DE ZEEUW
VAK
DERDE BLAD.
Uit de Pers.
Uit de Provincie.
Radio-Nieuws.
Dammen.
JUBILEUM PERS-BUREAU VAZ DIAS.
Het persbureau Vaz Dias te Amsterdam bestaat vandaag 25 jaar. Het bureau
werd opgericht door den heer M. S. Vaz Dias. Later zjjin de heeren J. Lissauer
en Julias J. da Silva in de directie opgenomen. Op 20 Februari 1.922 werd
de draadloos-telefonische persdienst geopend en in het begin van 1927 is ook
een cliché-bedrijf geïnstalleerd. Sedert eenige jaren worden in het kantoorge
bouw aan den Singel eiken avond nieuws- en sportberichten per radio omge
roepen. Als inzet de directie, v.l.n,r. de heeren: J. J. da Silva, M. S. Vaz Dias
en J. Lissauer. i
ZATERDAG 11 MEI 1929, No. 186.
Nationaal besef.
Wjj lezen in „Patrimonium":
In de oudere sociaal-democratische lit
teratuur werd meermalen betoogd, dat
„de arbeiders" geen vaderland hadden
en geen natronaal gevoel kenden. In de
populaire propaganda wordt nog wel eens
op ietwat zonderlinge wijze over vader
landsliefde en nationaal besef gesproken.
Toch zijn ook ten aanzien van dit punt
de oude stellingen feitelijk prijs gegeven.
Nog pas schreef de heer J. J. de
Roode in de „Socialistische Gids", naar
aanleiding van de Utrechtsche publicaties
„Een verdienste kan men den heer
Ritter niet ontzeggen: hij heeft bewezen,
dat er nog zoo iets is als nationaal ge
voel. Er zijn Nederlanders, die sedert
Augustus 1914 dit weer hebben verge
ten. In onzen eigen kring zouden wij de
vraag willen stellen: hebt gij niet op
nieuw de realiteit van het nationaal ge
voel ervaren? En waar dit zoo is, is
het niet noodzakelijk ,er in ons politiek
denken en handelen voortdurend reke
ning mee te houden?
Het is een belangwekkend element in
het volksleven. 'Het leeft in de arbei
dersklasse zoo goed als in de bourgeoi
sie; bij den burger zoo goed als bij den
militair. Het is in de verschillende lagen
van het volk zeer verschillend van al
looi. Het groeit mee met den groei der
beschaving in een land, en In een klasse,
en al groeiende, veredelt het. Zijn oor
sprong is het instinkt van zelfbehoud,
en al groeiend wordt het gedrenkt door
de gemeenschapsgedachte. Het sluit het
internationaal gevoel niet uit, want de
samenwerking van alle yolken en ras
sen aan de beschaving der menschheid
is de verzekering en de veredeling van
de natiën tegelijk".
Wie op christelijk standpunt staat, zal
allicht de definitie van den heer De
Roode niet geheel kunnen onderschrij
ven.
Maar de realiteit van het nationaal
gevoel, dat ook ,bij de arbeiders leeft,
wordt erkend. De arbeider, die meer en
meer een plaats van beteekenis inneemt
in. het volksleven voelt zich geen pro
letariër zonder vaderland.
De ontwikkeling gaat ook hier zeer
beslist in anti-Marxistische lijn.
BRIEVEN UIT HET LAND VAN
CADZAND.
XXXVI.
De opening van de Chr. School te
Hoofdplaat. Het groote belang van
de Chr. School. In dagen van her
innering.
Het getal Christelijke scholen in ons land
van Cadzand is deze week met één vermeer
derd door de opening van de School te
Hoofdplaat. Thans zijn er zes, n.l. te Groede,
Sluis, Oostburg, Schoondijke, Breskens en-
Hoofdplaat. Voor hen, die ons landje kennen,
is het een zeer verblijdend verschijnsel, dat
ook op plaatsen, waar mem het vroeger on
mogelijk achtte, de oogen opengaan voor het
groote belang van het Christelijk onderwijs
voor de kinderen onzes volks. Geef mij1 het
kind en ik heb de toekomst, dit veel ge
bruikte woord is nog niet afgezaagd. En op
nog meerdere plaatsen in ons landje moe
ten de oogen open. voor het groote gevaar
de kinderen van Christenouders toe te ver
trouwen aan' scholen, waar de Bijbel een ge
sloten boek is. Geen Christenouder mag, dan
in de alleruiterste noodzakelijkheid, als het
beslist niet anders kan, zijn kinderen zenden
naar de school zonder den Bijbel. En op
die plaatsen in ons landje, waar nog geen
school met den Bijbel is, moet de actie le
vendig gehouden worden-, om-, als het maar
«enigszins mogelijk is, te komen- tot oprichting
«ener Christelijke school.
