No. 1
Gemengd Nieuws.
Land- en Tuinbouw
EER!
Dit numme
I
spreker, dat Geref. weezen in het wees
huis nooit komen.
Mevr. de Graaf vindt de toevoeging
overbodig. Er worden nu ook al weezen
in gezinnen ondergebracht, waarbij met
de richting der ouders wordt gerekend.
Na eenige discussie wordt besloten,
alleen te spreken van beginselen.
Het voorstel tot verkoop van
het Weeshuis wordt hierna z.h-
st. aangenomen.
De voorzitter: ik had gedacht,dat
het veel langer zou duren.
Interruptie: maar dhr Jeronimus is er
niet.
Crediet voor ovenbouw gas
fabriek. Dhr Naezer vraagt inlich
tingen over de afschrijving op de ovens.
Ze staan volgens spr. nog op dezelfde
waarde, als in 1926. Dit komt, omdat
er sedert dien reparaties hebben plaats
gehad. Maar dit is Jtoch niet in orde.
Weth. De Veer antwoordt, dat er op
de ovens 10 pCt. wordt afgeschreven-
Dit zou iets meer kunnen zajn, maar op
andere dingen der gasfabriek wordt wat
te veel afgeschreven. Op alles te samen
wordt zooveel afgeschreven, dat de ge
heele gasfabriek in 20 jaar afgeschreven
zou zijn. Dit is toch zeker voldoende.
Dhr Mes krijgen we nu straks ook
beter gas? Het gas in Middelburg is
slecht. Er klagen vele menschen over-
Spr. wüde laatst een keteltje water
laten koken en dit duurde 25 minuten,
eer het kookte. (De voorzitter: dat moet
u niet doen. Dat moet u aan de dames,
overlaten).
Spr. zou de Gasfabriek onder de Wa
renwet willen brengen. We krijgen lucht
en gas.
De voorzitter: erger je je dan niet
zooveel, dat je warm wordt? (Gelach.)
Dhr Naezer: dhr Mes heeft volke
men gelijk. Spr. weet bjj ervaring, dat het
water in een bad den eenen keer veel
vlugger warm is dan een anderen keer.
Dhr v. d. Weel weet, dat de Vitrite
Works een groote afnemer is. Maar de
afname door deze onderneming mag niet
gaan ten koste van de burgerij. De vrou
wen moeten lang wachten, eer het water
kookt. De druk is niet voldoende-
Dhr Streefkerk C.-H., vindt dit
voorstel eigenlijk een exploitatie-post. Spr-
vraagt, of het niet gewenscht is voor
dergelijke posten een jjpserve te kwee
ken. Dit voorstel is geen kapitaalspost-
Weth. De Veer ziet daarvan de nood
zakelijkheid niet in. Er wordt in het
algemeen op de gasfabriek voldoende af
geschreven. Anders moeten we èn af
schrijven èn reserveeren. (Dhr Vertregt,
dat zou de exploitatie drukken.)
Er wordt hier voortdurend over het
gas geklaagd. Maar de eerste, die zou
moeten klagen, zou de Vitrite zijn. Maar
die klaagt niet. Daaruit blijkt, dat het gas
een cpnstanten warmtegraad heeft.
Vele klachten zijn terug te brengen
tot gebreken aan de huis- of en straatlei
dingen. Het is mogelijk, dat de Vitrite nu
en dan zooveel gas wegzuigt, dat er hier
en daar te weinig druk is. Er wordt daar
om onderhandeld over een aparte leiding
van de gasfabriek naar de Vitrite.
Dhr Naezer begrijpt niet, dat in het
zelfde huis het eene oogenblik het gas
goed is en op een ander uur weer slecht.
Dhr v. d. Weel: 's avonds kookt men
vlugger he,t water dan overdag. De oor
zaak zit in den druk.
Weth. De Veer: de klachten komen
blijkbaar uit bepaalde doelen der stad.
Daarom hoopt spreker, dat die zullen
wegblijven, als er straks een aparte lei
ding naar de Vitrite gaat.
