No. 191
Vrijdag 17 Mei 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
s
Belgisch Geld
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröie
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland
Verbandstoffen
Bandages
Verpleging sa rtikelen
Instrumenten
Ziekenmeubelen
A. C. VAN DER REST,
Belangrijkste Nieuws.
tegen voordeelige koersen
bïi
D irecteur-Hoofd redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259,
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.0.'
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
De heerschappij van het recht.
Onder de vele beschuldigingen die de
A.-R. partij naar het hoofd worden ge
slingerd en waarmee getracht wordt de
kiezers van haar afkeerig te maken is ook
deze, dat zij zou zijn een militaristische
partij, een partij die den oorlog mint en
die afkeerig is van maatregelen, 'die het
ideaal „vrede door recht" kunnen ver
werkelijken.
Wanneer we aannemen dat 'bij deze be
schuldigers niet de bedoeling voorzit op
zettelijk een verkeerde voorstelling van
zaken te geven, dan moet worden gecon
stateerd dat zij die zoo spreken met het.
doen en laten der A.-R. partij' al buiten
gewoon slecht op de 'hoogte zijn.
Wie eenigszins meeleeft weet toch, en
wie anderen wil voorlichten moet 'het
weten, dat de A.-R. partij in tegenstel
ling b.v. met de S.D.A.P. van alles wat
naar militarisme zweemt volstrekt afkee
rig is en dat niet de heerschappij van het
geweld, maar de heerschappij van het
recht haar ideaal is.
Ditblijkt uit het optreden van hare
voormannen.
Niet eens, maar herhaaldelijk heeft met
name Prof. An erna in de Eerste Kamer
een krachtig pleidooi geleverd voor de
zegepraal van het recht ook in het leven
der volkeren. En bekend is, dat Prof. Rut
gers te Genève in dezelfde richting heeft
gearbeid.
Maar het blijkt ook uit bet A.-R. pro
gram van actie voor de stembus van 1929,
waarin o. m. gevraagd wordt:
„Krachtige medewerking aan alle maat
regelen, die de heerschappij van 'het recht
in het leven der volkeren helpen bevorde
ren en mitsdien bijdragen tot 'beteugeling
van den oorlog, zoomede aan de pogingen
ondernemen om te geraken tot gelijktijdige
en' wederzijdsc'he vermindering van bewa
pening".
Als Anti-revolutionairen gelooven wij
niet dat de mensch in staat is, den oorlog
voorgoed uit te bannen, om de eenvoudige
reden dat we rekening houden met de
droeve werkelijkheid, dat het in deze be
deeling niet gelukken zal den wortel
van den oorlog, de zonde, uit te roeien.
Maar daaruit volgt niet dat we niet
gaarne zouden willen meewerken om zoo.
mogelijk ook op dit gebied de doorwerking
van de zonde te stuiten en het oorlogs
gevaar te verminderen.
Vandaar dat in ons program gevraagd
wordt om krachtige medewerking aan
alle maatregelen die de heerschappij van
het recht kunnen bevorderen.
Dus geen passieve medewerking, geen
lijdzaam toezien en afwachten van wat er
op dit gebied gedaan wordt, maar actieve
medewerking, voorop gaan, mee de leiding
nemen.
Of zooals het in de toelichting 'heet:
„Meedoen, goed meedoen, onbeschroomd
meedoen aan alles wat ihet recht in het
leven der volkeren kan helpen bevorde
ren". I 1 i
En als men dan toch doorgaat met name
van Socialistische zijde de voorstelling te
wekken alsof niet 'het recht maar geweld
het ideaal is waarnaar de A.-R. partij
streeft?
Welnu, dan is men zooals gezegd óf niet
op de hoogte óf men stelt de zaken opzet
telijk verkeerd voor.
Maar in elk geval is men er vierkant
naast.
DE VREESELUKE RAMP TE
ULEVEL A NDt
Reende 125 docrfen.
Het aantal slachtoffers van de ont-
ploffimgsramp in het ziekenhuis in Cleve
land stijgt steeds.