Vroeger was de oprichting van zoo'n school
een geloofsdaad, nu is ze in de meeste ge
vallen een zaak van organisatie. In deze
dagen, nu we, als we maar het aantal kin
deren hebben, betrekkelijk gemakkelijk, ons
ideaal, voor alle kinderenvan Chris-
tenouders een Chr. school, kunnen
bereiken, is het wel eens goed, een blik ach
terwaarts te werpen, naar de dagen, doen
het nog niet zoo gemakkelijk ging.
Ik was dezer dagen in de gelegenheid een
oud notulenboek in te zien van de school
met den Bjjbel van de vereeniging: „Imma-
nuel" te Oostburg. Deze vereeniging hoopt
6 -October van dit jaar zijn gouden jubileum
te vieren. J
Ik hoop, dat het bestuur m-e niet kwalijk
neemt, dat ik van enkele dingen, uit de
oude doos er-en iets vertel. Het kan mis
schien zijn nut hebben, om ouders op die
plaatsen in ons goede land van Cadzand,
waar nog geen Chr. school is, en misschien
toch de m-ogelij'kheid tot stichting bestaat,
aan te sporen, niet t-e v-ertsagen, maar voort
te arbeiden.
Biji het groote volkspetitionnement van 1878
waren ook uit Oostburg handteekening-en. Al
lereerst die van den K-erkeraad der Ned.
Herv. Kerk en daarnaast van 127 belangstel
lenden in het Chr. Onderwijl. Toen de wet
Kapp-eyna op 17 Augustus 1878 toch door
Koning Willem III werd bekrachtigd, werd
ook in Oostburg de eerste Uniecollecte ge
houden, welke f 44,85 opbracht. Dit waa het
begin van de Chr. schooi ta Oostburg. In de
notulen leien we:
Genoemde broeders, met elkander over
wegende, welke bestemming te geven aan
deze gecollecteerde gelden, meenden geheel
den weg des Heeren te Volgen, door in deze
som -een eerste steen te zien voor een .Chr,
school in -eigen gemeente. Op 5 October 1879
werd in de Chr. bewaarschool in de Lange-
straat, nu Evangelisatiegebouw, de oprich
tingsvergadering gehouden-, 28 belangstellen
den waren tegenwoordig onder voorzitterschap
van Ds K. Hulsteyn (de ordere broeders en
zusters uit Oostburg zullen zich hem nog
wel herinneren), de predikant der Ned. Herv.
Kerk.
Nadat de statuten waren vastgesteld, werd
op vqprst-el van Ds Hulsteyn aan de vereeni
ging den naam gegeven van „Immanuel",
dat is: God m-et ons, een naam, zooals de
notulen zeggen, zoo heerlijk uitdrukkend den
geest en het doel der vereeniging.
Klein was het begin. 11 leden en J.3 con
tribuanten. Toch durfden zij het aan, te stre
ven naar hun ideaal, een school, waar de
Bijbel in eere zou zijn. Een geloofsdaad.
In de notulen van da vele bsstuurs- en
ledenvergaderingen van d-e jaren 1879 tot
1882 (het jaar, dat de school er kwam) is
zoo mooi te volgen de strijd tusscheo hen,
die in het geloof verder wilden en hen, die
meer aan den berekenenden kant waren, maar
de eersten wonnen. En de geschiedenis heeft
voor de zooveelste maal bewezen, dat het
geloof nooit te veel kan verwachten.
Op de vergadering van 6 Febr. 1881 werd
besloten, de oude pastorie op de markt te
koopen voor de Zondagsschool.
Op de vergadering van 20 Juni 1881 was
het hoofdpunt van de agenda: Zullen wjj met
de stichting eener Chr. School voor goed
beginnen en doorwerken, óf het plan opge
ven, óf de zaak laten blijven zooals zij nu is.
