No. 219
Donderdag 20 Juni 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
DENDRIKSE Cos BANK - GOES
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrêle
Olt nummer bestaat uit 2 bladen.
NIET AFGEWEKEN.
Buitenland.
Eiken dag êên Glaasje
Belangrijkste Nieuws.
VAC ANTIE
Binnenland
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der AdvertentlBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ot
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 Juli a.s. op „De
Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog in
deze maand verschijnende nummers
gratis.
(Slot.)
Dat zij, die de Anti-revolutionaire Par
tij beschuldigen, in en door Art. 3
van haar Program, te zijn afgeweken van
de Calvinistische beginselen, niet heel
sterk staan, blijkt wel daaruit, d'at toen
indertijd deze kwestie in „De Banier"
werd behandeld, met opzet een verkeer
de voorstelling Van het standpunt der
A-.-R. Partij werd gegeven.
De schrijver van bedoeld artikel be
gon n.l. met de zaak scheef te trekken.
Zegt Artikel 3 van Ons Program, dat
de A.-R. partij ook op staatkundig terrein
belijdt de eeuwige beginselen van Gods
Woord, zoo evenwel, dat het staatsge
zagin de consciëntie beide van Over
heid en onderdaan aan de ordinantiën
Gods gebonden zij, het Staatk. Gerei.
Orgaan maakte daarvani n z o o V e r r e
zjj (de ordinantiën Gods)' i'n de cons
ciëntie der Overheidspersonen goed
keuring kunnen vin de n", waar
na dan geconcludeerd werd, dat daar
mede aan deze personen vrijheid ver
leend wordt, om naar het goeddunken
huns harten te regeeren.
Daarmede, zoo meende men, was het
bewijs van principiëel verschil geleverd,
waaruit dan deze gevolgtrekking gemaakt
werd: „Hoe zeer wijkt Art. 3 van het
A.-R. Program dan ook feitelijk van den
Woorde Gods en de gevoelens der Geref.
voorvaders af. Hoe rekkelijk is dit arti
kel. Hoe wijd zet het niet de deuren
voor alle zonden en misbruiken open!"
„Hierin ligt dan ook zoo werd
er aan toegevoegd een zeer diepgaand
verschil tussichen de A. R'. Partij' en de
S.G.P., waarbij de A.R. Partij de oude leer
van Genève en Dordrecht verwerpt en
de S.G.P. haar nadrukkelijk wil volgen".
Zooals wij reeds opmerkten, heeft men
hier te doen met een schijn ba ar ver
schil, met een afwijking, die alleen in
de fantasie van den schrijver bestaat
en die alleen kon worden „geconsta
teerd" nadat van het standpunt der A.-R.
partij een beslist verkeerde voorstelling
was gegeven.
We hebben hier niet meer of minder clan
een opzettelijke verminking van ,de» tekst
waarbij de bedoelingen van de A.-R'. partij
in een geheel verkeerd daglicht worden
gesteld.
Wel een bewijs hoezeer d'e leiders der
Staatk. Geref. partij er op uit zijn aan de
Anti-revolutionaire partij afbreuk te doen.
Maar ook een bewijs hoe arm men
daarbij is aan argumenten. Men kan het
Program pas bestrijden, nadat men eerst
den inhoud heeft verminkt en verdraaid.
Ja, als de zaak zoo stond als1 'thier
wordt voorgesteld, dan was inderdaad
het A.-R. beginsel verloochend.
Als wij Gods Woord alleen als maat-
Gtaf proclameerden in zooverre dat
goedkeuring kan vinden ih' de consciën
tie der Overheid, dan was daarmede in
derdaad dat Woord zelf losgelaten. Dan
stond alles op losse schroeven.
Maar zoo staat de zaak gelukkig niet.
Wij houden vast aan de belijdenis,
dat alleen in God de bron van het sou-
vereine gezag ligt; wij erkennen en eeren
de Overheid als regeerende bij1' de gratie
Gods; wij 'belijden ook op staatkundig
terrein en dat zonder eenige reser
ve de eeuwige beginselen die ons in
Gods Woord geopenbaard zijn.
De van Staatk. Geref. zijde tot ons
gerichte beschuldiging van beginselver
zaking mist allen grond.
De A.-R. partij is niet afgeweken
van de aloude beginselen.
