DE ZEEUW
TWEEDE BLAD.
Uit de Pers.
Uit de Provincie.
FEUILLETON
Het huisje aan den zeedijk
VAN
DINSDAG 12 FEBRUARI 1929. No. 113
De Ziektewet
Vandaag hervat de Tweede Kamer
de openbare vergaderingen. Aan het ein
de der agenda, voor deze bijeenkomsten
reeds vastgesteld, staat het wetsontwerp
tot wijziging van de Ziektewet.
Het „Hdbl." acht het waarschijnlijk, dat
dit ontwerp, zij 'tdan hier en daar ge
amendeerd, het Staatsblad zal bereiken.
Na op verschillende punten waarom
trent verschil van mcening bestaat de
aandacht te hebben gevestigd, besluit het
blad:
Alles bijeen is het Ziektewet-ontwerp
in zijn jongsten vorm stellig vrij wat
beter dan net vorige ontwerp en ook
dan de ziektewet-Talma.
Wij hopen dan ook, al zouden wij lie
ver een andere regeling hebben gezien,
dat dit ontwerp zal worden aangenomen,
zij het met eenige amendementen, die
le. de bijzondere positie van de ondor-
ncmingsziekonkas verstevigen, 2o. de re
ge'.ing voor de ongehuwde vrouw a.s. moe
der in de wet zelf vastleggen. Wij, wenschen
haar geenszins aan haar lot te zien over
gelaten, maar ondanks Washington, dat
verbiedt ongehuwde arbeidsters, die zwan
ger worden op dezen grond te ontslaan
en ondanks de regeling dor wet Talma,
achten wij het dringenden eisch tcgen-
ovor de maatschappij en do vrouwelijke
werklieden zolf, en tegenover den onder
nemer alleen billijk, dat een scherp on
derscheid wordt gemaakt tusschon de re
geling voor de gehuwde arbeidsters en
de ongehuwde.
Do ondernemer in wiens dienst de
eersto werkt, moot rekening houden mol
do zwungorschap, de werkgever van do
tweede bohoott voor dat risico in geen
enkel opzicht aansprakol jk te worden ge
stold, neen, mag dat niet.
Wij willen niet nader in details tre
den, on aan bedenkingen van den twee
don rang het zwjgon opleggen, omdat er
nu eindelijk ceu wot behoort te komen
en omdat in. groote lijnen dit ontwerp,
dat do collectieve verzekering mogelyk
maakt, in dat opzicht althans een smp in
do goede richting doet.
De „eenheid" der revolutie.
Wij lezen in de N. Pr. Gr. Crt.:
Do pers brengt dag aan dag berichten
over do wijze, waarop de eene groep com
munisten in Rusland de andere vervolgt.
Trotzki zet zich schrap tegen Stalin. Maar
Stalin hoeft de macht en Trotzki moet in
ballingschap. Zijn partijgangers organi-
seeren een aanval op de bovendrijvende
groep en werken op dezelfde wijze als eer
tijds in de dagen van den Tsaar. En Sta
lin, die de beteekenis van zulke actie kent,
sluit zich in het Kremlin op, als eens de
Tsaar het moest doen en hij zendt degenen,
die het niet met hem eens zijn, in balling
schap of naar de gevangenis. Zelfs de
„theoreticus" der revolutie, Boecharin,
viel in ongenade eri ervaart nu den kwa
den kant van zijn theorieën zelf.
Zoo gaat het in Rusland.
Maar ook overal elders is de oneenig-
heid in het revolutionaire kamp groot en
deze openbaart zich natuurlijk vooral voor
en tijdens een stembusstrijd.
Wij hebben hier nu, als sterkste partij,
de S.D.A.P. Uiterlijk lijkt zij één. Maar het
is bekend, hoe zij in de eigen gelederen een
oppositie heeft, die met het „democrati
sche" vaandel niet tevreden is en meer re
volutionaire kleuren begeert.
Wij zullen van dezen strijd nog wel
meer hooren.
Bij de communisten is het een en al ver
deeldheid.
Men heeft er de groep-De Visser, ge
steund door Moskou.
