No. 204
Maandag 3 Jnni 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HEHMRIK3E S Go's BAHK - GOES
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 JUNI vervallen
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
D irecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorstsfraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDA&
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.--
Losse nummers f 0.0?
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
De verkiezingen in Engeland.
Er worden 'in ons land nog,al eens
harde noten gekraakt over het stelsel van.
Evenredige Vertegjenwoordiging bij, de ver
kiezingen.
En er zijn ongetwijfeld schaduwzijden,
als daar zijn: verminderde invloed van
do kiezers, verslapping van den band tus
schen kiezers en gekozenen, verminderde
spanning met als gevolg minder mee
leven, het opkomen van. allerlei kleine
partijtjes enz.
Maar er zijn ook lichtzijden, en het is
wel goed ook daaraan aandacht te schen
ken.
In Engeland heeft men geen evenredige
vertegenwoordiging,. Wie daar het grootste
aantal stemmen behaalde wordt verkozen
verklaard ook al hebben de andere can-
didaten gezamenlijk een veel grooter aan
tal stemmen verkregen. Het gevolg isi dat
er tusschen het aantal stemmen dat op
de ca'ndidaten der diverse partijen wordt
uitgebracht en het aantal toegewezen ze
tels niet de minste evenredigheid bestaat.
Dit blijkt wel wanneer wij eens even
de cijfers voor ons nemen.
Toen Zaterdag de uitslag van 598 van
de '615 districten bekend was, was de
stand van de .verschillende partijen als
volgt: Arbeiderspartij 288 zetels> Conser
vatieven 252 zetels, Liberalen 53 zetels
en Onafhankelijken 5 zetels.
Wij hebben de moeite gedaan eens
even uit te rekenen hoe de uitslag zou zijn
geweest wanneer daar het hier gevolgde
Evenredigheidstelsel was toegepast.
En toen bleek, dat dan de verdeeling als
volgt zou zijn geweest: Arbeiderspartij 229
zetels, dus 59 minder, Conservatieven 224
zetels, of 28 minder, Liberalen 139 of 86
zetels meer en Onafhankelijken 6 zetels in
plaats van 5.
De Socialistische overwinning is dus
heel wat minder groot dan het oppervlak
kig schijnt.
De evenredigheid is hier al heel ver
zoek.
Zulk een uitslag bevredigt niet en geeft
tevens aanleiding tot onvastheid in het po
litieke leven.
Als Mac Donald er voor geplaatst wordt,
dan zal hij er wel toe moeten overgaan een
Kabinet te vormen, maar dan moet hij het
doen in de wetenschap dat hij nauwelijks
een derde van de kiezers achter zich heeft.
Een krachtig bewind is op die wijze niet
wel mogelijk.
"Wie met dit alles rekening houdt, die
zal er allicht toe komen over het Even
redigheidsstelsel zooals wij dat kennen iet
wat gunstiger to oordeelen dan nu vaak
het geval is.
STEMMEN BUITEN DE WOONPLAATS.
Geïjjk bekend opent de Kieswet de mo
gelijkheid, om te stemmen in een andere
gemeente dan waar men op de kiezerslijst
voorkomt.
Wie dus voorziet, dat hij op den dag der
stemming (Woensdag 3 Juli) om welke re
den dan ook buiten zijn woonplaats ver
toeft, kan maatregelen treffen om te stem
men daar waar hij op dien dag 'hoopt te
zijn.
Hij (of zij) heeft dan niet anders te doen
dan even naar een secretarie in Nederland
te gaan en daar zijn (of haar) wensch
kenbaar te maken.
Opmerking verdient, dat dit
behoort te geschieden vóór 19
Juni. Woensdag 18 Juni is dus de laat
ste dag, waarop men van deze bepaling
kan profiteeren.
Hierbij dient er op gelet, dat wanneer
eenmaal zulk een regeling getroffen is,
daarin geen verandering meer kan worden
gebracht, en dat men dan onder geen voor
waarde in de eigen gemeente tot de stem
ming wordt toegelaten.
De verkiezingen in Engeland.
Er zijjn nu nog slechts! de uitslagen]
van 10 districten (Enkele Schotsche
districten en de universiteiten) onbekend.
