No. 273
Donderdag 22 Anpstus 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Henifrikse Co's Bank N.V. Goes
TeSschTfranscT
duitsch - engeisch e.a.
bankpapier
De Haagsche Conferentie.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland
LANGS EEN DIEPEN WEG
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
tegen voordeeiige koersen.
FEU ILLETON.
D irecteur- H oof d redacteur
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Redactie en Administratie No. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs?
Per 3 maanden, franco per post, f3.™
Losse nummers fO.OR
Prijs der Advertent! ën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 I
Bij abonnement belangrijke korting.
j
SleOhte berichten.
Wij schreven reeds, dat de Duitschefs
en met recht ongeduldig begonnen
te worden. Door al de ruzie tusschen En
geland en zijn vroegere mede-geallieer
den, wist de Duitsche delegatie maar niet,
wat Duitschland straks zal hebben te be
talen. Het plan Young beteekent voor
Duitschland een mindere betaling van
1600 700 millioen.
Zij hadden het plan-Young dan ook
aanvaard, zij het dan ook onder zekere
politieke voorwaarden; door de resolutie
van 26 September 1928 hadden al de
Locarno-mogendheden immers erkend, dat
de regeling der schadevergoeding in ver
band met de zaak der ontruiming van
het Rijnland diende geregeld te worden.
Stresemann wilde dan ook gisteren ha
ring of kuit hebben, Maar helaas, Bri-
and heeft geweigerd een provisorium voor
Duitschland te aanvaarden. Hij wil het
plan-Young of het plan-Dawes; geen over
gangsperiode, geen faciliteiten voor
Duitschland. Wil Engeland niet toegeven
en vrede nemen met datgene, wat het
thans door de Vier wordt aangeboden,
dan zal Duitschland volgens het stelsel-
Da.wes blijven betalen. Wat men de kop
pigheid van Snowden noemt, zal dus aan
Duitschland gestraft worden: iedere
maand, dat Snowden volhoudt, zal
Duitschland eenige tientallen millioenen
marken meer betalen. Deze verklaring
verwekte aanstonds een vrij geprikkelde
stemming. Snowden, die daarop het b©
wijs wilde leveren, dat Briand ongelijk
had, hem hier als de oorzaak van ern
stige moeilijkheden voor Duitschland te
willen doen doorgaan, ging direct over
tot een soort, van offensief en verklaarde,
dat Engeland in ieder geval zeer spoedig
Rijnland zal ontruimen.
De Frankfurter Zeitung verneemt zelfs
uit Wiesbaden, dat men daar officiëel uit
Londen bevel heeft ontvangen de toebe
reidselen te treffen voor den terugkeer
van de Engelsche bezetting naar het moe
derland.
De ontruiming moet begin September
voltooid zijn. Het gemeentebestuur van
Wiesbaden heeft Stresemann telegrafisch
verzocht Wiesbaden voor een bezetting
door Belgische troepen na de ontruiming
der Engelschen te bewaren.
De Frankfurter is van meening, dat dit
bevel zijn uitwerking op de besluiten van
de Fransche en Belgische regeering niet
zal missen.
Naar Wolff uit Berlijn seint, is het des
betreffende bevel uit Londen in een te
legram uit Londen vervat. Er wordt den
opperbevelhebber bevolen o n m i d d e 1-
1 ij k de noodige maatregelen te .nemen.
Wie is de schuldige?
Stresemann klaagde gisteren in bittere
verwijten nogmaals over den gang van
zaken op de conferentie pn deed daar
door onder de anderen een discussie ont
staan over de vraag, wie nu eigenlijk de
schuld is van dit alles. i
Want zoover is het inderdaad reeds
gekomen: bij den aanvang der derde week
van de conferentie discussieeren de hee-
ren over de vraag, wie schuldig is aan
de mislukking.
Bij het einde van de fitting is de stem
ming, naar sommigen beweren, iets be
ter geworden. Men wil heden yerder pra
ten. Blijkbaar wil men tot eiken prijs
een breuk vermijden. Zal het heden ech
ter beter gaan? Veel hoop is er niet
meer. Men hoort hier pn daar reeds
zeggen, dat het al heel mooi zal zijn,
wanneer het niet tot een éclatante breuk
komt.
