No. 147
Zaterdag 23 Maart 1920
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
v.ROSSEM'* ZEEPAARD I5cr
HENDRIKSE&Go'sBANK-GOES
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Voorjaars- en Zomerstoffen
J. DONNER-MEIJLER - Goes
SWAN - Vulpenhouders
Binnenland
BANK VOOR ZEELAND GOES
Belangrijkste Nieuws.
IBANK-
EFFECTEN-
ASSURANTIEZAKEN
Staten-Generaal.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
HET VRAAGSTUK VAN DEN OORLOG
LICHTE MARYLAND BAAI
IN PATENTVERPAKKING.
PRIJZEN VANAF f50.-.
C. Joosse, St Adriaanstr., Goes
ALLE BANK- EN EFFECTENZAKEN
ALLE
Directeur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.-
Losse nummersf0.09
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 «4
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 April a.s. op „De
Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog in
deze maand verschijnende nummers
gratis.
Op een andere plants in; dit blaxi heb
ben wij opgenomen1 een schrijven van
den heer Mulder te Middelburg, die te
rug komt op wat wij onlangs schreven
over de Antirevolutionaire partij en den
oorlog.
De inzender is het met wat wij' schre
ven niet geheel eens, een gevolg van
het feit, dat hij geen rekening houdt
m6t de helaas droeve werkelijkheid en
dat hij den vrede stelt, boven het
r e c h t.
En dat is een verkeerd standpunt, waar
door tenslotte noch het recht, noch de
vrede wordt gediend.
Een Overheid die haar roeping niet
verstaat en die verzuimt met alle haar
ten dienste staande middelen het recht
te handhaven, moge schijnbaar zeer zacht
moedig en vredelievend handelen, in
werkelijkheid bevordert zij het geweld en
ontketent zij den oorlog.
Wanneer dat is toch een niet te
weerspreken feit ons land in 1914
weerloos was geweest, dan was de oor
log niet buiten onze grenzen gehouden.
Dan was ook ons land geworden een
deel van het slagveld van Europa, dan
zouden we ook hier en in de eerste
plaats de weerloozen, de vrouwen en
de kinderen 1 den oorlogsgruwel aan
den lijve hebben gevoeld.
De Regeering die daaraan zou hebben
meegewerkt, zou een niet te dragen ver
antwoordelijkheid. op zich hebben geno
men. Zij zou schuldig staan tegenover
God, die haar het zwaard gaf om het
recht en den vrede te handhaven en ook
tegenover de bevolking die de ontzet
tende gevolgen van hare nalatigheid zou
hebben te dragen.
Volkomen terecht verklaarde enkele ja
ren geleden de heer van Embden, een
der vurigste propagandisten voor de ont
wapening: „Volmaakte weerloosheid is
bijna een uitnoodiging: kom binnen". En
verder: „Zoolang niet de overige volken
aan ontwapening mededoen, zou het
m i s d a d i g zijn, wanneer ons land daar
in voorging."
Moeten wij ons dus ten oorlog berei
den, d.w.z. een politiek voeren die op
oorlogsgeweld gebaseerd is?
Neen, dat mogen wij niet en dat wil
len wij niet.
Een regeering, .die om welke reden
dan ook op den oorlog aanstuurt, zoo?
als dat ook nu nog in sommige lan
den van Europa het geval schijnt te zijn,
handelt misdadig. Maar eveneens een re
geering, die te midden van al die oor-
rogstoebereidselen zich een blinddoek
voor de oogen bindt en zichzelf en de
bevolking misleidt, door het te doen
voorkomen, dat zij zoo uitermate vrede
lievend is, dat zjj de handhaving van
het recht en den vrede verwaarloost.
Wat zou b.v. Sovjet-Rusland juichen;,
indien de eenzijdige ontwapening, in
overig Europa toepassing vond. Dan was
de weg vrij om de revolutionaire hor-
den in beweging, te brengen en de dui-
velsche practijken in toepassing te bren
gen, waarvan r^eds zoovele duizenden
Russen het slachtoffer zijn geworden.
Dan zouden alle zedelijke en geestelijke
goederen, waarvan de inzender aan het
slot spreekt, worden vernietigd en ten
onder gaan.
Wat zouden de Russische machtheb
bers jubelen, indien onze Regeering be
sloot Indië weerloos te maken.
In minder dan geen tijd zou dan de
Enropeesche bevolking zijn uitgemoord.
Ret zendingswerk zou met één slag wor
den vernietigd en weggevaagd. De zede?
hike en geestelijke schade om van
andere zaken, die toch ook van groote
oeteekenis zijn, maar niet te spreken
zou niet te overzien zijn. Onze Indische
eilanden zouden een tooneel worden van
wanhoop en ellende van bloed en tranen.