Nog altijd, niet minder dan in de 'da
gen van Groen van Prin'sterer stelt zij
tegen de revolutie het Evangelie.
De revolutie-beginselen hebben ook nu
him aantrekkingskracht nog niet verloren.
En de kans op de toepassing van die
beginselen wordt grooter naarmate de
A.-R. partij meer wordt verzwakt.
Daarom doen wij een ernstig beroep
op alle kiezers, dia de beginselen in Gods
Woord ons geopenbaard tot toepassing
gebracht wenschen te zien om nii'et de
afwijkende groepen te steunen, maar
- straks hun stem te geven aan den catn-
didaat der A.-R. partj*.
Art. 38 losgelaten.
De leiders van de Staatk. Geref. partij,
die zoo lang met Aritkel 36 hebben ge
schermd en er de A.-R. partij1 een verwijt
van maakten dat zij dit artikel niet onver
kort handhaafde, schijnen thans tot an
dere gedachten te zijn gekomen.
In „De Banier" van 13 Mei j.l. werd n.l.
geschreven dat de Staatk. Geref. partij dit
artikel wenscht te handhaven, zoover
dit kan.
Toen hierop door verschillende bladen
de aandacht gevestigd werd, schreef Ds
Kersten een boos artikel met zeer gepe
perde uitdrukkingen, waarin zijn tegen
standers van misleiding werden 'beschul
digd, maar 'dit alles veranderde niets aan
het feit, dat het hoofdorgaan van zijne
partij' Artikel 36 in zijn ongerepte beteeke-
nis heeft 'losgelaten, en dat blijkens dat ar
tikel de 'S. G. P. staat op het standpunt dat
zij Artikel 36 wil handhaven, zoover
dit in de pr act ijk kan
Wij verblijden ons hierover.
De S. G. P. was toch reeds lang met dit
Artikel vastgeloopen.
Nu eens heette het, dat men aan géén
geloofsvervolging dacht, dan weer, dat de
partij1 zich over de bedoeling en de betee-
kenis van dit artikel nog niet had uitge
sproten.
'Men wist er geen weg mee.
En nu is men eindelijk zoover gekomen,
dat men openlijk verklaart toepassing te
wenschen zoover dit in de prac-
tijk tan.
Dat ie een vooruitgang.
Maar, en dat mogen de volgelingen van
Ds Kersten nu eens goed dn de ooren tnoo-
pen, daarmee is tevens de grond voor de
scherpe aanvallen op de A.-R. partij ver
dwenen.
In d'e knel.
De „Waarheidsvriend" vestigt er de
aandacht op, dat Ds Kersten met zijn pen
sioen-theorieën danig in de knel begint te
raken.
„Van de premiebetaling van Kamerle
den schrijft ds Kersten, dat de Kamer
leden geen premie voor hun pensioen beta
len. Dit is juist! Maar hij' verzwijgt, dat
Kamerleden, dus ook ds Kei sten
en ds Zandt, wè'l premie beta
len voor het weduwen pen si-
oen.
En van de premiebetaling der ambtena
ren verklaart ds Kersten nadrukkelijk, dat
hij thans alle landsdienaren ontslaan wil
van premiebetaling, doch hij verzwijgt ook
hier weer dat, toen de vrijstelling van het
betalen van premie door ambtenaren bij
motie in de Tweede Kamer aan de orde
was, ds Kersten en 'ds Zandt bij' de stem-
maÜng over de motie de zittingzaal verlie
ten. Blijkbaar durfden zij toen de verant
woording niet voor hun rekening te
nemen."
Wij voeren niet 'gaarne strijd tegen hen
die in zoovele opzichten dicht bij ons
staan.
'Er is wat anders en waf beters te doen.
Maar nu Ds Kersten het oorbaar acht
jaar in jaar uit, dag aan dag de A.R. par
tij aan te vallen, kan het toch 'goed zijn op
de hoogst bedenkelijke politiek 'die de lei
ders van de S. G. P. voeren het juiste licht
te laten schijnen.
De leider van de S. G. P. meent, dat hij
zich alles veroorloven kan, daar zijn vol
gelingen in hem een onbeperkt vertrouwen
stellen.
Maar het i® toch niet denkbaar dat zij
allee zullen slikken.
