No. 271
Dinsdag 20 Aupsfns 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
SI
r
E'
rA
BA
K
Kendrikse Co's Bank N.V. Goes
DE FALCON
n.
>K
>K
>K
>K
»K
M-MASSEE
loggestroo,
idiende,
en Jongens
LANGS EEN DIEPEN WEG
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
BELGISCH - FRANSCH
DUITSCH - ENGELSGH e.a.
TEN
an een restant
ESKOUSEN en
'KOUSEN tegen
oorspronkelijke
zen.
inschrijving
srkpaarden
JFFEUR.
msimeisje,
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
FEUILLETON.
J. HOOFTMAN Jr.,
tegen voordeelige koersen.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
GOES.
mtant:
ed JOH. DE PREE,
>older in Zwake
ppels naast den
Burger.
i (Jutten en andere)
ten kantore van
DISSEL te Goes,
24 Augustus a. s.
orscht.
VISSER, Middel-
lag, zijn op het plein
K, 's-Heer Hendriks-
ioes,
larden worden onder
rkocht.
ket- en Speculaas-
1ELAAR BIENE-
e wordt gevraagd
>rswerk.
bekwaam Chauf-
g kunnende werken,
aamheid.
N. VAN STRIEN,
es.
entendrogerij te
en voor het aan-
DE DIRECTIE.
KAM. Kloetingsche
vraagt zoo spoedig
f dag en nacht.
i
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie on Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs--
Per 3 maanden, franco per post, f3.™
Losse nummers f 0.0'»
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 i
Bij abonnement belangrijke korting.
Droef geschrijf.
Ieder, die op maatschappelijk gebied
meeleeft, weet, hoe bang de tijden zijn,
die wij doormaken.
Do sociaal-democratie doet, wat zij kan,
om aan invloed te winnen, een invloed,
die waarom zouden wij het ontken
nen in onze groote steden reeds be
angstigend groot is en die ook op het
platteland, ook in onze eigen provincie
in kracht toeneemt.
Iloe noodig is het dan, dat tegen die
rooide macht alle Christenen, van welke
kerkfortaatie ook, in Gods kracht ge
zamenlijk weerstand bieden.
Maar helaas, er is één politieke groep,
die der Staatkundig Gereformeerden, die
blijkens het spreken van ds Kersten in
de Tweede Kamer en zijn schrijven in
„De Banier", het beter vindt af te geven
op de Christelijke vak- en sociale orga
nisaties en deze in den rug aan te val
len. Of Ds Kersten daarmede de arbei
ders uit zijn kerkelijke gemeenten van
het socialisme terughoudt, iis wel aan
gerechten twijfel onderhevig', als men eens
speciaal studie maakt van de -stembus-
cijfers in de streken, waar hij veel in
vloed heeft.
Zeker is wel, dat de vijand zich in
de handen wrijft van plezier over zulk
een houding. Hij gnuift er in en gaarne
beroept hij zich op uitlatingen van ds
Kersten c.s., om daarmede aan te too-
nen, dat de massa van de Christenen niets
te verwachten heeft.
Het blijkt telkens weer, dat de S.D.A.P.
veel meer gebeten, is op de leiders der
Chr. vak- etn sociale beweging dan op
die Christenen, die op sociaal gebied de
valsche lijdelijkheid prediken. Immers de
laatstea zijn het, die den weg voor het
socialisme banen en oorzaak zijn, dait
Christen-arbeiders in arren moede, van
wege het tekort aan sociaal besef big!
zulke leidslieden, overloop-en naar de
S. D. A. P.
Zoo schrijft nu weer „De Banier over
„het voortwoekerend roode -element in
de z.g.n. Christelijke vakbonden" en keurt
dit blad het notabene af, dat aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam en de
Theologische schooi te Kampen de stu
denten worden voorgelicht óp een z.g.n.
socialen dag aangaande de moeilijke pro
blemen, waarvoor zij straks, als zij leids
lieden des volks zijn geworden, op- maat
schappelijk gebied zullen komen te staan.
Het blad durft zelfs schrijven over „revo
lutionaire -opvattingen aan de toekom-
stige Geref. predikanten bijbrengen".
Het is verregaand. Het schijnt wel, dat
ds Kersten en de zijnen met blindheid
zijn geslagen en den ernst van onzen
tijd niet zien.
