No. 230
Zaterdag 13 Jnll 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
„HET LAMPENHUIS"
Hendrikse Go's Bank H.¥. Boes
JROL
nbouw
EERSTE BLAD.
NIET VERNIELD.
JAC. VAN ZWEEDEN - Groote Markt 32 - GOES
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
BELGISCH - FRANSCH
DUITSCH - ENGELSCH e. a.
BANKPAPIER
Aangesloten bij het Bureau voor Qplaag-contrêle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
LICHTE MARYLAND BAAI i
V IN PATENT VERPAKKING, r-
- 1
H HEDEN 13 JULI O P E N I N O VAN
BANK
08 pOfa
-ASSOCIATIE N.v.
GOES
tegen voordeelïge koersen.
Het verhan-
f 10 of 10 d
Ierseke, 14 da-
t van het ter
ier zonder ver-
slag. Het ge-
*e heeft gis-
de in hooger
tegen den 29-
ht van het ge-
Loosdu-inen, J.
neerd, die in
laagsehe recht-
tot doodslag,
H' huishouding
veroordeeld tot
et ter beschik-
rmg.
erd het vonnis
v rechtdoende,
verdachte tot
k-G i es s en-
et Volk" ver-
van Giessen
)er a.s. dienen
Amsterdam. De
Mi en Klunder
sns diefstal in
ging.
e d o o d. Toen
den heer Kooi-
kwam en zich
het een hem
en hooiwagen
en, wilde het
vandaan den
t van den an-
den hooiwagen
t ig gevo'g, dat
ouderlijke wo-
deerniswekken-
opgênomen en
rvoerd. Alhoe-
nog in leven
nsbehoud zeer
d gaan wis-
oonster iii de
)tterdam kwam
e verleide, dat
ou kunnen krij-
d 10 kilogram
1 verkocht. Hij
nds pakjes en
voor f 2. Om
et te'doen mis-
roorstel in. Zij
Ider, doch daar
■ug. Hij zou in
en. Hij vertrok,
zien. Een uur
toffer" in een
rzijde wat haar
i toen van den
dié volkomen
gnalement, dat
f, bij den win-
jes boter voor
de politie aan-
i Italië.
schhandel" ver-
i vee in Italië
o-ud-e voo-rwaaT-
en dus consent
vee voor Italië
t worden.
het blad, dait
ring op mjldere
;t; wellicht voelt
het Belgische
e markt, maar
s, dat de hooi
en ear wel vee
o nazomer zal
in den veehan-
's-Gravenhagie
an den herstel-
Italië nog niets
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel rnieer 30
Bij abonnement belangrijke korting.
Over de gehouden verkiezingen valt
nog veel te zeggen.
Ontkend kan niet worden, dat de uit
slag met name voor de A.-R. partij niet
bemoedigend was.
Er was wel eenige vooruitgang in het
stemmencijfer, maar toch niet in ver
houding tot het grooter aandeel kiezers,
en het gevolg is dan ook geweest, dat
een zetel verloren .ging.
Tot dit verlies heeft Zeeland in niet
geringe mate bijgedragen en het is dan
ook wel verklaarbaar dat zich hier en
daar teekenen van ontmoediging vertoo-
nen.
Wij willen de beteekenis van dit. ver
lies allerminst verbloemen, maar aan den
anderen kant is het ook goed er de aan
dacht op te vestigen, dat er bij deze
teleurstelling toch ook neg wel reden
is voor blijde dankbaarheid.
Uiteraard niet voor hen, die hun plicht
hebben verzaakt.
Er is hier ook schuldige nalatigheid.
En ieder moge wat dit betreft, zichzelf
onderzoeken.
Maar dat toch niet alleen. Wie de
plaatselijke toestanden en verhoudingen
kent en kennis nam van de bespreking
der plaatselijke uitslagen in vorige num
mers, waarmede wij de volgende week
hopen door te gaan kan het weten,
dat hier factoren in het spel zijn, waar
tegen de beste propagandist machteloos
stond.
Gelukkig en dat kan zoo bemoe
digen is het niet onze taak een be
paald doel' te bereiken, maar wel om on
geacht den uitslag, in gehoorzaamheid te
doen ,het werk door God ons op de
handen gelegd.
Wie zoo de zaken kan bezien laat zich
niet door den minder gunstigen uitslag
terneer slaan.
