No. 176 Maandag 20 April 1929 43e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland HENDRIKSE Go's BANK-60ES EERSTE BLAD. Buitenland. Binnenland Belangrijkste Nieuws. COUPONS EN LOSSINGEN Aangesloten bij het Bureau voor Opiaag-contröle Dit nummer bestaat uit 2 bladen. VERJAARDAG PRINSES JULIANA. ALLE per 1 Mei vervallen worden verzilverd door Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie na. 11. Postrekening No. 44456. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259, De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3. Losse nummersf0.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl Bij abonnement belangrijke korting. H. K. H. Prinses Juliana hoopt morgen, 30 April, haar twintigsten verjaardag te vieren. Voor onze Koninklijke Familie en voor heel ons volk is de dag van morgen daarom een feestdag, een dag waarop met dankbaarheid Gods weldaden worden herdacht. 'Op een dag als deze treft ons altijd weer de groote tegenstelling met vele andere landen. Wij genieten het nooit genoeg te waar- deeren voorrecht, dat wijl onder de ge lukkige regeering van Koningin Wilhel- mina een gerust en stil leven mogen lij den, dat in ons land orde en welvaart heerschen en dat er in vele opzichten ook in 'het publieke leven nog is een rekenen met 'sHeeren ordinantiën. En daarbij komt dan no.g, dat er nog altijd is een nauwe band tusschen vor- fetenhuis en volk. Wij verheugen ons in het bezit van een vorstenhuis dat slechts één doel voor oogen heeft: het heil en de welvaart van land en volk, een vorstenhuis, dat zijn kracht zoekt niet in heerschen, maar in dienen. Daardoor is iedere feestdag in het vor stelijk gezin een feestdag voor het over- groote deel van ons volk. En dat is in 't bijzonder het geval, nu morgen Prinses Juliana, onze Prin ses, haar twintigsten geboortedag mag herdenken. Welk een verschil biji een halve eeuw geleden. Toen werd het Oranjehuis geteisterd, zóó, dat het scheen alsof het welhaast zou uitsterven. Maar die sombere verwachtingen zijn, Gode zij dank, beschaamd. Nu is daar nog steeds naast H. M. de Koningin, de Koningin-Móeder, die te recht zulk een groote plaats heeft in het hart van ons volk en tevens is daar onze jeugdige Prinses in den bloei van haar jaren, die, terwijl zij' zich mede onder leiding van Hare Moeder, rustig mag voor bereiden voor de groote taak die haar wellicht eenmaal wacht, nu reeds haar vierde kroonjaar mag vieren. Wél is* er dus oorzaak voor blijdschap en dank. Aan de jarige Prinses en de Konink lijke Familie onze hartelijke gelukwen- schen. Moge het God behagen, Prinses Juliana nog zeer vele jaren te sparen. Worde zij, z.elf gezegend, tot een rij ken zegen gesteld l V Er naast „Het Volk", dat nog altijd hoopt op een samengaan van de R.-K. Staatspartij met de S.D.A.P., bestudeert zorgvuldig de politieke weerverschijmselen, in de hoop, dat de wijzer van den politieken barometer eindelijk naar den hoek van „de uiterste noodzaak" zal draaien. Vandaar, dat het ook met bijzondere spanning het optreden van den heer Co- lijn in de Eerste Kamer volgde. Zooals men weet, plaatste de A.-R. leider zich inzake de Indische politiek vierkant tegen over het Kabinet. Hij wenscbt, dat een andere koers zal worden gevolgd. En nn is het feit, dat de R.