Wij willen ons -onthouden van scherpe
hitdrukkingen, hoewel ze als vanzelf in
de pen komen, als men dergelijk ge
schrijf leest. Dit willen we echter wel
zeggen, dat het er diep-treurig in ons
land zou uitzien, indien door alle Neder-
landsche Christenen g-p maatschappelijk
gebied eenzelfde houding werd aangeno
men als door ds Kersten, di-e moedwillig
Door H. ZEEBERG.
47.)
Suf pijnigde zij zich het hoofd, wat 'het
toch wel zijn k-on. Zij werd er zenuwachtig
van. Geen slaap -had den afgel-oopen nacht,
haar oog geloken.
En nu nu de meisjes elders in het
hui-s aan het werk waren, ook onder den
indruk van iets vreeselijks, dat zij niet
realiseeren konden, nu was zij er weer
over begonnen.
„Maar Albert, er moet toch een reden
voor zijn. Het is ongehoord, zooals de
mensohen doen."
„Het een of andere praatje -gaat zeker
rond", zei hij, met groote moeite. „Je weet,
hoe dat -gaat in zoo'n stadje."
■Goed, maar wat heeft men dan te pra
ten? Er moet toch wat zijn?" vroeg zij, iet
wat heftig.
„Daar komen we wel achter. En dan is
het meteen uit de wereld."
Mevrouw M-eerendonik kon er geen ge
noegen mee nemen.
»Er is toch niets, Albert?" vroeg zij,
weer ongerust.
zijn oogen voor de werkelijkheid sluit
en denkt, dat hij met wat groote woor
den en tal van cliché-uitdrukkingen het
roode gevaar kan bezweren.
Gelukkig, dat wij het weten, dank zjj
de voortdurende voorlichting van tal van
eminente mannen van, verschillende ker
kelijke -gezindte, dat Gods Woord -ook
voor het sociale leven van zoo rijke
beteekenis is en ons een weg wijst, die
to-t he-il van land en volk strekt.
Jaren en jarenlang is daarop gewezen
en op het wo-ord is Go-de zij dank
o-oik d-e daad gevolgd. Onze Christelijke
vaik- en sociale organisaties zijn er de
bewijzen van.
Liever dan deze in den rug aan te val
len ro-epen wij ze toe: ga voort met
uw arbeid en tracht de Chxistelijk-sociale
beginselen uit te dragen en in toepassing
te brengen.
Die arbeid zal natuurlijk niet volmaakt
zijn. Er zullen wel eens fouten gemaakt
worden. Maar indi-en dit mocht voorko
men, dan zullen wij beter do-en, daarop
de personen in kwestie in broederlijke
liefde te wijzen dan ze uit te ba
zuinen op de straten van Aske-lon.
Het RussischChineesche conflict.
Havas meldt uit Peking, dat aldaar
binnengekomen berichten bevestigen, dat
een sovjet-divisie, gesteund door artil
lerie, verschillende punten van den spoor
weg op veertig K.M. afstand van Mand-
-sjoelie heeft aangevallen en ingenomen.
Naar Reuter uit Moekden meldt, heb
ben Russische verkenningstroepen, on
dersteund door Koreanen een grensdorp
in dé provincie Kirin ingenomen en na
de huizen geplunderd te hebben, inbrand
gestoken. Twee Chineesch-e kooplieden
werden gedood, drie anderen weggevoerd.
Vrijdagmiddag zijn ongeveer in dezelfde
streek de Chineesche stellingen door Rus
sische .artillerie beschoten.
De Chineesche minister van'buitenland-
sehe zaken, Wang, heeft bevestigd, dat
de regeering Tsang Hsoe Liang opdracht
gegeven heeft 60.000 soldaten naar het
Mandsjoerij-sche „front" te zenden voor
verdedigingsdoeleinden. Met het oog op
de dreigende houding en de invallen der
sovjettroepen aan de grens, verklaart de
regeering zich bereid, indien noodig, ver
dere versterkingen te zenden.
Een hatelijke maatregel der Belgische
regeering tegen Nederlanders.
Ruim honderdduizend Vlamingen heb
ben de tiende Vlaamsche bedevaart naar
den Yser medegemaakt.
De Belgische regeering, die de Vlamin
gen stiefmoederlijk wil blijven behande
len, had deze bedevaart aangegrepen om
weer een maatregel af te kondigen, die
deVlamingen diep in hun Groot-Neder-
landsch stambewustzijn heeft gekrenkt
De minister van justitie had bevel ge
geven, alle Nederlanders, die naar België
„Wat zou er zijn?"