Naar alle waarschijnlijkheid is de ex
plosie ontstaan door de gassen, welke
bij het verbranden van de Röntgen-films
zijin .vrijgekomen. Bij het begin van den
brand werden, direct alle brandvrijle deu
ren gesloten, hetgeen ten gevolge had,
dat de ontsnappende gassen een grooteren
druk te overwinnen hadden, waardoor
de ontploffing des te heviger mioest zijin.
Het is een mengsel van jodium en broom-
dampen, die in werking verwant zijn aan
phosigeengas.
Het gifgas zet zijn moordende werking
voort en net aantal dooden bedraagt reeds
125. De giftige uitwasemingen werken ver
der op het bloed der slachtoffers en ieder
uur komen nieuwe sterfgevallen voor.
Onvoorspoedige reis van de Zeppelin.
De tocht van de Graf Zeppelin naar
Amerika is plotseling afgebroken, daar de
motoren onregelmatig functioneerden. On
der deze omstandigheden werd het on
raadzaam geacht den tocht voort te zet
ten. Dr Eckener heeft, in overleg met de
passagiers besloten naar Friedrichshafen
terug te keeren en den tocht eerst na
opheffing van de storing te hervatten.
Een bericht van gisteravond om 19.20
verzonden, ter hoogte van Garthagena,
zegt:
Het 'luchtschip bevindt zich reeds op
den terugtocht. Het besluit van dr Ecke
ner valt zeer te prijzen, hoewel het hem
na den tot nu toe zoo snel en voorspoe
dig verloopen tocht een zekere overwin
ning gekost mok hebben.
De oorzaak is een storing aan de mo
toren. Ongeveer op 700 K.M. afstands
van Gibraltar werd bij één van de stuur-
boordmotoren een breuk aan den krukas
geconstateerd, wat te wijten is aan een
fout in het materiaal.
De .passagiers hebben het bericht van
de onwelkome onderbreking rustig opge
nomen, daar alles aan boord in de groot
ste orde verliep. Er is ook geen reden
tot teleurstelling. Zoodra de noodige re
paraties zijd verricht kan men opnieuw
op reis gaan.
Verwoestende branden In Polen.
Het in het Oostelijk grensgebied gele
gen stadje Iwie, is volkomen uitgebrand.
250 huizen werden een prooi der1 vlammen,
meer dan 500 gezinnen zijn dakloos. De
schade bedraagt meer dan 3 millioen
zloty. Een achteloos weggeworpen luci
fer heeft den brand veroorzaakt.
In Westelijk Congno-Polen is in het
stadje Koozen een verwoestende brand
uitgebroken, waardoor 8 huizen van twee
verdiepingen vernietigd zijin.. In de' stad
heerschte tijdens den brand een vreese-
lijlke paniek. Het blusschings werk werd
door de heen weer-rennende menigte
ernstig belemmerd. Talrijke menschen lie
pen zware brandwonden op.
Roovers aan het werk.
Volgens berichten uit Boekarest zijn
Woensdagavond de autobussen, die het
verkeer tusschen Kisjinef en Hanzesti on
derhouden, door sterke benden roovers
aangevallen en geheel geplunderd. Een
reiziger is door de bandieten gedood.
De bussen pn de motoren werden geheel
vernield.
De gendarmerie kreeg hulp van boeren,
doch eerst gistermorgen vroeg ontdekte
men aan den rand van een bosch de
itaoversbenden. Het bleek, dat de benden
naar militairen trant waren georganiseerd
en van machinegeweren voorzien.
Het kwam Tot een gevecht met de ban
dieten, waarbij de gendarmierie-coimman-
-dant ernstig gewond werd. Eén gendarme
en twee boeren werden gedood.
De bandieten konden zich onder dek
king van hun machinegeweren zonder
verlies terugtrekken.
Borms op hef verkiezingspad.
Er verloopt bijna geen dag zonder dat
zich op kiesvergaderingen, waar Borms
het woord voert, incidenten voordoen,
schrijft de „Telegr.". In den regel is Borms
dan ook vergezeld van een sterke lijfwacht
van zijn paxtij'genooten, terwijl steeds de
gendarmes worden gemobiliseerd, waar
Borms zich als verkiezingspropagandist
vertoont. Te Dieghem en te Thielt, te
Edeghem bij Antwerpen en in andere ge
meenten kwam het tot ernstige relletjes.
