No. 135
Zaterdag 9 Maart 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
v KOSSEM'* ZEEPAARD I5cr
HENDRIKSE Cos BANK-GOES
Stand
uws.
i
EERSTE BLAD.
ZIEKEN
Buitenland.
Bij ziekte of ongesteldheid
G. JOOSSE - GOES
BANK VOOR ZEELAND - GOES
Belangrijkste Nieuws.
IBANK-
EFFECTÈN-
ASSURANTIEZAKEN
Binnenland
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
HET CHRISTELIJK GEZINSLEVEN.
hebben „4711" noodig!
A. C. VAN DER REST, Ass. Apotheker
Genees- en versterkingsmiddelen,
Verplegingsartikelen, enz., van
A. C. VAN DER REST, Ass. Apotheker
GOUD - ZILVER UUR
WERKEN en OPTIEK
ALLE BANK- EN EFFECTENZAKEN
LICHTE MARYLAND BAAI
IN PATENTVERPAKKING w
ALLE
van het R eg-
voet pad en in
lelburg f5 of I
ver spoorwegge-
oopen: M. B. W.
iddelburg, ieder
anders dan in de
H/'K. te Wil-
een motorrijwiel
m der gemeente
M. per uur: J.
Legen £10 of 10
deren over-
n te breken.
Arnhem stonden
Fr. en de 34-ja-
te Amsterdam,,
te dat zij op1 20
en in de woning
rnhem.
met een zoon
Iers niet op goe-
ben afgesproken
zijn vader in
verd. een sleutel
n op deze wijze
achtte het ten
poging tot braak
elk 2 jaar ge<-
liger pleitte cle-
ms medeplichtig-
Arnhem terecht,
ie laakte in zijn
ardige houding
ie het geval in
tegen dezen ver
jaar gevangenis!-
in dezen verd.
I
tit staan W. M.,
snde te Arnhem',
zake van mede
bij zijn vader.
ze verd. zeker de
het complot en
twee jaar ge-
e ontslag van
.1
de Rechtbank
doen.
t 7 Maart.
vd: D. Nederhand,
19 jaar.
iss, 20 jaar en C.
se, geb. van der
eb. Anthonisse, y.
z. S. iMoes, geb.
geb. Schroevers,
lizen, geb. Sies, d.
z. 10 mnd. W. ,A.
len, 67 jaar. ,K. J.
Spaan, man van
(viiss. ct.)
1929.
edericus Johannes,
en Johanna Schef-
man en Adriana de
D' Hont en Trijntje
Wallenburg,' 61 j.,
1929.
Jacob Poelman, jm.
Jonge, jd. 21 jaar.
wedr van Maria
er Weele, .56 jaar,
te Wissenkerke.
lier, z. v. Leendert
Cornelia de Wee.
der Maas, 63 jaar,
j
ind van het man-
Simonse en Neel-
1
Februari.
22, C. Deurloo, 24
aar.
Vlale, 32 jaar te St
27 jaar. 1
Marinus, z. v. A.
Werf. ,7, Johanna
raart en J. J. Bal.
man, 89 jaar, wed.
1
28, Comelis van
irinus van ;Heüken
ierdag 3 Maart.
6 uur 1852 M.
ending. 12.151.15
tfoonmuziek, 3.00
6.30 Gramofoonmu
he les. 7.30—8.00
strijkorkest. Zam-
10.00—10.15 Mor-
Concert. 2.004.00
Tuschinsky te Am-
.nsche lessen. 5.00
,006.45 Concert.
8,15 V. A. R. ,A-
10.35 Kerkdienst,
ïool-muziekfeest in
meert. 7.05 Mozart's
concert.
1750 M. 7.05—7.50
10 Zang.
9.35 en 11.30 Gra-
Orkestconcert. 5.05
.20 Vroolijke avond.
6.(
li
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f3.—
Losse nummersf0.09
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 td
Bij abonnement belangrijke korting.
Bij de algemeene beschouwingen over de
Rijksbegrooting in de Eerste Kamer, werd
door den heer de Vos van Steenwijk bij de
bespreking van een mogelijke Rood-Room-
sche combinatie, nogeens gewezen op de
groote tegenstellingen die er nu eenmaal
bestaan.
Hij 'herinnerde daarbij aan het feit, dat
de heer Wibaut inldertijd uitsprak, bepaal
de vormen van buitenhuwelijksch samen
leven onder bepaalde omstandigheden zeer
redelijk en maatschappelijk toelaatbaar te
achten.
