No. 270
Maandag 19 Angnstns 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Cadum
Hendrikse Go's Bank N.V. Boss
Een èezonde huid
De Haagsche Conferentie.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
BELGISCH - FRANSCH
DUITSCH - ENGELSDH e,a.
Uit de Provincie.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
en mooie teint
hanét éeheel af
van de zeep die
U óebruikt.
Geen betere zeep
hiervoor dan
tegen voordeelige koersen.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Redactie en Administratie No. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs-'
Per 3 maanden, franco per post, f3.-»
Losse nummers fO.OR
Prijs der Advertentiün:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 I
Bij abonnement belangrijke korting.
De nota van Frankrijk o.8t
Naar men uit Den Haag "bericht, zou
den Frankrijk, België, Italië en Japan im.
de nota, die zij' aam Snowden hebben!
overhandigd,, zich bereid verklaard heb
ben, voor 80 pCt. aan de eisehen van
Snowden tegemoet te komen, hetgeen be-
teekent, dat Engeland een jaarlijksch be
drag van 24 millioen gulden zou krijgen,
waarvan 6 millioen van de Duitsche waar
den en de overige 18 millioen van de
onbeschermde transfer-betalingen afkom
stig zijn. Voorts zou het Engelsche aan
deel Verhoogd worden, met dien ver
stande, dat het jn den overgangstijd (1
April 1.1.1 Sept. a.s.) tusschen het pllan-
Dawes en het plam-Young vrijkomende
bedrag, aan Engeland zal komen. Het
desbetreffende bedrag, dat op 270 mil
lioen gulden wordt geschat, moet in an
nuïteiten aan Engeland tem deel vallen.
Het onbeschermde gedeelte, dat ten be
drage van bijna 35 millioen gulden voor
de kleine mogendheden bestemd was, zou
dam eveneens in zijn geheel aan Enge
land komen, daar deze mogendheden op
andere wijze schadeloos gesteld zouden
worden.
Ook in de kwestie der leveringen in
natura zou Engeland worden tevreden
gesteld. Het recht tot her-export van de
Duitsche leveringen in natura zou wor
den opgeheven, en een contróle van de
reparatie-commissie worden ingesteld voor
het geval, dat Duitschland van zijn recht
zou gebruik maken om geldbetalingen te
vervangen door leveringen in natura. In
dit geval 'zou de reparatie-commissie er
voor waken, dat de Duitsche leveringen
de internationale goederenmarkt veront
rusten. Ten slotte stelt het memorandum
voor, een commissie te benoemen, be
staande uit Engelsche, Fransche, Belgi
sche, Italiaansche en Japansche deskun
digen, die de vier genoemde voorstellen
zouden uitwerken en het resultaat daar
van berekenen.
Het antwoord van Snowden hierop was,
zooals men bet verwachten kon. De toon
is weinig tegemoetkomend, de aanbiedin
gen van België, Frankrijk, Italië en Ja
pan worden onvoldoende genoemd, doch
het antwoord laat tevens de deur voor
verdere besprekingen nog open. Men mag
wel als zeker aannemen, dat de andere
vier delegaties daarvan een nuttig ge
bruik zullen maken, om de onderhande
lingen voort te zetten.
Bijeeenkomst dear vier.
Gelijk aangekondigd, zijn Zaterdagmid
dag de voornaamste leiders van de Fran
sche, Belgische, Italiaansche en Japan
sche delegaties bijeengekomen in hotel
des Indes, teneinde den toestand te be
spreken in verband met het ingekomen
antwoord van Snowtden. Men besloot,
hierop thans geen schriftelijk antwoord
te sturen, doch droeg aan minister Jas-
par op, aan "Snowden een mondelinge
mededeeling over te brengen.
In de Fransche persconferentie, waar
men "het bovenstaande mededeelde, ves
tigde men er de aandacht op, dat Snow
den op een der punten ran het memo
randum van de vier niet geantwoord had,
welk punt juist van zeer groot belang
werd geacht Het betrof de voorslag aan
Snowden om onmiddellijk: experts van
de Britsche schatkist met de financiëele
experts van „de vier" de cijfers te doen
onderzoeken, waaromtrent immers over
en weer zulke uiteenloopende opvattingen
bleken te bestaan.