De voorzitter, Ds Hulsteyn, had de zaai
aardig goed voor elkaar. De gemaakte be
grootingen klopten op f 4000 na. Als nu de
leden konden zorgen voor f 1000, dan zou
hij zorgen voor f 3000. Er werd op de lijs
ten geteekend voor f 808,50, waarbij men niet
moet vergeten ,dat d-e beide heeren, die de
eerste f 4000 hadden voorgeschoten voor den
aankoop van de school, de rente hiervan
voor den ganschan tijd der aflossing schon
ken, dus de f 4000 renteloos maakten.
Al was de f 1000, die Ds Hulsteyn als
voorwaarde had gesteld, er niet 'ten volle,
men durfde het aan. In de notulen- lezen we,
dat op de vraag van den voorzitter, of men-
met de stichting zou doorgaan, met alge-
meene stemmen hiertoe werd besloten. Men
wist, dat pen in den strijd niet alleen stond,
maar dat God met hun was. Aan het einde
der vergadering werd gezongen ,het lied des
vertrouwens uit Psalm 121:
,,'k Sla d' oogen naar 't gebergte heen,
vanwaar ik dag en nacht,
des Hoogsten bijstand wacht".
En in die hope is men- ook in Oostburg
niet beschaamd geworden. Op 30 Mei 1882
werd de school ingewijd. En in het notulen
boek lezen we een keurig verslag van de
plechtigheid, dia enkele der ouderen uit Oost
burg, (hoevelen zijn er sindsdien reeds af
gelost van hun postl) zich nog wel zullen
herinneren, beginnende m-et de woorden: De
Heere heeft groote dingen aan ons gedaan,
dies zijn wjj verblijd.
En tot op den dag van heden is het ver
trouwen niet beschaamd geworden. Wie zal
zeggen, voor hoeveel kinderen de school te
Oostburg* tot rijken zegen is geweest. Naast
God, danken wjj- het aan- de mannen, die in
moeilijke tijden groote geldelijke offers zich
hebben getroost, bespotting niet hebben ge
acht, maar die ieder op hunne wijze hebben
gebouwd aan de muren van Jeruzalem.
Ik heb 'in mijn brief met opzet geen nameni
genoemd .behalve van den eersten voorzitter,
Ik zou niet graag, door een enkele te noemen,
de anderel onrecht doen. Maar als in het na
jaar de vereeniging „Immamu-el" toch zeker wel
in feestelijke vergadering zijn goud-en feest zal
vieren, zullen zij ons allen voor den geest
staan en wjj' zullen dankbaar gedenken aan
de mannen, och, meest eenvoudige Cadzand-
sche menschen, die groot waren in hun ge
loof en in hun liefde.
En zij het voor da broeders en zusters in
die plaatsen, waar nog geen Chr. School is,
een spoorslag om niet stil te zitten, maar niet
te rusten, vóór ook zij- hebben verkregen een
School met den Bijbal.
Met ingang van 1 Juni a.s. wordt
de Brigadecommandant der Rijksveld-
wacht C, Hoogerheide te Brouwershaven
overgeplaatst naar Haamstede.
Vlissfirgen. Donderdagmiddag reed een
motorrijder, van de richting Badhuis
straat den Sing-elweg te Vlissingen op
en dit volgens ooggetuigen met een zeer
groote vaart. Een juffrouw, die rechts
van den weg liep, werd nadat de motor
rijder, die afkomstig is uit Middelburg
en die als duorijdster een juffrouw uit
Goes achter zich had zitten, een bocht
had genomen, door dezen aangereden.
Zij bekwam een ernstige vleeschwonde
aan het been en werd naar het St. Jo-
seph-Ziekenhuis overgebracht.
De motorrijder lag bewusteloos onder
zijn rijwiel en werd .eveneens naar het
ziekenhuis vervoerd, terwijl de duo-rijd
ster slechts enkele lichte verwondingen
op liep. De politie nam het motorrijwiel
in beslag en maakte tegen ,den bestuur
der proces-verbaal op.
Souburg. Loop der bevolking over fle
2e helft der maand April 1929.