Van de mooie verwachtingen van drie
weken geleden jis vrijwel niets ,over ge
bleven.
Dn politieke spanning: !n Oostenrijk.
Naar verluidt, is tegen vanmorgen een
ministerraad bijeengeroepen, die zich
vooral zal bezighouden met den door
de jongste politieke botsingen veroor
zaakten toestand en de conclusies1, die
daaruit getrokken moeten worden.
De communisten, die te Weenen in
hechtenis genomen waren, zijn weer in
vrijheid gesteld.
In verband met de groote betoogingen,
die de burgerwacht tegen Zondag te Wee
nen aangekondigd heeft, neemt de regee
ring thans reeds de noodige veiligheids
maatregelen.
Naar de Stunde gisteravond meldde,
jrijh verschillende groote Weensche fa
brikanten en bankiers voomiemeng er 'bij
oud-kanselier dr S-eipel op aan te drin
gen, dat hij; zijn invloed zou laten gel
den om tot den binnenlandschen vrede
te komen, met name wegens den goeden
naam van Oostenrijk in den VTeemde.
Die Zwiteieristelhie Oceaanvliegers verloren
beschouwd.
De Portogeescbe bladen megnen we
gens het uitblijven van elk bericht om
trent de 19 dezer voor den tocht over den
Oceaan vertrokken Zwitsersche vliegers,
dat deze als verloren moeten worden
beschouwd.
Het Chineelsihh-Russlsch conflict
Naar uit Charbin gemeld wordt, wordt
de Chineesche Ooster,spoorweg snel ge
militariseerd. De stations worden gevuld
met troepen en stokken' geschut, terwijl
militaire wachten worden uitgezet. Tun
nels en bruggen zijin afgezet met prik
keldraad, terwijl onder sommige brug
gen mijnen zijn gelegd.
Ook de laatste berichten uit Shanghai
wijzen op een verscherpten toestand.
Japansche troepen bewegen zich m
Noordelijke richting langs den Znld-Mant-
sjoerijschen spoorweg om op alle ge
beurlijkheden voorbereid te zijn.
Voorts zijn aanzienlijke Chineesche
strijdkrachten op marsch langs den spoor
weg TientsinPoekau gesignaleerd. Vijf
Chineesche koopvaardijschepen hebben
opdracht gekregen, zich voor het trans
port Van Chineesche troepen gereed te
houden. Verder verluidt, dat de Sovjet-
regeering een nieuwe waarschuwing aan
China gericht heeft.
Berichten in de Chineesche bladen mel
den, dat een 'Russische gepantserde trein
de Chineesche stellingen tot op korten
afstand naderde.
In den trein bevonden zich infanterie-
soldaten, die onder bescherming van ka
nonvuur het vuur op de Chineezen open
den. De Chineezen beantwoordden het
vuur en gebruikten daarbij houwitsers.
Na een gevecht van ruim twee uren
trokken de Russen zich terug. De Chi
neezen verloren 30 man, doch maakten
talrijke stokken geschut en veel munitie
buit.
B-ankbiIjetterrvervatecher gepakt.
Gisternacht heeft de politie in Ber
lijn-Weissensee een valsche munterswerk
plaats ontdekt en den eigenaar, Richard
Hardamek, 37 jaren oud, gearresteerd.
Deze man probeerde 50-mark-biljetten
na te maken. Na vier maanden arbeid,
was hij nu zoo ver, dat hij met druk
ken kon beginnen. De politie vond cli-
ché's proefdrukken, papier met water
merken en gereedschappen.
Toen de politie de werkplaats bin
nen viel, zat Hardamek, met* de loupe
voor het oog en de graveerstift in de
hand, druk te werken.
Hardamek is al eens vroeger wegens
bankbiljettenvervalsching met 4Va jaar
tuchthuisstraf gestraft.
Hief veirtrelk van de Zeppelin van Tokio
uitgesteld.
Gisteravond waren de toebereidselen
voor het vertrek van de Graf Zeppelin
gereed. Om twee uur was de lading van
de brandstof voor de motoren voltooid.
Ook de leeftocht voor de opvarenden,
berekend voor zes dagen, was aan boord.
Men stond klaar om de p ost voor Amerika
en Duitschland in te schepen. Op het
vliegveld had men alle noodige maat
regelen genomen om te voorkomen, dat
er weer een verstekeling aan boord zou
komen. Het aantal passagiers bedraagt
ook voor de volgende étappe 20 man.