Dhr den Hollander: als de druk
te zwak is, is 'de hoeveelheid gas aan
de fabriek te gering.
Weth. De Veer: dit is onjuist. Er
moet op sommige oogenblikken te veel
gas door één buis. Dit zal nu verholpen-
worden.
Het voorstel van B. en W. wordt met
alg. st. aangenomen.
Verhooging crediet uitbrei
dingswerken duinwaterleiding
(werkverschaffing.)
Dhr v. d. F e 11 z vraagt of het wel
juist is, voor deze uitgaaf een extra
leening te sluiten. Het was hier toch
werkverschaffing. Men heeft hot werk
wat goed was zooveel mogelijk gerekt.
Dhr De Veer: er moet geleend wor
den, om het geld er voor op te nemen.
Naderhand zal de specificatie nog moeten
worden overwogen.
Dhr v. d. F e 11 z geeft in overweging,
in de toekomst bij werken als deze geen
paarden te gebruiken, doch uitsluitend
arbeiders.
Dhr Onderdijk: praetisch is het on
mogelijk het geheel zonder paarden te
doen. Voor het vervoer moeten paarden
gebezigd worden.
Dhr Paul is ook van meening, dat
paarden niet gemist konden worden. De
hellingen waren te steil. Bij het werk
aan den Kleverkerkschen weg is dit mis
schien anders gesteld.
Weth. Onderdijk zegt, dat door de
zen strengen winter, waarin langen tijd
niet gewerkt kan worden, de paarden-
tractie onvoordeelig was. Maar dat zijn
natuurkrachten, waartegen men niets kan
doen. Aan den Kleverkerkschen weg zul
len zoo weinig mogelijk paarden gebruikt
worden.
Dhr Wonder gem vraagtof het
juist is, dat er verleden week arbeiders
bij de werkverschaffing ontslagen zijn.
Kunnen die niet bij de duinbeplanting
to. werk worden gosteld, waar nu niet-
Middelburgers bij werkzaam zijn?
Weth. Onderdijk- allo landarbeiders
zijn vorige week ontslagen. Eveneens een.
aantal arbeiders, die op zichzelf staan.
Dit waren maatregelen, die noodzakelijk
waren. Alleen voor hoofden van groote
gezinnen en die geen landarbeider zijn,
worden uitzonderingen gemaakt.
Dhr den Hollander zou bij den
Kleverskerkschen weg in plaats van paar
den-, autotractie willen gebruiken.
Het voorstel van B. en W. wordt z.h.st.
aangenomen.
Verlaging electriciteitsprij-
z e n. Dhr Paul (s.d.) spijt het, dat B.
en W. niet verder gaan dan een ver
laging van 1 cent per K.W.U. en niet
overtuigd zijn van de noodzakelijkheid
van een vastrechttarief. In de meeste
gemeenten bestaan vastrechtlarieven of
iets dergelijks. Op de begrooting 1929
is geraamd een electriciteitswinst van
f 31000. Daar komt bij een voordeeltje
van het nieuwe contract van f 20.000.
Volgens spr. was een grootere verlaging
wel gemotiveerd. Spr. had het nog kun
nen begrijpen, als B. en W. de geheele
zaak hadden laten rusten, in verband
met de overname van het bedrijf der
Société door de P.Z.E.M.
Spr. bepleit verschillende tarieven voor
in en buiten spertijd. Dit lokt het gebruik
van strijkijzers, enz. uit.
De meterhuur is hier in M'burg ook
hooger dan elders.
Spr. handhaaft zijn voorstel: een ver
laging van den prijs met 2 cent per
K.W.U.
Dhr Vertregt vraagt of verlaging wel
wensc.helijk is. Zal dit afknijpen van en
kele centen straks een tarief^verandering
niet belemmeren? Spr. zou liever de ge
heele zaak in studie geven aan B. en W.
De geraamde winst acht spr. niet over
dreven. Spr. acht het gewenscht, de win
sten te reserveeren.