En wij twijfelen dan ook niet of velen
zullen er toe neigen hun stem uit te bren
gen op den candidaat der A.-R. partij, een
bekwaam man, een man uit een stuk, een
man met vaste beginselen, van wien in het
politieke leven nog veel mag worden ver
wacht.
NU F 4.- PER KRUIK
De hitte te New-York.
Te New-York is het ongewoon heet. Gis
termiddag was de 'thermometer tot 33.3
graden Celsius (ca. 92 gr. F.) in de scha
duw gestegen. Meer dan 10 menschen zijn
'gisteren aan de hitte overleden; 12 men
schen zijn gedurende het 'einde der week
bij hel zwemmen verdronken.
De overmatige warmte duurt thans
reeds een volle week. Er zijn zelfs tempe
raturen van 34 'graden G.'. (95,2 gr. E.) op
genomen.
'In eenige steden nabij New-York was
bet nog warmer; de thermometer was daar
zelfs tot 39 gr. (102 gr. F.) opgeloopen.
Uit bijna alle steden in het noord-oosten
van de Ver. Staten worden gevallen van
zonnesteek gemeld.
De droogte in Engeland.
Van 1 Januari tot 31 Mei is in Engeland
gemiddeld slechts 5% inch (een inch is
ongeveer 2,5 c.M.) regen gevallen, of min
der dan het hal've gemiddelde van de laat
ste 35 jaar en teven® het absolute mini
mum over diezelfde periode.
Op enkele plaatsen in het Zuid-Oosten is
het nog erger gesteld en in sommige dor
pen kan men na 10 uren 's avonds geen
water meer 'krijgen. De regen der vorige
week is echter juist op tijd gekomen om
ernstige schade aan den oogst te verhoe
den.
Het spoorwegongeluk in België.
Het spoorwegongeluk te Viane-Moer-
beke, waarvan wij gisteren reeds melding
maakten, gebeurde op 300 meter ongeveer
van het station, waar aan de spoorbaan
wordt gewerkt. Bij het gelijktijdig; voorbij
rijden van twee treinen, een in de richting
Gent, de andere in de richting Manage,
bezweök de 'dijk. De locomotief van den
trein naar Gent kantelde. De trein naar
Manage blijkt in volle vaart op deze loco
motief te zijn gereden en ontspoorde. De
eerste wagen van dezen trein, die vol ar
beiders zat, werd letterlijk versplinterd,
evenals de bagagewagen. Zeven arbeiders
en een treinconducteur bleven op slag
dood. Het aantal gewonden bedraagt 15,
onder wie vijf zeer ernstige gevallen.
Nader wordt hieromtrent nog gemeld:
De spoorwegramp heeft, op het oogen-
blik dat wij' 'dit melden, reeds negen reizi
gers, onder wie een vrouw, het leven ge
kost.
Een dertigtal personen liep kwetsuren
op. De toestand van tien dezer gewonden
is levensgevaarlijk. JDnder de gewonden be
vinden zich een tiental vrouwen. De
slachtoffers zijn meestal Vlaamsche arbei
ders en arbeidsters, 'die zich naar hun
werk in "Wallonië begaven.
Het Roode Kruis zond vanuit Brussel
vier ambulance-wagens om de gewonden
te vervoeren. De lijken werden geborgen in
de wachtzaal van het station van Geer-
aardsbergen.
De machinist van den aangereden trein
verklaarde,'dat hij de ramp voelde aanko
men. Hij werd gewaar dat zijn locomotief
wegens het verschuiven van den grond,
plotseling aan het hellen ging. Toen hij de
remmen wilde doen werken, om zijn trein
te doen stoppen, was het reeds te laat en
was de botsing reeds een feit.
Deze ramp overtreft in omvang de
spoorwegramp van Halle, van een paar
maanden geleden.
Het parket heeft dadelijk een onderzoek
ingesteld om de verantwoordelijkheid vast
te leggen.
De slavernij in Arabië.
Eenigen tijd geleden, aldus meldt de
„Croix", heeft de volkenbond twee rap
porten ontvangen, welke de afgevaardig
den naar den volkenbond wei bijzonder
ontsteld zullen hebben.
Gemeld werd, dat in zekere Aziatische
streken met name in Hedjaz de slaver
nij op groote schaal heerschte. De mark
ten werden open en bloot, onder de oogen
der consulaire autoriteiten gehouden.
