No. 133
Donderdag 7 Maart 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HEiRIKSE Go's BANK- GOES
PHI
m
!4
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
IBANK-
EFFECTEN-
ASSURANTIEZAKEN
I het veld bevin-
leert f 15 b. s.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Pit nummer bestaat uit 2 bladen.
HET FRANSCH BELGISCH GEHEIM
MILITAIR VERDRAG.
ALLE
i
1. n. r. Gou-
jrleman (beer
|(op den voor-
}raeff rechts
lak Gouv. van
|en Raad van
dezen rechts
teranus (met
I stemmen bianco
sympathie uit
It. d. Heuvel c.s.
T voorzitter mede,
gen zullen wor-
|rijd. v
niets ^bekend is
den uitvoer
er 'n weteonb
uitvoer gereed
landbouworgani-
Goes.
te Goes zijn
IredingStraat-
Wolphaartsdijk
v. D., aldaar
leer in het veld
lrendskerke f 20
Ig op eens an-
lavenpolder f 25
ren geweer of
]H., Haamstede
[leveren geweer
het veld be
tand f 25 b. s.
Irdverkl.
In het veld .be-
J. F. S„ Ove-
uitl. geweer
leend of 50 ct.
tri het veld be-
|20 of 20 d. h.,
d. h.
|wet: T. A. V.,
d. h., geweer
I openbaren weg
|en: J. P., 's-H.
b. s. 2 maal.
Lnen verb.
Voorhanden heb-
toegankelijk is:
f 15 b. s. 1.5
Lerkl.
legen remmings-
G., Staoltpro-
C. K., Antwer-
voor een sluis
daarop is ge-
linge f 25 b. s.
ken ondeugdelijk
leer Arendskerke
Civiele vordering
liigheid van het
gen: M. D. V.,
d. h.
koldoende uitwij-
|:e, vrijgesproken.
een voet van
I?. A. L, Graauw
i». s. 2 d. h.
Igeteekend door:
loes, veroordeeld
Ins op een plaats
Ivoor het publiek
lof 15 d. h. en
lis.
[der, veroordeeld
vergunning van
luitgenot tot f25
■ering geweer of
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUI J, L. Burg. Tel. no. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f3.—
Losse nummersfO.OS
Prijs der Advertentiin:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
De candldaatstelllng.
In verband met de samenstelling van
de A.R. candidatenlijsten voor de Tweede
Kamer schrijft „Friesch Dagblad":
„Van verschillende zijden wordt bij
ons geïnformeerd aangaande de waar
heid van geruchten, die uit betrouwbare
bron worden vernomen, aangaande de
uiteindelijke samenstelling der Friesche
candidatenljjst.
Volgens die geruchten zou door een
beweging vanuit het centrum het voor
nemen bestaan, om den candidaat num
mer twee, die daarop voorkomt als g e-
boren Fries en zittend lid ach
teruil te drukken tot beneden nummer
drie op de lijst van de eigen kieskring.
Om hem na nummer één, waar men
hem hier bij acclamatie plaatste', te
doen voorafgaan door een tweetal candi-
daten uit andere provinciën afkomstig.
Wj] kunnen deze geruchten, helaas,
wel niet geheel tegenspreken, doch mee-
nen toch goed te doen, ze tot de juiste
proportiën terug te brengen.
Zoover wij zijn ingelicht, is do zaak
nog in bespreking en moet een uiteinde
lijke beslissing dus nog afgewacht.
Wij voeden dan ook alsnog do hoop,
dat „alles zal roch kom".
Wij kunnen ons eigenlijk niet voor
stellen, dat een zoodanige beslissing,
tegen de uitdrukkelijke bedoelingen der
partij, zal worden doorgezet. Hetgeen
immers zou beteekenen, dat Friesland
de positie, waarop het naa.r recht en
billijkheid aanspraak kan maken,
zou moeten prijsgeven. En die het noch
nu noch vroeger ooit gebruikte, om on
waardig provincialisme te drijven.
