DE ZEEUW
DERDE BLAD.
Uit de Provincie.
Gemengd Nieuws.
Ingezonden Stukken.
IJVERIG EN WAKENDE.
VAN
ZATERDAG 29 JUNI 1920. No. 227.
Weldra worden, zoo de Heere wil, de
mannen en vrouwen van ons volk ge
roepen om hun vertegenwoordigers te
kiezen, in de Staten-Generaal. Naar aan
leiding daarvan vraag ik even uwe aan
dacht.
In den grond der zaak gaat het ook
thans weer om de vraag of we wenschen
dat de goddelijke orde in de menschelijke
samenleving zal gehandhaafd worden; of,
dat het wisselend inzicht van mensche-
lijk verstand zal uitmaken, wat het beste
is. Voor wie eerbied heeft voor God
en Zijn heilig Woord, voor wie God
erkent in de zegeningen, welke ons ten
deel vallen en in de rampen, die ons
treffen, zal het antwoord niet moeilijk
te geven zijn. Omdat zjj gelooven, dat
God de Heere regelen voor het leven
gesteld heeft en dat het alleen goed kan
gaan als die Goddelijke orde geëerbie
digd wordt.
Indien we er nu zelf zóó over den
ken, dan willen we natuurlijk gaarne,
dat onze Overheden en Vertegenwoordi
gers er ook zoo over denken. En het is
daarom, dat ik thans even tot u kom,
om uw stem te vragen voor de Anti
revolutionaire lijst. En als ik dat doe,
dan wil ik. niet het geringste kwaad zeg
gen van andere Chr. partijen, maar dan
doe ik dat, omdat m.i. de A.-R. partij 't
zuiverst de Goddelijke ordinantiën van
het geheele leven wenscht te handhaven,
en te eerbiedigen met inachtneming van
de geestelijke stroomingen, die het leven
van ons volk in beweging houden, en
daaraan ontleen ik de vrijmoedigheid uw
stem te vragen voor de A.-R. lijst. De
tegenstellingen spitsen zich toe, alle half
heid moet ter zijde gesteld worden.
Bekend is het, dat de A.-R. partij sedert
lange jaren voor het behoud van 'de
geestelijke goederen voor ons volk moe
dig heeft gestreden. En ik mag er wel
op wijzen, dat zulks in de toekomst
niet minder noodig zal zjjn. En dan is
het mij niet. Ie doen om u schrik aan
te jagen, maar laten we toch acht geven
op de teekenen der tijden. Nu is in ons
land nog alles rustig, maar meent daarom
niet, dat er geen gevaar dreigt, en zeg
nu niet, dat het hier zoo erg niet worden
zal, maar maak U op, om af te wenden
de gevaren, om tegen te houden de ont
bindende machten, die ook in ons volk
bezig zijn onze samenleving te verwoes
ten.
Dat kunt ge 'straks doen door het
uitbrengen van uw stem. Want we kun
nen toch niet gerust zijn, als onze over
heden die Goddelijke orde niet erken
nen. Hoe zullen ze dan doen hls op
standige lieden hun de macht willen ont
nemen? Een Clir. Overheid zal dan het
gezag handhaven en doen gelden; maar
de menschen, die niet gelooven aan God
delijke ordinantiën, die gelden voor alle
tijden en alle menschen zullen dan wel
licht zeggen: Ja, tot nu toe ging het zóó,
maar het kan misschien ook anders.
En nu moge het waar zijn, dat er nog
heele streken in ons Vaderland zijn, waar
van de doorwerking der revolutie nog
niet zooveel te bemerken valt. Maar wie
•ook in die streken eens een 30 jaar terug
gaat, zal niet zoo tevreden zijn, bovendien
zou men ook daar niet verschoond blij
ven als de revolutie de overmacht in
ons land Kreeg.
En ja, menigeen denkt het liefst, dat
zulks in ons land wel niet zal voor
vallen en 'ik hoop het van harte, maar
dan zalde Heere toch met bijzondere
zorg over ons moeten waken en de vraag
rijst, of we eenigen .grond hebben om
daarop te mogen rekenen. Zeker niet,
als we zelf niet alles doen wat wo kun
nen. Want als we vóór God tegen de
revolutie strijden, dan ook kunnen we
bidden, of Hij ons volk, geljjk zoo me-
nigfnaal in het verleden, ook voor de
toekomst onder Zjjn veilige hoede nemen
wil.