Het vermoeden schijnt niet al te stout,
dat de boodschap, welke Jaspar moest
overbrengen, op dit punt betrekking had.
Aan het bericht omtrent de imededee-
lingen in de Fransche persconferentie zij
nog toegevoegd, dat men wederom ver
klaarde, absoluut vast te houden aan
de stelling, dat aan het Young-plan als
zoodanig niet getornd mag worden.
Deze opvatting vloeit niet voort uit
koppigheid, maar uit de overweging, dat,
vrat de Engelschen feitelijk wilden, bet
'heele .plan op losse schroeven zou zet
ten, terwijl binnen het kader van bet
plan voldoende ruimte was om aan de
Bntsche verlangens tegemoet te komen.
Jaspar heeft Zaterdagavond nog den
,®r Snowden bezocht om hem "door
nuddel van. een „ndte-verbal" de me-
aedeelingem namens „de vier" over te
brengen.
Beide ministers besloten ömtrent het
verloop van hun onderhoud geen bij
zonderheden mede te deelen.
Wij vernemen alleen nog, dat de beer
Snowden verklaarde, dat hij de nieuwe
voorstellen door zijn experts zal laten
onderzoeken. i
Rusland en China.
Uit Charbin wordt gemeld, dat de Chi-
neesche politie een aanslag van commu
nisten op het spoor gekomen is, die
ten doel had spoorwegbruggen in Zuid-
Mantsjoerij© in de lucht te laten vlie
gen en havenwerken te ventielen.
Volgens een bericht uit Sjanghai zou 't
opnieuw tot een "botsing tusschen Rus
sische en Chineesch© troepen gekomen
zijn. Een 700 man sterke Russische troe
penmacht, bestaande uit cavalerie en ar
tillerie, zou aan de westgrens van Mant-
sjoerije een Chineeseh "spoorwegstation
aangevallen hebben. Dooden zouden er
niet gevallen zijn.
Uit Moekden wordt .officieel medege
deeld, dat 10.000 man Russische troepen
met machinegeweren en 30 stuks veld
geschut Vrijdag aan weerskanten van
Mantsjoeli de grens hadden overschreden.
Relletje te Kiel.
Vrijdagavond werden door communis
ten te Kiel aan leden der bemanning van
de in de haven liggende Italiaansche oor
logsschepen in de Italiaansche taal opge
stelde vlugschriften overhandigd, waar
in, gepoogd wend, de Italiaansche zee
lieden tegen den Italiaanschen regeerings-
vorm op te zetten.
Hierbij kwam het tot ©en incident. Een
Italiaansche marineman, die even inzage
van het vlugschrift had genomen, gaf
één der colporteurs van de vlugschriften
een krachtigen oorvijg.
Door de politie-beambten werd de col
porteur der vlugschriften, die ook „Weg
met het fascisme!" geroepen had, naar
de wacht gebracht, waarheen de Italianen
volgden om hun namen vrijwillig pp 'te
geven.
Na het vaststellen der identiteit werden
alle betrokkenen vrijgelaten.
Ontheilig]mg van Idlem Sabbath.
De Vrije Kerk van Schotland, die on
geveer 100 kerken telt, meest in de Hoog
landen en op de Westelijke eilanden,
beeft pp een clezer dagen gëhouden ver
gadering scherpe critiek geoefend op het
feit, dat de hertog en de hertogin van
York op een Zondag medailles hebben
uitgereikt bij een ambulance-oefening te
Forfar. Eveneens werd ^.critiek geoefend
op den premier, omdat hij', ook op een
Zondag, geconfereerd had met den Ame-
rikaansohen ambassadeur, generaal Da
wes. Rev. Fraser van Govan, Glasgow,
zei, dat het hem zeer leed deed, dat de
zoozeer beminde hertog en hertogin van
York zich tot zooiets geleend hadden.
Hij was van oordeel, dat 'men den her
tog een motie moest zenden om hem te
verzoeken, dat „een dergelijke beleediging
van Schotland niet weer zou geschie
den." De heer Archibald Macneilage, die
het had over de Zondagsche bespreking
van MacD'Onald, zei, dat, voor zoover be
kend was, de groote zaak van den we
reldvrede door die bijeenkomst op Zon
dag geen streep vooruitgebracht was.