Bovendien en 'tis goed ook daarop
te letten deze zaak heeft ook nog
een .anderen kant.
Ook hier is ten volle van .toepassing
het woord van den profeet: „Het zijn
de goedertierenheden des Heeren, dat wij
niet vernield zijn.
Niet vernield.
En toch, dat hadden wij verdiend.
Als partij, want ook van de gevoerde
verkiezingsactie geldt, dat zelfs het beste
met zonde besmet was.
Als God met ons gedaan had, naar dat
wij verdiend hadden, dan zouden we ver
nietigd zijn en vernield. Maar God heeft
dat niet gedaan. Hij heeft ons zelfs een
zeer invloedrijke positie gelaten. Hij heeft
ons nog gezegend.
Dat zijn de goedertierenheden des Hee
ren.
Niet vernield.
Dat geldt voor heel ons land en volk.
Zoo God in 't recht had willen treden
en gadeslaan onze ongerechtigheden, ach
wie zou dan bestaan?
En zie, daar heeft God ons zoo gToote
zegeningen geschonken I
De partijen, die de banier van ongeloof
en revolutie omhoog heffen zijn in de
minderheden gebleven en de partijen,
die bij alle verschil overigens, God den
Heere erkennen als den Oppersten -Sou-
verein. bleven in de meerderheid.
Zij hebben weer een gelegenheid
mogen zij hunne verantwoordelijkheid
diep gevoelen een Kabinet te leveren,
dat zich stelt tegen de pogingen om de
revolutiebeginselen tot toepassing te bren-
gen.
Zeker..,er is bij deze verkiezingen veel
wat wij gaarne anders hadden gezien.
Maar toch: laten wij niet uit het oog
verliezen er is zoo heel veel reden om
te danken. Wij zijn niet vernield, dank
zij Gods goedertierenheid.
Dat geeft rust en doet berusten.
Niet vernield.
God 'heeft nog bemoeienissen met ons
volk.
Daarombemoedigd voorwaarts.
Opnieuw aan den arbeid.
In Gods kracht.
Tot Gods eere.
In 't belang van land en volk.
V
Art. 36 N. G. B.
De heer E. Kuyk, een der leiders van de
Staatk. Geref. Partij, heeft te Rotterdam
zijn licht laten schijnen over het vraag
stuk van Artikel 36.
Hij beklaagde zich, dat men van het
standpunt der S. G. P. een carricatuur
maakt, dat men hen plaatst in een hoek
waar zij niet thuis -hooien.
„Daarom, zoo vervolgde hij volgens een
officieel verslag in „De Banier", een zich
rekenschap geven van de bedoeling der
opstellers.
Dan ziet men de overeenkomst van dit
art. en Rom. 13. De vraag is slechts, hoe
leest gij. De bedoeling is dan duidelijk, dat
geen doo-den maar straffen d9r misdadi
gers bedoeld wordt.
Dan valt er licht over de roeping der
Overheid inzake handhaving van dit art.
ten opzichte b.v. in verband met de dage-
raadskwestie en de goddelooze Atheïsten),
Ten tijde van Datheen, Marnix en Wil
lem I sprak men dat de Roomscke afgo
derij was uitgeroeid en dat men een uit
geroeide afgoderij' niet weder moest in
voeren. De vrijheid der consciëntie Met
men toe.
Men maakte onderscheid 'tusschen li-
hertas oonscientiae en liberfas excertitii,
de vrijheid van consciëntie en de vrijheid
van beweging.
Men drong het geloof niet op, maar de
openbare godsdienstoefeningen van hen
die afweken van de belijdenis, werden niet
toegestaan.
De vraag is niet, wat kunnen wij, maar
wat moeten wij doen."
Het standpunt van,de S. G. P. is dus,
dat zij die een van de Geref. belijdenis af
wijkende leer propageeren of prediken niet
moeten worden gedood, maar gestraft.
Daaruit volgt dus, dat godsdienstoefe
ningen van R.-Katholieken, modernen, en
verder allerlei richtingen die niet staan op
den bodem der belijdenis, moeten worden
belet, dat zij die zich daaraan niet houden
worden vervolgd, en dat door de Overheid
een scherpe censuur moet worden inge
steld niet alleen op wat in godsdienstoefe
ningen en vergaderingen gespreken wordt,
maar ook over boeken en tijdschriften en
bladen.
