No. 189
Woensdag 15 Mei 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
s
Belgisch Geld
EERSTE BLAD.
igen.
to.or
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Zorgt voor uw Dieren!
N.V. Dogcakesfabriek - Dordi
Buitenland.
^f^l5CHËNLËËl 1 ÜD
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
tegen voordeelige koersen
bii
s werkt, ziet het
veel later dan
loven den grond
niet florissant
idgetinte blade-
lechte- groei-om-
ijpelijk ongeduld
uitgezien. Door-
oveel later zijn,
n hiervan later,
bben nog een
eling. het boo-
aarom verdient
ken maar vast
niet in de veel
t aanleggen van
e rijen stokken
henruimte heb-
ntimeter. Zorg
opdat de zon
ldadig op kan
■r omslaat, kun-
ntjes een extra
dienen van een
den groei flink
is de tijd. van
terwijl tuinboo-
sla en spinazie
urt komen,
el wat tuintjes
mist wordt is
an is nog be-
begin hadden
heel wat mee
kkingen waren
van den dag,
itige resultaten
zaad te wijten.
,e krijgen was,
ten schitterend.
den beroeps-
;h de gewone
t eveneens heel
nvoudige mid-
it uit een sma-
winter en voor
dat de keuze
tak het hoogst
half Mei. Te
et vormen van
planten waar-
een tweejar.ge
'jaar een dik-
jladroset vormt
kroppen. Het
plant zooveel
den wortel, dat
voorraad een
eventueel een
ming.
een tusschen-
centimeter. lie
gedund op af-
15 centimeter,
plantjes laten
en. Omdat het
mdiep, waarbij
)ort en weers-
Ije meespreken.
>-m-er is gering
alleen uit liet
eze taak neemt
tus geheel van
n vormen dan
eventueel nog
chijn van kans
kt.
lijven de plan-
in tot October-
tamelijk tegen
e bladéren dak
clieimmg tegen
ber worden du
nomen en de
ers boven den
kan ook met
er kropjes be
niet gewenscht,
irtels aan te
ades tegelijk
zoodat elke
3ns eerste werk
een goede be
oopen der wor-
kuil ter breed-
4c.M. diepte,
tuil wat mest
en laag zand.
wortels gezet,
dat de lengte
taimte tusschen
aarde of zand.
ijen geplaatste
irlinge afstand
ver de wortels
Het kweeken
er beschrijven.
(Ierland.
seille.
Amsterdam.
Algiers.
ie Batavia,
ïibraltar.
1.
tar.
mst. te Batavia,
Amst.
11 Perim.
atschappij.
p. 13 Ouessant.
Santander,
p. 13 Azoran.
loyd.
mbo.
gep.
del Armi.
iang.
leille verw.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259,
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.-
Losse nummers
Prijs der Advertentiün:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
Nog altijd schoolstrijd.
Door den Kring Walcheren van „Volks
onderwijs" is te Biggekerke een cir
culaire verspreid met de klaarblijkelijke
bedoeling de stichting van een Hervormde
School te verhinderen en de Openbare
School van den ondergang te redden.
Het merkwaardige van deze circulaire is
ook alweer de argumenten die wor
den aangevoerd om het beoogde doel
te bereiken.
De aanhef is treffend.
„Vredig aldus de aanspraak' aan de
ouders der schoolgaande jeugd ligt
uw dorp te midden van vruchtbare akkers
en welige weilanden, dicht bij den scho-o-
nen duinrand van ons eiland Walcheren.
Vredig is het ook onder u, inwoners
van Biggekerke: gij kent toch niet alleen
elkanders namen, maar ook elkanders lief
en leed. Bij ziekte of andere ernstige om
standigheden, in welk huis dan ook,
spreekt ge er met uw familie en vrienden
over en licht welt een traan opi in uw
oog, als ge slechts denkt aan het lijden
van een uwer.
Wel gaat ge op Zon- en Feestdagen
niet allen naar dezelfde kerk, maar daar
om ziet ge elkander niet boos aan, want
ge wilt allen vrij' zijn ten oipizichte van
uw godsdienstig geloof, omdat dit zetelt
in u zelf. Verdraagzaam' zijt ge immers
ook ten opzichte van andersdenkenden,
omdat ge weet, dat ook onder hen brave
pienschen zijn."