Gevestigd: Mej. L. S. M. Mol, Nieuwe
Vlisa. weg C 251 van Korijgene; Moj-
J. C. Jongepier, Vliss. straat 13 262, van
Vlissingen; Mej. E. Mol, Tuindorp B 76b
van Breda; Mej. Wed. Doeland, geb. van
Es, Vliss. atraat B 407 van Gorinchem;
C. Giedo, Vlisa. straat E 3 vaa Vlissin
gen; A. Dellebeke en gezin, Spoorstraat
A 114b van Koudekerke; M. Dommisse
en gezin, Nieuwe Abieele C 255 van Kou
dekerke; J. Barents© en gezin, Braam-
straat B 30 van Ritthem; L. Suurmond
Kanaalstraat A 69 van Amsterdam; I.
Joziasse en gezin, van Teiijlingenstraat
B 242 van Ritthem; Mej. J. M. van Koe-
veringe, Oranjeplein A 20 van Sprang-
Capelle; J. Benou en gezin, v. Teijling-en-
straat B 241 van Krabbendijke.
Vertrokken: M. Smit en gezin, van Tejj-
Iingenstraat B 241 naar Amsterdam; C.
J. Smit en gezin, van Teijlingenstraat
B 243 naar Vlissingen; J. C. Caljouw en
gezin, Nieuwe Abeele, C 255 naar Vlissin
gen; H. F. Arnoldus en -gezin, Nieuwe
Vliss. weg C 179f naar Middelburg; J. P.
Tellier, Nieuwstraat B 88 naar Roosen
daal; W. F. van Hemert en gezin, Vliss.
straat E 2 naar Den Hei-der; Mej. Heltring
en gezin, Vliss. straat E 66 naar Frank
rijk; A. Mijnheer en gezin, Burchtstraat
E 68 naar Middelburg; J. C. van Splun-
der, Ritth. straat B 387 naar Eindhoven;
W. Jasperse en gezin, Buteuxstraat B 211'
naar Vlissingen; M-ej. W. Jacobse, Kanaal
straat B 17 naar Meliskerke; N. A. Filius
en -gezin, Nieuwe Vliss. weg, C 177 naar
Rotterdam; J. W. Geurt, Vliss. straat C 7
naar Rotterdam; Mej. L. Baart, Nieuwe
Vliss. weg C 172, naar Terneuzen.
ColIfn|8plaat. In de Woensdag alhier
gehouden vergadering van ingelanden van'
den polder Nieuw Noord-Beveland wa
ren 15 van de 18 stembevoegde ingelan
den tegenwoordig of vertegenwoordigd.
Ingekomen was een kennisgeving van h-et
gemeentebestuur van Colijnsplaat, dat
door de gemeente in de onderhoudskos
ten van den Middenweg jaarlijks f 25 zal
worden bijgedragen. Op het verzoek van
den waterbouwkundigen ambtenaar om
verhooging van zijn salaris werd afwij
zend beschikt. Aan den heer A. D. Snoep
werd overeenkomstig zijn verzoek eer
vol ontslag verleend als lid van den
dijkraad van het calamiteuze waterschap
„Vliete" en in diens plaats als zoodanig
benoemd de heer A. Hanson. De reke
ning 19281929 werd vastgesteld in ont
vang op f 23.501.65D2, in uitgaaf op een
bedrag van f 17.56i.68; alzoo sluitende
met een batig saldo van f5939.97y2- De
begrooting 19291930 werd, in ontvang
en jjitgaaf vastgesteld op f 23.440.401/2.
met een post onvoorzien van f 5450.911/3'
Medegedeeldwerd, dat h-et resultaat
der voorjaarspeilingen niet onbevredi
gend was. Op de aanbevelingslijst voor
gezworene, wegens periodieke aftreding
van den heer G. J. de Looff, werden
geplaatst de lieenen G. J. de Looff, G. N.
C. Israël en N. Filius.
Aardenburg. Maandag a.s. komt in den
gemeenteraad weder de aansluitingskwes-
tie bij de N.V. Zeeuwsch-VTaamsche Wa
terleiding aan de- orde. De heer Carrière
van h-et Rjjkswatervoorzieningsbureau, zal
daarbij de roordeelea der aansluiting toe-'
lichten. 1
Programma van Zondag 12 Mei.
HUIZEN, 836.3 M. Na 6 uur en tijdens
do Hoogmis; 1852 M. 8.25—9.20 N.C.R.V.
