DE ZEEDW
T E E D E B LAD tot genezing van alle kwalen kent, maar
het uit winstbejag voor zich houdt.
Uit de Pers.
Het huisje aan den zeedijk
Staten-Generaal
VAN
DONDERDAG 21 MAART 1929. No. 145.
I Ziedaar het stoutste stuk, dat tot nu in
Engeland is verricht.
Baldwin doet een trekje aan zijn pijp
en zegt: bluf.
Mac Donald wordt bleek en denkt: daar
kan ik niet meer tegen op.
De verstandige kiezer maakt een verge-
lijking met een kwakzalver, die het middel
De politiek der onmacht.
„Het Centrum" citeert uit de „Vrij
zinnig Democraat" de volgende opmer
kingen
„Er is onzerzijds geen sprake van een
meedoen aan de vorming van een „"Link-
sche regeering", van een regeering, die
zou steunen op socialisten, vrijzinnig-de
mocraten en liberalen.
Zelfs in het schier ondenkbare geval,
dat deze partijen, die nu 40 zetels be
zetten, boven de 50 zouden komen.
In zooverre hebben wij er geen belang
bij, dat „Rechts" minderheid wordt.
Toch hopen we dat dit het geval zal
worden. Alleen en uitsluitend, omdat dan
van een nieuwe coalitie-regeering geen
sprake zal zijn."
Naar aanleiding hierop merkt „Het
Centrum" op
„Het puur negatieve van wat hier zoo
genaamd „in 's lands belang" bepleit
wordt, moet duidelijk zijn voor een ieder.
Een regeering, die steunen zou op een
Linksche meerderheid, acht men vrijwel
uitgesloten.
Men geeft ook duidelijk te verstaan,
aan de vorming van zulk een regeering
niet te willen meedoen.
Maar terzelfder tijd wil men foch ook
alles in 'twerk stellen, om de vorming
van een Rechtsche meerderheid en eer
Rechtsch Kabinet te verhinderen.
Links kan niet regeeren en Rechts mag
niet regeeren!
Ziedaar, waarop het vrijzinnig-demo
cratisch standpunt neerkomt.
Nieuw is het niet. De liberalen deden
vroeger al precies hetzelfde.
Door eigen onmacht niet tot regeeren
in staat, hadden zij toch .geen vuriger
wensch dan te beletten, dat Rechts in
de meerderheid kwam.
De vrijzinnig-democraten treden, wat
dit betreft, trouw in hunvoetspoor, al
geven zij nog zoo hoog op van hun
verlangen naar een parlementair Kabinet.
Voor en boven alles zijn zij, als de
meest verstolde oud-liberaal en anti-cle-
ricaal, tégen do coalitie en tégen een
ministerie met Rechtsche feign atuur."
Baas boven baas.
Het ligt voor de hand, zegt do N. Prov
Gron. Crt., dat er ook voor den verkie
zingsstrijd in Engeland vele beloften wor
den gedaan. Dat is nu eenmaal zoo het
gebruik. Daar zijn in alle landen partijen,
die er van leven. Zij hebben succes
en als dat binnen is, doen zij hun best
hun beloften zoo gauw mogelijk te ver
geten. En vele kiezers vinden het dan
bli'kbaar ook goed.
De arbeiderspartij in Engeland doel
haar best.
Zij1 heeft enkele manieren van de socia
listen op het vasteland van Europa over
genomen.
Maar zij is overtroefd. En dat nog wel
door de liberalen.
Lloyd George, de Welsche toovenaar,
heeft niet veel verwachting op een over
winning van zijn partij. Hij zal tevreden
zijn, als hij haar weer eenigermate kan
herstellen van de geweldige slagen, die
zjj ontving.
Naar sommigen meenen: mee door zijn
leiding. Een leiding, die weinig beginsel
en Veel opportunisme kent.
Lloyd George durft nu veel te beloven.
En hij is gekomen met een plan, dat den
socialisten den schrik op het lijf jioeg.
Zie eens, zeide Lloyd George, ons volk
wordt veel geplaagd door werkloosheid,
maar ik beloof, dat ik binnen één jaar
haar terug breng tot de voorheen normale
proportie. En dat zal ik doen, zonder
dat het den belastingbetaler één cent
kost.
FEUILLETON
Coalitie en protectie.