Dhr. v. d. F e 11 z wil ook liever geen
verlaging. Ze is niet noodig. De tarie
ven zijn hier overeenkomstig het gemid
delde in andere plaatsen. Spr. zou liever
vastrechttarieven van de P.Z.E.M. af
wachten. Wel voelt spr. voor de differen-
tiëering der tarieven voor in en buiten
spertijd.
Tot den heer Paul zegt spr., dat van
een verlaging niet in de eerste plaats de
klein-gebruikers, maar de groot-gebrui
kers profiteeren, die het best kunnen be
talen. Ook de ingezetenen van 'tZand
zouden van de verlaging profiteeren.
Dhr Streefkerk zegt, dat de ta-
rievenkwestie uiterst moeilijk is. Het is
beter hier geen voorstellen daaromtrent
te doen. Wel spijt het spr., dat er geen
voorstel is aangaande het vastrechttarief.
heeft niets uit te staan met de even-
lueele vastrechttarieven der P.Z.E.M.
Dhr Cornelisse steunt het voor
stel Paul en vraagt ook een .vastrecht
tarief.
Weth. de Veer zegt, dat, wanneer
inderdaad het voordeel voor de gemeente
door het nieuwe contract met Vlissingen
f 20.000 bedraagt, daarvan volgens het
voorstel van B. en W. f 6500 aan de
lichtverbruikers en f5000 aan de groot-
krachtverbruikers ten goede komt.
Nu zeggen IJ. en W.laat ons voor
zichtig zijn en eens afwachten het resul
taat van het nieuwe contract. De elec-
triciteitsprijzen zijn in M burg inderdaad
laag.
Een vastrechttarief zal daarom van
wemig belang zijn voor de verbruikers.
Die hebben alleen veel waarde, als de
gewone tarieven hoog zijn.
De Directeur der gemeente-bedrijven
wil eerst de vastrechttarieven der
P.Z.E.M. afwachten.
We moeten met de gemeentebegroo-
ting voorzichtig zijn. Daarop komen vele
tegenvallers voor en de weinige mee
vallers zijn vaak de winsten uit de be
drijven. Laten we nu die huid niet ver-
koopen, zelfs voor de beer geschoten is.
Het is de vraag of de waterleiding niet
wat meer zal kosten, dan we nu weten.
Ook kan het. wetsontwerp inzake de ver
houding tusschen Rijk en gemeenten noo
dig maken, dat de gemeente hier en
daar wat ziet uit te halen.' Laten we
geen maatregelen nemen, die we nu nog
niet goed kunnen overzien.
Dhr Paul noemt de winst op het
eleetriciteitsbedrijf procenLgewijs niet
laag.
De tarieven zijn hier niet hoog, maar
we missen speciale voordeden ingevo'gc
vastrecht- e.a. tarieven.
Wat het Zand betreft, daarvoor zullen
straks andere maatregelen genomen moe
ten worden, als de P.Z.E.M. het platte
land electrificeert.
Het voorstel van spr. heeft geen in
vloed op de oorspronkelijke gemeente-
begrooting, want spr. bedoelt niet anders
dan het. voordeeltje van het nieuwe con
tract op te maken.
Men zegt, dat de belastingen hier hoog
zijn. Welnu, laten we dan de tarieven
zon laag moge'ijk houden.
Weth. Onderdijk zegt, dat het moeilijk
is voor den Raad uit te maken, hoever
men met verlaging gaan kan, zonder on
voorzichtig te worden.
Wat B. en W. voorstellen, is een voor
loopige regeling. Spr. is voorstander van
een vastr.eéhttarief.
Dhr Streefkerk begrijpt nog niet,
wat het vastrechttarief der P.Z.E.M. te
maken heeft met dat van Middelburg. De
tarieven in Middelburg zijn geheel anders
dan van de P.Z.E.M. Overname van het
vastrechttarief der P.Z.E.M. door Middel
burg zou een paskwil zijn. Middelburg
moet deze kwestie geheel zelfstandig op
lossen.