Daar reeds menigmaal ds ruiten werden
ingeworpen in lokalen, waar Borms het
woord heeft gevoerd, ondervindt de front-
partij moeilijkheden bij het huren van. za
len in de verschillende dorpen.
Verscherpte toestand in Britsch-lndië.
In Bombay is het ondanks het verloo
pen van de katoenstaking wederom tot
botsingen gekomen.
Talrijke stakers schoolden samen. Daar
volksverzamelingen van meer dan vijf per
sonen verboden zijn, moest een sterke in-
fanteriemacht Engelsehe troepen naar de
bedreigde punten worden gezonden, waar
bij des middags de politie en de menigte
handgemeen raakten.
De toestand wordt zeer gespannen ge
acht.
Echte Noorsche democratie!
Een staaltje van echte Noorsche demo
cratie is, zoo meldt de Msb., dat eenige
jonge dames en beeren van Oslo op de idee
gekomen zijn om een jeugdbal te organi-
seeren ter eere van den kroonprins, die
spoedig met zijn bruid van de huwelijks
reis zal terugkeeren.
De jonge prins en prinses hebben hun
tegenwoordigheid toegezegd I
Ieder, die twintig kronen betaalt, rijk of
arm, kan er aan meedoen en wie het eer
ste komt, maalt het eerst. Er zal aan het
bal een souper verbonden worden; wie
zich het eerst meldt, kan zijn tafeltje zelf
uitzoeken.
Men rekent op een ?es a achthonderd
gasten in het hotel Bristol!
De leiding zal geheel en al aan de jeugd
zijn toevertrouwd?
Kan dat?
Ja, in Noorwegen kan dat! De jeugd is
er uiterlijk meer gedisciplineerd dan el
ders en dat is te wijten aan de sport en de
eigenschap van den Noor om netjes voor
den dag te komen.
Maar alles heeft grenzen en opdat deze
niet zullen overschreden worden, heeft het
comité eenvoudig bevolen, dat ieder zich
met het officieele tevreden moet stellen
Men krijgt niet meer dan op het menu
staat. Er zal buiten de officieele gerechten
en wijnen en de ieder toebedeelde porties
niets extra's te krijgen zijn.
Maar is het niet leuk,dat de jeugd der
stad een avondje organiseert en het ko
ningshuis op zijn feest uitnoodigt en dat
dezen er komen, ongedwongen te midden
hunner gelijken?
Zulke volksuitingen en eraan beant
woordende vorstenbetuigingen houden
volk en vorstenhuis aan mekaar.
Weer aardschokkejïi jn DulfechTand.
De aardschokken, die Woensdagmor
gen, zooals gemeld, op verschillende
plaatsen van het Vogtland geconstateerd
zijn, hebben zich herhaald. Zoo werden
te Neukirch eenige schokken waargeno
men, waarvan er enkele vrij krachtig
waren. Ook te Klingenthal zijn weer aard
schokken geconstateerd.
Te Asch waren de schokken Woens
dagavond tusschen halftien en elf uur
zoo hevig, dat een deel der bevolking
zijn woningen verliet.
Ook te Falkenstein. werd een .aardbe
ving waargenomen. Men had den indruk,
alsof in het inwendige der aarde een
hevige ontploffing plaats had.
Korte berichten.
Uit Triest wordt gemeld, dat aldaar
een hevig onweer heeft gewoed,- gepaard
gaande met lievige hagelbuien. Aan den
oogst is groote schade aangericht. Nabij
Capo d'Istria werd een persoon gedood
en werden .vier personen gewond. De
schade wordt op 150.000 lire geraamd.
Boven het vliegveld van Northolt
(Eng.) is een militair vliegtuig neerge
stort. De bestuurder is gedood.
Een handelsvliegtuig is bij Shepper-
ton (Eng.) bij een proefvlucht gevallen.
Beide inzittenden werden gedood.
De toestand van den landbouw.
