No. 263
Zaterdag 10 Anpstus 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
v ROSSEM'* ZEEPAARD I5cr
Hendrikse Cos Bank N.V. Goe
EERSTE BLAD.
HET LAMPENHUIS
■08 pCt.
J. GEEN SE, Opticien, Goes
Binnenland
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
BELGISCH - FRANSGH
DUITSCH - ENGELSCH e.a,
BANKPAPIER
Een artikel van vertrouwen
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
LICHTE MARYLAND BAAI
IN PATENTVERPAKKING. Y
Voor
een prima BRIL, SO-EASY of
PINCE-NEZ met zuiver ge
slepen glazen, vakkundige
bediening en concurreerende
prijzen, Es UW adres:
Door geheel Zeeland aan huls te
ontbieden.
BANK-ASSOCIATIE N.v. - GOES
tegen voordeelige koersen.
A. C. VAN DER REST
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs*
Per 3 maanden, franco per post, f3.~-
Losse nummersfO-OS
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 I
Bij abonnement belangrijke korting.
V Het nieuwe Kabinet.
Zoo wordt dan het intermezzo-Kabinet
vervangen door een extra-parlementair
Kabinet.
Na een intermezzo dat bijna volle vier
jaren duurde, bleek de vorming van een
parlementair Kabinet steunende op de
partijen der rechterzijde nog niet moge
lijk.
Er was over en weer wel de begeerte
om tot de vorming van een Kabinet sa.
inen te werken, maar omtrent de wijze
waarop aan zulk een Kabinet steun kon
worden toegezegd bestond zoodanig ver
schil van meening, dat de pogingen van
den formateur tenslotte toch niet zijn
gelukt.
En zoo hebben we dan nu een extra,
parlementair Kabinet, dat zonder over
leg met derechtsche fracties is. samenge
steld en dus geheel vrij staat, maar dat
in onderscheiding van het vertrekkende
Ministerie dat alle vraagstukken van prin-
cipieelen aard wilde laten rusten, zeer
beslist naar rechts georiënteerd is.
Het heeft weinig zin. over dit Kabinet
de horoscoop te trekken.
Het is samengesteld1 uit bekwame man
nen, die alle voor hun taak bere
kend kunnen worden geacht, al baart
de benoeming van' Mr Redmer tot Mi
nister van Waterstaat en van Dr Deckers
tot Minister van Defensie op het eerste
gezicht eenige verwondering.
Met de mann en in dit Kabinet is
bet over 't geheel genomen wel in orde.
De vraag is nu slechts met welk pro.
gram. het straks voor de Volksvertegen
woordiging zal verschijnen.
Wij spreken de hoop uit, dat het zóó
zal zijn, dat de rechtsche partijen dit
Ministerie pon amore kunnen steunen,
omdat .bot streeft naar de toepassing en
de verdere doorwerking van de Christe
lijke beginselen in ons staatkundig leven.
Is dat het geval dan kan er voor
dit Kabinet een schoone taak zijn weg
gelegd ook in dien zin, dat het de natuur
lijke overgang vormt naar een parlemen
tair Kabinet, steunende op de partijen
der rechterzijde.
V Zondagsrust en spoorwegen.
In 1925, vóór het Kabinet-Colijn ten
val werd gebracht, gai de Utrechtsche
correspondent van de „Telegraaf" een
beschouwing over bovenstaand onder
werp.
Hij toonde zich zeer .ongerust.
„Er wordt, zoo schreef hij, in ons
land veel geklaagd over de wijze, waar
op de spoorweg-maatschappijen het Zon-
dagsverkeex bedienen; er rijden 's Zon
dags een minimum aantal treinen, dat
naar veler meening niet voldoende is
om bet bestaande verkeer behoorlijk te
bedienen. De autobus- en bootonderae-
mingen weten hiervan 'te profiteenen ten
koste van de spoorwegen, die er finan
cieel toch zeker niet zoo rooskleurig
voorstaan, dat zij ter wille van de Zon
dagsrust mogen nalaten het verkeer dat
er is te bedienen.
