No. 207
Donderdag 6 Juni 1920
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
BOLS
HENDRIKSE Co s BAKK-GOES
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Blnrnenland
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
nElken dag één Glaasje1
VAC ANTI E
D irecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor ie Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
fkZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG»
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.-<
Losse nummersfO.O*
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Kiezersmisleiding.
Dat is een hard woord.
Maar een woord dat toch gebruikt moet
worden, omdat het zoo juist karakteriseert
het optreden van de linksche partijen ten
opzichte van het z.g. staatspensioen.
De zaak zelf willen we nu eens even la
ten rusten, om nu alleen het misleidende
van deze leuze nogeens in'het licht te stel
len.
De zaak is toch, dat de linksche partijen
die deze leuze aanheffen, iets heioven wat
ze niet kunnen en ook niet willen geven.
Zij kunnen het niet, omdat ze het nog
steeds niet eens zijn over het te volgen
systeem. Toen onlangs over deze zaak
een congres gehouden werd onder
leiding van den heer de Muralt,
kregen de staatspensioneerders het zoo
met elkaar aan den stok, dat de voor
zitter geen kans zag de orde te hand
haven. En dat was dan nog maar een con
gres waar de zaak zeer in 't algemeen be
sproken werd.
Zij k u n n e n het niet, omdat ze het nog
steeds niet weten waar de noodige milli-
oenen gehaald moeten worden.
En toch gaat men avond aan avond den
boer op, om met het z.g. staatspensioen
kiezers te lokken.
Dat is al erg.
Veel erger is echter, dat men ook het be
loofde staatspensioen niet wil geven.
Was dat wel het geval, dan moesten de
verschillende pensioen-belovende partijen
zich bereid verklaren voor dit doel samen
te werken.
Maar dat willen ze n i e t,
De liberale Staatspartij denkt aan geen
samenwerking met de S. D. A. P. en de
S. D. A. ,P. op haar beurt wil van geen sa
menwerking met de liberalen weten.
De zaak komt dus hierop neer, dat de
verschillende linksche partijen mooie be
loften doen, waarvan ze weten dat ze niet
vervuld kunnen worden, en waarvan hei
bekend is dat zij ze ook niet willen ver
vullen.
Welnu, dat is kiezersmisleiding
op groote schaal.
De vraag is nu maar of de kiezers dom
genoeg zullen zijn om zich te 1 a t e n mis
leiden.
V Altijd bij... anderen.
Het is niet gemakkelijk op de hoogte te
komen met wat de Socialisten nu eigenlijk
willen ten opzichte van de bewapening.
In het algemeen kan men wel zeggen,
dat zij alleen voor ontwapening zijn zoo
lang ze niet de verantwoordelijkheid voor
de regeering hebben te dragen en dat zij
altijd nog het meest voelen voor ontwape
ning bijanderen.
Toen de Belgische Sociaal-democraat
Camiel Huysmans onlangs te Amsterdam
optrad, vond hij de eenzijdige ontwapening
prachtig voor.... Nederland. Maar niet
voor België. Daar kan aan ontwapening
zelfs niet worden gedacht. En dat vonden
onze Socialisten weer mooi.
In Engeland, waar do Socialisten, nuch
tere menschen als ze zijn, nooit zulke
dwaze theorieën hebben verkondigd als we
hier telkens kunnen hooren, wordt ook
van ontwapening niet gerept.
Mac Donald heeft reeds verklaard, dat
hij wil gaan in de richting, door Prof
Rutgers te Genève met zooveel warmte be
pleit, de beperking van de bewapening.
Wat hij wel mooi vindt is dat Neder
land met zijn groote en zeer gevaarlijk
gelegen koloniën zou gaan ontwapenen. En
dat vinden onze Sociaal-democraten ook al
weer prachtig.
Zoo gaat het maar steeds.
In Rusland en Duitschland en Frankrijk
overal is men vol 'geestdrift voor de ont
wapening, maarbij anderen.
AI3 ooit de Socialisten 'hier aan 't be
wind komen, dan kan men er wel op reke
nen dat het niet anders zal gaan.
Ontwapening; mooi, prachtig, schitte
rend, maar.hij andere n.
Alle landen vooruit.
Meermalen heeft men kunnen lezen, dat
Nederland, wat de Sociale wetgeving be
treft, alle landen vooruit is.