De plaats van de drie uit Duitschland
gekomen Japansche journalisten, die niet
verder meegaan, wordt tot Los Angeles
door drie Japansche zeeofficieren inge
nomen. "Er bevonden zich reeds de noo
dige hoofdambetaren op het vliegveld om
bij het vertrek aanwezig te zijn.
Toen de zon in Japan onderging was
de hemel vrijwel onbewolkt, zoodat het
weer zich gunstig liet aanzien.
Tienduizenden waren in gespannen ver
wachting.
De „Graf Zeppelin" zou weder uit Ja
pan vertrekken.
De klachten van Trade in haar brie
ven. Het vreemde doen van Meerendonk,
toen hij er onlangs logeerde. Het bezoek
van de weduwe Mieras, 's avonds laat.
De plotselinge ongesteldheid van Meeren
donk. De laatste brief van Trude, dat
'tmet vader nog niet naar wensch ging.
Dat alles was voor Henk .genoeg aan
wijzing.
Hij liep op zijn schrijftafel toe, waarop
een foto van Trude stond, die hij' op
nam en aandachtig beschouwde.
„Lieveling", mompelde hij, „wat moet
jullie nu overkomen? Hoe zit het toch
in jelkaar? Want je vader is niet slecht
in den zin, die de Justitie er aan hecht
Ik kom, hoor. Morgenavond ben ik
bij je".
Toen hij het portret van het donker
harig meisje met haar lieftallig, inne
mend gelaat weer op zijn plaats terug
zette, werd er juist op de deur geklopt
en op zijn „Binnen" bracht de hospita
zijn post, waarbij een brief van Trude,
dien hij haastig opensneed.
III.
Lieve Henk,
Het is voor de laatste maal, dat ik
je schrijf, want dit moet, naar mijn innige
overtuiging, mijn laatste "brief aan jou
zijn. De Heere onze God, die ons zoo
ontzettend zwaar beproeft, weet, wat het
mij heeft gekost, dit besluit te nemen.
Maar het moet.
Uit alle oorden des lands hadden be
langstellenden zich naar het vliegveld te
Kasoemigaura begeven, om van het ver
trek van de „Graf Zeppelin" getuige te
zijn.
De „Graf Zeppelin" werd op den vast-
gestelden tijd buiten de luchtschiphal ge
bracht. Maar op hetzelfde oogenblik, dat
da toeschouwers den machtigen romp van
bet gevaarte aanschouwden, klonk het
bevel, dat het luchtschip weder naar bin
nen moest worden gebracht
En spoedig werd een teleurstellende
mededeeling gedaan. Het vertrek was vier
en twintig uur uitgesteld.
Bij de voorbereidingen voor den start
is de achterste motorengondel tegen den
grond gebotst en eenigszins beschadigd.
Een later telegram berichtte, dat ten
gevolge van dit ongeval tevens de stuur
inrichting beschadigd werd.
Het constateeren van deze beschadi
ging was voor Dr Eckener aanleiding
genoeg, het luchtschip weder in de hal
terug te laten brengen, teneinde nauw
keurig te doen 'onderzoeken, wat er ge
beurd is.
Het is de eerste tegenslag, dien de
kranige commandant Eckener thans on
dervindt.
Men gelooft, dat het vertrek van de
„Graf Zeppelin" tot Zaterdag of later zal
worden uitgesteld, daar de kabel, die den
beschadigden gondel' met de stourkamer
verbindt, gesprongen is.
Daardoor zijn aanzienlijke herstellin
gen noodig geworden in het inwendige
van het luchtschip.
De aanvaring bij! Ocsfonde.
De Belgische scheepvaartraad, die een
onderzoek heeft ingesteld naar de ver
antwoordelijkheid inzake de scheepsramp
in de havengeul te Oostende heeft uit
spraak gedaan. Kapitein Van Loocke van
het aangevaren schip „Joseph IV" krijgt
een levenslang verbod om het bevel over
een vaartuig te voeren. Hem wordt ver
weten, dat hij links de haven binnen
voer, dat hij geen seinen gaf, geen red
dingsgordels onder bereik had en dat
zijn vaartuig overbelast was. Kapitein
Beauprez van de aanvarende „Knocke"
wordt drie maanden geschorst daar hij1
had behooren te stoppen of achteruit
slaan en evenmin reddingsgordelsi onder
bereik had. De onkosten komen voor
één vierde ten laste van Beauprez én
voor drie vierde ten laste van V an
Loocke.