Maar nu loopen er geruchten, zoo
vervolgde hij, dat de Regeering voorne
mens is de Zondagsdiensten nog meeT
te beperken, waaraan dan de volgende
opmerkingen worden toegevoegd:
„Dit lijkt ons werkelijk zonderling,
wanneer men in 'toog houdt, dat het
verkeer op Zondag er nu eenmaal is
en dat de spoorwegen dus feitelijk niets
anders doen dan in hun welbegrepen
belang en ten gerieve van het publiek
dit verkeer niet geheel te doen bedienen
door hoot- en autobus-ondernemingen.
Het is o.i. uiterst onbillijk en onjuist
gezien, otrn^ van de spoorwegen te ver
gen, dat zij des Zondags zullen nalaten,
hetgeen elke andere vervoersonderneming
natuurlijk wel doet.
Over de Zondagsrust moge men denken
zooals men wil, het blijft een feit, dat de
meeste stadlsimeuschen nu eenmaal des
Zondags gaarne de stad willen ont
vluchten can aan zee of in bosch en heide
te bekomen van de beslommeringen van
de aïgeloopen week.
Autobus- en baatondernemingen, stel
len de menschen daartoe volop in de
gelegenheid, en de spoorwegen zouden
dit niet mogen doen? Het publiek zal
dan toch terecht vinden, dat de spoor
wegen in dezen in hun plicht te kort
schieten.
Het zou dan ook zeer onjuist zijn
indien de Regeering de spoorwegen aan
banden zou willen leggen ten aanzien
van de wijize, waarop 'deze het verkeer
des Zondags meenen te moeten bedie
nen. Men jnoot de spoorwegmaatschap
pijen in deze volkomen vrij laten, wat
vanzelf ook in zich sluit de toepassing
van concurreerende tarieven, zooals men
dat ook doet ten aanzien van de auto
bus- en b ootoiidernemingan, die met de
spoorwegen concurrearen ten nadeele van
de schatkist.
Het is te hopen, dat de Regeering
dit zal inzien en de spoorwegen niet in
de verkeerde richting zal drijven; om
de Zondagsrust gaat 'tniet, want het
verkeer is .er toch en wordt indien de
spoorwegen gedwongen worden thuis te
blijven, geheel bediend door andere ver
keersmiddelen.
Hot is dan ook te wenschen, dat de
Noderlandsche Spoorwegen dezen ver
keerden weg niet zullen inslaan, om
dat het tegen hun belang en zeker te
gen het belang van het publiek zou in
gaan. Integendeel, de spoorwegen moe
ten meer dan tot nu het geval is, alles
in het werk stellen om zich door het
rijden van meer treinen en vooral door
het .invoeren van concurreerende tarie
ven het verkeer op Zondag niet te la
ten ontgaan.
Het gaat hier zeker om een groot al
gemeen belang."
Het spreekt vanzelf, dat de man die
dit schreef, meer dan blij is geweest
toen dank zij het optreden van Ds Kersten
het Kabinet Colijn van het tooneel ver
dween.
Immers, daarmee was tevens het „ge
vaar" dat het treinverkeer op Zondag
nog meer beperkt zou worden geweken.
De Staatk. Geref. Kamerleden hebben
dit natuurljjk niet bedoeld.
Maar het gevolg van hun afbra'akpoli-
tiek is dan' toch maar geweest, dat dege
nen die op Zondag liefst zooveel mogelijk
treinen zien rijden zich opgelucht gevoel
den en dat hun vrees dat het publieke
vervoer op Zondag zou verminderen, niet
bewaarheid werd.