Het is bepaald aandoenlijk.
En dit alles moet dan dienen om de
menschen duidelijk te maken dat zij hunne
kinderen naar de openbare school, die
immers, in tegenstelling met de Christe«-
lijke, verdraagzaamheid heet aan te kwee
ken, te zenden.
Doch niet alleen vanwege de Verdraag
zaamheid is de Openbare school noodig,
maar ook terwille van de Christelijkheid.
De school waar van den Christus Gods
gezwegen moet worden en waar ook
plaats is voor hen die openlijk den Chris-
tus loochenen, wordt voorgesteld als de
bij uitstek Christelijke en men durft
dit zelfs do-en met een beroep op- het
woord van den Heiland: „Laat de kinder-
kens to-t Mij komen en verhindert ze niet".
Het klinkt als een bespotting.
De openbare school, die zich plaatst
tusschen den Christus en de kinderen,
zou de bij uitsték Christelijke zijn!
Terecht zegt het jaarverslag van Chr.
Volksonderwijs da.t het moeilijk debattee-
ren is, sinds de negatie van het
positief Chris teljjke wordt
voorgesteld als de echte, ware
Christel, verdraagzaamheid.
Maar de kring Walcheren van Volks
onderwijs heeft nog andere pijlen op zijn
boog. Om de vrees weg te nemen, dat
er straks aan de O. L. school een socia
list benoemd zou -kunnen worden, heet
het, dat er betrekkelijk' weinig socialisti
sche onderwijzers zijhl
Naar het schijnt heeft deze Kring van
do inwoners van Biggökerke geen ho-oge
gedachte en schijnt hij van meening te
zijn, dat daar alles geslikt wordt.
Wij vertrouwen echter, dat ze meer
omiderscheidingsvermogen zullen blijken te
hebben dan de opstellers van deze circu
laire, die al over even weinig argumenten
ischijhen te beschikken als het comité
dat te Vlissingen zijln beschermende han
den over de openbare school uitstrekt.
Circulaires als deze zullen de Christe
lijke scho-oi geen kwaad doen.
Als we er iets van zeggen, dan is dat
ook niet omdat we den invloed daarvan
vreezen, maar wel om er op té wijken, dat
do schoolstrijd nog volstrekt niet uit is en
dat de bevrediging meer schijn is dan
werkelijkheid.
Waakzaamheid blijft geboden.
Inslap-en zou gevaarlijk zijn.
Eender dan wij het verwachten 'kan de
oude strijd weer met volle hevigheid -ont
branden.
„Het Volk", het socialistische hoofd
orgaan, -geeft een beschouwing over den
uitslag van de verkiezingen van den Sak-
eischen land-dag.
Nadat eerst de stemmencijfers zijn ge
geven en het aantal mandaten voor de
verschillende partijen, wordt de eindcon
clusie vastgesteld.
Er waren 12 partijen, -die in totaal plm.
2.800.000 stemmen verkregen.
Welnu, daarvan wordt dit overzicht ge
geven:
„Sociaal-democraten en communist-en
hebben dus samen ongeveer 1.270.000
stemmen, de burgerlijke -partijen 1.500.000.
Bij de Rijksdagverkiezingen stonden
1.400.000 roode stemmen tegenover
1.341.000 burgerlijke stemmen".
De scheidslijn i-s dus: Sociaal-democra
ten en -Communisten 'burgerlijke partij
en. Roode stemmen (Socialisten en Com
munisten) burgerlijke stemmen.
De hier gemaakte tegenstelling is tee
kenend.
Er zijn groote verschillen tusschen So
cialisten en Communisten, maar toch, ze
staan gezamenlijk tegenover de bur
gerlijke partijen.
Scherp staan Socialisten en Communis
ten vaak tegenover elkaar, maar toch, als
het er toe komt, dan gaan de stemmen van
Socialisten en Communisten in ééne doos.
In de doos met de roode stemmen.
Daarmee is de innige verwantschap tus
schen Socialisten en Communisten weer
opnieuw in 't licht gesteld.
