No, 258
Maandag 5 Augustus 1929
43e Jaargang
I
en Goederen.
ERS-INSPAN,
Dagblad voor de Provincie Zeeland
BESTEVAER
Hendrikse Go's Bank N.V; Soes
Star, Bravo,
Jt tijdig.
PAARDEN,
RTIG STUKS
NVEE,
EERSTE BLAD!
VOLRIÜPE KWALITEIT
Transpireerende Voeten
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
euwsche
g-Maatschappij
1824,
&Hordijk's Bank
ssurantie
Augustus 1929,
LLEDIGEN
STVEULENS
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
de PERS OVER DE MISLUKTE
poging tot Kabinetsformatie.
Fabrikanten van kanten gordijnen te
Doe dan zooals ik.stop nu en dan
een pijp van die geurige.™
ALLE
per 1 Augustus vervallende
worden verzilverd door
«re planten wordt
een kas of raam,
ükken daar in, aan
gesloten ruimte be-
elen. Schermen te-
.zakelijk. Ontbreken
in plaatsen we de
kamer, bij' al te
half beschaduwd
itekplantjes bewor-
argebracht in een
;lfde grondmengsel.
►edzamen grond ein
hebben,,.zoodat ze
vlak voor het ra,am
le raimen op het
m hiervan worden
ïgeveer een hoogte
10 c.M., dan pas-
jlpen toe, aldus de
3 vertakken en zich
>n te ontwikkelen,
'n plantje nog het-
:h in de meeste ge-
sdzaam, daar hier-
verzwalkt.
:eft, het volgende:
teutje water is vol-
n over de bladeren
HL' aangezien deze
door een zwam-
it. Hierdoor krijgen
bladeren vallen af
ïstige belemmering
oei. Geven we de
het uitlekken alle
je verwijderen,
ariëte-it is er nog
;e is minder sterk
200 veel aangetrof-
te Zierikzee,
llijke voorwaar-
derling als tegen
mie,
ïgen worden gaarne
SOES,
r voor Z.-Beveland.
W. HIOOLEN te
>ornemens in het
e verkoopen
ten verzoeke van
VISSE, op de door
iofstede in den Rip-
erland,
e o.m. uit:
smerrie, 15 jaar, Stb.
vosmerrie, 6 jaar;
le, 6 jaar; BARO-
:rie, 12 jaar, Stb. B
vosmerrie, 7 jaar,
HARMANTE DE
e, 8 jaar; GUSTA,
aar, Stb. A 6850
ïmelmerrie, 4 jaar
meimerrie, 6 jaar
dmerrie, 3 jaar, Veu-
3SALIE, schimmel-
:ulenb. 49943; IDA,
jaar; GRETA,
2 jaar, Veulenboek
i, vosmerrie, 2 jaar,
PRINS, liere ruin,
liere merrie, 18jaat;
en, 2 vare Koeien,
tweejarige Vaarzen,
ien en Ossen, 1 Stier,
nevens 8 Varkens
Eenden.
mwagens op ijzeren
Tentwagen, Tilbury,
ktuigen en Gereed-
geen verder tot een
uwersinspan behoort
van de paarden zal
jd) aanvangen.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs'
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 l
Bij abonnement belangrijke korting.
De A.-R. „Rotterdammer" schrijft:
Indien de gang van zaken geweest is
zooals we vernamen, dan ligt het
niet-slagen aan deho-uding der
.Christelijk-Historische Ka
merfractie. En wanneer onze infor-
-maties juist zijn, dan is wel zeer zwaar
de verantwoordelijkheid, welke deze frac
tie hiermee op zich geladen] heeft.
Te zwaarder wordt haar verantwoor
delijkheid, als men terugdenkt aan 11
November 1925, toen het deze fractie
was, die hij een anti-papistische stem
ming tegen het Kabinet-Colijn party; koos.
