No. 205
Dinsdag 4 Jnni 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HENDRIKSE Co's BANK - GOES
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland
ALLE
per 1 JUNI vervallen
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUiJ, L. Burg. Tel. no. 259,
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG»
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.--
Losse nummersf0.0r
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
Leugenachtige voorstelling.
Enkele dagen geleden merkten wij' op,
dat het nog betrekkelijk rustig is1 in de
politiek en dat er nu niet is de hetze
tegen bepaalde personen alsl in 1905 -en
1925.
Dit neemt echter niet weg, dat ook nu
reeds middelen .gebruikt worden, die den
toets der critiek niet kunnen doorstaan
en dat beschuldigingen worden geuit die
als bewuste .leugens: moeten worden ge
brandmerkt.
Z,oo scihreef eenige weken geleden he;t
hoofdorgaan van de S.D.A.P.„heidenen;
het woord is van dr Kuyper en allsl
smaaidwoord voor alle niet-politiek-recht-
schen bedoeld".
Hier dus weer de oude bèsphuldiginigl
dat Dr Kuyper de aanhangers van de
Linlksche partijen afe „paganiisten" of hei
denen zou hebben aangeduid.
Getart deze beschuldiging waar te ma
ken, zweeg „Het Volk" eerst in alle talen,
maar nu het bemerkt dat dit toch niet
langer gaat, schrijft heit:
„Dat Dr Kuyp-er zich aldus heeft uit
gelaten, is algemeen bekend."
En ten bewijze, beroept het zich! op een
boekje van den heer Schaper, uit heit
jaar 1905, waarin eveneens deze leugen
achtige voorstelling gedebiteerd werd1.
Alsof men een leugen waar Kan maken
door er aan te herinneren dat men 25
jaar geleden ook reeds met dei waarheid
olp gespannen voet stond.
Natuurlijk is er 'niemand die een derge
lijk „bewijs" accepteert.
Niet onmfogeiijk dat wat „Het Volk"
schreef, straks ook in veikiezingsvergai-
deringen wordt voorgedragen.
Welnu, dan weet, men reeds bijl voor
baat, dat men hier te doen heeft met
een leugenachtige v o O' r s t e 1 -
ling of om met het socialistische hoofd
orgaan te spreken: met een staaltje van
misselijke demagogie.
Gesloten wegens binnenbrand.
Mevr. Boonvan der Starp, heeft in
een te Strijen gehouden verkiezingsmee
ting blijkens een verslag in de „N. R.
Crt." omtrent de positie der verschil
lende partijen opgemerkt:
„dat de liberale partij de oudste en
soliedste zaak is, dat de linksehe par
tijen een winkel hebben in ongeregelde
goederen tegen spotprijzen, en dat die
der coalitie gesloten is wegens binnen
brand. Zij raadde, vooral niet te gaan
koopen bij de kleine vliegende winkels,
de partijtjes, die geen verleden en geein
toekomst hebben en op welke men geen
verhaal heeft."
Deze teekening is nog zoo kwaad' niet.
De liberale partij een oude zaak, met
vroeger een klinkenden naam, maar die
thans geen „loop" meer heeft. Een zaak,
die, hoe soliede vroeger ook, haar tijd
heeft gehad.
Do overige linksehe partijen een handel
in ongeregelde goederen, waar wie wat
degelijks zoekt, niet terecht kan.
En dan de zaak der vroeger samen
werkende réchtsche partijen gesloten we
gens binnenbrand.
Een brand, die van buiten werd aange
stoken en heel wat schade aanrichtte.
Het eigenaardige van dergelijkè binnen
brandjes is echter, dat ze geen blijvende
schade aanrichten.
„Gesloten wegens binnenbrand"', be-
teekent altijd: slechts t ij d e 1 ij k gesloten.
Bat kan wel eens wat schade geven,
want er zijn altijd concurrenten, die van
een dergelijke ongelegenheid trachten te'
profiteered, maar veel beteekemt het in
den regel niet.
Als na korten tijd de schade is her
steld, da.n wordt de zaak vernieuwd en
verfraaid op den ouden voet voortgezet
en dan komen de klanten zonder man-
keeren terug.