In een beschouwing van „Het Huisge
zin" (rad. R.-K.) over den landbouwdag
der C.-H. Unie te Utrecht komt het vol
gende voor:
Laat men, (inzake Handelspolitiek) geen
enkele verwachting op een rechtsch ka
binet bouwen.
Krijgen we, zooals de heer Colijn dezer
dagen In de Eerste Kamer adviseerde,
een verstandigen kabinetsformateur, dan
zal die van het regeeringsprogram en int
de troonrede alles verwijderd houden wat
ook maar uit de verte naar actieve ham
delspolitiek zou kunnen zweemen.
Doet hij het niet, dan heeft men binnen
het half jaar de grootste ruzie; doet hij
het wel, dan zal het katholieke volks
deel zich ontnuchterd afvragen, waarvoor
we eigenlijk de coalitie hebben hersteld.
Zeker er zijn nog andere vraagstukken
van groot belang en beteekenis, maar in
dit tijdsgewricht, nu we voor het elk jaar
nijpender probleem staan, hoe emplooi
te vinden voor het toenemend aantal
handen, kan men een handelspolitiek niet
begrijpen, die voor onze industrie geen
nieuwe débouché's weet te openen en
een industrie-in-nood een industrie-in-
nood laat.
EERSTE KAMER.
Defensie.
In de vergadering van gisteren werd de
begrooting van Defensie aangenomen met
23 tegen 11 st. (Tegen de Vrijz. Dem. en
de Soc.-Dem.).
Binnenl. Zaken en Landbouw.
Aan de orde is de begrooting van bin-
nenlandsche zaken en landbouw.
De heer Hermans, S.-D., critiseert de
houding van sommige burgemeesters, o.a.
die van Groot Schermer, die Heyerman's
Op Hoop van Zegen verbood, en van
Krimpen aan den IJssel, die de Twee
Weezen alsmede een St. Nicolaas-optocht
verbood.
De heer Polak, S. D., sluit zich bij
deze klachten aan. Verder bepleit hij de
samenvoeging van de Gooische gemeenten,
opdat, heter rekening worde gehouden met
het natuurschoon bij bebouwingsplannen.
Ten slotte wenscht spr. een trekhonden
verbod en maatregelen tegen den vangst
van zangvogels.
De heer De Veer, A.-R., bespreekt be
langen der paardenfokkerij. Hij vraagt,
wat den minister er toe heeft bewogen, aan
de vereeeniging Zeeuwse h-B e 1 -
gisch Paardenstamboek toe te
staan inschrijvingen in het Nederlandsche
Stamboek te doen. Die erkenning moge
toelaatbaar zijn, voorschrift is het aller
minst. Gestreefd moet worden naar sa
menwerking der betrokken vereenigingen.
De heer W e s t e r d ij k, V. D., consta
teert dat de grondprijzen naar verhou
ding van de prijzen der landbouwproduc
ten te hoog zijn. Ons pachtstelsel is zeer
verouderd. Spr. zou het „strijkgeld" bij
landbouwverkoopingen willen zien afge
schaft. In het algemeen wenscht spr.
maatregelen, die tot verlaging van pacht
prijzen kunnen leiden. De verkrijging van
plaatsjes met land moet worden aange
moedigd.
Ton aanzien van de suikercultuur be
toogt spr., dat het algemeen belang niet
gebaat is bij een premie op den verbouw
van suikerbieten.
De heer De G ij s e 1 a ar, C. H., waar
schuwt tegen het toekennen van bevoegd
heden aan vertegenwoordigende colleges,
die tot de bestuursorganen behooren. Het
gezag moet worden erkend, niet onder
mijnd.
De heer S m e e n g e, V.B., bepleit maat
regelen ter bevordering van de bebos-
sching.
m
Dinsdag werd voor de
pers een demonstratie
gehouden op het vlieg
veld Schiphol met het
nieuwe type Farman-
vliegtuig, dat veel slan
ker is dan het oude ty
pe. Het vliegtuig kan
een snelheid ontwikke
len van 180 K.M. en kan
met een gang van 40
K.M. ook nog in de
lucht blijven, en biedt
plaats voor 4 passa
giers.
80.)
door
HUGO KINGMANS.
o
„O, ja, pap'a, ik ben er heel dankbaar
voor."