En dat met een beroep op den vrede.
Men moet wel ziende blind zijn om
voor deze ontzettende werkelijkheid de
oogen te sluiten.
Met dankbaarheid nemen wij akte van
het getuigenis van den heer M., dat van
Antirevolutionaire zijde alles gedaan
wordt wat mogelijk is om de internatio
nale geschillen op te lossen langs ge
rechtelijken weg.
Maar hij zegt het te betreuren, dat
sommige A.-R.-en het einddoel van het
vredesstreven de algemeene wereld
vrede een waandenkbeeld vinden.
Toch behoeft dit niet te bevreemden.
De A.-R.-en gelooven niet in den wereld
vrede, niet omdat zij afschuwelijke oor-
logspractijken toejuichen, maar omdat zij
Gods Woord hooger stellen dan de hu
manistische theorieën van goedwillende
menschen, die echter als het hunne per
soonlijke of partijbelangen geldt, voor ge
weld niet terugdeinzen.
Adres aan de Communisten in ons
land, die de Russische gruwelen toe
juichen en goedpraten.
Adres ook aan de Socialisten, wier
woordvoerders er rond voor uitkomen, dat
zij voor geweld, als 'tmoet, niet terug
deinzen.
Gods Woord leert ons, dat de mensch,
ook de humanistische mensch, van na
ture geneigd is £od en den naaste te
haten; dat de gansche menschelijke na
tuur verdorven is, en dat een ongestoord-
vredige samenleving een illusie is.
Daaraan houden wij vast.
Niet echter om nu maar alles op zijn
beloop te laten.
Wij hebben ons als Antirevolutionairen
te verzetten tegen het niet-Christelijk hu
manistisch drijven, maar wij hebben ook,
met al de kracht, die in ons is, den
oorlog te bestrijden.
De wereldvrede waarvan sommigen
droomen komt niet.
Maar die zekere wetenschap ontheft
ons niet van onze roeping, om het oor
logsmonster terug te dringen en .alles
aan te wenden opdat vrede en recht
elkaar kunnen ontmoeten.
En dit doel wordt niet bereikt door
de eenzijdige nationale ontwapening, die
den oorlog binnen de grenzen haalt en
door de weerloosheid te propageeren', maar
wel door nationaal .en internationaal er
toe mede te werken, dat de oorlog wordt
beteugeld en het recht onder de volken
bevestigd.
En meer nog, door tot de kern van
de zaak door te dringen.
Door niet de gevolgen van de zonde,
maar door de zpnde zelf te bestrijden.
Door te buigen voor het Woord van
God.
Door te gelooven in .Hem, die het
bitterste onrecht heeft verdragen, die den
bitteren en smadelijken dood des krui-
ses is gestorven om "de zonde te over
winnen, en jn de zonde den oorlog,
in Hem, die alleen het leven en den
vrede kan schenken.
Het oompiot in Britsch-lndië.
Met betrekking tot de arrestaties va®
communisten in Britsch-lndië wordt ge
meld, dat zich onder de gearresteerde®
21 personen bevinden, die een toonaan
gevende jpositie in de vakvereeniging en
in de vakbeweging en in de communis
tische beweging bekleeden.
Zij worden beschuldigd van pogingen,
om de bestaande constitutie gewelddadig
te wijzigen en in Indië een sovjet-repu
bliek te willen uitroepen.
Te Bombay zijn ongeveer 25.000 ar
beiders tot staking overgegaan, zoodat
14 fabrieken gesloten moesten worden.
Wegens de groote opwinding welke de
arrestaties hebben gewekt, zijn op alle
strategische punten troepen geconcen
treerd om op alle mogelijkheden voorbe
reid te zijn.
In officiëele kringen gelooft men, dat
er een wijd vertakt complot tegen de
Britsch-Indische regeering bestaat.
Hef Fransc'h-Beigisch geheim verdrag.
Onder de militaire mutaties, aldus
meldt de N. R. C. uit Brussel, welke
binnen enkele dagen zullen worden .be
kend gemaakt, zal ook de als strafmaat
regel bedoelde overplaatsing van luite
nant-kolonel Duthoit zijn.
Deze officier stond aan het hoofd van
het bureau van het departement van
landsverdediging, onder hetwelk de mili
taire veiligheidsdienst ressorteerde.
Luitenant-kolonel Duthoit, die een West-
Vlaming is uit het tijdens den oorlog
geheel vernietigde dorp Passchendaele, is
aangewezen voor het derde regiment in
fanterie te Oostende, waar hij aan den
regimentscommandant zal worden toege
voegd. Van de hcele documentenzaak ver
zekert luitenant-kolonel Duthoit niets te
hebben geweten vóór de publicatie van
het, naar zijn oordeel, valsche stuk in
het Utrechtsch Dagblad.