Volgens de officieel gecorrigeerde cijfers!
zjjta. in de 605 districten, waarvan de uit
slagen b eik end zijn, gekozen: 254- corisierva-personeel binnen een week Moskou te
tieven, 288 leden der arbeiderspartij', 57
liberalen, 6 vertegenwoordigers .der 'klei
nere partijen.
In 1 district moest de verkiezing wor
den uitgesteld, omdat een der candidaten
gestorven is!.
Het volkomen echec der communisten
blijkt uit het feit, dat geen enkele hun
ner candidaten is gekozen en dat 21
van de 25 candidaten hun in depót ge
storte geld hebben verloren, daar zijl niet
het minimum aantal stemmen hebben be
haald.
In tegenstelling met de aanvankelijke
verwachting neemt men thans aan, dat
Baldwin niet terstond het ontslag van
het kabinet z;al aanbieden, doch op 25
Juni nog in het nieuwe parlement zal
verschijnen teneinde'aan de liberalen de
verantwoordelijkheid van het ten val bren
gen v,an het kabinet te laten.
De „Daily Herald" verklaart dat de
Engelsche arbeiders hun oordeel over het
kabinet Baldwin hebben uitgesproken.
Baldwin's plicht iis1 duidelijk, hij moet
aftreden; om den gekozen leider van het
volk, den leider der arbeiderspartij, voor
het parlement te laten optreden.
De Daily News" eikent de geweldige
overwinning van de arbeiderspartij1, welke
een einde zal maken aan de intriges
om op bedekte wijze beschermende rech
ten in te voeren. Oofc verwacht het blad,
dat thans officieel een veel krachtiger
vredespolitiek door Engeland zal worden
gevoerd. Het schijlnt zeker, dat de kleine
liberale partij het lot der twee andere
partijen in de hand zal houden. Toch kan
geen liberaal van den ui.tslag der verkie
zingen zonder een oprecht gevoel van
bittere teleurstelling 'kennis nemen. Het
blad acht het zeer waarschijnlijk, dat het
nieuwe Lagerhuis geen lang leven zal heb
ben.
De ..Times" bevat eenAameljjk scherp
artikel tegen1 Lloyd George. De toestand
levert groote constitutioneele .moeilijkhe
den op en de openbare meening moet be
seffen dat Lloyd George daiarvoor verant
woordelijk is.
Volgens de „Daily Tel." zal Baldwin
de v.olgende week een kabinetsraad bijt
een roepen.
Naar de oplossing van den schoolstrijd in
Engeland?
Sprekend op een vergadering voor kie
zers te Twickenham verklaarde Sir Wil
liam Joynson-Hicks, de inmiddels tot lid
van het lagerhuis herkozen minister van
binnen'andscbe zaken, dat hij kan ver
klaren, dat er onderhandelingen gaande
waren tusschen de leiders der bijzondere
scholen en de regeering en dat deze bin
nenkort tot een goed einde zouden wor
den gebracht.
Meer kon de minister, die de recht
vaardige eischen van de voorstanders van
de bijzondere school volkomen erkende,
uiteraard niet zeggen.
Een conflict tusschen Rusland en China.
Uit Moskou wordt gemeld, dat vanwege
het commissariaat van buitenlandsche za
ken den Chineeschen zaakwaarnemer te
Moskou een nota is overhandigd, waar
in wordt gezegd: De sovjetregeering heeft
steeds getracht, haar betrekkingen met
het Chineesche volk te verbeteren ,en
den strijd van bet Chineesche volk voor
zjjn zelfstandigheid moreel te steunen.
Zij constateert, dat de Chineesche re
geering het ondanks alle waarschuwin
gen niet noodig heeft geacht, de Russi
sche diplomatieke vertegenwoordiging in
China te beschermen.
Gedurende de laatste drie jaren, werd
de sovjet-ambassade te Peking overval
len, het Russische consulaat-generaal te
Shanghai uitgeplunderd en het personeel
van het Russische consulaat-generaal te
Canton vermoord. De Chineesche regee
ring wil het internationale recht, dat den
Russischen diplomatieken vertegenwoor
digers de exterritorialiteit waarborgt, niet
bandhaven.
Daarom ziet de sovjet-regeering zich
gedwongen het exterritorialiteitsrecht van
alle diplomatieke vertegenwoordigers der
Chineesche republiek in de sovjet-unie
in te trekken. Van heden af slaat het
Chineesche gezantschap en het Chinee
sche consulaat-generaal in de sovjet-unie
zonder diplomatieke bescherming.