De tijden, die wij beleven, zjjn ernstig.
Miliioenen hebben met God afgerekend
en erkennen alleen zichzelf als wetgever
en ze wachten op het uur, waarin ze de
macht verkrijgen en dan zullen ze an
dere wetten uitvaardigen, andere zeden
invoeren, andere verhoudingen scheppen
en we behoeven niet te vragen welke.
De wereldrevolutie wordt voorbereid
in alle landen, de aanhangers worden
bij den dag meerder in getal, de strijd
lust wordt aldoor aangewakkerd, de
vijandschap tegen alles wat naar Godde
lijke orde zich voortbeweegt neemt toe,
en het verlangen naar de verwezenlijking
hunner 'Idealen groeit en de spanning
wordt al grooter.
En ja de oude gewoonten zftn sterk
en de verhoudingen zijn diep in de sa
menleving geworteld, maar als het leger
der revolutie aldoor grooter wordt en
de haat tegen de Goddelijke orde al feller
gaat worden en de bruisende hartstoch
ten ontketend worden .en de spanning
haar hoogtepunt bereikt, dan stort het
zich als een vernielende vloedgolf op de
bestaande verhoudingen en wat weer
stand biedt, wordt neergeslagen en geen
macht ter wereld kan dan stuiten. Tenzij
God in Zijn Majesteit zelf ingrijpt.
Thans is het nog zoover niet, ons wordt
nog den tijd gegund om de revolutie te
bestrijden en te weerhouden. Laten we
onze roeping verstaan, want de revolutie
richt zich tegen God en draagt ook in
zich de verwoesting van het loven.
Dat dan ieder op de plaats waar hij
staat en naar de mate zijner kracht zich
wapene, opdat 'over ons niet kome al
het kwaad, dat de revolutie reeds heeft
uitgestort over het Russische volk. Dan
mogen we ook verwachten de hulp van
Hem, Die leeft en regeert in alle eeuwig
heid. i
J. MAAS,
Koudekerke.
„OP EEN DWAALSPOOR".
Hoe „De Banier" de kiezers voorlicht.
In „De Banier" van 18 Juni schreef die
heer Van Dis onder het opschrift „Op een
dwaalspoor" het volgende:
„Jammer vinden wij het, dat wij ook D»
de Bruin van Veenendaal niet kunnen vol
gen. Terwille vooral ook van Prof. de
Bruin van Apeldoorn, van wien wij: vroe
ger gansch andere stof lazen1. Hoe gaarne
hadden wij Dis de Bruin in dat voetspoor
zien volgen."
Hiertegen teekent Prof. de Bruin, hoog
leeraar aan de Theol. School der Chr.
Ger. Kerk te Apeldoorn op de volgende
wijze protest aan in „Ons Richtsnoer":
„Hier tracht v. D. een wig te drijven
tusschen mijn zoon en miji, en dat wel
door de valsche voorstelling, alsof er ver
schil van gevoelen is tusschen mijn zoon
en mij, en dat onder woorden die den
indruk geven, alsof ik smart heb, dat
mijn zoon het voetspoor zijns vaders niet
volgt.
Ik kan geen woorden vinden om zulk
onwaardig geschrijf nader te karakteri-
seeren. Ik zou het niet weten, wat ik
vroeger zou geschreven hebben, waaruit
eenig verschil tusschen mij en mijn zoon
zou blijken. Wij; harmonieeren zelfs zóó,
dat ik het stuk van mijn zoon in uw
blad van 14 Juni geheel onderschrijf.
Het is, volgens mijn meening, de roe
ping van ieder christen om zich te stellen
tegen de partijen der revolutie, en
voor de partij die met Groen van
Prinsterer staat qp het standpunt: „Tegen
de Revolutie het Evangelie".
Ik hoorde op een vergadering van de
Staatk. Geref. Partij één der leiders zeg
gen: „Wij zijn noch rechts noch links".
Dit woord heeft mij tot nadenken gebracht
en mij doen zeggen: Dat kan niet en
dat mag niet, dan werkt men de partijen
der revolutie in de hand, al is het onbe
wust.
Daarom moet ieder christen rechts
staan en tegen de partijen des ongeloofs
optrokken en daarom meen ik, dat mijn
zoon niet op een dwaalspoor is en be
hoeft v. D. Prof. de Bruin niet te be
klagen.