Het eleetriciteitsbedrijf bestaat hier al
17 jaar. Men kan dus best een vastrecht-
tarief hier invoeren, zonder dat het de
gemeente veel geld kost, al zal het veel
studie kosten.
Dhr Vertregt wil het eleetriciteitsbe
drijf beschouwen in verband met gas en
waterleiding.
Dhr Paul vraagt, of B. en W. de
toezegging kunnen doen, binnen een half
jaar met een mededeeling inzake vast
rechttarief te zullen komen.
De voorzitter: We wei-ken niet op
termijn. Er wordt hard aan gewerkt.
Dhr Paul vraagt dan of mededeelingen
binnen afzienbaren tijd zijn te wachten.
Dhr Streefkerk vraagtis de wet
houder overtuigd, dat de verlaging met 1
cent door meerder verbruik zal worden
goed gemaakt? Verknoeit men door de
verlaging de basis voor vastrechttarief
niet?
Bij een goed vastrechttarief heeft men
een zeer groote kans dat het nadeel
wordt ingehaald door meerder verbruik
Maar dat is bij dit voorstel niet het geval.
Weth. de Veer gelooft niet, dat door
de eene cent verlaging het verbruik zal
toenemen. Maar wij kunnen ons deze luxe
permitteeren door het goedkoopere con
tract ,met Vlissingen.
Spr. is bereid de kwestie van het vast
rechttarief en van den spertijd met ernst
ondor het oog te zien en daarvan aan
den Raad mededeeling te do-en. Maar
Spr. waarschuwt de ingezetenen, dat ze
door dit tarief niet vo-ordeeliger uit zullen
zijn.
Men moet niet denken, dat men nu f 10.
en biji een vastrechttarief f 8 zal betalen.
(Interrupties: dat is ook de bedoeling
niet. Men wil meer hebben voor het
zelfde geld.)
Dhr Paul trekt nu zijn voorstel in.
De voorzitter weet, dat bij de bur
gerij de idee bestaat, dat men bij een
vastrechltarief minder zal mo-ete-n beta en.
(Geroep: daar gaat het niet om.)
Dhr Vertregt wil de geihe-ele ver
laging .aanhouden tot na de mededeelingen
van B. en W. over het vastrechttarief.
Het voorstel van B. en \V. wordt ech
ter aangenomen met 12 tegen 4 st.
(Te-gen dhrn Vertregt, v. d. Feltz, Naezer
en Streefkerk.)
De verlaging gaat in 1 Mei.
De andere punten leveren geen dis
cussie van beteekenis op.
Alleen uiten enkele leden hun bevreem
ding, dat over een vastrecht voor gas
zulke eigenaardige- gegevens verstrekt
worden. Van één gemeente slechts worden
mededeelingen gedaan terwijl men spreekt
van een verbruik van 5 kub. M. dat ee-n
veel te laag en van 200 kub. M. per
maand dat ee-n veel te hoog bedrag is.
Rondvraag. Mevr. Weijl en dhr Paul
klagen over een Ieelijk reclamebord der
Shell op den Dam, dat dein weg naar
Veere wijst. Weth. Onde-rdijk zegt, dat het
verplaatst zal worden. Beide leden willen
het echter ge-heel doen verdwijnen.
Dhr Vertregt brengt het feit ter sp-rake,
dat sommige auto's uren en uren vooi
sommige huizen neergezet worden en hel
verkeer belemmeren. In andere gevallen
moet men vo-or het gebruik van gemeente
grond betalen. Kan dit o-ok hier niet?
De voorzitter zal deze kwestie met
den wnd. Commissaris van politie be
spreken.
Kleine avonturiersters.
Door de recherche werden te 's-Hertogen-
bosch aangehouden 3 kleine meisjes van
8 en 12 jaar, afkomstig uit Amsterdam,
die per trein hierheen waren gereisd en
logeerden in een hotel, voorgevende dat
den volgenden dag hun va-der naar hier
kwam en een betrekking te dezer stede
had gekregen. Zij zouden maar vast voor
uit gaan. Hiervan was echter niets waar.