Ons ter waarschuwing.
Vraagt Uw winkelier FLORA'S
HONDENBROOD
KATTENVOEDER
DU I VENVOEDER
HOENDERBESCHUIT
KUIKENVOEDER
Vert. JOH. ÜUINTEN, GOES.
De s chad e v erg oeid tngsc o nf er e n Be
Naar de Temps nit Brussel verneemt,
zullen de Belgische deskundig-en weige
ren hun goedkeuring aan het rapport van
de commissie te hechten, wanneer de
cijfers, die Owen Young voorg-est-eld heeft
niet worden verhoogd.
Deze houding van België, die door
Fransch-e kring-en verdedigd wordt, is ken
schetsend voor den stand der .onder
handelingen te Parijs.
De Belgische deskundigen zouden be
wezen hebben, dat de economische toe
stand van Duitschland het voor de rijks-
regeering mogelijk m-aakt, de in de voor
stellen 'der geallieerde opgenomen ver
plichtingen na te komen. Men verklaart,
dat het voor de Belgische deskundigen
onmogelijk is een overeenkomst te on
derteekenen, die op ©enig© wijze inbreuk
zou maken op de rechten van België.
Typhus, hongersnood, aardbeving,
massamoord.
De provincie Kangsoe in No-ord-Wes-
j" China, die reeds door een hon
gersnood werd geteisterd, wordt thans
-ook' do-or typhus bezocht.
De provincie wordt de laatste "jaren
wel getroffen. In 1927 zijn bij! een aard
beving 35.000 personen om het leven
'gekomen. Verder hebben de Mohamme
danen eert groot bloedbad onder de be
volking aangericht. Volgens een rapport
van een missionaris in deze provincie
zijin in 1927 en 1928 niet minder dan
500.000 menschen om het leven geko
men.
De Zeppelin.
Aanvankelijk was het plan van dr Eo
Ikener vanmorgen om 7 uur voor de
vlucht naar Amerika op- te stijgen.
De weerberichten van gisteren meldden
echter storm aan de West-kust van
Frankrijk en aan de Engelsche kust en
boven het Kanaal en de Noordzee tot de
Hollanidsche kust toe.
Onder daze omstandigheden kon er geen
sprake zijn om de richting over 'Neder
land en het Kanaal te nemen.
Het vliegen over 'Frans ch grondgebied
was eindelijk toegestaan, maar onder bet-
langrjjfce voorwaarden.
De voornaamste voorwaarde is, dat de
Fransche grens tusschen 7 en 9 uur
vo-or zou men op zijh laatst om 5.30 u.
te Friedrichshafen moeten opstijgen.
Do-or het late uur was het gisteravond
niet meer mogelijk de werfarbe-iders
Woensdagmorgen tijdig aanwezig te do-en
zijn.
Het vertrek kon dus vanmorgen niet ge
schieden.
Als het weer op de No-ordelijke ro-ute
vandaag beter wordt, kan men misschien
vanmiddag vertrekken en over Nederland
vliegen. Anders moet het vertrek tot Don
derdagmorgen vro-eg uitgesteld worden.
Aardschokken in Mexico.
Volgens een bericht uit Mexico zijn in
Pinotapa, in den staat Oaxaca, hevige
aardschokken gevoeld, zoodat de bewo
ners in een paniek uit bun huizen vlucht
ten.
De eerste schok kwam des nachts om 3
uur en hield twee minuten aan.
In totaal werden binnen 12 uur 12
hevige schokken gevoeld. Talrijke gebou
wen zijh. ingestort oï beschadigd.
Vo-or zoover bekend zijn geen verlie
zen aan menschenlevens te betreuren.
Het Suikervraagstuk.