De ambulance-oefening, waarvan hier
sprake is, werd bijgewoond door onge
veer 7000 menschen.
MacDonald is iemand, naar de „Daily
Mail" aan het bericht toevoegt, die den
Zondag strikt^ in acht neemt. Hij heeft
den dienst bijgewoond in de „berk op
den heuvel" in zijn woonplaats Lossie
mouth op denzelfden Zondag, dat hij de
bespreking met generaal Dawes had.
De Zeppelin.
De Russische berichten melden,
dat het verschijnen van "het lucht
schip boven de steden van het Oeral-
gebergte overal het grootste opzien wekte.
Op vele plaatsen verscheen het luchtschip
geheel onverwacht. Overal liep de ge-
heele bevolking uit, om het wonder te
zien. De Graf Zeppelin vloog bijina overal
zóó laag, dat de naam en het nummer
van het luchtschip duidelijk te lezen wa
ren.
Uit Washington wordt gemeld';
De chef van de Amerikaansche vloot,
Charles F. Hughes, heeft medegedeeld,
dat de marine der Vereen. Staten alle
mogelijke maatregelen getroffen heeft om
met do Graf Zeppelin tijdens de vlucht
naar het Verre Oosten en over den Stillen
Oceaan in draadlooze verbinding te staan.
Het Amerikaansche radiostation te Pei-
pine is aangewezen zoo spoedig mogelijk
verbinding met het luchtschip tot stand
te brengen en Dr Eckener in alles van
dienst te zijn. Vijftig schepen van de
Amerikaansche vloot, welke zich in de
Aziatische wateren, voornamelijk te Tschi-
fu bevinden, zijh verder aangewezen om
aan het luchtschip inlichtingen te ge
ven.
De Japansche bevolking wacht nu met
spanning de komst van de „Graf Zeppe
lin" af. De weersgesteldheid is echter
niet al te best. Men yerwacht het lucht
schip vandaag vrij vroeg en de betrok
ken autoriteiten treffen in samenwerking
met de departementen van oorlog en voor
de luchtvaart reeds alle voorbereidende
maatregelen. Het vliegterrein te Tokio
is geheel in orde gemaakt, terwijl van
de zijde van de regeering, het gemeente
bestuur van Tokio, de pers en het Puit-
sche gezantschap verschillende feestelijk
heden in voorbereiding zijin. 0-ok' de kei
zer zou het voornemen hebben, Dr Ec
kener je ontvangen.
Typhus in Beieren.
Sedert 7 dezer heerscht te Weissen-
burg in Beieren een typhus-epidemie.
Tot nu toe zijn 52 personen door de
ziekte aangetast. Een kind is gestorven.
Twee beambten van de gezondheids-
petitie die gisteren te Weissenburg wa
rren, hebben de gemeentelijke autoriteiten
er opmerkzaam op gemaakt, dat de epi
demie zeer ernstig is, daar men de oor
sprong nog niet heeft kunnen vinden.
Het schandaal van de communistische
bank.
Gok in de filialen te Rysel en Tours
van de communistische Rank voor ar
beiders en boeren zijh huiszoekingen ge
daan. Er zijin papieren en een kleine
som gelds in beslag genomen.
Den geheelen dag bleef Zaterdag voor
de gesloten Banque Ouvrière et Paysanne
een sombere stoet van deposito-houders
en klanten aanhouden, die waren geko
men om zich ervan te gewissen of ex
nog hoop was en hoe terugbetaling te
verkrijgen. Enkelen verklaarden, dat zij
alles bij1 de bank hadden gedeponeerd wat
zij bezaten, geloof hechtende aan de ver
zekeringen van de employés der blank, dat
zij konden rekenen op den steun van Mos
kou, die haar bloei volkomen had ges-
waarborgd. Da politie zette de hu'is'zo©
kingen voort en nam verscheidene docu
menten mede, die in politiek opzicht bui
tengewoon belangrijk zijh, daar zij aan-
toonen, wat achter de coulissen der com
munistische partij is gebeurd.
De „Humanité" erkent, dat het blad
geen voldoende bronnen, meer ter beschik
king staan om zijh bestaan voort te zet
ten.