LANGE VORSTSTRAAT 49.
aan boord van het stoomschip „Thuringa"
naar Duitschland is teruggezonden. Men
heeft hem daar eveneens achter slot en
grendel gezet en hij za.l te Hamburg
aan de pblitie worden overgeleverd. Toen
fotografen een kiek van hem wilden ne
men, werd hun de toegang tot zijn hut
geweigerd, met het motief dat het de
bedoeling was, eventueelen nieuwen lief
hebbers den moed te ontnemen.
ver geworpen. In de omgeving zijn de
wijnbergen verwoest en honderden hoo
rnen ontworteld of afgeknapt. De schade
wordt op 50 millioen francs geraamd.
Generaal Nobile is te Praag aange
komen, waar hij met een Tsjechischen
uitgever over de uitgave van zijn werk
over de Noordpool-expeditie wil onder
handelen. Over enkele dagen zal hij naar
Berlijn komen om daar met een Duit-
schen uitgever te onderhandelen.
Beëelt%in§ der ministers.
Dei nieuwe ministers zullen van morgen
ten paleize Soestdijk, waar de Koningin
nog verblijft, door H. M. ontvangen wor
den ter beëediging.
Zij zullen na aankomst te Utrecht te
ongeveer 10 uur per auto naar Soestdijk
vertrekken.
Die vacatures van voorzitters dor Eerste
en Tweede Kamer.
Nu jhr mr Ch. J. M. Ruys dei Bee-
renbrouck als Minister-President is toe
getreden tot het nieuwe ministerie, ont
staat er een vacature voor het voor
zitterschap van de Tweede Kamer, ter-
De grootste sorteering Lampen - Mooie Electrische Lampekap-
pen f 2.80 - Mooie Kappen voor Gaslampen f 3.- Zijden kapjes
vanaf f 0.55 - Stofzuigers Miele, Vampyr, Protos - Electrische Zak
lantaarns Batt. - Strijkijzers, enz. - Reuzen sorteering Schemerlampen
vanaf f 1.65.
JAC. VAN ZWEEDEN Groote Markt 32 - GOES
Do uitsluiting in Engeland.
Big de onofficieele besprekingen tusr
schen vertegenwoordigers van de pa
troons- en arbeiders-organisaties van de
katoan-ind'ustrie, die gisteren den geheelen
dag hebben voortgeduurd, is yooruitgang
bereikt.
Sir Horace "Wilson van het ministerie
van arbeid was gistermorgen vroeg reeds
bezig met te pogen, beide partijen op een
conferentie Mj elkaar te brengen.
SPAARBOEKJES; A
SPAARBUSJ ES
Die terugreis van d® „Graf Zeppelin",
Volgens een aan de werf te Friedrichs-
hafen ontvangen radiobericht, bevond de
„Graf Zeppelin" zich gisterenmiddag om
5 uur 1000 K.M. ten Zuid-Westen van Ier
land. Het luchtschip houdt sterk koers
naar het Noorden, zoodat men aanneemt,
dat het toch in de bedoeling van dr
Eekeuar ligt, om Engeland te passeeren.
Te Friedrichshafen zijn reeds alle maat
regelen getroffen, om het luchtschip ter
stond na aankomst voor de wereldreis
uit te rusten.
Groote hoeveelheden gas zijd reeds op
da werf aanwezig. Veel vracht zal op de
wereldreis niet worden vervoerd. Inplaats
daarvan zal een groote hoeveelheid ben
zine voor de motoren worden meegeno
men. Alle voorwerpen, die gemist kunnen
worden, zullen uit het luchtschip ver
wijderd worden. Het aantal passagiers
voor de wereldreis zal vermoedelijk tus-
schen de 16 en de 20 bedragen.
Volgens een bericht uit New York
moet de kas van het luchtschip kort
voor het vertrek uit Lakehurst gestolen
zijd. De kas bevaitte ongeveer 3000 Mk en
verschillende voorwerpen van waar-de, die
aan leden van de bemanning behoorden.
Die blinde passagier van de Zeppelin.
