No. 136
Maandag 11 Maart 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
ytuwe
PU ROL
Deze mooie pijp
BI0GELMRS
HENDRIKSE&Cos BANK- GOES
schruite
fluid
EERSTE BLAD.
TABAKKEN
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Nooduitkeering aan Gemeenten.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
IBANK-
EFFECTEN-
ASSURANTIEZAKEN
Uit de Provincie.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f3.—
Losse nummers fO.QI
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
I
De kans dat spoedig een definitieve
regeling inzake de financieele verhouding
van Rijk en Gemeenten tot stand zal
komen, 'is al zeer gering.
Er is wel een ontwerp, maar het is
zéér de vraag of het nog voor de ver
kiezingen het Staatsblad zal bereiken. En
mocht zulks al gelukken, dan zal het
toch in elk geval nog enkele jaren du
ren eer deze regeling in werking treedt.
Het is in verband daarmede, dat de
heer D. Gorter, Wethouder van Finan
ciën te Emmen, een plan voor een rege
ling ten bate van de noodlijdende ge
meenten heeft samengesteld.
De strekking van dit plan is om, in
afwachting van een definitieve regeling,
de zwaarst belaste gemeenten een zoo
danige nooduitkeering toe te kennen, dat
als resultaat in geen enkele gemeente
de gezamenlijke druk van de Rijks-inkom
stenbelasting (met inbegrip van de pro
vinciale en gemeentelijke opcenten) en
de gemeentelijke inkomstenbe'asting voor
een ingezetene met twee kinderen en
f5000 jaarlijksch inkomen zwaarder zal
zijn dan f500 per jaar.
Aangezien bij meerdere gemeentera
den, ook in Zeeland, een verzoek in
kwam met dit plan adhaesie te betuigen,
lijkt het ons niet ondienstig hier te la
ten volgen wat Dr J. W. Noteboom in
het laatste nummer van A.-R. Staatkunde
hierbij opmerkt.
Het wil ons, aldus Dr N. met alle
respect voor den arbeid van den heer
Gorter voorkomen, dat hij wel wat
eenzijdig en daarom tegenover vele ge
meenten niet billjjk is te werk gegaan.
Vooreerst rekent het plan alleen met
de inkomstenbelasting. Gemeenten, die
door een zwaren druk van andere ge
meentelijke belastingen (met name van
opcenten op personeel) en hooge bedryfs-
tarieven (men denke daarbij ook aan de
soms hooge tarieven van intercommu
nale waterleidingmaatschappijen) de in
komstenbelasting beneden die van het
rangnummer 921 (het laagste numlmer
van het plan) hebben weten te houden,
zullen achter het net visschen.
Gelijk lot zal tal van gemeenten tref
fen, wier inkomstenbelasting in het alge
meen zeker geen lichtere last op de be
volking legt dan in het plan opgenomen
gemeenten, al is haar tarief voor inko
mens van f5000 betrekkelijk gunstig.
Van verschillende gemeenten kan dit
laatste uit officiëele gegevens blijken.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
geeft immers een rangregeling der ge
meenten niet slechts voor den belasting
druk bij een inkomen van f5000, doch
ook voor de zwaarte van dien druk bij
een inkomen van f 2000. En uit die rang
regeling blijkt, dat er verschillende ge
meenten zijn, wier rangnummer over
1927/28 bij een inkomen van f 5309 lager
is dan rangnummer 921, doch by een
inkomen van f2000 belangrijk hooger.
Zoo Barneveld (990 bij een inkomen van
f 2000)Appel tern (955); Eethen (957);
Huijbergen (970); Itteren (96(5); Harden-
berg (stad) (981) enz.
By ongewijzigde uitvoering van het
plan, zou deze relatief hoóge druk op
lage inkomens die gemeenten duur ko
men te staan.
Trouwens ook voor verschillende ge
meenten, die binnen de grens van dit
Plan vallen, zou deze verdeeling niet bil
lijk zijn. Zij zouden, indien ook werd
gelet op den belastingdruk op lagere in
komens, aanspraak hebben op een hoo-
gere nooduitkeering, dan haar door dit
plan in uitzicht wordt gesteld.