Uit Nanking wordt gemeld, dat de Chi
neesche minister van buitenlandsche za
ken den Chineeschen zaakwaarnemer te
Moskou telegrafisch opdracht heeft gege
ven om met het geheele gezantschaps-
verlaten en naar China terug te keeren.
De Chineesche nationale regeering heeft
beraadslaagd over het conflict .met Rus
land en de Russische protesten tegen de
huiszoeking in .het Russische consulaat
te Charbin als ongerechtvaardigd afge
wezen.
De Chineesche regeering stelt zich op 't
standpunt, dat bij het consulaat onregel
matigheden hebben plaats gehad en de
consul-generaal communistische propagan
da heeft gemaakt. Zoolang deze propa
ganda niet gestaakt wordt, moeten de be
trekkingen met Rusland verbroken blijven.
De petroleumbrand in Moreni.
De brand in het petroleumgebied van
Moreni (Roemenië) heeft een geweldi
gen omvang aangenomen en houdt nog
onverminderd aan.
De vlammen slaan 60 tot 70 M. hoog
op en hebben een breedte van 2 tot 3
M. Geweldige boeveelheden gas ontsnap
pen uit den brandenden boorput
De vensterruiten van de buizen in een
omtrek van 1 K.M. zijn door den lucht
druk ingedrukt.
Een woud, dat aan den brandenden
boorput grensde is door het vuur aan
getast en staat thans in lichte laaie. Er
bestaat groot gevaar, dat een tweede in
den nabijheid staande boorput ook in
brand zal geraken.
Men verwacht, dat de brand niet bin
nen 20 dagen zal kunnen worden ge-
bluscht. Men is begonnen met den bouw
van een tunnel 30 M. diep en 25 M.
lang, om aldus tot de bouwconstructie
van den boorput te komen en het gas
af te leiden.
Expeditie op Poolijs verdwaald.
Uit Spitsbergen .wordt vernomen:
Op Zondag 21 Mei trok, tijdens de
opneming van een IJszeefilm, die ge
schiedde door een Duitsche onderneming,
een slede-expeditie onder leiding van den
Duitscher Hugo Lehner over het pakijs.
Plotseling stak een sneeuwstorm op,
die het de expeditie onmogelijk maakte,
terug te keeren.
De „Hobby" zond drie hulpexpedities
uit, die echter onverrichter zake moesten
terugkeeren.
Men veronderstelt, dat Lehner de goede
richting is kwijt geraakt. Daar de deel
nemers aan de expeditie echter geoe
fende skiloopers zijn, hoopt men, dat het
hun zal gelukken, zich in veiligheid te
brengen.
De Engelsche kuning.
Volgens bet officiëele bulletin over des
Konings toestand, vertoont het abces bij
den koning tot nu toe de teekenen van
een normaal verloop der ontsteking. De
dankzeggingsdienst moet echter tot later
worden uitgesteld.
Het is niet noodig, dat er eiken dag
bulletins worden uitgegeven.
Korte berichten.
De buitengewone hitte te New-York
die drie dagen heeft geduurd, heeft 28
slachtoffers geëischt. De N.'VV. wind heeft
gisteren wat afkoeling gebracht.
Door de stormramp van de vorige
week is in' het gebied van de beneden-
Elbe een schade van Mk. 3.000.000 aan
gericht.
Volgens de .laatste telegrammen uit
Buenos Aires over het aantal slachtoffers
in het aardbevingsgebied in Argentinië
zijn er 70 personen om het leven ge
komen. Het aantal gewonden bedraagt
ongeveer 200. Te Las Jlalvinas duurde
de aardbeving 3 kwartier.
Tengevolge van een wolkbreuk is
te Razgrad in N. Bulgarije het laagge
legen gedeelte van de stad ondergeloopen.
Er staat 1 M. water. Twee kinderen zijn
verdronken en er is groote schade aan
gericht.
De Eerste Kamer.
Hoogstwaarschijnlijk zal de Eerste Ka
mer in de tweede helft dezer maand weder
bijeenkomen ter hervatting barer werk
zaamheden.
Prins Hendrik op reis.