De heer Wi'baut verklaarde in zijn ant
woord hierin geen bezwaar te izien voor
eventueele samenwerking en stelde het
voor, alsof wat door hem ten opzichte van
het huwelijk gezegd was eigenlijk weinig
beteekende.
Er zijn, zoo zeide hij', talrijke voorbeel
den van vormen van samenleven buiten
het wettige huwelijk, die voor man en
vrouw hooger staan, dan talrijke voorbeel
den van samenleving in het wettelijk hu
welijk.
Het is duidelijk, dat hier langs de zaak
heen gepraat werd.
Er zijn ongelukkige huwelijken.
En er zijn gevallen van buiten-echtelijk
samenleven, waarop aan den buitenkant
bezien, niet het minste aan te merken
valt.
Maar dat is hier de zaak niet.
Het ging om het beginsel.
Om de vraag of het Christelijk huwelijk
in stand moet worden gehouden.
Of in het huwelijks- en het 'gezinsleven,
de goddelijke ordinantiën moeten worden
geëerbiedigd.
Welnu, daarover heeft de heer Wibaut
en men kan aannemen dat
hij daarbij 'de gevoelens en de
idealen van de S. D. A. P. ver
tolkte, indertijd in „De Nieuwe Tijd"
een artikel geschreven, waarvan wij de
hoofdzaak hier laten volgen:
„Ook het huwelijk krijgt in zulk een
de begeerde socialistische! gemeen
schap een andere beteekenis".
Het huwelijk zou daar wel niet (verboden
zijn, maar men zou zich toch kunnen voor
stellen „dat ook in eigendomsverhoudin
gen, tegenovergesteld aan die van thans,
de monogame vorm van samenleven van
één zelfden man en één zelfde vrouw, die
het kenmerk is, in elk geval de veronder
stelling van ons tegenwoordig huwelijk, in
zeer ruime mate zal voorkomen. Wat meer
zegt, wij verwachten dit zelfs. De vorm
tusschen samenleven van man en vrouw
zal dan beheerscht worden door neiging,
oorzaak en temperament".
De monogamische vorm biedt zonder
twijfel hare eigenaardige voordeelen.
„Bij welgeslaagde keuze, bij gebleken en
voortdurende overeenstemming tusschen
denzelfden man en dezelfde vrouw, biedt
de monogame vorm van samenleven een
zekere vastheid voor behoud van het
goede. Maar zoo 'de monogame vorm van
samenleven niet meer voortspruit uit
eigendomsverhoudingen, zal, wat wij nu
huwelijk noemen toch minder algemeen
zijn dan thans.
Doch, hoe dit moge zijn, de ongehuwde
moeder en de gehuwde moeder staan als
moeder van een volgend geslacht voor
de gemeenschap ge 1 ijk. De onge
huwde moeder zal de vróuw zijn, die wel
één of meer kinderen begeert, doch niet
noodzakelijk van denzelfden man, in élk
geval zonder daarvoor steeds met dezen
zelfden man of met eenigen man te moe
ten samenwonen.
Er zijn thans reeds vele 'ongehuwde
vrouwen, die op deze wijze kinderen zou
den begeeren. Er zijn ook wel gehuwde
vrouwen, die aan het hebben van kinderen
zonder gefhuwd zijn de voorkeur zou'den
hebben gegeven. Zoo zullen bij de onder
stelde 'gemeenschap „ongehuwde moe
ders", moeders zonder samenwonenden
man, zeker meer voorkomen dan thans."
Wat de heer Wibaut hier neerschreef is
heel iets anders dan wat hij bij het debat
in de Eerste Kamer ten beste gaf.
In zijn artikel in „De Nieuwe Tijd"
wordt het Christelijk huwelijk op grond
van de Soc.-Dem. beginselen losgela
ten.
„4711" verfrischt en stemt dankbaar.
Aan VERLAAGDE prijzen bij
Lange Kerkstraat 42 - GOES - Telef. 168
En dat het maar geen woorden waren
zonder inhoud, blijkt wel uit het feit dat
de heer Wibaut in de Staten van Noord-
Holland stemde voor een amendement van
den Communist Ceton om in het ambte
narenreglement het huwelijk gelijk te stel
len met de vrije samenleving van man en
vrouw buiten het huwelijk.