De slaven komen voor het grootste
gedeelte ,uit Centraal Afrika. Hun prij
zen wisselen af volgens leeftijd en kracht
van 12.000 tot +80.000 francs. Élke koop
is onderhevig aan een afzonderlijk recht
van 50 francs. Op deze wijze verschaf
fen de plaatselijke autoriteiten zich geld
en goed of kwaad verkregen, piasters
zijn altijd piasters.
Wat de volkenbondsvertegenwoordigers
wel zal hebben verbaasd is, dat de ko
ning van Hedjaz zelf, Ebn Saud in eigen
persoon bijna slechts slaven in zijn lijf
garde en in zijn leger heeft!
Men heeft het in den volkenbond toch
wel wat kras en vreemd moeten vin
den, dat de slavernij onder 'den meest
barbaarschen vorm bier nog is overge
bleven.
En die slavenhandel komt niet alleen
voor in Hedjaz, hij heerscht ook in den
Soedan, in Yemen, 'in Abessinië en in
Transjordanië. Daar is werk voor den
volkenbond!
De Duitsche vloot.
Gistermiddag heeft de Duitsche Rijks
dag de "begrooting van rijks weerbaarheid
goedgekeurd, nadat een 'Duitsch-nationaal
voorstel om de kleine plaatsen aan de
Oostgrenzen, als Züllich, Namslau, Mi-
litsch en Leobschütz in het bezit van
hun garnizoenen te laten, was aangeno
men. Ook de marinebegrooting werd aan
genomen, nadat een voorstel der econo
mische partij om een vlootbouwprogram
op langen termijn op te stellen, dat alle
rechten, Duitschland door het verdrag
van Versailles gelaten, verwezenlijkt,
was goedgekeurd (met de stemmen van
sociaal-democraten en communisten te
gen).
De grootste reddingsboot.
Binnenkort zal Engeland de grootste
reddingboot ter wereld bezitten.
Bedoeld vaartuig, plaats biedende voor
300 personen is een paar weken ge
leden van een werf te Cowes te water
gelaten en is bestemd voor de National
Lifeboat Institution.
De reddingboot is 61 voet lang, 15 voet
breed, heeft 15 groote en 110 kleine wa
terdichte afdeelingen, en een waterver
plaatsing van 45 tons en wordt voort
gestuwd door twee motoren elk van 80
P.K. De boot, welke „Princess Mary" ge
doopt zal worden heeft twee kajuiten,
plaats biedende voor ongeveer 60 per
sonen, terwijl aan dek ongeveer 250 schip
breukelingen geborgen kunnen worden.
Hondeird menschen verdronken.
Uit Bombay wordt gemeld, dat de stad
Silchar in de provincie Assam door een
overstrooming is geteisterd, welke door
de hevige regens van den laatsten tijd i-sl
veroorzaakt.
Vijftig duizend menschen zijn daardoor
dakloos geworden.
Er moeten 100 personen verdronken
zijn, terwijl 90 pCt. van het vee is om
gekomen.
Bijna de helft van de huizen in ds
stad moet door den vloed weggespoeld'
zijn. De bewoners van de stad hebben
hun toevlucht in een hooger gelegen
kamp gezocht.
Het vliegtuigongeluk hoven het Kanaal.
Bij de lijkschouwing der vier aange
spoelde slachtoffers van het vliegtuig
ongeluk met de City of Ottawa de
drie andere lijken worden nog steeds ver
mist bleek de bestuurder, kapitein
Brallie, reeds zoover hersteld, dat hij
een voorloopige verklaring kon afleggen.
Hij zeide, dat hij op ongeveer 20 K.M.
uit de kust eensklaps een sterke beving
in zijn rechter motor had waargenomen,
die het vliegtuig deed schokken. De mo
tor bleef echter loopen, maar verloor
haar kracht, terwijl de bevingen ster
ker werden.
Na een vergeefsche poging om haar
af te zetten, had hij zijn mecanicien
naar de kajuit gestuurd om de passagiers
te waarschuwen, dat hij' moest omkeeren
en een noodlanding op het water waar
schijnlijk was. De passagiers moesten
derhalve hun reddingsgordel om doen en
het zich verder door verwijdering van
overtollige kleeding stukken zoo gemak
kelijk mogelijk maken.