„Nu, wat wil je dan meer? Je hebt toch
alles, wal je- begeert."
Lia gaf geen antwoord. Het was zoo
verbazend moeilijk, met papa te bespre
ken, wat haar beroerde. Je kon het even-
gGed tot een steenen beeld zeggen I
Maar dan vatte rij opeens moed.
„Papa?"
„Ja, wat heb je?"
„Mag ik Zondagmorgen naar de kerk?"
Stomverbaasd zag mijnheer Van Meers-
oia zijn dochter aan. Op elke vraag had
hij kunnen rekenen, maar deze had hij
in de verste verte niet vermoed. Hij
wilde een bits antwoord geveft. Maar op
hetzelfde ooigenblik zag hij het bleeke ge
zicht van Lia, waarin een paar smeekl-
°ogen, die verlangend het antwoord van
zijn lippen schenen te willen lezen.Hiji
kreeg medelijden mét haar. En het bitse
antwoord bleef achterwege.
»'k Wilde voor ik weet niet wat, dat je
me dit niet gevraagd had, Lia. Je weet,
hoe ik daarover denk. Alles is mij wel,
maar met godsdienst moet men bij mij
niet aan boord komen. Die is .huichelarij
in mijn oogen. De meest kras'se staaltjes
heb ik er van ondervonden."
Lia had een tegenwerping bij de hand.
'tWas best mogelijk, dat haar vader zoo
genaamd godsdienstige menischen had ont
moet, die ver van christelijk handelden.
Maar daarnaast waren talloos vele echte
christenen, zooals zij ervaren had.
Zij had evenwel op dat oogenblik niet
de kracht en den moed, om te gaan p'o-
lemiseeren. Te meer, omdat vader toch
niet te overtuigen zou zijn. Het was wa
ter naar zee dragen.
„Ja, als het niet mag," aarzelde zij
„Maar ik zou het zoo gaarne willen.
,,'kZie niet in, waarvoor het noodig
is, kind. De godsdienst zal je nog som
berder maken, dan je al bent. Ging je
daarginds geregeld naair de kerk?"
„Eerst niet, papa."
„En toen? Toen hebben ze je gedwon
gen?"
Hij vroeg het met een harde stem':
dat zou net iets voor die christelijke
menschen zijn; hun godsdienst aan een
ander opdringen 1
„Niemand heeft mij gedwongen, papa.
Er werd zelfs eerst met mij niet over
sjproken. Door niemand."
)e architect ward wat milder gestemd:
De heer Haffmans (R.-K.) acht het
voortbestaan van de burgerwachten en de
subsidies daaraan volkomen gemotiveerd.
Zij zijn niet tegen eenige partij gericht; in
sprekers provincie zijn er duizenden ar
beiders lid van.
De heer Lindeyer (S.D.A.P.) klaagt
over den gang van zaken in Zeeuwse h-
V laanderen, met welks belangen niet
voldoende rekening wordt gehouden. In
het bijzonder heeft hij het oog op de vlas
industrie.
De landarbeiderswet wordt in Z.
Vlaanderen practisch nog haast niet toege
past.
Minister Kan wijst er op, dat de
burgemeesters geen verlengstuk van Bin-
nenlandsche Zaken zijn. Zij bekleeden,
benoemd door de Kroon, een geheel zelf
standige positie en zijn alleen moreele
verantwoording schuldig aan Binnenland-
sche Zaken.
Het initiatief tot samenvoeging van ge
meenten moet uitgaan van Gedep. Sta
ten; zulk een initiatief is uit het Gooi
niet gekomen. Overigens zijn de bezwaren
niet dezelfde gis bij andere samenvoe
gingen van gemeenten aan den dag
treden.
Inzake het trekhonden-vraagstuk is spr.
nog de ouderwetsche opvatting toegedaan,
dat de belangen van den mensch zwaar
der wegen dan, die van het dier, dat in-
tusschen recht heeft op bescherming. Uit
adviezen van de medische veterinaire fa
culteit te Utrecht is spr. evenwel gebleken
dat de bezwaren tegen hot gebruik van
den hond als trekdier dikwijls sterk wor
den overdreven. Spr. heeft laten nagaan
hoe do triomftocht van de dames en hee-
ren van den Anti-trekhondenbond is ge
gaan. Te Hattem werd b.v. een hond met
een open wonde aan den hals herhaal
delijk als demonstratiedier gebruikt, ter
wijl alle trekhondenhouders, die met hun
dieren verschenen, daarvoor van den
Bond f4 plus een glas bier en sigaren
ontvingen.