Wanneer wij dit in het oog houden en
wanneer we dan tevens letten op de ver
wachting van de Soc.Democraten dat zij
straks de sterkste partij in het parlement
zullen zijn, dan is het duidelijk welk een
ernstig gevaar ons van die zijde 'bedreigt.
Waarlijk niet ten onrechte wordt in het
program van actie der A.-R. partij op den
voorgrond gesteld: han'd'harving van het
gezag en versterking van het
Christelijk gezinsleven.
V De Schoolartsen.
In het tijdschrift voor Sociale genees
kunde kon men onlangs het volgende
lezen:
„Dr Emil en Dr Gerhard Sardemiann
raden aan bij de systematische onder
zoekingen van den schoolarts de foto
grafie in te voeren. Zij zelf gebruiken
daarvoor een filmcamera, waarmede 36
kleine opnamen kunnen worden gemaakt,
die later vergroot worden. De kinderen
worden geheel ontkleed gefotografeerd
naast een meetapparaat, waarop de ge
middelde grootte, die bij hun leeftijd
behoort, door een wijzer wordt aangege
ven. Met behulp dezer methode kan men
op zeer gemakkelijke wijze de ontwikke
ling van een kind blijven volgen, en ver
der ook de bevolking van verschillende
scholen op doelmatige wijze met elkaar
vergelijken. De schrijvers schatten de
kosten op ongeveer 26 pfennig per foto
grafie, waarin echter de tijd, besteed aan
het maken der opnamen zelf niet is
berekend. Het blijkt dus een vrij kostbare
methode te zijn.
Naar het oordeel van referent is het
bovendien zeer de vraag, of de voordee
len, die, op deze wijze kunnen worden
verkregen, voor het gewone practische
werk van den schoolarts wel van zoo
overwegend belang zijn. Voor studies van
meer bijzonderen aard en verder ook
voor de controle yan enkele bepaalde
kinderen zou 3e methode wellicht haar
nut kunnen hebben."
Wij wijzen hierop om te laten uit
komen, dat "het gewenscht is, met het
van sommige kanten zoo hoog geprezen
schoolartsen-instituut de noodige voor
zichtigheid te betrachten.
Ontkend kan niet worden, dat er al
thans onder bepaalde omstandigheden,
voor dit instituut een en ander te zeggen
valt, al worden de voordeelen vaak sterk
overdreven.
Maar voorzichtigheid blijft toch gebo
den.
Onze kinderen mogen niet voor studie
materiaal worden gebruikt.
Mocht men hier of daar tot de instel
ling van den schoolarts besluiten, laat
er dan gezorgd worden, dat deze ambte
naar van zijne positie geen misbruik kan
maken.
En mochten onze schoolbesturen voor
dit instituut iets gevoelen, laten zij dan
zorgen dat zij zelf de zeggenschap houden
en dat de rechten der ouders in geen
enkel opzicht worden gekrenkt.
Storm ein kouide in de Vereenigde Staten.
In het centrum van Weet-Amerika is
groote schade veroorzaakt door storm en
koude, vooral doordat gevaarlijke bran
den werden aangewakkerd, welke in eeni-
ge plaatsen groote verliezen te weeg
brachten.
Te Tomahawk werd een brandschade
van 500.000 dollar aangericht. Te Mil
waukee en te Chicago werden ruiten
ingedrukt en braken hoornen en schoor-
steenen af.
Zware sneeuwval belemmerde het ver
keer in het Noorden van Wisconsin en
Minnesota.
In Nebraska en Illinois richtten ijs-
schotsen en overstroomingen groote
schade aan. Op' vele plaatsen werden
voorbereidingen getrofen om de ijsdam-
men in de lucht te doen vliegen, ten
einde de bedreigde gemeenten aan de
rivieren te redden.
Een geheim verdrag tusschen Polen en
Roemenië?
Uit Kowno wordt gemeld, dat de publi
catie wordt aangekondigd van een ge
heim verdrag tus'schen Polen en Roe
menië, dat op 1 October 1928 gesloten
zou zijn als aanvulling van het in 1926
tot stand gekomen verdrag. Het zou zich
tegen Rusland en Litauen richten, in dvei
voege dat in geval van nood de vereenig
de Poolsch-Roemeensche strijdkrachten
terstand een breed en snel of'ensief te
gen de sovjetunie zouden inzetten. Daar
volgens het verdrag Litauen niet neutraal
zou kunnen blijven, zou Polen 4© toestem
ming van Roemenië hebben in dit ge
val Litauen geheel of gedeeltelijk te be
zetten. Het verdrag zou tijdens het bezoek
van Pilsudski in Roemenië onderteekend
zijn.