Ter bijwoning van een familiefeest, dat
gegeven zal worden ter gelegenheid van de
25-jarige echtvereeniging van den gewe
zen groothertog van Mecklenburg-öchwe-
rin, gaat Prins Hendrik op 5 dezer voor
twee dagen naar Ludwigslust. Den 8sten
dezer is de Prins terug voor het bezoek
der Koninklijke familie aan Amsterdam.
Minister Beelaerts van Blokland.
„De Telegraaf" wist dezer dagen mee te
deelen, dat Minister Beelaerts van Blok
land zich na de a.s. Tweede Kamerverkie
zingen, hoe ook de uitslag daarvan moge
zijn, niet meer voor het ministerschap be
schikbaar zal stellen.
Bij navraag heeft de Minister aan „Het
Volk" geantwoord, dat hij geen aanleiding
vindt dit bericht te bevestigen. -
Prijzen politiek der Staats-
m ij n e n.
De heer Weitkamp heeft aan den minis
ter van Waterstaat de volgende schrifte
lijke vragen gesteld:
1. Is het juist, dat de directies der
steenkolenmijnen in ons land, in combina
tie optredende, gezamenlijk prijzen en vex-
koopcondities der steenkolen hebben gere
geld, zich zelfs gaan bemoeien met de
prijzen, die hun afnemers weer voor der
den berekenen, en dat ook het Staatsbe
drijf aan bovenbedoelde combinatie mede-
doet?
2. Zoo ja, is dan de minister bereid te
bevorderen, dat, aangezien maatregelen,
als in vraag 1 bedoeld, zeer ten nadeele
der landbouwcoöperaties werken, de
Staatsmijnen niet aan particuliere han
delspraktijken gaan meedoen?
De aannemerskwestie.
Van de zijde van den Nederlandschen
Aannemersbond verneemt het Hbld., dat
men in de kringen van dien Bond geens
zins het optimisme deelt, dat binnenkort
in de quaestie over de borgstelling en de
arbitrage met de regeering een bevredi
gende oplossing zal worden bereikt.
De arbeiders bij de Zuiderzeewerken.
De heer Gerhard heeft aan de ministers
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw,
van Arbeid, Handel en Nijverheid en van
Waterstaat de volgende vragen gesteld:
1. Hebben de Ministers kennis genomen
van de noodlottige gebeurtenis, welke vol
gens de dagbladberichten heeft plaats ge
vonden op Wieringen, onder arbeiders,
verbonden aan de Zuiderzeewerken? 2.
Zoo ja, is dan bij onderzoek gebleken, dat
de mogelijkheid van drankmisbruik hier
van de oorzaak is? 3. Is het dan niet drin
gend noodig, dat, hetzij door een volstrekt
verbod van drankverkoop, hetzij door an
dere maatregelen, afdoende bestrijding
van het drankgevaar worde bewerkstel
ligd?^
De.electricitoitsprijzen in
de middengroep. De commissie, die
zich gevormd heeft om voor de steden
en het platteland in de middengroep ge
lijke electriciteitsprijzen te krijgen, ver
klaart in een schrijven aan den Raad
van Beheer der P.Z.E.M. niet bevredigd
te zijn door de uiteenzetting van den
heer Slooves, directeur der P.Z.E.M. Zij
vreest oen. totale mislukking van de elec-
trificatie op het platteland en vraagt ge
legenheid haar bezwaren mondeling te
mogen ontvouwen.
Goes. Concert. „Euphonia" zal Vrij
dag av. te 8.15 u. een concert op de markt
geven. Het programma luidt: 1. Salut a
.St. Jeoire, Marsch, E. Rubin. 2. Ouverture
Lugdunum, G. Allier. 3. Mein Scbatz, Wal-
zer, E. Bucallosse. 4. Cortège Heroique, A.
Mahy, (verplicht nummer Bondsconcours
'29). Pauze. 5. Hoch Heidellsbourg, Marsch
Herzex. 6. Cavaleria Rusticana, Kessels,
(op vereer end verzoek). 7. Leuchtkafex,
Idylle, E. Urba'ch. 8. Gr. Fantaisie sur
Les Dragons de Villars, A. Maillart. 9.
Finale.
Kozakke n-v oorstelling.
Zaterdagavond werden op het sportterrein
aan den Polderschen weg de ongekende
lenigheid en vlugheid, maar ook de schier
onbegrensde durf van een tiental Djigui-
ten kozakken gedemonstreerd.
