No. 134
Vrijdag 8 Maart 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HENDRIKSE&Co's BANK-GOES
EERSTE BLAD.
se
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws,
IBANK-
EFFECTEN-
ASSURANTIEZAKEN
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-oontröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
V Sociale wetgeving of armenzorg.
ALLE
jen. Door middel
enet getransfor-
raterleidingen in
a het werk.
a*9. 16, Jacob, z. v.
icina Markusse. 27,
z. v. Willem Jo-
en Catharina Mar.
Verdook, 1 mnd., ,z.
atharina Remijn. 4,
v. 'Jacobus Rijk en
spha Rul, 82 jaar,
I. I
l6, Matthifg Mal
Vlissingeni en Rasti-
lar. 9, Joos Schroe-
sabeth Siereyeld, 20
d. v. Jakob Jakob-
ruiter. 14, Willem,
en iTannetje Bron-
•b y. d. Ketteriji en
Izen.
id., z. v. W. Meul-
rvers. 15, Jan Raak,
rootjaa.9.
l: 28, Izaiik, z. v.
iana Geschiere.
ia Loense, 78 jaar,
se.
|sn: Pieter Lein, z.
azainna Vos. Gerrit,
tlizabeth in 't Anker.
Jtrouwd: Aamoud v.
lernella Minderhoud,
awelse, 22 jaar en
Pieter Laurens van
jaar en Pieternella
v. Komelis Roelso
(aan-, z. v. Willem
fa Roelse. Apolonia,
Leintje Janisse.
|ls3, 8± ja.ir, wedr.
Vdriaaini Houmes, 82
Wittevrongel. Frans
van Martina Maatje
trieden7, M. van
Sinke, 60 jaar.
M. Geerse en L,
[jm. 17 jaar. 17, H.
Wolf, 80 jaar.
Imabus Daniel, z. v.
Magdalena Bakker
Martinus de Mees
Il8, Jan Levinus, z
len Cornelia Bakker
de Zwarte en Cor-
iert, z. v. Martinus
lie Jonge. 26, Pieter,
|ara Leijs. 28, Janna,
ornelia Dielema®.
lan Pieter Cové, 29
|ik, 20 j. j-d.; 21,
j. jm. en Janna
Cornelia d.v. Wil-
laat je de Groote;
|r. Josephus Maria
fia Maria Aeréns
Christina, z.v. Al
tenburg en Emma
1 Jacobuts Abraham,
Iter en Elizabeth
15, Jacoba Cor-
loerland en Cor-
bulina Wiïhelmina
Ier en Catharina
Iz.v. Maarten Witte
(melissen; 20, "Eli-
Simon Buijze en
Johanna Adrian us
Is sen en Christina
Ttdries, z.v. Adr. Mi-
[lara den Doelder;
David, z.v. Adam
la Tona Eekman;
r. Jaoobus de Vis-
lus Koekoek, 56 j-
[olfert, 74 w'edn.
11, Cornelia de
16, Ulricua Ma-
I wedn. van Maria
l26, Elizabeth Neel-
I]., echtgtenoote van
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
fye Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL tl—
Losse nummersf9.01
Prijs der AdvertenflBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 sf
Bij abonnement belangrijke korting.
Onder de bestrijders van de verbete
ring en aanvulling van de Ouderdoms
wet, waarover de Kamer zich de vorige
week had uit te spreken, behoort ook de
leider van de Staatk. Geref. Partij, Ds
Kersten.
Hij bljjft zich tegen de verzekeringswet
ten hoe heilzaam hunne werking ook
moge zijn verzetten.
Wat deze afgevaardigde dan wèl wil?
In het kort kwam het door hem gehou
den betoog hierop neer, dat er moet
komen een betere toepassing en zoo noo-
dig aanvulling van de Armenwet.
In do eerste plaats, zoo betoogde hij,
is voor de verzorging in de nooden, waar
in een gezin verkeert, de eigen familie
geroepen. In de tweede plaats moeten
Kerk en particuliere liefdadigheid daar
voor zorgen en indien deze organen te
kort schieten, dan biede de Overheid tij -
deljke hulp, en dan op een mildere wijze,
dan op dit oogenblik geschiedt door de
verzekering.