De griep.
Te Huil houdt de griep erg huis. Groote
fabrieken zijn door de vele zieken in
de uitoefening van het bedrijf ernstig be
lemmerd.
In de afgeloopen week zijn te Huil
46 menschen aan griep en 77 aan long
ontsteking en bronchitis bezweken.
Het gemeentebestuur van Doncaster
maakt bekend, dat de normale diensten
vo-or electriciteit, trams en autobussen
wegens het groote percentage zieken on
der het personeel niet gehandhaafd kan
worden.
Te Middlesborough zijn in de afge>-
1 oopen week het dubbele aantal menschen
van de voorafgegane week gestorven.
Duidelijk schrijven.
In medische kringen wordt het nieu
we wetsontwerp, dat thans in Noorwe
gen ingediend is en waarbij de dokters
verplicht w-orden om de recepten duide
lijk leesbaar te schrijven, druk besproken.
Daar 'de apothekers tot nu toe bewe
zen hebben, dat zij zeer bekwaam waren
in het lezen van recepten, is men van
meening, dat door deze wet. weinige ver
anderingen zouden worden gebracht, als
niet uitdrukkelijk in de wet werd bepaald,
dat va.n nu af aan de recepten niet alleen
leesbaar moeten zijn voor de apothekers,
maar ook voor de leeken, b.v. voor de
patiënten, die daarin belangstellen.
Bovendien eisebt de wetgever, dat de
onderteekening duidelijk geschreven moet
zijn. De geneesheeren, die zich aan deze
bepalingen niet storen, zullen met ge
vangenisstraf worden gedwongen om
deze wet te onderhouden.
Het Westen van Berlijn In het donker.
Eergisterenavond tegen zeven uur ging
in een groot gedeelte van het Westen
van Berlijn het licht uit.
De huizen en straten van Wilmersdorf,
van -een gedeelte van Schöneberg, Frie-
denaü en Schmargendorf en van de ge-
beele Beiersche wijk lagen in het donker.
De bioscopen moesten hun voorstellingen
onderbreken en ook de groote warenhui
zen, restaurants en hotels waren op slag
in duisternis gehuld.
Op vele plaatsen der stad hadden door
de duisternis verkeersongevallen plaats
en talrijke aangiften werden gedaan van
Lange Kerkstraat 42 - GOES - Telef. 168
gevallen van zakkenrollers, die in de in
duisternis gehulde restaurants ep theaters
hunne practijken uitoefenden.
Plannen van Rockefeller Jr voor een
museum te Jeruzalem.
Rockefeller Jr is op het oogenblik in
Jeruzalem, waar hij aan een correspon
dent. van de New-York Herald mededeel
de, dat hij plannen heeft voor de stichting
van een archeologisch museum te Je
ruzalem, dat aan het Palestijnsche volk
zal behooren.
De heer Rockefeller betoonde zich
geestdriftig over Egypte en Palestina. Hij
bewonderde Jeruzalem niet alleen uit his
torisch oogpunt maar ook om de mooie
gebouwen, de vriendelijke architectuur en
goed geplaveide straten van de stad.
GOEDKOOPST ADRES
St.-Adriaanstraat
De opstand in Mexico.
Volgens te New-York ontvangen offici-
eele 'berichten zijn de Mexicaansche regee-
ringstroepen bij Juarez verslagen en heb
ben zij de stad in handen van de rebellen
gelaten.
De krijgskansen schijnen ten nadeele
van de regeering te zijn gekeerd, daar de
opstandelingen bij de gevechten aan de
grens belangrijke successen hebben be
haald. De regeeringstroepen zijn terugge
dreven.
Volgens de „United Press" moeten de
opstandelingen thans voornemens zijn, tot
een offensief naar het Zuiden over te
gaan.
De ijsgang.
Ambtelijk is vastgesteld, dat aan den
Rijn alle maatregelen, die denkbaar zijn,
getroffen zijn om het hoogwater- en ijs-
gevaar te bezweren.
Al het ijs op den beneden-Rijn is in
beweging. Aan de Lorelei is het gelukt,
de ijsversperring te verbreken, zoodat het
water thans vrij kan wegvloeien.