Men bericht uit New-York, dat de acht
tienjarige bakkersjongen Albert Buschko
die zich te Friedrichshafen op de Zeppe
lin had laten vallen en letterlijk heeft
kunnen medemaken, wat een „blinde pas
sagier" is, doordat hij gedurende de ge-
heele reis in oen hut werd opgesloten,
Korte berichten.
Het Engelsche ministerie van arbeid
zal voortaan naast de cijfers betreffende
de werkloosheid ook een opgaaf ver
strekken omtrent het aantal personen,
die wél een betrekking hebben. Uit yde
thans gepubliceerde cijfers blijkt, dat ter
wijl in het afgeloopen jaar het aantal
werkloozen is verminderd met 150.871,
d%t der werkenden is toegenomen met
272.800. Deze opgaaf geeft een veel juis
ter beeld van den toestand.
Op de uitnoodiging om met den
Zeppelin 11 Augustus te Berlijn te 'ko
men om het feest van de grondwet van
Weimar op te luisteren, heeft dr Eokener
draadloos geantwoord: „Hartelijken dank
voor uw uitnoodiging. 'De Graf Zeppe
lin zal echter zeer waarschijnlijk reeds
Zaterdag te Friedrichtshafen zijn".
Volgens Engelsche berichten uit Cal
cutta, heeft Habiboellah na zekere mili
taire successen enkele van die moderni-
seeringen weer ingevoerd, welke de aan
leiding waren, dat hij Amanoellah van
den troon stootte. Onder meer zou hij
Europeesche kleedij hebben aanvaard en
zich verscheidene auto's hebben aange
schaft.
Volgens een berekening, door een
belastingambtenaar op grond van de laat
ste belastingstatistiek gemaakt, wordt het
aantal waarzegsters te Parijs op 34.600
geraamd.
Donderdag heeft een hevig nood
weer "in de buurt van Villefrac (Fr.) ge
woed. Van een spinnerij en van talrijke
huizen werden de daken afgerukt Op
het station werden goederenwagens om-
wijl in de vacature van voorzitter der
1 Eerste Kamer, ontstaan door het bedan
ken van J. J. G. Baron van Voorst tot
i Voorst nog niet voorzien is.
Naar de „N. Haarl. Crt." vair bevoeg
de zijde verneemt, komt voor het voor
zitterschap der Eerste Kamer zeer ern
stig in aanmerking mr W. L, baron de
Vos van Steen wijk, terwijl voor het voor
zitterschap van de Tweede Kamer de
katholieken als no. 1 op de nominatie
zullen, voorstellen mr J. R, H. van
Schaik.
Waiairoiirt prof. Woltjer geeiï mtnfetar
weird
„De Residentiebode" weet nog de vol
gende bijzonderheden mede te deelenover
de wisseling aan Onderwijs, nog vóór
het Kabinet is opgetreden:
„Het is helaas een noodlottige samen
loop van omstandigheden geweest, waar
aan deze eerste tegenslag van het Kabinet
te wijten is.
Prof. Woltjer, die een zeer groot gezin
heeft, had de benoeming tot onderwijs
minister aangenomen op voorwaarde, dat
hij een regeling kon treffen, volgens wel
ke hij bij een ontijdig aftreden zijn oude
hoogleeraarsplaats onmiddellijk zou kun
nen bezetten.
Die regeling moest getroffen worden
met de directeuren en curatoren van
de Vrije Universiteit en nu trof het heel
ongelukkig, dat bijna al deze dignitaris
sen in bet buitenland vertoefden en Jhr
Ruys Vrijdagmorgen gereed moest zijn
met zijn Kabinet.
Donderdag is prof. Woltjer "den gehee
len dag te 'sGravenhage geweest, maar
kon niet slagen, waarbij Jhr Ruys hem
mededeelde, dat hij gedwongen werd vast
naar een anderen bewindsman om te
zien.