-K. fractie zich daarbij minder scherp uitliet en niet precies hetzelfde tempo volgt, vioor het socialistische hoofdorgaan een reden van overgroote blijdschap. Het maakte van louter vreugde ©en ge weldige luchtsprong, waarbij het wat heel verklaarbaar is de werkelijkheid een beetje uit het oog verloor. Na eerst geconcludeerd te hebben, dat Colijn een springstof is, die de coalitie in stukken en brokken doet uiteen vlie gen vervolgt het blad: „Twee Kabinetten-Colijh barstten reeds na drie maanden als Coalitie-Kabinet uit- een: het eerste op de Vlootwet, het twee de op het gezantschap. Thans, de derde maal, schijnt het Coalitie-Kabinet reeds vóór zijn geboorte door Coljjn getorpe deerd te zijn." Hier geldt zooveel woorden, zooVeel onjuistheden. Het eerste Kabinet-Colijii waarvan „Het Volk" hier spreekt, was zooals reeds een kind in de politiek weet, eenKa binet Rnys de Beerenbrouck. En toen de heer Colijn in dit Kabinet zitting nam, bad, zooals al weer een kind in de politiek weet, bet Kabinet reeds beslist, dat deze wet in. behandeling zou komen. De heer Colijn. had daar part noch deel aan. En de derde „vergissing", die in deze zes regels wordt gemaakt is, dat de heer Colijn de oorzaak zon geweest zijn, dat zijn Kabinet in 1925 uiteen sprong. Die zaak, alweer: een kind in de politiek weet bet, ging geheel buiten hem om. De vreugde-r o e s moet wel erg zijn, dat een redactie van een leidend orgaan zich zóó kan „vergissen", en dat, nadat de beer Mendels die de vorige week in de Eerste Kamer ongeveer dezelfde „vergissingen" maakte daarop nadrukkelijk werd attent gemaakt. Aan bet slikvermogen van de „bewuste" arbeiders worden wel hooge eischen 'ge steld. Een nieuwe kruiser. Donderdag is te Brooklyn de nieuwe kruiser „Pensacola" gedoopt, niet, zooals gebruikelijk is, met een flesch champagne, doch, daar Amerika een „droog" land is, met een flesch water, die tegen den boeg werd stukgegooid. Het nieuwe oorlogs schip is bet grootste, dat sedert de dagen van den oorlog te Brooklyn van stapel is geloopen. Het zal 10.000 ton water ver plaatsen en is 565 voet lang. De bouwkos ten bedragen elf millioen dollar. Het schip zal olie stoken en een maximale snelheid van 32,5 knoop kunnen ontwikkelen. De „Pensacola" zal met catapults wor den uitgerust voor het lanceeren van vlieg machines en voorzien zijn van tien acht- inoh-kanonnen en vier anti-vliegmacbine- kanonnen. Hei oniwapenirigsdebat fe Genève. De Ontwapeningscommissie ging Zater dagmorgen voort met de bespreking van de geoefende reserves. De Italiaansche gene raal De Marinis toonde zich bijzonder vol daan over de concessie van Gibson, die geheel in overeenstemming is met het Ita liaansche standpunt. Minder verheugd toonde zich, zooals te begrijpen is, de Duitsche gedelegeerde graaf Bernstorff, die de hachelijke positie der ontwapende landen schilderde, wan neer de geoefende reserves buiten de be perking worden gelaten. Een conventie, die met de. geoefende re serves geen rekening houdt, zou slechts een schijn-oplossing brengen, die volko men in het voordeel van de landen met een conscriptieleger en in bet nadeel van de staten, die het stelsel van een vrijwilligers leger huldigen, zou zijn. D,e N ederlandscha gedele geerde prof. Rutgers wees er op, dat de Nederlandsche delegatie er voort durend op uit is geweest, een zoo doeltref fend mogelijke conventie te erlangen. Deze methode, die hij de maximale noemt, heeft geen succes opgeleverd, doch dit wil niet zeggen, dat de commissie nu maar met een minimum resultaat génoegen zal moe ten nemen; veeleer moet getracht worden, de beperking toch nog op een zoo hoog mogelijk peil te brengen. Hij betoogde, dat een conventie, die de geoefende reserves buiten beschouwing laat, slechts een zeer onbeteekenende waarde heeft voor de daadwerkelijke be perking der bewapeningen. Volgens den heer Rutgers zal de dag, waarop de tegenstanders van een beper king der geoefende reserves hun stand punt zullen laten varen, een historisch moment genoemd kunnen worden. De ver antwoordelijkheid voor de concessie, die thans van de commissie gevraagd wordt, zou de Nederlandsche gedelegeerde niet kunnen dragen, wanneer hij de overtui ging had, dat binnen afzienbaren tijd geen wijziging in het standpunt der tegenstan ders zou