De S. -G. P, wil dus niet een letterlijke
toepassing van Art. 36 (dit artikel spreekt
toch van uitroeien), maar zij acht wel
de Overheid gerechtigd niet alleen maar
ook geroepen, om zoo noodig met geweld
de ware leer te handhaven, met andere
woorden uit te maken, wat al of niet m-,t
de Geref. belijdenis overeenstemt, zich met
de inwendige aangelegenheden der kerken
bezig te houden en dat is de conse
quentie voor een godsdienstoorlog niet
terug te deinzen.
De vraag is niet, aldus de -heer Kuyk,
wat kunnen wij, maar wat moeten wij
-doen.
Volkomen juist.
Maar toch zou het interessant zijn nu
ook eens te vernemen, 'hoe men zich in de
practijk het optreden der Overheid volgens
deze belijdenis denkt.
belastingen hadden geknoeid, brachten de
agenten 'hun slachtoffers er toe, elke week
een vast bedrag aan de afpersers te be
talen. Aangezien de kleine winkeliers ten
gevolge van het Sovjet-belastingstelsel
slechts met moeite net hoofd boven water
kunnen -houden, was door de agenten de
volgende schaal vastgesteld: winkeliers
met betrekkelijk groote winkels moesten
wekelijks 5 roebel betalen, daarop volgde
een klasse, die 2 a 3 roebel had te storten,
terwijl de zeer arme handelaartjes met
één roebel of betaling in natura mochten
volstaan.
De agenten-bandieten pasten voorts hun
te Lossiemouth begonnen besprekingen
hervat.
Reuter verneemt verder, dat de parle
mentaire besprekingen over de ontwape
ning ter zee zullen werden voortgezet; ze
hebben voornamelijk betrekking op de
kwestie der procedure.
Eet -zou onredelijk zijn, een of andere
plotselinge en sen-sationeele ontwikkeling
dezer onderhandelingen te verwachten.
Vliegtuig verongelukt.
Uit Sevilla meldt Belga, -dat toen een
uit Laiasj komend vliegtuig, bestemd voor
eerstgenoemde stad, hoven de reede van
';;-V
f't' x "x
l>v;
Vv jrv.*
-
Speciaal adres voor Electrische- en Gaslampen.
Alle artikelen op Electrisch gebied.
Installaties voor Licht, Kracht en Warmte.
1 - - - -L- t
V.
- - -
- i r
1
v v
"1
intimidatie-praktijken ook toe op houders
van kleine melk-salons en theehuizen als
mede op 'barbiers, zoodat zij steeds zonder
betaling aten en dronken en hun haar lie
ten verzorgen of zich lieten scheren.
Den laatsten tijd -hadden -de agenten 'hun
operatie-terrein nog uitgebreid door er ook
de groe-ntenverkoopers hij te betrekken. Op
de markt werd dan de ronde gedaan met
een papier, bevattende z.g. -de machtiging
om een speciale belasting van de groenten-
hoeren te heffen. De slachtoffers -wisten
niets beters te doen -dan maar onmiddellijk
te hétalen, uit vrees voor de zware straf,
die, zoo werd gezegd, hij. niet-betaling zon
volgen.
Dat -de politioneele chantage ten slotte
uitlekte, was vooral het gevolg van 'het
feit, dat de bewuste agenten -zich steeds
tegen bevordering in rang bleven verzetten,
daar dit hun verplaatsing met zich zon
brengen. Zoo ontstond er achterdocht,
welke tot het nagaan van -de -gangen der
„weinig ambitieuze" corpsleden leidde, die
-zich thans dn de beklaagdenbank zien
overgeplaatst.
Treinongelukken.
Volgens een bericht uit Belgrado is
de sneltrein van Belgrad-o naar Nisj bij
het station Kl-euje ingereden op een goe
derentrein di-e -even-eens in de richting
van Nisj reed. De zes laatste wagens van
den goederentrein en de locomotief van
den sneltrein werden zwaar beschadigd.
D-e mat-eriëele s-chade is belangrijk, doch
mens-cbenlevens zijn gelukkig niet te be
treuren.
Bij J-asle in W-est-Galicië heeft mede een
spoorwegongeluk plaats gehad.