Benoemd met ingang van 1 Juli a.s.
tot telefoniste te Goes mej. J. P. Everse,
thans locale kracht aldaar.
Vlissingen. Naar aanleiding van het
voorste) van de heeren Rorije o.s. gedaan
in de raadsvergadering van 31 Mei j.l.,
om B. en W. uit te noodigen een voor
stel aan den Raad in te dienen tot wij
ziging van de verordening op het ge
organiseerd overleg, waarbij aan B. en
W. en aan den raad voldoende vertegen
woordiging wordt gegeven in het georga
niseerd overleg, hebben B. en W. thans
hun meening daarover aan den raad ken
baar gemaakt. Zij wijzen er op, dat bij
de instelling van de commissies van over
leg voor de ambtenaarszaken en voor de
werkliedenzaken, duidelijk naar voren is
gekomen, dat dit zouden zjjn commissies
van advies voor B. en „W. Zij zelve ach
ten zich in die commissies voldoende
vertegenwoordigd, omdat resp. de bur
gemeester en de wethouder van gemeente
werken er .voorzitter van ,zyn.
Ten aanzien van den geuiten wensch,
om ook aan den raad voldoende ver
tegenwoordiging in het georganiseerd
overleg te geven, meenen B. en W., dat
hiertoe geen aanleiding bestaat, wijl de
adviezen en voorstellen van de commis
sies voor georganiseerd overleg voor hun
college en niet voor den raad zijn be
stemd. Het zou dan ook ongerijmd zijn
leden van den raad, die straks mede moe
ten oordeelen over de voorstellen van
B. en W., een plaats in de commissies
van advies aan B. en W. aan te wijzen.
Een amendement-van Hal om een drie
tal raadsleden in de commissies op te
nemen, werd in 1922 met 13 tegen 6
stemmen verworpen. Daar zij bezwaar
moeten blijven jnaken tegen het zitting
nemen van raadsleden in de commissies
voor georganiseerd overleg, geven B. en
W. in overweging het voorstel van de
heeren Rorije c.s. te verwerpen.
Voor de benoeming van twee leden
van het Vlissingsoh Studiefonds, hebben
B. en W. de twee volgende dubbeltallen
aangeboden de heeren J. C. Paap, aftr.,
en A. Smit Jzn, en in de vacature-ds
P. N. Kruijswijk de heeren dsA. de
Voogd en ds H. A. Wiersinga.
Serooskerke. (W.) Donderdagavond j.l.
vergaderde alhier de A.-R. Propaganda-
club, in combinatie met de Kiesvereeni-
ging. Dhr J. de Wolf sprak over: „Voor
den slag", in verband met de a.s. ver
kiezingen. Op dit referaat volgde een
levendige bespreking, o.a. over: de illu
sie van ontwapening; de plicht van elke
A.-R. vrouw om te gaan stemmen daar
de regeering het haar gebiedt en de II.
Schrift het haar niet verbiedt; en voorts
over de noodzakelijkheid van coalitie voor
een rechtsch Ministerie. De samenwerking
dor roehtseho partijon is hooge eisch, om
dat anders door de linksche partijen het
terrein veroverd wordt, en dan is het de
schuld van die reclitsche partijen, die
tegen coalitie zijn, dat ons land wordt
overgegeven aan het ongeloof.
Allen werden aangevuurd tot propa
ganda om te stemmen no. 1 van lijst 61
Domburg. Het comité tot het aanbieden
van een huldeblijk aan Ds J. W. Swaan,
Herv. pred, alhier, wegens zijn bedan
ken voor het beroep naar Den Haag,
heeft Donderdagavond onder voorzitter
schap van dhr L. J. van Voorthuijsen,
namens de leden der Ned. Herv. gemeente
een boekwerk, een salontafel en een
staande salonlamp met kap aangeboden,
benevens een bedrag in enveloppe.
Het comité bestond verder uit, behalve
den burgemeester, de heeren C. Louwerse
(secr.-penningm.), G. v. d. Putte, P. J.
Vergers, W. Maljaars en J. P. Almekin-
ders.
Bij monde van den Voorzitter werd de
predikant hartelijk toegesproken namens
de schenkers. Deze betuigde vriendelijk
dank voor dit door hem hoog gewaar
deerd blijk van belangstelling van zijn
gemeentenaren.