„Ja, je bent ook zoo vreemd, den laat-
sten tijd."
„Er is niets," antwoordde -hij. „Ja, ik
ben niet goed. Maar de dokter meent, dat
het langzamerhand wel za-1 -overgaan."
„Ja, maar -hij heeft ook gezegd, -dat je de
lucht in moet. Waarom ga je er -dan niet
eens uit?"'
„Buiten wordt het veel minder, Bert.
Het draait me voor -de oogen."
Mevrouw 'Meeren-donk zuchtte.
Angstig, met een blik van diep mede
lijden keek hij haar aan. Zooeven was in
hem opgekomen de gedachte: zeg haar al
les maar; het zal je opluchten; en dan is
zij uit de onzekerheid, die haar pijnigt.
Maar -onmiddellijk had hij -die -gedachte
met kracht teruggedrongen.
Neen, neen, maar niet vertellen. Het
zou wel slijten, -het praatje in de stad. Vol
gende week ik-on hij -de -zeshonderd gu-lden
wel in de was van „Boschzicht" terugstor
ten. Was er dan controle, dan was alles in
orde. En dan zou hij, want nu durfde hij
zich niet op straat vertoonen, geleidelijk
weer in -de werel-d terugkéeren. Onder een
of ander voorwendsel zou hij wel gedaan
krijgen, dat het -huwelijk van Henk en
Trade in Den Haag werd voltrokken. Dat
zou hier moeilijk gaan, met al dat geklets.
Wat eigenlijk. Zou het maar een los ge
rucht zijn? Of zou men zekerheid hebben?
Is
e nei/e r -treffen
reisden voor de Yser-bedevaart, dade
lijk naar hun land terug te zenden I
Het bedevaart-comité kreeg het ver
bod om den R.-K. Nederlandschen let
terkundige Bernard Verhoeven te laten
optreden.
Bernard Verhoeven heeft toch gespro
ken en was ooit in het brein der aanwe
zige veiligheidsagenten het dwaas idee
opgekomen -om 'te trachten Verhoeven
het optreden te 'beletten, wij weten niet
hoe de omstanders het zo-uden gedaan
-gekregen hebben om deze eerbiedwaar
dige agenten ongedeerd uit de volks
woede te redden.
Het is gewoon ondenkbaar, dat men
Nederlanders wil beletten deel te nemen
aan een hulde gericht tot Yser-gesneu-
velden. De minister van justitie heeft een
slechte, dwaze daad, verricht eii brengt
de regeering waartoe hij behoort, in op
spraak bij gansch het Vlaamsche volk.
Men walgt er van, als men hier dag-in
dag-uit ziet, hoe geen enkele officiëel-e
of officieuze Belgische betooging kan
plaats hebben, of er doen Fransche gene
raals, artisten of andere elementen aan
mede, die dan steeds -met hun bekende
arrogantie de eereplaatsen bekleede-n.
Doch als de Vlamingen mét d-e Neder
landers, met de stamverwante broeders,
bijeenkomen, dan wordt zo-o iets staats
gevaarlijk.
Anti-Vlaamlsche Incidenten te Ostendo.
Toen Zondagavond de O-stendesche
deelnemers aan -de 'Vlaamsche bede
vaart naar den Yser in hun stad terug
keerden, werden zij,, omdat zij Vlaamsche
liederen zongen -en leeuwen-vlaggen biji
zich hadden, uitgescholden door de Bel
gische „patriotten" -en kaïmarstrategen, di-e
in dit seizoen de Vlaamsche kust bezet
ten.
Er werden nogal wat Idapp'en uitge
deeld, met het gevolg, dat de overheid
een beroep moest doen oip1 de gendarmen.
D-e eer van België werd gered, aldus
merkt de Msb. ironisch op, door een
Deze Regenjas wordt niet overal
verkocht. Voor Zeeland kan U het
beste bij
VLASMARKT MIDDELBURG gaan
Dit laatste was nog niet eens zeker. Mis
schien had men het een of ander klokje
hooren luiden. Hij moest nog niet onmid
dellijk in -den put zitten.
Veerkrachtig stond Meerendonk op en
ging naar het kantoor.
Maar nauw was hij de 'kamer uit, of een
onverklaarbare angst overviel hem. Hij
had niet den moed, om aan het werk te
gaan.