Op last van den heer Commissaris van
Politie werden zij op transport gesteld
naar Amsterdam, ter teruggave aan de
ouders.
Jeugdige moordenaars
gearresteerd. In een der voorsteden
van Parijs werd dezer dagen een 70-jarige
alleenwonende vrouw vermoord en beroofd
gevonden. De daders zijn thans ontdekt en
gearresteerd. Het zijn twee jongens van
14 en 15 jaar, van wie de een bediende in
een restaurant was. Hun geheele buit be
droeg 12 francs.
Botsing tusschen trein en
auto. Tij Babenhause-n (Hessen) is een
auto do-or een personentrein gegrepen.
Alle vijf de tot één gezin behoorende in
zittenden raakten onder de auto, die over
den kop sloeg en in brand vloog tenge
volge van liet ontploffen van het benzine-
reservoir. Twee hunner waren terstond
dood, de drie anderen overleden in het
ziekenhuis.
Naar later wordt geme'd, is vastgesteld
dat de slagboomen bij den overweg, waai
het ongeluk voorviel, nie-t gesloten wa
ren, in verband waarmee de- overweg
wachter is gearresteerd. Hij zegt op het
punt te zijn geweest de afsluitbo-o-men
te laten zakken, maar door de lichten
van de auto te zijin verblind.
Volgens het onderzoek geschiedde het
sluiten toch reeds te laat, daar de trein
vlakbij was.
Poging tot overval. In den
nacht van Zaterdag o-p Zondag, om
streeks één uur, hebben drie- mannen ge
tracht o-p de Bilderdij-kkade te Amsterdam
een winkelier te bero-oven van een city
bag, die 4 a 500 gulden inhield. Een
van deze drie was vroeger bediende bij
dezen winkelie-r geweest en wist daardoor
dat deze o-p- dat uur met een tasch
met geld daar kon voorbijkomen.
De gewezen bediende viel den winkelier
aan en gaf hem een stomp in de maag
streek. Daarna heeft hij gepoogd, den
man de citybag te ontrukken. Aangezien
echter spoedig toeloop van menschen
kwam, kon deze opzet niet volvoerd wor
den. De gewezen bediende ia daarop met
zijn beide handlangers door de politie
gearresteerd.
WILLEM TEELLINCK.
(4 Jan. 1579—8 April 1629.)
Aan een artikel van v. L(oon) in de
„Amsterdammer" over Willem Teellinck,
die nu juist 300 jaar geleden (8 April
1629) gestorven is, ontleen en wij het vol
gende:
In Zeeuwsehe kringen en in den bree-
den kring van allen die gelooven in den
Opgestanen Heiland als de Verlosser der
wereld, is de naam van den -drie eeuwen
geleden gestorven Willem Teellinck geen
onbekende.
Behoort hij niet tot -de grootste sterren,
een der uitnemendste kleine sterren aan
den Nederlandsehen theologischen hemel
is hij wel.
Den 4en Januari 1579 te Zierikzee, uit
een aanzienlijk geslacht van ouden Zeeuw-
schen naam geboren, is van zijn jeugd
weinig bekend. Alleen schijnt onder het
barnen van den tijd, de moeilijke worste
ling om -de vrijheid des gewetens en den
strijd tegen Filips' -dwinglandij, in zijn ziel
de begeerte geleefd te hebben om den
dienst des Woords te kiezen, maar de fa
milietraditie getrouw studeerde hij rech
ten, eerst te St. Andrews in Schotland,
daarna te Poitiers, waar hij in 1603 pro
moveerde tot doctor in de beide rechten.
In 1604 stak hij andermaal over de
groote plas, nu naar Engeland, waar hij
9 maanden verbleef in den kring der Puri
teinen. Of hij vroeger met deze geloovigen
had kennis gemaakt, weten we niet, wel
dat hun praetisch Christendom hem aan
trok. Dit verklaarde hij zelf in de voor
rede van zijn „Huysboeck" een eenvoudige
verklaring van sommige vragen van der.