SPAARBOEKJES A
SPAARBUSJES
Politieschandaai te Leningrad.
De Leningradsohe „Krasnaja -Gazeta"
maakt melding van een politieschandaai
in ,,-de stad van Lenin", waarbij zestien
agenten betrokken zijn, -die thans voor de
rechtbank zijn gedaagd. Deze agenten
maakten -deel uit van de eerste afdeeling,
die o.m. hét -toezicht had op de wijk, waar
in de Pokrofs-ky-markt is -gelegen. Daar
was voor hen een goede gelegenheid om op
de kleine kooplieden te parasiteeren, die
onder allerlei dreigementen schatplichtig
aan hen werden -gemaakt.
Wat -de methode betreft, die de agenten
bij hun corruptie-praktijken toepasten,
deze kwam 'hoofdzakelijk op het volgende
neer: Door vroesaan-jaging, o.m. door de
beschuldigingen, daJt de ikoopMeden met de
Een goederentrein ontspoorde, doordien
in een bocht met te groote. snelheid wend
gereden.
De locomotief en twintig wagons ont
spoorden.
De machinist -en de stoker werden ón
der de puinhoopen begraven en konden
niet worden ge-red. Daarentegen bleven
drie man va.n het spoorwegpersoneel, die
in een wagon zaten, welke ook vernield
werd, als door een wonder ongedeerd.
Dit is hét tweede ongeluk, dat binnen
den tijd van lp dagen op dit traject
plaats he.eft. Een commissie van onder
zoek is terstond uit Kra,kau vertrokken
om tér pl-aatse e-en onderzoek in te stel
len.
De ontwapening; ter zee.
Haar Reuter uit Londen -seint, hebben
géneraal Dawes en de Britsche premier de
Tarifa (bij de Straat van Gibraltar) vloog,
twee luitenants, die in het vHegtuig -zaten,
hun evenwicht verloren en van een hoogte
van 1400 meter in zee stortten. Zij kwa
men om het leven.
Het tragisch ongeluk te Gillingham.
Nopens bet tragische ongeluk te Gilling
ham wordt nader gemeld, dat een tuinfeest
was aangericht voor een liefdadig doel. In
het program stond vermeld, dat -de toe
schouwers als slotnummer een „sensatio-
neele redding van mensc-hen uit een bran
dend huis" te -zien zouden krijgen en hot is
nu gebleken, dat honderden het terrein
verlaten hebben, zonder aeni-g besef dat de
sensatie tragische werkelijkheid was ge
worden. Natuurlijk is -de politie -den ge-
heelen -dag bezig geweest met het opspo
ren van -de oorzaak, maar 'het gebouwtje
van can-vasdoek i-s zoo radicaal afgebrand,
-dat alleen de veronderstelling mogelijk is,
dat het vuur te -dichtbij en te vroeg is aan
gestoken. 'Onder de 12 slachtoffers zijn 9
lichtmatroosjes onder de 15 jaar.
Gistermiddag is nog een jongen van zes
tien jaar aan zijn brandwonden bezweken,
zoodat hel aantal slachtoffers nu dertieu
bedraagt.
De Amerikaansche Tariefwet.
De World schrijft in een hoofdartikel
dd. 11 Juli:
De protesten van het buitenland tegen
onze tariefvoorstellen, -die reeds indruk
gemaakt hadden op onze openbare mee
ning, beginnen nu -ook invloed te krijgen
in het Congres. Het is duidelijk, dat er
verandering komt in -de beoordeeling en
waardeering van onze tariefpolitiék, en
dat -de meening begjnt post te vatten, dat
het niet alleen gaat om de belangen van
onze producenten, maar dat ook rekening
gehouden moet worden met de 'belangen
van onze exporteurs en kapitaalbeleggers
in Eet buitenland.
De Belgische Marken.
Een W.B.-telegram uit Berlijn meldt dat
het bericht, volgens hetwelk overeenstem
ming is verkregen in -de quaestie der Bel
gische mar'ken, voorbarig is.
Hitte in Engeland.
Te Londen en heel het gebied van Groot
Brittannië heerschte gisteren een onge
wone hitte. De temperatuur steeg tot 27
gr. C. in de schaduw.
Het Chineesch-RiioSÏsch conflict.