Wlssenkerke. Ingekomen: 8 Juni, Ja-
nes Larnse, bakkersknecht uit Terneuzen;
10, Janna Moerman, zonder ber. uit Co-
lijnsplaat; 19, Pieternella Hendrilka Bak,
huishoudster uit Kats.
Vertrokken: 4, Pi eter Jacobus Bakker,
landb.khecht naar Colijlnsp'laat; 5, Edu-
ard Izaak de Regt, landb.knecht naar
Borssele; 10, Thomas Koole, fabrieksarb.
naar Eindhoven; 14, Maria Johanna Dijke,
dienstbode, naar Colijlnsiplaat; 21, Lena
van Goudswaard, dienstbode, naar Gort-
gene; Adriana Johanna Tramper, dienst
bode naar Kloetinge.
Zierikzee. Donderdagavond trad voor
onze kiesvereen. in openb. vergadering
oip, dhr J. J. C. v. Dijk, oud-min. van
oorlog, nr 1 der A.R. candidatenlijist.
De zeer goed bezochte vergadering werd
door dhr W. den Boer op de gebruikelijke
wjjze geopend en riep de aanwezigen toe:
doet in deze dagen wat uw hand vindt
om te doen.
Daarna trad dhr J. J. G. van Dijfk, met
applaus begroet, naar voren om te spre
ken over de beginselen waarvan de A.R.
partij op staatkundig terrein uitgaat.
Hij besprak allereerts de laatste parle
mentaire periode en gaf een overzicht
van den huidigen politieleen toestand. Spr.
herinnerde daarbij aan de oorzaak van
Jen val van het kabinet-Colijh, te we
ten het amendement-Kersten tot schrap
ping van den gezantschapspost bij1 den
Pauselijlken stoel. Hij wees op de destruc
tieve politiek, welke daardoor van de
zijde der Staatk. Geref. Kamerleden werd
gevoerd.
Ds Kersten nam niettemin, volgens
eigen verklaring, de verantwoordelijkheid
van zijn optreden voor zijn rekening, ook
al zou daarvan het gevolg zjjln, dat de
Roomsch-Katholieken met Rood zouden
samengaan.
De A.R. partij' gaat den strijd in, natuur
lijk om zich zoo sterk mogelijk te ma
ken, maar vooral voor haar beginselen.
Het kenmerkend onderscheid tusschen
haar optreden en dat van de linkerzijde
ligt daarin dat deze laatste met gevulde
handen den kiezers tegemoet treedt en
deze allerlei aanbiedt.
Zü' komt met Staatspensioen en de be
lofte van eeuwigen vrede. Spr. stelde ech
ter de vraag of daar ooit iets van terecht
fcan komen, waarna, hlji deze vraag ont
kennend beantwoordde.
Daarentegen treedt de A.R. partij op
om te dienen en de Christelijke grondsla
gen in het volksleven te beschermen, z$
doet dat o,p den grondslag van een vaste
beginselpolit.iek.
De diepste beginselen van de A.R. pao
tjj zijn terug te brengen tot le De be
lijdanis van de souveroinitcit Gods, 2o dat
we leven in een door de zonde gebroken
wereld, welke door Christus is verzoend,
waarom Hem allo macht toekomt in. hemel
en op aarde, 3e dat de ordinantiën Gods
norm zjjln voor het geheele leven.
De linkerzijde ontkent de gouvereiniteit
Gods, dit is in beginsel do leuze der
revolutie.
Nadat spreker nog breedvoerig had stil
gestaan bj|l de taalk van de Overheid met
betrekking tot ons strafrecht, het behoud
der nationale zelfstandigheid en het ze-
doljj'k leven en zoo veel meer, eindigde
hij zjjn principieel betoog met een op
wekking om den strijd te voeren voor
onze schoone beginselen.
Van de gelegenheid tot vragen stellen
werd dioor twee personen gebruik' ge
maald, terwijl een socialist nog een oogen-
b'lik van gedachte met spreker wisselde,
die echter op duidelijke en afdoende wijze
ruimschoots werd beantwoord. Het was
een aangename avond.
Een dominee op vreeselijke
wjjze gemarteld. Een afschuwelijke
misdaad wordt uit IIoyn-Hills (Alabama)
gemeld. Een dominee der Adventisten
aldaar, dr James Broders, was er het
slachtoffer van.