Catechismus.
Op aanraden van John Dod en Arthur
Hildersum, „treffelicke lichten van Enge-
landt", besloot hij theoloog te worden en
zich in den dienst der Kerk te stellen. In
1604 ging hij naar Leiden en studeerde
hier onder leiding van Trelcatius, Armi-
nius en Gomarus, mannen uit den beken
den strijd onzer kerken befaamd. Vermoe
delijk was hij, te Leiden gekomen, reeds
gehuwd met een Engelsche joffer, Martha
Grijns, uit Derby. Na een tweejarig ver
blijf te Leiden wer-d hij in 1606 predikant
te Haemstede en Burcht op Schouwen.
Met veel zegen heeft Willem Teellinck hier
zeven jaar gearbeid onder een ruwe en
losbandige bevolking tot hij in Novem
ber 161® als predik:- -1 van Midi: :.urg bA
vestigd we-
Hier heeft hij den overigen tijd zij-ns
levens met buitengewonen ijver en groo-
ten zegen gearbeid.
Wat zijn persoon betreft, wordt hij be
schreven als vriendelijk in den omgang
eenvoudig, nederig en verdraagzaam, zon
der echter eigen overtuiging prijs te ge
ven. Een voorbeeld en levende prediking
van het practische Christendom, waaraan
heel het volk èn ten allen tijde behoefte
heeft.
Een heugelijke openbaring van belijden
en beleven, waaraan in onzen tijd zo-o
heel veel schort, was niet alleen h-ijzelf,
maar heel zijn gezin. De Christelijke le
venswandel was een voorbeeld.
Dr Engelberts schreef er van, dat het
huiselijke leven zich kenmerkte in huis
raad, kleeding en spijzen door strengen
eenvoud, die echter geen mildheid buiten
sloot; minstens eenmaal per week, Tefst
op Zondag, waren eenige arme vromen
zijne -disehgenooten. Logeergasten wa-en
altijd welkom. Orde en regel heerschte
in klles. Dit moet wel, anders is Tiet
onbegrijpelijk hoe, in het korte leven,
zooveel werk verzet kon worden als door
D-ominé Teellinck is verricht.
Vroeg in den morgen stond de ontbijt
tafel reeds gereed, waarbij Teellinck nim
mer ontbrak en zelf voorging in het ge
bed, de ademtocht der ziel. De maaltijden
werden nimmer noodeloos gerekt; terwijl
bet tafelgesprek, gansch anders dan bij
Luther, doorgaans ging over theologische
onderwerpen. Aan dAn avond was Dominé
Teellinck bezig met onderwijzen. Niet zel
den werd in den huiselijken kring een
vastendag gehouden, terwijl de Zaterdag
beschouwd werd als een voorbereiding
voor den Zondag. Zooveel doenlijk werd
het werk van Zaterdag naar Vrijdag ver
legd.
Dat in dezen kring een ware lpvenstoori
heerschte, die naar de godzaligheid is,
mag blijken u;t het feit, dit feellinck's
drie zonen, Maximiliaan, Theodorus en
Johannes, het ambt huns vaders kozen
en predikant werden.
Ook in zijn gemeente'ijken a-b^'d heeft
Teellinck het belijden en beleven toege
past. Zwak naar het lichaam, vele ma
len door krankheid bezocht, was hij toch
onvermoeid in zijn arbeid van prediken,
catechiseeren en huisbezoek. Was zijn
ziekenbezoek een vertroosten, 't terecht
brengen van dwalenden en hot hulp bie
den met raad en daad zijn dagtaak, de.
nacht werd voor een groot deel besteed
aan studeeren en het schrijven van zijn
geschriften. Een zijner zonen heeft het
aantal van 127 grootere en kleinere wer
ken van zijn vader te boekgesteld. Som
mige hadden een omvang van 410 blad
zijden en waren uitmuntende strijdschrif
ten en weerleggingen van de dwalingen
van zijn tijd.