Daarom komen wij' ook met gerustheid
de kiezers adviseeren straks hun stem
uit te brengen op de A.-R. candidaten,
wat voor Zeeland beteekeat te* stemmen
op den oud-minister J. J. C. van Dijk.
lm de lijn van Colijn.
Het is merkwaardig, dat de Socialisten
hoezeer zijl ook sputteren tegen den heer
Colijn, die geen eenzijdige nationale ont
wapening wenscht om niet hulpeloos te
zijd tegenover kwaadwilligen, toch overal
komen in de lijn van Colijn.
De Duitsche socialistische minister Se
vering sprak zich in precies denzelfden
geest uit evenals Minister Stauning in
Denemarken, die voor zijn land een be
wapening wenscht, die de Handhaving
van de neutraliteit waarborgt.
Zoo gaat men overal in de lijn Colijn.
Behalve misschien, dat men minder hard
werkt voor de verbetering van de inter
nationale betrekkingen en de verminde
ring van het oorlogsgevaar als de heer
Colijn dat op de conferenties te Genève
gewoon is te doen.
In de lijn van Colijn.
Voor ons een reden te meer om de
positie van den heer Colijn te versterken,
door straks te stemmen op den heer J.
J. C. van D ij k.
Ontwapening.
Aan .„Houdt Koers", het verki'ezihgs-
orgaan van den Vrijz. Democratischen
Bond, wordt door „De Maasbode" het
volgende ontleend:
Wij blijven bij onze leus van natio
nale ontwapening 1
Wij doen dat in het vertrouwen op
den Volkenbond. Een dergelijke aan
val (van België) door ons land pp
Duitschland, zou den Volkenbond dwin
gen met alle middelen, waarover hij
beschikt, dien aanval te "keeren. Ook
wij zouden daartoe onzen steun moe
ten verleenen, die, daar wij' ontwapend
zouden zijn, van oeoonomischen en
financiëelen aard moest wezen.
Dat komt dus 'hierop neer, dat wij
onze verplichtingen tegenover den Vol
kenbond voldoen door geld te geven,
terwijl dan de andere volken voor de
noodige mannen zullen hebben te zor
gen.
Een modem remplaijantenstelsel.
En dat heet dan ontwapening.
Het spreekt vanzelf, dat de Volkenbond
er niet aan zou denken, iets voor ons te
doen, als wij zelf ontwapend zouden zijn.
Maar dat daargelaten: wat is dkt' voor
een ontwapening, waarbij men anderen
voor zich laat vechten en zelf daarvoor
de noodige gelden beschikbaar stelt?
Na de verkiezingen in Engeland.
Baldwin treeidt af.
Gistermiddag om 5 uur heeft Baldwin
in een bijeenkomst van de aanwezige
ministers zijn besluit medegedeeld om
onmiddellijk af te treden en de redenen
'l die hem daartoe genoopt hadden. Naar
later verluidde, had de premier dit be
sluit reeds Zaterdag genomen, maar eerst
met Chamberlain willen spreken, over de
zitting van den Volkenbondsraad te Ma
drid, waarheen deze anders vandaag ver
trokken zou zijn.
Baldwin zou hedenmorgen naar Wind
sor gaan en den Koning "het ontslag van
het kabinet aanbieden.
Chamberlain zal niet naar Madrid gaan
voor de vergadering van den Volleen-
bondsraad. Engeland zal vermoedelijk
vertegenwoordigd worden door den ge
zant te Madrid.
De arbeiderspartij verwacht, dat zij' ver
zocht zial worden het kabinet te vormen
en bereidt zich d,aar druk op voor.
Lloyd George moet bereid zijn Mac
Donald ,-kans te geven, het bewind te
voeren, mits deze niet traclit maatrege
len te nemen, waarmee de liberalen on
mogelijk kunnen meegaan. De liberalen
zullen hun steun geven aan elk redelijk
plan om verbetering te brengen in den
toestand der werkloozen. Maar de partij
zal bovendien sterk aandringen op de
indiening van een maatregel, waardoor
het kiesstelsel wordt verbeterd.
Einde van den godsdienstoorlog In
Mexico.