Morgenwijding. 10—12 R. K. Hoog
mis. ia.80~l.80 Concert. 8—2.80
Literaire voordracht. 2.304.30 Mid
dagconcert door de Philips Harmonie.
5.50 N.C.R.V. Kerkdienst uit de Groote
kerk te Den Haag. 8.10 Concert m. m.
v. 0rke3t, vocale en instrumentale so
listen.
HILVERSUM, 1071 M. 9—12 Soc.-dem.
uitz. 12.302 Concert. 2.304
Concert. 6.30 Vrijz. Kerkuitzending
uit de studio te Amsterdam. 8.15 Beet
hoven-Cyclus door het Concertgebouw-or
kest 0. 1. v. dr Willem Mengelberg.
DAVENTRY, 1562 M. 2.50 Orkest-con
cert. 4.20 Orgelconcert. 4.50 Preek.
5.05—5.35 Kerkcantate No-. 2 van
Bach. 7.15 Kerkdienst. 8.05 Lief-
dadigheidsoproep. 8.25 OrkesLconcert.
ZEESEN, 1661 M. 8.15 Klokkenspel.
8.20 Morgenwijding en klokgelui. 10.35
Morgenwijding. 11.20 Orkest-concert.
7.20 Opera-uitzending „Martha" van
Fr. v. Flotow.
OM DEN RADIO-ZENDTIJD.
Gaat dan henen in de geheele
wereld, predikt het Evangelie San
alle kreaturen.
Markus 16:18.
Deze gedachte heeft de Nederlandschd
Christelijke Radio Vereeniging geleid ge
durende de vijf jaren van Jiaar bestaan.
Dit is stellig de reden geweest, dat ons
volk in zoo grooten getale tot haar ge
lederen is toegetreden, waardoor zij in
dit kort tijdsbestek de meest populaire
en de grootste vereeniging onder de or
thodox Protestanten is geworden.
Van bevoegde zijde is gezegd, dat de
radio binnén tien jaar onzen geheel-en
volksgeest zou kunnen omzetten. Waar
om? Om-dat de radio een macht is onder
ons volk.
In ons land zijn in gebruik minstens
driehonderdduizend radio-ontvangers, ter
wijl bovendien tienduizenden zijn aan
gesloten bij een radio-centrale. Vele bui-
tenlan-deche zenders en twee Nederland-
Bche zendstations Huizen en Hilver
sum oefenen dag aan dag door woord
en muziek gróoten invloed uit .op de ziel
van ons volk. In den Nederlandschen
Omroep wordt om die ziel een strijd
gestreden. Daar zijn de Socialisten, die
door hun revolutionaire theorieën een
bedreiging zijn voor het geloof, het ge
zag en het gezin, daar zijn de Vrijzinni
gen, die door hun lichte muziek en ver
kapte ongeloofsbeschouwingen de ziel van
ons volk vervlakken en loswrikken de
Christelijke grondslagen van ons volks
leven. Daar zijn ook de Roomschen, die
wel terdege beseffen de propagandistische
waarde van de radio voor hun kerk.
Zij allen hebben in. de laatste weken
de luisteraars, maar vooral de niet'-Iuis-
teraars, bij tienduizenden en nog eens
tienduizenden georganiseerd. Daar is een
groei en een belangstelling, die ons wat
te zeggen hebben. Hiertegenover staat
nu de Ned. Chr. Radio Vereen, als ver
tegenwoordigster van het orthodoxe
Christenvolk in Nederland. Zij voert pok
den strijd om de ziel van ons volk. Zij
wil ook ons beginsel uitdragen om te
keercn de ondermijning van de christe
lijke grondslagen van ons volksleven.
Een merkwaardig verschijnsel in dien
strijd is, dat de overige Omroep-Veroeni-
gingen gedragen worden door machtige
groepen, die welbewust baar Btsunea.
Achter den één staat het liberale groot
kapitaal en de vrijzinnige pers, achter
den ander de moderne vakbeweging en
de S. D. A. P., achter een derde staat
een wei-georganiseerde internationale
kerk. Maar de N. C. R. V., maar ons
Orthodox Christenvolk is met Gods hulp
aangewezen op eigen kracht. De Ned-
Chr. Radio Veroen. moet, saambindend
alle orthodoxe Protestanten uit alle ker
ken, om door de Radio het Evangelie
te kunnen prediken, den steun hebben van
alle Christenen, wien de uit
breiding van Gods Koninkrijk
ter harte gaat.