Er wordt dus nog onderhandeld.
En men schorte zijn oordeel dus
wat op.
Candidaatstelling en verkiezingen zjjn
nog niet dadelijk op handen."
Het is duidelijk, dat dit artikel, al
thans wat de hoofdzaken betreft op een
vergissing moet berusten.
Door het Centraal Comité is voorge-
steld een voorstel waartegen voorzoo-
ver ons bekend geen enkele kiesvereeni-
ging zich heeft verzet dat door de
geheele partij 15 candidaten zouden wor
den aangewezen, waarvan 12 als lijst
aanvoerders zouden optreden terwijl de
anderen op alle lijsten als algemeeme
plaatsvervangers zouden worden ge
plaatst.
Dit voorstel is door het Centralen Con
vent goedgekeurd. Ook de Friesche afge
vaardigden hebben aan dit besluit mee
gewerkt.
Het is dus niet zoo, dat een door
Friesland begeerde candidaat door een
beweging vanuit het centrum achteruit
wordt gedrukt, maar dat ons Friesche
orgaan, in strijd met het genomen be
sluit, voor een der Friesche candidaten
een bevoorrechte plaats opeischt.
Wordt aan dezen eisch voldaan, dan
wordt daarmede de geheele regeling, on
derst boven geworpen en de mogelijkheid
geopend, dat ook andere Kieskringen met
soortgelijke eischen zullen komen.
Wij betreuren het dat „Fr. Dagbl."
deze gelegenheid aangrijpt om het provin
cialisme aan te wakkeren door de voor
stelling dat een geboren Fries zou achter
staan bjj „candidaten" uit andere provin
ciën afkomstig.
En wij vertrouwen, dat de Friezen
royaal mee zullen werken om de met
hunne toestemming getroffen regeling cor
rect uit te voeren.
De Belgische spionnage-dienst
gecompromitteerd.
De leider en eenige ondergeschikten
krijgen hun ontslag.
De Brusselsche „Libre Belgique" deelt
taee, dat de regeering een categorische ver
klaring zal afleggen om sommige elemen
ten van den Belgischen spionnage-dienst
te desavoueeren, die buiten hun rechten
om en ook buiten elke opdracht met Frank
kebben samengewerkt voor het vervaar
digen van het Utrechtsche document.
Reeds werd in dit verband een hooger
officier, een kolonel, naar men ons verze
kert, afgezet, omdat hij verwaarloosd heeft
bovenbedoelde elementen te surveilleeren.
De verantwoordelijkheid van dezen offi
cier was inderdaad enorm, want door een
slechte surveillance op zijn ondergeschik
ten uit te oefenen hebben deze 'n document
voor de Duitsche spionnage klaar gemaakt
dat door zijn inhoud de noodlottigste ge
volgen had kunnen hebben. Immers met de
Duitschers te doen gelooven dat de
Fransch-Belgische troepen door Hol-
landdch Limburg zouden trekken, heeft
men daar een perspectief geopend, dat
Duitschland er toe kon brengen de gecom
bineerde strijdkrachten in Limburg te wil
len voor zijn, aldus een casus belli schep
pende, die Nederland fataal in den oorlog
zou hebben getrokken.
Belga seint nog uit Brussel: Naar ver
zekerd wordt, moet het door het
„Utrechtsch Dagblad" gepubliceerde docu
ment werkelijk door Frank Heine met be
hulp van enkele ondergeschikte ambtena
ren van den Belgischen spionnage-dienst
zijn samengesteld. Het gaat daarbij in
hoofdzaak om 3 ondergeschikte agenten,
doch ook de leider van den Belgischen spi-
onnagedienst moet gecompromitteerd zijn.
Men vreest voor een groot politieschan-
daal. De verdachte agenten zijn reeds ge
hoord en hun schuld zou boven allen twij
fel vaststaan.
De regeering heeft besloten, maatregelen
te treffen om de schuldigen te straffen en
heeft reeds 2 agenten ontslagen. Andere
maatregelen zullen volgen. Naar verluidt
zal ook de leider van den spionnagedienst
zijn ontslag krijgen.