Donderdagmiddag kwam de tijding, dat
de heer Idenburg, president-curator, die
in Zwitserland vertoefde, naar Holland
zou Jcomen, om met prof. Woltjer Vrij
dag een onderhoud te Arnhem te hebben,
om te zien 'of deze zaak geregeld kon
worden.
Daarvan heeft prof. Woltjer Donder
dagavond laat nog aan Jhr ïtuys mede-
deeling gedaan, met de bijvoeging dat
deze uiterlijk gisterenmiddag de defini
tieve beslissing zou vernemen.
Deze heeft daarop echter niet kun
nen wachten en niettegenstaande gjste-
Binnenland.
Waarom prof. Woltjer geen Minister van
Onderwijs is geworden.
De crisis ter Haaggche Conferentie.
Vandaag beëediging der Ministers.
De Minister van Arbeid beantwoordt vra
gen over de Alastrim.
Buitenland.
De Zeppelin vandaag te Friedrichshaveu
verwacht.
De uitsluiting in Engeland.
renmorgen prof. Woltjer naar Arnhem
is afgereisd, is de mededeeling, dat mi
Terpstra zal worden benoemd, reeds af
gekomen. i
Wij vernamen ook nog, dat de for
mateur pogingen heeft gedaan, om als
opvolger van prof. Woltjer mr Bruch
te krijgen, het nieuwe lid van Ged. Sta
ten in Noord-HoHand en vroeger anti
revolutionair wethouder van 'Onderwijs
te Haarlem.
Mr Bruch wenschte echter om poli
tieke redenen geen portefeuille in dit
Kabinet te aanvaarden.
Een medisch product, waarover men nog
dikwijls te licht denkt., is de Elastieken
kous 1
De zeer hinderlijke kwaal van „spataren"
komt in onzen tijd steeds meer voor.
De elastieken kous „R" staat in het zenith
der medische belangstelling, door kwaliteit
en pasvorm. Ze is poreus en "koel.
Juist omdat het hier een wetenschappelijk
artikel geldt, wende men zich tot
Asa. Apotheker
Lange Kerkstr. - GOES - Telefoon 1G8
Minister De Graaft.
In ©cm interview met den Indischen
medewerker van het „Hbld." zeide de
nieuwe minister van Koloniën omtrent
de door hem bij het bestuur te volgen
lijnen o.m. het volgende:
U begrijpt dat het regeereni van en
in Indië tegenwoordig veel moeilijker is
dan vroeger. Ook de taak van de Euro
peesche bestuursambtenaren is onder de
nieuwe beginselen veranderd en zwaarder
geworden. In het algemeen is bevelen
gemakkelijker dan leiden en adviseerenl
De belangrijkste vraagstukken, het dage-
lijksch bestuur van Nederlandjschlndië- be
treffende, houden verband met de bepalin
gen van 1922 aangaande de bestuuis-
bervorming en met de Staatsinrichting
van 1925. De huidige algemeen© poli
tiek is daarbij niet het uitvloeisel van
subjectieve inzichten en theorieën, maar
in hoofdzaak van de tijdsomstandigheden.
Fn daarom ook zou van verandering van
onze politieke gedragslijn in het alge
meen weinig sprake kunnen zijn.
Het nieuwe regeeringsstelsel brengt ovet-
rigens mede, dat veel in Indië zelf wordt
geregeld en niet meer in Holland.
De Staatsinrichting van 1925 laait ver
der in groote mate ruimte voor ont
wikkeling van het Indisch zelfbestuur in
de naaste toekomst.
Wat de taak van' den wetgever aan
gaat, wordt overigenis wel eens wat veel
uit het oog verloren, dat de wet in
dit opzicht niet veel meer geven kan
dan normen voor de staatkundige ont
wikkeling van het land. Uit den aard
van de zaak zal de groei' van het staat
kundig leven van de bevolking eerst lang
zamerhand zich daaraan kunnen aanpas
sen. Een betrekkelijk langdurige periode
van overgang brengt noodzakelijk telkens