Eenige weken geleden had de Pro-
testantsche geesteljjke eenige preeken ge
houden over de geljjlcheid der rassen.
Daarin had hij o.a. betoogd, dat het in
strjjd is met de christelijke liefde, iemand
te verachten, omdat hij een zwarte huid
heeft. De dominee had er zijn groote
verontwaardiging over uitgesproken, dat
men geweigerd had, om eenige kleurlin
gen in nachtverblijven der Adventisten
op te nemen.
Eenige dagen nadat hij zjjn preeken ge
houden werd, werd ds Broders door en
kele mannon, die in lange witte mantels
gekleed waren, en die op een tot nog toe
onverklaarbare wijze zjjn 'woning binnen
drongen, uit zijn bed gelicht. Hjj werd
geboeid en toen hij om hulp riep, werd
hem een prop in zijn mond geduwd. Zjjn
23-jarige zoon, die zijn vader wilde be
vrijden, werd met een bjjl de hersens
ingeslagen. In de woning van den pre
dikant werd alles ten onderste boven
gehaald.
De hoeken werden door de bandieten
verscheurd, de sofa's en stoelen, die met
trijp overtrokken waren, werden openge
knipt en het paardenhaar werd er uitge
trokken. Voorradige inmaakflesschen wer
den stuk geslagen en de inhoud ervan
werd over de boeken en meubels uitge
goten. Dr Broders kon niet anders dan
ljjdeljjk toezien. Naast hem lag het be
bloede lijk van zijn eenigen zoon.
Eindeljjk werd de predikant naar buiten
gebracht en per auto ongeveer 100 K.M.
verder naar een bosch vervoerd, waar
de ongelukkige werd ontkleed en aan een
boom vastgebonden. Men sneed hem zijn
neus en zjjn ooren af en goot zwavel
zuur in de pijnlijke wonden. Het was
een verschrikkelijke marteling, die meer
dere uren duurde.
Intusschen hadden de wit-gekleede man
nen een kring om hem gevormd, terwjjl
ze het bekende lied zongen: „Dark man's
blood, white man's honour": het bloed
van oen neger is een eer voor een (blanke!
Eindelijk verloor ds Broders het be
wustzijn. Toen hij weer hjj kennis kwam
lag hjj in het Katholieke ziekenhuis van
de Liefdezusters in Farrington (Alaba
ma). Een groep houthakkers hadden hem
's morgens, toen zij naar hun werk gin
gen, bewusteloos gevonden.
Deze gebeurtenis heeft in Amerika een
geweldige opwinding teweeg gebracht.
Vlet op den Hollandschen
IJsel overvaren. Twee broers
verdronken. Onder Ouderkerk aan
den IJsel is Donderdag op de rivier een
vlet overvaren door de motorboot Pur-
merend. Aan boord van de vlet bevon
den zich de gebroeders Duyvendjjk, oud
14 en 28 jaar, die beiden te water ge
raakten en verdronken.
Aan de Telegr. wordt omtrent dit onge
luk gemeld: De twee broers gingen des
ochtends vroeg, ongeveer halfzes, de ri
vier den Hollandschen IJssel op om een
een nieuwen jjzeren scheepsbak naar Rot
terdam te brengen. Bjj het oversteken
naar de overzjjde, naar Nieuwerkerk, is
het vaartuig overvaren door de Purme-
rend. Deze motorboot was zeer hoog ge
laden, zoodat de schipper, die op het
achterschip aan het roer stond, heel moei-
ljjk kon zien, wat zich daar vóór onder
den boeg afspeelde. Het geheele drama
heeft zich in enkele oogenblikken vol
trokken. De jjzeren bak werd met kracht
naar beneden gedrukt en de beide jonge
mannen geraakten te water. Bjjna tezelf-
dertjjd moeten zjj in de diepte verdwe
nen zijn. Ofschoon zjj goede zwemmers
waren en hulp vrjj spoedig ter plaatse
was, konden zij niet meer gered worden.
Wellicht heeft een van de ,twee broers
den ander willen redden en zjjn beiden
toen door den stroom meegevoerd.
Kindermoorden. Donderdag
avond heeft een schipper uit de Laakha
ven in Den Haag een kinderlijkje opge
haald. In de W. 0. van een per
ceel in de Ververstraat te Tilburg, is
het lijkje opgehaald van een pasgeboren
kind. De commissaris van politie heeft
hot Ijjkje in beslag genomen en stelt
een onderzoek in.