Dan is er de groep-Wijnkoop, die door
Moskou in den ban is gedaan, maar toch
nog betrekkelijk grooten aanhang heeft
De twee groepen bekampen elkander met
hartstocht.
Voorts is nu opgericht het Rer. Soc
verbond, dat onder leiding staat van de
heeren Sneevliet en Bouwman. Zij willen
het midden houden tusschen de commu
nisten en de socialisten. Maar worden van
beide kanten geducht gebeukt.
Op deze wijze nu demonstreert men de
eenheid van het revolutionair „proletari
aat" en onder het lustig gebruik van veel
scheldwoorden belooft men vrede voor de
wereld.
Een fraaie vrede!
BEGROOTING ZUIDERZEEFONDS 1929.
De afsluitdijk vermoede 1'ijk
een jaar vroeger voltooid.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
de begrooting van het Zuiderzeëfonds
voor 1929.
Voor 1929 zal eveneens met'hoogere
uitgaven moeten worden rekening gehou
den, om dezelfde redenen, die voor 1928
golden. Het laat zich aanzien, dat de
afsluiting een jaar vroeger voltooid za'
zijn dan aanvankelijk werd berekend, t.w.
in 1933 in plaats van 1934.
Verder zijn de omstandigheden in de
afgeloopcn jaren zoo gunstig geweest,
dat de indijking van de Wieringermeor
vlugger dan verwacht mocht worden, is
opgeschoten. Indien in 1929 op deze Me
wij/:e wordt voortgeweriet, wat voor een
economisch gebruik van de beschikbare
werkkrachten en hulpmiddelen noodza
kelijk moet worden geacht, zal alsdan 't
grootste deel van dit indijkingswerk kun
nen worden voltooid.
Gebleken is thans, dat hoogere bedra
gen aan de afsluiting van de Zuiderzee
verbonden zullen zijn dan aanvankelijk
word geraamd. De totaalkosten vin den
afsluitdijk zullen niet bedragen f 9J mil
lioen, maar oen hooger bedrag, dat thans
nog niet juist te ramen 'is. Gerekend
wordt, dat in do jaren 1929 tot 1934
gemiddeld per jaar f 17.600.00) zal wor
don uitgegeven, waarvan de heft komt
len laste van den gewonen dienst.
Wat de inpoldering van de Wieringcr
moer betreft, wordt o.m. het vo'gende
opgemerkt. Reeds by do voorbereiding
vun wat men de versnelde werkwijze
pleegt te noemen, was het duidelijk, da(
do omstandighodon, onder we ke de :e in
poldering werd begonnen, niet voorleo ig
voor de finaneieele uitkomsten zouden
zijn. De drang om nochtans spoedig tot
het beschikbaar stollen van nieuwen
cultuurgrond te kunnen geraken, deed
ovor die bezwaren heenstappen en bo
sloten werd in hot verlies te berusten
Eon der factoren, die een ongunstigen
invloed uitoefende, was het maken van
oen veiligon zeedijk ter bescherming van
dozen polder, zoolang de aüs'uiting van
do Zuiderzee nog niet voltooid zou we
zen.
Met do thans ten dienste staande goge
vens komt do bcgrooting voor de in lijkini;
on droogmaking van den Noord-Wo te'
lijken polder op f 59 603.000, waarvan
tot 1 Januari 1929 omstreeks 23 run
lioon gulden zijn uitgegeven
Op do basis van de nieuwe cijfers
moest worden gezocht naar dekking van
het verlies, dat op f37.432.200 v/orut
geraamd.
Tot dekking van dit ve-lios is in do
eerste plaats beschikbaar het bolrag Van
f646.500, dat thans jaarl jks op den ge
wonen dienst van de begroeting van hel
IVe hoofdstuk wordt uitgetrokken eu dal
strekte tot dokking van het aanvankc
Ijk op de Noordwestel jke inpoldering ge
raamde verlies. Dekking van het over
blijvend verlies zal gevonden kunnen
worden in de bedragen, welke na vol
tooiing van den afsluitdijk op den gc
wonen dienst tclkenjare zullen vrijkomen
en welke thans op ronl 8 millioon gul
den 'sjaars kunnen worden gestold, liet
verlies van het Fonds wogen3 de te ten
behoeve van de Noordwest-inpoldering
uitgevoerde werken zal op deze wijze
in 1938 kunnen zijn afgeschreven.