Ondanks dat, was de Anti-rev. partij
onmiddellijk bereid weer met de Chr.-
Hist. fractie in zee te gaan; en ook do
Roo.msoh-Katholieken, hoezeer geprik
keld, stapten over alle bezwaren heen.
Slechts één voorwaardé, doch die ge
heel voor zich zelf spreekt, ook al was
er in 1925 niets gebeurd, werd gesteld:
Het Kabinet, dat zou steunen op de drie
rechtsche groepen, moest althans in
hoofdzaak zich van dien steun ver
zekerd weten.
Met het oog daarop had de Kabinets
formateur een concept-regeeringsprogram
opgesteld en hierover het oordeel der
drie rechtsche fracties gevraagd.
Ietwat gewijzigd 'en aangevuld droeg
het de volkomen instemming van de
R.-K. en Anti-rev. fractie weg.
We meenen te mogen zeggen, dat ook
de Chr.-Hist. fractie geen zakelijke be
zwaren had; doch zij weigerde formeele
instemming te betuigen. De Kabinetsfor
mateur moest tevreden zijn met de betui
ging van haar gouvernementeele
gezindheid.'
Met de herinnering aan den ongeluks
dag van 11 Nov. 1925, verneemt men
zoo iets met eenige bitterheid en is men
geneigd daarop een weinig-vriendelyk
commentaar te geven.
Gouvernementeele gezindheidvoor
zoover men dit wenschelijk acht. Steun
aan een rechtsch kabinet, doch met de
vrijheid, om zich elk oogenblik naast
de meest redelooze oppositie te scharen
en het leven van het Kabinet af te
snijden.
Het is duidelijk, dat Mr Ruys met
zoo'n Damocleszwaard boven het hoofd,
vastgebonden aan een van het vuur
verzengd draadje, zijn pogen moest sta
ken; terwijl er ook van een minder
heidskabinet dat bij de gratie der Chr.-
Hist. fractie zou leven, geen sprake kon
zijn.
Op een platonische sympathieverkla
ring bouwt men geen huis, dat een po
litieke storm verduren -kan.
Wanneer de Chr.-Historische Kamer
fractie (we spreken met opzet niet van
da partijl) samenwerking der rechter
zijde aldus verstaat, dat onderen de ver
antwoordelijkheid. mogen dragen en zij een
vrybuiterspolitiek kan voerendèn is
elke kans op een Christelijk, doch ook
op een parlementair kabinet verkeken I
Maar dan draagt ook de Chr.-Hist. frac
tie en zij alleen daarvoor da zware
verantwoordelijkheid.
Hat doet ons leed, dat we het niet
anders kunnen zien en zeggen; het doet
ons meer leed in 't welbegrepen belang
van ons land en volk, dat zich zoo den
zegen van een Christelijk kabinet ziet
ontgaan.
De Maasbode (R.K.) schrijft:
Jhr Ruys is er niet in mogen' sla
gen te vormen een rechtsch parlemen
tair Kabinet.
Dit bericht is zonder eenigen twijfel
buitengewoon teleurstellend, ofschoon het
voor ingewijden volstrekt niet onverwacht
komt.
Wat te vreezen! was schijnt gebeurd
te zijn: de Chxistelijk-Historischen heb
ben volhard in hun weigering -om met
de Anti-revolutionairen en de Katholie
ken in zee te gaan op een vast pro
gram.
Zij moeten hiervoor wel buitengewoon
zwaarwichtige redenen hebben, want de
verantwoordelijkheid, die zij hiermede op
zich laden, is groot.
Misschien heeft de crisis in eigen partij
het ook moeilijker gemaakt da parlemen
taire» crisis' met de noodige rust en ob
jectiviteit te behandelen.
De Tijd (R.K.) schrijft o.a.:
„Uit de anti-revolutionaire pers is de
bereidheid tot samenwerking dier partij
op een vast program-aoooord voldoende
gebleken, en de R.K. Staatspartij heeft
dezelfde gezindheid duidelijk uitgespro
ken."