Spr. heeft het geven van vergunningen
om op de kar te zitten aanvankelijk wil
len beperken tot gebrekkige personen en
ouden van dagen. Intusschen is geble
ken, dat de honden zelf liever loopen
met den baas op de kar, dan dat hij er
naast loopt.
Ten aanzien van rde vogelvangst
merkt spr. op, dat het beroep van den
vogelaar nog wel tot de eerzame wordt
gerekend. Wijziging van de Vogelwet kan
worden overwogen.
De commissie-Deckers heeft het
pachtvraagstuk in studie; het be
treffende wetsontwerp zal zeer zeker met
de belangen der pachters rekening hou
den.
Spr. heeft groote waardeering voor het
werk der burgerwachten.
Steun aan werkverschaffing in Z.
Vlaanderen is in geen enkel geval ge
weigerd.
De begrooting wordt z. h. st. goedge
keurd.
Buitenlandsche Zaken.
Aan de orde is hoofdstuk III der Rijks-
begrooting van 1929 (Buitenlandsche Za
ken,)
De heer Van Embden (V.D.) maakt
eenige opmerkingen over de algemeene
zij vielen hem mee, die wonderlijke men
schen.
„Zoo. Waarom ging je dan naar de
kerk? Lieve help, Lia, ik zie je al gaan,
om naar dat gezwets te luisteren I Hoe
kwam je er ter wereld bij?"
Het meisje kreeg een kleur als vuur.
Maar intusschen had zij moed gevat.
„Het is geen gezwets, papa. Het is de
waarheid. Ik kan het niet zeggen nog,
maar het is zeker, want ik heb het
ondervonden, dat je in de kerk tot rust
komt. Bij den godsdienst wordt alleen:
de ware vrede gevonden."
„Heeft men je dat daarginds wijs ge
maakt?"
„Niemand heeft mij- dat wijsgemaakt
papa. Geloof mij toch. Men praatte er
den eersten Tijd niet eens met mij over."
,,'t Wordt al wonderlijker. Hoe ben je
dan tot een veranderd inzicht gekomen?"
,,'kHeb gezien, papa, wat het christen
dom werkelijk beteekent. Niet het naam-
christendom, waarop u smaalt, maar het
echte. En toen wilde ik er meer van
weten en ben ik aan het onderzoeken
gegaan. Zoo kwam ik ook bij den dominó
en ook in de kerk. Nu ik weer thuis
ben, zou ilc zoo graag ook naar de kerk
gaan, want ik voel mij niet rustig, 'k Heb
zoo'n onvrede."
Werkelijk met belangstelling zat de ar
chitect te luisteren. Dat had hij nu hee-
lemaal niet verwacht. Verbazend, dat kind
akte van Genève, het modelverdrag ter
voorkoming van oorlog en den stilstand
in de internationale ontwapening en hij
stelt zich voor eenige vragen tot den
minister te richten in verband met de
publicaties van het „Utrechtsch Dagblad".
Bij hel model-verdrag worden de na
tionale weermachten niet afgeschaft. De
groote verdienste van dit modelverdrag
is, dat. het de positie der burgerlijke
bewindslieden sterkt tegenover de mili
taire machthebbers. Moge daarom de
minister te rade gaan, ons land tot dit
verdrag te doen toetreden.
Te 5 uur wordt de vergadering ver
daagd tot Donderdag 11 uur.
TWEEDE KAMER.
De Ziektewet.
De behandeling van het ontwerp-Ziekte-
wet wordt voortgezet.
Het amendement-Kortenkorst (be
palende, dat ongeschikt is de arbeider, die
niet in staat is den arbeid te verrichten
waarmede hij in zijn onderhoud placht te
voorzien) wordt aangenomen zander hoof
delijke stemming.
Het amendement-D u y s (om den ge
wezen arbeider recht op ziektegeld te ge
ven gedurende zes maanden na het verla
ten van het bedrijf) wordt verworpen mot
59 tegen 19 stemmen.