Gerekend wordt met uitbreiding van
het vaste personeel met nog 2 ingenieurs,
6 opzichters ie klasse en 8 opzichters
2o klasse. Verder is erop gerekend, dat
de beoosten Wieringen in aanbouw zijn
de sluizen en bruggen in don afsluitdijk
1929 zullen worden voltooid,
Ook is de bedoeling dat reeds in 1923
«d worden ftejpnmen met den aanleg
van een vak van don afsluitdijk tusochcn
de Oostwaarts van Wieringen gelegen
geulen genaamd het Gaatje en de Vlie-
fer, welk dijkvak volgons het aanvanke
lijk opgemaakte werkplan emrst in 1931
voor uitvoering in aanmorking zou ko
men. De kans, dat de afsluiting der Zui
derzee reeds in 1933, du3 een jaar vroe
ger dan aanvankelijk gerekonl was, ;a'
kunnen tot stand komen, wordt hierdoor
vergroot.
Voor de steunmaatregelen ter uitvoe
ring van de Zuiderzcosleunwet wordt
thans f 435.003 aangevraagd. Doze ver
hooging is het gevolg van don natuur
lijken groei der steunmaatregelen in ver
hand met den voortgang dor werkzaam
heden tot afsluiting van do Zuiderzee.
De begrooting van uitgavon van het
Zuiderzeofonds voor 1923 wordt in het
ontwerp vastgesteld op f 33.193.000.
Hel Leger des Heils.
In de jongste nummers van de Ned.
„Strijdkreet" en de Engelsche „War Cry"
heiden organen van het Leger dos Heiïs,
treft „Het Handelsblad" beschouwingen
over de crisis aan, resp. tegen en vóór
de handelwijze van generaal Eooth en zijn
naaste familie; stukken dus, die elkaar
geheel tegenspreken. In het kort wlllon
wij, aldus het blad, van beiden wel mel
ding maken.
Het artikel in „De Strijdkreet" sluit
zich, na een uitvoerig betoog over de
voorgeschiedenis van de crisis, geheel aan
bij wat de „Times" onlangs heeft betoogd:
„De geest in den Hoogen Raad was een
geest van gebed, van liefde voor den
Generaal en van oprechte waardeering
voor wat hij vele lange jaren van ruste-
loozen arbeid geweest i3 voor het Leger
en voor de menschheid. Maar wij ston
den voor de moeilijke keuze „tusschen
een geliefden leider en een geliefde zaak".
En waar wij allen in het Leger moeten
geleid worden door het beginsel, dat elk
persoonlijk belang ondergesch'kt moot we
zen aan het belang der zaak, die w'j tUc-
nen, kon de b^s'issing gem andore zijn,
dan waartoe wij zijn gekomen."
Het "beroep van den generaal op den
rechter betreurt dit blad ton zeerste.
„Wij willen er verder niets over zeg
gen. Alleen zij medegedeeld, dat de v'er
Kommandanls, die lot. dusver d n Gene
raal hadden gesteund, deze handelwijze
ook zoer afkeurden on tot hun leedwezen
er thans toe moesten overgaan, hem
denkbeelden van hem gaan koesteren.
Hij was niet kwaad.
Met 'n kreet van verrukking staarde
Lia den andoren morgen naar buiten
„O, Grootmoe, wat is dat prachtig I Dat
zie je in de stad toch maar niet zool"
Den ganschen nacht b'ij-kbaar had het
gosneeuwd. Want een dikke wade belckie
volden en wegen. Hot was een éénig
gezicht, die wilte wereld.
„Ja, kind, het is prachtig. Je kunt
nu de voordeur niet uit."
„Warempel niet", zei Lia, „dat zie ik
ook. Achter wol? Hoe komt dit?"
„Achter ligt van d.en wind af. 'tZal
moeilijk zijn voor hot paard, ona er door
ta komen. Misachion komon za wal niet de
slede."
't Was weer wat nieuws voor Lia.