„Het odium drukt derhalve ditmaal te
sterker op de Chr.-Historische Partij, daar
zjj zich ditmaal op de gezantschapskwes
tie niet beroepen kan voor het doen mis
lukken der christelijke samenwerking, op
welke de andere partijen bij: haar hadden
aangedrongen. Hebben ondergronds che
stroomingen haar van die samenwerking
afgestuwd? Is aan haar houding eenigs
speculatie op het behoud en de winst
van de anti-papistische stemmen in den
lande niet vreemd? Lokt het marchandee-
ren met de liberale vriendschappen haar
meer dan een christelijke regeering aan?
Welk ook het antwoord op deze vra
gen moge wezen, het wordt een feit,
dat de Chr.-Historisohen zich thans te
eenenmale gaan vervreemden van. hun
voormalige co'alitiegenooten."
De Residentiebode (R..K.) iisvan
meening, dat men over de nieuwe op
dracht van H. M. de Koningin niet an
ders dan tevreden kan zijn.
Ook H. M. de Koningin was blijkbaar
overtuigd, dat na deze mislukking elke
poging om een ander parlementair kabinet
tot stand te brengen, een verspilling van
tijd en arbeid is.
Een poging om een minderheidskabinet
te vormen was ook o.i. te voren tot een
mislukking gedoemd. Een dergelijk kabi
net van katholieken en anti-revolutionai
ren, .zou alleen kunnen regeeren, bij de
welwillendheid van de christeJyk-histori-
sche party, en het politiek inzicht van die
party is na. den dood van een Lohman
en een vertrek van dr de Visser niet
van dien aard, om daar een dergelijk min
derheidskabinet aan te wagen. Overwe
gingen van kleine partijpolitiek spelen
daarvoor by de huidige Chr.-Iiist. partij
een te groote rol.
Voor het kabinet der uiterste noodzaak
is de tijd nog niet aangebroken.
Er bleef thans dan ook weinig anders
over dan de vorming van een extra
parlementair^'kabinet, eenigszins recihts ge
oriënteerd.
Dit voorop stellende kunnen wij katho-
ken thans met deze nieuwe opdracht van
H. M. de Koningin aan jhr Ruys tevre
den zijn.
Gezien de samenstelling van de Tweede
Kamer lijkt het ons billijk, dat ook dit
kabinet staat onder katholieke leiding al
behoefde dit niet direct een conditio sine
qua'non te zyn, voor onze medewerking.
Al zou natuurlijk een herhaling van het
extra-parlementaire kabinet-de Geer, waar
bij de katholieken 't slechtst bedeeld wa
ren, onmogelijk zijn geweest.
De Nieuwe Rotterd. Courant
(lib.) schrijft o.a.:
„Wie naai- een wezenlyk parlementair
kabinet terugverlangt, wiens liberalisme
nog niet zoover is „ontaard", als dat
van mr Marchant blijkbaar is, moet dus
vóór alles er op bedacht zyn, het schijn-
parlementaire kabinet, gelijk een kabinet
„steunende op de rechterzijde" er weer
een geweest zou zijn, voor goed van de
lijst der politieke desiderata te zien
schrappen. Wanneer dit gebeurd zal zijn,
wordt op den duur wy leggen
nadruk op deze woorden, want er zal
zonder twyfel nog een lange overgangs
tijd noodig zyn de weg voor het we
zenlijke parlementaire kabinet weer ge-
effend.
De mislukking van de opdracht aan
jhr Ruys heeft de kans, dat het nog wel
ooit zoover komen zal, alweer iets ver
groot. Daarom begroeten wij haar met
vreugde."