Dit betoog zou op zijn plaats zjn, wan
neer het hier ging om de armenzorg,
om de voorziening in de behoeften van
hen, die gewoonlijk als „armen" worden
aangeduid.
Maar daarover ging het hier niet.
Bij de ouderdomsvoorziening gaat het
evenals bij de ongeva'len- en invaliditeits
verzekering om de arbeiders, die gewoon
zjn zichzelf te helpen, die vaak met
groote opofferingen en moeite in de be
hoeften van hun gezin voorzien, maar
die, als ze ouder worden, dat niet. meer
kunnen doen, en voor wie men zulk
een regeling wenscht, dat zj ook dan uit
de vruchten van hun arbeid kunnen leven.
Van hen geldt, wat Ds Kersten inzake
de Zuiderzee-visschers opmerkte, dat ar
menzorg in den gewonen zin hier niet
op zjn plaats is.
De Staatk. Geref. afgevaardigde wil ech
ter deze menschen verwjzen naar de dia
conie en waar die, hoeveel zj ook mag
doen, als regel niet in staat is, afdoende
hulp te verkenen, naar de publieke ar
menzorg, het Burgerijk Armbestuur.
Op zichzelf behoeft daarin niets ver
nederends te schuilen. Maar het bljft toch
voor wie gewoon is, zichzelf te helpen,
een zware gang, temeer waar de publieke
armenzorg krachtens haar aard slechts
in het allernoodigste voorziet, en daar
haar arbeid zich niet alleen tot de „fat
soenlijke armen" uitstrekt een geregel
de conlróle noodzakeljk is.
Ds Kersten beroept zich daarbij' op
vroegere eeuwen.
Maar terecht werd er door den beer
Smeenk op gewezen, dat de toenmalige
arbeidsverhoudingen met die van thans
niet te vergeljken zjn, terwjl er toen
een bedrjfsorganisatie was en dat onder
sterke contróle van de Overheid, die in
Ds K. wel geen verdediger zal vinden.
Het systeem van den leider der Staatk.
Geref. p&rtj armenzorg in plaats van
sociale wetgeving kan dan ook niet
worden aanvaard.
Toch verdient het toejuiching, dat hj
zich zoo duideljk uitsprak.
Men weet nu althans, wat ten dezen
opzichte van hem te verwachten is.
-<
Flasoo gemaakt?
Van verschillende zijden werd in de
Kamer betoogd, dat het verzekeringssy
steem fiasco heeft gemaakt.
De heer Boon betoogde het en ook de
heer Keisten tapte uit hetzelfde vaatje.
Deze opvatting is echter voor bestrij
ding vatbaar.
Wanneer men rekening houdt met het
feit, dat gedurende de laatste jaren on
afgebroken het pleit is gevoerd voor
staatspensioen, waarbij niets onbeproefd
is gelaten, om het verzekeringsstel
sel in miscrediet te brengen en als men
aan den anderen kant let op de onafge
broken en stelselmatige bestrijding van
Ds Kersten en zijne politieke vrienden,
dan komt men tot een geheel andere con
clusie.
Dan bljkt, dat het zelfs met de groot
ste inspanning niet is gelukt, ons volk
van de verzekeringsgedachte afkeerig te
maken.
Het is jammer, dat tal van personen
van deze actie de dupe zjn geworden,
zoodat zj nu de zoo welkome rente mis
sen moeten.
Maar het stelsel is onder de voort
durende aanvallen niet bezweken.
DE BELGISCHE MINISTER JASPAR
OVER HET BELGISCH—FRANSCHE
VERDRAG.
Gistermiddag werd onder buitengewone
belangstelling de zitting der Belgische Ka
mer geopend. Onmiddellijk werd het woord
verleend aan minister-president Jaspar,
om de aangekondigde regeeringsverkla
ring af te leggen.
Jaspar wees in zijn verklaring ten eerste
op de logenstraffingen die achtereenvol
gens door de Belgische autoriteiten wer
den gegeven en waaraan ongelukkiger
wijze in Nederland geen geloof werd ge
hecht. De regeering ontving intusschen in
lichtingen en verklaringen, die haar in
staat stelden den dader te kennen en on
middellijk is de regeering handelend op
getreden.