Wat later -dwaalde hij, die in gedachten
verzonken, in -den -tuin.
Zonder dat hij er erg in had, sloeg zijn
vrouw hem opmerkzaam gade.
„Hij héft wat," dacht ze. „Waarom zegt
hij toch niets?"
En -zij bracht haer hand naar het moe-
gepeinsde hoofd, -dat berstte van de ste
kende pijn.
V.
Toen des Woensdagsmiddags d-e bel
overging, in stomme neerslachtigheid za
ten allen in de kamer, als voelden zij
een groot geheim -om zich Ibeenzwevem,
schrokken zij, het was de laatste dagen
gewoonte, op.
Wies keek, zonder eenige reden, ang
stig naar Trude.
„Ik zal wel gaan", zei deze.
Maar bij de deur liep zij, verschrikt,
een p.aar passen terug.
Vóór haar stond Mr Zeldenrust, de
muziekgezelschap uit Frankrijk, dat mede
tegen 'de Vlamingen manifesteerde en de
een-e „BrabaziQonne" na de andere
speelde.
De Zeppelin in Tokio.
Het traject FriedrichshafenTokio is
door de Graf Zeppelin in ruim 100 uur
afgelegd. De Graf Zeppelin heeft daarmee
alle lange-afstandsrecords met bestuur
bare en niet bestuurbare luchtschepen
beslissend geslagen. Volgens een bena
derende berekening heeft het luchtschip
ruim 11.500 K.M. afgelegd, zoodat de
gemiddelde snelheid ongeveer 115 h 120
K.M. per uur bedroeg. Dit resultaat is
te mo-o-ier, waar de leiding van de vlucht
erop berekend was, met het oog op1 den
gro-oten afstand en eventueel© ongevallen,
de motoren zooveel moge-lijk te sparen.
Me-n heeft met opzet slechts 70 h 80
p-ct. van de volle capaciteit der vijf May-
bach-motoren gebruikt en daarbij moest
tevens rekening worden gehouden met de
beperkte hoeveelheid gas en benzine. Toe
gegeven -mo-et wo-rden, dat de Graf Zep
pelin gep'ro-fiteerd heeft van de gunstige
weersgesteldheid, want gedurende een
groot deel van -den tocht heeft het lucht
schip wind achter en in sommige gevallen
zelfs krachtige luchtstroomen mee ge
had, waardoor het snel voorwaarts kwam.
So-ms heeft het toestel uren achtereen
met slechts drie motoren gevlogen, ten
einde -de reserve te vergrooten. De draad-
looze installatie heeït uitstekend gewerkt.
De Graf Zeppelin kon voortdurend op
de korte golf berichten uitzenden en weer
berichten opvangen, zoodat de verbinding
met 'de buitenwereld geen oogenblifc ver
broken was. D-e tocht boven Azië heeft
echter aangetoond, -dat de bestaande kaar
ten in geen enkel opzicht voldoende zijp.
en dat vooral bij het overvliegen van ge
bergten de aangegeven ho-ogte meermalen
aanzienlijk met de werkelijkheid verschil
de, waardoor dr Eckener en zijn assis
tenten tot de grootste voorzichtigheid wa
ren gedwongen. De bergen waren meeslal
veel hooger dan op de kaart stond aan
gegeven.
De tooneelan. die zich bij de landing
van de Graf Zeppelin in de hoofdstad
van Japan afsp'eelden, zullen lang in het
geheugen geprent blijven. Toen het ge
huil der sirenen en der fabriéksfluiten de
aankomst van het luchtschip aankondig
den, liet iedereen zijn werk liggen o-m
naar de daken der huizen of een plaats
met een goed uitzicht te snellen, Het
luchtschip trok in gezelschap der acht
Officier van Justitie, Mr 'de Graaff, een
rechter in de rechtbank van Midstad en
twee andere personen, -die zij niet kende.
Alle kleur week uit Trade's gekat. Als
een riethalm in den wind beefde zij op
haar beenen. Maar waarom, wist ze niet.
De heeren stapten binnen en sloten
de voordeur achter zich dicht. Trude
merkte, in haai- verslagenheid, toch nog
op, dat er een rijtuig voor de stoep
stond.
„Uw va-der is thuis?" vroeg de officier.
„J.a, mijnheer", stamelde Trude, vol
komen in de war.