Een der ondergeschikte agenten moet
bovendien in Duitschen spionnage-dienst
hebben gestaan.
De regeering en de procureur-generaal
moeten tot nu toe, naar het heet, van niets
geweten hebben. In regeeringskringen
wordt voorloopig over de zaak nog gezwe
gen, doch men verwacht, dat zij in ieder
geval een verklaring zal moeten geven.
Aan „Het Volk" wordt hieromtrent nog
het volgende uit Brussel gemeld:
Het eerste licht werd op deze vuile zaak
geworpen door Heine zelf, toen hij bij zijn
arrestatie zijn vrouw toeriep de twee agen
ten van den geheimen veiligheidsdienst te
waarschuwen en toen hij enkele oogenblik-
ken later den agent, die hem arresteerde,
op het gevaar wees van diens optreden,
daar hij in dienst was van den militairen
veiligheidsdienst.
Brussel met da zaak verlegen?
Sedert dien zit men natuurlijk in de
Brusselsche officieele kringen met deze
zaak eenigszins verlegen. Niet, dat men de
zaak in den doofpot zou willen stoppen.
Wij weten, dat zekere ministers, althans
het geheele schandaal in het openbaar wil
len behandelen en de gelegenheid te baat
willen nemen een groote schoonmaak te
houden. Anderen daarentegen, en men be
grijpt onmiddellijk wie, zouden de zaak
maar liever op zijn beloop laten. Men kent
alle schuldigen nog niet. Men weet niet,
hoe hoog de verantwoordelijken zitten en
men maakt zich ongerust over de gevolgen
van het incident. Over de gevolgen, vooral,
op politiek gebied.
Hoe het ook zij, het onderzoek in de
richting van Heine en Hermans over
Hermans spreekt bijna niemand meer
is voorloopig gestaakt. Men is blijkbaar be
vreesd nieuwe verklaringen te hooren uit
den mond van den spion, die het schan
daal nog grooter zouden kunnen maken.
Dit laatste verklaart de vrijlating van
Heine, want ik kan ten stelligste verzeke
ren, dat hij wel degelijk Zaterdagnacht op
het Zuid-station te Brussel werd gearres
teerd en niet acht dagen vroeger, zooals
een Hollandsch journalist te'Brussel heeft
beweerd.
Met welk doel heeft de Belgische mili
taire spionnagedienst Frank Heine in de
vervaardiging van het dokument gehol
pen? Daar nog niets is bekend gemaakt
over den uitslag van het onderzoek in die
richting, zal ik het niet wagen hier iets
bepaalds.te zeggen. Alles laat echter on
derstellen, dat men ten dienste van Heine
een belangrijk dokument heeft willen op
stellen om hem' toe te laten van den Duit
schen spionnagedienst een ander doku
ment in handen te krijgen. Dat zijn in zul
ke kringen heel gewone methoden. Doch
Heine, die waarlijk een geniale kerel blijkt
te zijn in alle3 wat^slecht en gemeen is,
zag terstond de beteekenis van zulk een
dokument in, daar hij er voor alles geld
wilde uitslaan ten bate van zichzelf. Zoo
is het dokument in handen gekomen van
zekere kringen in Nederland.
Nader wordt nog aan „Het Volk" ge
meld, dat er reeds gesproken wordt over
een mogelijk aftreden van De
Brocqueville als minister
van landsverdediging.
Frank Heine vrijgelaten.
De correspondent van de N. R. C r t. te
Brussel meldt:
Albert Frank Heine is Woensdag in den
loop van den avond op vrije voeten gesteld.
Deze invrijheidstelling had plaats op bevel
van den procureur des Konings en wordt
gemotiveerd als volgt: Albert Frank was
aangehouden wegens vervalsching van het
visum van een paspoort, welke materieele
grond echter niet voldoende is om hem
in arrest te houden. Anderzijds werd Al-
bert Frank nog beschuldigd van het ma
ken van valsche documenten. Waar hij
echter bekende deze vervalsching te heb
ben gepleegd, is geen enkele rechtsgeldige
reden meer aanwezig hem nog langer in
hechtenis te houden en wordt hij dan ook
in vrijheid gesteld.