De vergadering te Genève van een
drietal deskundigen op het gebied der
beetwo-rtelcultuur met een delegatie van
het Economisch Volkenbondsoomité is
gisteren gesloten. Na de algemeen© dis
cussie over de beetwortelencultuur in de
verschillende landen is bet advies de-r
deskundigen ingewonnen pver een aan
tal bizondere onderwerpen der suiker
enquête. Zoo is hun meening gevraagd
over de mogelijkheid, de beetwortelcul
tuur door andere cultures te vervangen,
zo-nder den landbouw in het algemeen
te schaden. Gesproken is over de ver
betering, die in de beetwo-rtelcultuur aan
gebracht zou kunnen worden, en over
de mogelijkheid beetwortelen als veevoe
der te gebruiken. De deskundigen hebben
verder hun meening gezegd over het ge
bruik yan basterdsuiker en o-ver de maat
regelen, die het gebruik van suiker zou
den doen toenemen. In verband hier
mede is gesproken over den invloed,
die van een verlaging van den suiker
accijns te verwachten zou zijn. Tenslotte
hebben de deskundigen hun meening ge
zegd over het nut van beschermend©
rechten voor de beetwortelcultuur en
over de wenschelijkheid van een Vol
kenbondsactie ten behoeve van het sui-
kervraagstuk.
Zwiare wolkbreuken.
Zeer zware wolkbreuken hebben in de
geheele omgeving van Texas aanzienlijke
s-chade aangericht.
De overstroomde rivieren voeren dee-
1-en van ingestorte huizen rn-et zich mede.
Talrijke pers-onen zijn verdronken.
Te Livingstone zij-n tengevolge van het
wassen van de Trinity-rivier zeven p er
s-onen verdronk-en; vier hunner, leden
van dezelf-de familie, hadden zich in. een
boom in veiligheid gebracht, waaruit zij
d-o-or eèh Te-ddingsboot werden verlost.
De reddingsboot sloeg echter om en allen
verdronken.
Korte berichten.
-Tn Perzië zijn bij een aardbeving
meer dan 50 dorpen volkomen en nog
een grooter aantal gedeeltelijk verwoest.
Het aantal dooden wordt op minstens
3000 geschat.
De politie te Weenen ontdekte in
©en huis ter stede een propaganda-bu
reau van Hongaarsche communisten. Er
werden ook O-ostenrijksche en Hongaar
sche paspoorten vervalscht; de politie
nam -er ©enige in beslag en hield ver
scheidene buitenlanders aan.
Over een tiental dagen hopen de
Frans-che vliegers Lefèvr-e, Assio-laut en
Lotti een poging te ondernemen om over
den Oceaan te vliegen naar Europa. Zij
verwachten, Parijs te bereiken in 60 uur,
hetgeen een record zou zijn.
Volgens -een publicatie van de Vcr-
's morgens gepasseerd moet worden. Daar- eemging tegen bet drankverbod hadden,
de Amerikaan'sche belastingbetalers in
1928 voor' de uitvoering der drankwet
936.000.000 dollar te betalen.
In het afgeloopen etmaal zijn te
Londen 17 nieuwe pokkeng-evallen ge
constateerd.'
Onder presidium van graaf Berényi
is in Hongarije een hond van oude adel
lijke families opgericht, wi-er leden zich
verplichten moeten, zoo weinig moge
lijk te drinken, geen speelkaart aan te
roeren en geen kwaad te spreken.
President Hoover gaf als zijn mee
ning te kennen, dat geen enkele nieuwe
maatregel inzake de ontwapening getrof
fen kan worden, vooraleer de zeemo
gendheden de Amerikaansche voorstellen
die te Genève gedaan zijn, meer in bij
zonderheden bestudeerd hebben.
Het komt thans waarschijnlijk voor,
dat het niet zal komen tot een uitslui
ting 'in de bouwvakken te New York,
daar de Bond van electriciens bakzeil
heeft gehaald, en men algemeen ver
wacht, dat het spoedig tot een compro
mis zal komen.
CANDIDATENLIJSTEN DER ANTI
REVOLUTIONAIRE PARTIJ.
Kieskringen Arnhem en Nij1 -
megen 1. Dr E. J. Beumer; 2. C. van
den Heuvel; 3. C. Smeenk; 4. L. F. Duy-
maer van Twist; 5. H. Amelink; 6. Mr
H. B ijle veld; 7. Mr H. A. Dambrink; 8.
A. Wiersinga; '9. C. Roeterdink; 10. Mr
E. P. Verkerk; 11. Jhr J. Beelaerts van
Blokland; 12. J. Rijpstra; 13. Mr H. J.