„Wat mooi is dat toch i" hei haalde zy.
„In de stal is de sneeuw direct een
modderpoel. Door do gemeente,reiniging
wordt er onmiddellijk opruiming gehou-
don. Maar hier b ijit ze zoo ongerept.
Wat is de natuur toch oenig, Grootmoe i"
„Ja, kind, in do natuur spreekt God tot
ons. We moeten or acht op geven. Maar
dat is niet hot voornaamste. Het eerst
on het meest spreekt Hij door Zijn Woord.
Daarin wordt ook van do sneauw gespro
ken, Lia. Hoor maar eon9."
Vol goect'lrift bladordo do oudo vrouw
in den Uybe', dien zij zoo lief had.
M*t vw rtsr het ««at, U»t aj Lia
voortaan hun steun te riftesgge*."
Daartegenover betoogt de „War Cry"
dat het Leger nu emmaal een „trust" ia
(deze Engelsche rechtsvorm komt eenigs-
zins overeen met onze „stichting", nn
als zoodanig opgericht doo- den stichter
William Booth) blijkens d" akte van stich
ting van 7 Aug. 1875. Rij deze akte wer
den eens en voor altijd het doel. de be
ginselen en de w'ize van beheer van dat
rechls'ichaam vastgesteld. Daaruit volgt,
naar deze zimsw'.'ze. dat niemand zelfs
niet de stichter het recht had of heeft
inbreuk te mak-rn op de benalingen vast
gesteld in de oorspronkelijke stichtings
akte, tenzij daartoe door het openbare
gezag gemarhli'-d. De beheerder van die
trust d.w.z. ieder, die eventueel Gene
raal van het Leger des Heils mocht zi'n
is daarom gehouden, op iedere moge
lijke en wettige wijze er voor te zorgen,
dat die trust onveranderd bi '"ft voort
bestaan, en dat de beginselen in de stich-
tines akte ncdergelegd, stipt worden ge
handhaafd.
De stichter passeerde in 1904 een aan-
vullinesact^ waarb'i de Hoog'1 Raad we~d
ingesteld. De generaal zou dus ontrouw
zijn aan het Leger des Heils, i.idien hij
niet al hot mogelijke deed om te voorko
men. dat. op welke wijze dan ook. het oor
spronkelijke doel en de beginselen van
de s'icht.ingsakb1 van 7 Aug. 1875 zouden
wo'den gewijzigd.
Het 'beroep op de bepaling in de sta
tuten van het Leger, dat de 'aangeslotenen
onderlinge geschillen niet voor d-n rech
ter mogen brengen, gaat volgens deze be
schouwing niet op, omdat, in dit geval
niet een persoonl';k geschil of misverstand
in het geding is, maar eene actie tot be
scherming van een heiligen plicht.
De O. R. hebben nimmer de bedoeling
gehad te verhinderen, dat iemand zijn
plicht zou doen, en cvennr'n. -om in het
Leger des Heils een onafhankelijk rec.hts-
oraaan. buiten het algemeen gcldendo
recht te scheppen.
Gisteren hoeft commissioner Higg'ns,
chef van den staF, de modedoeling gepu
bliceerd. dat de Uooge Raad a s. Woens-_
dag zijn beraads'agingcn zal hervatten.
De staatsraad Jowitt zal dm gene-ail
in deze vergadering vertegenwoordigen,
Wanneer de generaal ten slot,to 'n het
gelijk wo'xlt gestold zoo verklaart de heer
Higgins, dan treedt de constitutie van
1878 weer in de plaats van ,de aanvul-
lingsacte van 1904, en kan geen leider
van het Leger om we'ke redpn dan ook
a's zoodanig afgezet worden.
rechtstreeks bij den Bijbel betrok. Vol
verwondering en ook belangstelling,
ai wilde zjj die mogoljjik niet erkennen
keek hot meisje haar aan.
„Hoor maar", zei Grootmoeder, „Psalm
147: ,,Hy geeft sneeuw a's wol. Hij strooit
don rijm als asch. Hij worpt z'jin ijs henen
als stukkon; wie zou bestaan voor Zijn
koude?" Hy, dat is God, de Ileore, Lia,
Die de wereld bestuurt. God zenit ons dat
alles. Als je toch eens in Hem wilde
gelooven, kind 1
Sprakeloos staarde Lia naar do oude
vrouw, die zoo vol goostlriót sprak.