Onmiddellijk nadat Albert Frank de ge
vangenis had verlaten begaf hij zich naar
de redactiebureaux van verschillende
Brusselsche bladen.
Aan de redactie van de „Dernière Heu-
re" stelde hij voor hem een interview af te
nemen. Hij werd echter zonder verderen
uitleg aan de deur gezet. Bij „Le Soir"
bad hij natuurlijk meer succes, zoodal
Donderdag in dit blad zeer waarschijnlijk
van hem een omstandig verhaal zal ver
schijnen.
Het schadevergoedingsprobleem.
In de voltallige zitting der commissie
van schadevergoedingsdeskundigen, dia
slechts één uur duurde, is het in het En-
gelsch gestelde groote rapport over een
combinatie van de door de subcommissies
voorgestelde organisaties tot'één organis
me ingediend. Volgens het rapport zal het
nieuwe organisme te behandelen krijgen:
de commercialiseering, de mobilisatie, de
incasseering der betalingen van Duitsch
land, de overmaking aan de schuld-
eischers, de overdrachtscontrole, de be
schikking over het gedeelte der betalingen,
dat in Duitschland bij de Rijksbank blijft
liggen en zijn belegging, de verdere wer
king van de controle over de leveringen in
natura, de verdeeling dezer leveranties.
Het instituut zal het karakter van een
bank hebben. Het moet dus meer bevoegd
heden krijgen dan de commissie van her
stel. De instelling zal tijdelijk natuurlijk
ook over een groot aantal deviezen be
schikken en daardoor niet enkel invloed
kunnen uitoefenen op de wisselkoersen,
maar ook aan den geheelen wereldhandel
een geweldigen impuls kunnen geven, om
dat het om bedragen gaat, waarover tot
nog toe geen enkele centrale bank, zelfs in
het voorbijgaan heeft kunnen beschikken.
De nieuwe instelling kan natuurlijk noch
op de kosten der crediteur-naties, noch op
die der schuldenaars teren, maar moet
volgens de grondslagen van het particulier
bedrijfsleven in haar eigen onderhoud
voorzien.
Zij zal haar zetel vermoedelijk hebben in
één der landen, die bij de schadevergoe
ding niet betrokken zijn.
John D. Rockefeller In Palestina.
John D. Rockefeller is van Egypte te Je
rusalem aangëkomen. Hij wil een bezoek
brengen aan Megiddo en aan het Esdrae-
lomdal, waar in opdracht van de universi
teit van Chicago uitgravingen worden ge
maakt. De regeering liet, alleen om Rocke
feller in staat te stellen dit bezoek te ma
ken, een straatweg aanleggen. Duizend ar
beiders werken aan dezen weg.
Naar den nieuwen burgeroorlog in China.
De toestand tusschen Nanking en Han-
kau is gespannen. De oorlog dreigt weer
uit te breken. Tsjang Kai sjek brengt
150.000 man samen in Kiangsi, terwijl de
troepen van Hankau op 100.000 man ge
schat worden.
Ook te Londen zijn weer alarmeerende
berichten uit China ontvangen, die van
een onmiddellijko hervatting van den bur
geroorlog spreken.
De opstand in Mexico.
In Mexico worden op het oogenblik
twee groote veldslagen geleverd en wel bij
Montery en in den staat Veracruz. Een
beslissing is nog niet gevallen. De verlie
zen moeten aan beide kanten zeer groot
zijn.
Bij Montery staan thans 10.000 man re-
geeringstroepen. Tegen Veracruz zijn
15.00Q man samengetrokken.
In Veracruz heeft de vloot zich aange
sloten bij de opstandelingen.