Verbeek; 14. G. J. van Apeldoorn.
Kieskring Rotterdam: 1. J-
Schouten; 2. H. Aro.elink; 3. Mr H. Bij-
leveld; 4. Mr H. A. Dambrink; 5. Th.
Heuk-els; 6. Mr P. B. Bouman; 7. Krijn
Verhoeven J.Lzn; 8. A. Hanemaaij-er; 9.
C. Goslinga; 10. B. Nederlof.
Kieskring-en 's-G r a v e nh ag e
's-H ert og enb o s ch, Tilburg en
Maastricht: 1. Mr Th. Heemskerk;
2. H. Colijn; 3. Mr J. A. de Wilde; 4.
L. F. Duymaer van Twist; 5. C. van den
Heuvel; 6. J. J. C. van Dijk; 7. H. Ame
link; 8. Mr H. Bijleveld; 9. Mr H. A.
Dambrink; 10. P. Bergmeijer; 11. M. J.
Ziedses des Plantes; 12. J. L. Verbeek,
Wolthuijs; 13, Mr J. Terpstra; 14. A.
Bax Gzn; 15. Mr J. W. Noteboom; 16.
I. van der Loo.
Kieskring Leiden: 1. Mr J. A.
de Wildé; 2. H. Amelink; 3. Mr H. Bijle
veld; 4. Mr H. A. Dambrink; 5. Mr P. E.
Briët; 6. W. Warnaar; 7. C. van Muis
winkel Mzn; 8. M. A. Verkerk; 9. G.
A. de Bruijne; 10- W. van der Have;
Kieskring Dordrecht: 1. Dr J-
Severijn; 2. Mr Th. Heemskerk; 3. Mr
J. A. de Wilde; 4. C. Smeenk; 5. J. J.
C. van Dijk; 6. C. van den Heuvel; 7.
H. Amelink; 8. Mr II. Bijleveld; 9. Mr
H. A. Dambrink; 10. Mr G. van Baren; 11.
J. A. J. Jansen Manenschijn; 12. J. C.
Diepenhorst; 13. H. J. van Schuppen;
14. C. W-amaer; 15. F. V. VaJstar; ,16.
A. van Vliet; 17. Mr E. J. E. G. Vonken-
berg; 18. Jhr E. B. J. Elias; 19. Prof. Ir
C. M. van Wijngaarden.
Kieskring Amsterdam: 1. C-
Smeenk; 2. Mr Th. Heemskerk; 3. Dr J.
Severijn; 4. J. J. C. van Dijk; 5. H.
Amelink; 6. Mr H. Bijleveld; 7. Mr H. A.
Dambrink; 8. G. Baas Kzn; 9. M. van
Grieken; 10. Prof. Dr R. H. Woltjer;
11. F. L. van der Bom; 12. J. Deutekom;
13. Dr M. van Haaf ten; 14. Prof. Dr J.
Waterink; 15. Mr Dr G. H. A. Gros
heide; 16. Prof. Dr H. Dooij-eweerd.
Kieskringen Den Helder en
Haarlem: 1. -C. van den Heuvel; 2.
H. Amelink; 3. Mr H. Bijleveld; 4. Mr
H. A. Dambrink; 5. L. F. Duymaer van
Twist; 6. Prof. Dr H. Visscher; 1. G.
Hofstede; 8. H.A. Leenstea; 9. MrA. Bruch
10. F. V. Valstar; 11. A. Gravestein; 12. j
Mr J. Terpstra; 13. Dr Wi. J. Kolkert Jr; A
Binnenland.
De Tweede Kamer over de wijziging der
Ouderdomswet.
De candidaten der A.-R. partij voor de
Tweede Kamer.
Tramontsporing op 'de lijn .ZutfenEm
merik.
Buitonland.
Aardbeving in JVIoxico en Perzië.
Overstroomingen in Texas.
Moeilijkheden inzake de schadevergoe
ding 'door "Duitschland te betalen.
Het suikervraagstuk te Genève.
Hongersnood en typhus in China.