Op een vraag van den heer Lovink
heeft de minister van binnenlandsche za
ken 'en landbouw geantwoord:
De vraag, wanneer het verslag van de
Staatscommissie, ingesteld bij' Kon. besluit
van 1.5 Dec. 1927 nr 34, aan welke
is opgedragen een onderzoek in te stellen
naar de oorzaken van den minder goeden
toestand van den landbouw en de moge
lijkheid hierin verbetering te brengen, kan
worden tegemoetgezien, kan niet met ze
kerheid worden beantwoord in verband
met het navolgende:
Voor het vormen van een oordeel over
den tegenwoordigen toestand van den
•landbouw is noodig een vergelijking met
vroegere toestanden. Conclusies daarom
trent kunnen eerst worden genomen, na
dat volledig betrouwbare gegevens als
vergelijkingsmateriaal zijn verzameld. Het
verzamelen en verwerken van zulke ge
gevens is uiteraard een veelomvattende
arbeid, die geruimen tijd vergt.
(ook Horrioeopathisahe)
Elastieken Kousen, Buikbanden, Breuk
banden
en al wat verder noodig is tot
herstel en bevordering der ge
zondheid, naar
Ass. Apotheker
Lange Kerkstraat Goes, Telefoon 168
Aparte, wèl verzorgde afdee-
ling TOILETARTIKELEN.
De Staatscommissie heeft dezen arbeid
verdeeld over drie subcommissies, waar
van de eerste zich wijdt aan de uitkom
sten van bepaalde landbouwgebieden ty-
peerende bedrijven, de tweede aan het
zoeken van een objectieve norm' voor het
inkomen van den landbouwer, mede in
vergelijking tot dat van andere plattelands-
bebouwers, de derde de bestudeering van
den loop der index-cijlfers op' zich heeft
genomen.
Deze informatorische arbeid is door de
subcommissies thanis nagenoeg geheel vol
bracht.
De grootte voortvarendheid, waarvan de
hierboven aangegeven stand van werk
zaamheden getuigt, zal ongetwijfeld ook
bij den verderen arbeid der Staatscom
missie worden betracht, zoodat veilig mag
worden aangenomen, -dat de commissie
haar taak zal volbrengen in den kortst
mogelijken tijd, welke met den 'omvang en
de belangrijkheid van haar opdracht is
(Overeen te brengen.
De Christen Democratische Partij.
De Chr. Dem. Partiji heeft besloten bij
de a.s. Kamerverkiezingen geen candida-
ten te stellen. Het besluit berust op de
volgende overwegingen
le dat de evenredige vertegenwoordi
ging, geconstrueerd op de wijlze als thans
bij de Kieswet omsöhreven, de Volksver
tegenwoordiging al meer verlaagt, tot een
machts-instituut in handen van een klei
ne groep leiders van de groote partijen,
„2e dat deze dictatuur de belangstelling
voor den politieken beginselstrijd bij ons
volk steeds meer doet afnemen, en in
de Tweede Kamer, blijkens de officieele
stemlijsten, leidt tot 'n geregelde afwezig
heid van 25 h 30 procent harer leden,
zelfs bij de behandeling van voor ons volk
meest belangrijke Wetsontwerpen.
„dat de kerkelijke, protestante partijen
haar veeljarige, onwaarachtige bestrijding
der Christelijke Democratie steeds feller
voortzetten, daarbij steun zoekend en vin
dend in een ten deze onbehoorlijk en
seotarisch optreden van Predikanten en
andere kerkelijke ambtsdragers, zoomede
van hijna de geheele Christelijke Pers,
„dat onder deze omstandigheden, bij
een kiesdeeler van circa 30.000 stemmen,
het -verkrijgen van een Kamerzetel haar,
als niet kerkelijke, Christelijk Democrati
sche Partij voorshands onmogelijk is ge
maakt."
Verblindend licht op Rijwielen.
De Minister van Justitie vestigt er in
het algemeen Politieblad de aandacht van
de ambtenaren van politie op, dat het
noodig is, scherp toe te zien op het
voeren van verblindend licht op rij
wielen.
Vele rijwielen zijn thans voorzien van
electrische verlichting. Tegen een goede
verlichting lean geen bezwaar bestaan,
mits de lantaarn op het rijwiel zóó is
geplaatst, dat door beschijning van het
vóórliggende weggedeelte ook inderdaad
het nuttig effect van het licht voor den
berijder van het rijwiel wordt verkregen.