Volgens officieele Mexicaansche berich
ten moeten de regeeringstroepen een eerste
succes op de opstandelingen behaald en
een afdeeling van 500 man gevangen ge
nomen hebben.
De „Times" meent, dat de Mexicaansche
regeering goed vertrouwen in den afloop
kan hebben, daar Portes Gil en Calles
door Amerika met wapens en geld worden
gesteund.
De regeering wil eerst met 15.000 man
den opstand in Veracruz onderdrukken en
dan tegen het Noorden oprukken.
Van beide zijden worden optimistische
berichten gelanceerd.
De Mexicaansche regeering geeft toe,
dat de toestand ernstig is en dat bijna een
vijfde deel van het leger zich aan de zijde
van de opstandelingen heeft geschaard.
Korte berichten.
Ongeveer honderd politie-agenten
hebben nasporingen gedaan in de berg
streek rond Dowra (Ierland) waar op 2
Maart een postwagen door gemaskerde
mannen is geplunderd en 2600 pond ster
ling uit aangeteekende brieven zijn gesto
len.
Te Constantinopel zijn Turksche stu
denten dé bureaux eener Grieksche cou
rant binnengedrongen, welke talrijke arti
kelen tegen de Turksche regeering had ge
publiceerd. Zij ranselden de leden der re
dactie af en vernielden de drukkerij.
De Valera, de republikeinsche leider,
die op 8 Februari tot een maand gevan
genisstraf werd veroordeeld, omdat hij het
gebied van Noord-Ierland had betreden, is
gister in vrijheid gesteld en over de grens
gezet.
Naar uit Sangesoer in Armenië be
richt wordt, is een bergdorp door een
aardstorting bedolven. 13 personen wer
den gedood, 14 gewond.
De Fransche ministerraad heeft in
zijn jongste zitting het verzoek van Trotski
om een verblijfsvergunning in Frankrijk
verworpen, waarbij in aanmerking kwam,
dat er tegen Trotski nog altijd een uitzet
tingsbevel bestaat.
DE TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN.
De lijst der Chr. Hist. Unie.
Het dageljjksch bestuur der Chr. Hist
Unie deelt in de „Ned." mede, dat, als
resultaat der samenstelling van de stem-
cijfers, verkregen in de vergaderingen der
zeven groeps-vereenigingen, de candida
tenljjst der Unie thans luidt als volgt;
1. Mr Dr J. Schokking, Katwijk; 2.
Jhr Mr D. J. De Geer, 's-Gravenhage;
3. J. Bakker, Menaldum; 4. J. R. Snoeck
Henkemans, 's-Gravenhage; 5. J. Weit-
kamp, Hardenberg; 6. Prof. Dr J. R.
Slotemaker de Bruine, 's-Gravenhage; 7.
J. M. Krijger Jr., 's-Gravenhage; 8. Dr
H. J. Lovink, Alphen a.d. Rjjn; 9. H. W.
Tilanus, 's-Gravenhage; 10. Mej. C. F.
Katz, Amsterdam; 11. Dr C. W. T. Baron
Van Boetzelaer Van Dubbeldam, de Bilt;
12. Jhr Mr F. Beelaerts van Blokland,
's-Gravenhage; 13. Jhr. Mr J. W. H. Rut
gers van Rozenburg, Baarn; 14. Ds J.
Langman, Voorburg; 15. Mr J. A. de
Visser, Rotterdam; 16. J. Ter Haar, Am
sterdam; 17. P. J. Nahuisen, Utrecht;
18. Mr Dr N. G. Veldhoen, Voorburg; 19.
T. Krol, Uithuizermeeden; 20. Dr J. van
Bruggen, Dordrecht.
Eerstvolgende candidaten: 21. A. Broen,
Enschedé; 22. Jhr W. Roëll, 's-Graven
hage; 23. W. F. C. van den Broek,
Zwolle; 24. Pref. Dr J. de Zwaan, Gro
ningen; 25. C. E. van Koetsveld, Amers
foort; 23. G. W. van der Ley, Uitwellin-
gerga; 27. M. W. van der Schans, Boven
kerk; 28. J. Knoppers, Meppol; 29. J.