Korte beriöhten.
In vele steden in Noord-Italië zrjh
gisterenmorgen tegen 4 uur aardschokken
waargenomen.
Volgens ontvangen berichten werd ner
gens noemenswaardige schade aange
richt.
Uit Helsingfors wordt gemeld, dat
een reusachtige brand woedt in de stad
Rauma in het Westen van Finland. Door
onbekende oörzaak geraakten daar hout-
Alle couranten meldden 'het, dus heb
je natuurlijk al gezien, wat verschrik
kelijks hier is voorgevallen.
Als een dief is onze vader uit zijn
huis gehaald. En het ontzettendste is,
dat het wéér is, Henk! O, lieveling, wij
kunnen het nog maar niet begrijpen. Het
is als een droom.
Maar het is geen droom, Het is ont
zettende werkelijkheid, dat vader opge
sloten is sinds gistermiddag in "tHuis
van Bewaring. Het is zoo. Want vader
is niet thuis. We missen hem zoo. En
moe. is er heelemaal van in de war.
Moe ligt te bed. Haar gegil klinkt ake
lig door het huis, zelfs tot op straat
toe. Zij is voortdurend in ijlenden toe
stand. Dokter Regenmeier kan haar niet
gekalmeerd krijgen.
O, het is ontzettend. Het heeft me
moeite gekost, om in dit alles Gods Va
derhand te zien. Wies en ik hebben
geworsteld op 'de knieën om licht. Wat
kén God hiermee nu bedoelen? We weten
het nog niet.
Ik moet nu even ophouden, want Wies
roept me bij onze arme moe, die weer
vreeselrjk te keer gaat. O, Henk, het
is niet om aan te hooren. Wij' kunnen
niet van het bed af. Met alle geweld
wil moe er uit. Telkens vraagt zij': „Leeft
mijn man nog?" Zij denkt, de arme, .dat
vader dood is.
Het is nu weer wat kalmer en daar
om kan ik verder schrijven. 'kVoel be
hoefte, om je alles uitvoerig mee te
Binnenland.
Pessimistische geruchten omtrent .de
Haagsche conferentie.
Jaarvergadering van den Chr. Nat. Werk
mansbond.
Naar het einde yan de landarbeiderssta-
king in Groningen?
De Nederlandsche delegatie naar de Vol
kenbondsvergadering.
Generaal Snijders naar Indië.
Waarom Mr Van Sohaik een ministerspor
tefeuille weigerde.
Schietpartij in Den Haag.
Buitenland.
Het Chineesch-Russiische conflict.
Die politieke spanning in Oostenrijk.
Hot vertrek' van de Zeppelin uit Tokio
door een defect uitgesteld.
stapels in brand. De vlammen sloegen
op naburige huizen over. Ten slotte woed
de de brand over een. front van 2 K.M,
3000 arbeiders en talrijke spuiten "zijn
onafgebroken bezig pm het vuur te be
strijden. i
Eergisterennacht is ingebroken in
een kunsthandel in de Goethestrasse te
Leipzig. Door de daders zijn verschei
dene schildergen, o.m. van Rubens, Feu-
erbach en Tischbein gestolen, een waar
de verteg/enwoordigende van 47.000 Mk.
DE LANDARBEIDERSSTAKING IN
GRONINGEN.
Een nieuw1 bemiidicfëlingevoorstel.
De heer Buiskool, burgemeester van
Delfzijl beeft een nieuw bemiddelings
voorstel geformuleerd en aan beide, bij
het conflict betrokken partijen, voorge
legd. Het voorstel komt neer op afslui
ting van een tweejarig contract, dat zal
gelden tod 30 Aprü 1931. Voor het loo-
pende jaar 1929 blijft het contract, dat
voor 1928/1929 gold, van. kracht, even
wel met de navolgende wijzigingen:
a. de zichtloonen zullen bij de werk
gevers, die over zichtmaohines beschik
ken, dit jaar worden verhoogd met
15 pCt.;
b. de wijzigingen, die in het contract
dat afgesloten is tusschen de werkgevers
organisaties en den christelijken landar
beid ersbond, zijn opgenomen, o.m. ten
deelen, opdat je mijn besluit, dat met een
hart vol smart genomen is, billijken zult.