Vrijdagnamiddag werd het parket gelast
een onderzoek in te stellen en den dader
op te sporen.
De vervalscher was bekend en er werd
een aanhoudingsmandaat uitgevaardigd
tegen den genaamden Albert Frank. Deze
werd Zaterdagnacht te Brussel aangehou
den en onmiddellijk verhoord. Tijdens deze
ondervraging bleek het, dat Albert Frank
het stuk had vervalscht e n daarmee
werd geholpen door zekere
agenten van den Belgischen
veiligheidsdienst. Uit het onder
zoek bleek verder, dat Frank in verbinding
was gekomen met Ward Hermans, aan
wien hij het dokument had overhandigd,
om het naar het buitenland te brengen.
Uit het onderzoek, dat in de laatste dagen
werd gevoerd is het gebleken, dat het
moeilijk was Frank Heine in hechtenis te
houden en dit legt uit, waarom Frank
Heine Woensdagavond in vrijheid is ge
steld. Uit de verklaring van den rechter
van instructie blijkt dus onweersprekelijk,
dat het dokument valsch is, dat
het dokument werd vervaardigd door Al-
bert Frank en dat alle logenstraffingen
van de regeering, van de politieke leiders
en van het hoofd van den generalen staf,
generaal Galet, moesten en konden worden
geloofd.
De agenten van den Belgischen veilig
heidsdienst kenden het valsche dokument.
Zij hebben toegelaten, dat het in omloop
werd gebracht, zonder het hoofd van den
dienst op de hoogte te brengen van wat ge
beurde. De regeering, toen zij op de hoogte
werd gesteld van -deze feiten, heeft onmid
dellijk e6ii onderzoek ingesteld en Woens
dagavond werd een eerste strafmaatregel
genomen. Het hoofd van den
dienst werd geschorst. Uit een
verder onderzoek zal moeten blijken, of
nog andere strafmaatregelen moeten wot-
den genomen. De noodige maatregelen zul
len worden genomen, om den terugkeer
vhn dergelijke dingen onmogelijk te ma
ken.
(Er wordt van socialistische zijde geroe
pen, „schaf den militairen veiligheids
dienst af", waarop wordt geantwoord, dat
de vreemde regeeringen daarin het voor
beeld moeten geven.) Ik wil er bij voegen,
aldus de minister, dat België er nooit aan
heeft gedacht, een agressieve politiek te
volgen, tegen welk land ook; dat het de
praktijken, die zich eerst hebben voorge
daan ter gelegenheid van deze gebeurtenis,
steeds heeft afgekeurd, en in de toekomst
zal blijven afkeuren; dat het onmiddellijk
een gerechtelijk onderzoek heeft doen in
stellen, om aan deze praktijken een einde
te maken. Ik wil er bijvoegen, zegt de heer
Jaspar, dat België tegenover Nederland
een politiek van vriendschap heeft gevolgd
en zal volgen. Wij drukken de hoop uit, dat
men dit in Nederland zal begrijpen en dat
het mogelijk zal zijn de vriendschappelijke
betrekkingen tusschen de twee naburige
staten voort te zetten. Deze verklaring
werd op alle banken toegejuicht.
De sJrljId In Mexico.
Na de laatste gevechten beheerscht de
Mexicaansche regeering den toestand vol
komen. Zij is voornemens, binnen zeer
korten tijd de censuur op te haffen. Na
ds inneming der stad Vera Cruz blijft haar
nog slechts de orde in den Staat Scnora
te herstellen. Het spoorwegverkeer tus
schen Amerika en Mexico is thans weer
hersteld.
Uit New-York wordt gemeld, dat de te
lefoonverbinding tusschen Mexico (stad)
en Washington verbroken is. Aan de Ame-
rikaansche eigendommen in het gebied
van den opstand, ter waarde van twee
milliard dollar, is tot dusver geen schade
toegebracht. Thans blijkt meer en meer,
dat de politiek der Amerikaansche regee
ring gericht is op steun aan de wettige
regeering van Mexico.