Uit Mexico wordt gemeld, dat presi
dent Portes Gil een decreet uitgevaardigd
heeft, dat een einde maakt aan den gods
dienstoorlog. Krachtens de bewoordingen
van deze verordening, welke 1 Juni in
werking treedt, worden de verbannen
priesters gemachtigd, naar Mexico terug
te keeren en worden de openbare gods
dienstoefeningen weer toegelaten.
Een internationale bende vaische munters
opgespoord.
Uit .Bordeaux wordt gemeld) dat de
politie ,een bende vaische munters op
bet spoor is gekomen. In een onder-
grondsch gewelf onder een woonhuis had
den de vaische munters een Volledige
werkplaats ingericht, waar allerlei vaische
bankbiljetten werden vervaardigd. Niet
alleen JFransch geld werd er geprodu
ceerd, doch ook. ponden en marken. Drie
leden van de bende zijn gearresteerd. De
overigen zijn voortvluchtig. De gearres
teerden zijn van Oostenrijksche natio
naliteit, doch de bende telt ook Fran-
schen onder zijn leden. Er worden nog
meerdere arrestaties verwacht.
De aardbeving in Argentinië.
Op het oogenblik worden door de meet
instrumenten te Buenos Aires nog steeds
aardschokken waargenomen, doch van
zeer lichten aard. In verband met het
groote gebied, dat door de aardbeving
getroffen is, moet het aantal slachtoffers
niet groot genoemd worden.
In de nabijheid van Esgorial hebben
zich reusachtige onderaardsche grotten
gevormd* waarvan de grondvesten zich
nog in beweging bevinden. Merkwaardig
is ook de weersomstandigheid, waar
daags voor de aardbeving een hevige
westerstorm woedde, die tot in Buenos
Aires merkbaar was. In Mendoza werd
de ongewone temperatuur van drie gra
den onder nul geconstateerd.
Een onderzoek naar de koopkracht.
De Amerikaansche filanthroop Edward
Filene heeft 25.000 dollar ter beschikking
van het Intern. Arbeidsbureau te Genève
gesteld voor de voortzetting der enquête
naar de koopkracht der loonei) in de
voornaamste steden van Europa; Aan
leiding hiertoe' is geweest een verzoek,
dat de Ford Motor Cy. te Londen on
langs tot het bureau heeft gericht, om
inlichtingen over de reëele loonen in
verschillende steden van Europa, waar
zij filialen denkt te vestigen. De gegevens
moeten dienen voor een loonschaal, 'die
alle Europeesche Ford-arbeiders op voet
van gelijkheid stelt, wat de koop
kracht der loonen aangaat. Filene is
van oordeel, dat het plan van Ford, dat
een verhooging der koopkracht van de
Europeesche arbeiders beoogt, van be
lang is voor alle Amerikaansche indu-
strieëelen, die fabrieken in den vreemde
bezitten. Hij hoopt, dat het Ford ook
in Europa zal gelukken hooge loonen te
combineeren met 'lage productiekosten,
dank zij wetenschappelijke arbeidsro etho-
den en massaproductie.
Dure opzegging van leerjongens.
Wie in Noorwegen een leerjongen aan
neemt, is er maar zoo niet van af. Hij
moet hem tot gezel opleiden en daarna
tot meester. Een ijzergieterij in Fredrik-
stad had onder een' staking honderd een
en twintig leerjongens opgezegd.
Deze vierden later niet meer aange
nomen en hebben de fabriek nu een pro
ces aangedaan, daar zij van opvatting
zijn, dat men een leerjongen niet gedaan
kan geven, vooraleer men hem tot gezel
heeft gemaakt. Omdat de fabriek in ge
breke bleef, eischen de 120 leerjongens
een schadevergoeding van zeshonderddui
zend kronen.
Grootsche bouwplannen in Kopenhagen.
Tot nu toe heeft het kostbaarste ter
rein in Kopenhagen braak gelegen ron
dom het centraalstation. 'Er heeft zich nu
een consortium van Deensche en Engel-
sche geldmenschen gevormd, die den
grond zullen koopen en er hotels en
dergelijke grootsche inrichtingen op zul
len bouwen. Dat het een dure geschie
denis gaat worden, blijkt duidelijk, als
men weet, dat de grond driehonderd tot
vijfhonderd gulden den vierkanten meter
kost.
Dreigende stakingen in Frankrijk.