Tornado in Amerika.
Volgens een bericht uit New-York is
het oosten der Vereenigde Staten weer
door een wervelstorm bezocht. In één
plaats werden 20 huizen verwoest. Vol
gens de voorloopige berichten .zijn 15
personen om het leven gekomen en 80
gewond.
In het plaatsje Merillton zijn 30 hui
zen verwoest, waarbij' 2 personen gedood
en twintig gewond werden.
In een school bij Heidmontala werde®
12 kinderen gedood.
De mijnramp in Pennsylvanië.
Het aantal vermisten bij de mijn-cata-
strophe te Parnassus bedraagt thans nog
10 personen.
Bij een nieuwe telling der mijnarbeiders
ontbraken er nog 43 op het appèl. De
reddingsbrigaden doen alle moeite, om
zich een weg te banen door de pui®*
hoopen.
Fabrieksbranden.
Het aantal fabrieksbranden in Duitsch-
land neemt den laatsten tijd zeer toe.
Gisterenavond zijn weer twee fabrie
ken in vlammen opgegaan. De eene brand
had plaats te Sommersfeld, waar een
lakenfabriek binnen zeer korten tijd een
prooi der vlammen werd. De brand woed
de over het geheele 56 meter lange front
van het gebouw, zoodat de brandweer,
die met 17 stralen werkte, slechts wei
nig kon uitrichten en zich in hoofdzaak
tot de bescherming van de naburige ge
bouwen moest 'bepalen. De fabriek was
eerst kort geleden bijna geheel nieuw ge
ïnstalleerd, zoodat de schade zeer groot
is. 120 arbeiders zijn hierdoor werkloos
geworden.
Een tweede brand heeft te Fraulauten
in de Palts de fabrieken van de Chamotte
Werke A.G. vernield. Ook hier moest de
brandweer zich in hoofdzaak bepalen tot
het beschermen van de naburige gebou
wen. De fabriek is geheel afgebrand. De
oorzaak is onbekend.
ONTVANGEN: de nieuwe
Voor Costuums en Deml-saisons
NAAR MAAT.
Steeds degelijke en fijne afwerking.
TELEF. 130.
Korte betichten.
De Engelsche minister van binnen-
landsche zaken heeft in het Lagerhuis
bij de beantwoording van de vraag, ter
loops, maar met dat al officiéél bevestigd,
dat de algemeene verkiezing op 30 Mei
bepaald is.
De liberalen hebben het district
Eddisbury (Eng.) op de conservatieven
veroverd. Van het totale aantal kiezers
van 23.404, onder wie 9488 vrouwen wa
ren, hebben 81.84 pet. gestemd.
Het kamermeisje van graaf von
Guzmann, den Spaanschen gezantschaps
attaché te Parijs, is met medeneming van
een aantal sieraden tot een waarde van
ongeveer één millioen frank en een bijna
even groot bedrag aan geld, alsmede een
diplomatiek paspoort, verdwenen. Men
vermoedt, dat het meisje naar "Brussel
is gegaan.
Het gebrek aan water in de stad
Chemnitz is thans zoo groot geworden,
dat het voornemen bestaat de waterlei
dingen in de huizen geheel af te sluiten.
Het water zal dan op bepaalde punten
van de stad per emmer aan de bevolking
worden gedistribueerd.
In het Central Station te New York
(stadl werd een ,pak gevonden met vier
bommen, welke geadresseerd waren aan
een adres in Chicago. Men vermoedt, dat
de bommen door bandieten te New York
naar „collega's" te Chicago werden ge
zonden. De lading der gevonden bommen
was sterk genoeg om in bel centrum van
New York de grootste verwoestingen aan
te richten.
Havas spreekt van Beiroet uit het
bericht, volgens hetwelk er in Syrië een
revolutie zou zijn uitgebroken en er ver
sterkingen naar het Fransche garnizoen
zouden zijn afgezonden, tegen. In Syrië
heerscht volkomen rust.
Het stoffelijk overschot van Maar
schalk Foch zal worden bijgezet in het
deel van de Dóme des Invalides, dat ge
legen is naast het graf van Napoleon, en
waarin de beide broers van Napoleon en
de maarschalken Turenne en Vaubau zijn
bijgezet.
In Mexico zouden de opstandelingen
de stad Mazatlan hebben veroverd.
In den nieuwen strijd in China
moeten reeds 300 dooden zijn gevallen
en 1000 gewonden.
Het Deensche parlement is ontbon
den. Einde April of begin Mei worden
nieuwe verkiezingen verwacht.
Groote sorteering.