zijn te verwachten. Voorts heeft de heer Rutgers zich afge vraagd, of het misschien goed zou zijn, de gevraagde concessie te doen en de teleur stelling hierover te verbergen. Spr. meent, dat dit niet juist zou zijn. Terecht zullen de Raad en de publieke opinie, wanneer zij van het werk dezer commissie kennis ne men, zich kunnen afvragen, of de verdra gen van J.ocarno en het Kellogg-Pact dan niets beteekenen en of het niet mogelijk is de oorlogslegers zelfs maar met één man te verminderen. Wanneer tegenover het geringe resultaat inzake de landmachtbe perking geen tastbaar succes staat op het gebied van de ontwapening ter zee,, dan zal de Raad zich terdege moeten afvragen, o f het wel de moeite waard is, de ontwapeningsconferentie bij- een te laten komen. Prof. Rutgers eindigde met de hoop uit te spreken, dat de nederlaag, die de com missie thans geleden heeft, niet definitief zou zijn en dat de conferentie toch nog meer resultaten zal kunnen bereiken. Na Rutgers wees de Zweedsche gedele geerde Westman op het ernstige karakter van de concessie, die thans van de com missie gevraagd wordt. Litwinow pleitte wederom voor beper king van alle strijdkrachten zonder uitzon dering, terwijl lord Cushendun thans for meel verklaarde dat Engeland zich bij het Amerikaansche standpunt aansloot. De Chineesche generaal Tsjang Tjo Ting nam het Duitsche standpunt in. De Duitsche gedelegeerde Bernstorff, heeft aan de Duitsche pers medegedeeld, dat Duitschland ook, nu met zijn wensch, dat de geoefende reserves in het ontwerp- conventie zouden opgenomen worden, geen rekening zal worden gehouden, bereid is aan de verdere werkzaamheden te blijven deelnemen, in de hoop, dat Frankrijk 'be reid zal zijn concessies te doen op 'het ge bied van het opgeslagen oorlogsmateriaal. Aan Fransche zijde is daarvan echter nog niets gebleken, en de uitlatingen van Mas- sigli wijzen eerder in tegenovergestelde richting. Een kategorische vraag van Lloyd George. In een verkiezingsredevoering te Milford Haven heeft Lloyd George gezegd: Ik heb Baldwin op zijn vraag naar mijn werkloos- heidurogram klaar bescheid gegeven, en nu wil ik hem in het openbaar de volgende wedervraag stellen: „wanneer de conser vatieven de meerderheid zullen verliezen, wat m. i. ongetwijfeld geschieden zal, durft en zal de premier dan Z. M. den Koning raden om een socialist uit te noodigen om de nieuwe regeering te vormen, en zoo ja, hoe zal hij dit advies motiveeren". Lloyd George voegde erbij, dat zoover het van de liberale partij afhing, een so cialistische regeering, gezien de misluk king van 1924, niet uit de verkiezingen zou geboren worden. De 'doodstraf iin Dultsdhfand. In de rijksdagooimmissie tot herziening van het wetboek van strafrecht heeft de voorzitter dr Kahl (D. Volkspartij) defini tief zijn voorstel ingediend, waarbij be paald wordt, dat de doodstraf vervangen wordt door levenslange tuchthuisstraf. In den loop van het debat heeft de soo.-d.em. woordvoerder dr Rosenfeld ver klaard, dat, daar het van de aanneming van het voorstel-Kahl afhangt of er in den Rijksdag een meerderheid zal zijn tegen de doodstraf, de soc.-dem. voor dat voor stel moeten stemmen, Daarmede acht men de practischa be slissing gevallen n.l. in de richting van feitelijke opheffing" van de doodstraf. Minister v. Guerard verzekerde het eens te zijn met de aanschrijving van zijn voorganger Koch aan de regeeriugen der 'landen om geen executies meer te doen plaats vinden in afwachting van de be slissing van den Rijksdag. Hef nieuwe Deensche kabinet. Nadat de Deensche koning achtereen volgens de partijleiders in audiëntie had ontvangen, welke besprekingen anderhalf uur duurden, werd de vroegere premier Stauning opnieuw hij den koning geroe pen en met de vorming van de regeering