In Frankrijk dreigt een staking van
leeraren Ijiji het hoogier onderwijs, daar
de regeering geweigerd heeft, wijziging
'te brengen in het systeem voor bevorde
ring- i
Voorloiopig izullen wegens de 'staking der
examinatoren geen examens afgenomen
kunnen worden.
Tevens dreigt een staking van het past-
personeei, daar de regeeiring de poiatb oden.
die deel igenomen hebben aan ae protest-
stalking van 3 uur, een maand geen dienst
wil laten doen. C
Zondagavond heeft een vergadering
plaats gehad, die geheim was en door dui
zenden postambtenaren werd bijgewoond.
Het is niet bekend geworden, welke be
sluiten op deze vergadering zijn genomen.
De bladen herinneren er aan, dat in
1901 tot een staking van het postpersoneel
werd besloten, zonder dat men te voren
nog maar het geringste vermoeden had.
De instructies voor de staking werden
eerst op het laatste oogenblik telefonisch
gegeven.
Het besluit van den ministerraad, om
de 171 postbestellers die 1.1. Vrijidag plot
seling een staking hadden ondernomen
en gedurende een halven dag de distri
butie der drukwerken en kranten verhin
derden, gedurende een maand zonder be
houd van loon te schorsen, heeft alge
meen een goeden indruk gemaakt.
De staking wais geheel het werk van
enkele communistische elementen, die
vooral in de publieke diensten nog het
talrijkst zijtn.
Korte berichten.
De door wolkbreuken veroorzaakte
oveTstroomingen in het Zuid-Oostelijk deel
van den staat Texas hebben een schade
aangericht van verscheidene millioenen
dollars. Tien personen zijin verdronken.
Londen was gisteren feestelijk be-
vlagd ter gelegenheid v.an. 'skonings ge
boortedag. De koning vierde n.l. zijin 64en
verjaardag in alle 'kalmte op Windsor
Castle.
Volgens de laatste berichten vertoont
'skonings' gezondheidstoestand een be
vredigenden vooruitgang.
Volgens berichten uit Moskou heeft
het politiek bureau van de communisti
sche partij besloten, allen coimmunisti-
sclien leiders van de rechtsche en linksehe
oppositie, met uitzondering van Trotzki,
toe te staan, weer naar Moiskou terug
to 'keeren. Zij mogen weer in centraal-
Rusland verblijven, wanneer zij zich niet
meer met de politiek bemoeien.
Te Pavia werden bij een ontploffing
in een oliefabriek zes arbeiders min of
meer ernstig gewond. Twee arbeiders
worden nog vermist.
Aan de Zuid-Oostzijde, beneden, van
den Vesuvius heeft zich gisteren een
krater gevormd, die in werking is ge
treden en een 9 M. breeden lavastroom
in de richting van Pompeji in beweging
heeft gezet. Er is geen gevaar voor de
omliggende dorpjes.
Eerste Kamer.
Het Centraal Stembureau voor de ver
kiezing vain dei leden der Eerste Kamer
heeft gisteren in de vacature, ontstaan
door het bedanken va n den heer
Frencken voor zijn benoeming tot Eerste
Kamerlid in de vaoature-Verheijen, tot lid
van de Eerste Kamer benoemd verklaard,
mr J. van Best, vroeger te Eindhoven,
thans verblijf houdende ia België.
Minister Kan te Kootwijk.
Gisteren bezocht minister Kan de staats-
bosschen bij Kootwijk, waarvan de vorige
week 500 H.A. door brand werd vernield,
waarschijnlijk tengevolge van het uitklop
pen van een pijp. De minister was zeer
onder den indruk van de aanzienlijke
geldelijke schade en van het verloren gaan
van zooveel schoonheid.
Ook vertoefde de minister eenigen tijd
in het Rijksinstituut voor Pluimveeteelt
te Beekbergen.
Een pijnlijk incident.
De bekende Belgische documenten-af
faire, was naar gemeld wordt aanleiding
voor een pijnlijk moment tijdens de reis
van den Belgischen Kroonprins naar
Indië.
Het bericht van deze knoeierij kwam
ook aan boord van de Sirius, terwijl men
aan tafel zat en gaf majoor Raquez, die
den graaf vergezelde, aanleiding tot de
opmerking, dat de Nederlanders tocb
eigenlijk verkapte Duitschers waren.