De nieuwste modellen.
Langdurige garantie.
Aanbevelend,
De behandeling van de Ziektewet.
De beraadslagingen in de Tweede Ea
rner over de Ziektewet zijn gistermiddag
gesloten.
De stemming over het wetsontwerp zal
worden gehouden op een nader te be
palen dag.
De gelukwenschen, die den minister
uit alle hoeken der Kamer werden ge
bracht, zegt het H d b 1. waren ten volle
verdiend. Minister Slotemaker de Bruine
heeft bij de behandeling van dat ontwerp
den indruk gevestigd, dat hiji precies wist,
wat hij wilde en wat hij niet wilde.
Hij heeft stellig, aan prestige gewonnen
in deze dagen.
De overzichtschrijver van de Maas
bode zegt:
Erkend dient te worden, dat de mi
nister dit ontwerp knap verdedigd heeft.
Hij beheerschte de stof volkomen en was
klaar en duidelijk in de bestrijding van
volgens hem ongewenschte yv(jzigingen.
Even goed als de naam van minister Tal-
ma in de parlementaire geschiedenis
Kantoor Groote Markt 21 Telefoon 74 (2 lijnen)
Binnenland.
De Eerste Kamer over het geheime
Fransch-Belgische verdrag.
De Tweede Kamer kwam gereed met de
Ziektewet.
De mislukte reis van Schuttevaer.
Postfraude te Barendrecht.
Buitenland.
Het complot in Britsch-lndië.
Een tornado in Amerika.
De mijnramp in Pennsylvanië.
steeds genoemd wordt in verband met
deze wet zal het ook zijn met den naam
van minister Slotemaker de "Bruine.
Gaslevering op verren afstand.
De directeur der Staatsmijnen, prof.
ir. F. K. Th. van "Iterson, sprak dezer
dagen over het belangwekkende onder
werp: gasvoorziening op grooten afstand.
De gastechniek, zooals deze thans in
de meeste gasfabrieken uitgeoefend wordt,
achtte spr. eenigszins „uit den tijd". Het
moet z.i. voor de toekomst aanbevelens
waardig geoordeeld worden het gas, ge
produceerd door cokesoveninstallaties, in
verschillende gemeenten te di^jribueeren.
Heel veel gas komt er van die cokes
ovens, veel meer dan de ingezetenen
des lands verbruiken van de bestaande
fabrieken. Maar al dat gas wordt gebezigd
voor verschillende nuttige doeleinden.
Ook in het bedrijf der Staatsmijnen gaat
geen kub. meter verloren! Men denke
slechts- aan de synthese ammoniak-be-
reiding. Het gas, dat na deze fabricage
overblijft, is bijzonder uitstekend voor
de distributie. De verbrandingswaarde is
nog zelfs 80 pet. hooger.
De telefoontarieven.
Door de Kamers van Koophandel en
Fabrieken te Rotterdam, Utrecht, Gro
ningen, Leeuwarden, Veendam, Meppel,
Venlo, Eindhoven, Waalwijk, Breda, Til
burg, Neuzen en Middelburg is bij
den directeur-generaal der P.T.T. nog
maals ten krachtigste geprotesteerd te
gen het voornemen om bij de telephoon
in locaal verkeer een gesprekkentarief in
te voeren, aangezien naar het inzicht
dier Kamers het belang van zeer vele
belanghebbenden, en in bijzonder van
handel en industrie hierdoor ernstig zul
len worden geschaad.
TWEEDE KAMER.
Ta,nidtech:nicL
Het ontwerp tot de in-gelegenheid-
stelling van ee-nige 'tandtechnici om als
nog van hun practische bekwaamheid te
doen blijken, wordt aangenomen met 70
tegen 5 stemmen.
De Ziektewet.
Na aanneming van een aantal kleine
ontwerpen wordt voortgegaan met de be
handeling van de ziektewet.
Het amendement-Kortenhorst om de
mogelijkheid te openen bestaande onder-
neiningskassen in afdeelingskassen om te
zetten wordt verworpen met 56—22 st.
Het amendement-D u y s (premie geheel
voor rekening van den werkgever) wordt
verworpen met 5821 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. en de heeren Artz
en L. de Visser.
Het amendement-D u y s tot niet erken
ning der werkgeversbedrijfsvereenigingen
wordt verworpen met 6019 stemmen.
Het amendement-K u i p e r om de werk
geversverenigingen na 5 jaar niet meer
te erkennen als bedrijfsvereniging wordt
verworpen met 48—31 stemmen.
Het amendement-V a n S c h a i k om al
leen de werkgeversverenigingen te er
kennen die vóór 1 Juli 1929 bestaan,
wordt aangenomen z. h. s.