De landarbeidersstaking
te Groningen. Gemeld wordt, dat in
den nacht van 25 op 26 dezer in de
gemeente Bellingwolde op de in het veld
staande woning van den landarbeider H.
K., wiens kinderen uit werken gaan, vijf
schoten zijn gelost, vermoedelijk met een
Duitsch militair geweer. Enkele kogels
doorboorden de muren, maar er werd nie
mand getroffen.
-- Een dievenbende gearres
teerd. Aan de Nieuwstraat te Kerkrade
(Duitsch gedeelte) werd tjjdens den nacht
een bezoek gebracht aan de woning va.n
P., die met zijn huisgenoote afwezig was.
Door middel van een looper kwamen
do dieven in het huis. Allo kamers wer
den doorsnuffeld, alle kasten en laden
opengebroken, Met medeneming van geld,
sieraden, schoenen, kleeding en allerlei
andere zaken vertrokken de dieven, na
zich te goed te hebben gedaan aan de
aanwezige dranken.
Doordat een hunner zijn oude schoenen
had achtergelaten, die hij met nieuwe ver
wisseld had, kreeg de politie een spoor
van de dieven, dat tot hun arrestaties
leidde. Het aangehouden drietal bekende
den diefstal te hebben gepleegd. Een groot
deel der gestolen voorwerpen werd in
beslag genomen. De dieven worden ver
dacht nog meerdere diefstallen op hun
kerfstok te hebben.
KERK EN VREDE.
Welk een aangename 'klanken zijn voor
velen de woorden Kerk en Vrede en welk
een bekoring gaat er vooral uit van het
laatste woord ,;vrede"!
De vereeniging „Kerk en Vrede" doet
in deze dagen haar best om 'de Christenen
in Nederland op te wekken voor nationale
ontwapening en onder do verkiezingslec-
tuur welke ons bijna dagelijks bereikt, ont
breekt die van Kerk en Vrede niet. Het is
het oude liedje, in dagen van verkiezingen
moet ook de kerk gebruikt worden om te
trachten een zeker doel te bereiken. Op de
Christenen in Nederland wordt een bijzon
der beroep gedaan, in de hoop, dat het
woord „kerk" zijn invloed zal doen gelden.
Men had nog wel vérder kunnen gaan,
want juist voor hen, die Gods Woord tot
richtsnoer van hun loven hebben; die dat
Woord al» de waarheid erkennen, trilt
een teedere snaar als zij hooren hetgeen
God spreekt door den mond van den pro
feet Jesaja: „Hoe lieflijk zijn op de bergen
de voeten desgenen, die het goede bood
schapt, die den vrede doet hooren".
Waar de Allerhoogste zelf lieflijk en
goed noemt het doen hooren van den vre
de, zou men bijna gaan denken, dat wer
kelijk de Christenen in de eerste plaats
zijn geroepen om zich aan te sluiten bij
hen, die ontwapening tot hun lijfspreuk
hebben. Maar als dan datzelfde Woord
Gods klaagt van „Vrede, vrede, doch daar
is geen vrede", dan worden ze weer tot
de werkelijkheid geroepen; dan klaagt hun
ziel, waarin is doorgedrongen die ontzet
tende waarheid, dat er geen vrede
i s. Ontwapening brengt geen vrede.
En voor hun geest komt dan Christus'
profetische rede, waarin hij heeft voor
zegd, dat de teekenen van de nadering van
Zijn toekomst juist zouden zijn oorlogen
en geruchten van oorlogen; het tegenover
gestelde dus van vrede. En men beschul-
dige de Anti-Revolutionaire partij, nie
zich verzet tegen eenzijdige natio
nale ontwapening, hier niet van
fatalisme, want als we deze profetie van
Christus neerschrijven, wil dat allerminst
zeggen, dat wij Anti-Revolutionairen niet
zou'den moeten streven naar het beperken
van de oorlogen. Steeds blijft hier voor het
Christendom een groote taak; steeds blijft
de eisch gelden, dat we den strijd moeten
aanbinden tegen de zonde en hare gevol
gen, waartoe ook de oorlogen behooren.