Nederland staat met zijn Sociale ver
zekering, zijn Arbeidswet, Arbeidsgeschil-
lenwet, enz. aan de spits.
Openlijk heeft indertijd de heer Schaper
in de Tweede Kamer verklaard, dat Ne
derland met zijn maatregelen inzake volks
huisvesting en woningbouw alle ande
re landen achter zich Iaat.
Maar dat is dan toch zeker wel te dan
ken aan de Sociaal-democraten, die niets
dan critiek hebben op anderen en die met
zooveel ophef over eigen daden kunnen
spreken?
Ja, dat zou men allicht denken.
Maar zoo is het toch niet precies.
Feit is, dat meerdere van deze wetten tot
stand kwamen onder hevige tegenwerking
van de Socialisten.
Feit is, dat de meeste van deze wetter,
afkomstig zijn van rechtsche Kabi
netten.
Baar kan men lang en breed over pra
ten, men kan pogen het te ontkennen,
maar aan de feiten valt nu eenmaal niets
te veranderen.
En feit is nu eenmaal, dat Nederland in
vele opzichten andere landen vooruit is,
dank zij het optreden van de rechterzijde
dank zij de houding van de Antirevo
lutionaire partij.
De uitbarsting van den Vesuvius.
Gisternacht duurden de krachtige ex
plosies met veelvuldige lava-uitstortingen
voort. De activiteit nam toe met hooge fon
teinen gesmolten rotsen gepaard gaande
met hevig gedonder. De vlammen reikten
vijfhonderd meters hoog.
De groote krater is veranderd in een zee
van borrelend vuur. Groote hoeveelheden
lava snellen naar de vallei van den Infer
no. In het observatorium worden hevige
aardschokken geregistreerd.
Het is op het oogenblik onmogelijk te
voorspellen welke vorderingen deze erup
tie met haar reusachtige fonteinen zal ma
ken, doch zij herinnert in vele opzichten
aan de erupties van 1922. Het naderen
van den krater is thans buitengewoon ge
vaarlijk.
Van Napels .uit is de Vesuvius, die an
ders duidelijk van uit de stad te zien is,
niet meer te ontdekken, daar de berg ge
heel in rookwolken en aschregen is gehuld.
Ook de stad ligt in de schaduw dezer rook
wolken.
De toestand te Terzigno is vertwijfelend.
De bevolking vlucht met al haar hebben en
houden naar de kerken. Daar het water
reservoir gxootendeels verwoest is, is er
geen drinkwater. Het treinverkeer naar
Terzigno is stopgezet
Tegen den morgen nam de uitbarsting
in hevigheid af. De uitgeworpen lava
massa wordt geschat op 8 millioen kubieke
meter, dat is ongeveer de helft van de mas
sa, die in 1906 bij de groote Vesuviusuit-
barsting werd uitgeworpen. De bevolking
in de omgeving verkeert in zeer angstigen
toestand, aangezien men een herhaling
van de groote uitbarsting vreest.
De lava, die over een breedte van 650
voet voortstroomt, en ongeveer 23 voet
hoog is, heeft thans ook het gehucht Pa-
gani bij Terzigno verwoest, terwijl in de
onmiddellijke omgeving daarvan in totaal
40 boerderijen aan den lavastroom ten of
fer vielen. De lavastroom vordert ongeveer
500 voet per uur.
Gistermiddag meldde het observatorium
op den Vesuvius, dat de uitstorting van
lava weer verminderd is.
Oplossing der Vlaamsche kwestie nood
zakelijk.
De winst der Vlaamsche nationalisten
heeft velen de oogen geopend.
Het Belgische socialistische blad ,yLe
Peuple" schrijft een hoofdartikel over „Le
mouvement Flamand et le separatisme",
waarin o.a. dit te lezen staat:
Het éénige middel om te beletten, dat de
Vlamingen luisteren naar de stem der
wanhoop, zal gelegen zijn'in de oplossing
van de Vlaamsche kwestie in een geest van
rechtvaardigheid en met den wil om el
kander te begrijpen.
0nz8 Brusselsche en Waalsche vrienden
hebben te lang in onwetendheid verkeerd
wat betreft den in Vlaanderen overheer-
schonden geestestoestand.
De regeling der herstelbetalingen.