Het amendement-K u i p e r (om te
voorkomen, dat do rechten op ziektegeld
door kortstondige onderbreking aan de
verzekering verloren gaan) woxrit aange
nomen z. h. s.
He-t am endomen t-D u y s (om de be
voegdheid aan de raden van arbeid te ont
nemen uitkeering aan jonge arbeiders te
verlagen) wordt z. h. s. aangenomen.
Het amendement-V an G i.i n (om de
Kroon de bevoegdheid te geven voor be
paalde groepen de uitkeering te verlagen
of verhoogen) wordt verworpen met 52 te
gen 26 stemmen.
Mevr. B a k k e rN o r t, V. D., licht
een amendement toe, waarin wordt be
paald, dat aan gehuwde arbeidsters per
soonlijk het ziekengeld wordt uitgekeerd.
Zonder deze bepaling acht spreekster het
niet vaststaande, dat het ziekengeld steeds
ten bate komt van haar, wie het toekomt.
Mej. Groene weg, S.D.A.P., verde
digt een amendement-Duys van dezelfde
strekking.
De heer B e u m e r, A.R., herinnert er
aan, dat het Burgerlijk Wetboek voor
schrijft, dat een gehuwde vrouw de be
williging van den man noodig heeft voor
het aangaan van een arbeidsovereenkomst.
Hij kan die bewilliging ook weigeren en
daarom ziet spr. in de amendementen een
inbreuk op de rechten van den man. Bo
vendien, wat komt er terecht van de zelf-
standigo beschikking over het ziekengeld
door. de vrouw als deze doodziek te bed
ligt? Spr. is echtor bereid een concessie te
doen door te stemmen vóór het amende
ment-Bakker Nort, als daar wordt inge
voegd dat de vrouw dit geld krijgt om
daarover te beschikken t. e.n bate van
het gezin. Spr. dient daartoe een sub
amendement in.
Mej. M e ij e r. R.K., gaat mee met het
amendement-Bakker Nort, omdat het zie
kengeld een deel is van het loon en de ge
huwde vrouw ook beschikt over haar loon
was nu al drie weken thuis en zij had
er met. hem nog niet over gesproken 1
„Gek, dat je mij er nooit iets van ver
teld hebt, Lia," merkte h(j op.
„Ikik durfde het niet," stamelde
Lia.
„Je durfdet niet! Je behoeft toch voor
mij waarlijk niet bang te zijn, is het wel
vroeg liij.
„Neen, dat niet. Maar ik wist, dat u
van den godsdienst hat liefst niet spre
ken wilde."
„Daar heb je gelijk in. Ik wilde wel,
dat je er niet over begonnen waart,
want het dient tot niets. Maar nu be
grijp ik toch niet, waarom je dan nu
wel met mjj er over begonnen bent."
„Papa, zooals nu kan het niet langer,
'k Heb alles verloren, wat ik bij grootmoe
der gevonden heb. 'kHeb geen vrede,
ik ben niet gerust. Ik doe hier niet,
wat ik moet doen."
„Bijvoorbeeld?" vroeg de architect ver
baasd.
„Ik bid niet. En ik lees niet in den
bijbel. En ik ga niet naar de kerk. En
ik heb aan dat alles toch behoefte."
Mijnheer Van Meersma wist eigenlijk
niet, wat hjj doen moest of denkenuit
varen en zijn dochter flink de les lezen
over haar dweperijen of medelijden met
baar hebben en haar heur gang maar
laten gaan.
Hjj dead geen van beide, maar zeide op
De heer Knottenbelt, V.B., acht het
sub-amendement overbodig, omdat 'n kan
tonrechter reeds heeft uitgemaakt, dat als
een vrouw over haar loon beschikt ten
bate van het gezin, zij dit niet mag aan
wenden ten eigen bate.
De heer Van Schaik, R.K., vindt dat
de amendementen te ver gaan door te ver
bieden aan den man, het ziekengeld te in
nen. "Wordt in de amendementen inge
voegd, dat de vrouw „desverlangd" be
voegd is enz., dan heeft spr. er vrede mede.
Mevr. B a k k e rN o r t neemt het sub-
amendement-Beumer over.
De Minister zegt, dat tot nu toe de
behoefte niet gevoeld is in onze verzeke
ringswetten deze materie te regelen. Spr
kan niet veronderstellen, dat thans die re
geling wél noodzakelijk zou zijn. Beter zou
zijn een wijziging aan te brengen in art.