Aan deze bezwaren zou men intusschen
ten deele kunnen tegemoet komen, door
een dergelijke nooduitkeering ook te
berekenen voor inkomens van f2000, en
dan aan elk der gemeenten toe te wijzen
het hoogste bedrag (resp. het bedrag),
dat een der beide berekeningen aanwijst.
Doch dan zou de last voor het Rijk
zwaarder worden. Of men zou de grens
van f £09 voor den druk der gezamen
lijke inkomstenbelasting hooger' moeten
stellen.
Overigens lijkt ons het plan aanbeve
lenswaardig. Vermoedelijk is er geen en
kele regeling te bedenken, die tegenover
alle gemeenten volkomen billijk is. Dit
plan schept regel, waar op "toogenblik,
bij gebreke van een regeling, de deur
voor willekeur en beknotting der plaat
selijke autonomie wijd open staat. En
de zwaarst belas !e gemeenten zullen toch
wel door het Rijk moeten worden ge
holpen.
Algemeene temperatuurstijging in
Duitschland.
Het weer wordt thans eiken dag beter in
Duitschland; zoo is in Oost-Pruisen, waar
nog Donderdag een koude van 8 graden
heerschte, het kwikzilver thans weder drie
graden boven vriespunt gestegen. Uit Aken
wordt een warmte van 16 graden, uit
Frankfort van 10 graden, uit Karlsruhe
van 10 graden gemeld. In Midden-Duitsch-
land varieert de temperatuur tusschenl en
6 graden Celsius.
De voedselvoorziening van Rusland.
Het resultaat der graaninkoopen door
de regeeringscommissies in Februari staat
bij dat der vorige maanden aanzienlijk ten
achter en wordt onbevredigend geacht.
De „Prawda" schrijft de schuld toe aan
de boeren, die het graan hamsteren, en
verlangt sociale dwangmaatregelen, daar
de graanvoorraden werkelijk voldoende
zijn. Indien niet de strengste maatregelen
worden genomen, zal er niet voldoende
graan voorhanden zijn om de voedselvoor
ziening tot den volgenden oogst te verze
keren.
In het district Odessa zijn de laatste
maanden 8 pet. der paarden omgekomen
door gebrek aan voedsel, waardoor later
weer de bewerking der akkers zal worden
bemoeilijkt. De invoering van broodkaar
ten in Leningrad heeft het verbruik niet
verminderd. Daarom beeft de Sovjet al
daar de dagelijksche hoeveelheid brood,
die door de bakkerijen per hoofd mag wor
den verstrekt, beperkt tot een pond.
Beleediging van Camille Huysmans.
Men herinnert zich misschien nog wel
het incident, dat zich in den afgeloopen
zomer in de Kurzaal te Oostende voordeed
toen bij het spelen van de „Brabangonne"
de socialistische oud-minister van onder
wijs, Camille Huysmans en zijn dochter
niet opgestaan waren. Een officier trad op
beiden toe en schold Huysmans uit. Vrij
dag heeft deze officier, graaf d'Outremont,
kapitein van de gidsen, voor den krijgs
raad te Gent terecht gestaan. Te zijner
verdediging werd aangevoerd, dat hij uit
een onweerstaanden vaderlandslievenden
aandrang had gehandeld.
De krijgsraad heeft hem vrijgesproken.
Op de vergadering der S. D. A. P. Zon
dag te Amsterdam gehouden, heeft de heer
Huysmans onder bravo's verkondigd, dat
de militairen in vredestijd in België niets
te zeggen hadden. Hij zal er na de uit
spraak van den krijgsraad van Gent mis
schien wel anders over gaan denken.
De opstand in Mexico.
Nadat zij de opstandige beweging in 'het
Zuiden verpletterd heeft, trekt de regee
ring thans haar troepen samen tegen de
opstandelingen in het Noorden, waar
spoedig een beslissende slag verwacht
wordt in de buurt van Torreon, waar ge
neraal Escobar, opperbevelhebber der op
standelingen, zijn hoofdkwartier heeft.