Is het wonder, dat, waar de gemak
ken van onzen .tijd, ook wat licht en
woning betreft, destijds geheel ontbraken,
het toch al niet sterke lichaam door
dezen overmatigen arbeid gebroken en
gesloopt werd?
Ofschoon nog maar vijftig jaar oud,
stierf hij als een oude van dagen, wiens
levensolie tot den laatsten droppel was
opgeteerd.
Willem Teellinck heeft op- zijn tijd-
genooten een grooten invloed uitgeoefend
en ook nu nog worden enkele werken
van hem gelezen.
Heeft hij- de streng wel eens wat s'raf
vastgehouden, naar Voetius' getuigenis,
toch heeft hij door zijn prediking, als
boetprofeet, de menschen bewogen tot
Christus.
Tegenover wereldzin en wereldgelijlk-
vormigheid stolde hij den zegen gelegen
in den weg der Godzaligheid.
Deze gedachten beheerschten zijn werk.
Hij had daarnaast een open oog voor
do roeping der Kerk e-n nooit heeft hij af
gelaten om Gemeente en Kerk te wijz-'n
op beider roeping.
Tegen vaische mystiek, zooa's zij zich
later in een deei van Christus' Kerk
openbaarde, zou hij met kracht zijn op
getreden.
Teellinck was geen man van „och en
maar", integendeel, zijn preciesheid, w is
geheel in overeenstemming mei en
eisch van Gods Woord, omdat hij had
leeren kennen welk een genade het 'is,
zich zelf ter beschikking te mogen slel
len van zijn God, en al zijn gavcin, tar
le-ntcn en krachten te mogen wijden a.n
Zijn dienst.
De vorstschade aan de aardappel-
voorraden.
Door de strenge vorst, die in de afge-
loopen maanden geheerscht heeft, is Mij-
wel in alle deelen des lands in meerdere of
mindere mate schade aan de opgeslagen
aardappel-voorraden toegebracht. 'r en
einde omtrent den omvang van deze scha
de gegevens te verkrijgen, heeft -de directie
van den landbouw, in verband met de op
15 Januari j.l. gehouden inventarisatie en
met het oog op de op 15 April nog te hou
den raming van de aardappeivoorraden,
het oordeel gevraagd van die landbouv-
corresponJenten, die woonachtig zijn in
een streek, waar bij de verbouwers nog be
langrijke aardappeR oorraden aanwezig
waren.
Gemiddeld loopt de schade in de onder
scheiden deelen des lands niet zoo sterk
uiteen, slechts het Zuid-Westelijk deel
maakt daarop een uitzondering. De scha
de is daar van veel minder beteekenis, go-
volg van het feit, dat -de temperaturen in
de meer Westelijk gelegen deelen des
lands niet zoo laag zijn geweest als in >h t
Mesten, 'crwijl bovendien gedurende de
mi-engsie vorstp de de kuilen op ver
schillende plaatsen in Zeeland met sneeuw
bedekt waren.
Het behoeft verder geen betoog, dat in
dezelfde streek de schade bij de verschil
lende voorraden ten zeerste kan ui.-io-
loopen. De wijze van bewaren en bedekken
van de aardappelen en de grootte der kui
len spelen daarbij een belangrijke rol. In
kleinere kuilen is de schade-naar ve. hou
ding ernstiger dan in de grootere. Uiter
aard is ook het al of niet aangebroken zijn
van den voorraad mede van beteekenis ge
weest.
Pootaardappelen, welke hetzij in kleine
kuilen of wel in open kistjes in schur. n
bewaard werden, dus in het algemeen die
noeveelheden, welke niet in doelmatige po
ter-bewaarplaatsen hebben overwinterd,
hebben meer geleden, dan de andere aard
appelen.
In Zuid-Limburg worden de aarde npe-
len meestal niet ingekuild, doeh in kelders
bewaard, niettemin is de schade daar toch
in vele gevallen groot te noemen.