De kapitein van de Sirius, aldus de
berichtgever der N.S.C., stond na deze
opmerking kalm op, boog voor den graaf
en verliet den salon.
Graaf De Réthy, die bleek van woede
werd, ging den kapitein na en bood zijn
excuses aan voor d.e< ondoordachte uitla
ting van zijn adjudant en dwong dozen,
eveneens verontschuldigingen aan te bie
den.
Binnenland. a
Bemiddelingspogingen in de Schevening-
sche staking.
Periodieke overschrijvingen "bij den post
cheque- en girodienst.
Buitenland.
Het kabinet-Baldwin vraagt ontslag.
De aardbeving in Argentinië.
Een vaische muntersbende te Bordeaux.
Einde van den godsdienstoorlog in Mexico.
Dreigende stakingen in Frankrijk.
De uitbarsting van den Vesuvius'.
Het gevolg van het incident is een
verwijdering geweest van majoor R. ge
durende vier dagen uit de omgeving van
den graaf Do Réthy.
De nadere uiteenzettingen langs tele-
grafischen weg brachten echter wederom
de noodige toenadering tusschen de be
trokken opvarenden.
Postchèque- en Girodienst.
Periodieke overschr ij vingen.
De directeur van den postchèque- en
girodienst brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat met ingang van 3 Juni
1929 de gelegenheid is opengesteld, om
door eene aan hem te verleenen door-
loopende machtiging periodiek verschul
digde bedragen op vooraf bepaalde data
te doen overschrijven op de rekeningen
van hen, aan wie de betalingen moeten
geschieden, zonder dat daarvoor girobil
jetten behoeven te worden ingezonden.
Deze regeling kan worden toegepast
voor alle geregeld terugkeerende betalin
gen tot vaste bedragen, en ook voor de
betaling van belasting aan rijk, gemeen
te; waterschappen, enz.
Bedoelde machtigingen moeten worden
gegeven door middel van daarvoor vast
gestelde formulieren, waarop de volledige
voorwaarden voor uitvoering van bedoelde
overschrijvingen zijn vermeld.
Zij zijn kosteloos verkrijgbaar op alle
kantoren der posterijen, en bij: het centrale
girokantoor.
De reeds bestaande regeling betreffende
kostelooze automatische overschrijving op
verzoek van rekeninghouders-schukl-
eischer blijft onveranderd. In verband
hiermede kan dan ook geen mactitigjng
worden aanvaard tot periodieke overschrij
ving van bedragen ten gunste van die
rekeninghouders, aan wie reeds, vergun
ning tot het doen innen van aan hen
toekomende bedragen met toepassing' van
automatische overschrijving is verleend.
Voor verdere inlichtingen wende men
zich tot de kantoren der posterijen of tol
het bestuur van den ienst te 's-Graven-
■hagei.
Het recht voor overschrijvingen naar
het buitenland is verlaagd en bedraagt
thans voor bedragen niet hooger dan
f 2000 5 cent voor elke f 100 of gedeelte
van f 100 met een minimum van 10' cent,
en voor bedragen boven f 2000 f 1 ver
meerderd met 5 cent voor elke f 500 of
gedeelte daarvan boven f 2000.
Bovendien is het recht voor spoedbe-
bandeling teruggebracht van 40 cent tot
25 cent voqr elke storting girobiljet of
chèquei.
Klacht tegen een burgemeester.
Uit Goor wordt aan „De Crt." gemeld:
Het is deu laatsten -tijd gebleken, dat
verschillende gemeente-arbeiders op min
der correcte wijze hun taak vervullen. Zoo
is de nachtwaker K. te Goor acht dagen in
zijn betrekking geschorst, omdat aan het
licht gekomen is, dat onlangs tijdens een
brand, die van des nachts een tot vier uur
woedde en waarhij epnige personen zich
slechts met moeite wisten te redden, de
nachtwaker zich in zijn bed bevond en
dien nacht niet op surveillance was ge
weest. Eveneens is gedurende een week in
zijn betrekking geschorst, de plantsoen-
arbeider en doodgraver G. K. to Goor, die
in den tijd dat hij voor de gemeente werk
zaam moest zijn en daarvoor een vast sa-