Zooals uit Washington gemeld, heeft de
Amerikaansche regeering besloten op ver
zoek van de regeering te Mexico City wa
penen en munitie naar Mexico te zenden.
De firma's, die de leveringen doen, zul
len daartoe verschillende faciliteiten ge
nieten. Tevens besloot de Amerikaansche
regeering de overbodige voorraden van het
departement van oorlog ter beschikking
van de federale Mexicaansche regeering te
stellen, die blijkbaar dringend behoefte
aan wapens en munitie heeft.
Spoorwegongeluk.
Zaterdagavond om 7.05 uur is een extra
D-trein naar Leipzig op het traject Leip
zigDresden te Dahlem ontspoord. De lo
comotief ging uit de rails, verder ont
spoorden de bagagewagen en een passa
giersrijtuig.
Er werden 4 menschen, waaronder 2
spoorwegbeambten, ernstig gewond. De
materieele schade is zeer groot. Beide
hoof dsporen waren versperd.
Het ongeluk schijnt te wijten te zijn aan
onachtzaamheid van een baanwachter.
De beide gewonde passagiers zijn naar
het ziekenhuis te Rusa gebracht. De ver
wondingen van de andere passagiers zijn
onbeteekenend.
Schelde-tunnel te Antwerpen.
Zaterdagmorgen werd op het ministerie
van koloniën te Brussel een overeenkomst
gesloten voor den bouw van een tunnel on
der de Schelde te Antwerpen.
De kosten van den aanleg zullen door
een leening worden gegarandeerd. De tun
nel zal enkelvoudig worden gebouwd.
De provincie Oost-Vlaanderen verbindt
zich,' zoo spoedig mogelijk te beginnen met
de noodzakelijke onteigeningen voor het
graven van het kanaal Gent—Antwerpen.
Ook al uit de valsche documenten-fabriek?
De Poolsche minister van buitenland-
sche zaken, Zaleski, verklaarde naar aan
leiding van de publicatie van een geheim
verdrag tusschen Polen en Roemenië, ge
richt tegen Rusland en Litauen, dat deze
publicatie het -grootst mogelijk wantrou
wen verdient, daar zij geheel op één lijn
gesteld kan worden met de bekende publi
catie van het „Utretsch Dagblad". Achter
de schermen worden onderhandelingen ge
voerd ten einde de nog resteerende ondui
delijke punten tot klaarheid te brengen.
Korte berichten.
Te Ottawa is uit het Noorden van
Canada bericht ontvangen van de redding
van vijf Eskimo's die op een ijsschots in
de Hudson-straat waren afgedreven. De
mannen waren toen men hen vond, geheel
uitgeput van den honger.
De Berlijnsche politie heeft weer een
groote razzia gehouden in de wijk van het
Silezische station, die na de vechtpartijen
tusschen de rapaljevereeniging Immer
Treu en de Hamburgsche timmerlieden
zeer onrustig is gebleven. Met tien vracht
auto's zijn tal van verdachte individuen
naar het hoofdbureau overgebracht. Na
verhoor zijn velen weer vrijgelaten; tal van
anderen zijn echter in hechtenis gehouden.
Zaterdag is in de nijverheidsschool te
Biberach bij een chemische proefneming
een zuurstof-apparaat gesprongen, waar
door de onderwijzer en tien kinderen ge
wond werden; twee kinderen zijn ernstig
getroffen, de anderen konden na genees
kundige behandeling naar huis vervoerd
worden.
Door de droogte der laatste weken
zijn in Engeland reeds op onderscheidene
plaatsen bosch- en heidebranden uitgebro
ken.
Een nieuw bankschandaal heeft zich
te Parijs voorgedaan. De administrateur
van de Banque frang'aise d'escompte et de
bourse is wegens oplichtingen en verduis
teringen ten bedrage van 8 millioen francs
in staat van vervolging gesteld en aange
houden. De genoemde bank had twee fili
alen in Parijs, en drie in de provincie.