Het bericht, dat de conferentie van des
kundigen te Parijs eindelijk tot overeen
stemming is gekomen, is in politieke en
financieele kringen te Brussel met groote
voldoening vernomen. De stemming aan de
beurs was Woensdag dan ook heel wat op
gewekter dan de vorige dagen.
In regeeringskringen worden de bespre
kingen over de terugneming voor Duitsch
land van de bij den wapenstilstand in Bel
gië achtergelaten 7 milliard G.M. met ver
trouwen tegemoet gezien. Van Duitsche zij
de blijkt aan de Belgische gedelegeerden
te Parijs de stellige verzekering te zijn ge
geven, dat Duitschland een vlugge afhan
deling wenscht. Reeds de volgende week
meent men de aankomst van den Duit-
schen gedelegeerde te Brussel te mogen
verwachten.
Fokkervliegtuigen in Hongarije.
Een schandaal in het Hon-
gaarsche Parlement.
Men schrijft uit Boedapest aan het
Hdbl.:
Naar aanleiding van het vliegtuigonge
luk hoven den Donau bij Boedapest, waar
bij twee personen het leven verloren, hield
de democratische afgevaardigde Karol
Rassay voor enkele dagen een parlements-
rede, waarin hij erop wees, dat het ver
ongelukte vliegtuig behoorde tot een serie
van zes, die in October 1922 bij de „N.V
Nederlandsche Vliegtuigenfabriek" wer
den gekocht. De Hongaarsche luc'htver-
keersmaatschappij, die van den staat een
subsidie van 55.000 gulden had ontvangen,
betaalde voor de vliegtuigen totaal 123.000
gulden, in welken prijs ook de prpvisie van
60.000 gulden begrepen was. Wie deze
provisie ontving, is op het oogenblik nog
niet duidelijk. De directeur der maat
schappij beweerde, dat die aan hoogge
plaatste beambten der Nederlandsche fa
briek werd betaald, waartegenover de di
recteur beschuldigd wordt, dat geld zelf
te hebben opgestoken. Op het oogenblik
is die zaak voor het gerecht. Overigens
schrijft het financieel weekblad „A Pérzvi-
lag", dat de toenmalige directie der Hon
gaarsche maatschappij beschuldigd wordt
machines te hebben gekocht, die al niet
meer geheel nieuw waren, terwijl reeds in
de directievergadering van October 1926
door een der toenmalige functionarissen
zou verklaard zijn, dat de machines rijp
waren, om door nieuwe te worden vervan
gen.
Het Hdbl. voegt hieraan toe:
Wij vernemen van de N.V. „Nederland
sche Vliegtuigenfabriek", die in dit bericht
genoemd wordt, dat de voorstelling als
zouden de in 1922 gekochte machines
toenmaals niet nieuw zijn geweest, volsla
gen onwaar is, terwijl eveneens de insi
nuatie als zou eenige provisie zijn uitbe
taald aan „hooggeplaatste beambten der
fabriek", met kracht kan worden tegen
gesproken.
Overigens is het, ook de fabriek bekend,
dat in Hongarije naar aanleiding van be
weerde onregelmatigheden een strafpro
ces hangend is tegen den toenmaligen di
recteur der Hongaarsche Luchtverkeers-
maatschappij, waarvan echter, noch wat
den aard der beschuldigingen, noch wat
het verloop er van betreft, iets naders 'be
kend is. De voormalige directeur is inmid
dels vervangen en daar over den staat van
dienst, of het onderhoud der machines
hier verder niets bekend is, kan ook niet
beoordeeld worden in hoeverre deze vlieg
tuigen voor vervanging in aanmerking
kwamen.
Van verbouwer tot verbruiker.
Een landbouwer uit het departement
Finistère had bij het afleveren van aard
appelen de vindingrijke gedachte om in
enkele knollen een buisje te plaatsen met
het volgende briefje: „31 Januari 1929.
Ik lever deze aardappelen aan een koop
man aan het station Dtegen 60 francs
de 100 K.G. Den persoon, die ze ontvangt
wordt verzocht zich bekend te maken en
er den betaalden prijs bij te vermelden".
De landbouwer ontving het volgende
antwoord uit het departement van de Al-
lier:
„12 Mei 1929 Mijnheer. Ik ben in het
bezit van het papiertje uit den aardappel,
welke naar T.naar de verbruiksver-
eeniging van deze gemeente, is verzonden.