Een zuiver verticaal of in eenigszins
opwaartsche richting gestelde electrische
rijwiellantaam mist niet alleen dat nuttig
effect, doch veroorzaakt tevens, daar zij
Binnenland.
Moorden te Amstelveen en Breda.
De opbrengst der rijksmiddelen.
De winkelsluiting te Goes.
Buitenland.
Weer aardschokken in Duitschland.
De Zeppelin keert terug.
De vreeselijke ramp te Cleveland.
met haar bewegelijk licht tegenkomende
weggebruikers kan verblinden, gevaar
voor de veiligheid van het verkeer op den
weg.
Waar vele wielrijders zich blijkbaar nog
niet bewust zijn van het gevaar, dat
aan een onoordeelkundig opstellen hun
ner jlantaarns is verbonden, zal eerst
door veelvuldig waarschuwen en wijzen
op het gevaar, moeten worden gepoogd,
bedoeld euvel tegen te gaan.
Blijkt, dat waarschuwingen niet vol
doende helpen, dan zal opmaken van
proces-verbaal niet achterwege kunnen
blijven. f
De staking biji de Zuiderzee Werken'.
Omtrent de staking der grondwerkers
op de „Oude Zeug" bij Wieringen, om
vattende 90 arbeiders, meldt de „Tel."
dat naar aanleiding der gehouden con
ferentie tusschen dien Raad van Beheer
en den Bondsafgevaaxdigde, de arbeiders
weer naar hun werk terugkeeren. Zij zul
len vooreerst op de oude voorwaarden
het werk hervatten. Latere onderhande
lingen zullen uitmaken of loonsverhoo-
ging en betere verlofsregeling zullen
worden toegekend. De staking kan dus
als geëindigd worden beschouwd.
De Kamerverkiezingen.
Gemeld wordt, dat in eenige plaatsen,
o.a. 'te Maastricht en te Groningen, door
de stembureaux bezwaar is gemaakt bij
de indiening van de candidaten der Com
munistische Partij Holland tegen het aan
vaarden van drie op deze lijst voor
komende namen. Het betreft de candida
ten, Darsono, Moeso en Alimin, van wie
geen voornamen waren opgegeven. Deze
Indonesiërs, van wie twee te Moskou
verblijven, hebben echter geen voorna
men. Het hoofdstembureau in Den Haag
zal last geven, de candidaten te aan
vaarden.
De Koningin-Moeder.
Naar gemeld wordt, zal Maandag 10
Juni in de Nieuwe Kerk te Amsterdam
een 'prachtige gedachtenisviering plaats
hebben ter herdenking van het 50-jarige
Nederlanderschap van de Koningin-Moe
der. Dinsdag 11 Juni zal een gala-con
cert 'in het, Concertgebouw worden ge
geven.
De Rijksmiddelen.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
over de maand April was belangrijk la
ger 'dan die over dezelfde maand van
het vorige jaar. Werd toen in totaal
ontvangen f 42.415.846, thans liep de op
brengst terug tot f 40.127.733.
Over de eerste 4 maanden van dit
jaar werd ontvangen f 161.269.46 of ruim
een half millioen minder, dan in het
zelfde tijdperk van het vorige jaar.
Uit een vergelijking tusschen April '29
en 'April '28 blijkt, dat de inkomstenbe
lasting ruim 1 millioen achterbleef bij
het vorige jaar, evenals de accijns op
gedistilleerd en die op suiker. De succes
sie-rechten altijd een zeer wisselvallige
bron van inkomsten, waren zelfs ruim
2 millioen lager. Hiertegenover staat ech
ter dat de vermogensbelasting iets meer
opbracht en dat ook de rechten op den
invoer hooger waren.
Ook de accijns op geslacht en op bier
en tabak gaf een hoogere opbrengst dan
het vorige jaar, terwijl de registratie
rechten zelfs ruim U/a millioen hooger
waren dan het vorige jaar. Over de eer
ste 4 maanden van dit jaar gaven deze