Te "Warschau zijn 200 leden van een
anarchistische organisatie gearresteerd.
Beneden Antwerpen is de W. Schelde
thans weer geheel vrij van drijfijs. De
vaart op Antwerpen is dan ook hervat en
zelfs nog heel wat drukker dan in norma
len tijd. Verder is de Schelde in de rich
ting van Rupel eveneens weer zoo goed als
geheel vrij van ijs. De meeste kanalen lig
gen echter nog dicht.
en sprinqende lippen
Doozcd 30-60 ca 90 ct. Tube 80 ct. Bi) Apoth. ca Drogisten
De Koningin en Prinses Juliana bij de
kruiende Waal.
Zaterdag hebben de Koningin en Prin
ses Juliana met haar gevolg een auto
tocht gemaakt van Nijmegen naar Zalt-
Bommel.
Deest is de eenige plaats geweest
waar de Koningin den auto heeft ver
laten om den ijsdam in de Waal te in-
specteeren. Vervolgens vertoefde zij li/a
uur even boven de spoorbrug van. Zalt-
Bommel, waar zij het werk van den ijs-
I 'éporad 5ptn
lone 2'
f* 1 pc
100 punten
oeven recht op
deze mooie pyp
Verkry^baap m verschillende prijze
epryzen.
Av.o.BIGGELLAAR ROOSENDAAL
breker Siberië heeft gadegeslagen. ÜTLe-
ly, hoofdingenieur van den Rijkswater
staat te Nijmegen en de dijkgraaf H. C.
de Jongh verstrekten haar daar alle in
lichtingen over den toestand. Vervolgens
is zij langs het veer te Zalt-Bommel,
waar zij ook nog het werk van ijsbre-
kers gadesloeg, door de Waterpoort naar
het station, te Zalt-Bommel gegaan.
Het gerucht dat de Koningin er was
had zich toen alg een loopend vuurtje
verspreid. Zij werd dan ook door een
groote menigte hartelijk toegejuicht. Met
trein 16.21 uit Zalt-Bommel vertrokken
waartoe een extra-rijtuig was aange
koppeld kwam het hooge gezelschap
om 18.20 in den Haag terug.
Bij het wachten op den trein onder
hield H. M. zich met den dijkgraaf den
heer de Jongh. H. M. informeerde o.a.
belangstellend naar de Bomme'.sche aard
beien. Als bijzonderheid herinnerde de
heer de Jongh er aan, dat in 1861 Ko
ning Willem III met levensgevaar den
tocht over de Waal had gedaan om toen
bij den watersnood tegenwoordig te zijn.
Burgemeesters.
Het Dagblad van Noordbrabant te
Breda heelt bericht, dat het gerucht wil,
dat de heer M. Krijgsman, wethouder van
's Hertogenbosch, ernstig in aanmerking
zou komen voor burgemeester van Ber
gen op Zoom.
De Bossche Crt. meldt: Zooals de heer
Krygsman ons bij informatie mededeelde,
heeft hij niet gesolliciteerd naar bedoel
de functie.
De telefoondienst Nederland—Indië.
De gelegenheid om met Nederlandschr
Indië langs radio-telefonischen weg ge
sprekken te voeren, bestaat thans twee
maanden. Immers op. 8 Januari werd deze
dienst, na den vorigen dag officieel te zijn
ingewijd, voor het eerst voor het publiek
opengesteld.
In de eerste maand (tot en met 31
Jan.) werden 216 gesprekken met Indië
gevoerd; van 1 tot en met 28 Februari
waren het er 232, zoodat, in aanmerking
genomen, dat de dienst alleen op- werk
dagen is opengesteld, kan worden gecon
cludeerd, dat er toit heden een vrij con
stant gemiddelde is van 10 gesprekken
per dag.
De 232 gesprekken in Februari zrjn te
verdoelen in 72 uitgaande en 160 in
komende; daarvan werden gevoerd in de
studio te Amsterdam 28 uitgaande en
53 inkomende; 'sGravenhage resp. 33
en 71; Rotterdam resp. 7 en 17 en
Utrecht resp. 4 en 19.