I
14. G. Baas Kzn; 15. F. P. Vermeulen;
16. P. G. Dieperslo-ot; 17. L. Slingenberg;
18. L. Attema; 19. Mr D. Sluis.
Kieskring Middelburg: 1. J. J.
C. van Dijk; 2. Mr Th. Heemskerk; 3.
Dr J. Severijn; 4. C. Smeenk; 5. C. van
den Heuvel; 6. H. Amelink; 7. Mr H.
Bijleveld; 8. Mr H. A. Dambrink; 9. P.
A. Schwartz; 10. J. F. Heemskerk; 11.
J. A. Dominicus; 12. D. Scheele Azn.
Kieskring Utrecht: 1. Prof. Dr
H. Visscher; 2. H. Amelink; 3. Mr H.
Bijleveld; 4. Mr H. A. Dambrink; 5. Mr G.
A. Diepenhorst; 6. Prof. Dr J. A. C.
van Leeuwen; 7. Mr Joh. H. Scheurer; 8.
Mr J. J. P. C. van Kuyk; 9. Jhr Mr H.
A. M. van Asch van Wijck; 10. G. van
der Valk Bouman.
Kieskring Leeuwarden: 1. H-
Colijn; 2. H. Amelink; 3. Mr H. Bijleveld;
4. H. A. Leenstra; Mr H. A. Dam
brink; 6
Kieskringen Zwolle en As
sen: 1. L. F. Duymaer van Twist; 2.
H. Amelink; 3- Mr H. Bijleveld; 4. Mr
H. A. Dambrink; 5. G. Hofstede; 6. Dr
J. L. Bouma; 7. G. Elhorst; 8. J. Mi-d-
delveld Jr; 9. Mr G. J. Sybrandy 10. J.
Gorter Kzn; 11. J. Haverkamp; 12. T.
Pann-eko-ek.
Kieskring Groningen: 1. A-
Zijlstra; 2. H. Amelink; 3. Mr II. Bijle
veld; 4. Mr H. A. Dambrink; 5. H. A.
Leenstra; 6. G. Hofstede 7. Mr Dr R.
Koppe; 8. S. Roosjen.
Mobilisatie-invaliden.
He-t bestuur van den Bond van Mo
bilisatie Invaliden en van hun Nabe
staanden heeft een request gezonden aan
de Tweede Kamer, mieit het dringend ver
zoek, dat nog in deze zittingsperiode de
zaak der slachtoffers van de mobilisatie
.afdoende wordt geregeld. De' adressant
zegt o-.a. -da.t 'het treuzelen der regeering
de verbitterde stemming tot het uiterste
zal opvoeren en. deelt verder mede, dat
ongeveer duizend zeer ge-dupeerden sinds
1921 geen enkelen ste-un meer hebben ont
vangen, o-fschoon de reeds bestaande be
palingen ste-unverleening wel mogelijk ma
ken.
De Invaliditeitswet.
He-t blijkt, aldus verneemt „de Vo-lkskr."
in het voornemen te liggen van de N-e-der-
lan-dsche en de Belgische re-geering na te
gaan, of met betrékking tot de Invalidi
teitsverzekering wederkeerigheid is to-e te
passen in dezen zin, dat de rechten van
het land terstond van toepassing zijh o-p
den arbeider, die, uit het andere land
komend, in dienstbetrekking gaat.
De „Middenpartij".
In de huishoudelijke vergadering van
de Middenstandsparüji is de naam ver-
ianderd in .„Middenpartij vo-or stad en
land" en zijn de volgende candidaten
gesteld voor de a.s. Tweede Kamerverkie
zing: 1. Floris Vos, Naarden; 2. mr J. H.
Schulz van Haegen, Blo-emendaal; 3.
Jac. Molenaar Dzn., Haarlemmermeer; 4.
J. H. Ripp-e, Delft; 5 J. M. Co-hen, Almeloi;
6. E. L. Duiker, Amsterdam.
De onbewaakte overwegen.
De vermeerdering van het aantal onbe
waakte overwegen heeft de directie dor
Ne-d. Spoorwegen doen besluiten over te
gaan tot het versterken van het licht
der locomotieflantaarns. Na de nooaige
i