Deze betrok den aardappel van zekeren
Bdie hem op zijn beurt van een an
deren expediteur ontving.
Onze aardappelen kosten ons 115 francs
per 100 K.G. aan bet station afgehaald".
De Parijsche brievenbestellers.
De staking der brievenbestellers is ge
ëindigd.
De stakers hebben1 in een zeer rumoe-
rige vergadering besloten, het werk te
hervatten.
Bern motie werd aangenomen, waarin
wordt verklaard, dat de bestellers tot ver
dere stappen bereid zijn, indien de regeer
ring de maatregelen tegen de geschorste
NU F 4— PER KRUIK
191 bestellers niet opheft en de salarissen
vain het lagere personeel niet verhoogt.
Da staking van 24 uur was slechts als
een waarschuwing bedoeld geweest.
De kabinetsraad heeft echter besloten
de leiders v,an de twee tijdelijke stakingen
bij' de posterijen, die georganiseerd waren
door den vakbond van pioistpersoneel voor
drie maanden te ischorsen, terwijl! de over
rige istakers voor 10 dagen geschorst 'zijln.
De hongersnood in China.
De Vereenigde Staten zijn voornemens
een groote hulpactie voor het hon-
gersnoodgabied in China' te organisaeren.
'Op uitnoodiging van president Hoover
is een commissie van het Roede Kruis
naar China vertrokken om vast ta stal
len, in weiken omvang hulp noodig is.
Op grond van het resultaat van dit on
derzoek zal de Amerikaansche regeering
dan, naar man te Washington aanneemt,
haar steun verleenen aan het reeds vroe
ger door een senator ingediend wetsorit-
werpv waarin wordt bepaald, dat het
graanoverschot in de Vereanigde Staten
ten behoeve van het hongersnoodgebied
in China opgekocht zal worden, waardoor
de nood van de Amerikaansche landbou
wers zal verminderen en tegelijk uitdruk
king zal worden gegeven aan de sym
pathie der Vereenigde Staten1 voor China.
De politieke toestand In Engeland.
MacDonald heeft de opdracht tot vor
ming van een kabinet aanvaard.
De lijst der ministers1 zal niet gepubli
ceerd worden vóór MacDonald ze aan
'den koning onderworpen heeft, vermoe
delijk Zaterdag.
Men acht het zeker, dat Snowden kan
selier van de schatkist wordt, doch er
worden vele veronderstellingen geopperd
ten aanzien van de portefeuille van bui-
tenlandsche zaken. Arthur Henderson en
J. H. Thomas worden beide genoemd.
In bevoegde kringen gelooft men, dat
J. H. Thomas belast zal worden met
de nieuwe portefeuille voor de werkloos
heid.
Ofschoon het parlement ep 25 Juni
bijeenkomt, zal de eerste -week uitslui
tend door formaliteiten iii beslag geno
men worden. Het parlement zal in de
daarop volgende week officieel geopend
worden met de troonrede, die het pro
gram der nieuwe regeering zal uiteen
zetten.
In de vergadering Van het bestuur dèr
arbeiderspartij werd besloten een over-
winnings- en dankofferfolnlds op te rich
ten .ter herdenking van de vorming van
de tweede arbeidersregeering.
De conservatieven hebben nog 2' zetels
gekregen, beide van de universiteit van
Oxford. Dit brengt hun aantal mandaten
op 257, terwijl de arbeiderspartij er 288
de liberalen 58 hebben en 8 onafhanke
lijke candidates zijn gekozen.
De „Graf Zeppelin".
Nauwkeurige proefnemingen, die acht
dagen lang zijn genomen om de oorzaken
van de defecten vast te stellen, welke hij
de laatste reis van de „Graf Zeppelin" bij
de motoren zijn opgetreden, hebben wel
reeds eenig resultaat opgeleverd, doch
moeten nog voortgezet worden.
Het luchtschip zal eerst dan weer groo-
tere vluchten, in het bijzonder over den
oceaan ondernemen, indien de oorzaken
van de storingen nauwkeurig bekend zijn
Dat deze .storingen, die de laatste jaren
herhaaldelijk bij motoren zijn opgetreden,
op vroegere tochten van de Zeppelin niet
voorgekomen zijn, wordt hieruit verklaard,
dat bij de Zeppelin nog een tusschenpro-
peller was aangebracht, waardoor het op
treden van de storingen belangrijk verm in -
derd werd.