1637 F B. W. Spr. voelt meer voor de ge
dachte van den heer van Schaik.
Mej. Groeneweg, S.D.A.P., wijzigt
haar amendement zoodanig, dat aan art.
47 de zinsnede wordt toegevoegd: Ten aan
zien van de uitkeering aan de gehuwde
vrouw vindt art. 1637 F. van het B. W.
overeenkomstige toepassing.
Het amendement-Groene weg wordt
hierna z. h. st. aangenomen.
Mevr. BakkerNort trekt kaar
amendement in.
Do heer D u y s, S.D.A.P., verdedigt een
amendement om de promie geheel ten laste
van de werkgevers te brengen. Hij betoogt,
dat de werkgevers ook bij het plan-Pos-
thuina-Kupers de promie voor hun reke
ning wildon nemen. Het zou woordbreuk
zijn, nu te willen terugkrabbelen. De ar
beiders moeten reeds de heele premie voor
geneeskundige behandeling betalen. Wan
neer daar nog do helft van de Ziektewet
premie hij komt, wordt de lost veel te
zwaar.
De sociale verzekering moet buiten den
klassenstrijd blijven. Wordt de gedeelte
lijke premiebetaling door don werknemer
gehandhaafd, dan zal dit niet het geval
zijn. Degenen die de laagste loonen heb
ben, zooals de arbeiders op het platteland,
zullen het meest te lijden hebben van de
thans voorgestelde bepaling.
De heer Duys wenscht voorts de stor-v
ting in het prophylaxe-fonds, die thans op
pet. is gesteld, te verhoogen en den be-
drijfsvereenigingen modezeggenschap te
geven in dit fonds.
Do heer Kuiper, R.K., licht een
amendement toe met de bedoeling 'den
grondslag van het prophylaxefonds te ver
ruimen, zoodat het tevens zal worden
een fonds, waaruit bijdragen worden ver
strekt voor geheele of gedeeltelijke voor
ziening in de kosten van genees- en
heelkundige behandeling.
De voorzitter deelt mede, dat van
avorul een nota van wijziging betreffen
de deze aangelegenheid zal verschijnen.
In verband daarmee stelt spr. voor, de
betreffende artikelen aan te houden.
Aldus besloten.
De heer Duys, S.D.A.P., vraagt aan
den minister wat hjj verstaat onder het
begrip „bedrijfsvereeniging". We gaan
hier in dit ontwerp een eersten steen
leggen voor de bedrijfsvereeniging. Hot
is "dus noodzakelijk, dat men goed weet,
waaraan men toe is. Spr. stelt zich voor,
neerslachtigen toon: ,,'kWou, dat ik je
nooit toestemming had gegeven, daar
heen te gaan. Dan hadden we deze ellen
de ook niet gehad. Je bent veel minder
dan toen je ging. Ik begrijp je ter we
reld niet meer. Ér is den laatsten tijd geen
land met je te bezeilen. Tc Was blij], dat
je anders werd dan Annie, maar dit,
neen, dit ,kan mij heel niet bekoren.
Dan heb ik je nog liever zooals Annie.
Die leeft tenminste onbezorgd, en houdt
zich niet met dat gekwezel op. Het spijt
mij vreeselijik, Lia, dat je niet naar mijn
waarschuwing hebt geluisterd. 'kHad je
toch gezegd, niet weer te keeren met die
ouderwetsche ideeën, misschien goed
voor die bekrompen menschen daar
ginds, maar niet voor menschen, die met
hun tijd meegaan."
„Ik kan daaraan heusch niets doen,
papa. Zooiets komt vanzelf. Ik moest on
derzoeken en ben tot de overtuiging ge
komen, dat een mensch zonder God niet
gelukkig is. Maar nu ga ik die meening
kwi,jt raken. Hier in huis
„Ja, je bent hier wel in een heidensche
omgeving," spotte hij.
„Papa, spot nu niet! Het is mij wer
kelijk ernst. Ik beweer niet, dat het hier
een heidensche omgeving is. Maar het is
toch een feit, dat hier in huis met God
niet gerekend wordt. Ik verlies hier alles
weer. En dat maakt mij zoo overstuur.
UT z
(W
ordt vervolgd.).