En verder nog:
„De mislukking van de opdracht aan
jhr Ruys heeft doen blijken, dat wij-ons
in de gezindheid der rechter partijen bij
hetgeen wij vóór en na de verkiezing
hebben geschrevën, niet hebben vergist,
en dat ook zij op het stuk van eerlijk
heid en oprechtheid in de politiek ten
slotte nog het oude liberale beginsel blij
ven verkiezen.
Wy zijn voorshands door de misluk
king van de opdracht voldaan."
Na geconstateerd te hebben, dat noch
da katholieken, noch da Anti-revolutio
nairen de spelbrekers der coalitie geweest
zijn schrijft het Utrechtsch Dag
blad (lib.) o.m.
De parlementaire mogelijkheden zijn
niet uitgeput. De Kamer is nog niet ge
heel tot een chaos van onsamenhangende
groepen ineen gezonken. Voor een po
ging tot formatie van een minderheids-
regeering op de basis eener katholiek
anti-revolutionaire samenwerking staat de
poort nog open. Ons ontgaat de betee-
kenis der politieke constructie van een
rechtsch extra-parlementair kabinet. Dat
zou dan een meerderheidskabinet worden
zonder meerderheidsprogram. (Iet zou zijn
bestaan afhankelijk stellen van het goed
dunken der christclyk-historischen. Het
zou on-afhankelijk zijn .m toch weer af
hankelijk.
Neen. Er is maar één keuze. Men volge
den logischen gang der eenmaal aan
vaarde gedachte, en home tot een
rechtsch minderheidskabinet.
Faalt die poging wederom, dan is de
ure geslagen voor een extra-parlemen
taire regeering. Maar dan een volkomen
zakenregeering, die uit alle partijen is
samengesteld of een partij-loos karakter
heeft en 'die niet in gijzeling vertoeft van
parlementaire groepen, maar steune op
eigen kracht.
In het Vaderland (lib.) lezen we:
Het is duidelijk, dat de Christelijk-
Historischen de kans om tot het parle
mentaire Kabinet terug te keeren op hun
toch reeds zoo zwaar belast politiek de-
het moeten schrijven. Niet, dat wij van
hen iets anders vervracht hadden. Toen
de heer Snoeck Henkemans zich in „De
Nederlander" vroolijk maakte over dien
Ruys de Reerenbrouck, die waarborgen
wilde hebben, dat hy een Kabinet-Ruys
de Beerenbrouck niet vandaag of mor
gen op dezelfde wijze onverwacht den
doodsteek zou geven als hij dit het Kabi-
net-Colijn had gedaan, was de zaak fei
telijk al beslist. Er was misschien nog
één kansje, n.l. dat de heer Snoeck Hen
kemans zich zou herinneren, dat hij re
dacteur is van .„Koningin en Vaderland"
en "dat hij, die met zulk een titel para
deert, ook iets aan de Kroon verplicht
is, die van de voortzetting 'van de extra
parlementaire, d.i. in waarheid Konink
lijke Kabinetten, op den duur niet anders
dan nadeel kan ondervinden.
De „ongunstige wending" beteekent het
faillissement van de Rechterzijde als po
litiek verbond. Het was voor haar dezen
keer: nu of nooit, en dat men in zulke
omstandigheden elkaar niet weer heeft
kunnen vinden, is van zoo duidelijke
beteekenis, dat iedere commentaar daar
op de kracht daarvan zou verzwakken.
Wij zeggen dit waarlyk niet uit Scha
denfreude, want de groote waarde van
een parlementair Kabinet is voor ons
zoo vanzelf sprekend, dat wy dit. ook uit
de handen van do Rechterzijde gaarne
zouden hebben geaccepteerd, en dat te
eer, omdat wij nu toch een Rechtsch
Kabinet zullen krijgen, .maar een, dat
als belaching van onze constitutioneele
instellingen geen parlementair Kabinet zal
wezen.