Korte berichten.
Onmiddellijk na het parlementair
reces zal de Vlaamscbe frontpartijl een
door senator mr van Dieren geredigeerd
wetsvoorstel indienen voor het verleen en
van complete amnestie, in de plaats van
het z.g. genadewetje, dat enkele maanden
geleden door de regeering werd ingediend
en goedgekeurd.
Vrijdag is voor een huis in een
straat van Berlijn een groote auto ge
stolen, die toebehoorde aan de politie
school voor techniek en verkeer. De wa
gen was slechts een half jaar in gebruik.
Het mocht nog niet gelukken de auto of
de dieven op te sporen.
Vrijdag zijn te Cuxhaven drie baad
sters in zee verdronken, doordat zij in
een diep gedeelte geraakten. Alle terstond
ondernomen reddingsmiddelen bleven
vruchteloos.
Minister Terpsfna.
Het zal voor alle vrienden van den
Schoolraad een aalngename verrassing zijn
geweest, toen ze hoorden, dat Mr J. ferp-
stra, de bekwame en actieve secretaris
van den Schoolraad, in het extra-parle
mentaire kabinet zal optreden als Minis
ter van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen; aldus J. L.(ens) in „de School
met den Bijbel".
Een hard stuk
zeep,dat tot hel
taatste vliesje
óebruikt kan
worden
Een aangename verrassing, want:
„Wie met hem persoonlijk kennis
maakte, zijn hulp inriep, zijn adviezen
inwon, kreeg den indruk van de beschei
den, maar toch welbewuste zekerheid,
waarmee hij zijn weg ging.
Hij kent de wet, hiji kent de school.
Zoowel de lagere als de middelbare. Hoe
veel moeilijkheden heeft hij niet helpen
oplossen. Bij hoeveel „kwesties" is hij
het niet geweest, die een weg tot be
slechting ervan wist te wijzen.
Hij zal ©en eigen weg kunnen gaan."
Met behoud van de onderwijsvrijheid
en de financiëele gelijkstelling verwacht
de schrijver van hem:
„Consolidatie van wat we sedert 1920
hebben, en technische herziening van d i e
wettelijke bepalingen, welke het. sterkst
hebben bijgedragen, om het aantal kwes
ties, moeilijkheden en conflicten noode-
loos te vergrooten."
En dan is er nog wat: de effenciency
bij het onderwijs.
„Nu gevoel ik voor elke bezuiniging,
die noch het onderwijs verslechtert, noem
de positie van den onderwijzer aantast.
En ik geloof, dat er in dit opzicht nog
wel een en ander te doen is.
We differentie eren het ouderwijs na
het 12dë jaar sterk. De vraag zal onder
het oog gezien moeten worden of het niet
te sterk is.
Zevende leerjaar, 1ste klas ulo, 1ste
klas kopsehool, ambachts- en andere nij
verheidsscholen, H.B.S., Gymnasium eu
zoo meer, werpen zich alle op de leer
lingen, die de eerste zes leerjaren heb
ben doorloopen.
Voor een belangrijk deel der leervak
ken loopt bet onderwijs in die verschil
lende inrichtingen parallel."
De schrijver acht gezonde concentratie
mogelijk. En voorts zegt hij zijn wensch
over de benoemingen.
„Ik denk hierbij vooral aan de com
missie voor de z.g. hulpacte, waarin het
protestantsch-christelij'k deel der onderwij
zers nog maar slecht vertegenwoordigd
is. Volgens het katholiek Schoolblad heeft
minister Waszink aan den achterstand
op dit gebied voor de Roomschen een
eind gemaakt. Voor de Christelijke School
is hier nog wel wat goed te maken.
Al verwachten we met recht van dezen
Minister, dat hij allereerst zal zijn de
man voor het geheel, dat neemt niet
weg, dat we meenen, op speciale won-
schen de aandacht te mogen vestigen.
Hij heeft een te juist begrip van wat
wij zelf van de vrijheid verwachten, en
wat we dus zeker zelf aan anderen
moeten laten of geven, dan dat we
voor een enghartig partijbewind zouden
behoeven te vreezen.."
Minister Deckers maar de maraoeuvrew.