De optimistische opvatting der regee-
ring is ook versterkt gewonden door een
telegram van den Mexicaanschen gezant
te Washington, dat de verzekering bevat,
dat de Mexicaansche regeering ongehin
derd oorlogsvoorraden uit de Vereenig-
de Staten kan betrekken.
Het strenge vonnis over Nobiie.
Uit Rome woidt gemeld, dat het ver
nietigend oordeel over generaal Nobile
van de hand van Mussolini zelf zou zijn,
die alle stukken aangaande het drama
van,de Italia heeft bestudeerd en het re
sultaat van het onderzoek vervolgens
heeft samengevat. Mussolini zou overi
gens steeds een tegenstander zijn geweest
van de dilettantistische voorbereiding en
doorvoering van de tweede expeditie van
Nobile. Hij gaf zijn tegenstand eerst op,
nadat Nobile hem door zijn onderhande
lingen met Duitscbland voor een fait
accompli had gesteld. Nobile is tenslotte
schuldig aan den dood van zeventien
menschen, w.o. Amundsen en Malmgren.
Dat de generaal zich het eerst liet red
den, gaf den doorslag voor het strenge
vonnis. De verklaringen van do overige
geredden, die verzekerden Nobile zelf te
hebben aangespoord de tent het eerst te
verlaten, hebben het oordeel over den
generaal niet kunnen verzachten- Over
het verdere lot van Nobile zal de krijgs
raad beslissen.
Gasontploffing bif Krupp.
Donderdagmorgen fa negen uur heeft
in een smeltoven van een der fabrieken
een gasontploffing plaat s gehad. Da gas
sen uit den smeltoven waren in een onge
veer tien meter lang, twee meter breed
en drie meter diep kanaal, dat. van de gas-
toevoerbuis naar den oven voert, ge
drongen. Dit was door de arbeiders be
merkt, zoodat 7,'t onmiddellijk trachtten
den gastoevosr af te snijden. Op hetzelfde
oogenblik volgde echter ds ontploffing;
terwijl twee arbeiders door den luchtdruk
weg werden .geslingerd,, stortte een ar
beider in het drie meter diepe kanaal.
Ongelukkigerwijze kreeg de arbeider een
200 K.G. zware stalen plaat op de borst,
zoodat hjj onmiddellijk dood was,
Nieuws kouds fn DuHsehland.
Terwijl in Midden-Duitschland de tem
peratuur onveranderd is gebleven wordt
uit het Noord-Oosten van het Rijk weder
nieuwe felle koudo gemeld. Te Konings
bergen in Oost-Pruisen daalde het kwik
zilver tot 16 graden onder nul; in het
Westen en Zuiden van Duitschland va
rieerde de temperatuur gisterochtend tus
schen nul en 2 graden onder nul.
De opium-kwestie.
Aangezien de gelden, noodig voor het
houden van een enquête naar het toezicht
op het opiumschuiven in het Verre Oosten,
zijn bijeen gebracht, zal de Volkenbonds
raad nog tijdens deze zitting de leden der
enquête-commissie benoemen.
Het onderzoek zal 240.000 francs kos
ten. De Nederlandsche regeering
heeft den Volkenbond medegedeeld, dat
zij haar aanvankelijk toegezegde bijdrage
van frs. 25.000 tot frs. 35.000 heeft ver
hoogd.. De Volkenbond zelf draagt frs.
100.000 bij, terwijl Engelan'd frs. 74.000 en
Frankrijk frs. 31.000 voor hun rekening
nemen.
In geheimo zitting heeft de Volken
bondsraad een opvolger benoemd voor den
Amerikaanschen assessor der Opiumcom
missie, kolonel Woods, die ontslag had
gevraagd.
De keuze is gevallen op den hoofdcom
missaris van politie to 'R o 11 e r d a m, den
heer A. H. -Sirks.
Het vraagstuk der minderheden
De vol'kenbon'dsraad heeft gisteren de
resolutie van Adatci aangenomen over het
minderheden-vraagstuk, welke hierop
neer komt, dat de verdere bestudeering der
voorstellen van Stresemann en Dandu-
rand toevertrouwd wordt aan een raads
commissie van 3 leden.