Het Handelsblad (lib.) schrijft:
Men weet, dat het ons niet verwondert,
dat de 'heer Ruys in zijn opdracht niet
geslaagd is; het omgekeerde zou eer
verbazing gewekt hebben. Dat de drie
rechtsche partijen het eens zouden wor
den over een gezamenlijk program was
al zeer onwaarschijnlijk.
Het bericht van Zaterdag, dat hem,
nadat hij de opdracht tot vorming van
een parlementair rechtsch kabinet heeft
teruggegeven, een nieuwe is gegeven, nu
tot vorming van een extra-parlementair
kabinet, maakt wel duidelijk waarover
de verdere onderhandelingen 'der recht
sche partijen geloopen hebben. De hee-
ren zullen het wel eens getvorden zijn
over de vorming van een kabinet, dat
niet met één gezamenlijk program der
drie rechtsche partijen kon te voorschijn
komen, maar dat toch in rechtschen,
d.w.z. in hoofdzaak clericalen geest, zou
werken
Wij vermoe-den, dat hpt vormen van
zulk een ministerie den heer Ruys niet
zoo heel moeilijk zal vallen. Het komt
au meer op personen aan. En die zullen
wel gevonden worden.
Dat zal dan zeker niet de oplossing
zyn, die men zich zou gewonscht hefcben;
wij zullen toch wei eens weer naar nor
male toestanden, d.w.z. naar een zuiver
Avo BIG6ELAAR/T)0"\ROOSENDAAL"
per J£pond
parlementair ministerie, terug moeten.
Maar is een andere dan deze oplossing
in de tegenwoordige omstandigheden wel
te verwachten?
Het Volk streeft nog altijd naar een
Roomsch-rood kabinet en fungeert nu
weer als de fluitende vogelaar. Het
schrijft:
Duidelijk is gebleken, dat de coalitie
dood is en begraven.
Zullen met' name de katholieken de
consequentie uit dit vaststaand onomstoo-
telrjk vaststaand gebleken feit trekken?
Er ligt ook nog een andere consequen
tie voor hen in het vet.
„Zal de katholieke partij aldus
vraagt het blad ten slotte thans aan
de democratische roepstem van den ver
kiezingsuitslag gehoor geven?
Of zullen wij het paskwil te zien krij
gen, dat zij thans pogen gaat een niet-
parlementair rechtsch, d.w.z. een on-de-
mocratisch, kabinet te stichten?
Wij zullen zien."
en andere 'transpireerende lichaamsdeel,en
moet mem behandelen met Purolpoeder,
als zijnde het meest afdoende middel
daarvoor.
Purol-Voet-, Toilet- en Kinderpoeder iin
Bussen] van 60 ct. en 1 gld. Bij Apoth.
en Drogisten.
Overstroomingen en Cholera In Britsch-
Indië.
Aan de „Daily Mail" wordt uit Ka-
rachi gemeld, dat in de geheele provincie
hevige regens zijn gevallen, die groote
overstroomingen hebben veroorzaakt.
Vele inlanders, die in hoornen waren
geklommen, werden door het wassende
water meegesleurd. Ongeveer 30 personen
.zijn door het instorten van huizen ge
dood.
De algeimeene ellende wordt nog ver
meerderd doordien een cholera-e-pidemia
is uitgebroken.
Het vergaan Van de H 47. i
De krijgsraad der Engelsohe marine
stelde vast, dat luitenant Gardner, com
mandant van de duikboot H 47, die 9
Juli verging, waarbij 24 menschenlevens
verloren gingen, verzuimd heeft met zyn
duikboot zoodanig te manoeuvrepren, dat
hij de gevolgen vermeed van de gebrek
kige navigatie van de duikboot L 12,
waarmede de H 47 in botsing kwam.
Gardner, die werd vrijgepleit van de be
schuldiging van onachtzaamheid, werd tot
een reprimande veroordeeld.
Het conflict in Je Engelsohe katoen-
industrie.
Binnenland.