Uit Moskou wordt gemeld, dat de ge
ruchten over het afbreken der diploma
tieke betrekkingen tusschen Moskou en
Nanking in -offi-cië-el-e sovjetkringen nog
ni-et bevestigd worden.
Het cp gisteren bepaalde bezoek van
den Chineesehen zaakwaarnemer bij de-n.
waarnemer-den volkscommissaris Voor
buitenl-andsch-e zaken K arachan lieeft niet
plaats gevonden, aangezien de Chinee-
Binnenland.
Het afscheid van den voorzitter der Ie
Kamer.
De samenstelling der Eerste Kamer.
Een staaltje van gewetensdwang?
Buitenland.
Treinongelukken in het buitenland.
Het Chineesch-Russds-ch conflict.
De ontrafeling van het Rijnland.
s-che zaakwaarnemer Lja het bezoek heeft
afgezegd.
D-e Cbinees-che zaakwaarnemer is
eigenlijk reeds van zijn post teruggeroe
pen en weigert met de s-ovjetregeering on
derhandelingen te voeren, die een politiek
karakter dragen.
Bovendien verklaart bet Chineescbe ge
zantschap te Moskou, dat het nog geen
mededeelingen heeft ontvangen betreffen
de de incidenten te Charb-in, zoodat het
met betrekking tot deze incidenten geen
stelling kan nemen.
Dit Tokio wordt in verband hiermede
nog gemeld:
In officieel© kringen wordt de ernst
der gebeurtenissen in Man-dsjoeli tenge
volge van het in beslag nemen door de
Chineezen vain den Chineescben Ooster-
-spo-orweg niet -onderschat.
D-e woordvoerders der regeering kwali-
ficeeren de houding der regeering als een
houding van afwachten en scherpe waak
zaamheid. Zij geven te verstaan, dat er
omstandigheden zich kunnen voordoen,
die maatregelen noodig maken om het
leven en de eigendommen der Japanners
te beschermen.
Ongeluk met een duikboot.
Bij- het beproeven van vuurlijnen op een
Grieksche -duikboot in aanbouw te Gaen,
is een vlet met gecomprimeerde -lucht uit
elkaar gesprongen, waardoor -een Grieksch
kapitein-ter-zee, hoofd van de commi-ssie
van -overneming, op slag werd gedood. Drie
andere leden -der commissie en drie ar
beiders werden zwaar gewond.
De ontruiming van het Rijnland.
Uit Berlijn wordt gemeld:
Dr Kaas, de voorzitter van de Duit-
scbe centrumpartij, heeft uit een Ber-
lijnsch sanatorium, waar hij op het oogen-
blik wordt behandeld, een brief geschre
ven aan zijn partijgenoot Dr Wirth, rijks
minister voor de bezette gewesten, zulks
naar aanleiding van den van Franschq
zijde gestelden eisch tot het benoemen
van jeen commissie van vaststelling en
verzoening voor het Rijnland.
Dr Kaas spreekt zich in zijn brief te-gen
het benoemen van e-en dergelijke- com
missie uit en wijst er op, dat de gewezen
tegenstanders van Duitschland de ver
plichting hebben het Rijnland onvoor
waardelijk te ontruimen. Geen Rijnlan
der zou dr Kaas verder hebben geschre
ven, zou er zijn goedkeuring aan kun
nen hechten, dat er een dergelijke com
missie in de „ontruimde .gewesten wordt
geduld.
In zijn antwoord .zo-u dr Wirth heb
ben verzekerd, dat ook de rijksregeering
in geen geval het benoemen van een
bestendige commissie va.n controle in het
vroeger bezette en ontruimte - Rijnland
toelaat. Dr Wirth herinnert er aan, dat
dr Stresemann in zijn jongste in den
Rijksdag gehouden rede nog heeft ver
klaard. ,dat de onderhandelingen over het
ontruimen van het Rijnland tot misluk
ken zouden zijn gedoemd, indien de te
genpartij de benoeming van een derge
lijk ecommissie bleef eischen.
Do tusschen ür Kaas en Dr Wirth ge
wisselde brieven zullen vermoedelijk in
extenso worden gepubliceerd.
De niet-toeiating van Trotzki.
Het besluit van hot Britsche kabinet
oan Trotzki de- toelating in GrooLBrittan-
nië te weigeren, heeft bij- een deel der
Arbeiderspartij-, doch ook in liberale kria-