Grootmoeder za$ het. En op?er\3 hiold
zij op, ah waa zij geschrokkon van haul
optreden.
k Bodoeltlo or gcon kwaad mede, Lia,"
verontschuldigde zij zich. „Ik kan je h t
goloof ook mot geven. Alleen maar zeg
gen, dat je Gol vragon moet. Anders
wordt je nooit golukkjg, al denken do
menschcn van wel. Maar het is misschien
beter, dat ik or nog niet mot je over
praat. Ik wil je volstrekt niet overhalen.
Je moot het uit vrij? beweging doen."
,,'k Neem het u ni t kwalijk, Grootmoe.
U looft daar nou eenmaal bj. Maar ik
heli hot nooit goleord en h?b er ook gom
balioofte aan."
„Toch zul ja er behoefte aan moeten
krygon, kind, als het nood Is", antwoordde
du oude vrouw.
Lia mgsMde w aiet op. 2wjgead werd
Bedriegelijke bankbreuk.
Door de politie te Delft is aldaar aange
houden zekere koopman de B„ wonende te
Middelburg ('t Zand), verdacht van be
driegelijke bankbreuk. Hij is gisteren ter
beschikking van de Justitie te Middelburg
gesteld.
D r ij f ij s op de Wester
se h e 1 d e. Op de Westerschelde van
ITansweert tot Lillo begint zich veel drijf-
ijs te vertooncn. De scheepvaart onder
vindt hiervan veel hinder. Ook op het ka
naal bevindt zich veel drijfijs.
Do weg St. KruisAarden-
burg. In verband met do 21. Nov. 1.1.
voor de rechtbank te Middelburg gevallen
beslissing, inzake het onderhoud van den
weg St. KruisAardenburg, waarbij Aar-
denburg in hot ongelijk werd gosteld,
besloot de Raad van .Aardenburg Mgon
dit vonnis in hooger boroep te gaan.
Do Z.-Vlaamsche Waterlei
ding. De gemeenteraad van Honfotiisse
besloot mot 9 -tegen 2 st.. (do hoeren
Adriaanse en Voet\ om me.de te werken
tot ontbinding van de Z.-VI. Waterlei-
ding-My. 1
Bootdien sten gestaakt. De
bootdienst van Middolburg op Rotterdam
is door ijsgang gestaakt.
Do directeur van het Post- en Tele
graafkantoor te Middelburg brengt ter
kennis, dat de hulpkantoren Arnemuiden,
Sorooskorko, Vee-re, Westkape le en Zou -
telando met ingang van 17 Febr. a.s.
op Zon- en feestdag :n van 8- 9 uur voor
den telegraaf- en telefoondienst zullen
worden opengesteld.
Vereen, van Nedcrl. Ge
meenten. Zaterdag is te Goo.s o-ge
richt de, atd. Zeo'anl van de Vereen!ging
van Nederl. Gemeenten. Vertegenwoor
digd waren 35 gemeenten, terwijl van
andere gemeenten bericht was ingekomen,
dat zij als lid der afd. toetraden. Na
brcc-lvecrige bespreking wor l hot regio-
ment vastges-fe'rl. Tot b ïstuerslo len wcr
don gekozen do hoeren Dumon Tak, voor
zitter; Bisschop, secretari;; Era mu Ha-
ge, Huizinga., Mes oA v. d. H-oovcn, res
pectievelijk burgemeester of secre-aris dor
pomcent u Midde buig. Vlissmgcn,. Oost
burg, Bruinisse, Terno-uzen, Hcinkens .and
on ihcl -n.
Het, ligt in do bedoeling om in de -toe-
het ontbijt gebruikt, waarna Grootmoeder
zich gereed maakto voor de kerk. Zij was
juist klaar, toen het rytuig kwam, waaruit
Jan sprong.
„Je bont vroeg, Jan."