Maar o, Henk, wat ik je bidden mag:
denk niet slecht van vaderl Het "kén
niet anders, of hij moet de laatste maan
den onnoemelijk veel hebben geleden.
O, had vader ons vroeger alles maar
verteld 1 Dan was het nooit zoover ge
komen. Maar, je weet, vader was al
tijd zoo goed jgoor ons, de arme man
verduwde alles voor zich alleen. Hij wil
de ons niet verontrusten, omdat hg al
tijd hoop had, dat alles in het reine zou
komen. Daarom stal hij ook drie effec
ten van de weduwe Mieras en nam
vader geld uit de kas van „Boschzicht".
Hij wilde het maar gebruiken, om het
later weer terug te geven.
Met mij en Wies geloof jij ook stellig,
dat dit vaders heilige bedoeling was.
Maar dat neemt niet weg, dat vader dat
niet doen mocht. Het was zonde voor
God en voor de menschen. En de Ju
stitie moet straffen, al zijn er verzach
tende omstandigheden. Ik ben vanmor
gen naar den Officier van Justitie ge
gaan. Het was een zware gang, maar
ik wilde alles weten. Daarna heb ik
de weduwe Mieras opgezocht, die zeer
ontdaan was. Zij had vader beloofd, te
zullen zwijgen, behalve dat zij het aan
haar zwager zou zeggen. Die heeft ook
gezwegen. Maar diens vrouw is aan het
praten gegaan. En toen wist weldra de
heele stad het.
(Wordt vervolgd.)
Door H. ZEEBERG.
49) p-—
De veldwachters zagen wel in, dat
het zonder ingrijpen hunnerzijds niet zou
gaan. Krampéchtig hielden de vrouwen
Meerendonk vast.
Mr Zeldenrust greep Trude, die hij
op dit oogenblik als de meest verstan
dige en wilskrachtige beschouwde, bij
den arm.
„Matig u, juffrouw", zei hij'. „Het baat
toch niet. Waarom zoudt gij' zoo aan
houden? 'tKan immers nog best mee
vallen. Er is nog geen vonnis gevéld. De
Rechtbank zal wel met de omstandig
heden rekening houden".
Intusschen hadden de beide veldwach
ters Meerendonk van de beide vrouwen
in letterlijken zin losgescheurd.
Willoos liet hij zich meevoeren naar
het rijtuig, waaromheen enkele nieuws
gierigen stonden.
De beide leden van de Rechterlijke
Macht bleven nog even achter en tracht
ten, daar al hun mensohelijk gevoel bo
ven gekomen was, de vrouwen zoo goed
mogelijk te troosten.
Maar het was vruchteloos.
Toen Mr Zeldenrust de voordeur dicht
deed, hoorde hij een hartverscheurende
811
„Dat is Mevrouw", zei hg'. „Het is
ontzettend. Ze lijkt wel krankzinnig".
Op hetzelfde oogenblik passeerde, op
de fiets, dokter Regenmeier.
Mr Zeldenrust wenkte hem.
„Och, dokter, loop eens even bij' de
familie Meerendonk aan. Ik geloof dat
in ieder geval Mevrouw uw hulp wel
noodig zal hebben."
II.
Als het ware met een sprong was
Henk .van Stralen uit zijn stoel gerezen.
Dan nam hij de „Arnhemsche Cou
rant" die hij op de tafel gelegd had,
weer op en las nogmaals het kleine
berichtje, verscholen in de rubriek Ge
mengd Nieuws:
Te Midstad is gearresteerd de manu-
facturier A. M., die effecten verduis
terd heeft, die hem door de wed. M.
waren toevertrouwd. Ook is gebleken,
dat er een aanzienlijke som ontbrak
aan de kas van de bekende stichting
„Boschzicht", waarvan de gearresteer
de, die een volledige bekentenis heeft
afgelegd, penningmeester was. M. is
ter beschikking van de justitie gesteld.
Het bloed week uit Henks gelaat
„'t Is onmogelijk", mompelde hij.
Maar dan had hij opeens, zekerheidI