Onze verhouding met België.
Volgens „Het Volk" zou onze regeering
het voornemen hebben om nogmaals
nu in de Eerste Kamer te komen met
een verklaring inzake de Nederlandsch
Belgische kwesties der laatste dagen.
Dit zou daa plaats hebben wanneer
Binnenland.
Nog steeds het Belgisch-Fransche verdrag.
Een verklaring van het „U. D." Nog een
regeeringsverklaring te wachten?
De Koningin en Prinses Juliana hij de
kruiende Waal.
Vergadering van Prov. Comité A.R. Kies
verenigingen. De candidaatstelling voor
de Tweede Kamer.
De onregelmatigheden te Nieuwer-Amstel.
Buitenland.
Voedseltekort in Rusland?
De opstand, in Mexico.
De Schelde-tunnel.
deze week de motie-Van Embden in be
handeling komt.
Beroepswedstryden voor
Kantoorbedienden.
Vanwege de Nederlandsch© Vereni
ging van Christelijke Kantoor- en Han
delsbedienden worden deze week over
het g'hce'e land beroepswedstrijlen vooï
jeugdige kantoorbedienden gehouden.
Deelgenomen kan worden door leden
der Vereeniging, die jonger zijn dan 21
jaar. Er hebben zich niet minder dan
129 deelnemers aangemeld.
De bedoeling is, de deelnemers te zet
ten aan het beantwoorden van vragen en
de oplossing van aan de practijk ontleende
vraagstukken, hun beroep betreffende en
hen daardoor te dwingen zich meer dan
anders rekenschap te geven van de befee-
kenis van hun dagelijkschen arbeid en vam
allerlei omstandigheden, die zich in de
uitoefening van hun beroep kunnen voor
doen.
Deze wedstrijden zijn te beschouwen
als een proef. Slaagt die proef, dan ko
men allerlei plannen, de beroepsoplei
ding der .jeugdige kantoorbedienden ra
kende, tot uitvoering.
Verschillende aardige prijzen, hoofdza
kelijk studie-boeken ,en sociale lectuur,
worden beschikbaar gesteld.
Middelburg. Woensdagavond hield de
N.V. Samenwerking, Zuivelfabriek alhier,
in de zaal van dhr Den Boer haar 4de
algemeene vergadering. Op twee na waren
alle aandeelhouders aanwezig. De voor
zitter, dhr Sanders®, gaf een historisch
overzicht over den gang der zaak in
1928. De secretaris, dhr Abrahamse,
bracht verslag uit van de werkzaamhe
den van het bestuur en de directeur,
dhr Polderman, schetste den loop van
het bedrijf in het voorbijgegane jaar. Daar
na kwam aan de orde het voorstel tot
goedkeuring van de balans en de ver
lies- en winstrekening. Hieruit bleek,
dat het bedrijf zich zeer gunstig ont
wikkelde, zooals uit de volgende cijfers
moge blijken: Aangevoerd werd 2.334.737
L. volle melk, waarvoor werd betaald
f210521,07. Verkocht werden 1.089.792 L.
volle melk, opbrengende f 117.989. De bo-
teromzet bedroeg 50015 K.G., die op
bracht f 101.765.78. Op vaste goederen,
machines enz. werd afgeschreven f 2103.
Verder werd een bedrag gereserveerd en
werd met algemeene stemmen besloten
tot een uitkeering van 5 pCt. dividend
over het aandeelenkapitaal. De aftreden
de commissarissen Davidse, Van den
Driest en Janse werden herkozen en na
men hun herbenoeming aan.
Het jaagpad tqsschen Middelburg
en Abeele is voorloopig voor alle motor
rijwielen gesloten verklaard.
Goes. De gemeentel-werklieden Van Gin
kei en Rijn, die zich aan opruiing van
workloozen ischuldig maakten, zullen ge
straft worden met intrekking van de helft
hunner vacantie, terwy'l hun bovendien
het toezicht over de werkloozen ontno
men ia. 1