Nauwelijks was de mecanicien van
deze opdracht terug, of de goede motor
weigerde en de schokkende andere mo
tor kon het vliegtuig niet meer houden
en 3 mijl uit de kust plofte het in Zee.
Zijn poging om nog zoo dicht mogelijk
bij den Belgiseben treiler terecht te ko
men, was gelukt, waaraan dan althans
6 menschen nog hun leven te danken
hadden.
De lijkschouwer zeide, dat den bestuur
der, noch zijn mecanicien blaam trof, en
dat'hij ook overtuigd was, dat het vliegtuig
goed nagezien was en in volkomen lucht-
vaardigen toestand opgestegen was. De
jury gaf als haar oordeel: dood door
Binnenland.
De interpellatie-Colijn over het gebeurde
tei Curasao.
De landbouwdagen te Goes.
Vergaderingen 'Chr. Middenstandsb orad.
Buitenland.
Het spoorwegongeluk iia België.
Groote hitte te New-York.
Het vliegongeluk boven het Kanaal.
U zijt dan AFWEZIG. Zorg er dan
voor dat Uw 'stukken van waarde
AANWEZIG zijn in een Loket van
onze brand- en inbraakvrije KLUIS-
INRICHTING voor: 1 GULDEN per
maand.
een noodlottig ongeluk, waarvan oorza
ken nog niet zijn opgehelderd.
Men meldt nader uit Londen aan de
N. R. Crt.
Een der geredden verklaarde in zijn
getuigenis, dat de passagiers reddings
gordels hadden, maar niet wisten, hoe
deze op te blazen en te gebruiken. Zij
hadden verder geen waarschuwing ge
kregen van wat er ging gebeuren.
Stoinm in Italië,
Boven Baxi en omtrek woedde giste
ren een hevig onweer, dat gepaard ging
met woeste stormvlagen. Te Canossa in
de provincie Apulië, richtte de hagel zeer
groote schade aan. Een boer werd in het
open veld door den bliksem getroffen
en gedood.
Te Gravina heeft de storm den gehee-
len oogst vernield. Uit Tarente en Fog-
gia worden groote overstroomingen ge
meld. Te Tarente werden eveneens twee
arbeiders door den bliksem gedood. Da
materieel® schade is overal zeer groot.
Herstel van den Koning van Engeland.
Ter gelegenheid van het herstel van
den koning na zijn zware ziekte is be
sloten een Gedenkboek het licht te doen
zien, waarvoor tweehonderd letterkundi
gen en kunstenaars van naam bijdragen
zullen leveren.
Het boek zal in November uitkomen.
De opbrengst van den verkoop zal aan
het King Edward's Hospital Fund wor
den overgemaakt.
Korte berichten.
Op verscheidene mijnen van de
onderneming Sosnovi zijn stakingen uit
gebroken, aangezien slechts 70 pCt. der
loonen werd uitbetaald. Ongeveer 5000
arbeiders zijn in staking gegaan.
Door een aardverschuiving werd de
bedding van de Guilcace-rivier versperd.
Dit leidde er toe, dat de plaats Sevilla
overstroomd werd. Sevilla is bijna totaal
vernield. Het beet, dat er 40 dooden en
meer dan 100 gekwetsten zijn.
De grootste rose diamant ter we
reld, die eëh paar weken geleden in
een rivier van (jen staat Minas Gereas
was gevonden, is door daar woonachtige
Amerikaansche juweliers gekocht.
Men houdt het er voor, dat deze dia
mant, welke 118 karaat weegt, na ge
slepen te zijn, een baarde zal hebben
van 100.000 pd.st.
Bij baggerwerk 'in de Elbe in de
buurt van Nitzow (West-Priegnitz) heb
ben arbeiders op den bodem van de
rivier een eikenhouten geldkist gevon
den. Bij de kist lagen zilver- en goud
stukken, die opgehaald zijn. Men zal nu
trachten de kist op te halen.
Kroatië en Macedonië zijn door he
vige onweders geteisterd; 20 menschen
werden door den bliksem gedood.
Christelijke Middenstand.
Het Congres.
Hedenmorgen is te Rotterdam aange
vangen het congres van de vereeniging
van den Chr. Handeldrijvend en en Lndu-
striëelen Middenstand in Nederland', dat
ook nu weer aan de algemeene vergade
ring was verbonden.