belast. Stauning heeft de opdracht aan vaard. Zondagavond laat werd van verschillen de kanten een der nieuwe coalitie-regee ring, bestaande uit sociaal-democraten en radicalen, als definitief opgegeven. Er zullen komen 9 sociaal-democrati sche en 3 democratische ministers. De „natte" passagiersschepen. Vrijdagmorgen is de „Leviathan", het eerste passagiersschip van de „United States Line Inc.", dat onder het weder- ingestelde „natte" regiem de reis naar Europa heeft gemaakt, te New-York terug gekeerd. Uit medegedeelde bizonderbeden omtrent de reis van het schip blijkt, dat vele passagiers in Europa hun eigen drankvoorraden aan boord brachten, doch dat het schip zelf te Plymouth en Cher bourg verschillende voorraden drank in sloeg. Toen de „Leviathan" het lichtschip van Nantucket naderde, werd in het holst van den nacht voor een bedrag van tweedui zend dollar over boord gezet, daar bet verboden is, onverzegelde drank binnen de twaalfmijlagrens te brengen. Zoodra het schip de haven bereikt had, kwam een troep van niet minder dan 52 drank- verbodsagenten aan boord, die een nauw gezette doorzoeking van het schip hielden. Korte berichten. Zestigduizend man gaan in Algerië de sprinkhanen bestrijden. De insekten be dekken groote oppervlakten gronds in de departementen Algiers, Constantine en Oran. Om hen te bestrijden zal men ver schillende methoden volgen en de kosten van dezen oorlog zullen volgens de raming twaalf millioen frank bedragen. Volgens de laatste berichten bedraagt het aantal slachtoffers van den wervel storm in de Amerikaansche Staten Georgia en Zuid-Carolina 87 dooden en 500 ge kwetsten. Volgens een bericht uit Madrid heeft de Spaansche regeering alle optochten en betoogingen op 1 Mei verboden. Wel mag op dien dag vacantie worden genomen. Dit geldt echter niet voor personen in regee- ringsdienst of voor hen, die bij onderne mingen van openbaar belang in dienst zijn. De Berlijnsche communisten hebben besloten ondanks het verbod toch op den eersten Mei betoogingen te houden. Dien dag zal de geheele politiemacht op de been zijn om hen dat te beletten. Gisteravond is al een soort generale repetitie gehouden, toen communistische 'groepen na de ver gaderingen optochten trachtten te vormen. De politie heeft deze uiteengedreven en 33 belhamels ingerekend. Op het vliegveld te Warschau is een groote brand uitgebroken in een der vlieg- tuigloodsen, die geheel is afgebrand. Twee toestellen en veel materiaal werden een prooi der vlammen. De oorzaak van den brand is onbekend. In de provincie Mendoza (Z.-Am.) is een hevige aardbeving waargenomen, waaromtrent echter nog geen nadere bij zonderheden hekend zijn. Het passagiersschip Antonia van de Cunard-lijn is met drie dagen vertraging uit New-York via Halifax te Liverpool aangekomen. Het was op 600 mijl van Ha lifax in het pakijs geraakt en moest heel voorzichtig manoeuvreeren om niet met ijsbergen in botsing te komen. Drie dagen lang voer het schip heel langzaam, daarna raakte het pas uit het ontzaglijke ijsveld. De reis van H. M. de Koningin. De Zwitsersche correspondent van de N. R. Gt. meldt: De Zwitsersche pers bevat aanvullende mededeelingen omtrent het bezoek dat Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik aanstaanden Vrijdag a'an Bern hopen te brengen. Zij zullen Vrijdag 3 Mei om kwart over twee te Bern aankomen. De Zwitsersche reigeering stelt eenige automobielen ter beschikking van de Koningin voor den ge- heelen duur van baar verblijf te Bern. De vorstelijke personen zullen zich onmid dellijk naax het hotel Bellevue Paiace begeven. Om vijf uur zal zich H. M. met den Prins en met een gevolg van vier perso'- nen naar het Bondspaleis begeven om daar een officieel bezoek te brengen aan de Zwitsersche regeering, dat ongeveer een