Bij de beoordeeling van de grootie van
de schade dient voorts nog in aanmerkin r
te worden genomen, dat vooral in de zand
streken veel bevroren aardappelen aan het
vee worden vervoederd, welke ook voor dit
doel bestemd zouden zijn, indien zij niet
waren bevroren.
Totaal zijn 147 berichten van de corres
pondenten ontvangen. In verhand met de
reeds eerder genoemde invenfarsati-s,
ten d'onste waarvan het land verdeeld is
in zAs aardapneloverschot'pebieden, zijn
ook de op de vorstschade betrekking heb
bende cijfers volgens deze indeeling ge
rangschikt.
In de kleibouwstreek van Frieslan 1 is
naar schatting gemiddeld ruim 7 pet. van
den voorraad door de vorst bedorven, in
de veenkoloniën bijna 12 pet, in Oostelij!'
Overijssel en Oostelijk Gelderland 11 pet,
in de Neder-Betuwe, de Tieler- en de Bom
mrierwaard, het Land van Altena en de
Vijfheerenlanden ruim 10 net., in het Land
van Maas en Waal, het Rijk \an Nijme
gen, oostelijk Noordbrabnnt en Limburg
eveneens 10 pet. In Zeeland, op de Zuid-
bollandsche eilanden en in westelijk
Noordbrabant is daarentegen nog geen 3
pet. van den ingekuilden voorraad door
de vorst bedorven. In aanmerking nemen
de de voorraden in de verschillende gebie
den op 15 Januari j.l. aanwezig, kan de
schade dooreengenomen voor het geheele
land, op 7 a 8 pet. van den voorraad wor
den geschat.
AFRIKAANSE RYMPIES.
Moenie perels vir die swvne gooi n:<\
Swyne vind die pere'.s tog nooit mooi n'e.
Een bind is veelal nes 'n kreef:
Keer jv hom nie dan loop hv skeof.
Die grootste pakos in die land
Is maar die arme predikant-
Jou vroomheid, man jbehoef vervas nie
Die steunsel van 'n witte das nie.
Wat julle seg en hoe jul' raas,
'n Boer is koning op sy plaas.
Hoe hoger pluishood sit hy op,
Hoe minder harsings in sy kop.
Direc
Bureau:
Tel.: Redact
Posti
Bijka
Firma F. P.
V* De et
De rede
dienste, dat
wapenings-leu
werd gesteld.
In herinne
vrijzinnig-den
zingen in
ontwapening
gebracht in
toen zij met
de katholiéke
men, een pr
van de eenzi
Men dachi
leuze waarin
tevoren bij -d
tig had gesel
Mr Marcha
in de algem
bond, dat
was, om me
kunnen werk
Naar aanlei
Fock op:
„Het spre
die zich met
om zoodoen
meerderheid
van haar pri
al haar wens
daarvan kan
gemaakt; het
van partijen
Maar Mr IV
rede, dat wie
haaft, o n v e
om geen ster
hij niet weet,
tionale ontw:
uitstel niet te
zeer men bij
dere partijen
moet opoffere
medewerken
woordelijk ac
Iets, waan
bet doet, nie
nooit worden
zakelijk is en
verantwoorde]
varen.
Mr Mar
bezwaar
een minis
niet weet,
stelt datgene
antwoorden
dan ook wete:
leus der een:
de meest pert
meerd en
wordt bepleit,
blik hoegena;
en dat, h-oe
zijdige ontwaj
absoluut niets
de vrijzinnig
wenschen,
langde samer
mochten zij
meerderheid
In het prog
mo-cratischen
Reorganisatie
uitsluitend do
en politie-die
wat 'zijn mili
Begint men
leuze van een
niet goed kan
dan in Octobe
beid ter zak<
t
■c
en
Met instemn
van het betoc
Al dat gero
ning bij so-ci
nig-democratei
tiscbe beteeke
Het is een
toepassing ge
volk niets dan
die blijkbaar
om de weini
lokken.
Het is een
per eerste ge'
den, en die,
in de practijk
ken te zijn.