Het ijs is overal aan het smelten, zoo
dat thans het grootste gevaar voor den
Rijn geweken schijnt.
De stad Andernach werd plotseling door
hoogwater verrast. Het water stroomde
in beken door de straat en zette de stra
ten volkomen blank. Alle kelders zijn
overstroomd. De schade is nog niet te
overzien.
Eierenscnaarschte te Londen.
Te Londen heerscht groot gebrek aan
eieren. In sommige deelen van Londen be
taalt men vier penny (f 0.20) voor een
versch ei, terwijl men op zijn hoogst drie
eieren tegelijk kan koopen. De schaarschte
duurt reeds veertien dagen en men ver
wacht dat zij nog wel tot het eind der vol
gende week zal voortduren. De oorzaak
ligt in het uitblijven van aanvoeren van
het vasteland.
Korte berichten.
Op het oogenblik telt Oostenrijk
Kantoor Groote Markt 21 Telefoon 74 (2 lijnen)
1
Binnenland.
De herziening der rijkstelefoontarieven.
De Tweede Kamer over de Ziektewet.
Opkomst van dientplichtigen.
De ijstoestand op de rivieren.
Buitenland.
De opstandelingen in Mexico weer aan de
winnende hand.
Berlijn in het donker.
Boos weer in Amerika.
Geheim verdrag tusschen Polen en Roe
menië?
meer dan 300.000 werkloozen, het hoog
ste cijfer, dat de republiek ooit gekend
heeft, en 40.000 meer dan verleden jaar
om denzelfden tgd.
De Weensche politie heeft den com-
munistischen propaganda-optocht, welke
morgen gehouden zou worden, verbo
den, wat aanleiding heeft gegeven tot
scherpe communistische protesten en tot
het aankondigen van protestacties.
Het ijs op de Servische rivieren
begint door het intreden van den dooi
in beweging te komen. De rivieren blij
ven wassen.
Nader wordt gemeld, dat bij de
groote aardstorting op Madeira reeds meer
dan honderd personen om het leven zijn
gekomen, terwijl er ontelbare gewonden
zijn. De rivieren zijn buiten de oevers ge
treden en ook door de overstroomingen
van de zeezijde wordt enorme schade
aangericht.
Gisteren is een Belgisch militair
vliegtuig van een hoogte van 300 M.
neergestort. De inzittende, een kapitein,
werd op slag gedood. Het vliegtuig is
geheel vernield.
Sinds gisteren woedt een nieuwe
sneeuwstorm boven Constantinopel; ver
schillende huizen zijn ingestort en het
verkeer ligt stil. In Smyrna valt sinds
eenigen tijd veel regen, met het gevolg,
dat de stad overstroomd is; ook hier
zijn vele huizen en bruggen ingestort.
Volgens een bericht uit Mexico is een
oproer uitgebroken in de staatsgevangenis
te Tampico. Zeven gevangenen werden
daarbij door de wachters gedood.
Primes Juliana.
Naar gemeld wordt zijn de beide villa's
van prinses Juliana te Katwijk aan Zee
opnieuw voor eenigen tijd ingehuurd in
verband met het voornemen van de prin
ses, nog een gedeelte van den cursus
19291930 aan de Leidsche universiteit
le volgen.
Opkomst van dienstplichtigen.
De dienstplichtigen van de landmacht,
die Maart j.l. moesten opkomen ter in
lijving of voor eerste oefening, doch wier
opkomst in verband met de heerschende
gevallen van griep voorloopig veertien
dagen werd uitgesteld, moeten Woensdag
20 Maart a.s. worden ingelijfd of vooï
eerste oefening in werkelijken dienst ko
men.
Telefoondienst Nederland—Ned. Indië.
Gedurende het tijdvak van 11 tot en
met 16 Maart. a.s. blijven de diensturen
van den radio-telefoondienst Nederland—
Nederlandsch-Indië bepaald op 13.30 tot
ongeveer 16.30 Amst. tijd.
Eieren van waterwild.
De minister van binnenlandsche zaken
en landbouw heeft bepaald, dat in het ge-
heele Rijk:
a. het zoeken, rapen en huiten openbare
wegen en voetpaden vervoeren van eieren
van kemphanen, wulpen, scholeksters,
i grutto's, tureluurs, meerkoeten en water-