De voorstelling, die ver over tijd aan
ving en een paar uur duurde, was, mede
door den mooien, hoewel frisschen avond,
druk bezocht. Wij vernamen, dat meer dan
1200 kaarten zijn verkocht. Maar er waren
zeker nog meer kijkers buiten het terrein,
die vanaf de beide omliggende dijken de
voorstelling vrij goed konden volgen.
De Vereeniging tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer kan dus wel zeggen,
dat er voor deze door haar op touw gezette
demonstratie groote belangstelling be
stond, al blijft het een open vraag, of dit
Binnenland.
Voorstellen voor den Gemeenteraad van
Goes.
Vergadering van het Dag. Bestuur der
Z. L. M.
De moordzaak te Giessen-Nieuwkerk.
Buitenland.
Na de verkiezingen in Engeland.
Een verdwaalde expeditie in de Poolstre
ken.
Zal de schoolstrijd in Engeland worden
opgelost?
j Conflict tusschen Rusland en China.
nu juist tot de taak 'dier vereeniging be
hoort.
De verschillende nummers, door de ko
zakken uitgevoerd, werden door het pu
bliek ten zeerste gewaardeerd, wat wel
uit het applaus bleek. Zulke staaltjes van
behendigheid en durf, uitgevoerd, zittende
of staande op of hangende aan in vliegen
de vaart voorthollende paardjes, ziet men
dan ook zelden.
Wij zullen niet alle nummers vermelden.
Wij noemen o.a. het uit en in het zadel
springen, de levende draaimolen (het ma
ken van toeren door een der kozakken aan
een stok, vastgehouden door twee draven
de collega's), oefeningen met lans en sabel,
de kleine en de omgekeerde pyramide, en
dat alles, hetzij nog. eens gezegd, uitge
voerd in pijlsnelle vaart der paarden.
Groot was de bewondering van het pu
bliek voor deze zoo uiterst gevaarlijk lij
kende toeren.
Ook een krijgsmanoeuvre, met als slot
het te paard vervoeren van een z.g.n. ge
wonde, slaagde goed. De paarden bleken
ook hier uitstekend gedresseerd te zijn.
Wat wij, in het belang der dierenbe
scherming, wel gewenscht achten, is, dat
bij voorstellingen als deze in het vervolg
door een dierenarts van te voren wordt
nagegaan of de dieren, van wie toch zoo
veel gevergd wordt, ook werkelijk in staat
zijn, om het verlangde te presteeren. Het
leek ons n.l. toe, dat een enkel paard Za
terdagavond wat kreupel was.
Ook nog een opmerking van anderen
aard. De voorstelling geschiedde op 'het
zelfde terrein, als waarop eind dezer
maand de landbouwtentoonstelling zal ge
houden worden. En dan meenen wij wel te
mogen aandringen op een veel betere re
geling van het verkeer bij den ingang van
het terrein, en in de onmiddellijke omge
ving daarvan, dan Zaterdagavond viel te
constateeren. Anders zal het hopeloos in
de war loopen en zullen ongelukken niet
uitblijven.
Tentoonstellingscomité en politie mogen
zich hierover wel ernstig beraden. Alles
moet nu eenmaal over eenzelfden, smallen
en voor zoo druk verkeer bijzonder onge-
schikten weg.
Vlissingen. Alhier wordt 8, 9 en 10 Juli
de jaarvergadering gehouden van de Ne-
derlandscbe Vereeniging van Gasfabri-
kanten.
Op Maandag 8 Juli worden de deelne
mers in Brittania en daarna te 9 uur op
het Stadhuis ontvangen.
Na de vergadering op 9 Juli wordt een
diner gehouden na die van 10 Juli een
lunch aangeboden door de Continental Gas
Association en een autotocht door Walche
ren.
Vsere. Gistermorgen gingen van hier uit
de zoon van den heer v. B. en de dochter
van den heer G. zeilen. Bij Vrouwe
polder is het bootje omgeslagen. Beider,
wisten gelukkig zwemmend den wal te be
reiken.
Stukken voor den Gemeenteraad van Goes.
Verkoop van grond. In verband
met den bouw van een pakhuis met
garage door de firma A. Wilking, aan
den Keizersdijk, stellen B. en W. voor:
aan den openbaren dienst te .onttrekken
twee stukjes grond, aldaar en dezè aan
genoemde firma t.e vérkoopen voor den
prijs van f5 per vierk. M.