Naar men verneemt is de minister van
defensie, dr Deckers voornemens Woens
dag 21 en Donderdag 22 dezer de Leger-
rnanoeuvres in Gelderland bij te wonen.
Z.Exc. zal daarbij vergezeld worden door
majoor baron van Voorst tot Voorst,
hoofd der afdeeling generale staf van
het departement; den landmacht adjudant
van den minister, kapitein van den gene
ral en. staf van Weel en 's ministers ma
rine-adjudant, luitenant ter zee le kl.
Hevdt.
Conflict voorkomen.
Aan „de Schelde" te Bergen op Zoom
Binnenland.
Nog steeds onzekerheid ter Haagsche con
ferentie.
Ernstig auto-ongeluk bjj Overschie.
Buitenland.
De Zeppelin in Tokio aangekomen.
Rusland en China.
Communistisch relletje te Kiel.
hebben de arbeiders eenige weken, ge
leden door middel van den Nederland-
schen. R. K. Metaalbewerkersbond, waar
bij hetpersoneel is aangesloten, eenige
eisehen gesteld als: salarisverhoogimg, be
taling overwerkpercentage enz. In een
geb ouden conferentie tusschen de direc
tie van „De Schelde" en het bestuur
van den R. K. Metaalbewerkersbond is
thans overeenstemming bereikt, hetgeen
door het personeel is aanvaard.
Ned er landsche Bond van
Gemeente-Ambtenaren.
De Nederlandsche Bond van Gemeen
te-ambtenaren zal op 27, 28 en 29 dezer
zijn bondsdagen houden.
Op 27 dezer, des avonds te 7 uur,
zal het bestuur der afdeeling Utrecht de
leden met hunne dames in hotel Ter
minus ontvangen, van waar met de
Utrechts-Mie politiemuziek naar de H. Mi-
chaëlskapel in den Domtoren wordt ge
trokken, waar het gemeentebestuur van
Utrecht hen te 8 uur zal ontvangen. Na
afloop is er een gezellig samenzijn in
het Hotel des Pays Bas.
Op 28 dezer vindt in de groote zaal
van het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen de algemeen© vergadering
plaats. Ter gelegenheid hiervan heeft
Ruys' Handolsvereeniging in dat gebouw
een tentoonstelling van stalen kantoor
meubelen georganiseerd.
Voor de dames, welke niet aan de
vergadering deelnemen, is er des och
tends gelegenheid om onder deskundige
leiding verschillende bezienswaardigheden
van Utrecht te bezichtigen. Haar wordt
des middags door de afdeeling Dtrecnt
een boottocht langs de Vecht aange
boden.
Een gemeenschappelijke maaltijd besluit
dezen aag.
Voor den derden dag staat op het pro
gramma een autotocht door een gedeelte
van de provincie Utrecht, aangeboden
door "de afdeeling Utrecht. O.a. zal een
bezoek worden gebracht aan het vlieg
kamp, terwijl ook de gemeentebesturen
van Amersfoort en Zeist de deelnemers
aan dezen tocht zullen ontvangen.
De 1 andarbeidersstaking in
Oostelijjk Groningen.
De gemeenteraad van 'Delfzijl heeft met
7 tegen 5 stemmen zijn goedkeuring ge
hecht aan het verbod van samenschotin!-
gen in die gemeente.
Chr. Werkgevers.
De jaarvergadering van de Chr. Werfc-
geversvereeniging zal 'dit jaar niet in
Groningen zooals vastgesteld was,
gehouden worden, maar op 11 Sept. in
het Jaarbeursgebouw te Utrecht. In de
middagvergadering spreken de. heeren H.
Diemer en Mr Dr A. A. van Rhijln, over
„Drie vragen van dezen tijid: pensioen,
vacantie en 'kindertoeslag".
Het lustrum der Vlisaing-
sche Reddingsbrigade. Het 5-jarig
bestaan der Vlissingsche Reddingsbrigade
is Zaterdag onder begunstiging van goed
weer, op feestelijke wijze herdacht.
Des middags hadden in het kanaal
tusschen de Keersluis en de Brug wed
strijden en demonstraties plaats in te
genwoordigheid van enkele duizenden toe-
