je moe
ten zeggen, dat er niet de minste reden
was, om zóó te schrijven. Er is immers
niets veranderd in onze verhouding? Al
leen, dat voor ombepaalden tijd ons hu
welijk wordt uitgesteld, mogelijk wel voor
jaren. Maar dat is toch niet het ergste?"
Onder zijn spreken had Trude het hoofd
Binnenland.
Nog steeds onzekerheid ter Haagsche
conferentie.
Gevallen van kinderverlamming te Volën-
dam.
Ontploffing te Nijmegen.
Moordaanslag te Waspik.
Corruptie van rijksambtenaren.
Buitenland.
Sneltrein Parijs-Warschau gederailleerd.
De Zeppelin ju Amerika.
Incidenten in Palestina.
De dichter Karei van de Woestijne over
leden.
bij het opstijgen van het vliegveld van
Heliopolis neergestort. Drie menschen,
o.w. de vlieger, kwamen om, de vier
anderen zijn allen gewond.
De Alastrfm.
De hear L, Heyermans, directeur van
den Geneeskundigen en Gezomclheidsr
dienst. te Amsterdam en dr Peeters, leider
van de afdeeling Volksgezondheid, heb
ben van het Amsterdiamsche gemeeintel-
bestuux machtiging gekregen naar Enge
land te gaan om een studie te maken
van de alastrim-gevallem aldaar en verge
lijkingen te maken mat den toestand hier.
Zij zullen er spréken met tal van autori
teiten. Dr Hannema, eerste geneesheer
aian het ziekenhuis aan den' Coolsingel
uit Rotterdam reist mlse.
>De landarbeidersstaking in Oostelijk
Groningen.
Te Winschoten zijn Vrijdag voor de
justitie geleid en daarna in voorloop! g-e
hechtenis gesteld: II. D. en M. Mf.? veldL
arbeiders rte Heiligerlee, beschuldigd van
mishandeling en geweldpleging'; H. II. en
H. B., landarbeiders te Vriescheloo, be
schuldigd van zware mishandeling van
een Frieschen werkwillige aldaar: H. R.
F. v. 'd. W', L. B. en B. L., allen
landarbeiders te Bellingwolde, verdacht
van het openlijk: geweldplegen tegen' werk
willigen.
De burgemeester van Scheemda heeft
gisteren, aangezien de staking in die ge
meente is geëindigd, het verbod van sa
menscholing opgeheven. D© politieverster-
king is mede opgeheven.
weer tegen, zijn borst gevlijd. ZaohtkenSi
streelde hij haar ravenzwart haar.
„Daarover praten wij due niet r-
besloot hij. „Ik ben naar jullie gekomen
om te helpen. Dat was mijn plicht. Maar
dan moet je me ook van alles op de hoogte
brengen, voorzoover je kunt. Wat zegt de
dokter van moe?"
„Hij is erg gereserveerd. Moet het nog
eens aanzien, beweert hij. Maar wij zien
toch duidelijk, dat moe in haar geestver
mogens gekrenkt is. Hoe 'het gaan moet,
ik weet het niet."
Henk nam zich voor, dokter Regen-
meijer's oordeel, als bij dat al geven kon,
te vragen, maar sprak dat voornemen
niet uit.
„In ieder geval," zeide bij, „mogen jul
lie vannacht niet waken. Jullie zijn allebei
afgemat en moeten eens slapen." En op
Trade's beweging van tegenwerpingen:
„Neen, dat meen ik. Ik blijf waken. En
dan moeten wij morgen eens overleggen,
Wies, jij en ik, hoe het verder moet. Het
beste is, dat er voor de aflossing een ver
pleegster komt."
„Ik zou liever geen vreemd volk in huis
hebben, Henk."
„Het zal moeilijk anders 'gaan, willen er
niet nog meer patiënten komen. Verder zal
ik morgen probeeren, of ik bij vader kan
worden toegelaten."
(Wordt vervolgd.)