Geen parlementair kabinet. Opdracht tot
vorming van een extra-parlementair ka
binet verleend.
De Haagsche Conferentie.-
Weer een ongeluk by den overweg te
Rilland.
De berooving te Wilhelmmadorp.
Moordaanslag te Heerlen.
Een Nederlandsch stoomschip vergaan.
De heer Colij'n naar de Tweede Kamer.
Buitenland.
Vreeselijt ongeval te Ostende. Een vis-
schersboot met hadgasten overvaren.
De Zeppelin in Amerika aangekomen.
Overstrooming en cholera in Britsch-
Indië.
Nottingham hebben in het buitenland tal
rijke bestellingen gedaan voor katoenen
garens. Over het afsluiten van groote
contracten met een levertijd van. twee
en drie maanden wordt onderhandeld.
De firma's die kanten gordijnen fabri-
ceeren, verklaren, dat zij tengevolge van
de staking bij de Engelsche spinnerijen
hun bestellingen niet krijgen., zoodat zij,
om hun fabrieken aan den gang te hou
den, genoodzaakt zijn hun orders voor
katoenen garens in Europa te plaatsen,
hetgeen de laatste jaren niet meer is
voorgekomen.
De „Graf Zeppelin" boven Lake'huréf.
Om 23 uur M.E.T. werd te Lakehuxst
bericht ontvangen, dat de „Graf Zeppelin"
boven New Jersey was gesignaleerd; vier
minuten voor middernacht verscheen het
luchtschip aan den horizon en was drie
'minuten later boven het vliegveld. Het
gevaarte daalde zeer la]ag, vloog geruimen
tijd boiven het terrein, doch steeg plot
seling weer op en verdween, naar men
vermoedt op New-York af.
Vanmorgen om vier uur Engelschen
tijd .was de „Graf Zeppelin" 600 mijl
van Lakehurst verwijderd.
Latfe wordt gemeld aan het „Volk":
De „Graf Zeppelin" passeerde Zondag
avond zeven uur M.E.T. de Amerikaan-
sche kust bij; Kaap Henry ten Zuiden
van Baltimore eu vloog op dat oogenblik
met een snelheid van 130 tof 140 K.M.
per uur. Door tegenwind gedwongen had.
dr Eckener, de commandant, zijn. voor
nemen om beven New-York te kruisen,
moeten opgeven. Middernacht was het
luchtschip boven hiet vliegveld, waar zich
een menigte van tienduizenden personen
bevond, om van de landing getuige te
zyn.
Dr Eckener kruiste eenigen tyd boven
het vliegveld en wachtte klaarblijkelijk
den zonsondergang af, in de hoop' op
minder wind.
Korte berichten.
Zaterdagnacht heeft men gepoogd
om een special en trein waarin studen
ten van de Academie van Lich. Opvoeding
zaten, tnsschen Krimitschau en Werdoen
(Saksen) door het leggen van dwarsleg-
gers op de rails te lateui ontsp'Oren. De
toeleg mislukte doordat de trein de dwars-
leggers wegschoof. Da spoorwegdirectie
heeft 300 M. uitgeloofd voor het op
sporen der daders. 1
Te Samara hebben zich 16 personen
voor de rechtbank te verantwoorden ge
had wegens het vormen eener anti-s,owjes-
tische gemeenschap. Zes beklaagden wer
den ter dood veroordeeld, de anderen
werden voor enkele jaren verbannen.
Uit de omgeving van den Etna
wordt, gemeld, dat de vulcaan weer werkt.
De middelste krater werpt weer lava uit,
terwijl een dof gerommel hoorbaar is. In.
de omgeving is een aschregen gevallen.
Nadere bijzonderheden ontbreken, nog. Een
troepje toeristen, da,t van Catania uLL den
Etna bestegen had om den zonsopgang
op den top te genieten, is door de uit
barsting verraat. Twee toeristen kwamen
'om ea vier werden gefcwdtei.