-Met koortsachtigen ijver is men rond
om ons bezig, heel ons volk voor de
radio mobiel te maken. Met ledentallen
van 60, 70, 80.000 tracht men de chris
tenen onder den voet te loopen
Onder deze omstandigheden legt de
N.C.R.V. u de vraag voor: Hoe moet
het met het Evangelie in den Omroep?
Gij zegt: Voortgaan pp den ingeslagen
weg.
Goed, maar dan is noodig, dat ook gij
onze zaak steunt.
De leden der N.C.R.V. zijn in heit bezit
van lijsten, waarop ni et-luisteraars zich
als lid kunnen aanmelden tegen een con
tributie van f0.50 per half jaar. Teekent
die lijsten of geeft U rechtstreeks voor
niet-werkend lid op bij de N. C. R. V.
Huize „Vooglenzang" te Ede.
Gelieve alles, deze rubriek betreffende,
te a-dresseeren aan P. Mons, Westerstraat
221, Amsterdam.
Oplossing probleem No. 87.
Stand.
Zwart: 7 ech. op 7, 9, 14, 17, 19, 22
en 27.
Wit: 7 sdh. op 25, 84, 38, 87, 88, 40
en 48.
Oplossing.
Wit: 37—32, 32X21 36—31 48—42
40—35 35X4.
Zwart: 7—12A, 17X20 26X37 37X48
48X30.
A. Op 1721 van zwart volgt wit met
25—20, 38—33 en 34X4.
Oplossing probleem No. 88.
Auteur: J. Daane, Zoutelande.
Stand.
Zwart: 13 sch. op 2, 4, 7, 8, 9,13,14,16,
18, 22, 23, 28 en 43.
Wit: 12 sc(h. op 11, 25, 30, 31, 32, 34, 37,
39, 43, 44, 48 en 50.
Oplossing.
Wit: 31—27 48-4-3 50—44 30—24 43—
38 39X10 25X1 1X46.
Zwart: 38X29 22X42 28X 37 29 X 20
42X33 4X15 16X7.
Oplossing probleem No. 89.
Auteur: W. Dommisse, Bergen op Zoom.
Stand.
Zwart: 10 sch. op 6, 8, 9, 15, 18, 20, 22,
27, 28 en 37.
Wit: 10 sch. op 11, 29, 33, 38, 39, 40, 45,
48, 49 en 50.
Oplossing.
Wit: 39—34 50—44 29—23 38—33 49—
43 40—35 45X41.
Zwart: 28X30 6X17 18X29 29X38
38X49 49X 40.
Oplossing probleem No. 90.
Auteur: J. Zuiver, Amsterdam.
Stand.
Zwart: 12 sch. op 6, 8, 10, 11, 12, 14,
15, 17, 18, 19, 25 en 26.
Wit: 11 sch. op 23, 27, 28, 30, 32, 34, 37,
38, 41, 43 en 46.
Oplossing.
Wit: 43—39 39—34 27—22 22—18 37—
31 38—33 41X3 3X35.
Zwart: 18 X 40 40X29 25 X34 12X23
26X37 29X27 23X32.
Goede oplossingen
ontvangen van: P. Boone, te Nieuwdorp;
J. Daane, te Zoutelande; W. Dommisse, te
Bergen op Zoom; J. Geelhoed (No. 89), te
Zoutelande.
Probleem No. 92.
Auteur: W. Dommisse, Bergen op Zoom.
1 2 3 4 5
Zwart: 12 sch. op 5, 6, 9, 12, 14, 20, 22,
23, 29, 30, 34 en 35.
Wit: 13 sch. op 11, 21, 31, 37, 38, 39, 41
tot 45, 47 en 50.
Wit speelt en wint.
Oplossingen binnen 8 dagen na laatste
plaatsing in elke maand.
Correspondentie.
W. D., to B. o. Z. In No. 2 is bijoplos-
sing. Wit spoelt 3328, 11X2, enz.
Vorachillendo oplossers. Het is altijd be
ter ook de zotten van zwart te vermelden,
voor mogelijke sokrijffouton.