Obbink, Aalten; 30. J. Dorjee, John.zn.,
Zaandam,
De haar Ds Langman zal dus waar
schijnlijk niet worden herkozen.
Binnenland.
De candidatenlijst der Ghr.-Hist. Unie.
Het ijs aan het kruien.
De Postbegrooting door de Tweede Kamer
aangenomen.
De Eerste Kamer is met de begrootings-
debatten begonnen.
De misdadigersbende in Noord-Brabant
gearresteerd.
De Vlissingsche Ziekenhuiskwestie.
Het Belgi'sch-Fransch verdrag. Zijn hooge
Belgische officieren in deze zaak betrok
ken?
Buitenland.
Een aardbeving geregistreerd.
De opstand in Mexico.
Het schadevergoedingsprobleem.
Een nieuwe burgeroorlog in China?
Herziening Bezoldigingsbesluit.
Naar het „Volk" verneemt, heeft de
Raad van Stat? gunstig geadviseerd over
de herziening van het Bczold'gingsbesluit.
Waarschijnlijk zou de bekrachtiging
door de Kroon nog gisteren plaats vin
den. De verschijning van het besluit in
het Staat' blad is dus op korten termijn
te veiwa hten.
Van be megde zijde deelt men aan het
blad mede, dat de met deze herziening
verband houdende beta'ingen althans ge
deeltelijk nog deze week zullen plaats
vinden.
Steunt onze industrie!
De heer Loerakker heeft aan do
Ministers van Financiën en Arbeid de vol
gende vragen gesteld:
Is het juist, dat de Minister van Ar
beid, H. en N- bij nadere overweging
geen termen heeft kunnen vinden, om de
aanschaffing van plaatjes van Nederrl. fa-
bricaat, ten behoeve van de adresseer-
machines, merk Adrema, welke door Ra
den van Arbeid zijn of zullen worden
gekocht, te bevorderen?
Zoo ja, is deze minister dan bereid, me
de te doelen, welke redenen hem hebben
genoopt, door zijn actief of passief in
genomen standpunt, het buitenlandsch far
bricaat te bevorderen?
Mocht deze minister daartoe zijn ge
bracht of mede zijn gebracht door mo
gelijk gevaar voor verlies van de garantie
op do Adrema-machines, i's de minister
van Financiën dan bereid, in overleg met
den Minister van Arbeid, H. en N., te be
vorderen, dat voor die adreBSeermachines
in gebruik bij organen van het Rijk waar
voor de garantietermijn is verloopen of te
eeniger tijd zal verloopen, tegen dien
tijd de aanschaffing van plaatjes van
Nederl. fabricaat te doen plaats hebben?
De Koningin-Moeder op reis.
Een Reuter-telegram uit Londen meldt,
dat de meeste ochtendbladen melding
maken van het aanstaand bezoek van do
Koningin-Moeder aan de Engelsche hoofd
stad. De „Daily Express'.' schrijft in een
vriendelijk gesteld hoofdartikel,, dat deze
reis zoowel door het Nederlandscbe als
door het Engelsche volk zal toegejuicht
worden. De koningin zal er honderdvou
dig voor sëhadeloosigesteld worden door
den cm v erg el ijkelijk en rijkdom van de ten
toonstelling van Nederlandscbe kunst,
welke Burlington House het voorrecht
heeft te herbergen.
Ten opzichte van de edelmoedige Ne-
derlandsche medewerking voegt het blad
eraan toe, dat geen volk ooit de Engiel-
scben betere hulp zou hebben kunnen bie
den bij de oprichting van deze tentoon
stelling van niet te overtreffen schoon
heid, zooals er nooit meer een zal wor
den ingericht.
De burgemeester van
W asö enaar.
In do gistermiddag gehouden gemeente
raad®vei gaidering van Wassenaar heeft de
i buig emoester, jhr B. P. S. A. Storm
van 's Gravesande, medegedeeld, dpt hij