„Ja, Opoe, 'tvalt niet mee door de
sneemv. Er is wat gevallen, hé, van
nacht?" I i
,,'tZal waar wezen. Had de slede maar
genomen."
„Vador dacht, dat het te koud voor u
zou zijn. Hot gaat wel met hot rijtuig.
Hobt u warm water, Opoe?"
„Ja, jongen. Haal de stoof maar. *t
Wordt, tijd zeker?"
Do jongen kwam gezwind terug mot
de warmwaterstoof, die Li» ia het kou-
kontje vulde.
„Nu is hot winter, hé, Jan," zei zo
opgewekt. „Vindt je het niet mooi, bui
ten?"
,,'t Gaat wol," antwoordde Jan, tot
groote verwondering van Lia. ,,'t Is iador
jaar zoo." 1
„Nu, maar ik vind het in één wooftt
prachtig, 'k Heb hot zoo nog nooit go-
zien."
„Zullen we morgen een sledetochtjo
maken?" vroeg Jan enthousiast.
„Mrta dat wol?"
„O, jawel, er ia niet vcol te doen. 'tMng
wol van vador. 'kZal hot hom aIrak» vra
gen. Ga 'je niet raeo naar de kerk?"
CWMdt rorvolgd.j
door
HUGO KINGMANS.
50.) o-
„0 ja, van moeder moest ik u zeggen,
dat we u morgen op gewonen tijd komen
halen."
„Goed, hoor, jongen. Do groeten thuis."
„Dag", zei Jan.
„Dank je wel, hoor. Jan, dat ie me
thuis gebracht heb," zei Lia nog. ,,'k Vind
het hoed aardig: van je."
Jan word verlegen onder don lof on
verdween.
Weldra hoorden da achterblijVenden, hoe
het wagentje wegreed.
Do oude Vrouw Blankort keek haar
kleindochter vol bo'augslcl ing aan. „Heb
je het naar genoegen gehad, Lia?"
„O, Grootmoe, het is mü zoo mee
gevallen. Tanto Marlj? was hooi aardig
En Marie ook. Ik ga er vast weer heen.
Maar dan moet u ook meogaan."
„Dat kan wol eons gebeuren. 'kBen
blij voor je, dat het zoo good bevallen is.
'kllad hol wel godacht. Het valt bost
mee."
Lia's blik vi«l op het oudorwetsche
haraoaium, dat open atoad, terwjjl
muziekboek aantoonde, dat er op ge
speeld was.
„Hebt u orgel gespeeld Grootmoe?"
vroeg zij verbaasd.
„Neen, kind, daar breng ik niets van
terecht, dat weet je. Hans van den dominé
is bezig -geweest. Die is hier al3 kind
in huis. 'kHeb hem zien opgroeien van
jongen af. En nu is hy straks al dominé
Het is heerlijk."
„Vindt u dominé dan zoo iets bijzon
ders, Grootmoe?" vroeg Lia. „Architect,
als Papa, of dokter is toch ook mooi?"
„Zo-kor kind, een ioier in zijn beroep.
Maar dominé i3 toch hot hoor yleste ambt,
dal er is. Ons, arme zondaren, hot
Evangelie brengen, wel, wat kan men
meer verlangen?"
Het ging weer boren hot begrip van
Lia. Waarom zy maar niet verder vroeg.
Dat alles begreep zy niet in de menachen,
die zij tot nu toe hier had ontaoot.
Ras gleed de avond voorby. De oude
vrouw vcitelde van vroegor dagen, sprak
dan terloops van Lia's moedor, maa,r
meer nog over haar zoon Adriaan. Dit
geschiedde met opzet. Lia had het wol
gehad over tante Martje en Mario, ma-.r
van haar oom repte zjj niet. Viouw Blay-
kort begreep er uit, dat nog niet de
minsto toenadering gokomon was. Van
daar, dat zjj, opcette (jk, de goodo *igcn-
•chappcn van haar zoon nan voren
Lia moeht toch geea verkiert*
acnappi
hraoat
Te Madrid vond met groote plechtigheid de begrafenis plaats van ds overleden Kon.-Moeder van Spanje, Maria Christina.
De rouwstoet bij het verlaten van het Kon. Paleis.