Deze commissie zal aan de Juni-zitting
van den raad rapport moeten uitbrengen
en tevoren waarschijnlijk 2 dagen te vo
ren haar rapport overleggen aan een
uitgebreidere raadscommissie, waarin alle
raadsleden vertegenwoordigd zullen zijn
en waarin Stresemann, naar hij reeds ver
klaard heeft, persoonlijk Duitschland zal
vertegenwoordigen.
Ijsbergen in dB Oostzee.
Naar uit Brunshaupten gameid wordt,
zijn de laatste dagen in de Oostzee in
de richting van Brunshaupten ijsbergen
komen aandrijven, van een hoogte van
ongeveer zes meter.
Een dezer ijsbergen heeft den onge
veer 350 meter langen landingssteiger
gedeeltelijk vernield. Onder krakend ge
luid werd eerst het ongeveer 150 meter
lange aan den ouden steiger bijgebouw
de gedeelte, door de ijsmassa's ingedrukt.
De palc-n werden als lucifershoutjes door
gebroken. Een steeds grooter gedeelte
van den steiger viel aan het ijs ten
offer. De tot nog toe aangerichte schade
wordt op 83.000 mark geschat.
Korte berichten.
Het noodweer, dat sinds eenige da-
gen aan do Fransche kusten van den
Atlantischen Oceaan woodt, is opnieuw
toegenomen. Het scheepvaartverkeer on
dervindt ernstige belemmering; zoo is de
„Republic" uit New-York met twee dagen
vertraging binnengeloop en, en kan de
„Leviathan" eerst helen de haven van
Cherbourg binnenvallen.
In het afgoloopon jaar is het aan
tal moorden in do stad New-York in ver
gelijking met 1927 met 27 toegenomen.
In 1527 werden 372 personen vermoord,
in 1923 399.
Gisteren is een trein van het zij
spoor PressathKirchenthurmEschen-
bach tusschen Grafenwochr en Eschen-
bach door do hooge sneeuw ontspoord.
De locomotief stortte van den spoordijk.
Niemand werd gewond, net verkeer weid
van uit Eschenbach hervat.
ta Hembruch ontstond voor een Ka
tholieke bewaarschool een lek in de gas
leiding, waardoor hot gas do loka en
binnendrong. Negen kinderen geraakten
bewusteloos en moesten onder dokters
behandeling worden gesteld; er bestaat
echter geen direct levensgevaar.
Werklozenkassen.
Verlengde uitkeeringsduur
voor uitgetrokkenen.
De Regeering hoeft besloten om onder
nader te bepalen voorwaarden nog voor
een aantal werkloozen-kassen den verleng
den uitkeeringsduur voor leden, die uit
getrokken waren, van 18 dagen op 24
dagen te brengen.
Wijziging Ziektewet.
Op het wetsontwerp tot wijziging der
Ziektewet hebben de heeren Van Schaick
c.s. een amendement ingediend ten einde
te beverderen dat de bedrijfsvereenigin-
gen zullen ruston op de natuurlijke, uit
het bedrijfsleven voortgekomen, organen
van werkgevers en van werknemers.
Baron van Wijnbergen over den poliiieken
toestand.
Baron Van Wijnbergen, het bekende
R.K. Kamerlid, viert vandaag zijn 60sten
verjaardag, terwijl het op 19 April a.s.
25 jaar geleden is dat hjj tot lid van
de Tweede Kamer werd gekozen.
In verband daarmede heeft het „Cen
trum" met dezen staatsman een persge-
sprek gehad, aan het verslag waarvan
wij het volgende ontleenen:
„U noemde daar de Coalitie. Ik be
hoef u eigenlijk niet te vragen, of u
daarvan een voorstander is?"
„Neen, dat is bekend genoeg. Ik heb
er nooit een geheim van gemaakt. In
dien de drie Rechtsche partgen straks
met meer dan vjjftig man in de Kamer
terugkomen is naar mijn meening
samenwerking plicht. Het zou ergerlijk
zijn, indien het anders ware, en als ze
er niet kwam. Wat zou er dan. over
blijven van alle mooie leuzen?"