kwartier zal duren. Hierna zal de Koningin zich weer naar het hotel bege ven, en om zes uur opnieuw incognito naar het Nederlandsche gezantschap1 gaan, waar zij een delegatie van den Zwit- serschen Bondsraad zal ontvangen. Op uitdrukkelijk verzoek van de Koningin zal er geen maaltijd worden gegeven. Den volgenden dag, Zaterdag 4 Mei, zal de Koningin zich in den namiddag per spoor begeven naar Brie en vandaar per auto naar Montana. De KamerverWez'ngen, De candidatenlijsten van den Platte- Binnenland. Geweldige "brand te Rotterdam. Roofoverval te Amsterdam. Vergadering van den Polder Walcheren. Waterleiding-Maatschappij Zuid-Beveland. Buitenland. De ontwapeningsdehatten te Genève. Het nieuwe Deensche kabinet. Groote hoschbranden in den Elzas. landershond in de kieskringen Middel burg en Maastricht luiden: 1. A. Braat, Hekelingen; 2. C. Vervoorn, Herwijnen; 3. J. W. Bos, Lonneker; 4. P. A. Timmers, Hekelingen; 5. J. van Ho ven, Papendrecht; 6. P. J. Breeman, Nie- zijl; 7. J. v. d. Ende Bzn, Monster; 8. K. C. Schelling, Hekelingen; 9. P. J. Rosen- boom, Bodegraven; 10. J. H. Zwart, Ap pelscha. Inenting te Wageningen. Door mevrouw De VriesBruins zijn aan den Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid de volgende vragen gestold: le Wil de minister kennis nemen van den inhoud van een mededeeling van B. en W. van Wageningen, luidende als volgt „B. en W. van Wageningen maken be kend, dat in de stichting „Ziekenzorg" gelegenheid zal bestaan tot kostelooss inenting en her-inenting, op Woensdag 10 April 1929 inenting, op Woensdag 17 April 1929 herinenting, telkens vanaf des middags 4 uur. Trouwboekjes medebrengen is verplicht. Op verzoek van den gemeentegenees heer L. Vinkenborg, deelen zij mede, dat de ter plaatse gevestigde geneeskundigen eenstemmig meenen te moeten ontraden, van de geboden gelegenheid gebruik te maken." 2e Acht de minister de toevoeging aan de mededeeling over kostelooze inenting tegen pokken in overeenstemming met de bedoeling van artikel 18 van de wet, houdende voorzieningen tegen besmette lijke ziekten? 3e. Zoo neen, is de minister dan bereid te bevorderen, dat in het vervolg artikel 18 van bovengenoemde wet op de juiste wijze wordt uitgevoerd? 4e. Is bet den minister bekend of in meerdere gemeenten op dergelijke wijze door B. en W. mededeeling omtrent het aandeel der geneeskundigen over de in enting tegen de pokken worden gedaan? Ir Dr. H. Wortman. Naar vernomen wordt, heeft zich pen uitgebreid huldigingscomité gevormd om aanstaanden Dinsdag 30 April den Di recteur-generaal der Zuiderzee-werken Ir Dr Wortman, die gelijk gemeld, op dien datum den Rijksdienst verlaat, te huldigen op een receptie, welke des middags te half vijf in het Gebouw van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs te Den Haag zal worden gehouden. Tevoren zal een bijeen komst plaats hebben in het Bureau van de Zuiderzeewerken aan de Zeestraat, waar de ingenieurs en ambtenaren van het Bureau afscheid zullen nemen van hun scheidenden Directeur-Generaal, terwijl de receptie zal worden gevolgd door een diner in hotel de Witte Brug. Actie voor Zondagsrust. Het comité voor Zondagsrust van de christelijke organisaties in publieken en semi-publieken dienst in Nederland, heeft dezer dagen te 's-Gravenbage vergaderd. Een rapport werd behandeld inzake het laden en lossen van schepen in de Rotter- damsche haven op Zondag, waarover een bespreking heeft plaats gehad met den inspecteur van het havenbedrijf aldaar door het bestuur der betrokken organi satie. Daar 'internationale verhoudingen daarop invloed uitoefenen, zal dezie zaak ook in handen worden gesteld van het centraal' comité voor Zondagsrust, ter verdere behandeling.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1929 | | pagina 1