Diep in bet hart ligt ons echter ook het
besef, dat in een gevallen wereld het recht
een machtsmiddel behoeft om te kunnen
regeeren. Het geloof, dat het recht door
eigen majesteit zal triomfeeren is het onze
niet.
De moraal van het Nieuwe Testament
verbiedt oorlog en krijgsdienst niet. Ner
gens keurt het Nieuwe Testament den
krijgsdienst af. Als de krijgsknechten tot
Johannes den Dooper komen, wordt hun
niet aangezegd, dat zij den krijgsdienst
moeten verlaten, doch alleen het onrecht
veroordeeld, waaraan soldaten zich soms
schuldig maken.
Geen woord van afkeuring spreekt
Jezus tot den hoofdman over honderd
te Kapernaüm.
Jezus' woord tot Pilatus: Indien My'n
Koninkrijk van deze wereld ware, zoo zou
den Mjjne dienaren gestreden hebben, op
dat Ik den Joden niet ware overgeleverd,
wijst er op, dat een 'dergelijke handel
wijze van een aardsch koning geenszinj
wordt veroordeeld.
In een der geschriften van „Kerk en
Vrede" wordt de oorlog een zondig be
drijf genoemd, waaraan een Christen-na
tie niet mag meedoen. Zeker er zijn oor
logen, die als zondig bedrijf moeten wor
den gekwalificeerd, maar een oorlog,
waartoe men gedwongen wordt, omdat
men het recht wil handhaven zal men
daaronder toch niet mogen rekenen.
Ergens anders tracht „Kerk en Vrede"
schrik aan te jagen met een gasoorlog.
Hier spreekt die moedeloosheid, welke
in den loop der geschiedenis bij elke
technische vervolmaking van de oorlogs
middelen aan den dag trad. We denken
hier b.v. aan de invoering van ram-
torenschepen, duikbooten, enz, Maar tel
kens ging die inzinking op grond van
nieuwe vindingen voorbij en geen volk,
ook niet het onze, heeft er aan gedacht
zijn kostbare cultuurgoederen zonder ver
zet prijs te geven. De geschiedenis leert
dat „pantser en kanon" bijna gelijken tred
houden, d.w.z. zoodra een verriielings-
werktuig Is uitgevonden, worden weer
alle krachten ingespannen en alle tech
nische genialitoit gebruikt om een tegen
weer te vinden.
Kiezers, laat u niet verleiden door de
schoonschijnende woorden van Kerk en
Vrede. Weet, dat do vrede méér gediend
wordt door het streven van do Anti-
Revolutionaire Partij, dan door dat van
de zoogenaamde ontwaponaars, die in
den grond van hun hart de ontwape
ning niet aandurven. Luister ook eens
naar wat socialistische voormannen in
het buitenland zeggen en beziet hunne
daden, dan zal u plijkeiv, dat hot bij hen
niet is „de wapens neer", maar „de
wapens hior", d.w.z. een rood, in plaats
van een nationaal leger en in 't verschiet,
de roode terreur.
En als „Kerk en Vrede" u dan aan
raadt in geen geval te stemmen 'op hen,
die in de Kamer zullen stemmen vóór
de oorlogsbegrooting, bedenk dan, dat
het gemakkelijk is voor een party we
tende, dat haar tegenstemmen geen scha
delijke uitwerking heeft in rustige da
gen tegen een oorlogsbegrooting te
stemmen, maar vergeet dan ook niet,
dat zelfs de S. D. A. P., in het bange
jaar 1914, het jaar van den aanvang
van den grooten wereldoorlog, stemde
vóór de oorlogscredieten. Zelfs „Het
Volk" schreef daarvan:
„Onze Kamerfractie heeft stelselmatig
haar stem gegeven aan credieten, aan
gevraagd voor mobilisatie. Zij beschouwt
ze als onafwijsoare voorwaarde om den
oorlog buiten onze grenzen te houden".
Nogmaals, laat u niet verleiden, ook
niet door de vereeniging „Kerk en Vrede"
maar dient den vrede, door bp 3 Juli
a.s. uw stem uit te brengen op de Anti-
Revolutionaire Partij, die streeft naar in
ternationale .beperking van bewapening.
St. Laurens. VAN 'tHOFF.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redaotie).
Zondagsontheiliging op Zoutelande.
Do gemeente Zoutelando heeft het voor
recht een gemeenteraad te bezitten, die
zich er niet voor schaamt de Heilige