„Op het kantoor?"
„Neen, mijnheer, in de kamer".
„Verzoek hem op het kantoor te ko
men. Wij wenschen hem te spreken."
Trude liep met looden schoenen naar
binnen.
„Vader", zei-de zij, „daar zijn Mr Zel
denrust en Mr De Graaf. Ze willen u di
rect in het kantoor spreken. Wat is dat
toch?"
Het gelaat van Meerendonk werd asch-
grauw. Het was niet -om aan te zien.
Mevrouw Meerendonk slaakte een gil van
ontzetting.
„Nu ben ik een verloren man", zeïde
Meerendonk en verliet, bevend over al
zijn leden, het vertrek.
M-evrouw, Trude en Wies bleven, in
volslagen wanhoop, achter. De uitroep
Binnenland.
De Alastrim onder de besmettelijke ziek
ten gerekend.
De griep onder de militairen in Gelder
land.
Stresemann en Briand voor de radio.
Buitenland.
Ernstige politieke botsingen in Oostenrijk.
Rooverij in Roemenië.
D© Belgische regeering tegen de Vlamin
gen en de Nederland-ars.
RuslandChina.
De Zeppelin in Tokio.
tot zijn begroeting uitgezonden vliegtuigen
in groote -kringen zoo langzaam en zo-o
laag boven het centrum der stad, dat de
gondel en de naam van het luchtschip
duidelijk konden worden onderscheiden.
De menigte begroette het schip met hand
geklap en gewuif met doeken.
Boven het vliegveld lag een dichte
damp, door de hitte verwekt. Het uitzicht
werd er zelfs eenigszins door belemmerd.
Ten slotte kwam het luchtschip boven
de velden te voorschijn en werd op
luidruchtig „banzai f'-geroep onthaald.
Een mariniers-kapel spee-lde „Deutschland
üb-ar alles" en tevens dreunden de moto-
ren van een tweede vliegtuig-eskader, dat
ter begroeting opsteeg. Onder deze ma
chines bevond zich eveneens de „Europa"
waarmee Hühnefeld verleden jaar van
Europa naar Tokio gevlogen is.
D-e volgende étappe To'kio-Lös Angelos,
voor welke het luchtschip- vermoedelijk
Donderdag zal vertrekken, zal ongeveer
vier dagen in beslag nomen.
Roever® in Roemenië.
Naar Wo-lff uit Weenen meldt, maken
de roevers in Roemenië voortdurend
nieuwe slachtoffers. Vrijdagnacht zijn er
bij Galatz weer vier auto's aangehouden
en geplunderd. Te Pic.trosani is de auto
van den advocaat-generaal van het hof
van cassatie ov ervallen, waarbij een
knecht licht, de chauffeur zwaar gekwetst
werd. Een terstond ondernomen vervol
ging bleef zonder resultaat.
Nadat reeds eenmaal in de Bukowina
bij het vervolgen van roovers twee pa
trouilles gendarmen elkaar hadden aan
gevallen, waarbij een wachtmeester werd
verwond, schoot Vrijdag een op wacht
staande monnik in de buurt van Jas-sy
in den waan met een aanranding door
roovers te doen te hebben, op soldaten
van haar man en vader was voldoende
geweest. Z-onder iets te weten, wisten
zij alles.
Mevrouw brak in een hartverscheurend
snikken los.
„Wat gaat er toch met ons gebeuren?"
riep zij.
VI.
Een gevoel van diep medelijden over
meesterde even Mr Zeldenrust, toen hij
Meerendonk, in beklagen swaardigen toe-
stand, naderen zag. Maar daardoor mocht
hij zich niet laten beheerschen.
„Mijnheer Meerendonk, wilt u ons voor
gaan naar uw kantoor", zei hij-, gebie
dend, „wij- moeten u spreken".
Zonder een woord te zeggen, opende
Meerendonk de deur en ging, gevolgd
door het viertal, naar binnen.
Mr Zeldenrust zag Laansma en Betsy
Verhagen aan het werk.
„Gij kunt wel gaan", zei hij, kort.
Zij vertrokken, zonder een'ge verwon
dering te tto-onen, omdat ze op de hoogte
waren. Letterlijk ieder in het stadje sprak
er over.
Zwaar zuchtend zette Meerendonk zich
in rijn stoel, bevend 'en niet durvende
opkijken.
(Wordt vervolgd.)