Men gelooft in deze richting een oplos
sing van het vraagstuk te moeten zoeken.
Ontwapening ter zee.
Over den inhoud van de nieuwe vloot-
voorstellen, 'die de nieuw benoemde am
bassadeur der Vereenigde Staten in Enge
land, generaal Dawes, de Engelsche regee
ring zal overhandigen, worden thans uit
Binnenland.
Voorstellen voor den Gemeenteraad van
Middelburg.
Finisch bezoek aan Walcheren.
Een Nederlandsche zijldeteeltvereaniging.
Buitenland.
De regeling der herstelbetalingen.
De uitbarsting van den Vesuvius.
De poststaking te Parijs geëindigd.
Een voorstel inzalke beperking van bewa
pening.
U zijt dan AFWEZIG. Zorg er dan
voor dat Uw stukken van waarde
AANWEZIG zijn in een Loket van
onze brand- en inbraakvrije KLUIS-
IINRICHTING voor: 1 GULDEN per
maand.
New York bijzonderheden gemeld. Enge
land moet afzien van het uitvoeren van
zijn plan tot het hijbouwen van zes nieuwe
kruisers, het plan voor een anderen nieuw
te houwen kruiser moet het opgeven en
eenige in dienstzijnde kruisers buiten ge
bruik stellen, en verder in de toekomst
geen nieuwe schepen bijbouwen. Amerika
zal dan afzien van den houw der vijftien
kruisers, die onlangs door het parlement
werden goedgekeurd. Een voorloopige
overeenkomst tusschen de voornaamste
vlootmogendheden moet vóór 1 Augustus
a.s. bereikt zijn, aangezien slechts tot dien
datum de kiellegging voor de eerste vijf
kruisers van het Amerikaansche program
kan worden uitgesteld. In marine- en di
plomatieke kringen gelooft men evenwel
niet, dat de besprekingen tusschen gene
raal Dawes en de Engelsche regeering zoo
vlot zullen verloopen, dat de bouw der eer
ste vijf Amerikaansche kruisers er door
voorkomen zal kunnen worden.
Korte berichten.
Uit Damascus wordt gemeld, dat de
Fransche archaeoloog Darousse, die zich
met een opdracht naar Tel Abbrad in Sy
rië had begeven, aldaar door bandieten is
vermoord.
Een officieel bulletin meldt, dat de
koning van Engeland een deel van den
dag heeft kunnen opzitten. De plaatselijke
aandoening betert langzaam.
In de Argentijnsche provincie Men-
doza hebben weer een aantal aardbevingen
plaats gehad, waardoor verscheidene per
sonen zouden zijn gedood of gewond. De
vulkaan Navado spuwt een groote hoeveel
heid lava en rook uit.
In de mijngebieden van N.W. Mani
toba zijn door boschhranden bijna 1000
menschen dakloos geworden.
In Toerkenistan en Tadsjikistan, aan
de noordelijke grens van Afganistan, zijn
sterke aardschokken waargenomen. Te
Tasjkent werden twaalf schokken geteld.
Enkele gebouwen zijn beschadigd.
Verkiezingsplaat.
Wij ontvingen van de N. V. Arnh. Boek-,
Courant- en Handelsdrukkerij' te Arnhem,
ter kennismaking een mooie in vier kleu
ren gedrukte verkiezingsplaat, voorstel
lend een kerkgebouw, bedreigd door den
rooden greep, met als opschrift: 'Op voor
het behoud van Kerk en School, Gezin en
Gezag.
Onder aan de plaat is een open ruimte
gelaten, waar men den naam van den aan
te bevelen candidaat kan laten drukken.
De uitvoering van deze sprekende plaat
is goed. De prijs laag. Laten onze Kiesver-
eenigingen er hun voordeel mee doenl
Propaganda-lectuur.
Men kan niet zeggen dat het ons aan ge
schikte propaganda-lectuur ontbreekt.
Op de uitgaven die met medewerking
van het Kuyperhuis tot stand kwamen,
hebben wij reeds meer dan eens de aan
dacht gevestigd.
Maar niet minder geschikt zijn de
blaadjes, geschreven door Hugo Kingmans