„Maar de christolijk-historischen?"
„Van de leiding dior partij zal het
voor een goed deel afhangen, of de
samenwerking er komt en de breuk van
11 November 1925 zal worden hersteld.
Binnenland.
De Tweede Kamer is met de behan
deling der ziektewet begonnen.
De alg. politieke beschouwingen in de
Eerste Kamer voortgezet.
Het ijs hier en daar in beweging.
Fraude bü de belastingen te Tholen?
De uitkeeringsduur der werklozenkas
sen weder verlengd.
De wethoudersbenoeming te Vlissingen.
De Tweede-Kamer-verkiezing op 3 Juli
bepaald.
Buitenland.
De Volkenbondsraad over de opium
kwestie en het minderhedenvraagstuk.
De strijd inMexico.
Nieuwe koude in Duitschland.
Minister Jaspar over het Belgisch
Fransch verdrag.
Ik voor mij ben van meening, dat
Lohman op dien Novemberdag vóór
het behoud van het gezantschap zou
hebben gestemd, zoodra men er aan de
overzijde rond voor uit kwam, dat men
door aanneming van het amendement
beoogde het Kabinet ten val te brengen
en do Coalitie of samenwerking,
zooals men tegenwoordig zegt on
mogelijk te maken."
„x\cht u het waarschijnlijk, dat Rechts
in Juli de meerderheid zal behalen?"
„Het zou mij verwonderen, indien het
niet zoo was. Er zijn nu 54 Rechtsche
afgevaardigden en de E. V. pleegt niet
zulke groote schommelingen te veroor
zaken. Maar natuurlijk zal men zich
onzerzijds mootea inspannen. Verras
singen zijn ook onder het tegenwoordig
kiesstelsel niet uitgesloten."
Hendrik de Vries, f
De organist van de St.-Laurenskerk te
Rotterdam, de heer Hendrik de Vries,
is gistermorgen om kwart voor vijf over
leden.
Nachtvliegdienst van
de K. L. M.
Naar gemeld wordt, zal de K. L. M.
een dageljjkscben vrachtgoederendienat
AmsterdamLonden v.v. openen.
Voor dit doel zal een der toestellen
worden uitgebroken en voor het vervoer
van vrachtgoederen worden ingericht.
Het ligt in het voornemen, den dienst
ap1 18 Maart a.s. van Amsterdam uit te
openen. Den volgenden dag vertrekt dan
om 6 uur in den ochtend het toestel
uit Londen. Dit „vrachtvliegtuig" zal ó.m.
de Engelsche ochtendbladen meebrengen,
die dan tegen 10 uur reeds in onze hoofd
stad zijn.
Herv. Geref. Staats part ijl
Gisteren hield te Utrecht de Herv. Ge
ref. Staatspartij' haar jaarvergadering, on
der leiding van ds H. G. Gravemeyer uit
Amsterdam, die ds Lingbeek dank bracht
voor zijn krachtig optreden en zijn warme
pleidooien voor de beginselen der partij.
De aftredende bestuursleden werden her
kozen.
In de openbare middagzitting trad als
spreker op ds C. H. Lingbeek, lid der
Tweede Kamer, die er op1 wees, dat al-
leis voor zijn* partij1 duister is, behalve
de weg dien zij heeft in te slaan. Welaan-
dan, als wij dien weg inslaan, dien weg
des Heeren, dan geldt voor on's allen:
„zegt den Kinderen Israels dat zij voort
trekken."
Ds A. O. G. den Hertog sprak' een
slotwoord. i i j
Onze Bankbiljetten.
Ingediend is een wetsontwerp tot wij
ziging van de Bankwet-1919.
In do toelichting wordt medegedeeld,
dat ingevolge de nieuwe wettelijke be
palingen omtrent de naamfooze vennoot
schappen enz. de na het in werking
treden dier wet in omloop te brengen
biljetten van de Nederlandsche Bank o.m.
voorzien moeten zijn van de aanduiding
„Naamlooze Vennootschap" of wel af
gekort „N. V."
